1. GIZA UGALKETA
Egileak:Nekane,Aritz,Ibai eta Goizane.

2. SEXU-EZAUGARRIAK
ZER DIRA SEXU-EZAUGARRIAK?
Sexu-ezaugarriak gizon eta
emakumeen desberdintasun
fisikoak dira.2 mota daude:
1.Mailako sexu-ezaugarriak:
Ugaltze-organoak dira.
2.Mailako sexu-ezaugarriak:
Ugalketarekin lotura zuzena ez duten
ezaugarri fisikoak dira.

3. PUBERTAROA
Pubertaroan, gizakion ugaltze-aparatua garatu egiten
da.
Sexu-hormonek bigarren mailako sexu-ezaugarriak
garatzen dituzte.Neskei eta mutilei ilea ateratzen zaie
pubisean eta galtzarbeetan.Ez dira adin berean
aldatzen.Neskak, hamaika urtetik aurrera eta mutilak,
berriz, hamahiru urtetik aurrera.

4. EMAKUMEEN UGALTZE-APARATUA
Emakumeen ugaltze-aparatua hainbat organoz osatuta
dago.Organo horiei sexu-organo deritze.
Obulutegia: Obulu deritzen gameto emeak eta
sexu-hormonak sortzen dira.
Falopioren tronpak: Obulutegiak eta umetokia
lotzen dituzte.
Umetokia: Organo huts bat da haurra bertan
garatzen da.
Bagina: Umetokia eta kanpoaldia lotzen dituen
kanala da.
Alua: Ugaltze-aparatuaren kanpoko zatia da.Bi larruazal-
tolesturaz osatuta dago eta bajinako zuloa babesten dute.

5. GIZONEN UGALTZE-APARATUA
·Barrabilak: Espermatozoideak eta sexu-hormonak sortzen
dituzte.
·Hodi deferenteak:Gernubideraino eramaten dituzte,
espermatozoideak.
·Gernubidea:Espermatozoideak kanporatzen ditu.
·Guruinak: Semen besikulak eta prostata dira.
Espermatoziodeak elikatu eta garraiatzen dituzte.
·Eskrotoa: Barrabilak babesten dituen ehun-poltsa da.
·Zakila: Gernubidea han amaitzen da.

6. SEXU-ZELULAK ETA ERNALKETA
SEXU-ZELULA EMEAK
Emakumeen sexu-zelula obuluak dira. Odoljario
txiki bat ateratzen da, mestruazio edo hileko
esaten zaio.
50 urtekin hilekoa ez da ateratzen eta aldi hori
menopausia deritzo.

7. SEXU-ZELULA ARRAK
Espermatozoideak itsas mugikor txiki bat dute, toki
batetik bestera joateko.Barrabiletatik ateratzen dira,
eta hodi deferenteetan eta gernubidean zehar
ibiltzen
dira.Semen-besikulek eta prostatak sortutako substan-
tzia batzuekin nahasten horretatik:semena.

8. ERNALKETA
Obulu bat eta espermatozoide bat elkartzea da ernalketa.
Obulua eta espermatozoidea elkartzean zigoto zelula
sortzen da. Zigoto azkenean hainbat zelula osatutako
bola
bat sortzen da, embrioia esaten zaio.

9. HAURDUNALDIA ETA ERDITZEA
ENBRIOIAREN GARAPENA
Enbrioia umetokiko paretan itsatsita geratzen denean, zelula
kopurua ugaritu egiten da.
Enbrioia likidoz betetako poltsa batean egoten da.Likido
horrek likido amniotiko du izena.
Enbrioia plazentaren bidez jasotzen ditu mantenugaiak eta
oxigenoa.
Enbrioia zilbor-hestearen bidez dago lotuta plazentara.

10. FETUAREN GARAPENA
Hirugarren hilabetean,enbrioiaren organo guztiak
osatuta daude.Hortik aurrera,enbrioiari fetu esaten
zaio.
Umea jaiotzean,50cm-ko luzera du gutxi gorabehera
eta 3.300g-ko pisua.

11. HAURDUNALDIA
Haurtxoa jaio arteko tarteari haurnaldi esaten zaio.Bedera-
tzi hilabete inguru irauten du.Haurnaldian,amaren
gorputzak
aldaketak izaten ditu.Ez du obulurik sortzen, eta hortaz, ez
du hilekorik izaten.Haurnaldian, emakumeak ezin du
edozer
gauza jan, eta ez ditu alkohola eta tabakoa kontsumitu
behar;enbrioira iritsi eta kalte egin baitiezaiokete.

12. ERDITZEA
Haurtxoa amaren baginatik kanpora ateratzeari esaten zaio
erditzea.
Ura baginatik ateratzen denean urak botatzea esaten zaio.
4 fase daude:
1. Dilatazio-fasea, luzeena. Umetokiaren irteera pixkanaka
irekitzen da.
2. Egozte-fasean, haurtxoa baginatik
kanpora ateratzen da.
3. Jaio eta zilbor-hestea mozten da.
Haurtxoari orbain bat geratzen zaio:
zilborra.
4. Azken fasea, plazenta kanporatzea
esaten zaio.

13. EDOSKITZEA
Lehendabiziko hilabeteetan,haurtxoek esnea soilik edaten
dute.Aldi horri edoskitzaro esaten zaio.
Amaren esnea oso osasungarria da.Izan ere, haurtxoak
behar dituen elikagai guztiak ditu bai eta gaisotasun
askoren
kontrako defentsak ere.

14. BUKAERA