Presentatie: Het Pensioenakkoord; Gevolgen voor uw pensioenregeling van Kristel Kusters. De presentatie is gegeven op 6 september 2011 tijdens de 5e editie van het Mercer Werkgeversseminar.

1. HET PENSIOENAKKOORD
GEVOLGEN VOOR UW PENSIOENREGELING
06 SEPTEMBER 2011
Kristel Kusters
Retirement, Risk and Finance Consulting
Bussum

2. Agenda
• Gevolgen verschillen per onderneming
• Kenmerken nieuw pensioencontract
• Welke keuzes moeten gemaakt worden
• Welke stappen moet u nemen
MERCER 1

3. Gevolgen verschillen per onderneming (1)
• Wat voor soort regeling
– beschikbare premieregeling (Defined Contribution = DC)
– defined Benefit (DB), is vaak middelloon
• En waar ondergebracht
– verzekeraar
– pensioenfonds
MERCER 2

4. Gevolgen verschillen per onderneming (2)
Defined benefit bij verzekeraar
• Pensioenrichtleeftijd in 2013 naar 66 jaar, in 2015 naar 67 jaar
noodzakelijke aanpassingen in bestaande pensioenregeling,
in twee stappen?
eventuele aanwezige fiscale ruimte benutten om verhoging
pensioenrichtleeftijd te compenseren?
• Maximum opbouwpercentages blijven ongewijzigd
– 2,25% voor middelloon
– 2,0% voor eindloon
Beschikbare premieregeling
• Bovenstaande leidt tot aanpassing maximum staffels
MERCER 3

5. Gevolgen verschillen per onderneming (3)
Defined Benefit bij pensioenfonds
• Behalve verandering pensioenrichtleeftijd
Nieuw soort pensioencontract
• Huidig contract
– onvoorwaardelijke pensioenaanspraken
- korten van rechten en aanspraken is ultieme noodmaatregel
– voorwaardelijke indexatie
• Nieuw contract
– voorwaardelijke pensioenaanspraken
- korten is regulier sturingsmiddel
• Huidig contract blijft mogelijk, maar zwaardere buffereisen
MERCER 4

6. Gevolgen verschillen per onderneming (4)
werkgever
informatie informatie
Uitvoeringsovereenkomst
Pensioenovereenkomst
of -reglement
(Fictie bij Bpf)
deelnemer pensioenuitvoerder
startbrief pensioenopgave pensioenreglement
informatie
MERCER 5

7. Agenda
• Gevolgen verschillen per onderneming
• Kenmerken nieuw pensioencontract
• Welke keuzes moeten gemaakt worden
• Welke stappen moet u nemen
MERCER 6

8. Kenmerken nieuw pensioencontract (1)
• Wat is het probleem met huidig pensioencontract?
• Risico’s niet benoemd en risicodrager niet helder
gedefinieerd/gecommuniceerd
• Betreft beleggingsrisico en langlevenrisico
• Akkoord of niet, dit vergt oplossing!
MERCER 7

9. Kenmerken nieuw pensioencontract (2)
Nieuw voorwaardelijk pensioencontract is gebaseerd op een salaris en
diensttijd gerelateerde ambitie met een stabiele premie.
Een reële en nominale variant is mogelijk.
• Geen garanties
• Contract wordt voorwaardelijk
• Goede communicatie nodig over wat men dan wel kan verwachten!
MERCER 8

10. Kenmerken nieuw pensioencontract (3)
• Geïndexeerde uitkering is het uitgangspunt
• Deelnemers
– hebben behoefte aan zekerheid, ook jongeren!
– prefereren een “zeker” nominaal pensioen
• Argumenten vóór geïndexeerd pensioen
– risico nemen verhoogt het verwachte pensioen
– wat heb je aan een zeker nominaal pensioen als prijzen stijgen?
– is het nominale pensioen wel zeker?
MERCER 9

11. Kenmerken nieuw pensioencontract (4)
• Premiestabilisatie
– schokken op financiële markten en levensverwachting worden niet
langer opgevangen door (hogere) premies of bijstortingen
– in goede tijden vindt geen premiekorting plaats
– premie is geen stuurmiddel meer
– feitelijk collectieve beschikbare premieregeling (CDC)
– decentraal andere afspraken mogelijk
MERCER 10

12. Kenmerken nieuw pensioencontract (5)
• Rekenrente (disconteringsvoet)
– niet noodzakelijk risicovrij (toegestaan, bijv. nominale variant)
– maximum gelijk aan verwacht beleggingsrendement
– in reële variant dient verwachte inflatie meegenomen te worden
• Hoe werkt dit
– hoe hoger de rekenrente hoe lager de waarde
– nu risicovrij, want aanspraak onvoorwaardelijk
– verwacht beleggingsrendement afhankelijk van beleggingsmix =>
als meer in aandelen dan lagere waarde, maar ook meer
onzekerheid
– grote verschillen tussen fondsen mogelijk
MERCER 11

13. Kenmerken nieuw pensioencontract (6)
• Aanpassing levensverwachting
– saldo (stijgende) levensverwachting en hogere pensioenrichtleeftijd
– verwerken in pensioenaanspraken (kostenneutraal)
- opgebouwde en ingegaan pensioenen: verlaging indexatie
- spreiding van de kosten bij verlaging rechten is mogelijk (over
periode max. 10 jaar)
- nieuwe opbouw: lager opbouwpercentage of minder indexatie
MERCER 12

14. Kenmerken nieuw pensioencontract (7)
• Opvangen financiële schokken
– (opgebouwde) pensioenrechten zijn voorwaardelijk aan te passen
indien financiële markten hiertoe noodzaken
korten wordt stuurmiddel
- reële dekkingsgraad variant
- indien dekgr < 100%, uniforme korting zdd dekgr is 100%
- middels uniforme korting op indexatie, kan hierdoor negatief
worden
- korting mag maximaal over 10 jaar worden verspreid
- nominale dekkingsgraad variant
MERCER 13

15. Kenmerken nieuw pensioencontract (8)
• Egalisatiereserve
– STAR beveelt egalisatiereserve aan (niet verplicht)
– boven 100% reële dekkingsgraad of boven benodigd vermogen
(nominale variant) is egalisatiereserve mogelijk
- bedoeld om schokken op financiële markten op te vangen
– surplus boven egalisatiereserve kan worden aangewend voor extra- of
inhaalindexatie
– egalisatiereserve wordt gevuld door ‘goede rendementen (boven de
verwachting?) en eventueel door een opslag in de premie
MERCER 14

16. Kenmerken nieuw pensioencontract (9)
• Invaren huidige opgebouwde rechten
– beter indexatieperspectief zou, volgens STAR, drijfveer moeten zijn
- hogere rendementen onder nieuwe contract
- verdere verslechtering van indexatieperspectief huidig contract door
aanscherping van buffervereisten (FTK1)
– door wettelijke voorziening collectieve overgang mogelijk
– zo niet, dan op basis van individuele keuze
– Kabinet deelt wens van STAR. Stelt een tweetal onderzoeken in naar 1)
juridische en 2) uitvoeringstechnische zaken.
MERCER 15

17. Agenda
• Gevolgen verschillen per onderneming
• Kenmerken nieuw pensioencontract
• Welke keuzes moeten gemaakt worden
• Welke stappen moet u nemen
MERCER 16

18. Welke keuzes moeten gemaakt worden (1)
meer keuzemogelijkheden grotere verantwoordelijkheid
MERCER 17

19. Welke keuzes moeten gemaakt worden
• Beschikbare premie of defined benefit
• Voorwaardelijk of onvoorwaardelijk
• Uitvoerder continueren?
• Kenmerken toezegging, zoals opbouwpercentage
• Opgebouwde rechten gelijk behandelen?
• Overgangsmaatregelen
MERCER 18

20. Welke keuzes moeten gemaakt worden (3)
• Rekenrente; zekerheid versus risico
• Premiehoogte
• Herstel alleen door korten?
• Niveau egalisatiereserve
• Verwerken wijziging overlevingstafels
• Risicoprofiel beleggingsbeleid
MERCER 19

21. Welke keuzes moeten gemaakt worden (4)
• Hoe draagt pensioenregeling bij aan duurzame inzetbaarheid
– voldoende keuzemogelijkheden in de regeling
– risicodekkingen en wellicht ook opbouw laten doorlopen bij perioden van
afwezigheid (bv een sabbatical)
– ook oude waardeoverdrachten honoreren
MERCER 20

22. Agenda
• Gevolgen verschillen per onderneming
• Kenmerken nieuw pensioencontract
• Welke keuzes moeten gemaakt worden
• Welke stappen moet u nemen
MERCER 21

23. Welke stappen moet u nemen (1)
• Welke regeling wilt u toezeggen
– doelstelling
– lokale kosten
– accountingkosten, gevolgen voor balans
– benchmark
MERCER 22

24. Mercer Benefit Monitor: MBM
Spotlight op arbeidsvoorwaarden
• Uw uitdaging
– hoe verhouden mijn arbeidsvoorwaarden zich ten opzichte van mijn
concurrenten
• Onze oplossing: MBM
– kwalitatieve benchmark
- inzicht in de arbeidsvoorwaarden van uw sector middels een door u
geselecteerde peer group
– kwantitatieve benchmark
- gecombineerd overzicht van de ‘waarde’ van uw arbeidsvoorwaarden
MERCER

25. Welke stappen moet u nemen (2)
• Overeenstemming bereiken met sociale partners
• Afspraken maken met uitvoerder
• Communicatietraject (deelnemers, OR, aangesloten wg-ers etc)
• Ouderenbeleid / duurzame inzetbaarheid medewerkers
• Deadline: 1 januari 2013
MERCER 24