1. www.greekconomics.gr
Who’s afraid of the big bad wolf?
July 31st, 2012 Μυρτώ Χαμπάκη
Πολλές φορές στη ζωή μου έχω παλέψει σκληρά με τον εαυτό μου για να μπορέσω να βγω από αυτό που λέγεται «ζώνη
άνεσης» (comfort zone). Δεν προσπαθώ να παραστήσω την ατρόμητη – φοβάμαι, αλλά δίνω στον φοβισμένο μου εαυτό
μια καλή σπρωξιά και τολμώ. Το παράδοξο ήταν ότι όσες φορές κατάφερα να με … νικήσω, προχώρησα ένα βήμα
μπροστά. Γι αυτό στη ζωή μου προσπαθώ πάντα να κάνω αυτό που φοβάμαι πιο πολύ , αυτό που θα με δυσκολέψει
περισσότερο. Το πέρασμα των προσωπικών ορίων που θέτει η ζώνη άνεσης του καθενός μας – η ανάληψη ενός
προσωπικού ρίσκου – είναι κάτι που πολλές φορές και σε διαφορετικές περιστάσεις, με έχει προβληματίσει. Και όταν
κάτι με απασχολεί, απλά το ψάχνω…το κουράζω, μέχρι να καταλήξω σε ένα λογικό συμπέρασμα που θα μου δώσει την
πάγια απάντηση – το αντίδοτο στο φόβο – που θα δίνω στον … εαυτό μου κάθε φορά που χτυπάει το «comfort zone
alert»!
Η ζώνη άνεσης ορίζεται ως η ψυχολογική κατάσταση στην οποία ο καθένας μας λειτουργεί χωρίς άγχος – είναι δηλαδή
συναισθηματικά ουδέτερος , χωρίς να νιώθει πίεση ή κίνδυνο και χωρίς να καταβάλει ιδιαίτερη προσπάθεια. Συνήθως,
χτίζουμε ένα τείχος ασφαλείας γύρω από τον εαυτό μας , δεν παραζοριζόμαστε και παραμένουμε εντός του τείχους
ήσυχοι, απροβλημάτιστοι και χαλαροί. Η παραμονή σε αυτή τη ζώνη άνεσης φαίνεται να είναι η εύκολη λύση (ίσως η
ευκολότερη) μιας και δεν απαιτεί κάποια ιδιαίτερη προσπάθεια. Όποιος όμως μένει κλεισμένος στα τείχη του , είναι
άνετος μεν, αλλά χάνει την επαφή με το περιβάλλον, με τους άλλους – χάνει την οποιαδήποτε ευκαιρία εξέλιξης δε. Η
ζώνη άνεσης είναι ίσως η δική μας προσωπική «φυλακή» , το δικό μας ασυνείδητο φρένο προς την προσωπική
βελτίωση. Υπάρχει κάποιος λόγος που αυτό – φυλακιζόμαστε; Υπάρχει … και λέγεται φόβος του αγνώστου.
Εμένα πάλι αν υπάρχει κάτι που με φοβίζει περισσότερο από τον φόβο του αγνώστου στη ζωή είναι η στασιμότητα. Δεν
μπορώ μέσα μου εύκολα να δεχτώ ότι υπάρχουν άνθρωποι που δεν θα ήθελαν να γίνουν καλύτεροι, να μάθουν , να
αλλάξουν , να προσπαθήσουν και να παλέψουν ακόμα για να εξελιχθούν. Δεν μπορώ να δεχτώ ότι πολλοί άνθρωποι
συμβιβάζονται με το ρόλο του λαθρεπιβάτη σε αυτό τον κόσμο και έρχονται και φεύγουν χωρίς έστω να προσπαθήσουν
να αλλάξουν το παραμικρό. Δεν μπορώ να δεχτώ ότι δεν νιώθουν «περιέργεια» – την καλώς νοούμενη περιέργεια – να
μάθουν κάτι παραπάνω για τον εαυτό τους, για τους άλλους , για τις σχέσεις τους, για τη ζωή, για την επιστήμη τους, για
τη δουλειά τους… κάτι. Δεν μπορώ να δεχτώ ότι τα λίγα χρόνια που μας χαρίζονται για να ζήσουμε σε αυτό τον κόσμο
μπορούν να περάσουν ανεκμετάλλευτα και σπαταλημένα σε ανούσιες πράξεις ρουτίνας και επιφανειακές σκέψεις.
Υπάρχει τόση γνώση στον κόσμο , τόσα υπέροχα πράγματα που περιμένουν να τα ανακαλύψουμε, τόση ομορφιά, που
μια ζωή ολόκληρη δεν φτάνει … Και ένας από τους ομορφότερους προορισμούς δεν χρειάζεται ούτε διαβατήρια, ούτε
εισιτήρια , ούτε πολύωρες πτήσεις γιατί βρίσκεται πολύ κοντά μας, μέσα μας … στο μυαλό και τη ψυχή μας. Το
εσωτερικό ταξίδι προς την αυτοπραγμάτωση…
Αν αναρωτηθούμε σε υπαρξιακό επίπεδο πια – γιατί βρισκόμαστε σε αυτό τον κόσμο, γιατί ζούμε , ποιο είναι το
πραγματικό , το ουσιαστικό και όχι το μηδενιστικό νόημα της ύπαρξης μας – η απάντηση σίγουρα θα εμπλέκει την
έννοια της αυτοπραγμάτωσης. Λίγα συναισθήματα μπορούν να συναγωνιστούν την ικανοποίηση που δίνει ο δρόμος προς
την αυτοπραγμάτωση. Ο Maslow, στη γνωστή Πυραμίδα των Αναγκών, την τοποθετεί στο ψηλότερο σημείο, θεωρώντας
ότι η κάλυψη της ανάγκης για αυτοπραγμάτωση αποτελεί την υπέρτατη εσωτερική ευτυχία προσφέροντας πληρότητα.
Αν η αυτοπραγμάτωση ορίζεται ως η ύπαρξη εσωτερικών κινήτρων που μας οδηγούν στην πλήρη αξιοποίηση των

2. δυνατοτήτων μας , πως μπορούμε να φτάσουμε σε αυτή εάν δεν ξεπεράσουμε τους περιορισμούς που θέτει η ζώνη
άνεσης μας; Πως θα μάθουμε ποιες είναι αυτές οι δυνατότητες μας εάν δεν δοκιμάσουμε τα όρια μας ;
Παραμένοντας στη ζώνη άνεσης , βαδίζουμε στα γνωστά ίδια εσωτερικά μονοπάτια χωρίς να δοκιμάζουμε τις
προκλήσεις ενός καινούργιου δρόμου. Ενδεχομένως , ο κλασσικός κομφορτζονίστας (δική μου λέξη… δεν θα τη βρείτε
σε λεξικό) θα έλεγε :
- Και αν στο καινούργιο μονοπάτι συναντήσω λύκους ;
Η απάντηση στους υποθετικούς λύκους θα μπορούσε να ήταν :
- Αν συναντήσεις λύκους (και δεν σε φάνε για breakfast) τότε θα πάψεις να φοβάσαι τους λύκους! Θα ανακαλύψεις ότι
μπορείς να παλεύεις με λύκους βρε αδερφέ, ή ότι οι λύκοι τελικά δεν είναι τόσο τρομακτικοί όσο τους φανταζόσουνα.
Οπότε … θα τους εντάξεις πια στη ζώνη άνεσης σου ως «επιθετικά μαλλιαρά ζώα με σουβλερά δόντια και πολλά νεύρα,
τα οποία όμως μπορώ να αντιμετωπίσω»!
Ο κομφορτζονίστας όμως που είναι και λιγάκι φοβητσιάρης μεταξύ μας, θα μπορούσε να επανέλθει με το ερώτημα :
- Και αν με φάνε οι λύκοι ;
Εδώ η απάντηση θα μπορούσε να ήταν :
- Εάν είσαι καλά προετοιμασμένος , εάν πιστεύεις στον εαυτό σου , εάν είσαι προσεκτικός … δε σε τρώει τίποτα! Το
πολύ – πολύ να σε δαγκώσει. Αλλά και πάλι έχεις μάθει ότι «από δάγκωμα λύκου ματώνουμε δεν πεθαίνουμε, αλλά καλό
είναι να αποφεύγουμε τους λύκους γιατί δεν μας παίρνει! Ας μην ξαναβαδίσουμε σε αυτό το μονοπάτι…».
Η αποτυχία είναι βήμα προς την αυτοπραγμάτωση. Μαθαίνουμε τις δυνατότητες μας και μέσα από τις αδυναμίες μας.
Πολλές φορές μια αδυναμία μετατρέπεται σε δυνατότητα εάν καταφέρουμε να την πολεμήσουμε. Ότι κατακτούμε εκτός
της ζώνης άνεσης μας, την επόμενη στιγμή γίνεται μέρος της ζώνης άνεσης μας. Δηλαδή με λίγα λόγια η ζώνη άνεσης
μας διευρύνεται και εμπερικλείει μέσα της κάθε νέα μας κατάκτηση. Κάθε νέα μας κατάκτηση είναι ένα καινούργιο
μάθημα ζωής. Κάθε καινούργιο μάθημα ζωής είναι ένα μικρό βήμα προς την προσωπική βελτίωση. Κάθε μικρό βήμα
προς την προσωπική βελτίωση είναι ένα μικρό λιθαράκι αυτοπραγμάτωσης και μια μεγάλη ένεση αυτοπεποίθησης και
εσωτερικής δύναμης.
Και όπως λέει ένα αγαπημένο quote « Για να πας κάπου που δεν έχεις πάει ξανά , πρέπει να τολμήσεις αυτά που δεν
είχες τολμήσει ποτέ στο παρελθόν». Τολμάμε όταν ξεπερνάμε τον εαυτό μας … τολμάμε όταν δεν φοβόμαστε το φόβο
μας … τολμάμε όταν συνδυάζουμε θέληση και δεξιότητα για να κάνουμε ένα μικρό βήμα έξω από τη ζώνη άνεσης μας
αλλά ταυτόχρονα ένα μεγάλο άλμα στο δρόμο για την αυτοπραγμάτωση και την εσωτερική ολοκλήρωση…
Φοβόμαστε τους «κακούς λύκους» μόνο αν μας λένε «Κοκκινοσκουφίτσα» και επιλέγουμε να ζήσουμε τρομοκρατημένοι
σε ένα μικρό παραμύθι όπου ο κακός λύκος θα είναι πάντα νικητής. Διαφορετικά … δεν έχουμε τίποτα να φοβηθούμε
παρά μόνο τους περιορισμούς που εμείς οι ίδιοι θέτουμε στον εαυτό μας…