1. UNIVERSITETI SHTETROR I TETOVES
STATE UNIVERSITY OF TETOVO
PUNIM SEMINARIK
INFARKTI I MIOKARDIT

2. Mentori : Kandidati:
Dr.Nadir Ajruli Mentor Bajrami
Zemra(Cor)
Zemra është organ muskulor që realizon pompimin e gjakut në enët e gjakut me anë
të kontraksioneve të përsëritura ritmike. Zemra është njëra prej organeve të para që
formohet në trupin e njeriut gjatë zhvillimit embrional. Forma e zemrës është e
ngjajshme me formen një koni, maja e të cilit tregon nga ana e majtë poshtë. Zemra
tek njerëzit ndodhet në anën e majtë të kraharorit, në raste të ralla nga ana djathtë

3. (Situs inversus).
Fig1. Zemra
Zemra permes septum cordis ndahet ne dy pjese:
· Pjesa e djathtë, e cila e lëviz gjakun në drejtim të mushkërive (qarkullimi i
vogël).
· Pjesa e majtë, e cila e lëviz gjakun në drejtim të pjesëve tjera të trupit
(qarkullimi i madh).
Meqë rezistenca në enët e gjakut në trup është pesë herë më e madhe se rezistenca në
mushkëri, pjesa e majtë e zemrës duhet të jetë më e fuqishme se pjesa e djathtë. Për
këtë arsye pjesa e majtë e ka murin më të trashë se pjesa e djathtë, por volumi është i
njëjtë në të dyja pjesët e zemrës.
Zemra ka 2 barkusha (lat. ventriculi) dhe 2 valvula (lat. atrium). Barkushja e majtë
(ventrikuli i majtë) pompon gjak në qarkullimin sistemik, ku presioni është rreth 80-
120 mm Hg, kurse barkushja e djathtë pompon në qarkullimin mushkëror, ku presioni
është rreth 8-25 mm Hg.
Barkushet janë pompa të fuqishme me mure të trasha muskulore, dhe prandaj presioni
i gjakut venoz (0-2 mm Hg) nuk arrin t'i tendosë. Veshëtt janë dhoma tö zemrës, me
mure të holla e të tendosshme, që shërbejnë si rezervuarë për gjakun venoz, por që
njëkohësisht mund të tkurren e ta pompojnë gjakun me njëfarë presioni për në drejtim
të barkusheve.
Zemra është organi qendror i qarkullimit te gjakut.Në mënyrë që zemra të kryejë
funksionin e saj duhet që muskuli i zemrës të jetë shëndoshë e mirë. Duhet që sistemi
elektrik i zemrës të koordinojë tkurrjen e valvulave dhe të barkusheve si dhe duhet që
muskuli të furnizohet rregullisht me gjak. Gjatë tkurrjes (sistolës) të barkushes së
majtë, presioni brenda barkushes natyrisht është më i lartë sesa presioni në aortë. Kjo
e pengon qarkullimin e gjakut në shtratin koronar. Gjithashtu, fillesa e arterieve
koronare gjatë sistolës mbyllet nga kuspet e valvulës të hapur të aortës. Si rrjedhojë,
enët koronare nuk mund ta furnizojnë me gjak barkushen e majtë gjatë sistolës.
Barkushja e majtë furnizohet me gjak vetëm gjatë diastolës . Nëse diastola shkurtohet,
barkushja e majtë ka më pak kohë për t'u furnizuar me gjak.
Valvulat e zemrës duhet të jenë të afta të hapen plotësisht dhe të mbyllen plotësisht.
Stenoza është ngushtim i vrimës të valvulës. Mbyllja jo e plotë përbën
pamjaftueshmëri të valvulës. Pasojë e pamjaftueshmërisë është regurgitimi (rikthimi i
gjakut).Venat rikthejnë gjakun në zemër. Që të kryejnë këtë funksion, venat janë të
pajisura me valvula që nuk lejojnë kthimin e gjakut mbrapsht. Tkurrja e muskujve të
gjymtyrëve i shtrydh venat dhe e shtyn gjakun drejt qendrës ('pompa muskulore'). Po
ashtu, presioni negativ gjatë frymëmarrjes ndihmon kthimin e gjakut për në zemër.

4. Arteriet Koronare
Zemra (si pompe) e furnizon veten e saj (si muskul) me ane te:
Dy arterieve kornare, te djathtes dhe te majtes, te cilat lindin nga aorta, pothuajse
menjehere mbi valvulen semilunare te (vet) aortes. Pasi lindin nga aorta ato
pershkojne thellimin atrio-ventrikular duke u drejtuar ne faqen diafragmatike (te
poshtme, te mbeshtetur mbi diafragme) te zemres.
Te dyja arteriet koronare shtrihen ne thellime jashtë muskulit kardiak dhe ndahen ne
një sistem enesh me te vogla dhe kapilaresh te cilet furnizojne fibrat e muskulit te
zemres me gjak. Pasi e kanë lene oksigjenin qe transportonin ne kapilarë, gjaku
udheton me ane te venave koronare dhe drenohet drejteperdrejte ne atriumin e djathtë,
ku bashkohet me gjakun venoz te pjeses tjeter te trupit.Kur zemra është duke punuar
(për nevojat e trupit) me shumë se zakonisht, arteriet koronare zgjerohen për te ritur
prurjen e gjakut (oksigjenit) për muskulin e zemres. Gjatë aktivitetit fizik te rende
(ekstrem!) rrjedha e gjakut ne keto enë rritet deri ne 5-6 herë. Sa me e mire te jetë
gjendja fizike e një individi, aq me i larte është “rendimenti” (efikasiteti) me te cilin
zemra e tij perdor gjakun qe ka ne dispozicion.Kur prurja me gjak nuk është e
mjaftueshme për te ngopur kerkesat e muskulit te zemres për oksigjen, lende ushqyese
dhe për te larguar mbetjet metabolike, zemra “vuan”, sikundër muskujt e tjere mund te
ndjejne dhumbje nga mbingarkesa me pune.Mungesa e oksigjenit stimulon qelizat
nervore duke rezultuar ne dhimbje te kraharorit (angina pectoris). Gjithsesi, ne
ndryshim nga muskujt e tjere te organizmit, zemra nuk mund te ndaloje për te
pushuar, te pakten jo pa
patur pasoja
shkaterruese.

5. Fig.2 Zemra (Arteriet Koronare)
Infarkti I Miokardit
Ishemia e miokardit (muskulit të zemrës) krijohet kur nevojat e muskulit të zemrës për
gjak janë më të mëdha se sa aftësia për ta furnizuar atë.
Është një ndër sëmundjet më të shpeshta që shkakton vdekjen.
Godet më shumë grup moshat 45-55 vjet.Preventiva e faktorëve të rrezikut zvoglon
morbiditetin dhe mortalitetin.

6. Fig3.Zemra dhe bllokimi i arterieve koronare
ETIOLOGJIA
Shkaku më I shpeshtë:Ateroskleroza ( rreth 90% te rasteve, kjo paraqet pranine e
pllakave yndyrore në enet e gjakut) e arterieve koronare(enëve të gjakut që furnizojn
zemrën).Ateroskleroza shkakton ngushtim mekanik të arterieve por edhe
dinamik(spazmë të arterieve koronare) gjegjësisht vazokonstriksion patologjik.
Ku ngushtimi ( spazma) zvoglon qarkullimin e gjakut në miokard dhe shkakton
ishemi.Infarkti i miokardit shkaktohet kryesisht nga ngushtimi i diametrit të arterieve
nga pllakat e kolesterolit, si dhe nga thërmimi i tyre i mëvonshme. Kjo gjendje njihet
si sëmundja aterosklerotike e zemrës , ose si sëmundja e arteries koronare (CAD).
Faktorët e riskut për Aterosklerozen janë të njëjtë si për insultin cerebral (sëmundja
cerebrovaskulare), ose për sëmundjen vaskulare periferike. Te këta faktorë risku,
përfshihen:
· Anamneza familjare ose trashëgimia familjare
· Duhanpirja
· Hipertensioni
· Lolesteroli i lartë (Hiperlipidemia)
· Diabetus Mellitus
Përveç trashëgimisë familjare, e cila nuk mund të kontrollohet nga ne, faktorët e tjerë
të riskut mund të minimizohen me qëllim parandalimin e shfaqjes së sëmundjes së
arteries koronare. Nëse ateroskleroza është e pranishme (athero+skleroza = pllakë
yndyrore e fortë), minimizimi i këtyre faktorëve të riskut mund të pakësojë
ngushtimin e mëtejshëm të arteries koronare

7. Infarkti i miokardit mund të shkaktohet edhe nga faktorë që nuk kanë lidhje me
arterien koronare:
· Përdorimi i kokainës. Kjo substancë mund të shkaktojë spazma të
mjaftueshmee të arterieve koronare, sa për të shkaktuar një infarkt. Meqenëse
kokaina ka efekt ngacmues për sistemin elektrik të zemrës, ajo mund të
shkaktojë edhe aritmi kardiake fatale.
· Angina e Prinzmetalit ose vazospazma e arteries koronare. Kur arteriet
koronare përsojnë spazma pa një shkak specifik duke shkaktuar anginë, kemi
të bëjmë me anginën e Prinzmetalit. Kjo anginë mund të shoqërohet me
ndryshime në EKG dhe diagnoza vendoset përmes kateterizimit kardiak, ku
shihen arterie koronare me strukturë normale, që pësojnë spazma kur
ngacmohen me një medikament që injektohet përmes kateterit. Afro 2% deri
në 3% e pacientëve me sëmundje kardiake, kanë vazospazma të arterieve
koronare.
· Anomalitë e arterive koronare. Në pozicionin e tyre normale, arteriet
koronare kalojnë në sipërfaqen e zemrës. Në disa raste, arteria mund të kalojë
pjesërisht në brendësi të muskulit kardiak. Kur muskuli kardiak tkurret, ai
mund të ngushtojë përkohësht arterien, duke shkaktuar anginë. Edhe këtu,
diagnoza vendoset përmes kateterizimit.
Oksigjenimi i papërshtatshëm. -Ashtu si të gjithë muskujt e tjerë, për të ruajtur
funksionin e tij normal, muskuli i zemrës ka nevojë për furnizimin e duhur me
oksigjen. Nëse oksigjenimi është i papërshtatshëm mund të shfaqen angina dhe
infarkti i miokardit. Që qelizat kardiake të furnizohen me lëndët ushqyese për të cilat
kanë nevojë duhet që të organizmi të ketë mjaftueshëm eritrocite në qarkullim dhe që
pulmonet të kenë funksion të mirë për të marrë oksigjen nga ajri. Anemia e thellë nga
hemorragjia ose pamundësia e organizmit për të formuar numrin e duhur të
eritrociteve, mund të favorizojë shfaqjen e simptomave të anginës. Mungesa e
oksigjenit në gjak mund të shkaktohet dhe nga shkaqe të tjera, përfshirë insufiçiencën
respiratore, helmimin me monoksid karboni, ose helmimin me cianure
PATOFIZIOLOGJIA
Normal qarkullimi koronar ndrron varësisht nga kërkesat metabolike të miokardit për
O ( oksigjen).Ku ngushtimi zvoglon qarkullimin,e kështu zvogëlohet edhe sasia e
gjakut dhe e oksigjenit për nevojat e miokardit.
Kështu që ndrrimet metabolike ndrrojnë edhe potencialin elektrik dhe kontraktilitetin
e zemrës,si pasojë krijohen aritmi(çrregullim iritmit).
Ndryshimet patofiziologjike në ishemi mund të jenë reverzibile dhe ireverzibile.Nëse
ischemia zgjat 30minuta ndersa faktori që e ka shkaktuar tërhiqet atëherë kthehet
qarkullimi.Por kur ischemia zgjat më shumë se 30 min. vie tek “ Infarkti akut i
miokardit”.Ku pas 6 ore veq fillojn ndryshimet nekrotike

8. Simptomat dhe shenjat e infarktit të miokardit
Simptomat tipike të një infarkti miokardi mund të jenë:
· Dhimbje kraharorit e shoqëruar me vështirësi në frymëmarrje
· Djersitje profuze ose e tepruar
· Nauze
Dhimbja e kraharorit mund të përshkruhet si shtrëngim, rëndim, presion, ose si një
dhimbje tipike.
Për fat të keq, shumë pacientë nuk kanë këto shenja tipike. Shenja dhe simptoma të
tjera të infarktit të miokardit mund të jenë:
· Vështirësi në tretjen e ushqimeve
· Dhimbje e nofullës së poshtme
· Dhimbje e lokalizuar vetëm në supe ose në krahë
· Vështirësi në frymëmarrje
· Nauze dhe të vjella
Në disa raste, pacienti mund të përjetojë një infarkt miokardi me simptoma minimale.
Te gjinia femër dhe te të moshuarit, simptomat e infarktit të miokardit mund të jenë jo
tipike; disa herë ato mund të jenë shumë të lehta, duke bërë që pacienti të mos i
kushtojë asnjë rëndësi. Në këto raste, ankesa e vetme mund të jetë dobësia ose lodhja
e tepërt.
Nga kraharori, dhimbja mund të përhapet në qafë, nofull, sup, ose kurriz dhe mund të
shoqërohet me vështirësi në frymëmarrje, nauze dhe djersë profuze.
Dhimbja e kraharorit përbën një urgjencë mjekësore. Përveç infarktit të
miokardit, shkaqe fatale të dhimbjes së kraharorit mund të jenë embolia pulmonare
(trombozë pulmonare) dhe disekimi apo çarja e aortës.
Dhimbja tipike e një infarkti miokardi përshkruhet si ndjesi shtypëse apo ngushtuese
në kraharor, e cila përhapet në nofull dhe në krah dhe që shoqërohet nga vështirësi në
frymëmarrje apo djersitje. Gjithsesi, nuk duhet të harrojmë se jo gjithnjë problemet
kardiake paraqiten si dhimbje me simptoma klasike. Simptoma të tjera mund të jenë
dispepsia ose keqtretja, nauze, dobësia e theksuar, djersitja profuze apo vështirësia në
frymëmarrje.
Sëmundja ishemike e zemrës mund të filloj me cilëndo formë të
sëmundjes, si:
- Angina pectoris stabile (dhimbje e gjoksit)
- Angina pectoris jostabile

9. - Infarkti akut i miokardit
- Apo vdekje e papritur.
DIAGNOSTIFIKIMI
- bazohet në një numër të dhënash siq janë:
-Simptomet (anamneza)
-Laboratori
-EKG
-ECHO
-Ergometria
-Arteriografia koronare – Koronarografia
Te pacientët që po përjetojnë dhimbje kraharori, diagnoza dhe trajtimi kryhen në
mënyrë të njëkohshme. Nëse mendohet që muskuli kardiak është në rrezik, duhet të
shmanget çdo vonesë me qëllim që të rivendoset furnizimi i duhur i muskulit me gjak.
Anamneza mjekësore
Diagnoza e anginëse vendoset duke marrë anamnezën e pacientit. Nëse rrëfimi i
pacientit sugjeron ishemi kardiake (ishemi + kardiake = ulje e furnizimit të zemrës me
gjak), mjeku do të vazhdojë të përcaktojë nëse ka ndodhur një infarkt kardiak.
Pyetje të rëndësishme që mjeku i bën pacientit janë:
1. Kur filloi dhimbja?
2. Çfarë po bënit në ato momente?
3. A iu desh të ndalonit aktivitetin fizik?
4. A u lehtësua dhimbja pasi pushuat?
5. A rinisi dhimbja kur filluat aktivitetin fizik?
6. Dhimbja qëndroi vetëm në kraharor, apo u përhap edhe në nofull, dhëmbë,
krah, apo kurriz?
7. A patët vështirësi në frymëmarrje?
8. A patët nauze?
9. A patët djersitje profuze?
Për të mbledhur të dhëna për praninë e sëmundjes kardiake, mund të bëhen pyetje
rreth ndryshimeve ndaj tolerancës të ushtrimeve fizike, si:
1. A keni pasur episode të mëparshme të dhimbjes kardiake?
2. A keni marrje fryme gjatë ushtrimeve?
3. A mund të ecni deri te dera e jashtme?
4. A mund të ngjisni shkallët e një kati?
Me anë të pyetjeve mund të arrihet të bëhet dallimin ndërmjet anginës së
qëndrueshme dhe asaj të paqëndrueshme. Angina e qëndrueshme është e
parashikueshme. Për shembull, ajo mund të shfaqet pas ngjitjes së shkallëve të një

10. kati, ose pasi pacienti ka ecur rreth 100 metra, duke u qetësuar shpejt kur pacienti
pushon. Angina e paqëndrueshme mund të shfaqet pa paralajmërim kur trupi është në
qetësi dhe kur zemra nuk është nën stres, siç ndodh kur pacienti është ulur apo në
gjumë. Simptomat Anginale të cilat ndryshojnë dhe ndodhin me aktivitete minimale
ose ngjajnë si të paqëndrueshme janë shqetësuese dhe mund të jenë pasojë e
ngushtimit në rritje të një arterie koronare.
Meqë dhimbja e kraharorit ka edhe shkaqe të tjera, pacienti mund të pyetet për
simptomat e ezofagitit nga refluksi (GERD), gastritit, traumës, embolisë pulmonare
(trombozës në mushkëri), ose pneumonisë.
Teste apo ekzaminime të tjera janë:
- Ekzaminimi fizik
- Elektrokardiograma
Infarkti I miokardit interpretim ne EKG
IM cdo here e kap ventrikulin e majte .
1. Ne vendin ku ka ndodhur IM, nuk kemi percim te impulseve elektrike
2. Ishemija T vala -inverze
3. Lezion ST elevacion
4. Nekroza
5. Infarkti
6. Q ne V1,V2,V3,V4 tregon infarkt te murit te perparshem
7. Q ne D1 dhe AVL tregon infarkt te murit lateral
8. Q ne D2 ,D3 dhe AVF tregon infarkt dijafragmal ose te murit inferior.

11. 9. R ne V1 dhe V2 tregon infarkt te pasem
Prognoza-varet nga funksioni i ventrikulit të majtë gjegjësisht nga funksioni I
zemrës.Në prognozë ndikon lokalizimi dhe shkalla e stenozës gjegjesishte ngushtimit
të arterieve koronare
Parandalimi : (Profilaksa)
këtu është me rëndësi evitimi i faktorëve të rrezikut siq janë:
-dieta në ushqim(mos konsumimi i yndyrave,sheqernave në sasi të mëdha dhe
kripërave) ,

12. -aktivitet I shtuar fizik (hecje, vrapimi, noti, ushtrime etj
MJEKIMI
Barërat që shfrytëzohen te kjo sëmundje janë:
-nitrate ( nitroglycerin)
-beta bllokator ( atenelol,propanolol)
-antagonistë të Ca ( Verapamil )
-antiagregues ( Aspirin, Clopidogrel )
-Ace inhibitor etj
-Intervenimi Kirurgjik
Parandalimi i infarktit të miokardit
Ne nuk i kemi nën kontroll tiparet gjenetike dhe sëmundjet e trashëgueshme, por ne
mund të mënjanojmë faktorët e riskut për sëmundje kardiake duke:
· Ndaluar duhanpirjen;
· Mbajtur nën kontroll tensionin e gjakut, kolesterolin, diabetin;
· U stërvitur rregullisht me ushtrime fizike etj.
Të gjitha këto janë sfida të një jete për parandalimin e sëmundjeve kardiake, të insultit
cerebral dhe të sëmundjeve vaskulare periferike.