LENDA:GJEOGRAFI
TEMA:KINA
Projekt

KINA
 Republika Popullore e Kinës, më thjeshtë Kina ndodhet në pjesën
lindore të kontinentit të Azisë, në bregun perendimor të Oqeanit Atlantik. Me
sipërfaqe e tokësore rreth 9 milionë e 600 mijë kilometra katërore. Kina
është vendi më i madh në Azi dhe vendi i tretë i madh në botë, duke u
rradhitur pas Rusisë dhe Kanadasë.
 Territori i Kinës fillon nga veriu në mes të lumit Heilungjan në veri të lumit
Mohë ( në paralelin 53 gradë e 30 ‘)vazhdon në jug deri në Zëmansha në
skajin e arqipelakut Nansha( 4 gradë e paralelit verior ), duke kaluar 49
gradë me një distancë prej 5500 kilometrash. Nga lindja fillon nga
kryqezimin e lumit Heilungjan me lumin Usuri ( në 135 gradë 05’ të
milidianit lindor) e vazhdon në perendim deri në rafshnatën Pamis ( 73 gradë
e 40’ të milidianit lindor ), duke kaluar më se 60 gradë me një gjatësi rreth
5000 kilometrash.
 Gjatësia e përgjithshme e vijes kufitare është 22 mijë e 800 kilometra Në
lindje ka kufi me Korenë, në veri me Mongolinë, në verilindje me Rusinë, në
veriperendim me Kazakistanin, Kiskistanin, Tagjikistanin, në perendim dhe
në jugperendim ka kufi me Afganistanin ,Pakistanin , Indinë , Nepalin
, Butani, kurse në jug me Birmaninë, Laosin dhe Vietnamin. Pertej detit
lindor dhe juglidor ndodhen Republika e Koresë , Japonia , Filipinet
, Brunei, Malajzia dhe Indonezia.

Flamuri Emblema

NJËSIT ADMINISTRATIVE
NJESITË ADMINISTRATIVE NË RANG PROVINCE TË
KINËS. TANI NË KINË KA GJITHSEJ 34 NJESI
ADMINISTRATIVE NË RANG DISTRIKTI, NË TË
CILËT PËRFSHIHEN 4 QYTETE TE VARURA DIREKT
NGA QENDRA, 23 PROVINCA, 5 RAJONE AUTONOME
DHE 2 ZONA TË POSACME ADMINISTRATIVE. 4
QYTETE TË VARURA NGA QENDRA.
Politika
Republika Popullore e Kinës është vendi i socializmit me diktaturën
demokratike të Popullit, i udhëhequr nga klasa punëtore dhe i bazuar në
lidhjen punëtore e fshatare. Sistemi i socializmit është sistemi themelor i
Republikës Popullore të Kinës.

Demografia
 Kina është një vend me popullsi të hershme.Të parët
që u vendosën në Kinë ishin fiset nomade. Së pari u
vendosën nëpër luginat e lumenjve,e më vonë u
shpërndanë edhe në viset tjera të Kinës. Kinezët
qyshë herët arritën një shkallë të lartë kulturore dhe
ekonomike. Shumë më herët së evropianët kanë
njohur : busullën, gjilpërën magnetike, barutin,
porcelanin, letrën shtypin etj. Ata ndërtuan shumë
tempuj, godina etj. Njëri ndër më të njohura është
Muri kinez, i ndërtuar në shekullin e III para erës së
re.po ashtu ajo qe e mbaroi murin kinez ishte dinastia
Cin. Për te mbaruar murin kinez u nevojiten 2 milion
njerëz ku 1 milion kishin vdekur.Muri kinez ishte afër
3500 km i gjate i larte 10 metra dhe i gjere 8 metra.

Gjeografia
Sipërfaqja e përgjithshme e Kinës është 9.596.960 km², prej së
cilës 270.550 km² janë të mbuluara me ujë. Shtrihet rreth
koordinatave gjeografike 35° 00' V, 105° 00' L. Kina është një
vijë bregdetare të gjatë 14.500 km. Vija e përgjithshme kufitare
tokësore e saj është 22.117 km. Kina në pjesën veriore kufizohet
me Mongolin (4.677 km) dhe Rusin në veri lindje (3.605 km)
deri në lindje kur fillon kufiri i gjatë 1.416 km me Korenë
Veriore, pastaj vije bregdeti deri te kufiri në jug me Vietnamin
(Vietnam 1.281 km) që vazhdon me Laosin (423 km), Birmaninë
(2.185 km), në jug-perëndim me Butanin (470 km), Nepalin
(1.236 km) e Indin (3.380 km) duke kaluar në perëndim me
Pakistanin (523 km), Afganistani (76 km), Kirgistanin (858 km)
e Kazakistanin (1.533 km) në fund të së cilit fillon kufiri veri
perëndimor me Rusin (40 km). Ajo del ne Oq. Paqësor në lindje
ndërsa në anën tjetër hyn thelle në Azinë Qendrore.

Klima Relievi
Për shkak të sipërfaqes së
madhe edhe nuk është i
mundshëm përshkrimi me
pak fjalë i lloj-llojshmërisë
të motit që sundon në
pjesë të ndryshme. Mund
të ceket që në jug pakë a
shumë dominon moti i
tropeve ndërsa në veri
mot kontinental më
shumë thatësi. Ne
perëndim dhe veri klima
është kontinentale,ne jug
klima monsunike.
 Relievi në pjesën më të
madhe malorë, me
rrafshnalta. Në perëndim
dominojnë shkretëtirat
ndërsa pjesa tjetër janë
hapësira të rrafshëta me
pellgje që përmbyllen me
bjeshkë në lindje. Pika më e
lartë ndodhet në lartësinë
mbidetare 8.850 në Mont
Everest. Ndërsa pika më e
ulët -154 m n.n. e detit në
vendin e quajtur Turpan
Pendi

Ekonomia
 Sot Kina është ekonomia e tretë më e madhe e botës. Ne vitin 2010
ajo pritet që tia kalojë dhe ekonomisë së Japonise, dhe të marrë së
shpejti fuqinë nr 2 ne botë pas SHBA-se. Kjo falë rritjes se
jashtëzakonshme ekonomike te saj (8-12 % çdo vit. Degët kryesore
të ekonomisë janë bujqësia, blegtoria, industria, transporti dhe
tregtia. Bujqësia është dega kryesore e ekonomisë. Prodhimet
kryesore bujqësore janë :
orizi, gruri, misri, meli, soja, pambuku, qaji dhe duhani. Me
prodhimin e orizit Kina zë vendin e parë në bote. Rajoet ku bimësia
është më e zhvilluar në luginat e lumenjve Jance, Huanho dhe
ultësira Manqurisë në Kinën verilindore.

 Si pasuri natyrore më të përhapura, thuhet se janë qymyri, xehja e
hekurit, derivatet e naftës, gazi natyrorë, merkuri [Hg], kallaji [Sn],
tungsteni [W], stibiumi [Sb], mangani [Mn], molibdeni [Mo], vadiumi
[V], magnetitet [Fe3O4], alumini [Al], plumbi [Pb], zinku [Zn], urani
[U], si dhe prurjen më të madhe të ujit në botë.
 Për sipërfaqe të punueshme të tokës, në vitin 2005 thuhej që të ishte
14,86 % të së përgjithshmes, ndërsa të mbledhura gjithnjë vetëm
1,27 %, të përvetësuara dhe të ujitura 545.960 km².

Blegtoria Tregtia
 Në Kinë rriten
derrat, gjedhet, delet,
dhitë , kuajt dhe
shpezët shtëpiak.Kina
e ka të zhvilluar edhe
peshkatarinë.Kina zë
vendin e parë në botë
për peshkatari.
 Kina eksporton :
sojë, qaj, pambuk, duhan, mën
dafsh, qymyr, hekur, mangan,
volfram, antimon, prodhime te
artizanateve, makia moderne
etj. Ndërsa importon :
oriz, grurë, mjete te
komunikacionit, prodhime të
elektroindustrisë, prodhimeve
kimike, metale etj., ka
marrëdhënie të mira tregtare
me :
Japoninë, Australinë, Britaninë
e Madhe
Francën, Rusinë, Italinë, Gjer
maninë, SHBA-në.

1) Industria ka prodhimet e veta siç janë porcelani, mëndafshi, qilimet,
prodhimin e lodrave etj.
2) Transportet në Kinë hekurudhor, automobilistik, ajror dhe ujor.

Punoi:Matilda Gremi
XI-L