Ներզատական գեղձերի ֆունկցիայի խանգարումներն ուղեկցվում են նրանց
կողմից արտադրվող հորմոնների քանակի փոփոխությամբ,որն առաջացնում է
բազմաթիվ ծանր հիվանդություններ:
Վաղ մանկական հասակում մակուղեղի թերֆունկցիայի դեպքում աճի հորմոնի
անբավարար արտադրման հետևանքով արգելակվում է մանուկների աճը և
նկատվում է թզուկություն:Նույն հասակում այդ գեղձի գերֆունկցիան
առաջացնում է հասակի գերաճ,հսկայություն (գիգանտիզմ):Այդպիսի
մարդկանց հասակը հասնում է 2,5-2,6 մ:
Աճման հորմոնի հավելյալ քանակը չափահաս հասակում առաջացնում է
հիվանդություն (ակրոմեգալիա),որի ժամանակ նկատվում է մարմնի
ծայրանդամների՝ ձեռքերի ու ոտքերի,լեզվի,քթի,ականջների,ոտնաթաթերի
մեծացում:
Մակուղեղի հետին բլթի թերֆունկցիան կարող է առաջացնել անշաքար
միզահյուծություն,որի դեպքում հիվանդն օրական միզում է մինչև 10 լ հեղուկ
ու առաջանում է անհագ ծարավ:
Ենթաստամոքսային գեղձի ներզատական
թերֆունկցիայի ժամանակ ինսուլինի քանակի
նվազման հետևանքով զարգանում է շաքարախտ
հիվանդությունը:Շաքարախտի ընդացքում հիվանդն
անընդհատ ծարավում է ու զգալի քանակով
ջուր խմում,նիհարում,զարգանում է մկանային
թուլություն:Շաքարախտով հիվանդները պետք է
սահմանափակեն ածխաջրերով հարուստ սննդի
գործածումն ու ամեն օր կամ պարբերաբար ընդունեն
ինսուլին:
Մակերիկամների կեղևային շերտի թերֆունկցիայի
դեպքում զարգանում է բրոնզախտ
հիվանդությունը,որի ժամանակ մարդը նիհարում
է,շուտ հոգնում,մաշկը բրոնզի գույն է
ստանում,մկանները թուլանում են,չի կարողանում
ֆիզիկական աշխատանք կատարել:Կեևային շերտի
գերֆունկցիայի դեպքում սեռական հորմոնների
արտադրման խանգարումը կարող է հանգեղնել վաղ
սեռահասունացման,յուրօրինակ ճարպակալման ու
մազակալման: