Aile Şirketlerinde kurumsallaşma, Aile sirketlerinde kurumsallaşma

1. AİLE ŞİRKETLERİNDE
KURUMSALLAŞMA
11.06.2003
ISO
AGAH UĞUR
BORUSAN HOLDİNG GENEL MÜDÜRÜ
1

2. 1. BAŞARI İÇİN KURUMSALLAŞMA
- Biz işadamları ne istiyoruz?
- İş dünyası neyi gerektiriyor?
- Türkiye gerçekleri nedir?
2. BORUSAN’DA KURUMSALLAŞMA
2

3. BAŞARI İÇİN KURUMSALLAŞMA
3

4. BİZ İŞADAMLARI NE İSTİYORUZ?
Kritik sorular:
• Başarının tanımı nedir?
– Sürdürülebilir karlı büyüme,
– Toplum içinde yeri olan, paydaşlara değer
yaratan bir kurum olma.
4

5. BİZ İŞADAMLARI NE İSTİYORUZ?
Kritik sorular:
• Niçin kurumsallaşma?
– Başarıyı sürdürülebilir kılmak için.
5

6. BİZ İŞADAMLARI NE İSTİYORUZ?
Kritik sorular:
• Kurumsallaşma nedir?
– Sürdürülebilir başarı için gereken iyi
yönetişim sistemlerinin uygulanması.
6

7. BİZ İŞADAMLARI NE İSTİYORUZ?
Kritik sorular:
• İyi yönetişim nedir?
– Bir şirketin istenen başarıya ulaşması için
uyguladığı yönlendirme, yönetim ve
kontrol sistemlerinin bütünüdür.
– Yönetim platformlarını,karar alma
mekanizmalarını, etkin çalışma süreçlerini
ve bunlar için gereken altyapıları içerir.
7

8. BİZ İŞADAMLARI NE İSTİYORUZ?
Hissedar gözüyle kritik sorular:
1. Hissedarlar şirketlerini ne olarak görüyorlar?
Esas amaç ne?
- Kendilerinin ve ailelerinin varlığını artırmak
için fırsatları değerlendirdikleri ve
yapmaları gerekenleri yapabildikleri bir
araç,
- Yarattıkları bir eser.
8

9. BİZ İŞADAMLARI NE İSTİYORUZ?
Hissedar gözüyle kritik sorular:
• Kurumsallaşarak daha iyi yönetilmeye neden
ihtiyaç var?
Kısa vadeli:
– Hissedarın kendi iş yükünü azaltabilmesi
için
– Daha karlı, daha büyük …vb. olmak için
– Aile /iş ilişkilerine çözüm bulabilmek için
9

10. BİZ İŞADAMLARI NE İSTİYORUZ?
Hissedar gözüyle kritik sorular:
• Daha iyi yönetilmeye neden ihtiyaç var?
Uzun vadeli:
– Nesilden nesile geçecek kadar başarılı
bir şirket yaratmak için
10

11. BİZ İŞADAMLARI NE İSTİYORUZ?
Dolayısı ile konumuz;
– Hissedarın kendisini, şirketini ve başarıyı
iyi tanımlaması ve konumlandırması, ve de
– İyi yönetmesi
konusudur.
11

12. BİZ İŞADAMLARI NE İSTİYORUZ?
Benim için Şirketler:
– Kurucularının yarattığı,
– Diğer yönetici ve sahiplerinin yaşattığı,
– Kendi başına bir karakteri, kişiliği olan,
– İnsan ömründen daha uzun yaşayabilen,
12

13. BİZ İŞADAMLARI NE İSTİYORUZ?
Benim için Şirketler:
– İnsanları, sahibi, çalışanı, tedarikçisi veya
müşterisi olmaktan dolayı mutlu eden,
– Topluma kişilerden daha fazla katkıda
bulunabilen,
eserlerdir.
13

14. BİZ İŞADAMLARI NE İSTİYORUZ?
“Built to last” (Ayakta kalmak üzere yaratılmış)
kitabındaki “Vizyoner şirket” tanımı:
- Kendi endüstrisinin en önde gelen
firması,
- Bilgili kamuoyu tarafından sürekli
beğenilen ürün ve hizmetler üretebilen,
14

15. BİZ İŞADAMLARI NE İSTİYORUZ?
“Vizyoner şirket” tanımı:
– Yaşamımızda iz bırakmış,
– Yönetiminde birçok başkan görev almış,
– Birden fazla ürün / hizmet yaratmış ve
yaşatmış şirketler.
15

16. BİZ İŞADAMLARI NE İSTİYORUZ?
Vizyoner şirketlerden örnekler:
• 3M • Motorola
• Boeing • Philip Morris
• Citicorp • P&G
• Ford • Sony
• General Electric • Wal-Mart
• HP • Walt Disney
• IBM
16

17. BİZ İŞADAMLARI NE İSTİYORUZ?
Kırılan 10 yönetim önyargısı / inanışı:
1. Büyük bir şirket yaratmak için çok özel/harika
bir fikre ihtiyaç vardır.
2. Vizyoner şirketlerin büyük ve karizmatik
liderlere ihtiyacı vardır.
3. Başarılı şirketler öncelikle kârlarını maksimize
etmek için yaşarlar.
17

18. BİZ İŞADAMLARI NE İSTİYORUZ?
Kırılan 10 yönetim önyargısı / inanışı:
4. Vizyoner şirketlerin ortak “doğru” değerleri
vardır.
5. Değişmeyen tek şey değişimdir.
6. Büyük ve başarılı şirketler risk almazlar.
18

19. BİZ İŞADAMLARI NE İSTİYORUZ?
Kırılan 10 yönetim önyargısı / inanışı:
7. Vizyoner şirketlerde çalışmak herkes için çok
iyidir.
8. Vizyoner şirketler harika ve karmaşık stratejik
planlarla başarıya ulaşırlar.
19

20. BİZ İŞADAMLARI NE İSTİYORUZ?
Kırılan 10 yönetim önyargısı / inanışı:
9. En başarılı şirketler temelde rakipleri
yenmeye odaklanırlar.
10. Her şeye aynı anda sahip olamazsın, seçim
yapmak gerekir.
20

21. İŞ NEYİ GEREKTİRİYOR?
Şu ana kadar bahsettiğim hususlar,
İstek, hedef, amaç, aile/kişi gerçeğinden yola
çıkarak daha iyi yönetilme ihtiyacını
tanımlamaya yönelikti.
Ancak bir de işin kendisinin gerçekleri var.
21

22. İŞ NEYİ GEREKTİRİYOR?
Yarının iş ortamı nasıl olacak?
– Bugünden daha hızlı (hem karar, hem
icraat açılarından).
– Bugünden daha karmaşık.
– Bugünden daha değişken.
– Bugünden daha rekabetçi.
22

23. İŞ NEYİ GEREKTİRİYOR?
Başarının anahtarı:
– Kendin için doğru işi yapmak.
– Yetkin ve adanmış kişilerle çalışmak.
– Karar ve aksiyonların değer yaratma
noktasına en yakın kişilerce alınmasını
sağlamak.
23

24. İŞ NEYİ GEREKTİRİYOR?
Sonuç:
Uzun vadeli düşünen ve rekabetçi ortamda
çalışan her şirketin kurumsallaşarak iyi
yönetilmeye ihtiyacı vardır.
24

25. TÜRKİYE GERÇEKLERİ NEDİR?
İş adamları:
Fırsatçı, pratik, “ne” ye odaklı, Türkiye eksperi.
25

26. TÜRKİYE GERÇEKLERİ NEDİR?
Profesyonel yöneticiler:
Girişimcilikte tecrübesiz, çalışkan, “nasıl” a
odaklı ikinci adam.
26

27. TÜRKİYE GERÇEKLERİ NEDİR?
İhtiyaç:
İşadamı ve profesyonelin birbirlerini daha iyi
anlayarak beraberce çalışmalarını sağlayacak
sinerjik kurumsal çalışma düzenleri yaratmak.
27

28. BORUSAN GRUBU
Rakamlarla Borusan
• Kuruluş Yılı: 1944
• Faaliyet alanları: Çelik (Boru ve Yassı Çelik),
Distribütörlük, Lojistik ve
Teknoloji
• İş ortakları: Arcelor, Mannesmann, BMW,
Land Rover, Caterpillar,
Mitsubishi,Eaton
28

29. BORUSAN GRUBU
Rakamlarla Borusan
• Çalışan sayısı: 3,900
• Aktif toplamı: 800 m$
• Ciro: 1 milyar $
• VFAÖK: 110 m$
29

30. BORUSAN GRUBU
Yönetim anlayışı ve gerçekleri:
Vizyonumuz:
“İŞİMİZİ EN İYİ YAPARAK BİR ADIM ÖNDE
OLMAK”
30

31. BORUSAN GRUBU
Yönetim anlayışı ve gerçekleri:
Misyonumuz:
Müşterilerine değer yaratacak üstün nitelikli ürün, hizmet
ve iş çözümleri sunan, operasyonel başarıları, müşteri
bağlılığı ve topluma katkıları ile örnek gösterilen bir
kuruluş olmaktır.
Bunu, yüksek vasıflı kişilerin üstün performans
gösterebileceği, gelişen ve kendini yenileyen, verimliliğe
ve müşterisine odaklı, dünyaya açık, güvenilen bir kurum
yaratarak başarırız.
31

32. BORUSAN GRUBU
Yönetim anlayışı ve gerçekleri:
Patronun bakış açısı:
Önce şirket; saygın ve başarılı bir şirket.
32

33. BORUSAN GRUBU
Diğer faktörler:
– Küçük bir aile.
– Hızlı büyüme.
– Ortaklarla büyüme stratejisi.
– Bağımsız kar merkezleri.
– İş bitiricilik değil iyi yönetişim anlayışı
– Kurum kültürü ve değerlerine sahip çıkma.
33

34. BORUSAN GRUBU
Bu faktörlerin neticesinde ortaya çıkan
çalışma ortamımız:
– Birbirlerini seven ve sayan aile fertleri.
– Aile/iş ilişkilerinin tanımlandığı net bir
düzen.
– Yönetmeyen, yönlendiren lider patron.
– Delege eden ve güvenen patron.
34

35. BORUSAN GRUBU
Bu faktörlerin neticesinde ortaya çıkan
çalışma ortamımız:
– Çok ortaklılığın getirdiği şeffaf ve güvene
dayalı çalışma düzeni.
– Başarı odaklı, yetkili, sorumlu profesyonel
yönetim.
– Ebeveynlik yapan merkez.
35

36. BORUSAN GRUBU
Resmi yapımız:
Aile Yönetimi Şirket Yönetimi
– Aile Meclisi Kurumsal Merkez (Ebeveyn)
– Aile Konseyi
– Holding YK
– Yeni Nesil A.Ş.
– Holding Yönetimi
– Şirket Yönetim Kurulları
İcra
– Şirket yönetimleri
36

37. BORUSAN GRUBU
Aile yapısının amacı:
İşin Aile’nin ana hissedar olmasından güç
almasını sağlamak ve Aile’nin hissedarlığının
gelecek nesillere taşınmasında bir engel ile
karşılaşmamasını güvence altına almaktır.
37

38. BORUSAN GRUBU
Bu yapı,
– Ailenin değerlerine
– Aile arası muhtemel ihtilafların çözülmesine
– Aile fertlerinin Grupta çalışmasına
– Aile / İş ilişkilerine
– Gelir dağılımına
yönelik tanımlar getirmektedir.
38

39. BORUSAN GRUBU
Yönetim Kurulları:
– Düzenli toplanır (en az iki ayda bir),
– Bilgilendirme, yönlendirme, sorgulama,
değer katma ve onaylama amaçlı çalışır,
– 360 derece performans değerlendirmesi
uygulanır,
– Üyeler:
• Holding – Aile ve bağımsız üyeler,
• Şirketler – Holding İcra Kurulu üyeleri,
bağımsız üyeler, diğer ortakların
temsilcileri
39

40. BORUSAN GRUBU
Tanımlanmış ve paylaşılmış resmi kurumsal
dokümanlarımız:
– Vizyon, misyon ve değerlerimiz,
– Hedeflerimiz ve kritik başarı faktörlerimiz,
– Yönetim anlayışımız ve yapımız,
– İş ilkelerimiz,
– Kurumsal uygulamalarımız
– Politikalar,
– Uygulama esasları.
40

41. BORUSAN GRUBU
Profesyonel yönetim:
– Yapılandırılmış işe alma yöntemleri,
– İş tanımları, görev ve sorumluluklar,
– Performans yönetimi:
– Somut hedefler
– Değişken ödüllendirme sistemi
– Yetkinlik yönetimi,
– Lider geliştirme programı,
– Yedekleme ve kariyer planları,
– “Management review” toplantıları.
41

42. BORUSAN GRUBU
Hissedarlarla olan ilişkiler:
– Stratejik ortaklarla olan ilişkiler:
– Holding’e sağlananlar ile eşit bilgi
akışı,
– Ana sözleşmeler vasıtasıyla sağlanan
güvence,
– Yönetim kurullarında oybirliği ile karar
alınması,
– Yakın, güvene dayalı ve şeffaf kişisel
ilişkiler.
42

43. BORUSAN GRUBU
Hissedarlarla olan ilişkiler:
– Halka açık şirketler:
– SPK ve IMKB kurallarına aşırı
hassasiyet,
– Yatırımcı ilişkileri bölümü (yeni
kurulan),
43

44. BORUSAN GRUBU
Yönetim şeklimiz:
– Strateji belirlemede
– Kurumsal merkez yön gösterir, inisiyatif
tanır ve onaylar,
– Şirketler stratejik planlarını ve yıllık
bütçelerini hazırlar ve uygular.
– İcrada
– Kurumsal merkez standart belirler ve
değişim liderliği yapar,
– Şirketler insan, para, bilgi ve markanın
yönetiminde Grup prensiplerine uyarlar.
44

45. SONUÇ…
Kurumsallaşma uzun ve zor bir yol.
Dolayısıyla:
• Uzun vadeli düşün,
• İyi yönetişim için kurumsallaşmaya
ihtiyacın olduğuna karar ver,
• Aceleci değil, kararlı ve tutarlı davran,
• Zor kararlar almaya, fedakarlık yapmaya
hazır ol,
• Seçtiğin yolun doğruluğunu sürekli
sorgula.
45