δόντια 1

1. Όταν όμως κατορθώνεις
και τρως υγιεινά δεν είναι
κρίμα να ’χεις δόντια
χαλασμένα και βρόμικα?

3. Σοκαριστικές φωτογραφίες, αλλά,
ίσως να μας πείσουν καλύτερα απ΄ αυτή!!!!

4. Ναι, είναι και επειδή
ΤΟ ΠΡΟΛΑΜΒΑΝΕΙΝ ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΤΟΥ ΘΕΡΑΠΕΥΕΙΝ
(Ιπποκράτης ο Κώος , 460 - 370 π.χ.)
σας παρουσιάζουμε το 2ο
Πρόγραμμά μας

5. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ
ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 2011-2012
«ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΗ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ»

6. •Να γνωρίσουν τα όργανα της στοματικής κοιλότητας και τη λειτουργία τους.
•Να μάθουν από τι αποτελείται το ανθρώπινο δόντι.
•Να μάθουν για τις νόσους των δοντιών και τι τις προκαλεί.
•Να αντιληφθούν το σημαντικό ρόλο των δοντιών.
•Να μάθουν να ξεχωρίζουν τις ωφέλιμες κι τις βλαβερές τροφές για τα δόντια.
•Να εκτιμήσουν τη σημασία της στοματικής υγείας.
•Να υιοθετήσουν σωστές συνήθειες στοματικής υγιεινής.
•Να συνειδητοποιήσουν ότι η στοματική υγεία του καθενός είναι προσωπική
του ευθύνη.
•Να κατανοήσουν τους προληπτικούς λόγους για τους οποίους πρέπει να
επισκέπτονται τον οδοντίατρο.
•Να αποβάλλουν, το φόβο για τον οδοντίατρο.
•Να συνειδητοποιήσουν την αξία και τη σημασία των δοντιών στα ζώα.

7. •Σημασία και λειτουργία των δοντιών για τον άνθρωπο
•Ποια η αξία των δοντιών για τα ζώα
•Τι πίστευαν τα παλιά χρόνια οι άνθρωποι για τα δόντια
•Κίνδυνοι που απειλούν τα δόντια μας
•Πως πρέπει να φροντίζουμε τα δόντια μας
•Τι πρέπει να τρώμε για να έχουμε γερά δόντια

8. Στην αρχή της σχολικής χρονιάς ο
Οδοντιατρικός Σύλλογος Πειραιά σε
συνεργασία με το Δήμο Πειραιά,
έστειλε στο σχολείο μας τις
οδοντιάτρους κ. Αγγελική Σεληνίδου
και Ανδρεάνα Τρικαλιώτου και μας
ρώτησαν, αν θέλουμε να έχουμε
δοντάκια γερά και όμορφα χαμόγελα.
Απαντήσαμε και αποφασίσαμε
να ανακαλύψουμε το πώς θα το
καταφέρουμε.

10. Με βοηθητικό υλικό που βρήκαμε στο
διαδίκτυο, από διάφορες παρουσιάσεις και
εργασίες συναδέλφων.
Και τους ευχαριστούμε όλους, για τη βοήθειά τους.

11. ΥποστηρικτικόΥποστηρικτικό ΥλικόΥλικό
ΑγωγήςΑγωγής ΣτοματικήςΣτοματικής ΥγείαςΥγείας
ΓιαΓια τητη βιωματικήβιωματική μάθησημάθηση
ΑθανασούληΑθανασούλη ΘεσσαλίαΘεσσαλία
ΚαθηγήτριαΚαθηγήτρια ΠροληπτικήςΠροληπτικής καικαι ΚοινωνικήςΚοινωνικής ΟδοντιατρικήςΟδοντιατρικής ΕΚΠΑΕΚΠΑ
ΚαββαδίαΚαββαδία ΑικατερίνηΑικατερίνη
ΕπίκουρηΕπίκουρη ΚαθηγήτριαΚαθηγήτρια ΠαιδοδοντιατρικήςΠαιδοδοντιατρικής ΕΚΠΑΕΚΠΑ

13. Πρώτα μάθαμε για τη στοματική κοιλότητα και τα δόντια.
Με πλούσιο υλικό από διάφορες πηγές.

15. Από την Ανθή Ζήση

16. Η ΣΤΟΜΑΤΙΚΗ ΚΟΙΛΟΤΗΤΑ
• «Καθρέφτης» της υγείας μας
αποτελεί το στόμα μας,
καθώς, όπως εξηγούν οι
ειδικοί, αποκαλύπτει
ασθένειες από τις οποίες
πάσχουμε, και τις
περισσότερες φορές δεν το
γνωρίζουμε!
• Όργανα της στοματικής
κοιλότητας είναι τα χείλη,
τα μάγουλα, τα δόντια και
η γλώσσα.

17. Τα δόντια μαςΤα δόντια μας
Νεογιλά δόντιαΝεογιλά δόντια
 20 νεογιλά
 ΑνατολήΑνατολή 6 μηνών6 μηνών
 Μόνιμα δόντιαΜόνιμα δόντια
 3232 μόνιμα
 Aνατoλή πρώτου δοντιού
σε ηλικία 6 ετών

18. Τα δόντια μαςΤα δόντια μας
Πρόπλασμα νεογιλού φραγμού με σπέρματαΠρόπλασμα νεογιλού φραγμού με σπέρματα
μονίμωνμονίμων

20. • Ο κάθε άνθρωπος κατά την διάρκεια της ζωής
του θα αποκτήσει δύο σύνολα από δόντια. Τα
πρώτα δόντια (δέκα στην άνω και δέκα στην
κάτω γνάθο) σχηματίζονται πριν τη γέννηση
και εμφανίζονται κατά την ηλικία των 6 έως
12 μηνών. Τα δεύτερα (32 και μόνιμα) δόντια,
εμφανίζονται γύρω στην ηλικία των έξι
χρονών, αφού πρώτα πέσουν τα πρώτα.
• Ο ρόλος των δοντιών είναι πολύ σημαντικός.
Επεξεργάζονται το φαγητό μαζί με την
γλώσσα και το σάλιο, πριν αυτό καταλήξει
στο στομάχι. Είναι όμως και σημαντικά για
άλλα πράγματα. Τι πιο ωραίο από ένα πλατύ
χαμόγελο με ολόασπρα δόντια; Είναι
σημαντικό λοιπόν να προσέχουμε τα δόντια
και να τα φροντίζουμε όπως τους αρμόζει!

21. ΟΙ ΠΙΟ ΣΥΧΝΕΣ ΝΟΣΟΙ ΤΟΥ ΣΤΟΜΑΤΟΣ
ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ
• Οι πιο συχνές νόσοι του
στόματος κατά την
παιδική και την εφηβική
ηλικία είναι η τερηδόνα
και η ουλίτιδα. Αυτές
προκαλούνται από τα
μικρόβια της οδοντικής
μικροβιακής πλάκας
(λευκό επίχρισμα που
σχηματίζεται πάνω στα
δόντια όταν δεν
καθαρίζονται).

24. Η σημασία των δοντιών για τα ζώαΗ σημασία των δοντιών για τα ζώα

25. Και ένα ψάρι με ανθρώπινα δόντια!

26. Και ένας πίνακας, "Ο εξαγωγέας του δοντιού“.
"Ο εξαγωγέας του δοντιού" Πίνακας του Λεονάρντο Αλένζα (1807-1845). Λάδι σε μουσαμά (38,1Χ44εκ.).
Βρίσκεται στο Μουσείο του Πράδο της Μαδρίτης στην Ισπανία.

27. Τα δόντια στον πολιτισμό τωνΤα δόντια στον πολιτισμό των IncasIncas

30. και σε σου πλα! Για να μην ξεχνιόμαστε!

31. Πάρε ποντικέ το δόντι μου και δώσε μου το δικό σου
να ροκανίζω τα κουκιά και το παξιμάδι.

36. Κ. Οδοντίατρε, έμαθα τι χρειάζομαι για δόντια καθαρά.

37. Τα έμαθα καλά;

38. Φροντίζεις τα δόντια σου φίλε; Ξέρεις τι χρειάζεσαι;
Έλα να σου πω!
Αμάν παίρνω το ποδήλατο και πάω να τα αγοράσω!

39. Και γω ξέρω φίλε! Αμάν ξέχασα κάτι! Ας το βάλω.
Πάμε τώρα σπίτι να παίξουμε!
Το ξέχασα!
Ας το βάλω!

40. Ερχόμαστε κι εμείς! Περιμένετε! Πάμε όλοι μαζί να παίξουμε.

41. Εγώ θα πάω στην εξοχή να μαζέψω πεταλούδες, και σαλιγκάρια.
Ελάτε κι εσείς φίλοι μου.

42. Έρχομαι μαζί σου, μου αρέσουν πολύ οι πεταλούδες!

43. Εγώ δεν μπορώ. Θα κάνω παρέα στο φίλο μου,
που είναι λυπημένος! Δεν πρόσεχε τα δοντάκια
του και πονάει τώρα. Έχει πονόδοντο.

44. Εγώ
θα πάω
σε μια δουλειά
με τον μπαμπά
και τη μαμά!

45. Εγώ με το αεροπλάνο πάω στο νησί.
Πήρα την οδοντόβουρτσα
και την οδοντόκρεμά μου.

46. Κι εγώ σε νησί πάω, αλλά με καράβι! Τα πήρα κι εγώ!

47. Με το επόμενο καράβι, θα έρθω να σας βρω.

48. Εγώ θα κάτσω στο σχολείο να παίξω με τους φίλους μου.

49. Κι εγώ!

50. Έρχομαι! Ώρα για παιχνίδι!

51. Ήρθα!

52. Ήρθαμε κι εμείς.

53. Εγώ
έχω
μια
δουλίτσα!

54. Έλα
να
την
κάνουμε
μαζί.

58. και
άλλες
πολλές
ζωγραφικές

63. Ποιοι έχουν αυτά τα δόντια;

66. Μιλήσαμε για παροιμίες.

67. Ζωγραφίσαμε «παλεύει με νύχια και με δόντια»

70. Για να στολίσουμε την τάξη μας.

71. και το αίνιγμά μας

72. «Έχει δόντια σαν μαργαριτάρια», τέτοια θέλουμε κι εμείς!

73. Φτιάξαμε κι ένα κολάζ
με λαμπερά χαμόγελα…

74. κι ένα στόμα, με πλαστελίνη για ούλα και φασόλια για δόντια.

75. και με το περίγραμμα σαν στένσιλ, να ο «Στοματούλης»

84. ΔΙΑΒΑΣΑΜΕ ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ:

86. Και η φετινή μας μασκότ « Η κάμπια η Μαρία»
http://www.youtube.com/watch?v=LXvr5mw6hDg&feature=youtu.be
Εδώ απαγγέλουμε

87. Το
Κριτήριο
Αξιολόγησης

88. Ένα πείραμα από τη συνάδελφο Έφη Μανίτσα, στα πλαίσια της εργασίας της
στο Μ.Π.Ε, που με την άδειά της το παρουσιάζω αυτούσιο.
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Στο νηπιαγωγείο είχα προετοιμάσει το μαθησιακό περιβάλλον με τέτοιο
τρόπο, που να ενθαρρύνει τις διερευνήσεις των παιδιών. Πριν 3 μέρες είχαμε πάρει ένα
αυγό λευκό λέμε σαν τα δόντια μας και με το μαύρο μαρκαδόρο κάναμε μία οριζόντια
γραμμή γύρω-γύρω, που να το χωρίζει το αυγό στα δύο. Γεμίσαμε μία αυγοθήκη με
φθοριούχο οδοντόκρεμα και βάλαμε μέσα σε αυτή το μισό αυγό μέχρι τη γραμμή του
μαρκαδόρου να καλύπτεται με την οδοντόκρεμα. Έτσι, το φθόριο της οδοντόκρεμας
επιδρά πάνω στο μισό αυγό μέχρι τη γραμμή του μαρκαδόρου. Την τρίτη μέρα, που
ήθελα να ασχοληθούν τα παιδιά και να ενθαρρύνω να διεξάγουν συμπεράσματα, κάλεσα
τα παιδιά κοντά στο τραπέζι όπου ήταν το αυγό, πήρα ένα ποτήρι διάφανο το γέμισα
κόκα-κόλα και έριξα και λίγη ζάχαρη. Έβγαλα το αυγό από την αυγοθήκη και σκούπισα
την οδοντόκρεμα. Έβαλα το αυγό μέσα στο ποτήρι με τη κόκα-κόλα με την ζάχαρη. Τα
παιδιά βλέπουν ότι η πλευρά του αυγού που δεν έχει καλυφθεί με οδοντόκρεμα εμφανίζει
μικρές φουσκαλίτσες. Το οξύ της κόκα-κόλα αρχίζει να επιδρά πάνω στο ασβέστιο που
έχει το τσόφλι του αυγού και να το βγάζει. Δηλαδή αρχίζει η απασβεστίωση. Αντίθετα στην
πλευρά του αυγού που ήταν καλυμμένη με οδοντόκρεμα δε βγαίνουν φουσκαλίτσες γιατί
το φθόριο της οδοντόκρεμας που έχει μπει στο τσόφλι του αυγού, το προστατεύει από το
οξύ και τη ζάχαρη. Έτσι ακριβώς συμβαίνει και με τα δόντια στο στόμα. Αυτό είναι
εμφανές στα μάτια των παιδιών βλέποντας τα σημάδια πάνω στο αυγό. Τα παιδιά από
την παρατήρηση, διατυπώνουν ερωτήματα, διατυπώνουν προβλέψεις, καταλήγουν σε
συμπεράσματα. Δημιουργός: Ευθυμία Μανίτσα

89. ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ

90. Άλλο ένα
Πείραμα
Χρειαζόμαστε 4 διαφανή βαζάκια.
Στο ένα βάζουμε ξίδι, στο δεύτερο
τσάι , στο τρίτο κόκα κόλα και στο
τέταρτο νερό. Βάζουμε μέσα
κέλυφος αβγού και τα αφήνουμε για
μεγάλο χρονικό διάστημα. Τα παιδιά
σταδιακά τα παρακολουθούν και
βλέπουν τις καταστροφικές
συνέπειες της κόκα κόλας και του
ξιδιού.

93. Πού βρήκαμε τα αβγά; Όχι από τη
δικιά μας απρόσκλητη επισκέπτρια!

94. Αν χτυπήσεις και βγει ολόκληρο το δόντι σου:
Πιάσε το προσεκτικά από τη μύλη.
Ξέπλυνέ το καλά με νερό.
Διατήρησέ το σε μέσα σε γάλα, σε παγάκια ή μέσα στο στόμα σου.
Πήγαινε όσο πιο γρήγορα μπορείς στον οδοντίατρο.

96. Κανείς μας δε φοβάται
τον οδοντίατρο
και να η απόδειξη!!!

98. Το βιβλιαράκι μας

99. Τα μικρόβια

100. Η ομάδα των «τερατομικροβίων» με την αφίσα της.

101. Οι κούκλες για κουκλοθέατρο του σχολείου
φτιαγμένες από περισσεύματα, όταν κάναμε τις πεταλούδες μας

102. Οι δικές μας

103. Ο χορός των μικροβίων
τρελό πάρτυ σε βρόμικα δόντια!!!

104. Πεταλούδες με γλωσσοπίεστρα

105. Μοσχομυρίζει το στόμα μου, έχω δόντια καθαρά!

106. Ετοιμάζομαι να κάνω

107. σελιδοδείκτες

108. Κούκλες για κουκλοθέατρο

109. Οι «Δοντούλες μας χορεύτριες»,
με το μυστικό του ωραίου χαμόγελου στα χέρια τους!

110. Προετοιμασία για το παιχνίδι μας
Ποια ομάδα θα ταΐσει περισσότερο?
Η Φαγανούλα ή ο Φαγανούλης?

113. Φτιάξε μόνος σου οδοντόκρεμα
Μπορούμε να φτιάχνουμε μόνοι μας οδοντόκρεμα, η οποία θα είναι μεν και αποτελεσματική,
και πιο ήπια με τα καλά μας βακτήρια που μας προστατεύουν, και τέλος, και πολύ πιο φτηνή
από τις φίρμες που βρίσκουμε στην αγορά.
Συστατικά, (απλά-απλούστατα!)
• Πέντε κουταλάκια διττανθρακική (μαγειρική) σόδα
• Ένα κοφτό κουταλάκι αλάτι θαλασσινό ψιλοτριμμένο (πατήστε επάνω στην λέξη ''αλάτι
θαλασσινό'' για να φτιάξετε το δικό σας θαλασσινό αλάτι)
• Πέντε κουταλάκια φυτική γλυκερίνη (τη βρίσκετε στο φαρμακείο, κι έχει πάρα πολλές
εφαρμογές)
• Δέκα σταγόνες αιθέριο έλαιο μέντας, ή ευκάλυπτου, ή δυόσμου, ανάλογα με το άρωμα που
σας αρέσει.
Μισό κουταλάκι ζάχαρη στέβιας (προαιρετικά)
2 σταγόνες Χρώμα ζαχαροπλαστικής της αρεσκείας σας (προαιρετικά)
Αν θέλετε να φτιάξετε παιδική οδοντόκρεμα, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε λιγότερο αιθέριο
έλαιο μέντας, και λίγο από φράουλα ή άλλο φρούτο.
Η διαδικασία είναι απλή:
Αναμειγνύετε τα υλικά σας σ' ένα μπολ χρησιμοποιώντας τη γλυκερίνη για να πετύχετε την
υφή της οδοντόκρεμας, και αποθηκεύετε σε μπουκαλάκι με στόμιο σταγονόμετρου, το οποίο
θα κόψετε στο πάχος του στομίου του κλασικού σωληνάριου οδοντόκρεμας.
Αν τώρα το πρόβλημά σας είναι το υπόλευκο χρώμα του σμάλτου σας, καλό είναι να μην
καταφύγετε σε αμφίβολες τεχνικές λεύκανσης αν μπορείτε να το αντιμετωπίσετε με λιγότερο
τοξικούς τρόπους. Αποφύγετε δια ροπάλου να φέρετε σε επαφή χυμό λεμονιού με το σμάλτο
των δοντιών σας. Το λεμόνι λευκαίνει, αλλά αν ρίξετε μια σταγόνα μέσα σε φρέσκο γάλα, θα
διαπιστώσετε αυτό που προκαλεί και στα δόντια: Καταστρέφει το ασβέστιο!
Εναλλακτικά, μπορείτε δυο φορές την εβδομάδα να βουρτσίζετε τα δόντια σας με ένα μείγμα
διττανθρακικής σόδας, με 2-3 σταγόνες υπεροξείδιο υδρογόνου. Το γνωστό μας οξυζενέ,
δηλαδή, από το φαρμακείο. Προσοχή! Δεν αναφέρομαι στο οξυζενέ που αραιώνει της βαφές
μαλλιών.
Αυτό δεν μπορείτε να το αποθηκεύσετε γιατί ξεθυμαίνει, αλλά μπορείτε να έχετε ένα βαζάκι
σόδα δίπλα σ΄ ένα μπουκαλάκι οξυζενέ, στο ντουλάπι του μπάνιου σας. Απλά βάλτε σόδα στην
οδοντόβουρτσά σας, και στάξτε πάνω της οξυζενέ.
Αν το πρόβλημά σας είναι η πέτρα, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ένα διάλυμα που θα περιέχει
50% μηλόξυδο, και 50% νερό. Μπορεί να μην είναι η "'έκρηξη δροσιάς" που βλέπετε στις
διαφημίσεις, αλλά δεν προκαλεί και τις ζημιές που προκαλούν οι εκρήξεις..
ΠΗΓΗ: http://pos-ftiaxnetai.blogspot.com/2011/11/blog-post_6924.html

114. Χηµεία και οδοντόκρεµες*
Μία ενδιαφέρουσα σελίδα για μεγάλες τάξεις.
http://www.parsel.uni-kiel.de/cms/fileadmin/
parsel/Partner_Websites/Greece/
Materials_in_Greece/toothpast
/ToothpastesGR_2_-Student.pdf
Βασισµένο στη πειραµατική δραστηριότητα #47,
Brushing up on chemistry, Journal of
Chemical Education, 2002, 79, 1168A-1168B.

115. http://www.edutv.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=248&Itemid=85
εκπαιδευτική τηλεόραση
http://www.edutv.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=248&Itemid=85
http://www.brushdayandnight.gr/Upload/el-
gr/whybrushdayandnight/forteachers/Teacher_sheet_1_GR.pdf
http://www.brushdayandnight.gr/el-gr/why-brush-day-and-night/for-teachers/the-
brush-day-and-night-school-
http://www.brushdayandnight.gr/el-gr/gamepad.aspx Παιχνιδότοπος του Pablo
και του Olive
http://www.brushdayandnight.gr/el-gr.aspx Οδοντόμετρο
http://video.google.com/videoplay?docid=8424791240685967828
Μια φορά κι έναν καιρό ήταν...η ζωή-Ε14 Το στόμα και τα δόντια

116. http://www.kindykids.gr/images/stories/swm
a/fwtotypies-ygieini-swma.pdf
Φύλλα εργασίας

117. ΕΝΑ ΩΡΑΙΟ ΘΕΑΤΡΙΚΟ ΑΠΟ ΣΥΝΑΔΕΛΦΟ!
ΤΕΛΙΚΑ ΕΜΕΙΣ ΑΠΟΦΑΣΙΣΑΜΕ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ
ΤΟΝ ΠΡΙΓΚΙΠΑ ΛΕΜΟΝΗ
• ΘΕΑΤΡΙΚΟ ΣΚΕΤΣ: Ο ΠΟΝΟΔΟΝΤΟΣ ΤΗΣ ΚΑΤΕΡΙΝΑΣ
• Σενάριο: Sotirios
• Απρίλιος 2007
• ΠΡΟΣΩΠΑ:
• Η Κατερίνα, μια μαθήτρια της πρώτης δημοτικού
Η Κα Λουκία Ζαχαράκη, μαμά της Κατερίνας
Ο κ. Ασπροδοντιάδης, οδοντίατρος.
Η δεσποινίς Τούλα, βοηθός του κ. Ασπροδοντιάδη.
Η Κα Γλυκοπούλου
Η Μιμίκα, κόρη της Κας Γλυκοπούλου
Τα δόντια (είκοσι μαθητές)
Τα μικρόβια (δεκαπέντε μαθητές)
Οδοντόβουρτσες (τρεις μαθητές)
Το οδοντικό νήμα (τέσσερις μαθητές)
Το φθοριούχο διάλυμα (δυο μαθητές)
• ΣΤΟΛΕΣ:
• Τα δόντια: Άσπρες μπλούζες απ’ έξω και από μέσα καφέ, μαύρες, γκρι ή μπεζ. Παντελονάκια διαφόρων χρωμάτων, ανάλογα με το όνομά τους π.χ. οι
κοπτήρες κόκκινο, οι κυνόδοντες πράσινο και οι γομφίοι μπλε.
• Τα μικρόβια: Ρούχα με οποιοδήποτε σκούρο χρώμα.
• Ο οδοντίατρος και η βοηθός του: Άσπρη ιατρική μπλούζα.
• Σημείωση: Δόντια, μικρόβια, οδοντόβουρτσες, οδοντικά νήματα και φθοριούχα διαλύματα έχουν πάνω στα ρούχα τους ραμμένες ετικέτες με την ιδιότητά
τους. Τα μικρόβια θα έχουν ραμμένη πάνω τους και μια φωτογραφία της βλαβερής (για τα δόντια) τροφής που αντιπροσωπεύουν (π.χ. τούρτα, πατατάκια,
σοκολάτες, καραμέλες κλπ.)
•
ΥΛΙΚΑ:
Οδοντόβουρτσες: Δυο κομμάτια φελιζόλ ή άλλο υλικό(π.χ. σκούπα) μήκους 1m
Οδοντικό νήμα: Δυο κομμάτια σχοινί 2m το καθένα.
Φθοριούχο διάλυμα: Δυο φυσούνες με νερό.
•
1η ΣΚΗΝΗ
•
(Η Κατερίνα είναι στη σκηνή και τρώει μια σοκολάτα.)
Κατερίνα: Α, τι ωραία σοκολάτα. Τη βρήκα στο ψυγείο. Η μαμά δε θέλει να τρώω πολλά γλυκά γιατί χαλάνε λέει τα δόντια, αλλά μια σοκολατίτσα πήρα καλέ. Τι ψυχή έχει
μια σοκολατίτσα. Να ήταν ένα κουτί σοκολατάκια μάλιστα, δυο πάστες μάλιστα, τρεις μπακλαβάδες μάλιστα, τέσσερις …
(Η μαμά της Κατερίνας μπαίνει στη σκηνή, βλέπει την Κατερίνα που τρώει τη σοκολάτα και φωνάζει)
Μαμά: Κατερίνα τι κάνεις εκεί; Τρως τη σοκολάτα που ήταν στο ψυγείο;
Κατερίνα: (Στο κοινό) Ωχ! Μας πιάσανε… Συγγνώμη καλέ μανούλα. Μια σοκολατίτσα είναι μόνο. Πήγα στο ψυγείο να πιω λίγο νεράκι και…
Μαμά: Και την είδες και την περιποιήθηκες, όπως βλέπω.
Κατερίνα : Συγγνώμη καλέ μανούλα, μη φωνάζεις. Αύριο δε θα φάω κανένα γλυκό, το υπόσχομαι.
Μαμά : Δεν έχουμε πει πολλές φορές ό,τι τα γλυκά παχαίνουν κι ό,τι χαλάνε και τα δόντια;
Κατερίνα : Το ’χουμε πει αλλά μη φοβάσαι εγώ έχω γερά δόντια. Δεν είδες προχθές πώς έσπασα ένα μεγάλο καρύδι με τα δόντια μου; Έπαθα τίποτα, δεν έπαθα. Σου το
ξαναλέω ότι εγώ… ωχ! αμάν! ωχ! ωχ! ωχ!
Μαμά : Τι είναι, τι συμβαίνει;
Κατερίνα : Ένας πόνος στο δόντι. Ωχ, έγινε πιο δυνατός. Ωωωχ! Αααχ! Πονάω. Τι είν’ αυτό που μ’ έπιασε τώρα; Βοήθεια. Βοήθειαααα! Πονάωωωω! (Φέρνει γύρω γύρω
κι έχει το χέρι της στο μάγουλο. Η μαμά την κυνηγάει για να δει τι έχει στο δόντι)
Μαμά: Μα στάσου βρε παιδί μου σε μια μεριά να δω τι έχεις. (Η Κατερίνα σταματά και η μητέρα προσπαθεί να δει στο στόμα της Κατερίνας αλλά μόλις πάει να αγγίξει το
σημείο που πονάει το δόντι η Κατερίνα δεν την αφήνει. Ξανασηκώνεται και κάνει βόλτες φωνάζοντας)
Κατερίνα : Τα δόντια μου. Τα δοντάκια μου. Τι πόνος είν’ αυτός; Βοήθεια χριστιανοί. Δε μου ’χαν ξαναπονέσει έτσι τα δόντια. Ωωωχ!

118. • Μαμά : Γρήγορα να πάμε στον οδοντίατρο. Και το ’λεγα ’γω. Κατερίνα μην τρως συνέχεια γλυκά. Κατερίνα να πλένεις τα δόντια σου.
Κατερίνα μη σπας καρύδια κι αμύγδαλα με τα δόντια. Κατερίνα μην…
Κατερίνα : Άσε καλέ μανούλα το κήρυγμα τώρα. Σου λέω ότι μ’ έπιασε τρομερός πονόδοντος. Ααααχ! Τα δοντάκια μου. Και φοβάμαι να πάω
στον οδοντίατρο… έχει κι αυτό το εργαλείο που κάνει σβιννν! Σαν να σου βάζουν ένα τρυπάνι στο στόμα είναι.
Μαμά: Γρήγορα στον οδοντίατρο τον κ. Ασπροδοντιάδη.
•
2η ΣΚΗΝΗ
•
(Βρισκόμαστε στο οδοντιατρείο του κ. Ασπροδοντιάδη ο οποίος μόλις τελειώνει ένα σφραγισματάκι στη Μιμίκα, τη χοντρούλα κόρη της κ.
Γλυκοπούλου).
Ασπροδοντιάδης: Ορίστε τελειώσαμε Μιμίκα. Δεσποινίς Τούλα δώστε σας παρακαλώ στη Μιμίκα τα δωράκια που κάνουμε σ’ αυτές τις
περιπτώσεις: μια φθοριούχο οδοντόκρεμα, μια οδοντόβουρτσα και μια κλεψύδρα των τριών λεπτών για να πλένει τα δόντια της στο σωστό
χρόνο κι όχι βιαστικά και επιπόλαια, όπως έκανε μέχρι τώρα.
Δις Τούλα : Αμέσως γιατρέ. Ορίστε Μιμίκα. Και να θυμάσαι: Θα πλένεις τα δόντια σου τρία λεπτά, όσο δηλαδή κάνει να πέσει η χρωματιστή
άμμος στην κλεψύδρα.
Μιμίκα : Ευχαριστώ πολύ γιατρέ. Θα εφαρμόσω τις οδηγίες σας.
(Η Μιμίκα σηκώνεται από την καρέκλα και φεύγει με τη μητέρα της)
Ασπροδοντιάδης : (Στην κ. Γλυκοπούλου) Θα σας περιμένω τη Δευτέρα για να κάνουμε και τη φθορίωση στη Μιμίκα.
Κα Γλυκοπούλου : Θα έλθουμε οπωσδήποτε. Η Μιμίκα πρέπει να φροντίσει τα δοντάκια της γιατί πολύ είχε αδιαφορήσει μέχρι τώρα. Αντίο
κ. Ασπροδοντιάδη.
Ασπροδοντιάδης : Στο καλό Κα Γλυκοπούλου. Γεια σου Μιμίκα κι όπως είπαμε.
Μαμά : (Μπαίνει η Κατερίνα με τη μαμά της) Καλημέρα σας κ. Ασπροδοντιάδη.
Ασπροδοντιάδης: Περάστε κ. Ζαχαράκη. Μα τι έχετε; Σας βλέπω αναστατωμένη. Τι συμβαίνει; (Η Κατερίνα έχει δεμένο το κεφάλι της μ’ ένα
μεγάλο μαντίλι)
Κατερίνα: Αααχ, ωωωωχ!
Μαμά : Κ. Ασπροδοντιάδη σας παρακαλώ κάντε κάτι γιατί πονάνε πολύ τα δόντια της Κατερίνας. Ξέρετε, έτρωγε μια σοκολάτα και ξαφνικά
την έπιασε δυνατός πονόδοντος.
Ασπροδοντιάδης : Ηρεμήστε κ. Ζαχαράκη, ηρεμήστε. Θα κάνω ό,τι μπορώ. Μην ανησυχείτε. Έλα Κατερίνα κάθισε στην καρέκλα και άνοιξε το
στόμα σου να δούμε τι συμβαίνει.
Κατερίνα : Όχι, φοβάμαι το μικρό τρυπανάκι που κάνει σβιννν, σβιννν!
Ασπροδοντιάδης : Κατάλαβα. Τον τροχό εννοείς αλλά μη φοβάσαι δε θα σου κάνω τίποτα. Μια ματιά θα ρίξω μόνο να δω γιατί πονάς τόσο
πολύ.
Κατερίνα : Αν είναι έτσι να το ανοίξω. Ορίστε το άνοιξα. Αχ, μανούλα μου!
(Ο κ. Ασπροδοντιάδης κοιτάει μέσα στο στόμα της Κατερίνας)
Ασπροδοντιάδης : Ποπό! Τι γίνεται εδώ; Τι βλέπουν τα ματάκια μου; Έλα Κατερίνα να δεις τι συμβαίνει μέσα στο στόμα σου.
•
3η ΣΚΗΝΗ
•
(Μπαίνουν τα είκοσι δόντια, παίρνουν τη θέση τους και λένε το τραγουδάκι τους κάνοντας και τις ανάλογες κινήσεις)
•
Τα νεογιλά δοντάκια
•
Είκοσι μικρά δοντάκια
έχουν όλα τα παιδιά.
Μες στο στόμα στερεωμένα
κάνουν σοβαρή δουλειά.
•
Όλες τις τροφές μασάνε,
τις αλέθουνε καλά
να χωνέψουν στην κοιλίτσα
να ’χουν σώματα γερά.

119. • Θέλουν όμως και φροντίδα
βούρτσα και πλύσιμο, συχνά.
{Κάτασπρα, γερά να λάμπουν
δυνατά και κοφτερά.} (2)
•
(Ακολουθεί ποίημα στο οποίο τα δόντια παρουσιάζονται στο κοινό)
•
Κοπτήρες:
Είμαστε οι οκτώ κοπτήρες.
Κόβουμε όλες τις τροφές
στην ποσότητα που πρέπει
για καλές, σωστές μπουκιές.
•
Κυνόδοντες:
Εμείς οι τέσσερις κυνόδοντες,
μυτεροί και δυνατοί.
Η δουλειά μας μόνο μία:
σκίζουμε κάθε τροφή.
•
Γομφίοι:
Είμαστε οι οκτώ γομφίοι
μ’ επιφάνεια πλατιά.
Μάσημα, άλεσμα με σάλιο
κι οι μπουκίτσες στην κοιλιά.
•
Όλα τα δόντια:
Είκοσι μικρά δοντάκια
έχουν όλα τα παιδιά.
Μες στο στόμα στερεωμένα
κάνουν σοβαρή δουλειά.
•
(Ακολουθούν τα μικρόβια. Λένε κι αυτά το τραγουδάκι τους, κάνοντας τις ανάλογες κινήσεις και κάθονται εξωτερικά γύρω από τα δόντια)
•
Τα μικρόβια
•
Μικρόβια μας λένε όλοι
και …αντιπαθητικά.
Πως σαπίζουμε τα δόντια
και πονάνε φοβερά.
•
Τρέχουν για σφραγισματάκια
και πολλές εξαγωγές.
Μες στα άπλυτα τα δόντια
κάνουμε χρυσές δουλειές.
•
Βγαίνουμ’ απ’ τη ζαχαρίτσα,
τα γλυκά, τα κρουασάν,
τσίχλες, πίτσες, πατατάκια,
κρύα αναψυκτικά.
•
Τις μικρές καραμελίτσες
όλα τα ζαχαρωτά

120. • και τις τούρτες που σερβίρουν
σε γιορτές, γενέθλια.
•
Οδοντόβουρτσα, φροντίδα,
μόνο αυτά φοβόμαστε.
Τότε φεύγουμε τρεχάλα
κι ούτε ξαναρχόμαστε.
•
Τότε φεύγουμε τρεχάλα
κι ούτε ξαναρχόμαστε.
Οδοντόβουρτσα, φροντίδα,
μόνο αυτά φοβόμαστε.
•
Μικρόβιο (αρχηγός) : Μικρόβια ελάτε να παίξουμε. Σήμερα θα ευχαριστηθούμε παιχνίδι.
Δόντια (αρχηγός) :
Φύγετε, φύγετε παλιομικρόβια.
Θα καλέσουμε ενισχύσεις,
τους οδοντοκαθαριστές.
Οδοντόβουρτσα, οδοντογιατρό,
Φθοριούχο διάλυμα και νήμα οδοντικό.
Θα σας πιάσουν θα σας δέσουν,
στη στιγμή θα σας διαλύσουν
κι απ’ το στόμα μέσα ευθύς
μαγικά θα σας εξαφανίσουν.
Μικρόβιο (αρχηγός) : Χα, χα, χα! Ας γελάσουμε. Ξεχνάτε φαίνεται κακόμοιρα δοντάκια ότι η Κατερίνα έχει να πλύνει τα δόντια της μια βδομάδα; Και μόνο
γι’ αυτό να είστε σίγουρα ότι θα σας σαπίσουμε από τα τσιμπήματα και θα σας ταράξουμε στους πόνους. Εμπρός μικρόβια πάνω τους!
(Αρχίζουν το παιχνίδι πειράζοντας τα δόντια με τσιμπιές και χτυπήματα και συνεχώς γίνονται όλο και πιο ενοχλητικά. Τα μικρόβια μπορούν να κινούνται
ελεύθερα και να πηγαίνουν όπου θέλουν ενώ τα δόντια κάνουν λίγες κινήσεις προσπαθώντας να τα διώξουν, μένοντας όμως σταθερά στη θέση τους. Τα
μικρόβια βγάζουν από μερικά δόντια τις άσπρες μπλούζες τους και τις αφήνουν κάτω. Αυτά μένουν με τις σκούρες, για να φανεί η «τερηδόνα»).
Ασπροδοντιάδης: Κατερίνα από πότε έχεις να πλύνεις τα δόντια σου; Εδώ τα μικρόβια έχουνε στήσει πανηγύρι.
Κατερίνα : Δε θυμάμαι ακριβώς γιατρέ. Ίσως να ’ναι… και μια βδομάδα.
Ασπροδοντιάδης : Και τι έχεις φάει όλες αυτές τις μέρες;
Κατερίνα : Όχι και πολλά φαγητά που βλάπτουν τα δόντια. Μόνο τέσσερις πάστες, τρία πατατάκια, πέντε αναψυκτικά, δυο μπισκότα και τρεις
σοκολατίτσες.
Μαμά : Βάλε και το καθημερινό φαγητό πρωί, μεσημέρι, βράδυ;
Ασπροδοντιάδης : Κάνε γρήγορα ένα γερό πλύσιμο στα δόντια σου, αν θέλεις να παραμείνουν στη θέση τους μέσα στο στόμα σου. Κι από δω και πέρα
πρέπει να τα πλένεις τρεις φορές την ημέρα. (Στη δεσποινίδα Τούλα, τη βοηθό του)
Δεσποινίς Τούλα δώστε σας παρακαλώ και στην Κατερίνα τα δωράκια μας: μια φθοριούχο οδοντόκρεμα, μια οδοντόβουρτσα και μια κλεψύδρα των τριών
λεπτών. Δις Τούλα : Αμέσως γιατρέ. Ορίστε Κατερίνα. Και να θυμάσαι: Θα πλένεις τα δόντια σου τρία λεπτά, όσο δηλαδή κάνει να πέσει η χρωματιστή
άμμος στην κλεψύδρα.
Κατερίνα : Μάλιστα. Αααχ! τι έπαθα η κακομοίρα.
(Η Κατερίνα πηγαίνει στην άκρη της σκηνής και κάνει ότι πλένει τα δόντια της. Μπαίνουν στη σκηνή παιδιά με γιγάντιες οδοντόβουρτσες και σκοινιά
(οδοντικό νήμα) και φυσούνες με νερό (φθοριούχο διάλυμα). Κυνηγάνε τα μικρόβια και τα διώχνουν μακριά. Τα δόντια επευφημούν. Οι Οδοντόβουρτσες, τα
νήματα και το φθοριούχο διάλυμα βγαίνουν από τη σκηνή. Αμέσως μερικά μικρόβια επιστρέφουν. Τότε ξαναμπαίνουν οι οδοντόβουρτσες και τα κυνηγούν
πάλι. Τα μικρόβια κάθονται μαζί με τα άλλα στην άκρη χωρίς να πηγαίνουν κοντά στα δόντια. Τα δόντια πανηγυρίζουν κι όσα είχαν βγάλει την άσπρη
μπλούζα την ξαναφορούν Οι οδοντόβουρτσες, τα οδοντικά νήματα και τα φθοριούχα διαλύματα κάθονται έξω αριστερά της σκηνής, ενώ τα μικρόβια έξω
δεξιά).
Κατερίνα : Έπλυνα τα δόντια μου τρεις φορές. Επιτέλους, σταμάτησαν οι πόνοι. Τώρα νιώθω πολύ καλύτερα.
Δόντια :
Γιούπιιι! Μπράβοοο! Ζήτωωω!

121. • Είμαστε και πάλι καθαρά,
δυνατά και κοφτερά.
Κατερίνα, σε παρακαλούμε,
μην αργήσεις
πάλι να μας καθαρίσεις.
Φάε όσα θες γλυκά,
μα να μας πλένεις τακτικά.
Να ’μαστε όλα γερά,
γιατί κάνουμε όπως ξέρεις
μια σπουδαία, super σοβαρή δουλειά.
Κατερίνα :
Το υπόσχομαι καλά δοντάκια.
Θα σας πλένω κάθε μέρα.
Σίγουρα πρωί και βράδυ
κι όταν τρώω και γλυκάκια,
έκτακτα πλυσιματάκια.
Και στον κ. Ασπροδοντιάδη
δυο φορές το χρόνο επίσκεψη
να ’χω υγεία και χαρά
δόντια άσπρα, καθαρά.
•
(Πιάνονται όλοι χέρι χέρι, εκτός από τα μικρόβια που κάθονται στη γωνία λυπημένα, και λένε πάλι το τραγουδάκι «Τα νεογιλά
δοντάκια»)
•
Τα νεογιλά δοντάκια
•
Είκοσι μικρά δοντάκια
έχουν όλα τα παιδιά.
Μες στο στόμα στερεωμένα
κάνουν σοβαρή δουλειά.
•
Όλες τις τροφές μασάνε,
τις αλέθουνε καλά
να χωνέψουν στην κοιλίτσα
να ’χουν σώματα γερά.
•
Θέλουν όμως και φροντίδα
βούρτσα και πλύσιμο, συχνά.
Κάτασπρα, γερά να λάμπουν
δυνατά και κοφτερά.
•
ΤΕΛΟΣ

123. Στο τέλος τα ευχαριστήριά μας

124. οι έπαινοί μας

125. μα πάνω από όλα, τα αστραφτερά μας χαμόγελα!

126. Μα όλα αυτά είναι αρκετά;
Γι’ αυτό πάμε στο 3ο
πρόγραμμά μας στα