1. Gjaku 1
Gjaku
Konserva e gjakut
Gjaku (lat. Sanguis) është një ind lidhor i lëngshëm, i cili me ndihmën
e zemrës dhe enëve të qarkullimit të gjakut mirëmban funksionet e
organeve të tjera të trupit nëpërmjet transportit të oksigjenit dhe
lëndëve ushqyese. Gjaku qarkullon nëpër enët e gjakut falë punës
mekanike të muskulit të zemrës. Trupi i njeriut përmban mesatarisht 5
- 6 litra gjak.
Gjaku përmban: (eritrocite), qelizat e bardha (leukocitë),
pllakëzat(trombocite) dhe plazmën, në të cilën notojnë qelizat. Pjesët e
ngurta përbëjnë 45%, kurse pjesa lëngët 55%, të vëllimit të
përgjithshëm. Qelizat e kuqe përmbajnë hemoglobinën. Kjo proteinë
është përgjegjëse për lidhjen dhe transportin e oksigjenit. Në të vërtetë përbëhet prej globinës dhe hem-it, i cili me
hekurin formon një lidhje kimike.
Funksionet
Gjaku së bashku me pjesët përbërëse të tij përmbush një sërë funksionesh:
• Transport (oksigjeni, hormonet, mbeturinat e metabolizmit)
• Rregullim (baraspeshën e ujit, elektroliteve, temperaturës, vlerës së pH-së)
• Mbrojtje (nëpërmjet limfociteve, antitrupthave, koagulimit dhe fibrinolisës)
Gjaku kryen shumë funksione të rëndësishme brenda trupit duke përfshirë :
•• Furnizimin e indeve me oksigjen
•• Furnizon trupin me materie ushqyese si Glukoza, Amino Acidet dhe Acide Yndyrore ( të tretura në gjak (psh
lipidet e gjakut)
•• Largimin e gazrave dëmtuese si Dioksid Karboni, Urea dhe Acidi Llaktik
•• Funksione imunologjike, duke përfshirë qarkullimin e qelizave te bardha, dhe zbulimin e materialeve te huaja nga
antitrupthat
•• Kuagulimi, që është një pjesë e mekanizmit të trupit për vetë-riparim
•• Funksionet transportuese, duke përfshirë transportin e hormoneve dhe sinjalizimin për dëme të indeve
•• Rregullimin e pH(normalja e pH të gjakut është në mes vlerave 7.35 - 7.45)
Vetitë
• Temperatura është 36,6° C (te njerëzit e shëndoshë)
• pH 7,4
•• Gjaku është një suspension
•• Meshkujt kanë përafërsisht 4,5 litra gjak, Femrat 3,6 litra
Nëpërmjet ndryshimeve në gjak dhe pjesëve përbërëse të tij një numër i madh i sëmundjeve mund të diagnostikohen
dhe në vështirësinë e tyre mund të kategorizohen, për këtë arsye është gjaku lëngu më i shpeshtë i analizuar.

2. Gjaku 2
Përbërja
• Plasma ( ~ 55%) prej saj 90 % H2O dhe 2% sheqer + minerale (jone të natriumit, kaliumit, magnesiumit dhe
kalciumit) 8% proteina (albumina, antitrupa, etj.)
• Qeliza (~ 45%): eritrocite 5 milion/µl, leukocite 5000 – 10000/µl, trombocite 150000 – 300000/µl
•• Hormone
•• Gazra
gdfgfdgdfg
Qelizat e gjakut
Të gjitha qelizat e gjakut kanë prejardhje nga qeliza e përbashkët mëmë (angl.: stem cell).
[1]
Gjaku përmban:
eritrocite (qelizat e kuqe), leukocitë (qelizat e bardha) dhe trombocite.
Burimi i të dhënave
[1] Praktikumi i Fiziologjisë Patologjike - Universiteti i Prishtinës, 2002 (http://www.uni-pr.edu/fm/PraktikumiFiziologjisePatologjike.pdf)
Fakulteti i Mjekësisë
Shiko edhe këtë
•• Enët e gjakut
Lidhje të jashtme
• Gjaku; elementët e gjakut (http://rinstinkt.wordpress.com/2012/10/29/gjaku-elementet-e-gjakut/)
• Gjaku, ind lidhor (http://rinstinkt.wordpress.com/2012/04/19/gjaku-ind-lidhor/)

3. Burimet e Artikullit dhe Kontribuesit 3
Burimet e Artikullit dhe Kontribuesit
Gjaku Burimi: http://sq.wikipedia.org/w/index.php?oldid=1401707 Kontribuesit:: A.Emerllahu, Bet 0, CUSENZA Mario, Dan, Driton2007, Ko.S.ystem.OV@, Mig, Mr. Pseudo, Puntori, Rili,
Rissa, Rronche55, 14 redaktime anonime
Burimet e Imazhit, Liçensa dhe Kontribuesit
Skeda:Bloedafname Sanquin.jpg Burimi: http://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Skeda:Bloedafname_Sanquin.jpg Liçenca: Creative Commons Attribution 2.5 Kontribuesit::
User:MartinD, edited by Mattes
Liçenca
Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0
//creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/