Djegiet , Cfare duhet te besh ? Ndalo procesin e djegies duke eleminuar rrobat dhe hedhja uje e djegieve. Zhdukja e flakeve duke i kerkuar personit te rrotullohet ne toke ose duke perdorut nje batanije , uje apo likide te tjera zjarr-shuese. Perdorimi i ujit te ftohte per te reduktuar temperature e djegieve. Ne djegiet kimike largo ose hollo agjentin kimik duke hedhur volume te medha te ujit te fresket. Vendose pacientin ne rroba te pastra dhe transportoje ne qendren me te afert te kujdesit mjekesor. Cfare NUK duhet te besh ? Mos nis ndihmen e pare pa siguruar sigurine tende. (fik elektricitetin, vish doreza per djeget kimike etj.) Mos apliko pasta, vaj, xhinxher apo pambuk te paperpunuar mbi plage. Mos perdor akull sepse e thellon djegien Evito zgjatjen ne kohe te ftohjes sepse mund te coje ne hipotermi Mos i hap fllukat derisa antibiotike topical te administrohen, zakonisht nga mjeku Mos apliko material direkte mbi lekure sepse mund ta demtojne ate duke rritur rriskun per infeksion. Shmang perdorimin e mjekimit topical derisa pacienti te vihet nen kujdesin e duhur mjekesor.

1. Djegiet.
Ndihma e pare
Hysni Dida
Reald 2020

2. Nje djegie eshte nje demtim i lekures ose i indeve te tjera i shkaktuar
fillimisht nga nxehtesia, ose radiacioni, radioakticiteti, elektriciteti,
ferkimi, ose kontakti me kimikatet.
O.B.Sh
6 Mars 2018

3. Fakte rreth djegies
• Rreth 180.000 vdekje ndodhin cdo vit ne bote si pasoje e djegieve,
shumica ndodhin ne vendet me te ardhura te uleta-te mesme.
• Djegiet jo fatale jane nje shkak kryesor i semundshmerise ne bote.
• Djegiet ndodhin kryesisht ne shtepi dhe ne vendin e punes.
• Djegiet jane te parandalueshme.
• Ne 2004 rreth 11 milion njerez ne mbare boten u dogjen
mjaftueshem rende per te kerkuar ndihme mjekesore.

4. Faktore rrisku
• Femrat pesojne me shume djegie se meshkujt, por meshkujt pesojne
djegie me te renda. Femrat pesojne djegie kryesisht gjate gatimit.
• Mosha: bashke me femrat adulte femijet preken shume nga djegiet,
jane shkaku i peste i demtimeve jo fatale tek femijet. Nje numer i
konsiderueshem i djegieve tek femijet jane nga keqtrajtimi.
• Djemte nen 5 vjec ne vendet me te ardhura te uleta te mesme te
regjionit mesdhetar lindor digjen me shume sesa vendet e tjera
europiane.

5. Faktore rrisku
Njerezit qe jetojne ne vendet me te ardhura te uleta te mesme jane ne
rrisk me te larte sesa ne vendet me te ardhura te larta. Dhe Brenda
vendeve djegiet ndodhin ne personat me te ardhura te uleta.

6. Faktore rrisku
• Pune qe rrisin ekspozimin ndaj zjarrit
• Varferia, mbipopullimi dhe mungesa e masave te sigurise
• Vendosja vajzave te vogla ne detyra te kujdesit te shtepise ose kujdes
ndaj femijeve me te vegjel
• Prania e semundjeve mjekesore si epilepsia, neuropati periferike,
pamundesi te ndryshme fizike dhe mendore.
• Abuzimi me alkol dhe duhan
• Aksesi ndaj kimikateve te ndryshme
• Perdorimi i parafines si burim per ndricim
• Masa te pamjaftueshme sigurie per gazin dhe elektricitetin.

7. Ku ndodhin djegiet?
• Shumica e djegieve ndodhin ne shtepi dhe ne vendin e punes.
• Femijet dhe femrat digjen zakonisht ne kushte shtepie ne kuzhine nga
lengje te nxehta , apo flaket apo shperthimet e furres.
• Burrat pesojne djegie kryesisht ne vendin e punes nga flaka,
kimikatet, djegiet elektrike.

8. Parandalimi
• Vendet me ekonomi te larte kane krijuar stategji per te parandaluar
djegiet dhe kane perqindje me te uleta.
• Vleresimi i rriskut per djegie.
• Vleresimi i rasteve dhe faktoreve te rriskut.
• Marrja e masave ne varesi te gjetjeve te faktoreve te rriskut.
• Te krijohen programe promocionale te kujdesit kundra djegieve
• Te rritet kujdesi ndaj plageve te djegies

9. Rekomandime te OBSh per kujdes vetjak
• Kufizimi i perdorimit te flakeve dhe i lartesise se zjarrit ne ambjentet
shtepiake.
• Perdorimi i metodave te gatimit me burime me pak te rrezikshme, dhe
edukimi kundra veshjeve te gjera ose me menge te gjera gjate gatimit.
• Kujdesi qe sobat e gatimit te jene larg vemendjes se femijeve .
• Perdorimi i dedektoreve te zjarrit, duhanit, dhe sistemeve te shuarjes se
zjarrit
• Shmangia e duhanpirjes ne shtrat dhe perdorimi e cakmakeve “te
veshtire” per perdorim nga femijet.
• Mjekimi i duhur i epilepsise sidomos ne vendet ne zhvillim

11. Ndihma e pare ne rastet e djegieve
• Cfare duhet te besh ?
• Ndalo procesin e djegies duke eleminuar rrobat dhe hedhja uje e
djegieve.
• Zhdukja e flakeve duke i kerkuar personit te rrotullohet ne toke ose
duke perdorut nje batanije , uje apo likide te tjera zjarr-shuese.
• Perdorimi i ujit te ftohte per te reduktuar temperature e djegieve.
• Ne djegiet kimike largo ose hollo agjentin kimik duke hedhur
volume te medha te ujit te fresket.
• Vendose pacientin ne rroba te pastra dhe transportoje ne qendren
me te afert te kujdesit mjekesor.

12. Ndihma e pare ne rastet e djegieve
• Cfare NUK duhet te besh ?
• Mos nis ndihmen e pare pa siguruar sigurine tende. (fik elektricitetin, vish
doreza per djeget kimike etj.)
• Mos apliko pasta, vaj, xhinxher apo pambuk te paperpunuar mbi plage.
• Mos perdor akull sepse e thellon djegien
• Evito zgjatjen ne kohe te ftohjes sepse mund te coje ne hipotermi
• Mos i hap fllukat derisa antibiotike topical te administrohen, zakonisht nga
mjeku
• Mos apliko material direkte mbi lekure sepse mund ta demtojne ate duke rritur
rriskun per infeksion.
• Shmang perdorimin e mjekimit topical derisa pacienti te vihet nen kujdesin e
duhur mjekesor.