SlideShare a Scribd company logo
1 of 31
Download to read offline
PLANVAN AANPAK
OUDE BREDASEWEG 10
Teksten
Andries Koster - Buro Junior
Jeroen van der Schenk - eigenaar
Ron van Heeswijk - StichtingVoeggarant
Fotografie
Léontine van Geffen Lamers Fotografie
Jeroen van der Schenk
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076
INHOUDSOPGAVE
1. Inleiding
2. Reactie op feedback
monumentencommissie
2.1 Inleiding
2.2 Begane grond interieur
2.3 Verdieping interieur
2.4 Zolder interieur
2.5 Exterieur
2.6 Smidse
2.7 Diversen
3. Plan van aanpak - voorhuis
3.1 Gevelmetselwerk
3.2 Voegwerk
3.3 Gevelkozijnen en ramen
3.4 Kap
3.5 Kapconstructie
3.6 Dakbedekking
3.7 Goten
3.8 Schilderwerk
3.9 Vloeren
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076
4. Plan van aanpak - achterhuis
4.1 Gevelmetselwerk
4.2 Voegwerk
4.3 Gevelkozijnen en ramen
4.4 Kap
4.5 Kapconstructie
4.6 Dakbedekking
4.7 Goten
4.8 Schilderwerk
4.9 Vloeren
5. Plan van aanpak - smidse
5.1 Gevelmetselwerk
5.2 Voegwerk
5.3 Gevelkozijnen en ramen
5.4 Kap
5.5 Kapconstructie
5.6 Dakbedekking
5.7 Goten
5.8 Schilderwerk
5.9 Vloeren
Bijlagen (tekeningen)
06.13.200 Situatie
06.13.201 Bestaande situatie Woonhuis
06.13.202 Nieuwe situatie Woonhuis
06.13.203 Technische gegevens en
principedetails Woonhuis
06.13.204 Bestaande situatie Smidse
06.13.205 Nieuwe situatie Smidse
06.13.206 Technische gegevens en
principedetails Smidse
1
1.1 Inleiding
Voor u ligt het “plan van aanpak” voor de restauratie van het gemeentelijk
monument aan de Oude Bredaseweg 10 in Etten-Leur. Lokaal ook wel bekend als
“De Winkel vanVan Ierssel”. Dit document omvat de volgende onderdelen:
‣ Toelichting op het project Monument076;
‣ Toelichting op de restauratie en toekomstig gebruik;
‣ Reactie op de opmerkingen vanuit de monumentencommissie op onze plannen;
‣ Uitwerking plan van aanpak per onderdeel;
‣ Tekeningen van de bestaande en nieuwe situatie, technische gegevens en principe
details (bijlagen)
Het pand betreft een woonhuis met winkel, achterhuis en vrijstaande smidse op
een perceel van circa 560 m2 in het centrum van Etten-Leur. Het pand verkeert in
originele staat, echter de staat van onderhoud is bijzonder slecht. Op een schaal
van 1 (goed) tot 6 (zeer slecht) scoort het pand in het bouwkundig rapport uit
2011 gemiddeld een schamele 5.6. Grondige restauratie is noodzakelijk om het
pand bewoonbaar te maken.
Na een voorbereidingsperiode van ruim 7 maanden zijn wij op 27 december 2012
met de erven van mevrouw Van Ierssel tot overeenstemming gekomen over de
aankoop van het pand. Op 1 maart 2013 vond de overdracht plaats en binnen twee
maanden hebben wij, in goed overleg met de huidige ‘bewoners’ en haar
familieleden, een einde gemaakt aan de kraakperiode van 4 jaar.
We staan voor een enorme uitdaging. Een leuke uitdaging. Een spannende
uitdaging. En zeer zeker ook een risicovolle uitdaging. Alle feiten wijzen erop dat
restauratie van het pand binnen de context van de marktsituatie anno 2013
onhaalbaar is. De noodzakelijke investeringen, in combinatie met de aankoopsom,
overstijgen de geschatte waarde van het pand na restauratie. Creativiteit,
oplossingsgerichtheid en samen met belanghebbenden werken naar een
gemeenschappelijk doel zijn noodzakelijk om dit project te realiseren. Een keuze
tussen verval of behoud. Wij gaan voor behoud van dit schitterende stukje
“Neerlands cultureel erfgoed”. Wat is uw keuze?
Jeroen & Karin van der Schenk
Oude Bredaseweg 10
4872 AE Etten-Leur
www.monument076.nl
info@monument076
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076
1. INLEIDING
1.1 Voorwoord
1.2 Toelichting Project Monument076
1.3 Doelstellingen Project Monument076
1.4 Gebruik van ruimtes
1.5 Algemene uitgangspunten restauratie
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076 2
1.2 Project Monument076 & Doelstellingen
Met project Monument076 geven wij invulling aan een persoonlijke droom; wonen,
werken en genieten in een schitterend oud pand. Het is echter veel meer dan dat!
Wij willen mensen en organisaties inspireren om op een andere wijze invulling te
geven aan (bedrijfs)activiteiten. Niet meer vertrouwen op lapmiddelen als verlaging
van overdrachtsbelasting. Subsidie niet meer als vanzelfsprekend aannemen.
Vernieuwen. Samenwerken. Kennis delen. Verbinden. Waarde toevoegen. Dát is
project Monument076.
Wij willen het woonhuis met winkel, achterhuis en smidse restaureren. Met
aandacht en voor de rijke historie van dit pand. Zoals reeds in de inleiding
omschreven brengt dit de nodige uitdagingen met zich mee. Wij zien dit als een
structurele uitdaging in het behoud van monumenten. De vastgoedmarkt zit op
slot. Leegstand neemt zienderogen toe. Aandacht voor onderhoud neemt af.
Subsidiepotjes raken leeg. Het geld is op. Huizenprijzen dalen in rap tempo (volgens
SNS nog zeker 20%), de hypotheekrente staat onder druk. Een monument
restaureren, bewonen en onderhouden wordt langzaam onhaalbaar.
Met het project Monument076 willen wij laten zien dat het anders kan. En moet.
Om dit aan te tonen en anderen te inspireren maken wij van het schitterende pand
aan de Oude Bredaseweg 10 een case. Een project waarbij we een restauratie
realiseren en tegelijkertijd de ‘lessons learned’ delen rondom het anders inrichten
van projecten om meer te bereiken met minder.
Belangrijke conceptonderdelen
‣ Verbinden van belanghebbenden: Om dit project te realiseren verbinden we
stakeholders (direct- en indirect belanghebbenden) met elkaar.
‣ Waardecreatie: Het delen van kennis en toevoegen van waarde voor elkaar staat
centraal in elke verbinding.
‣ Talenten: Uitgangspunt is empowerment. Gebruik maken van beschikbare talenten
binnen de groep van belanghebbenden/stakeholders. Iedereen brengt in wat hij of zij
(relatief) gemakkelijk kan produceren of in overvloed beschikbaar heeft. Van
waardeketen naar waardenetwerk.
‣ Delen: Het gehele renovatieproject wordt gedocumenteerd via een online dagboek,
foto, video en livestreaming.Voor het verbinden van stakeholders en het stimuleren van
kennisdeling en interactie maken wij gebruik van een goed doordachte social media
infrastructuur.
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076 3
1.3 Doelstellingen
Zoals elk project dat heeft hebben ook wij met project Monument076 enkele
doelstellingen omschreven.
1. Invulling geven aan de persoonlijke wens om wonen, werken & genieten in een
monumentaal pand met elkaar te verbinden,
2. Partijen in de vastgoed- en monumentensector inspireren met een interessante
case voor restauratie en onderhoud van monumenten,
3. Delen van kennis gerelateerd aan de restauratie en het onderhoud van
monumenten (inhoudelijk),
4. Aandacht vragen voor de problematiek rondom het behoud van “gemeentelijk
monument” (landelijk) ,
5. Aandacht geven aan vakmanschap en oude ambachten,
6. Onderzoek: “van waardeketen naar waardenetwerk”. Hoe kun je stakeholders
rondom een thema aan elkaar verbinden en gezamenlijk waarde toevoegen?
Welke rol kan nieuwe technologie en internet hierin spelen? Hoe mobiliseer je
groepen gelijkgestemden om bij te dragen (crowdsourcing/funding). Welke rol
speelt de relatie hierin?
7. Een positieve bijdrage leveren aan (het straatbeeld en imago van) Etten-Leur.
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076 4
1.4 Gebruik van ruimtes
Het pand aan de Oude Bredaseweg 10 zal hoofdzakelijk als woonhuis gebruikt
worden. Aanvullend daarop willen wij een tweetal Bed & Breakfast kamers
realiseren en overwegen wij om de winkel ook als zodanig in gebruik te nemen.
Hieronder volgt een korte omschrijving van het gebruik van ruimtes in het pand,
onderverdeeld in voorhuis, achterhuis en smidse.
Voorhuis
Op de begane grond bevinden zich een winkel, een zijkamer met etalage en
authentieke schouw, een achterkamer en een (inloop)opbergkast. Onder de
achterkamer bevindt zich een kelder.
Het originele winkelgedeelte (rechts) blijft met inrichting als toonbank, etalage en
kastenwand behouden. Hier worden waar nodig restauratiewerkzaamheden
verricht. Bestemming van de winkelruimte is nog niet definitief bepaald, wij
onderzoeken de mogelijkheden om deze ruimte weer als winkel in gebruik te
nemen en hebben tevens contact met het streekmuseum om de winkel in te
richten als ‘mini-museum’.Tot die tijd zal het winkelgedeelte als ingang / hal van ons
woonhuis fungeren.
De linkerzijde van het voorhuis zal als woonkamer ingericht worden. De schouw
wordt indien mogelijk gerestaureerd. Aangezien de ruimte voor gebruik als
woonkamer te klein is zal de inloopkast hierbij getrokken worden en creëren we
middels openslaande deuren een doorgang naar de leefkeuken (zie toelichting
achterhuis).
De kelder wordt vochtvrij gemaakt en het plafond wordt vervangen (zie toelichting
in opmerkingen monumentencommissie). De ruimte zal gebruik worden als opslag.
De achterkamer richten wij in als studeer-, huiswerk en speelkamer.
Op de 1e verdieping van het voorhuis wordt een tweetal slaapkamers en badkamer
ingericht. Op de zolderverdieping worden twee slaapkamers gecreëerd voor de
kinderen.
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076
Winkelgedeelte rechts
Winkelgedeelte links
5
1.4 Gebruik van ruimtes (vervolg)
Achterhuis
Het achterhuis is circa 14 meter diep en 3m50 breed. Door het plaatsen van
isolerende voorzetwanden blijft hier circa 3m10 van over. Op de begane grond van
het achterhuis worden de huidige keuken en badkamer samengevoegd tot een
ruime leefkeuken. De achteringang (thans dichtgemaakt) wordt weer in gebruik
genomen. De huidige werkplaats in het achterhuis wordt een slaapkamer met zicht
op de tuin. In de hal komt een trap die leidt naar twee Bed & Breakfast kamers op
de 1e verdieping en de zolder.
Smidse
De smidse verkeerd in bijzonder slechte staat. Op dit moment richten wij ons
vooral op het weer veilig maken van deze ruimte.Voorlopig zal het gebruik van de
smidse zich beperken tot opslagruimte/garage. Op termijn willen we de smidse als
kantoor/trainingsruimte inrichten.
Buiten
Het aangezicht van het pand blijft ongewijzigd. Het ijzeren toegangshek wordt
gerestaureerd, een aanvraag voor het aanleggen van een oprit/uitrit is reeds bij de
gemeente een vergunning aangevraagd.
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076 6
Comfort
1.5 Algemene uitgangspunten restauratie
Zoals in de inleiding omschreven kunnen we stellen dat de restauratie van het pand
aan de Oude Bredaseweg 10 zacht uitgedrukt ‘uitdagend’ is. Kort door de bocht
staan wij voor de keuze tussen verval of behoud. Behoud betekent concessies
doen.
Velen hebben in de afgelopen jaren plannen gemaakt voor de restauratie van het
pand. Gedroomd over de mogelijkheden. En zijn uiteindelijk afgehaakt op een
gebrek aan rendabiliteit van de restauratie. Het is slechts enkelen gegeven om uit
eigen zak een paar ton ‘toe te leggen’. En wij behoren niet tot die groep.
Vanuit deze context hebben wij een viertal basispijlers omschreven waaraan wij
onze plannen in elke fase toetsen. De uitdaging van dit project zit in het optimaal
op elkaar afstemmen van deze basispijlers. Teveel focus op comfort doet afbreuk
aan het behoud van authenticiteit. Teveel focus op authenticiteit vraagt om
concessies in comfort en rendabiliteit. Een dynamisch spanningsveld.
Per onderdeel hebben wij getracht hierin een goede balans te vinden. Inmiddels zijn
wij van mening hierbij de juiste keuzes gemaakt te hebben. Wij verzoeken de
monumentencommissie om vanuit dit perspectief naar de plannen te kijken.
Concessies zijn noodzakelijk om het project te realiseren.
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076
Authenticiteit
Veiligheid
Rendabiliteit
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076 7
2.1 Inleiding
In de voorbereidingsfase van het project “Monument076” hebben eigenaren
contact onderhouden van Kees Vergouwen van de gemeente Etten-Leur,
contactpersoon voor de monumentencommissie. Hierbij zijn de voortgang met
betrekking tot de aankoop, de situatie met de krakers en de plannen voor
restauratie en gebruik van het pand onderwerp van gesprek geweest.
Op 3 april 2013 heeft er een vooroverleg plaatsgevonden tussen de gemeente
Etten-Leur (vertegenwoordigd door Kees Vergouwen en Peter Perdaems) en de
eigenaren (vertegenwoordigd door Jeroen en Karin van der Schenk en Andries
Koster van Buro Junior). In dit gesprek zijn de plannen besproken en de tekeningen
toegelicht.
Op dinsdag 9 april 2013 is de voltallige monumentencommissie op werkbezoek
geweest aan de Oude Bredaseweg 10 alwaar zij de gelegenheid hebben gehad de
situatie in zich op te nemen, toelichting te verkrijgen en vragen te stellen. Na
afloop van dit werkbezoek heeft Jeroen van der Schenk de plannen van project
“Monument076” toegelicht en is er voor de leden van de monumentencommissie
gelegenheid geweest om vragen te stellen. Punten van aandacht zijn in dit overleg
uitgesproken.
Op donderdag 11 april 2013 zijn twee leden van de monumentencommissie op
werkbezoek geweest aan de Oude Bredaseweg 10 waarbij uitgesproken is dat het
behoud van de winkel met inrichting voor zowel de gemeente als inwoners van
groot belang is.Voor de eigenaren is het uitspreken van de wens tot behoud van de
winkel met inrichting een verrassing geweest. Dit is in eerdere gesprekken niet ter
sprake gekomen en de eigenaren hebben niet de intentie gehad om de
winkelruimte als zodanig in gebruik te nemen. Het behoud van de winkel heeft
direct consequenties voor de mogelijkheden tot het creëren van een acceptabele
leefruimte voor het gezin. Tijdens dit bezoek zijn mogelijkheden besproken om
deze situatie op te lossen.
Op maandag 15 april 2013 is Kees Vergouwen op verzoek van de eigenaren langs
geweest om de bij eigenaren ontstane onvrede over de gang van zaken en
onduidelijkheden in de monumentenstatus van het pand te bespreken.
Op woensdag 17 april 2013 hebben wij een schriftelijk advies van de
monumentencommissie ontvangen.
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076
2. REACTIE OP FEEDBACK
MONUMENTENCOMMISSIE
2.1 Inleiding
2.2 Wijzigingen mbt behoud winkelruimte en inrichting
2.3 Begane grond interieur
2.4 Verdieping interieur
2.5 Zolder interieur
2.6 Exterieur
2.7 Smidse
2.8 Diversen
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076 8
2.1 Inleiding (vervolg)
Op basis van de diverse gesprekken, het werkbezoek en de door de
monumentencommissie uitgesproken wensen hebben wij de plannen en tekeningen
aangepast. De uitwerking hiervan is in dit plan van aanpak en de tekeningen (zie
bijlagen) verwerkt.
Gezien de nadruk die gelegd is op het behoud van de winkelruimte met inrichting
hebben wij dit onderdeel nader uitgewerkt.Wij hebben getracht om tot een voor
beide partijen acceptabele oplossing te komen. Zoals al eerder uitgesproken is
aanpassing van het exterieur (lees: uitbouw/aanbouw) ons niet bespreekbaar. Wij
willen het exterieur van het woonhuis en de smidse in oorspronkelijke staat
behouden en restaureren.
Als eigenaren willen wij met klem benadrukken dat het behoud van de
winkelruimte met inrichting voor ons een bijzonder grote concessie is op de
eerdere plannen. Wij verwachten dat de leden van de monumentencommissie dit
meenemen in de uiteindelijke beoordeling van de plannen. Daarbij verzoeken wij
de leden van de monumentencommissie om de aan het behoud van de winkel
gerelateerde aanpassingen vanuit deze context te beoordelen. Dit betreft specifiek
punt 6 (muurdoorbraak in de keuken, onderslag met een stalen balk) uit de
terugkoppeling van de monumentencommissie.
Adviezen zijn natuurlijk welkom, wij gaan er echter wel vanuit dat alle
zwaarwegende wensen/eisen inmiddels op tafel liggen en zullen dan ook geen
aanpassingen meer doorvoeren in de tekeningen.
In de toelichting op de terugkoppeling van de monumentencommissie hebben wij
zowel de oorspronkelijke terugkoppeling [MC] (monumentencommissie) als onze
reactie [EIG] (eigenaren) omschreven.
Indien er vragen zijn, neem dan beslist even contact met ons op.
Met vriendelijke groet,
Jeroen & Karin van der Schenk
2.2 Wijzigingen mbt behoud van de winkel met
inrichting
Zoals in de inleiding omschreven hebben wij de afgelopen weken de mogelijkheden
onderzocht om het behoud van de winkel met inrichting te combineren met het
creëren van een acceptabele leefruimte voor een gezin van 5 personen.
In dit onderdeel lichten wij de oplossing toe zoals wij deze voor ogen hebben, de
hiervoor noodzakelijke wijzigingen zijn reeds in de tekeningen opgenomen.
Oorspronkelijk plan (zie tekening op volgende pagina)
In de eerste plannen hebben wij de gehele winkelruimte (linker- en rechter kamer)
ingedeeld als woonkamer. De kastenwand van de winkel blijft behouden, etalage en
toonbank worden elders in het pand ondergebracht. De vloer wordt vervangen, de
ingang van de winkel wordt niet meer gebruikt. De muur tussen het linker- en
rechtergedeelte van de winkel wordt verwijderd met behoud van de
muuraanzetten.
Nieuw plan (zie tekening op volgende pagina)
De winkel (links) met inrichting, inclusief de vloertegels, blijft behouden en wordt
waar mogelijk gerestaureerd. Het rechtergedeelte met schouw wordt ingericht als
woonkamer met een doorbraak richting de keuken. Hiervoor zal de bergruimte
opgegeven moeten worden. De nieuwe woonkamer en keuken worden met elkaar
verbonden middels openslaande deuren. De muur tussen de twee winkeldelen
wordt dichtgemaakt in plaats van verwijderd. Deze aanpassing kan ooit, indien
gewenst, gemakkelijk ongedaan gemaakt worden.
Het is geen optimale indeling aangezien de woonkamer nog steeds maar ‘slechts’
19,5 m2 ruimte biedt. Middels de openslaande deuren richting de keuken kunnen
wij deze echter, indien noodzakelijk bij verjaardagen etc, tijdelijk vergroten.
Note 1: wij hebben contact gehad met Cor Kerstens van de Heemkundekring om een
onafhankelijk beeld te verkrijgen op de historische waarde van de winkel. Het
linkergedeelte met toonbank heeft volgens Cor zeker een historische waarde, het
rechtergedeelte met de planken aan de muur niet.
Note 2: wij onderzoeken op dit moment de mogelijkheden om de winkel ook echt een
winkelbestemming te geven. Indien dit niet ingevuld wordt zal de etalage gevuld worden
met ‘show-objecten’.
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076 9
2.2 Wijzigingen mbt behoud van de winkel met inrichting (vervolg)
*** Oorspronkelijk plan *** *** Nieuw plan ****
10
2.2 Begane grond Interieur
1. Vernieuwen kelderdek.
Stalen liggers met gemetselde bogen. De liggers zijn geroest en drukken het
metselwerk kapot. Het plan is de vloer te vervangen door beton systeemvloer.
[MC] Hiermee wordt ingestemd mits gekozen wordt voor een vloer met balkjes
en broodjes. Hiermee kan aan de onderkant nog iets van het oude principe
zichtbaar blijven.
[EIG] Wij hebben inmiddels een expert laten kijken naar de kelder om het
vochtprobleem op te lossen. Tevens hebben wij Bouwbedrijf Gelens
(verantwoordelijk voor de restauratie van diverse monumenten in Etten-Leur)
ingeschakeld om naar het kelderdek te kijken. Een betonnen constructie als
kelderdek zou onnodig veel druk uitoefenen op de fundering. Bouwbedrijf Gelens
komt met een alternatieve en tevens goedkopere oplossing. Wij zullen dit advies
volgen.
2.	

 Muurdoorbraak in het voorhuis.
Twee voorruimten meer met elkaar verbinden.
[MC] Bij een muurdoorbraak is het van belang dat er flinke muuraanzetten aan
beide zijden (minimaal 1 meter) en in het plafond resteren. Zoals thans voorgesteld
is er teveel weggehaald. Dit punt komt ook onder 28 nog aan de orde.
[EIG] Zoals in de inleiding omschreven hebben wij de indeling van het voorhuis
conform de wensen van de monumentencommissie aangepast. Deze
muurdoorbraak is derhalve niet meer van toepassing. In plaats daarvan zal de
opening in de muur dichtgemaakt worden. Aangezien dit een herstelbare
aanpassing is neem ik aan dat dit geen verdere bezwaren oproept.
3. Verplaatsen oude waterpomp
Het geheel verplaatsen naar de andere kant van de ruimte ivm indeling ruimte.
[MC] Hoewel dit ten koste gaat van de originaliteit wordt hiermee ingestemd.
[EIG] Geen verdere toelichting.
4. Geheel nieuwe begane grondvloer
Er zijn geen bijzondere vloeren, vloerisolatie en leidingwerk opnemen in nieuwe
constructie. Oude vloertegels worden hergebruikt op de plek waar ze thans
aanwezig zijn.
[MC] Akkoord.
[EIG] Op basis van de gewijzigde plannen mbt de winkelruimte zullen wij de
huidige tegelvloer in winkel ongemoeid laten. Dit geldt ook voor het tegelwerk in
de gang van het voorhuis.
5. Voorzetwanden gehele binnenkant
Thermische isolatie van het gebouw dmv een lichte voorzetwand.
[MC] De voorzet wand niet te dik maken waardoor de temperatuurverschillen in
de constructies niet te groot gaan worden. Dit ter voorkoming van koudebruggen
bij scheidingsmuren. In de uitwerking details overleggen, ook van de aansluitingen
met de kozijnen.
[EIG] Dit is in de meest recente tekeningen verwerkt. Wij verwijzen hiervoor naar
de bijlagen van de aanvraag.
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076 11
2.2 Begane grond Interieur (vervolg)
6. Muurdoorbraak in de keuken, onderslag met een stalen balk.
Van twee ruimten een maken. Onder de bestaande zolderbalklaag een stalen
onderslag aanbrengen en met hout omkleden.
[MC] De balklaag loopt in de kortste overspanning derhalve is er geen onderslag
nodig. Wel muuraanzetten van de te verwijderen muur laten staan.
[EIG] Volgens twee onafhankelijke aannemers/constructeurs is hier weldegelijk een
onderslag nodig. Deze is in de tekeningen verwerkt.
In verband met het behoud van de winkel is deze doorbraak van essentieel belang
om een acceptabele ‘leefruimte’ te creëren. Behoud van de muuraanzetten is
derhalve niet in de bouwtekeningen meegenomen. Wij beseffen ons dat dit een
concessie is ten aanzien van de wensen van de monumentencommissie. Op basis
van het gesprek met de monumentencommissie gaan wij er echter vanuit dat het
behoud van de winkelinrichting van groter belang is dan het behoud van deze
muuraanzetten.
7. Nieuwe trap in de hal achterhuis
Er is geen beloopbare trap aanwezig, een nieuwe houten trap naar de verdieping
plaatsen.
[MC] De nieuwe trap steiler maken. Hierdoor wordt de raveelopening kleiner en
blijft er meer behouden. Nader uittekenen.
[EIG] Dit is in de meest recente tekeningen verwerkt.
8. Verplaatsen deur WC
Toegang vanuit andere ruimte maken
[MC] Akkoord.
[EIG] Geen verdere toelichting
9. Verwijderen gemetselde spekkuip
Onhandig in het interieur
[MC] Akkoord.
[EIG] Geen verdere toelichting
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076 12
2.3 Verdieping interieur
10. Inrichten badkamer (2.6) verwijderen schoorsteenkanaal.
leidingwerk in de vloer..
Lewis vloerplaten op de balklaag.
[MC] Akkoord. Het rookkanaal laten staan, inclusief het gedeelte bovendaks.
[EIG] Geen verdere toelichting, het rookkanaal zullen wij in zijn geheel behouden
en in gebruik nemen voor de haard in de achterkamer van het voorhuis.
11.	

 Maken nieuw trapgat in de balklaag tbv trap.
Aanpassingen in de balklaag. Balklaag wordt uit het zicht.
[MC] Akkoord. Met aandacht zoals ook punt 7 vermeldt..
[EIG] Geen verdere toelichting.
12. Maken interieur B&B op de verdieping achterhuis
Plaatsen van lichte scheidingswanden.
[MC] Waarom geen ontsluiting van de B&B's in de centrale ruimte? Nu krijgt elke
B&B een eigen trap naar de zolder met het bijbehorende verlies aan balklagen en
ruimte. Misschien is het dan ook mogelijk om de merkwaardige "gehaakte"
binnenwanden te vermijden.
[EIG] Wij hebben gekozen voor deze indeling.
2.4 Zolder interieur
13. Zolderindeling met scheidingswanden (spanten blijven in het
zicht)
Lichte scheidingswanden plaatsen tot in de nok.
[MC] Middelste spant niet vervangen door een dragende scheidingswand.
[EIG] De spanten op de zolder in het voorhuis blijven in het zicht.
14. Badkamer leidingwerk riolering en ventilatie
Leidingwerk tussen de balken.
[MC] Alle horizontale en verticale leidingverloop op tekening aangeven. Ook de
dakdoorbrekingen voor ventilatie etc. aangeven.
[EIG] De riolering is verwerkt in de tekeningen. De ventilatie gaat gelijk door het
dak naar buiten.
15. Kap van binnenuit isoleren en aftimmeren met gipsplaat
[MC] Kap van buiten isoleren gaat sneller en veel gemakkelijker. Bovendien
thermisch-hygrisch een veel betere oplossing.
[EIG] Op advies van onze bouwtechnisch adviseur en de aannemer zullen wij ons
plan op dit punt handhaven. Die ook punt 22.
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076 13
2.5 Exterieur
16. Gevelbehandeling
[MC] Reinigen met water tpv algen en mosgroei.
[EIG] Zie uitgebreide omschrijving van gevelrestauratie.
17. Voegwerk herstel
[MC] Plaatselijk herstellen conform het bestaande (mortelsamenstelling en type
voeg). Uitslijpen of, misschien beter, met Arbortech.
[EIG] Zie uitgebreide omschrijving van gevelrestauratie.
18. Hemelwaterafvoeren
[MC] Zinken afvoeren aanbrengen.
[EIG] Akkoord.
19. Gevelkozijnen
[MC] Bestaande kozijnen handhaven en waar nodig herstellen en restaureren.
Akkoord. Let op detailleringen
[EIG] Akkoord.
20. Vernieuwen ramen
[MC] Bij vervanging; houtsoort grenen, details als bestaand. Plaatsing Ruysdaelglas
in alle ramen met stopverf. Grenen is schaars, Oregon Pine mag ook.
[EIG] Op advies van de monumentencommissie hebben wij ons verder
georiënteerd op het gebied van monumentenglas. Op dit moment bekijken we de
mogelijkheden van Dörr Histoglas en het nieuwe Stolker Monuglas (dubbel glas
met gasvulling van slechts 7mm).Wij willen graag vrij zijn in de keuze, echter wel
de afspraak maken geen aanpassingen te zullen doen in de gevelkozijnen en ramen.
De glaskeuze dient te passen in de bestaande ramen.
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076 14
2.6 Exterieur
21. Aanbrengen luiken
[MC] Onderzoek doen naar de plaats / oorspronkelijke aanwezigheid. Details van
de luiken belangrijk, kijk naar de oude voorbeelden.
[EIG] De luiken zijn gevonden in de smidse. Het is nog redelijk goed zichtbaar waar
luiken hebben gezeten. Daarnaast zullen wij ons laten informeren door oude foto’s
van het pand.
22. Nieuwe kap op het achterhuis.
Gehele kapconstructie is versleten. Een nieuwe houten constructie plaatsen
waarbij de bovenkant daklijn ongewijzigd blijft. De oude dakpannen opnieuw
aanbrengen.
[MC] Is er wel goed naar de constructie gekeken, zo oud is het niet. Meestal is de
constructie te handhaven.
[EIG] Hier is goed naar gekeken, inmiddels ook door restauratie-experts. De
kapconstructie is in zeer slechte staat. De spanten kunnen, na behandeling,
waarschijnlijk wel behouden blijven.
23. Velux dakvensters
Op de achterzijde van het hoofdgebouw en op het achterhuis. Velux Classico.
[MC] Aantal en grootte beperkt houden. Zorgen voor staande afmetingen.
[EIG] Op advies van de monumentencommissie zullen wij geen Velux Classico
dakvenster plaatsen maar een alternatief in staande afmetingen (smaller/hoger).
2.7 Smidse
24. Restauratie gevels
[MC] Delen nieuw opmetselen, bestaand goed documenteren zodat er een goede
reconstructie plaats kan vinden. Letten op metselverband, lagenmaat en voegwerk.
Het is de vraag of de enigszins uit het lood staande achtergevel opnieuw moet
worden opgemetseld. Het nieuwe dakbeschot vormt stijve schijven voor stabiliteit.
[EIG] Wij hebben ons laten adviseren door drie onafhankelijk partijen. Unaniem
zijn zij van mening dat in elk geval de achtergevel van de smidse vanaf de
verdiepingsvloer opnieuw opgemetseld moet worden. Gezien ons budget kunt u er
vanuit gaan dat er geen onnodige werkzaamheden uitgevoerd worden. Daar waar
behoud mogelijk is zullen wij hier zeker voor kiezen.
25. Dak
Gehele houten dakconstructie vernieuwen. Conform bestaande situatie.
[MC] Is er wel goed naar de constructie gekeken, zo oud is het niet. Meestal is de
constructie te handhaven.
[EIG] De dakconstructie is in slechte staat door langdurige blootstelling aan vocht.
De dakconstructie zal waar nodig vernieuwd worden.
25. Zoldervloer herstellen
[MC] Balklaag en beplanking herstel en deels vernieuwen.
[EIG] Doordat er een dragende tussenwand op de begane grond wordt geplaatst
hoeft de balklaag niet vervangen te worden. De vloerdelen moeten wel vervangen
worden.
27. IJzeren hekwerk
[MC] Aan de straat handhaven en restaureren.
[EIG] Geen opmerkingen.
28. De winkelfunctie is niet meer
[MC] Het wordt nu een woonhuis. Is er nog iets van de oude winkelsfeer (historie)
te handhaven?
[EIG] Zie uitgebreide toelichting hierop in de inleiding en de uitwerking van het
restauratieplan..
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076 15
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076
3. HETVOORHUIS
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076
Teksten
Andries Koster - Buro Junior
Jeroen van der Schenk - eigenaar
Ron van Heeswijk - StichtingVoeggarant
Fotografie
Léontine van Geffen Lamers Fotografie
Jeroen van der Schenk16
3.1 Gevelmetselwerk
Het gevelmetselwerk is gemetseld in kruisverband. De voorgevel is rijk voorzien
van speklagen, hanenkammen boven de gevelkozijnen en muizentanden onder de
goot. De voorgevel heeft een plint van stucwerk. De kopgevels zijn circa 20cm
hoger gemetseld dan de kap en afgedekt met een rollaag. De afmeting van de steen
is circa (lxbxd) 190x90x45mm.
Het metselwerk is verweerd en vertoont scheuren in de kopgevels. Met name in
de kopgevel naar het woonhuis aan de Oude Bredaseweg 8. De scheuren worden
op advies van de constructeur met een daarvoor geschikt systeem hersteld.
De gevels worden, na het weghalen van het voegwerk, onder lage druk gespoeld
om overgebleven stofresten uit te spoelen. De lage druk wordt toegepast om ‘de
patina laag’ (vervuiling door loop der jaren) te behouden. Stenen die door vorst
ernstig ‘gedegradeerd’ zijn (sterk afgenomen waterkerend vermogen) worden
vervangen en weer ‘ingeboet’ met een daarvoor bestemde kalkmortel. Stenen die
kleine beschadiging vertonen worden met een steenpasta op kleur gerepareerd.
Speklagen in de muurvlakken worden met een compatibele mortel gerepareerd en
schilderklaar gemaakt. De plint van de voorgevel wordt gecontroleerd op scheuren
en daar waar nodig met een compatibele mortel gerepareerd en schilderklaar
gemaakt. Het gevelmetselwerk wordt, daar waar mogelijk, geïsoleerd met
voorzetwand aan de binnenzijde. De totale dikte van de voorzetwand bedraagt
circa 160mm, inclusief spouw voor het wegwerken van elektra. De opbouw is als
volgt, van buiten naar binnen (zie bijlage Technische gegevens en principedetails) :
‣ Spouw,
‣ Isolatie dik 90mm tussen regelwerk 46x121mm hoh 400mm,
‣ Dampremmende folie,
‣ Installatie spouw tbv van elektra, dik 28mm,
‣ Fermacell wandplaat dik 12,5mm, vlak afgewerkt
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076
3. HETVOORHUIS
3.1 Gevelmetselwerk
3.2 Voegwerk
3.3 Gevelkozijnen en ramen
3.4 Kap
3.5 Kapconstructie
3.6 Dakbedekking
3.7 Goten
3.8 Schilderwerk
3.9 Vloeren
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076 17
3.2 Voegwerk
Het voegwerk van het voorhuis is een gesneden voeg, sterk versleten of helemaal
weg. De nog aanwezige voegen worden pneumatisch (luchtdruk) zorgvuldig
verwijderd, m.u.v. de muizentand, deze is waarschijnlijk nog in prima staat. De
gevels worden onder lage druk gespoeld om overgebleven stofresten uit te
spoelen. De lage druk wordt toegepast om ‘de patina laag’ (vervuiling door loop
der jaren) te behouden.
Het oude voegwerk wordt geheel vervangen en weer als een gesneden voeg
uitgevoerd, hiervoor wordt een *NHL 5.0 of *NHL3.5 als bindmiddel gebruikt.
3.3 Gevelkozijnen en ramen
De gevelkozijnen en ramen zijn waarschijnlijk van grenen hout gemaakt en zijn
beglaasd met enkel glas. In veel gevallen nog met het originele klassieke glas met
ongelijkmatige dikte en luchtbellen. De onderdorpel van de gevelkozijnen is
gemaakt van natuursteen.
De gevelkozijnen worden geheel intact gelaten. Alleen daar waar nodig zal een
gevelkozijn gerepareerd worden. De vaste ramen en schuiframen worden hersteld,
daar waar nodig gerepareerd of vernieuwd en voorzien van nieuwe isolerende
enkele beglazing van het fabrikaatVan Ruysdael.
Bekeken wordt of de schuiffunctie van de schuiframen te herstellen is. In de te
repareren en/of te vernieuwen onderdelen worden de originele materialen en
details overgenomen. Conform de toelichting van de monumentencommissie kan
hier ook Oregon Pine toegepast worden ivm schaarste van grenenhout.
3.4 Kap
De kap van het voorhuis is nog goed. Het dakbeschot bestaat nu uit geschroefde
en geschaafde delen met een gedeelte van multiplex. In het gedeelte van de GG-
delen zijn hier en daar lekkagesporen te zien, met name aan de dakvoet. Dit zal
hersteld moeten worden.
Het dakbeschot wordt geheel behandeld tegen ongedierte. De kap wordt van
binnen uit geïsoleerd door stijl- en regelwerk aan te brengen met daartussen
isolatie, afgewerkt met dampremmende folie en gipsplaten.
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076 18
3.5 Kapconstructie
De kapconstructie is opgebouwd uit gordingen en twee spanten. Deze vertonen
geen gebreken. De spanten zijn opgebouwd uit spantbenen, kreupele stijlen met
blokkelen en trekbalken. De kapconstructie wordt geheel behandeld tegen
ongedierte.
3.6 Dakbedekking
De dakbedekking bestaat uit Oude Holle dakpannen, blauw gesmoord met oude
holle nokpannen in specie vast gezet. De kwaliteit van de dakpannen en vorsten is
niet duidelijk. Tijdens de restauratie worden de dakpannen en vorsten
gecontroleerd op waterdichtheid, breuk en schilferingen.
In het achtergevel dakvlak worden vijf Velux dakramen aangebracht. Hierbij wordt
conform het verzoek van de monumentencommissie gebruik gemaakt van staande
afmetingen. Door het plaatsen van de dakramen blijven dakpannen over waarmee
eventueel slechte of gebroken dakpannen vervangen kunnen worden. Bij de
kopgevels wordt een verholen goot van Titaan zink aangebracht. De rollaag van de
kopgevels wordt afgedekt van een zinken kap, ook van Titaan zink.
3.7 Goten
Het voorhuis heeft aan de voorzijde een sierlijke houten goot met zink bekleed en
rustend op gedetailleerd metselwerk, muizentanden genaamd. De goot ligt voor
het gevelmetselwerk.Aan de achterzijde is ook een houten goot aangebracht maar
deze ligt op het gevelmetselwerk. De goten en het zinkwerk worden gecontroleerd
en waarschijnlijk, in dezelfde detaillering, hersteld.
3.8. Schilderwerk
Het schilderwerk van gevelkozijnen, ramen, deuren en goten, voor zover aanwezig,
is slecht. Al het houtwerk wordt kaal gemaakt, opnieuw gegrond, geplamuurd en
afgeschilderd.
Voorstel voor de kleurstelling:
Gevelkozijnen	

 : crème
Ramen	

 	

 : standgroen
Deuren	

	

 : standgroen
Goten	

 	

 : standgroen
3.9 Vloeren
A. Begane grond
Er zijn verschillende type vloeren aangebracht. In de oorspronkelijke winkel en in
de gang ligt een steenachtige vloer op zand, afgewerkt met oorspronkelijk
tegelwerk. Deze vloeren blijven intact. In het rechtergedeelte van de winkel ligt een
houten vloer van balken en vloerdelen. Er is geen kruipruimte aanwezig. Hierdoor
is de vloer sterkt aangetast en wordt vervangen door een betonvloer.
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076 19
In de oorspronkelijke woonkamer, waaronder zich een kelder bevind, is een houten
vloer aangebracht op een samengestelde vloer van stalen balken en gemetselde
togen. Doordat in de kelder water staat, er niet gestookt en geventileerd wordt
zijn de stalen balken van de samengestelde sterk verroest. Hierdoor kan de sterkte
van deze balken niet meer gegarandeerd worden. De oorspronkelijke
samengestelde vloer wordt vervangen vervangen door een samengestelde vloer
van betonnen balken en broodjes of een alternatief waarbij het oorspronkelijke
aangezicht bewaard blijft.
B.Verdieping en zolder
De verdiepingsvloeren zijn samengesteld uit houten balken met dikke vloerdelen.
De onderzijde van de verdiepingsvloer is afgewerkt met een plafond van board en
sierlijsten.
De zoldervloer is aan de onderzijde niet afgewerkt, de balklaag is in het zicht.Voor
beide verdieping geld dat de vloeren aan de onderzijde wordt voorzien van
gipsplaten, afgewerkt met wit pleisterwerk met plafondplinten en rozetten zoals in
de winkel.
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076 20
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076
4. HET ACHTERHUIS
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076
Teksten
Andries Koster - Buro Junior
Jeroen van der Schenk - eigenaar
Ron van Heeswijk - StichtingVoeggarant
Fotografie
Léontine van Geffen Lamers Fotografie
Jeroen van der Schenk21
4.1 Gevelmetselwerk
Het gevelmetselwerk is gemetseld in kruisverband. Halverwege het achterhuis is
een verspringing in de metsellagen te zien. Aan de binnenzijde is een verdikking
van het metselwerk te zien. De mogelijkheid bestaat dat de achterzijde van het
achterhuis later aangebouwd is. De kopgevel is circa 20cm hoger gemetseld dan de
kap en afgedekt met een rollaag. De afmeting van de steen is circa (lxbxd)
190x90x45mm. Het metselwerk is verweerd.
Het metselwerk in de achtergevel en zijgevel rechts vertoont scheuren. De
scheuren worden op advies van de constructeur met een daarvoor geschikt
systeem hersteld. Opgemerkt wordt dat de balklaag ankers in de rechter zijgevel,
voor zover dit te zien is, weg zijn. Dit kan de oorzaak zijn van de scheurvorming in
achtergevel en rechter zijgevel zijn. De scheuren zijn zichtbaar geworden door
foto’s uit een taxatie rapport uit 1981. Sindsdien is het achterhuis overwoekerd
met een Hedera begroeiing. Bij de rechter zijgevel is de onderzijde van deze
begroeiing weggehaald. Een sterk aangetaste gevel, waar nauwelijks nog voegwerk
aanwezig is, is zichtbaar geworden. De begroeiing is nog wel op het gehele dak
aanwezig.
Door de scheuren in het gevelmetselwerk, zichtbaar als trapjes in het voegwerk, is
het metselwerk nu samengesteld uit verschillende loszittende blokken. Er wordt
nog naar een advies of methode gezocht om deze blokken weer tot één geheel te
maken zonder de gevels af te breken en opnieuw op te bouwen.
De gevels worden, na het weghalen van de begroeiing en het voegwerk, onder lage
druk gespoeld om overgebleven stofresten uit te spoelen. De lage druk wordt
toegepast om ‘de patina laag’ (vervuiling door loop der jaren) te behouden. Stenen
die door vorst ernstig ‘gedegradeerd’ zijn (sterk afgenomen waterkerend
vermogen) worden in overleg vervangen en weer ‘ingeboet’ met een daarvoor
bestemde kalkmortel. Stenen die kleine beschadiging vertonen worden met een
steenpasta op kleur gerepareerd.
Het gevelmetselwerk wordt, daar waar mogelijk, geïsoleerd met voorzetwand aan
de binnenzijde. De totale dikte van de voorzetwand bedraagt circa 160mm,
inclusief spouw voor het wegwerken van elektra. De opbouw is als volgt, van
buiten naar binnen (zie bijlage Technische gegevens en principedetails) :
‣ Spouw,
‣ Isolatie dik 90mm tussen regelwerk 46x121mm hoh 400mm,
‣ Dampremmende folie,
‣ Installatie spouw tbv van elektra, dik 28mm,
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076
4. HET ACHTERHUIS
4.1 Gevelmetselwerk
4.2 Voegwerk
4.3 Gevelkozijnen en ramen
4.4 Kap
4.5 Kapconstructie
4.6 Dakbedekking
4.7 Goten
4.8 Schilderwerk
4.9 Vloeren
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076 22
4.2 Voegwerk
Het voegwerk van het voorhuis is een gesneden voeg, sterk versleten of helemaal
weg. De nog aanwezige voegen worden pneumatisch (luchtdruk) zorgvuldig
verwijderd, m.u.v. de muizentand, deze is waarschijnlijk nog in prima staat. De
gevels worden onder lage druk gespoeld om overgebleven stofresten uit te
spoelen. De lage druk wordt toegepast om ‘de patina laag’ (vervuiling door loop
der jaren) te behouden.
Het oude voegwerk wordt geheel vervangen en weer als een gesneden voeg
uitgevoerd, hiervoor wordt een *NHL 5.0 of *NHL3.5 als bindmiddel gebruikt.
4.3 Gevelkozijnen en ramen
De gevelkozijnen en ramen zijn waarschijnlijk van grenen hout gemaakt en zijn
beglaasd met enkel glas. In veel gevallen nog met het originele klassieke glas met
ongelijkmatige dikte en luchtbellen. De onderdorpel van de gevelkozijnen is
gemaakt van natuursteen.
De gevelkozijnen worden geheel intact gelaten. Alleen daar waar nodig zal een
gevelkozijn gerepareerd worden. De vaste ramen en schuiframen worden hersteld,
daar waar nodig gerepareerd of vernieuwd en voorzien van nieuwe isolerende
enkele beglazing van het fabrikaatVan Ruysdael.
Bekeken wordt of de schuiffunctie van de schuiframen te herstellen is. In de te
repareren en/of te vernieuwen onderdelen worden de originele materialen en
details overgenomen. Conform de toelichting van de monumentencommissie kan
hier ook Oregon Pine toegepast worden ivm schaarste van grenenhout.
4.4 Kap
De kap van het voorhuis is nog goed. Het dakbeschot bestaat nu uit geschroefde
en geschaafde delen met een gedeelte van multiplex. In het gedeelte van de GG-
delen zijn hier en daar lekkagesporen te zien, met name aan de dakvoet. Dit zal
hersteld moeten worden.
Het dakbeschot wordt geheel behandeld tegen ongedierte. De kap wordt van
binnen uit geïsoleerd door stijl- en regelwerk aan te brengen met daartussen
isolatie, afgewerkt met dampremmende folie en gipsplaten.
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076 23
4.5 Kapconstructie
De kapconstructie is opgebouwd uit gordingen en twee spanten. Deze vertonen
geen gebreken. De spanten zijn opgebouwd uit spantbenen, kreupele stijlen met
blokkelen en trekbalken. De kapconstructie wordt geheel behandeld tegen
ongedierte.
4.6 Dakbedekking
De dakbedekking bestaat uit Oude Holle dakpannen, blauw gesmoord met oude
holle nokpannen in specie vast gezet. De kwaliteit van de dakpannen en vorsten is
niet duidelijk. Tijdens de restauratie worden de dakpannen en vorsten
gecontroleerd op waterdichtheid, breuk en schilferingen.
In het achtergevel dakvlak worden vijf Velux dakramen aangebracht. Hierbij wordt
conform het verzoek van de monumentencommissie gebruik gemaakt van staande
afmetingen. Door het plaatsen van de dakramen blijven dakpannen over waarmee
eventueel slechte of gebroken dakpannen vervangen kunnen worden. Bij de
kopgevels wordt een verholen goot van Titaan zink aangebracht. De rollaag van de
kopgevels wordt afgedekt van een zinken kap, ook van Titaan zink.
4.7 Goten
Het voorhuis heeft aan de voorzijde een sierlijke houten goot met zink bekleed en
rustend op gedetailleerd metselwerk, muizentanden genaamd. De goot ligt voor
het gevelmetselwerk.Aan de achterzijde is ook een houten goot aangebracht maar
deze ligt op het gevelmetselwerk. De goten en het zinkwerk worden gecontroleerd
en waarschijnlijk, in dezelfde detaillering, hersteld.
4.8 Schilderwerk
Het schilderwerk van gevelkozijnen, ramen, deuren en goten, voor zover aanwezig,
is slecht. Al het houtwerk wordt kaal gemaakt, opnieuw gegrond, geplamuurd en
afgeschilderd.
Voorstel voor de kleurstelling:
Gevelkozijnen	

 : crème
Ramen	

 	

 : standgroen
Deuren	

	

 : standgroen
Goten	

 	

 : standgroen
4.9 Vloeren
A. Begane grond
Er zijn verschillende type vloeren aangebracht. In de oorspronkelijke winkel en in
de gang ligt een steenachtige vloer op zand, afgewerkt met oorspronkelijk
tegelwerk. Deze vloeren blijven intact. In het rechtergedeelte van de winkel ligt een
houten vloer van balken en vloerdelen. Er is geen kruipruimte aanwezig. Hierdoor
is de vloer sterkt aangetast en wordt vervangen door een betonvloer.
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076 24
In de oorspronkelijke woonkamer, waaronder zich een kelder bevind, is een houten
vloer aangebracht op een samengestelde vloer van stalen balken en gemetselde
togen. Doordat in de kelder water staat, er niet gestookt en geventileerd wordt
zijn de stalen balken van de samengestelde sterk verroest. Hierdoor kan de sterkte
van deze balken niet meer gegarandeerd worden. De oorspronkelijke
samengestelde vloer wordt vervangen vervangen door een samengestelde vloer
van betonnen balken en broodjes of een alternatief waarbij het oorspronkelijke
aangezicht bewaard blijft.
B.Verdieping en zolder
De verdiepingsvloeren zijn samengesteld uit houten balken met dikke vloerdelen.
De onderzijde van de verdiepingsvloer is afgewerkt met een plafond van board en
sierlijsten.
De zoldervloer is aan de onderzijde niet afgewerkt, de balklaag is in het zicht.Voor
beide verdieping geld dat de vloeren aan de onderzijde wordt voorzien van
gipsplaten, afgewerkt met wit pleisterwerk met plafondplinten en rozetten zoals in
de winkel.
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076 25
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076
5. DE Smidse
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076
Teksten
Andries Koster - Buro Junior
Jeroen van der Schenk - eigenaar
Ron van Heeswijk - StichtingVoeggarant
Fotografie
Léontine van Geffen Lamers Fotografie
Jeroen van der Schenk26
5.1 Gevelmetselwerk
Het gevelmetselwerk is gemetseld in kruisverband, steens dik. De afmeting van de
steen is circa (lxbxd) 190x90x45mm. Het metselwerk is verweerd. Het metselwerk
in de voorgevel staat iets bol. Het metselwerk van de achtergevel staat circa
250mm naar binnen. Hier is het gevaar aanwezig dat, nadat de Hedera begroeiing
en de slechte gordingen zijn weggehaald, de achtergevel naar binnen instort.
Geadviseerd wordt het gevelmetselwerk van de zolder tot aan de muurplaat te
slopen, de uitkomende stenen te ontdoen van specie resten en het gevelwerk
opnieuw op te trekken, hierbij rekening houdend met de lagen en koppenmaat van
het bestaande gevelmetselwerk. Het nieuwe metselwerk opmetselen met
kalkspecie.
Tegen de achtergevel staat nog een kleine aanbouw waarop waarschijnlijk
asbesthoudende golfplaten zijn aangebracht. Ook is hier weer de overdadige
Hedera begroeiing aanwezig.
In de voorgevel, bij de garagedeuren, is bij de linkerdeur de bovenste heng
losgekomen uit het metselwerk. Het advies hier is het metselwerk plaatselijk weg
te halen, de heng op de juiste plaats te stellen en het metselwerk weer op te
bouwen. Om dit probleem niet nogmaals te krijgen wordt tevens geadviseerd een
extra heng toe te passen. De nieuwe heng aanpassen aan de details van de
bestaande hengen.
De gevels worden, na het weghalen van de begroeiing en het voegwerk, onder lage
druk gespoeld om overgebleven stofresten uit te spoelen. De lage druk wordt
toegepast om ‘de patina laag’ te behouden. Stenen die door vorst ernstig
‘gedegradeerd’ zijn worden in overleg vervangen en weer ‘ingeboet’ met een
daarvoor bestemde kalkmortel. Stenen die kleine beschadiging vertonen worden
met een steenpasta op kleur gerepareerd.
Het gevelmetselwerk wordt, daar waar mogelijk, na-geïsoleerd doormiddel van een
voorzetwand aan de binnenzijde, totale dikte circa 160mm. De opbouw is als volgt,
van buiten naar binnen (zie bijlage Technische gegevens en principedetails) :
‣ Spouw,
‣ Isolatie dik 90mm tussen regelwerk 46x121mm hoh 400mm,
‣ Dampremmende folie,
‣ Installatie spouw tbv van elektra, dik 28mm,
‣ Fermacell wandplaat dik 12,5mm, vlak afgewerkt
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076
5. DE SMIDSE
5.1 Gevelmetselwerk
5.2 Voegwerk
5.3 Gevelkozijnen en ramen
5.4 Kap
5.5 Kapconstructie
5.6 Dakbedekking
5.7 Goten
5.8 Schilderwerk
5.9 Vloeren
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076 27
5.2 Voegwerk
Het voegwerk is een gesneden voeg, sterk versleten of helemaal weg. De nog
aanwezige voegen worden pneumatisch (luchtdruk) zorgvuldig verwijderd. De
gevels worden onder lage druk gespoeld om overgebleven stofresten uit te
spoelen. De lage druk wordt toegepast om ‘de patina laag’ te behouden.
Het oude voegwerk wordt geheel vervangen en weer als een gesneden voeg
uitgevoerd, hiervoor wordt een *NHL 5.0 of *NHL3.5 als bindmiddel gebruikt.
5.3 Gevelkozijnen en ramen
De gevelkozijnen en ramen zijn waarschijnlijk van grenen hout gemaakt en zijn
beglaasd met enkel glas, in veel gevallen nog met het originele klassieke glas met
ongelijkmatige dikte en luchtbellen. De onderdorpels onder de gevelkozijnen zijn
gemaakt van gemetselde raamdorpels.
De gevelkozijnen worden deels in tact gelaten. Hier en daar moet een onderdorpel
worden vernieuwd. Bij de vaste ramen moet de onderdorpel worden vernieuwd.
De vaste ramen en schuiframen worden hersteld, daar waar nodig gerepareerd of
vernieuwd en voorzien van nieuwe isolerende enkele beglazing van het fabrikaat
Van Ruysdael.
De bovenlichten zijn uitgevoerd als kiepramen. In de te repareren en/of te
vernieuwen onderdelen worden de originele materialen en details overgenomen.
5.4 Kap
De kap op Smidse is zeer slecht. Het dakbeschot van de beschoten kap is op
diverse plaatsen door lekkage aangetast en/of compleet weggerot. De
kapconstructie wordt vernieuwd en circa 100mm lager aangebracht. Hierdoor
ontstaat ruimte om de nieuw kap af te werken met isolerende dakplaten zonder
dat de details aan de buitenzijde veranderen.
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076 28
5.5 Kapconstructie
De kapconstructie is opgebouwd uit gordingen en twee spanten, opgebouwd uit
spantbenen, kreupele stijlen met blokkelen en trekbalken. Deze details worden in
de nieuwe spanten weer overgenomen.
5.6 Dakbedekking
De dakbedekking bestaat uit Oude Holle dakpannen, blauw gesmoord met oude
holle nokpannen in specie vast gezet. De kwaliteit van de dakpannen en vorsten is
niet duidelijk. Tijdens de restauratie worden de dakpannen en vorsten
gecontroleerd op waterdichtheid, breuk en schilferingen. Door ernstig achterstallig
onderhoud aan de smidse zijn gaten in het dak ontstaan en dakpannen kapot of
verdwenen. Hiervoor moet naar andere, gebruikte dakpannen omgekeken moeten
worden om de gaten weer dicht te kunnen maken.
In het rechter dakvlak worden 3 Velux dakramen aangebracht. Hierbij wordt
conform het verzoek van de monumentencommissie gebruik gemaakt van staande
afmetingen. Hierdoor blijven er dakpannen over waarmee eventuele slechte of
gebroken dakpannen vervangen kunnen worden.
De dakpannen zijn bij de kopgevels doorgelegd tot iets over de voorzijde van het
gevelmetselwerk en doormiddel van een gestuukte rand vastgezet en afgewerkt.
Deze detaillering wordt in de nieuwe situatie overgenomen. Dit is mogelijk omdat
de nieuwe kap lager aangebracht wordt.
5.7 Goten
De Smidse heeft is beide zijgevels voorzien van een zinken mastgoot. De goot aan
de linkerzijgevel is verzakt en doet geen dienst meer als goot. De goot aan de
rechter zijgevel is nog intact. Nader onderzoek moet plaats vinden of deze goot
vervangen moet worden.
5.8 Schilderwerk
Het schilderwerk van gevelkozijnen, ramen, deuren en goten, voor zover aanwezig,
is slecht. Al het houtwerk wordt kaal gemaakt, opnieuw gegrond, geplamuurd en
afgeschilderd.Voorstel voor de kleurstelling:
Gevelkozijnen	

 : crème
Ramen	

 	

 : standgroen
Deuren	

	

 : standgroen
Goten	

 	

 : standgroen
5.8 Vloeren
A. Begane grond
In de Smidse is voornamelijk een klinkervloer aangebracht in een laag zand. De
vloer worden vervangen voor een betonvloer.
B.Verdieping / zolder
Deze vloer is samengesteld uit houten balken met dikke vloerdelen. Op diverse
plaatsen zijn de vloerdelen weggerot. De eerste indruk over de balklaag is dat deze
nog intact is en bruikbaar is. De onderzijde van de vloer is niet afgewerkt, de
balklaag is in het zicht.Voor de verdiepingvloer geld dat deze wordt aangepast aan
de nieuwe situatie en in het zicht blijft.
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076 29
MEER WETEN OVER
MONUMENT076?
2013 Some Rights Reserved
Creative Commons by Monument076
www.monument076.nl (website)
www.facebook.com/monument076
www.twitter.com/monument076
www.flickr.com/monument076 (foto’s)
www.youtube.com/monument076 (video’s)

More Related Content

Featured

2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by HubspotMarius Sescu
 
Everything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPTEverything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPTExpeed Software
 
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage EngineeringsProduct Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage EngineeringsPixeldarts
 
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental HealthHow Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental HealthThinkNow
 
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdfAI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdfmarketingartwork
 
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024Neil Kimberley
 
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)contently
 
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024Albert Qian
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsKurio // The Social Media Age(ncy)
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Search Engine Journal
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summarySpeakerHub
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Tessa Mero
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentLily Ray
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best PracticesVit Horky
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementMindGenius
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...RachelPearson36
 

Featured (20)

2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot
 
Everything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPTEverything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPT
 
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage EngineeringsProduct Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
 
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental HealthHow Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
 
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdfAI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
 
Skeleton Culture Code
Skeleton Culture CodeSkeleton Culture Code
Skeleton Culture Code
 
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
 
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
 
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
 
How to have difficult conversations
How to have difficult conversations How to have difficult conversations
How to have difficult conversations
 
Introduction to Data Science
Introduction to Data ScienceIntroduction to Data Science
Introduction to Data Science
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best Practices
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project management
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
 

Monument076 - Plan van aanpak

  • 1. PLANVAN AANPAK OUDE BREDASEWEG 10 Teksten Andries Koster - Buro Junior Jeroen van der Schenk - eigenaar Ron van Heeswijk - StichtingVoeggarant Fotografie Léontine van Geffen Lamers Fotografie Jeroen van der Schenk 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076
  • 2. 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding 2. Reactie op feedback monumentencommissie 2.1 Inleiding 2.2 Begane grond interieur 2.3 Verdieping interieur 2.4 Zolder interieur 2.5 Exterieur 2.6 Smidse 2.7 Diversen 3. Plan van aanpak - voorhuis 3.1 Gevelmetselwerk 3.2 Voegwerk 3.3 Gevelkozijnen en ramen 3.4 Kap 3.5 Kapconstructie 3.6 Dakbedekking 3.7 Goten 3.8 Schilderwerk 3.9 Vloeren 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 4. Plan van aanpak - achterhuis 4.1 Gevelmetselwerk 4.2 Voegwerk 4.3 Gevelkozijnen en ramen 4.4 Kap 4.5 Kapconstructie 4.6 Dakbedekking 4.7 Goten 4.8 Schilderwerk 4.9 Vloeren 5. Plan van aanpak - smidse 5.1 Gevelmetselwerk 5.2 Voegwerk 5.3 Gevelkozijnen en ramen 5.4 Kap 5.5 Kapconstructie 5.6 Dakbedekking 5.7 Goten 5.8 Schilderwerk 5.9 Vloeren Bijlagen (tekeningen) 06.13.200 Situatie 06.13.201 Bestaande situatie Woonhuis 06.13.202 Nieuwe situatie Woonhuis 06.13.203 Technische gegevens en principedetails Woonhuis 06.13.204 Bestaande situatie Smidse 06.13.205 Nieuwe situatie Smidse 06.13.206 Technische gegevens en principedetails Smidse 1
  • 3. 1.1 Inleiding Voor u ligt het “plan van aanpak” voor de restauratie van het gemeentelijk monument aan de Oude Bredaseweg 10 in Etten-Leur. Lokaal ook wel bekend als “De Winkel vanVan Ierssel”. Dit document omvat de volgende onderdelen: ‣ Toelichting op het project Monument076; ‣ Toelichting op de restauratie en toekomstig gebruik; ‣ Reactie op de opmerkingen vanuit de monumentencommissie op onze plannen; ‣ Uitwerking plan van aanpak per onderdeel; ‣ Tekeningen van de bestaande en nieuwe situatie, technische gegevens en principe details (bijlagen) Het pand betreft een woonhuis met winkel, achterhuis en vrijstaande smidse op een perceel van circa 560 m2 in het centrum van Etten-Leur. Het pand verkeert in originele staat, echter de staat van onderhoud is bijzonder slecht. Op een schaal van 1 (goed) tot 6 (zeer slecht) scoort het pand in het bouwkundig rapport uit 2011 gemiddeld een schamele 5.6. Grondige restauratie is noodzakelijk om het pand bewoonbaar te maken. Na een voorbereidingsperiode van ruim 7 maanden zijn wij op 27 december 2012 met de erven van mevrouw Van Ierssel tot overeenstemming gekomen over de aankoop van het pand. Op 1 maart 2013 vond de overdracht plaats en binnen twee maanden hebben wij, in goed overleg met de huidige ‘bewoners’ en haar familieleden, een einde gemaakt aan de kraakperiode van 4 jaar. We staan voor een enorme uitdaging. Een leuke uitdaging. Een spannende uitdaging. En zeer zeker ook een risicovolle uitdaging. Alle feiten wijzen erop dat restauratie van het pand binnen de context van de marktsituatie anno 2013 onhaalbaar is. De noodzakelijke investeringen, in combinatie met de aankoopsom, overstijgen de geschatte waarde van het pand na restauratie. Creativiteit, oplossingsgerichtheid en samen met belanghebbenden werken naar een gemeenschappelijk doel zijn noodzakelijk om dit project te realiseren. Een keuze tussen verval of behoud. Wij gaan voor behoud van dit schitterende stukje “Neerlands cultureel erfgoed”. Wat is uw keuze? Jeroen & Karin van der Schenk Oude Bredaseweg 10 4872 AE Etten-Leur www.monument076.nl info@monument076 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 1. INLEIDING 1.1 Voorwoord 1.2 Toelichting Project Monument076 1.3 Doelstellingen Project Monument076 1.4 Gebruik van ruimtes 1.5 Algemene uitgangspunten restauratie 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 2
  • 4. 1.2 Project Monument076 & Doelstellingen Met project Monument076 geven wij invulling aan een persoonlijke droom; wonen, werken en genieten in een schitterend oud pand. Het is echter veel meer dan dat! Wij willen mensen en organisaties inspireren om op een andere wijze invulling te geven aan (bedrijfs)activiteiten. Niet meer vertrouwen op lapmiddelen als verlaging van overdrachtsbelasting. Subsidie niet meer als vanzelfsprekend aannemen. Vernieuwen. Samenwerken. Kennis delen. Verbinden. Waarde toevoegen. Dát is project Monument076. Wij willen het woonhuis met winkel, achterhuis en smidse restaureren. Met aandacht en voor de rijke historie van dit pand. Zoals reeds in de inleiding omschreven brengt dit de nodige uitdagingen met zich mee. Wij zien dit als een structurele uitdaging in het behoud van monumenten. De vastgoedmarkt zit op slot. Leegstand neemt zienderogen toe. Aandacht voor onderhoud neemt af. Subsidiepotjes raken leeg. Het geld is op. Huizenprijzen dalen in rap tempo (volgens SNS nog zeker 20%), de hypotheekrente staat onder druk. Een monument restaureren, bewonen en onderhouden wordt langzaam onhaalbaar. Met het project Monument076 willen wij laten zien dat het anders kan. En moet. Om dit aan te tonen en anderen te inspireren maken wij van het schitterende pand aan de Oude Bredaseweg 10 een case. Een project waarbij we een restauratie realiseren en tegelijkertijd de ‘lessons learned’ delen rondom het anders inrichten van projecten om meer te bereiken met minder. Belangrijke conceptonderdelen ‣ Verbinden van belanghebbenden: Om dit project te realiseren verbinden we stakeholders (direct- en indirect belanghebbenden) met elkaar. ‣ Waardecreatie: Het delen van kennis en toevoegen van waarde voor elkaar staat centraal in elke verbinding. ‣ Talenten: Uitgangspunt is empowerment. Gebruik maken van beschikbare talenten binnen de groep van belanghebbenden/stakeholders. Iedereen brengt in wat hij of zij (relatief) gemakkelijk kan produceren of in overvloed beschikbaar heeft. Van waardeketen naar waardenetwerk. ‣ Delen: Het gehele renovatieproject wordt gedocumenteerd via een online dagboek, foto, video en livestreaming.Voor het verbinden van stakeholders en het stimuleren van kennisdeling en interactie maken wij gebruik van een goed doordachte social media infrastructuur. 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 3
  • 5. 1.3 Doelstellingen Zoals elk project dat heeft hebben ook wij met project Monument076 enkele doelstellingen omschreven. 1. Invulling geven aan de persoonlijke wens om wonen, werken & genieten in een monumentaal pand met elkaar te verbinden, 2. Partijen in de vastgoed- en monumentensector inspireren met een interessante case voor restauratie en onderhoud van monumenten, 3. Delen van kennis gerelateerd aan de restauratie en het onderhoud van monumenten (inhoudelijk), 4. Aandacht vragen voor de problematiek rondom het behoud van “gemeentelijk monument” (landelijk) , 5. Aandacht geven aan vakmanschap en oude ambachten, 6. Onderzoek: “van waardeketen naar waardenetwerk”. Hoe kun je stakeholders rondom een thema aan elkaar verbinden en gezamenlijk waarde toevoegen? Welke rol kan nieuwe technologie en internet hierin spelen? Hoe mobiliseer je groepen gelijkgestemden om bij te dragen (crowdsourcing/funding). Welke rol speelt de relatie hierin? 7. Een positieve bijdrage leveren aan (het straatbeeld en imago van) Etten-Leur. 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 4
  • 6. 1.4 Gebruik van ruimtes Het pand aan de Oude Bredaseweg 10 zal hoofdzakelijk als woonhuis gebruikt worden. Aanvullend daarop willen wij een tweetal Bed & Breakfast kamers realiseren en overwegen wij om de winkel ook als zodanig in gebruik te nemen. Hieronder volgt een korte omschrijving van het gebruik van ruimtes in het pand, onderverdeeld in voorhuis, achterhuis en smidse. Voorhuis Op de begane grond bevinden zich een winkel, een zijkamer met etalage en authentieke schouw, een achterkamer en een (inloop)opbergkast. Onder de achterkamer bevindt zich een kelder. Het originele winkelgedeelte (rechts) blijft met inrichting als toonbank, etalage en kastenwand behouden. Hier worden waar nodig restauratiewerkzaamheden verricht. Bestemming van de winkelruimte is nog niet definitief bepaald, wij onderzoeken de mogelijkheden om deze ruimte weer als winkel in gebruik te nemen en hebben tevens contact met het streekmuseum om de winkel in te richten als ‘mini-museum’.Tot die tijd zal het winkelgedeelte als ingang / hal van ons woonhuis fungeren. De linkerzijde van het voorhuis zal als woonkamer ingericht worden. De schouw wordt indien mogelijk gerestaureerd. Aangezien de ruimte voor gebruik als woonkamer te klein is zal de inloopkast hierbij getrokken worden en creëren we middels openslaande deuren een doorgang naar de leefkeuken (zie toelichting achterhuis). De kelder wordt vochtvrij gemaakt en het plafond wordt vervangen (zie toelichting in opmerkingen monumentencommissie). De ruimte zal gebruik worden als opslag. De achterkamer richten wij in als studeer-, huiswerk en speelkamer. Op de 1e verdieping van het voorhuis wordt een tweetal slaapkamers en badkamer ingericht. Op de zolderverdieping worden twee slaapkamers gecreëerd voor de kinderen. 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 Winkelgedeelte rechts Winkelgedeelte links 5
  • 7. 1.4 Gebruik van ruimtes (vervolg) Achterhuis Het achterhuis is circa 14 meter diep en 3m50 breed. Door het plaatsen van isolerende voorzetwanden blijft hier circa 3m10 van over. Op de begane grond van het achterhuis worden de huidige keuken en badkamer samengevoegd tot een ruime leefkeuken. De achteringang (thans dichtgemaakt) wordt weer in gebruik genomen. De huidige werkplaats in het achterhuis wordt een slaapkamer met zicht op de tuin. In de hal komt een trap die leidt naar twee Bed & Breakfast kamers op de 1e verdieping en de zolder. Smidse De smidse verkeerd in bijzonder slechte staat. Op dit moment richten wij ons vooral op het weer veilig maken van deze ruimte.Voorlopig zal het gebruik van de smidse zich beperken tot opslagruimte/garage. Op termijn willen we de smidse als kantoor/trainingsruimte inrichten. Buiten Het aangezicht van het pand blijft ongewijzigd. Het ijzeren toegangshek wordt gerestaureerd, een aanvraag voor het aanleggen van een oprit/uitrit is reeds bij de gemeente een vergunning aangevraagd. 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 6
  • 8. Comfort 1.5 Algemene uitgangspunten restauratie Zoals in de inleiding omschreven kunnen we stellen dat de restauratie van het pand aan de Oude Bredaseweg 10 zacht uitgedrukt ‘uitdagend’ is. Kort door de bocht staan wij voor de keuze tussen verval of behoud. Behoud betekent concessies doen. Velen hebben in de afgelopen jaren plannen gemaakt voor de restauratie van het pand. Gedroomd over de mogelijkheden. En zijn uiteindelijk afgehaakt op een gebrek aan rendabiliteit van de restauratie. Het is slechts enkelen gegeven om uit eigen zak een paar ton ‘toe te leggen’. En wij behoren niet tot die groep. Vanuit deze context hebben wij een viertal basispijlers omschreven waaraan wij onze plannen in elke fase toetsen. De uitdaging van dit project zit in het optimaal op elkaar afstemmen van deze basispijlers. Teveel focus op comfort doet afbreuk aan het behoud van authenticiteit. Teveel focus op authenticiteit vraagt om concessies in comfort en rendabiliteit. Een dynamisch spanningsveld. Per onderdeel hebben wij getracht hierin een goede balans te vinden. Inmiddels zijn wij van mening hierbij de juiste keuzes gemaakt te hebben. Wij verzoeken de monumentencommissie om vanuit dit perspectief naar de plannen te kijken. Concessies zijn noodzakelijk om het project te realiseren. 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 Authenticiteit Veiligheid Rendabiliteit 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 7
  • 9. 2.1 Inleiding In de voorbereidingsfase van het project “Monument076” hebben eigenaren contact onderhouden van Kees Vergouwen van de gemeente Etten-Leur, contactpersoon voor de monumentencommissie. Hierbij zijn de voortgang met betrekking tot de aankoop, de situatie met de krakers en de plannen voor restauratie en gebruik van het pand onderwerp van gesprek geweest. Op 3 april 2013 heeft er een vooroverleg plaatsgevonden tussen de gemeente Etten-Leur (vertegenwoordigd door Kees Vergouwen en Peter Perdaems) en de eigenaren (vertegenwoordigd door Jeroen en Karin van der Schenk en Andries Koster van Buro Junior). In dit gesprek zijn de plannen besproken en de tekeningen toegelicht. Op dinsdag 9 april 2013 is de voltallige monumentencommissie op werkbezoek geweest aan de Oude Bredaseweg 10 alwaar zij de gelegenheid hebben gehad de situatie in zich op te nemen, toelichting te verkrijgen en vragen te stellen. Na afloop van dit werkbezoek heeft Jeroen van der Schenk de plannen van project “Monument076” toegelicht en is er voor de leden van de monumentencommissie gelegenheid geweest om vragen te stellen. Punten van aandacht zijn in dit overleg uitgesproken. Op donderdag 11 april 2013 zijn twee leden van de monumentencommissie op werkbezoek geweest aan de Oude Bredaseweg 10 waarbij uitgesproken is dat het behoud van de winkel met inrichting voor zowel de gemeente als inwoners van groot belang is.Voor de eigenaren is het uitspreken van de wens tot behoud van de winkel met inrichting een verrassing geweest. Dit is in eerdere gesprekken niet ter sprake gekomen en de eigenaren hebben niet de intentie gehad om de winkelruimte als zodanig in gebruik te nemen. Het behoud van de winkel heeft direct consequenties voor de mogelijkheden tot het creëren van een acceptabele leefruimte voor het gezin. Tijdens dit bezoek zijn mogelijkheden besproken om deze situatie op te lossen. Op maandag 15 april 2013 is Kees Vergouwen op verzoek van de eigenaren langs geweest om de bij eigenaren ontstane onvrede over de gang van zaken en onduidelijkheden in de monumentenstatus van het pand te bespreken. Op woensdag 17 april 2013 hebben wij een schriftelijk advies van de monumentencommissie ontvangen. 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 2. REACTIE OP FEEDBACK MONUMENTENCOMMISSIE 2.1 Inleiding 2.2 Wijzigingen mbt behoud winkelruimte en inrichting 2.3 Begane grond interieur 2.4 Verdieping interieur 2.5 Zolder interieur 2.6 Exterieur 2.7 Smidse 2.8 Diversen 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 8
  • 10. 2.1 Inleiding (vervolg) Op basis van de diverse gesprekken, het werkbezoek en de door de monumentencommissie uitgesproken wensen hebben wij de plannen en tekeningen aangepast. De uitwerking hiervan is in dit plan van aanpak en de tekeningen (zie bijlagen) verwerkt. Gezien de nadruk die gelegd is op het behoud van de winkelruimte met inrichting hebben wij dit onderdeel nader uitgewerkt.Wij hebben getracht om tot een voor beide partijen acceptabele oplossing te komen. Zoals al eerder uitgesproken is aanpassing van het exterieur (lees: uitbouw/aanbouw) ons niet bespreekbaar. Wij willen het exterieur van het woonhuis en de smidse in oorspronkelijke staat behouden en restaureren. Als eigenaren willen wij met klem benadrukken dat het behoud van de winkelruimte met inrichting voor ons een bijzonder grote concessie is op de eerdere plannen. Wij verwachten dat de leden van de monumentencommissie dit meenemen in de uiteindelijke beoordeling van de plannen. Daarbij verzoeken wij de leden van de monumentencommissie om de aan het behoud van de winkel gerelateerde aanpassingen vanuit deze context te beoordelen. Dit betreft specifiek punt 6 (muurdoorbraak in de keuken, onderslag met een stalen balk) uit de terugkoppeling van de monumentencommissie. Adviezen zijn natuurlijk welkom, wij gaan er echter wel vanuit dat alle zwaarwegende wensen/eisen inmiddels op tafel liggen en zullen dan ook geen aanpassingen meer doorvoeren in de tekeningen. In de toelichting op de terugkoppeling van de monumentencommissie hebben wij zowel de oorspronkelijke terugkoppeling [MC] (monumentencommissie) als onze reactie [EIG] (eigenaren) omschreven. Indien er vragen zijn, neem dan beslist even contact met ons op. Met vriendelijke groet, Jeroen & Karin van der Schenk 2.2 Wijzigingen mbt behoud van de winkel met inrichting Zoals in de inleiding omschreven hebben wij de afgelopen weken de mogelijkheden onderzocht om het behoud van de winkel met inrichting te combineren met het creëren van een acceptabele leefruimte voor een gezin van 5 personen. In dit onderdeel lichten wij de oplossing toe zoals wij deze voor ogen hebben, de hiervoor noodzakelijke wijzigingen zijn reeds in de tekeningen opgenomen. Oorspronkelijk plan (zie tekening op volgende pagina) In de eerste plannen hebben wij de gehele winkelruimte (linker- en rechter kamer) ingedeeld als woonkamer. De kastenwand van de winkel blijft behouden, etalage en toonbank worden elders in het pand ondergebracht. De vloer wordt vervangen, de ingang van de winkel wordt niet meer gebruikt. De muur tussen het linker- en rechtergedeelte van de winkel wordt verwijderd met behoud van de muuraanzetten. Nieuw plan (zie tekening op volgende pagina) De winkel (links) met inrichting, inclusief de vloertegels, blijft behouden en wordt waar mogelijk gerestaureerd. Het rechtergedeelte met schouw wordt ingericht als woonkamer met een doorbraak richting de keuken. Hiervoor zal de bergruimte opgegeven moeten worden. De nieuwe woonkamer en keuken worden met elkaar verbonden middels openslaande deuren. De muur tussen de twee winkeldelen wordt dichtgemaakt in plaats van verwijderd. Deze aanpassing kan ooit, indien gewenst, gemakkelijk ongedaan gemaakt worden. Het is geen optimale indeling aangezien de woonkamer nog steeds maar ‘slechts’ 19,5 m2 ruimte biedt. Middels de openslaande deuren richting de keuken kunnen wij deze echter, indien noodzakelijk bij verjaardagen etc, tijdelijk vergroten. Note 1: wij hebben contact gehad met Cor Kerstens van de Heemkundekring om een onafhankelijk beeld te verkrijgen op de historische waarde van de winkel. Het linkergedeelte met toonbank heeft volgens Cor zeker een historische waarde, het rechtergedeelte met de planken aan de muur niet. Note 2: wij onderzoeken op dit moment de mogelijkheden om de winkel ook echt een winkelbestemming te geven. Indien dit niet ingevuld wordt zal de etalage gevuld worden met ‘show-objecten’. 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 9
  • 11. 2.2 Wijzigingen mbt behoud van de winkel met inrichting (vervolg) *** Oorspronkelijk plan *** *** Nieuw plan **** 10
  • 12. 2.2 Begane grond Interieur 1. Vernieuwen kelderdek. Stalen liggers met gemetselde bogen. De liggers zijn geroest en drukken het metselwerk kapot. Het plan is de vloer te vervangen door beton systeemvloer. [MC] Hiermee wordt ingestemd mits gekozen wordt voor een vloer met balkjes en broodjes. Hiermee kan aan de onderkant nog iets van het oude principe zichtbaar blijven. [EIG] Wij hebben inmiddels een expert laten kijken naar de kelder om het vochtprobleem op te lossen. Tevens hebben wij Bouwbedrijf Gelens (verantwoordelijk voor de restauratie van diverse monumenten in Etten-Leur) ingeschakeld om naar het kelderdek te kijken. Een betonnen constructie als kelderdek zou onnodig veel druk uitoefenen op de fundering. Bouwbedrijf Gelens komt met een alternatieve en tevens goedkopere oplossing. Wij zullen dit advies volgen. 2. Muurdoorbraak in het voorhuis. Twee voorruimten meer met elkaar verbinden. [MC] Bij een muurdoorbraak is het van belang dat er flinke muuraanzetten aan beide zijden (minimaal 1 meter) en in het plafond resteren. Zoals thans voorgesteld is er teveel weggehaald. Dit punt komt ook onder 28 nog aan de orde. [EIG] Zoals in de inleiding omschreven hebben wij de indeling van het voorhuis conform de wensen van de monumentencommissie aangepast. Deze muurdoorbraak is derhalve niet meer van toepassing. In plaats daarvan zal de opening in de muur dichtgemaakt worden. Aangezien dit een herstelbare aanpassing is neem ik aan dat dit geen verdere bezwaren oproept. 3. Verplaatsen oude waterpomp Het geheel verplaatsen naar de andere kant van de ruimte ivm indeling ruimte. [MC] Hoewel dit ten koste gaat van de originaliteit wordt hiermee ingestemd. [EIG] Geen verdere toelichting. 4. Geheel nieuwe begane grondvloer Er zijn geen bijzondere vloeren, vloerisolatie en leidingwerk opnemen in nieuwe constructie. Oude vloertegels worden hergebruikt op de plek waar ze thans aanwezig zijn. [MC] Akkoord. [EIG] Op basis van de gewijzigde plannen mbt de winkelruimte zullen wij de huidige tegelvloer in winkel ongemoeid laten. Dit geldt ook voor het tegelwerk in de gang van het voorhuis. 5. Voorzetwanden gehele binnenkant Thermische isolatie van het gebouw dmv een lichte voorzetwand. [MC] De voorzet wand niet te dik maken waardoor de temperatuurverschillen in de constructies niet te groot gaan worden. Dit ter voorkoming van koudebruggen bij scheidingsmuren. In de uitwerking details overleggen, ook van de aansluitingen met de kozijnen. [EIG] Dit is in de meest recente tekeningen verwerkt. Wij verwijzen hiervoor naar de bijlagen van de aanvraag. 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 11
  • 13. 2.2 Begane grond Interieur (vervolg) 6. Muurdoorbraak in de keuken, onderslag met een stalen balk. Van twee ruimten een maken. Onder de bestaande zolderbalklaag een stalen onderslag aanbrengen en met hout omkleden. [MC] De balklaag loopt in de kortste overspanning derhalve is er geen onderslag nodig. Wel muuraanzetten van de te verwijderen muur laten staan. [EIG] Volgens twee onafhankelijke aannemers/constructeurs is hier weldegelijk een onderslag nodig. Deze is in de tekeningen verwerkt. In verband met het behoud van de winkel is deze doorbraak van essentieel belang om een acceptabele ‘leefruimte’ te creëren. Behoud van de muuraanzetten is derhalve niet in de bouwtekeningen meegenomen. Wij beseffen ons dat dit een concessie is ten aanzien van de wensen van de monumentencommissie. Op basis van het gesprek met de monumentencommissie gaan wij er echter vanuit dat het behoud van de winkelinrichting van groter belang is dan het behoud van deze muuraanzetten. 7. Nieuwe trap in de hal achterhuis Er is geen beloopbare trap aanwezig, een nieuwe houten trap naar de verdieping plaatsen. [MC] De nieuwe trap steiler maken. Hierdoor wordt de raveelopening kleiner en blijft er meer behouden. Nader uittekenen. [EIG] Dit is in de meest recente tekeningen verwerkt. 8. Verplaatsen deur WC Toegang vanuit andere ruimte maken [MC] Akkoord. [EIG] Geen verdere toelichting 9. Verwijderen gemetselde spekkuip Onhandig in het interieur [MC] Akkoord. [EIG] Geen verdere toelichting 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 12
  • 14. 2.3 Verdieping interieur 10. Inrichten badkamer (2.6) verwijderen schoorsteenkanaal. leidingwerk in de vloer.. Lewis vloerplaten op de balklaag. [MC] Akkoord. Het rookkanaal laten staan, inclusief het gedeelte bovendaks. [EIG] Geen verdere toelichting, het rookkanaal zullen wij in zijn geheel behouden en in gebruik nemen voor de haard in de achterkamer van het voorhuis. 11. Maken nieuw trapgat in de balklaag tbv trap. Aanpassingen in de balklaag. Balklaag wordt uit het zicht. [MC] Akkoord. Met aandacht zoals ook punt 7 vermeldt.. [EIG] Geen verdere toelichting. 12. Maken interieur B&B op de verdieping achterhuis Plaatsen van lichte scheidingswanden. [MC] Waarom geen ontsluiting van de B&B's in de centrale ruimte? Nu krijgt elke B&B een eigen trap naar de zolder met het bijbehorende verlies aan balklagen en ruimte. Misschien is het dan ook mogelijk om de merkwaardige "gehaakte" binnenwanden te vermijden. [EIG] Wij hebben gekozen voor deze indeling. 2.4 Zolder interieur 13. Zolderindeling met scheidingswanden (spanten blijven in het zicht) Lichte scheidingswanden plaatsen tot in de nok. [MC] Middelste spant niet vervangen door een dragende scheidingswand. [EIG] De spanten op de zolder in het voorhuis blijven in het zicht. 14. Badkamer leidingwerk riolering en ventilatie Leidingwerk tussen de balken. [MC] Alle horizontale en verticale leidingverloop op tekening aangeven. Ook de dakdoorbrekingen voor ventilatie etc. aangeven. [EIG] De riolering is verwerkt in de tekeningen. De ventilatie gaat gelijk door het dak naar buiten. 15. Kap van binnenuit isoleren en aftimmeren met gipsplaat [MC] Kap van buiten isoleren gaat sneller en veel gemakkelijker. Bovendien thermisch-hygrisch een veel betere oplossing. [EIG] Op advies van onze bouwtechnisch adviseur en de aannemer zullen wij ons plan op dit punt handhaven. Die ook punt 22. 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 13
  • 15. 2.5 Exterieur 16. Gevelbehandeling [MC] Reinigen met water tpv algen en mosgroei. [EIG] Zie uitgebreide omschrijving van gevelrestauratie. 17. Voegwerk herstel [MC] Plaatselijk herstellen conform het bestaande (mortelsamenstelling en type voeg). Uitslijpen of, misschien beter, met Arbortech. [EIG] Zie uitgebreide omschrijving van gevelrestauratie. 18. Hemelwaterafvoeren [MC] Zinken afvoeren aanbrengen. [EIG] Akkoord. 19. Gevelkozijnen [MC] Bestaande kozijnen handhaven en waar nodig herstellen en restaureren. Akkoord. Let op detailleringen [EIG] Akkoord. 20. Vernieuwen ramen [MC] Bij vervanging; houtsoort grenen, details als bestaand. Plaatsing Ruysdaelglas in alle ramen met stopverf. Grenen is schaars, Oregon Pine mag ook. [EIG] Op advies van de monumentencommissie hebben wij ons verder georiënteerd op het gebied van monumentenglas. Op dit moment bekijken we de mogelijkheden van Dörr Histoglas en het nieuwe Stolker Monuglas (dubbel glas met gasvulling van slechts 7mm).Wij willen graag vrij zijn in de keuze, echter wel de afspraak maken geen aanpassingen te zullen doen in de gevelkozijnen en ramen. De glaskeuze dient te passen in de bestaande ramen. 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 14
  • 16. 2.6 Exterieur 21. Aanbrengen luiken [MC] Onderzoek doen naar de plaats / oorspronkelijke aanwezigheid. Details van de luiken belangrijk, kijk naar de oude voorbeelden. [EIG] De luiken zijn gevonden in de smidse. Het is nog redelijk goed zichtbaar waar luiken hebben gezeten. Daarnaast zullen wij ons laten informeren door oude foto’s van het pand. 22. Nieuwe kap op het achterhuis. Gehele kapconstructie is versleten. Een nieuwe houten constructie plaatsen waarbij de bovenkant daklijn ongewijzigd blijft. De oude dakpannen opnieuw aanbrengen. [MC] Is er wel goed naar de constructie gekeken, zo oud is het niet. Meestal is de constructie te handhaven. [EIG] Hier is goed naar gekeken, inmiddels ook door restauratie-experts. De kapconstructie is in zeer slechte staat. De spanten kunnen, na behandeling, waarschijnlijk wel behouden blijven. 23. Velux dakvensters Op de achterzijde van het hoofdgebouw en op het achterhuis. Velux Classico. [MC] Aantal en grootte beperkt houden. Zorgen voor staande afmetingen. [EIG] Op advies van de monumentencommissie zullen wij geen Velux Classico dakvenster plaatsen maar een alternatief in staande afmetingen (smaller/hoger). 2.7 Smidse 24. Restauratie gevels [MC] Delen nieuw opmetselen, bestaand goed documenteren zodat er een goede reconstructie plaats kan vinden. Letten op metselverband, lagenmaat en voegwerk. Het is de vraag of de enigszins uit het lood staande achtergevel opnieuw moet worden opgemetseld. Het nieuwe dakbeschot vormt stijve schijven voor stabiliteit. [EIG] Wij hebben ons laten adviseren door drie onafhankelijk partijen. Unaniem zijn zij van mening dat in elk geval de achtergevel van de smidse vanaf de verdiepingsvloer opnieuw opgemetseld moet worden. Gezien ons budget kunt u er vanuit gaan dat er geen onnodige werkzaamheden uitgevoerd worden. Daar waar behoud mogelijk is zullen wij hier zeker voor kiezen. 25. Dak Gehele houten dakconstructie vernieuwen. Conform bestaande situatie. [MC] Is er wel goed naar de constructie gekeken, zo oud is het niet. Meestal is de constructie te handhaven. [EIG] De dakconstructie is in slechte staat door langdurige blootstelling aan vocht. De dakconstructie zal waar nodig vernieuwd worden. 25. Zoldervloer herstellen [MC] Balklaag en beplanking herstel en deels vernieuwen. [EIG] Doordat er een dragende tussenwand op de begane grond wordt geplaatst hoeft de balklaag niet vervangen te worden. De vloerdelen moeten wel vervangen worden. 27. IJzeren hekwerk [MC] Aan de straat handhaven en restaureren. [EIG] Geen opmerkingen. 28. De winkelfunctie is niet meer [MC] Het wordt nu een woonhuis. Is er nog iets van de oude winkelsfeer (historie) te handhaven? [EIG] Zie uitgebreide toelichting hierop in de inleiding en de uitwerking van het restauratieplan.. 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 15
  • 17. 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 3. HETVOORHUIS 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 Teksten Andries Koster - Buro Junior Jeroen van der Schenk - eigenaar Ron van Heeswijk - StichtingVoeggarant Fotografie Léontine van Geffen Lamers Fotografie Jeroen van der Schenk16
  • 18. 3.1 Gevelmetselwerk Het gevelmetselwerk is gemetseld in kruisverband. De voorgevel is rijk voorzien van speklagen, hanenkammen boven de gevelkozijnen en muizentanden onder de goot. De voorgevel heeft een plint van stucwerk. De kopgevels zijn circa 20cm hoger gemetseld dan de kap en afgedekt met een rollaag. De afmeting van de steen is circa (lxbxd) 190x90x45mm. Het metselwerk is verweerd en vertoont scheuren in de kopgevels. Met name in de kopgevel naar het woonhuis aan de Oude Bredaseweg 8. De scheuren worden op advies van de constructeur met een daarvoor geschikt systeem hersteld. De gevels worden, na het weghalen van het voegwerk, onder lage druk gespoeld om overgebleven stofresten uit te spoelen. De lage druk wordt toegepast om ‘de patina laag’ (vervuiling door loop der jaren) te behouden. Stenen die door vorst ernstig ‘gedegradeerd’ zijn (sterk afgenomen waterkerend vermogen) worden vervangen en weer ‘ingeboet’ met een daarvoor bestemde kalkmortel. Stenen die kleine beschadiging vertonen worden met een steenpasta op kleur gerepareerd. Speklagen in de muurvlakken worden met een compatibele mortel gerepareerd en schilderklaar gemaakt. De plint van de voorgevel wordt gecontroleerd op scheuren en daar waar nodig met een compatibele mortel gerepareerd en schilderklaar gemaakt. Het gevelmetselwerk wordt, daar waar mogelijk, geïsoleerd met voorzetwand aan de binnenzijde. De totale dikte van de voorzetwand bedraagt circa 160mm, inclusief spouw voor het wegwerken van elektra. De opbouw is als volgt, van buiten naar binnen (zie bijlage Technische gegevens en principedetails) : ‣ Spouw, ‣ Isolatie dik 90mm tussen regelwerk 46x121mm hoh 400mm, ‣ Dampremmende folie, ‣ Installatie spouw tbv van elektra, dik 28mm, ‣ Fermacell wandplaat dik 12,5mm, vlak afgewerkt 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 3. HETVOORHUIS 3.1 Gevelmetselwerk 3.2 Voegwerk 3.3 Gevelkozijnen en ramen 3.4 Kap 3.5 Kapconstructie 3.6 Dakbedekking 3.7 Goten 3.8 Schilderwerk 3.9 Vloeren 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 17
  • 19. 3.2 Voegwerk Het voegwerk van het voorhuis is een gesneden voeg, sterk versleten of helemaal weg. De nog aanwezige voegen worden pneumatisch (luchtdruk) zorgvuldig verwijderd, m.u.v. de muizentand, deze is waarschijnlijk nog in prima staat. De gevels worden onder lage druk gespoeld om overgebleven stofresten uit te spoelen. De lage druk wordt toegepast om ‘de patina laag’ (vervuiling door loop der jaren) te behouden. Het oude voegwerk wordt geheel vervangen en weer als een gesneden voeg uitgevoerd, hiervoor wordt een *NHL 5.0 of *NHL3.5 als bindmiddel gebruikt. 3.3 Gevelkozijnen en ramen De gevelkozijnen en ramen zijn waarschijnlijk van grenen hout gemaakt en zijn beglaasd met enkel glas. In veel gevallen nog met het originele klassieke glas met ongelijkmatige dikte en luchtbellen. De onderdorpel van de gevelkozijnen is gemaakt van natuursteen. De gevelkozijnen worden geheel intact gelaten. Alleen daar waar nodig zal een gevelkozijn gerepareerd worden. De vaste ramen en schuiframen worden hersteld, daar waar nodig gerepareerd of vernieuwd en voorzien van nieuwe isolerende enkele beglazing van het fabrikaatVan Ruysdael. Bekeken wordt of de schuiffunctie van de schuiframen te herstellen is. In de te repareren en/of te vernieuwen onderdelen worden de originele materialen en details overgenomen. Conform de toelichting van de monumentencommissie kan hier ook Oregon Pine toegepast worden ivm schaarste van grenenhout. 3.4 Kap De kap van het voorhuis is nog goed. Het dakbeschot bestaat nu uit geschroefde en geschaafde delen met een gedeelte van multiplex. In het gedeelte van de GG- delen zijn hier en daar lekkagesporen te zien, met name aan de dakvoet. Dit zal hersteld moeten worden. Het dakbeschot wordt geheel behandeld tegen ongedierte. De kap wordt van binnen uit geïsoleerd door stijl- en regelwerk aan te brengen met daartussen isolatie, afgewerkt met dampremmende folie en gipsplaten. 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 18
  • 20. 3.5 Kapconstructie De kapconstructie is opgebouwd uit gordingen en twee spanten. Deze vertonen geen gebreken. De spanten zijn opgebouwd uit spantbenen, kreupele stijlen met blokkelen en trekbalken. De kapconstructie wordt geheel behandeld tegen ongedierte. 3.6 Dakbedekking De dakbedekking bestaat uit Oude Holle dakpannen, blauw gesmoord met oude holle nokpannen in specie vast gezet. De kwaliteit van de dakpannen en vorsten is niet duidelijk. Tijdens de restauratie worden de dakpannen en vorsten gecontroleerd op waterdichtheid, breuk en schilferingen. In het achtergevel dakvlak worden vijf Velux dakramen aangebracht. Hierbij wordt conform het verzoek van de monumentencommissie gebruik gemaakt van staande afmetingen. Door het plaatsen van de dakramen blijven dakpannen over waarmee eventueel slechte of gebroken dakpannen vervangen kunnen worden. Bij de kopgevels wordt een verholen goot van Titaan zink aangebracht. De rollaag van de kopgevels wordt afgedekt van een zinken kap, ook van Titaan zink. 3.7 Goten Het voorhuis heeft aan de voorzijde een sierlijke houten goot met zink bekleed en rustend op gedetailleerd metselwerk, muizentanden genaamd. De goot ligt voor het gevelmetselwerk.Aan de achterzijde is ook een houten goot aangebracht maar deze ligt op het gevelmetselwerk. De goten en het zinkwerk worden gecontroleerd en waarschijnlijk, in dezelfde detaillering, hersteld. 3.8. Schilderwerk Het schilderwerk van gevelkozijnen, ramen, deuren en goten, voor zover aanwezig, is slecht. Al het houtwerk wordt kaal gemaakt, opnieuw gegrond, geplamuurd en afgeschilderd. Voorstel voor de kleurstelling: Gevelkozijnen : crème Ramen : standgroen Deuren : standgroen Goten : standgroen 3.9 Vloeren A. Begane grond Er zijn verschillende type vloeren aangebracht. In de oorspronkelijke winkel en in de gang ligt een steenachtige vloer op zand, afgewerkt met oorspronkelijk tegelwerk. Deze vloeren blijven intact. In het rechtergedeelte van de winkel ligt een houten vloer van balken en vloerdelen. Er is geen kruipruimte aanwezig. Hierdoor is de vloer sterkt aangetast en wordt vervangen door een betonvloer. 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 19
  • 21. In de oorspronkelijke woonkamer, waaronder zich een kelder bevind, is een houten vloer aangebracht op een samengestelde vloer van stalen balken en gemetselde togen. Doordat in de kelder water staat, er niet gestookt en geventileerd wordt zijn de stalen balken van de samengestelde sterk verroest. Hierdoor kan de sterkte van deze balken niet meer gegarandeerd worden. De oorspronkelijke samengestelde vloer wordt vervangen vervangen door een samengestelde vloer van betonnen balken en broodjes of een alternatief waarbij het oorspronkelijke aangezicht bewaard blijft. B.Verdieping en zolder De verdiepingsvloeren zijn samengesteld uit houten balken met dikke vloerdelen. De onderzijde van de verdiepingsvloer is afgewerkt met een plafond van board en sierlijsten. De zoldervloer is aan de onderzijde niet afgewerkt, de balklaag is in het zicht.Voor beide verdieping geld dat de vloeren aan de onderzijde wordt voorzien van gipsplaten, afgewerkt met wit pleisterwerk met plafondplinten en rozetten zoals in de winkel. 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 20
  • 22. 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 4. HET ACHTERHUIS 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 Teksten Andries Koster - Buro Junior Jeroen van der Schenk - eigenaar Ron van Heeswijk - StichtingVoeggarant Fotografie Léontine van Geffen Lamers Fotografie Jeroen van der Schenk21
  • 23. 4.1 Gevelmetselwerk Het gevelmetselwerk is gemetseld in kruisverband. Halverwege het achterhuis is een verspringing in de metsellagen te zien. Aan de binnenzijde is een verdikking van het metselwerk te zien. De mogelijkheid bestaat dat de achterzijde van het achterhuis later aangebouwd is. De kopgevel is circa 20cm hoger gemetseld dan de kap en afgedekt met een rollaag. De afmeting van de steen is circa (lxbxd) 190x90x45mm. Het metselwerk is verweerd. Het metselwerk in de achtergevel en zijgevel rechts vertoont scheuren. De scheuren worden op advies van de constructeur met een daarvoor geschikt systeem hersteld. Opgemerkt wordt dat de balklaag ankers in de rechter zijgevel, voor zover dit te zien is, weg zijn. Dit kan de oorzaak zijn van de scheurvorming in achtergevel en rechter zijgevel zijn. De scheuren zijn zichtbaar geworden door foto’s uit een taxatie rapport uit 1981. Sindsdien is het achterhuis overwoekerd met een Hedera begroeiing. Bij de rechter zijgevel is de onderzijde van deze begroeiing weggehaald. Een sterk aangetaste gevel, waar nauwelijks nog voegwerk aanwezig is, is zichtbaar geworden. De begroeiing is nog wel op het gehele dak aanwezig. Door de scheuren in het gevelmetselwerk, zichtbaar als trapjes in het voegwerk, is het metselwerk nu samengesteld uit verschillende loszittende blokken. Er wordt nog naar een advies of methode gezocht om deze blokken weer tot één geheel te maken zonder de gevels af te breken en opnieuw op te bouwen. De gevels worden, na het weghalen van de begroeiing en het voegwerk, onder lage druk gespoeld om overgebleven stofresten uit te spoelen. De lage druk wordt toegepast om ‘de patina laag’ (vervuiling door loop der jaren) te behouden. Stenen die door vorst ernstig ‘gedegradeerd’ zijn (sterk afgenomen waterkerend vermogen) worden in overleg vervangen en weer ‘ingeboet’ met een daarvoor bestemde kalkmortel. Stenen die kleine beschadiging vertonen worden met een steenpasta op kleur gerepareerd. Het gevelmetselwerk wordt, daar waar mogelijk, geïsoleerd met voorzetwand aan de binnenzijde. De totale dikte van de voorzetwand bedraagt circa 160mm, inclusief spouw voor het wegwerken van elektra. De opbouw is als volgt, van buiten naar binnen (zie bijlage Technische gegevens en principedetails) : ‣ Spouw, ‣ Isolatie dik 90mm tussen regelwerk 46x121mm hoh 400mm, ‣ Dampremmende folie, ‣ Installatie spouw tbv van elektra, dik 28mm, 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 4. HET ACHTERHUIS 4.1 Gevelmetselwerk 4.2 Voegwerk 4.3 Gevelkozijnen en ramen 4.4 Kap 4.5 Kapconstructie 4.6 Dakbedekking 4.7 Goten 4.8 Schilderwerk 4.9 Vloeren 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 22
  • 24. 4.2 Voegwerk Het voegwerk van het voorhuis is een gesneden voeg, sterk versleten of helemaal weg. De nog aanwezige voegen worden pneumatisch (luchtdruk) zorgvuldig verwijderd, m.u.v. de muizentand, deze is waarschijnlijk nog in prima staat. De gevels worden onder lage druk gespoeld om overgebleven stofresten uit te spoelen. De lage druk wordt toegepast om ‘de patina laag’ (vervuiling door loop der jaren) te behouden. Het oude voegwerk wordt geheel vervangen en weer als een gesneden voeg uitgevoerd, hiervoor wordt een *NHL 5.0 of *NHL3.5 als bindmiddel gebruikt. 4.3 Gevelkozijnen en ramen De gevelkozijnen en ramen zijn waarschijnlijk van grenen hout gemaakt en zijn beglaasd met enkel glas. In veel gevallen nog met het originele klassieke glas met ongelijkmatige dikte en luchtbellen. De onderdorpel van de gevelkozijnen is gemaakt van natuursteen. De gevelkozijnen worden geheel intact gelaten. Alleen daar waar nodig zal een gevelkozijn gerepareerd worden. De vaste ramen en schuiframen worden hersteld, daar waar nodig gerepareerd of vernieuwd en voorzien van nieuwe isolerende enkele beglazing van het fabrikaatVan Ruysdael. Bekeken wordt of de schuiffunctie van de schuiframen te herstellen is. In de te repareren en/of te vernieuwen onderdelen worden de originele materialen en details overgenomen. Conform de toelichting van de monumentencommissie kan hier ook Oregon Pine toegepast worden ivm schaarste van grenenhout. 4.4 Kap De kap van het voorhuis is nog goed. Het dakbeschot bestaat nu uit geschroefde en geschaafde delen met een gedeelte van multiplex. In het gedeelte van de GG- delen zijn hier en daar lekkagesporen te zien, met name aan de dakvoet. Dit zal hersteld moeten worden. Het dakbeschot wordt geheel behandeld tegen ongedierte. De kap wordt van binnen uit geïsoleerd door stijl- en regelwerk aan te brengen met daartussen isolatie, afgewerkt met dampremmende folie en gipsplaten. 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 23
  • 25. 4.5 Kapconstructie De kapconstructie is opgebouwd uit gordingen en twee spanten. Deze vertonen geen gebreken. De spanten zijn opgebouwd uit spantbenen, kreupele stijlen met blokkelen en trekbalken. De kapconstructie wordt geheel behandeld tegen ongedierte. 4.6 Dakbedekking De dakbedekking bestaat uit Oude Holle dakpannen, blauw gesmoord met oude holle nokpannen in specie vast gezet. De kwaliteit van de dakpannen en vorsten is niet duidelijk. Tijdens de restauratie worden de dakpannen en vorsten gecontroleerd op waterdichtheid, breuk en schilferingen. In het achtergevel dakvlak worden vijf Velux dakramen aangebracht. Hierbij wordt conform het verzoek van de monumentencommissie gebruik gemaakt van staande afmetingen. Door het plaatsen van de dakramen blijven dakpannen over waarmee eventueel slechte of gebroken dakpannen vervangen kunnen worden. Bij de kopgevels wordt een verholen goot van Titaan zink aangebracht. De rollaag van de kopgevels wordt afgedekt van een zinken kap, ook van Titaan zink. 4.7 Goten Het voorhuis heeft aan de voorzijde een sierlijke houten goot met zink bekleed en rustend op gedetailleerd metselwerk, muizentanden genaamd. De goot ligt voor het gevelmetselwerk.Aan de achterzijde is ook een houten goot aangebracht maar deze ligt op het gevelmetselwerk. De goten en het zinkwerk worden gecontroleerd en waarschijnlijk, in dezelfde detaillering, hersteld. 4.8 Schilderwerk Het schilderwerk van gevelkozijnen, ramen, deuren en goten, voor zover aanwezig, is slecht. Al het houtwerk wordt kaal gemaakt, opnieuw gegrond, geplamuurd en afgeschilderd. Voorstel voor de kleurstelling: Gevelkozijnen : crème Ramen : standgroen Deuren : standgroen Goten : standgroen 4.9 Vloeren A. Begane grond Er zijn verschillende type vloeren aangebracht. In de oorspronkelijke winkel en in de gang ligt een steenachtige vloer op zand, afgewerkt met oorspronkelijk tegelwerk. Deze vloeren blijven intact. In het rechtergedeelte van de winkel ligt een houten vloer van balken en vloerdelen. Er is geen kruipruimte aanwezig. Hierdoor is de vloer sterkt aangetast en wordt vervangen door een betonvloer. 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 24
  • 26. In de oorspronkelijke woonkamer, waaronder zich een kelder bevind, is een houten vloer aangebracht op een samengestelde vloer van stalen balken en gemetselde togen. Doordat in de kelder water staat, er niet gestookt en geventileerd wordt zijn de stalen balken van de samengestelde sterk verroest. Hierdoor kan de sterkte van deze balken niet meer gegarandeerd worden. De oorspronkelijke samengestelde vloer wordt vervangen vervangen door een samengestelde vloer van betonnen balken en broodjes of een alternatief waarbij het oorspronkelijke aangezicht bewaard blijft. B.Verdieping en zolder De verdiepingsvloeren zijn samengesteld uit houten balken met dikke vloerdelen. De onderzijde van de verdiepingsvloer is afgewerkt met een plafond van board en sierlijsten. De zoldervloer is aan de onderzijde niet afgewerkt, de balklaag is in het zicht.Voor beide verdieping geld dat de vloeren aan de onderzijde wordt voorzien van gipsplaten, afgewerkt met wit pleisterwerk met plafondplinten en rozetten zoals in de winkel. 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 25
  • 27. 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 5. DE Smidse 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 Teksten Andries Koster - Buro Junior Jeroen van der Schenk - eigenaar Ron van Heeswijk - StichtingVoeggarant Fotografie Léontine van Geffen Lamers Fotografie Jeroen van der Schenk26
  • 28. 5.1 Gevelmetselwerk Het gevelmetselwerk is gemetseld in kruisverband, steens dik. De afmeting van de steen is circa (lxbxd) 190x90x45mm. Het metselwerk is verweerd. Het metselwerk in de voorgevel staat iets bol. Het metselwerk van de achtergevel staat circa 250mm naar binnen. Hier is het gevaar aanwezig dat, nadat de Hedera begroeiing en de slechte gordingen zijn weggehaald, de achtergevel naar binnen instort. Geadviseerd wordt het gevelmetselwerk van de zolder tot aan de muurplaat te slopen, de uitkomende stenen te ontdoen van specie resten en het gevelwerk opnieuw op te trekken, hierbij rekening houdend met de lagen en koppenmaat van het bestaande gevelmetselwerk. Het nieuwe metselwerk opmetselen met kalkspecie. Tegen de achtergevel staat nog een kleine aanbouw waarop waarschijnlijk asbesthoudende golfplaten zijn aangebracht. Ook is hier weer de overdadige Hedera begroeiing aanwezig. In de voorgevel, bij de garagedeuren, is bij de linkerdeur de bovenste heng losgekomen uit het metselwerk. Het advies hier is het metselwerk plaatselijk weg te halen, de heng op de juiste plaats te stellen en het metselwerk weer op te bouwen. Om dit probleem niet nogmaals te krijgen wordt tevens geadviseerd een extra heng toe te passen. De nieuwe heng aanpassen aan de details van de bestaande hengen. De gevels worden, na het weghalen van de begroeiing en het voegwerk, onder lage druk gespoeld om overgebleven stofresten uit te spoelen. De lage druk wordt toegepast om ‘de patina laag’ te behouden. Stenen die door vorst ernstig ‘gedegradeerd’ zijn worden in overleg vervangen en weer ‘ingeboet’ met een daarvoor bestemde kalkmortel. Stenen die kleine beschadiging vertonen worden met een steenpasta op kleur gerepareerd. Het gevelmetselwerk wordt, daar waar mogelijk, na-geïsoleerd doormiddel van een voorzetwand aan de binnenzijde, totale dikte circa 160mm. De opbouw is als volgt, van buiten naar binnen (zie bijlage Technische gegevens en principedetails) : ‣ Spouw, ‣ Isolatie dik 90mm tussen regelwerk 46x121mm hoh 400mm, ‣ Dampremmende folie, ‣ Installatie spouw tbv van elektra, dik 28mm, ‣ Fermacell wandplaat dik 12,5mm, vlak afgewerkt 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 5. DE SMIDSE 5.1 Gevelmetselwerk 5.2 Voegwerk 5.3 Gevelkozijnen en ramen 5.4 Kap 5.5 Kapconstructie 5.6 Dakbedekking 5.7 Goten 5.8 Schilderwerk 5.9 Vloeren 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 27
  • 29. 5.2 Voegwerk Het voegwerk is een gesneden voeg, sterk versleten of helemaal weg. De nog aanwezige voegen worden pneumatisch (luchtdruk) zorgvuldig verwijderd. De gevels worden onder lage druk gespoeld om overgebleven stofresten uit te spoelen. De lage druk wordt toegepast om ‘de patina laag’ te behouden. Het oude voegwerk wordt geheel vervangen en weer als een gesneden voeg uitgevoerd, hiervoor wordt een *NHL 5.0 of *NHL3.5 als bindmiddel gebruikt. 5.3 Gevelkozijnen en ramen De gevelkozijnen en ramen zijn waarschijnlijk van grenen hout gemaakt en zijn beglaasd met enkel glas, in veel gevallen nog met het originele klassieke glas met ongelijkmatige dikte en luchtbellen. De onderdorpels onder de gevelkozijnen zijn gemaakt van gemetselde raamdorpels. De gevelkozijnen worden deels in tact gelaten. Hier en daar moet een onderdorpel worden vernieuwd. Bij de vaste ramen moet de onderdorpel worden vernieuwd. De vaste ramen en schuiframen worden hersteld, daar waar nodig gerepareerd of vernieuwd en voorzien van nieuwe isolerende enkele beglazing van het fabrikaat Van Ruysdael. De bovenlichten zijn uitgevoerd als kiepramen. In de te repareren en/of te vernieuwen onderdelen worden de originele materialen en details overgenomen. 5.4 Kap De kap op Smidse is zeer slecht. Het dakbeschot van de beschoten kap is op diverse plaatsen door lekkage aangetast en/of compleet weggerot. De kapconstructie wordt vernieuwd en circa 100mm lager aangebracht. Hierdoor ontstaat ruimte om de nieuw kap af te werken met isolerende dakplaten zonder dat de details aan de buitenzijde veranderen. 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 28
  • 30. 5.5 Kapconstructie De kapconstructie is opgebouwd uit gordingen en twee spanten, opgebouwd uit spantbenen, kreupele stijlen met blokkelen en trekbalken. Deze details worden in de nieuwe spanten weer overgenomen. 5.6 Dakbedekking De dakbedekking bestaat uit Oude Holle dakpannen, blauw gesmoord met oude holle nokpannen in specie vast gezet. De kwaliteit van de dakpannen en vorsten is niet duidelijk. Tijdens de restauratie worden de dakpannen en vorsten gecontroleerd op waterdichtheid, breuk en schilferingen. Door ernstig achterstallig onderhoud aan de smidse zijn gaten in het dak ontstaan en dakpannen kapot of verdwenen. Hiervoor moet naar andere, gebruikte dakpannen omgekeken moeten worden om de gaten weer dicht te kunnen maken. In het rechter dakvlak worden 3 Velux dakramen aangebracht. Hierbij wordt conform het verzoek van de monumentencommissie gebruik gemaakt van staande afmetingen. Hierdoor blijven er dakpannen over waarmee eventuele slechte of gebroken dakpannen vervangen kunnen worden. De dakpannen zijn bij de kopgevels doorgelegd tot iets over de voorzijde van het gevelmetselwerk en doormiddel van een gestuukte rand vastgezet en afgewerkt. Deze detaillering wordt in de nieuwe situatie overgenomen. Dit is mogelijk omdat de nieuwe kap lager aangebracht wordt. 5.7 Goten De Smidse heeft is beide zijgevels voorzien van een zinken mastgoot. De goot aan de linkerzijgevel is verzakt en doet geen dienst meer als goot. De goot aan de rechter zijgevel is nog intact. Nader onderzoek moet plaats vinden of deze goot vervangen moet worden. 5.8 Schilderwerk Het schilderwerk van gevelkozijnen, ramen, deuren en goten, voor zover aanwezig, is slecht. Al het houtwerk wordt kaal gemaakt, opnieuw gegrond, geplamuurd en afgeschilderd.Voorstel voor de kleurstelling: Gevelkozijnen : crème Ramen : standgroen Deuren : standgroen Goten : standgroen 5.8 Vloeren A. Begane grond In de Smidse is voornamelijk een klinkervloer aangebracht in een laag zand. De vloer worden vervangen voor een betonvloer. B.Verdieping / zolder Deze vloer is samengesteld uit houten balken met dikke vloerdelen. Op diverse plaatsen zijn de vloerdelen weggerot. De eerste indruk over de balklaag is dat deze nog intact is en bruikbaar is. De onderzijde van de vloer is niet afgewerkt, de balklaag is in het zicht.Voor de verdiepingvloer geld dat deze wordt aangepast aan de nieuwe situatie en in het zicht blijft. 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 29
  • 31. MEER WETEN OVER MONUMENT076? 2013 Some Rights Reserved Creative Commons by Monument076 www.monument076.nl (website) www.facebook.com/monument076 www.twitter.com/monument076 www.flickr.com/monument076 (foto’s) www.youtube.com/monument076 (video’s)