1. ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΟΡΕΙΑΣ
ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΟΥ
Παναγιώτα Αλτανοπούλου (380)

2. Θέμα Διδακτορικής Διατριβής
 Διερεύνηση μεθόδων αποτελεσματικής ένταξης
τεχνολογιών wiki και Web 2.0 στην εκπαιδευτική
διαδικασία
 Έναρξη: Οκτώβριος 2012

3. WIKIS
 Wikis: Συνεργατικό εργαλείο γραφής
 Μια οργανωμένη δραστηριότητα που βασίζεται
στη χρήση wiki μπορεί να οδηγήσει τους φοιτητές
να μάθουν αναπτύσσοντας περιεχόμενο
(Altanopoulou, Katsanos & Tselios, 2014 ;
Altanopoulou et al., 2015).

4.  Προετοιμασία μαθητών
 Καθορισμός σκοπού, μαθησιακής περιοχής και
μαθησιακών αποτελεσμάτων
 Σχεδιασμός του wiki (scaffolding)
 Έναρξη της δραστηριότητας
 Διαμοιρασμός ρόλων και δημιουργία κανόνων
 Βαθμολογικά κριτήρια
 Διαχείριση wiki 4
Το πλαίσιο σχεδιασμού δραστηριοτήτων με
χρήση wiki των West and West (2009)

5. Το πλαίσιο σχεδιασμού δραστηριοτήτων
με χρήση wiki των West and West
(2009)
 Η δραστηριότητα περιλαμβάνει:
 στόχους
 αναλυτικές οδηγίες
 υποστηρικτική δομή για κάθε μία από τις ενότητες
σύμφωνα με τη μέθοδο του scaffolding
 κριτήρια αξιολόγησης
 χρήσιμο υλικό αναρτημένο με μορφή
υπερσυνδέσμων

6. scaffoling
Στιγμιότυπο Δραστηριότητας

7. Το πλαίσιο σχεδιασμού δραστηριοτήτων
με χρήση wiki των West and West
(2009)
 Κατηγορίες
 Κατασκευή γνώσης
 Κριτική σκέψη/αξιολόγηση
 Εφαρμογή γνώσης σε άλλο πλαίσιο

8. Α) 1Η ΜΕΛΕΤΗ
ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ

9. Α) 1η μελέτη περίπτωσης (1η μ.π.)
 Κατηγορία: Κατασκευή γνώσης
 Θέμα:Web 2.0
 Μέθοδος Συλλογής Δεδομένων: pretest-posttest

10. Α) Ευρήματα 1ης μελέτης- Μαθησιακή
βελτίωση
 Βελτίωση από το 43,6% στο 63,8% (35,1%)
N
Pre-test score
[0-100]
Mean ± 95% C.I.
Post-test score
[0-100]
Mean ± 95% C.I.
Normalized Learning
Gain1 [%]
Mean ± 95% C.I
139 43.6 ± 1.9 63.8 ± 2.3 35.1% ± 3.9%
Normalized learning gain:
(post – pre) / (max score – pre

11. Α) Ευρήματα 1ης μελέτης- Μαθησιακή βελτίωση
μαθητών με χαμηλή/υψηλή αρχική βελτίωση
 Σημαντική βελτίωση ειδικά στους φοιτητές με
χαμηλή αρχική επίδοση (36,7% έναντι 32,8%)
Initial
Performance
Group
N
Pre-test score
[0-100]
Mean ± 95%
C.I.
Post-test score
[0-100]
Mean ± 95%
C.I.
Normalized
Learning Gain1
[%]
Mean ± 95%
C.I
Low 83 35.8 ± 1.4 59.7 ± 2.8 36.7% ± 4.1%
High 56 55.1 ± 1.6 70.0 ± 3.4 32.8% ± 7.8%

12. Α) Ευρήματα 1ης μελέτης- Διεξαγωγή πιλοτικής μελέτης
συλλογής δεδομένων-σχέση αριθμού ενεργειών και
μαθησιακής βελτίωσης
 Οι φοιτητές με μικρό αριθμό ενεργειών είχαν
βελτίωση 27,8%, ενώ φοιτητές με μεγαλύτερο
αριθμό ενεργειών είχαν βελτίωση 42,8%
Number of logged
wiki actions N
Pre-test score
[0-100]
Mean ± 95% C.I.
Post-test score
[0-100]
Mean ± 95% C.I.
Normalized
Learning Gain1
[%]
Mean ± 95% C.I
Low 71 42.4 ± 2.7 59.0 ± 3.1 27.8% ± 5.0%
High 68 44.8 ± 2.8 68.9 ± 3.0 42.8% ± 5.7%

13. A) Ευρήματα 1ης μελέτης- Επίδραση
ρόλου στο μαθησιακό αποτέλεσμα
 Δεν υπήρξε στατιστικά σημαντική διαφορά
ανάμεσα στο ρόλο με τη βελτίωση
 Mόλις 9/44 ομάδες διαμοίρασαν διαφορετική
βαθμολογία ανάμεσα στα μέλη
Role in the wiki
activity
N
Pre-test score
[0-100]
Mean ± 95% C.I.
Post-test score
[0-100]
Mean ± 95% C.I.
Normalized
Learning Gain1 [%]
Mean ± 95% C.I
Collector
53 42.9 ± 3.0 63.3 ± 4.1 35.4% ± 6.6%
Organizer
28 44.0 ± 4.6 61.6 ± 4.3 30.1% ± 7.5%
Editor
29 43.4 ± 4.9 69.3 ± 4.5 44.4% ± 7.4%
Verifier
29 44.6 ± 3.9 61.6 ± 5.4 30.0% ± 10.6%

14. B) ΜΕΤΑΑΝΑΛΥΣΗ 3
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ
ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ

15. Β) Μετα-ανάλυση 3 προηγούμενων μελετών
περίπτωσης
 Σύνοψη 3 studies
 Κατηγορία: Προώθηση κριτικής σκέψης
 Θέμα: Facebook
 Κατηγορία : Κατασκευή Γνώσης
 Θέμα:Google
 Κατηγορία : Εφαρμογή Γνώσης σε άλλο πλαίσιο
 Θέμα: Ευρετική Αξιολόγηση

16. Β) Μετα-ανάλυση 3 προηγούμενων
ερευνών – Μαθησιακή Βελτίωση
N
Pre-test
score
[0-100]
Mean ±
95% C.I.
Post-test
score
[0-100]
Mean ±
95% C.I.
Normaliz
ed
Learning
Gain1 [%]
Mean ±
95% C.I
Study1:
Facebook
24
37.7 ± 4.4 53.3 ± 6.1 22.4% ±
12.5%
Study2:
Google
146
38.8 ± 1.6 55.2 ± 1.9 25.5% ±
3.3%
Study3:
Heuristics
36
35.2 ± 3.7 54.1 ± 6.4 26.4% ±
11.9%
All
studies
206
38.0 ± 1.4 54.8 ± 1.8 25.3% ±
3.4%
Βελτίωση από το 38% στο 54,8% (25,3%)

17. Β) Μετα-ανάλυση 3 προηγούμενων ερευνών -
Μαθησιακή βελτίωση μαθητών με χαμηλή/υψηλή
αρχική βελτίωση
 Σημαντική βελτίωση ειδικά στους φοιτητές με
χαμηλή αρχική επίδοση (32,8% και 18,1%)
N
Pre-test score
[0-100]
Mean ± 95%
C.I.
Post-test score
[0-100]
Mean ± 95%
C.I.
Normalized
Learning Gain1
[%]
Mean ± 95%
C.I
Low initial
performance
100
29.9 ± 1.1 53.3 ± 2.6 32.8% ± 3.9%
High initial
performance
106
45.7 ± 1.3 56.3 ± 2.6 18.1% ± 5.1%

18. Β) Μετα-ανάλυση 3 προηγούμενων ερευνών -
Επίδραση ρόλου στο μαθησιακό αποτέλεσμα
 Δεν υπήρξε στατιστικά σημαντική διαφορά
ανάμεσα στο ρόλο με τη βελτίωση
N
Pre-test score
[0-100]
Mean ± 95% C.I.
Post-test score
[0-100]
Mean ± 95% C.I.
Normalized
Learning Gain1
[%]
Mean ± 95% C.I
Collector
76 38.5 ± 2.4 56.9 ± 2.5 28.3% ± 4.8%
Organizer
40 38.5 ± 3.5 56.0 ± 4.4 25.3% ± 8.8%
Editor-in-Chief
46 38.3 ± 2.9 51.6 ± 4.7 20.3% ± 8.1%
Controller
44 36.6 ± 2.7 53.4 ± 4.2 25.2% ± 7.5%

19. Β) Μετα-ανάλυση 3 προηγούμενων ερευνών
Επίδραση της κατεύθυνσης στο μαθησιακό
αποτέλεσμα
 Δεν υπήρξε στατιστικά σημαντική διαφορά ανάμεσα
στη βελτίωση και στην κατεύθυνση
 Mόλις 8/54 ομάδες διαμοίρασαν διαφορετική
βαθμολογία ανάμεσα στα μέλη
N
Pre-test score
[0-100]
Mean ± 95%
C.I.
Post-test score
[0-100]
Mean ± 95%
C.I.
Normalized
Learning Gain1
[%]
Mean ± 95%
C.I
Theoretical 154 37.8 ± 1.5 54.1 ± 2.1 24.6% ± 4.0%
Technological/S
cientific
52
38.9 ± 3.3 56.8 ± 3.7 27.3% ± 6.4%

20. Α) 2Η ΜΕΛΕΤΗ
ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ

21. ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ
ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΑ WIKIS:
ΔΙΕΞΑΓΩΓΗ ΠΙΛΟΤΙΚΗΣ
ΜΕΛΕΤΗΣ ΣΥΛΛΟΓΗΣ
ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

22. Προσωπικότητα και συνεργασία στα wikis: Διεξαγωγή
πιλοτικής μελέτης συλλογής δεδομένων
 Κλάση: Κατασκευή γνώσης
 Θέμα:Mobile Learning
 Μέθοδος Συλλογής Δεδομένων: pretest-posttest
 Διάσταση Προσωπικότητας
 Μελέτη της βελτίωσης αναφορικά με τις 5 διαστάσεις
της προσωπικότητας (Big Five)

23. Γ) Προσωπικότητα και συνεργασία στα wikis:
Διεξαγωγή πιλοτικής μελέτης συλλογής δεδομένων
Το τεστ προσωπικότητας Big-Five :
 Είναι ένα παραδοσιακό τεστ προσωπικότητας
 Αποτελεί έναν τρόπο κατανόησης της σχέσης
ανάμεσα στην προσωπικότητα και τη σχολική
επίδοση (Kyllonen, Walters & Kaufman, 2005)
 Οι παράγοντες που περιέχει μπορεί να
θεωρηθούν ως προβλεπτικοί της ακαδημαϊκής
επιτυχίας (O’Connor & Paunonen, 2007)

24. Γ) Διεξαγωγή πιλοτικής μελέτης συλλογής
δεδομένων
 Δεκτικότητα στην Εμπειρία (Openness to
Experience):
 φαντασία, περιέργεια και δημιουργικότητα,
καινοτομία
 Ευσυνειδησία (Conscientiousness):
 υπευθυνότητα, αξιοπιστία, οργάνωση, τήρηση
χρονοδιαγραμμάτων, διεξοδικότητα
 Εξωστρέφεια (Extraversion):
 κοινωνικότητα

25. Γ) Διεξαγωγή πιλοτικής μελέτης συλλογής
δεδομένων
 Συγκαταβατικότητα (Agreeableness):
 Άτομα συνεργάσιμα, φερέγγυα, καλοπροαίρετα,
ευγενικά, εντάσσονται σε αυτόν τον παράγοντα
 Συναισθηματική Σταθερότητα (Emotional Stability-
Neuroticism ):
 Ως συναισθηματικό σταθερό άτομο ορίζεται ο
ήρεμος, ο ασφαλής, αυτός που δεν είναι νευρωτικός,
που διαχειρίζεται το άγχος και είναι ικανός στο να
τηρεί χρονοδιαγράμματα
 (Mount, Barrick, & Strauss, 1999)

26. 2η έρευνα
 Δείγμα: 84 άτομα
 Θέμα: Mobile learning
Pretest Posttest Μ.Ο ενεργειών
Μαθησιακή
Βελτίωση
42,3 59,6 39 30,0%
Η βελτίωση ήταν στατιστικά σημαντική (Wilcoxon matched–pairs
signed ranks, p<0,0001, s)

27. Συσχετίσεις ανάμεσα στα χαρακτηριστικά προσωπικότητας
Big Five, στη μαθησιακή βελτίωση και στο πλήθος ενεργειών
στο wiki από τους φοιτητές (2η έρευνα)
Χαρακτηριστικά Προσωπικότητας Big Five
Μέσος Όρος
(SD)
Μαθησιακή Βελτίωση
Αριθμός
Ενεργειών
Εξωστρέφεια 33,29 (6,19) -0,153 0,165 0,041 0,712
Συγκαταβατικότητα 43,32 (4,32) 0,087 0,431 0,100 0,366
Ευσυνειδησία 34,92 (6,92) 0,049 0,660 0,221 0,044*
Συναισθηματική σταθερότητα 27,06 (6,85) 0,181 0,100 0,140 0,206
Δεκτικότητα στην εμπειρία 34,39 (5,94) 0,106 0,335 0,156 0,156

28. Α) 3Η ΜΕΛΕΤΗ
ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ

29. 3η έρευνα
 Δείγμα: 85 άτομα
 Θέμα: Μηχανή αναζήτησης Google
Pretest Posttest Μ.Ο ενεργειών
Μαθησιακή
Βελτίωση
39,0 47,6 29,8 14,2%
Η βελτίωση ήταν στατιστικά σημαντική (Wilcoxon matched–pairs
signed ranks, p<0,0001, s)

30. Συσχετίσεις ανάμεσα στα χαρακτηριστικά προσωπικότητας
Big Five, στη μαθησιακή βελτίωση και στο πλήθος ενεργειών
στο wiki από τους φοιτητές (3η έρευνα)
Χαρακτηριστικά Προσωπικότητας Big Five
Μέσος Όρος
(SD)
Μαθησιακή Βελτίωση
Αριθμός
Ενεργειών
(r) (p) (r) (p)
Εξωστρέφεια 32,38 (6,77) -0,193 0,077 -0,122 0,266
Συγκαταβατικότητα 43,94 (3,92) 0,136 0,213 -0,132 0,228
Ευσυνειδησία 36,49 (6,07) 0,287 0,008** -0,042 0,702
Συναισθηματική σταθερότητα 27,67 (7,61) -0,029 0,789 -0,029 0,794
Δεκτικότητα στην εμπειρία 34,60 (5,34) 0,100 0,362 0,104 0,341

31. Α) 4Η ΜΕΛΕΤΗ
ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ

32. 4η έρευνα
 Δείγμα: 142 άτομα
 Θέμα: MOOC
Pretest Posttest Μ.Ο ενεργειών
Μαθησιακή
Βελτίωση
27,4 42,6 43,4 20,9%
Η βελτίωση ήταν στατιστικά σημαντική (Wilcoxon matched–pairs
signed ranks, p<0,0001, s)

33. Συσχετίσεις ανάμεσα στα χαρακτηριστικά προσωπικότητας
Big Five, στη μαθησιακή βελτίωση και στο πλήθος ενεργειών
στο wiki από τους φοιτητές (4η έρευνα)
Χαρακτηριστικά Προσωπικότητας Big Five
Μέσος Όρος
(SD)
Μαθησιακή Βελτίωση
Αριθμός
Ενεργειών
(r) (p) (r) (p)
Εξωστρέφεια 32,49 (6,87) -0,102 0,226 -0,094 0,266
Συγκαταβατικότητα 42,45 (4,39) 0,136 0,106 0,133 0,115
Ευσυνειδησία 35,38 (6,41) 0,110 0,193 0,231 0,006**
Συναισθηματική σταθερότητα 27,86 (6,87) -0,012 0,890 0,084 0,323
Δεκτικότητα στην εμπειρία 34,57 (5,55) 0,024 0,779 0,005 0,949

34. Α) 5Η ΜΕΛΕΤΗ
ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ

35. 5η έρευνα
 Δημιουργία μοντέλου αποδοχής της τεχνολογίας
wiki, το οποίο θα βασίζεται στο Technology
Acceptance Model (TAM) με ενσωμάτωση των
χαρακτηριστικών της προσωπικότητας.

37. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Tα πρώτα αποτελέσματα μπορούν :
 να συνεισφέρουν στη βαθύτερη κατανόηση των
μαθησιακών φαινομένων που λαμβάνουν χώρα στο
πλαίσιο μιας συνεργατικής δραστηριότητας με τη
χρήση wiki, όπως για παράδειγμα να κατανοηθεί ο
τρόπος με τον οποίο οι φοιτητές χωρίζονται
αυτοβούλως σε ομάδες στα πλαίσια συνεργατικών
διαδικτυακών δραστηριοτήτων.
 Επιπρόσθετα, οι εκπαιδευτικοί μπορούν να δίνουν
συγκεκριμένες οδηγίες σχετικά με τον χωρισμό των
φοιτητών σε ομάδες συνεργασίας.

38. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, φαίνεται πως
μια ομάδα για να είναι αποτελεσματική:
 δεν πρέπει να περιλαμβάνει πολλούς μαθητές με
υψηλό βαθμό εξωστρέφειας και
 πρέπει να κατανέμονται ομοιόμορφα ανάμεσα στις
ομάδες οι μαθητές με υψηλό βαθμό ευσυνειδησίας
Επομένως, προτείνεται η χρήση τεστ για τη μέτρηση των
χαρακτηριστικών της προσωπικότητας για το σχεδιασμό
συνεργατικών δραστηριοτήτων που βασίζονται στην
τεχνολογία wiki και την επιλογή των μαθητών.

39. Δημοσιεύσεις
Διεθνή Περιοδικά
 Altanopoulou, P., Tselios, N., Katsanos, C., Georgoutsou, M., & Panagiotaki, A. (2015).
Wiki-mediated activities in higher education: Evidence-based analysis of learning
effectiveness across three studies. Journal of Educational Technology & Society,
18(4), 511-522.
Κεφάλαια Βιβλίων
 Altanopoulou, P., Katsanos, C., & Tselios, N. (2014). Effectiveness of wiki-based
learning in higher education: the case of an introductory ICT course. In
Karagiannidis, P., Politis, P., & Karasavvidis, I., Research on e-Learning and ICT in
Education: Technological, Pedagogical and Instructional Perspectives (pp.137-147).
Berlin: Springer-Verlag.
Διεθνή Συνέδρια
 Altanopoulou, P., & Tselios, N. (2015, November). How does personality affect wiki-
mediated learning?. In Interactive Mobile Communication Technologies and Learning
(IMCL), 2015 International Conference on (pp. 16-18). IEEE.
 Tselios, N., Altanopoulou, P., & Komis, V. (2011). Don't leave me alone: effectiveness
of a framed wiki-based learning activity. In Proceedings of the 7th International
Symposium on Wikis and Open Collaboration (pp. 49-52). ACM.
 Tselios, N., Altanopoulou, P., & Katsanos, C. (2011). Effectiveness of a framed wiki-
based learning activity in the context of HCI education. In Proceedings of the 2011
15th Panhellenic Conference on Informatics (PCI ‘11) (pp. 368–372). IEEE.

40. Δημοσιεύσεις
Ελληνικά Περιοδικά
 Αλτανοπούλου, Π., & Τσέλιος, Ν. (2016). Η επίδραση της προσωπικότητας στην ακαδημαϊκή
επίδοση στο πλαίσιο της Τεχνολογικά Διαμεσολαβούμενης Μάθησης. Θέματα Επιστημών και
Τεχνολογίας στην Εκπαίδευση, (under review).
 Λούτου, Σ., Τσέλιος, Ν., & Αλτανοπούλου, Π. (2015). Η επίδραση της χρήσης του Τwitter στο
μαθησιακό αποτέλεσμα και στην εμπλοκή των φοιτητών: Μια μελέτη περίπτωσης. Θέματα
Επιστημών και Τεχνολογίας στην Εκπαίδευση, (accepted).
Ελληνικά Συνέδρια
 Αλτανοπούλου, Π., & Τσέλιος, Ν. (2016). Προσωπικότητα και μάθηση σε διαμεσολαβούμενες από
wiki συνεργατικές δραστηριότητες: Συμπεράσματα από 3 μελέτες περίπτωσης. Στο 10ο
Πανελλήνιο και Διεθνές Συνέδριο «Οι ΤΠΕ στην Εκπαίδευση», Ιωάννινα, 23-25 Σεπτεμβρίου 2016,
(under review).
 Αλτανοπούλου, Π., & Τσέλιος, Ν. (2014). Πώς η προσωπικότητα επηρεάζει τη μάθηση σε
συνεργατικές δραστηριότητες με τη χρήση wikis; Στα Πρακτικά Εργασιών 9ου Πανελλήνιου
Συνεδρίου με Διεθνή Συμμετοχή «Τεχνολογίες της Πληροφορίας & Επικοινωνιών στην
Εκπαίδευση», Πανεπιστήμιο Κρήτης, Ρέθυμνο, 3-5 Οκτωβρίου 2014.
29 citations, h=3

41. Βιβλιογραφία
 Altanopoulou, P., Katsanos, C., & Tselios, N. (2014). Effectiveness of Wiki-Based
Learning in Higher Education. In Research on e-Learning and ICT in Education (pp.
137-147). Springer New York.
 Altanopoulou, P., Tselios, N., Katsanos, C., Georgoutsou, M., & Panagiotaki, M. A.
(2015). Wiki-mediated activities in higher education: evidence-based analysis of
learning effectiveness across three studies. Journal of Educational Technology &
Society, 18(4), 511-522.
 Kyllonen, P., Walters, A. M., & Kaufman, J. C. (2005). Noncognitive constructs and
their assessment in graduate education: A review. Educational Assessment, 10(3),
153-184.
 Mount, M. K., Barrick, M. R., & Strauss, J. P. (1999). The joint relationship of
conscientiousness and ability with performance: Test of the interaction
hypothesis. Journal of Management, 25(5), 707-721.
 Nelson, L., Held, C., Pirolli, P., Hong, L., Schiano, D., & Chi, E.H. (2009). With a little
help from my friends: examining the impact of social annotations in sensemaking
tasks. In Proceedings of the SIGCHI Conference on Human Factors in Computing
Systems, (pp. 1795-1798).
 O’Connor, M. C., & Paunonen, S. V. (2007). Big Five personality predictors of post-
secondary academic performance. Personality and Individual differences,43(5), 971-
990.
 West, J.A. & West, M.L. (2009). Using Wikis for Online Collaboration. San
Francisco:Jossey-Bass.