1. 2E EDITIE —ZOMER 2011
Special:
Generatie 2028
Eric Eijkelberg
“Of we voor de Spelen gaan? Laat
ik daar heel duidelijk over zijn…”
Edith Schippers
“De gezonde keuze moet ook de
makkelijke keuze zijn”
Leontien van Moorsel
“Sport moet vooral leuk zijn”
Arnold Vanderlyde
“Succes geeft je zelfrespect”
Bas van de Goor
“Hoe meer scholen het
Olympische lesprogramma
omarmen, hoe beter”
Bernard Wientjes
“Ga voor winnaars!”
En verder: Introductie door Mark Huizinga | Trendwatchers aan het woord over 2028 | Het hbo en mbo scharen
zich achter het Olympisch Plan | Topsportevenementen om jeugd in beweging te krijgen | Els van Breda Vriesman
over de Nederlandse legacy | Kennisbank bundelt informatie | Inspirerende projecten van de Alliantiepartners
3. De Olympische Spelen
en 2028. Twee begrip-
pen die nu al met elkaar
Ter inspiratie
verbonden lijken. Het klinkt
nog zover weg, maar de Onze medaillekandidaten voor 2028 kruipen, spelen of sporten in onze
omgeving. Ik kom ze regelmatig tegen bij de judoclinics die ik geef. Ik
warming-up is al begon- herken het enthousiasme van die judokaatjes. Mijn leven lang wil ik
stoeien en knokken. Mensen vastpakken en omgooien, heerlijk! Leren,
nen! Achter de schermen beter worden, wedstrijdjes maken.
wordt er hard gewerkt en Als kind had ik honderd dromen. De Olympische Spelen zag ik thuis op
onze zwart-wit tv en ik was mateloos gefascineerd. Na de sportuitzen-
voor de schermen wordt dingen ging ik naar buiten en was ik Carl Lewis. Ik won de 100 meter,
200 meter en verbeterde en passant het wereldrecord verspringen in de
de Nederlandse ambitie zandbak. Op de fiets naar school was ik Greg LeMond en op mijn Gazelle
fantaseerde ik een spaghettistuur waarmee ik iedereen op minuten
steeds vaker zichtbaar. Dat achterstand reed. Als het vroor wist ik het zeker: ik werd de nieuwe Evert
van Benthem. Twee keer de belangrijkste sportwedstrijd van ons land
is niet zo vreemd, want winnen, wat een held!
iedereen die een dragende Mijn ambities reikten tot aan de hemel. Ik wilde de beste van de wereld
worden. Was dat raar? Had ik afgeremd moeten worden? Hadden mijn
rol kan gaan spelen in dit ouders me moeten zeggen dat ik toch vooral normaal moest doen? Dat
ik me beter kon richten op geld verdienen? Gelukkig niet. Ik ben ervoor
grootste evenement ter gegaan en heb uiteindelijk op de Olympische Spelen naar het Wilhelmus
mogen luisteren. Onbetaalbaar.
wereld is er al.
Zonder ambitie geen resultaat. Een resultaat dat verder reikt dan een
topsportfeest in 2028. De winst van mijn eigen Olympische titel ver-
diende ik niet op de ene dag in Sydney. De jaren ervoor, die lange aanloop
van investeren en ontwikkelen, hard werken en verbeteren, dát is waar ik
nu nog het meest aan heb. Dát is de winst van mijn carrière. En zo kijk ik
ook naar het Olympisch Plan 2028.
De Spelen in Nederland, het is allang geen droom meer, het is onze ambi-
tie. Moeten we dat afremmen? Moeten we onze nek intrekken om vooral
toch maar niet boven het maaiveld uit te komen? Nee. We hebben met
ons kleine landje enorm veel talent. Laten we dat benutten en uitbouwen
en laten we onszelf belonen met een land van Olympisch niveau. Een
land dat in alle facetten van onze samenleving een stap heeft gezet. Een
sportief en vitaal land dat zich trots aan de wereld kan presenteren als
gastheer van het grootste evenement ter wereld. Dat kunnen wij, dat
verdienen wij en daar worden we een beter en sterker land van.
Ik wens u veel leesplezier met deze tweede uitgave van dit magazine. De
artikelen bewijzen dat de warming-up naar 2028 al in volle gang is. Doe
mee!
Mark Huizinga
Lid Topsportteam 2028
FOTO: JEROEN AKERSHOEK
1 | 2028
4. “Succes geeft je
zelfrespect”
Met drie bronzen plakken,
twee keer zilver op een WK,
drie Europese titels en zeven
Nederlandse titels kan oud-
bokser Arnold Vanderlyde
terugkijken op een glansrijke
sportcarrière. Als gastspreker,
presentator en inspirator geeft
hij tegenwoordig motivatie-
trainingen aan het bedrijfs-
leven. Als ambassadeur voor
diverse maatschappelijke
organisaties en als lid van het
Topsportteam 2028 moedigt
hij enthousiast de Nederlandse
jeugd aan om, ieder op zijn ei-
gen manier, succesvol te zijn.
Door Wilma Vorselman | Foto’s René Bouwman
2 | 2028
5. Arnold Vanderlyde met Rachel
Hoefnagels. Rachel is veertien jaar en
komt uit in de klasse tot 52 kg.
Arnold Vanderlyde maakt via zijn bedrijf Onderwijs ligt, leer je snel. Zo dien je kinderen met
Vanderlyde Sport & Business gebruik Onderwijs speelt een belangrijke rol leerproblemen op een andere manier te
van zijn topsportervaringen door deze in het creëren van bewustwording bij benaderen, andere leerstof te bieden.
te koppelen aan ondernemerschap en de jeugd. Sport kan uitstekend dienen Deze kinderen moet je uitdagen op
persoonlijke groei. “Mijn prestaties in de als middel om jongeren te motiveren hun behoefte, op wat ze leuk vinden.
boksring zijn heel belangrijk geweest in het leren. Daar is Arnold Vanderlyde De rekenles bijvoorbeeld is normaal
voor mijn maatschappelijke carrière. Het zelf een wandelend voorbeeld van. Ooit gesproken een redelijk saai gebeuren.
succes gaf me zelfrespect en ik vond begonnen op de lts heeft hij aan het eind Pak er een bal bij, en muziek, en je hebt
erkenning in mijn omgeving. Ik was vroe- van zijn sportcarrière een universitaire een compleet andere les, waarbij ieder
ger geen makkelijke jongen en op school opleiding op het gebied van sportma- kind de aandacht blijft vasthouden.”
haalde ik geen beste cijfers. Met sporten nagement afgerond.
liep ik wel voorop. Door te gaan boksen, Hoe kan de jonge generatie van nu het
kwam er meer balans in mijn leven.” beste uit zichzelf halen om in aan-
Eigenlijk wilde Vanderlyde profvoetbal- merking te komen voor de Olympische
ler worden, maar hij was niet goed Spelen in 2028? Vanderlyde: “Kies
genoeg. Een vriendje nam hem een zorgvuldig waarin je wilt excelleren. Waar
keer mee naar de boksclub en hij vond ben je goed in? Houd vast aan wat jij echt
het helemaal geweldig. “Sport is een belangrijk vindt. En zoek een coach die
goede leerschool voor het vinden van je daarin begeleidt. De link naar topsport
je eigen identiteit. Voor jezelf opkomen, heb je dan eenvoudig te pakken. Maar,
concentratie, zelfbeheersing, respect je weet nooit van tevoren of je de beste
voor de tegenstander, leren incasseren, bent. Het is winnen of verliezen. Lukt
vriendschappen sluiten en afbreken; het het niet, dan begin je opnieuw en zoek
komt allemaal voorbij in het boksen.” je een nieuw excelleermoment. De
Vergeleken met zijn jeugdjaren zo’n vier onzekerheid of je gaat winnen, maakt
decennia geleden leven de tieners nu het ook spannend. Dat is de schoonheid
compleet anders. Ze krijgen dagelijks van excelleren.”
vele indrukken te verwerken. Via de
mobiel, computer en tv wordt voort-
durend informatie op ze losgelaten; ze
multitasken er op los. Sport blijft echter
authentiek, doceert Vanderlyde. “Het
koppelen van je persoonlijke behoeftes
aan de drie Olympische waarden, Onderwijs moet volgens de oud-
respect, excelleren en vriendschap, blijft bokser vooral leuker gebracht
hetzelfde. Het gevoel dat je speciaal worden. “Neem de thema’s sport,
bent, daar gaat het toch om in het leven! muziek of film. Een van deze drie
Dat draag ik graag uit en dat is voor items spreekt ieder kind aan.
mij de belangrijkste reden om deel te Als je daar het leerproces aan
nemen aan het Topsportteam 2028 van koppelt, motiveer je kinderen te
Olympisch Vuur.” leren, want daar waar je passie
3 | 2028
6. 6 vragen aan minister
Edith Schippers
1. Wat kan de Generatie 2028 nu
al doen om bij te dragen aan de
Olympische ambities van Nederland?
Daarnaast omarmt het kabinet de
Olympische ambitie van Nederland
en het streven om de Olympische
beweegnorm. Daarnaast heeft één op
de zeven kinderen geen gezond gewicht
en zijn de motorische vaardigheden
“De Olympische generatie is voor het en Paralympische Spelen 2028 naar van kinderen de laatste twee decennia
merendeel natuurlijk nog te jong om Nederland te halen. Ik zeg daarbij wel aanzienlijk verslechterd.
daaraan bewust te kunnen bijdragen. dat ik een eventuele kandidatuur met Dit kabinet zet in op meer vraaggericht
Maar de ouders van deze generatie een zakelijke blik bekijk. Ik heb ook sport- en beweegaanbod in de buurt.
– mensen zoals ikzelf, mijn dochter een verantwoordelijkheid richting de Door aan te sluiten bij de interesses van
is zes – kunnen wel veel doen. In de belastingbetaler.” de jeugd, worden sporten en bewegen in
eind vorig jaar verschenen publicatie de buurt aantrekkelijker voor een grotere
‘Wisseling van de wacht: generaties in
Nederland’ van het Sociaal en Cultureel
Planbureau (SCP), staat dat kinderen
3. U heeft recentelijk de
Beleidsbrief Sport ver-
stuurd. Het bevorderen van sport
groep jongeren. Hiervoor is het nodig dat
er meer samenwerking en partnership
ontstaat. Andere sport- en beweeg-
vaker sporten als een van beide of beide en bewegen in de buurt staat aanbieders zoals de fitnessbranche en
ouders dat ook doen. In 2007 sportte hierin centraal. En de landelijke nota dansscholen, onderwijs, kinderopvang,
87 procent van de kinderen met twee Gezondheidsbeleid staat in het teken welzijn, zorg, woningcorporaties, het
sportende ouders, tegenover 61 procent van ‘Gezondheid dichtbij’. Wat is de bedrijfsleven en organisaties als de
van de kinderen met niet-sportende kern van de aanpak om met name Cruyff Foundation en Krajicek Foundation
ouders. Het SCP concludeert dan ook dat jongeren meer te laten sporten? kunnen hier een belangrijke rol spelen.”
het sportgedrag van ouders grote invloed “Het uitgangspunt van dit kabinet is dat
heeft op het sportgedrag van kinderen.
Als we een Olympische generatie willen,
zullen wijzelf het goede voorbeeld
gezondheid iets is van de Nederlander
zelf, volwassenen maken hierin hun
eigen keuzes. Dit kunnen we alleen niet
4. Uit de beleidsbrief: “Ook het
huidige kabinet is van mening
dat het Olympisch Plan van grote
moeten geven. Als het even kan, ga ik in verwachten van de jeugd. Daarom willen waarde kan zijn voor de samenle-
het weekend een uurtje hardlopen. En we de jeugd toerusten om, zeker op ving.” Wat zijn volgens u de grootste
ik tennis ook regelmatig. Ik wil het echt latere leeftijd, zelf ook deze verantwoor- bijdragen die het Olympisch Plan kan
ook mogelijk maken dat iedereen, jong delijkheid te kunnen nemen. De inzet leveren aan de samenleving?
en oud, makkelijk in zijn eigen buurt kan van dit kabinet is om de gezonde keuze “De waarde zit hem in het willen
sporten en bewegen.” organiseren van een evenement van
“De gezonde
wereldklasse. Het tonen van ambitie en
2. Wat zijn voor uw ministerie de
prioriteiten de komende jaren?
“Mijn ambitie voor de komende jaren is keuze moet ook
karakter. Het op de kaart zetten van ons
land en ook een bijdrage willen leveren
aan de wereldgemeenschap. Het pro-
de makkelijke
dat iedereen in Nederland die dat wil op duceren van een cadeau voor de wereld.
een veilige manier kan sporten en be- Het geeft ons de mogelijkheid om als
keuze zijn”
wegen in zijn of haar eigen buurt, of dit land na te denken hoe wij ons willen
nou in de stad is of op het platteland. Zo presenteren en hoe we onze natuurlijke
ontstaat er in Nederland een sportieve en culturele schoonheden in de etalage
maar ook een gezonde samenleving. ook de makkelijke en aantrekkelijke zetten en onze innovatieve, economische
Daarnaast blijft het kabinet ook de keuze te laten zijn. Het gaat dan om het potentie benutten. En hoe kan je dat
topsportambities ondersteunen. Wat ik omgaan met voeding, alcoholgebruik, beter doen dan via Sport. Sport verbindt
ook erg belangrijk vind is de aandacht roken maar zeker ook over sporten en en verbroedert. Sport is emotie en haalt
voor het economisch belang van sport bewegen. Sporten en bewegen zijn van het beste bij mensen boven. Maar het
zoals de mogelijkheden die sport biedt grote waarde in iedere levensfase, vooral is niet vrijblijvend. Het Olympisch Plan
voor branding, toerisme en de regionale voor de jeugd. Maar nog lang niet alle behelst veel acties om via de kracht van
economie. jongeren voldoen momenteel aan de sport de Nederlandse samenleving van
4 | 2028
7. FOTO: RENé vERlEg
Ook neemt de verkoop en innovatieve
ontwikkeling van sport- en verwante
producten erdoor toe.
Van een topsportevenement is dus
zoveel meer te maken dan de organisatie
van wedstrijden alleen. Door verschil-
lende aspecten, zoals duurzaamheid,
vrijwilligerswerk en de lokale economie
bij elkaar te brengen, ontstaat een
momentum waar iedereen iets aan kan
hebben; er beter van wordt.
Tot slot is het natuurlijk niet zo dat VWS
gaat beoordelen of een EK of WK wordt
toegelaten in Nederland. De internatio-
nale federatie wijst een evenement toe
aan een nationale bond. VWS gaat bij het
subsidiëren de bijdrage van evenemen-
ten aan de economische en maatschap-
pelijke doelen als voorwaarde stellen.”
Edith Schippers, minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.
dienst te zijn en te verbeteren. Met zo’n kunnen atleten als geen ander u en mij
6. Wanneer bent u tevreden?
Met andere woorden: Welke
resultaten wilt u op sportgebied over
brede maatschappelijke Alliantie om dit enthousiast maken om zelf meer te gaan een paar jaar gerealiseerd hebben?
Plan verder te brengen hebben we goud bewegen en te sporten. “Als Nederland letterlijk en figuurlijk
in handen om deze doelen gezamenlijk te Een heel ander voorbeeld: Hoe heeft in beweging is. Zowel het actieplan
realiseren.” Drenthe zich in 2009 op de kaart ‘Naar een veiliger sportklimaat’ als de
gezet met de start van de Vuelta? Al Beleidsbrief Sport heb ik recentelijk aan
5. De media berichtten dat VWS
voortaan meer kijkt naar de
economische voordelen voor het
weken voor de start gonsde het van
de activiteiten in deze provincie. Naast
de mogelijkheid dat gehandicapten
de Tweede Kamer verstuurd. Hierin
heb ik duidelijke accenten gelegd in
het sport- en beweegbeleid voor de
toelaten van bijvoorbeeld een EK of renners konden ontmoeten, stapten komende kabinetsperiode. Dit kunnen
een WK in Nederland. Daarnaast zal zo’n 10.000 mensen op de eerste dag we als Ministerie van VWS niet alleen.
gekeken worden of dergelijke evene- van deze ronde zelf op de fiets voor Samen met partners wil ik de komende
menten ook burgers prikkelen om te hun tocht door Drenthe. Daarnaast tijd werken aan het opstellen en uitvoe-
gaan sporten. Kunt u dit uitleggen? volgden nog eens zo’n 40.000 mensen ren van programma’s die gericht zijn op
“Bij de organisatie van sportevenemen- de proloog op het TT-circuit in Assen. Die de prioriteiten die ik eerder benoemde. Ik
ten gaat het natuurlijk in eerste instantie deelnemers/bezoekers kwamen uit het ben tevreden als tegen 2016 blijkt dat we
om de wedstrijd(en). Maar ze staan ook hele land en verbleven een of meerdere er met z’n allen in zijn geslaagd sporten
midden in de samenleving. Bij de jongste nachten in hotels, pensions en campings. en bewegen in Nederland op Olympisch
FBK Games in Hengelo was het hoog- Zoiets stimuleert de lokale en regionale niveau te brengen, dat dit bijdraagt aan
springen en het kogelstoten niet alleen economie enorm. Sowieso hecht ik aan een gezonde leefstijl van de bevolking en
in de het atletiekstadion te zien, maar de economische betekenis van sport. er een stevig maatschappelijk draagvlak
ook in de binnenstad. Jong en oud werd Topsport biedt het bedrijfsleven een is voor de volgende fase van het
uitgedaagd om het op te nemen tegen prachtig podium om Nederlandse Olympisch Plan, het uitwerken van een
een virtuele topatleet. Als rolmodel producten en diensten te promoten. Hollands bid.”
5 | 2028
8. MARTiJN lAMpERT AdJiEdJ BAKAS (FOTO: ROBERT EN SANdER HEEZEN) MARcEl BulliNgA (FOTO: AlEX dOKTER HildE ROOTHART (FOTO: HANS viSSERS)
“In 2028 meten we ons
real time met de tien
beste sprinters ter wereld”
Door Friso Schotanus
In wat voor een land leven wij over zeventien jaar? Doen we nog wel aan sport
zoals we het nu kennen? Gaan mensen nog wel naar een sportstadion, of bewe-
gen we alleen nog in onze eigen kleine, virtuele werkelijkheid? Een onderzoeker,
een futuroloog en twee trendwatchers schetsen hun beeld van de sport in 2028.
Marcel Bullinga is futuroloog. Hij ziet de samenleving voor zich als computer, gaan ze straks actief meedoen. Deze nieuwe werke-
‘een wolk’. “In 2028 leven we in een wereld waarin er geen verschil lijkheid biedt geweldig mooie kansen om door middel van sport
meer is tussen fysiek en virtueel. We leven, werken en bewegen in het afnemende gemeenschapsgevoel in de maatschappij nieuw
holodecks, ruimten waarin mensen, voorwerpen en omgevingen leven in te blazen. Het aloude idee van ‘sport verbroedert’ kunnen
worden gesimuleerd door middel van hologrammen en krachtvel- we terughalen. Het is in een globaliserende wereld misschien
den. Ook geluiden en geuren worden door de kamer gesimuleerd. een merkwaardige conclusie, maar de wereld wordt door deze
In een holodeck bevindt men zich in een realistische virtuele nieuwe technologieën kleiner. Nederland zou zich kunnen on-
wereld die bijna niet te onderscheiden is van de werkelijkheid. derscheiden door deze virtuele toekomst mee te nemen bij een
Onze kantoren en huizen en scholen zijn gaming zones, met overal eventuele kandidaatstelling voor de Spelen. Houd rekening met
om ons heen beeldschermen: je communiceert met mensen in die de nieuwe mogelijkheden. En laat zien hoe je daar op inspringt.”
ruimtes alsof het echt is, je ziet het verschil niet meer.
In dit soort omgevingen sporten we ook. De aantrekkingskracht Martijn Lampert is werkzaam bij Motivaction en onderzoekt de
van grote sportevenementen als de Olympische Spelen blijft waarden en leefstijlen van de generatie jonger dan 25 jaar. “De
bestaan, mensen hebben nog steeds behoefte aan de bindende jongste generatie is erop gericht dat ze het zelf goed hebben,
kracht van zo’n evenement. Maar de stadions worden steeds en straks hun kinderen ook. Ze zijn minder betrokken bij het
onaantrekkelijker, alleen al vanwege het feit dat je er naartoe collectief, maar tegelijkertijd willen ze wel graag samen grote
moet reizen. Het holodeck, thuis, het café, de buurtcentra – dat ervaringen delen. Want hoe individualistischer de samenleving,
worden de nieuwe stadions. Daar beleven we de sport met z’n hoe groter het verlangen naar collectiviteit. Ter compensatie. De
allen. Op deze manier ontstaan er duizenden sportarena’s. In die Olympische Spelen kunnen daar heel goed invulling aan geven.
arena’s kun je niet alleen kijken naar het evenement, maar ook De Spelen zullen in 2028 misschien nog wel populairder zijn dan
actief meedoen. Je kunt je meten met de tien beste sprinters nu, ook wat betreft het stadionbezoek. Mensen blijven op zoek
ter wereld. Je beleeft de wedstrijd real time in al zijn zintuiglijke naar uniek vertier en intense ervaringen. Ook het nationalistische
heftigheid. Waar kinderen nu zitten te vervetten achter de sentiment zal blijven. Het zal zelfs sterker worden. Dat komt
6 | 2028
9. FOTO: dREAMS TiME.cOM
doordat in het mentaliteitsmilieu ‘structuurzoekers’ de meeste industrialisering. We zitten opgescheept met een aarde die is
kinderen worden geboren. Dit zijn mensen die zich sneller buiten- opgebrand. In deze wereld leven veel te dikke mensen, en is er
staander voelen. Die hechten sterker aan nationale identiteit dan weinig contact tussen arm en rijk. In dit scenario staat sport gelijk
meer kosmopolitisch ingestelde mensen. Die laatste groep krijgt aan commercie en wordt ze gedomineerd door machtspolitiek.
minder kinderen, want die vinden andere dingen ook belangrijk. Dat kan zich ook bij de Olympische Spelen manifesteren. Dat zie
“Wat betreft de breedtesport: technologie en sport zullen steeds ik als een bedreiging. Mijn advies is om de sport van onderop te
meer met elkaar verweven raken. De combinatie van gaming stimuleren. Kleinschalig en lokaal, dat zijn de trends. Niet allerlei
en sporting, zoals je nu hebt met de Wii, zal steeds populairder mooie plannen verzinnen en hopen dat mensen gaan meedoen.
worden. Op die manier kan de jongste generatie aan het sporten Nee, het begint bij de sportveldjes, de scholen en de gezinnen.
gehouden worden. Daar staat tegenover dat het sporten in Mensen bewust maken van gezond leven, op allerlei verschillen-
verenigingsverband steeds minder populair zal worden. Sporten de manieren, dat heeft ook een maatschappelijk belang. Probeer
in je eigen omgeving, met vrienden, dat wint het van het vereni- daarbij de grenzen tussen de verschillende partijen, zoals de
gingsleven, met al zijn vrijwilligers. Ik denk niet dat dit gevolgen overheid en het bedrijfsleven, niet te belangrijk te maken. We
heeft voor de huidige Olympische sporten, want er blijven moeten het doen met zijn allen.”
genoeg mensen over die deze traditionele sporten beoefenen.
Daarnaast hebben individuele sporten de toekomst. Denk aan De levensverwachting van de mens zal onder invloed van de
fitness, een sport die het goed zal blijven doen omdat ‘de cultus wetenschap in de toekomst enorm stijgen, stelt trendwatcher
van het lichaam’, er goed uitzien, erg in opkomst is.” Adjiedj Bakas in zijn nieuwste boek De toekomst van gezondheid.
“Maar zo rond 2030 zal de helft van de mensen doodgaan vóór
zijn veertigste, als gevolg van suikerziekte en obesitas. Omdat zij
Bakas: “Nieuwe technolo-
niet gezond leven en bewegen. De kosten voor de gezondheids-
zorg zullen explosief stijgen, dat wordt een enorm probleem.
gieën zullen eraan bijdra-
Ik zeg dat de kosten voor de zorg met zeventig procent omlaag
kunnen als we meer aan preventie doen, gezonder eten en meer
gen dat mensen meer aan
bewegen. Er moet wat gebeuren, en ik denk dat de Olympische
gedachte hierbij kan helpen.
sport gaan doen”
De ellende is dat de meeste mensen sporten helemaal niet leuk
vinden, ikzelf ook niet. Willen verenigingen jongeren in de toe-
komst bereiken, dan moet sporten leuk en aantrekkelijk worden
gemaakt, passend bij hun leefstijl. Wat ook een rol speelt is dat
Trendwatcher Hilde Roothart van Trendslator beziet de rol van één op de vier Nederlanders zich eenzaam voelt, en dat zal alleen
de sport in het licht van twee scenario’s voor de nabije toekomst. maar toenemen. Mensen willen toch uitgelaten worden, andere
“In het positieve scenario leven we in een duurzame wereld mensen ontmoeten. Met teamsporten kan dat. Om dezelfde
met gezonde mensen, waarbij we geen energie meer aan de reden zullen mensen ook in de toekomst de sportstadions blijven
aarde onttrekken, maar juist teruggeven. Waarbij geld niet meer bezoeken.
de motor is, omdat we zijn overgegaan naar een immateriële Ook nieuwe technologieën zullen eraan bijdragen dat mensen
economie. In dit scenario is sport een democratische activiteit: meer aan sport gaan doen. Philips heeft al een apparaat
veel meer dan nu gaat het erom wat aan ‘de onderkant’ gebeurt, ontwikkeld dat je de hele dag bij je draagt. Aan het eind van de
op scholen, buurtpleintjes en trapveldjes. Dus dat er vanuit dag sluit je dat apparaat aan op de computer. Vervolgens krijg
de basis aan sport en gezondheid wordt gewerkt. Van daaruit je te horen: ‘je hebt te weinig bewogen’. Je wordt dan voor de
kunnen dan de talenten opstaan. Sport levert dus een bijdrage keuze gesteld: of je gaat naar de sportschool of je ziektekosten-
aan een betere kwaliteit van leven. premie gaat omhoog. Philips en Achmea praten al met elkaar
Het andere scenario is dat door de vergrijzing de welvaart over dit ziektekostenmodel. Dit is natuurlijk een hele originele
sterk afneemt, omdat er geen alternatief is bedacht voor de bonus-malusregeling.”
7 | 2028
10. Vier vragen aan
Guusje ter Horst,
voorzitter HBO-raad
“Het hbo herkent zich in het
streven naar excellentie”
ministeries van VWS en OCW wordt gezocht naar mogelijkheden
voor beurzenprogramma’s voor deze groep studenten.”
wat levert het Olympisch plan vOOr het Onder-
wijs Op?
“Het hbo herkent zich in de ambitie van het Olympisch Plan om te
streven naar excellentie. Het beste uit (jonge) mensen halen en
ze laten ontwikkelen is iets waar de hogescholen elke dag naar
streven. Doordat sport zo’n brancheoverstijgend onderwerp is,
levert het Olympisch Plan veel mogelijkheden tot samenwerking
op, niet alleen het al eerdergenoemde gemeenschappelijke
onderzoek met universiteiten, maar ook het ontwikkelen van
doorlopende leerlijnen op het gebied van sport met het mbo.
Verder heeft uiteraard ook zeker het onderwijs baat bij een ge-
zonde leefstijl van jongeren en blijkt uit onderzoek dat beweging
voor jonge leerlingen maar ook voor studenten veel positieve
effecten heeft op leren en leerstijl.”
wat dOen jullie met ingang van kOmend schOOl-
jaar anders?
“Bij de sportopleidingen in het hbo wordt er steeds meer
aandacht besteed aan de thema’s van de Olympische ambities.
Lectoren doen hier specifiek onderzoek naar en de hogescholen
Guusje ter Horst hebben gezamenlijk een bijeenkomst met alle sportlectoren
georganiseerd om hun kennis te delen. Door de Olympische
wat dOen jullie vOOr het Olympisch plan? ambities is er een grote saamhorigheid en een goed partner-
“Om de ambitie van het Olympisch Plan te steunen, hebben de schap tussen de verschillende sportopleidingen binnen en buiten
hogescholen samen met onder andere de universiteiten het het hbo ontstaan.”
Sectorplan Sportonderzoek en -onderwijs ontwikkeld. Dit plan
geeft aan welke bijdrage het hoger onderwijs kan leveren aan hOe kan het mbO/hbO inspelen Op het Olympisch
het sportonderzoek. Het praktijkgericht onderzoek van de hoge- plan?
scholen vertaalt het onderzoek naar de praktijk. Sporters hebben “Afgezien van het feit dat het onze studenten zijn die een
zo direct profijt van nieuwe, innovatieve kennis. Een voorbeeld belangrijke rol spelen tijdens de Olympische Spelen van 2028,
hiervan is iFollow; een digitaal instrument waarmee op een als toeschouwer, als ondersteuning voor de organisatie of
snelle manier de sportontwikkeling van sporters in verschillende als sporter, heeft het sportonderwijs nog een andere taak. Zij
disciplines kan worden gemeten en waar vervolgens de training moeten studenten opleiden die als ambassadeur kunnen dienen
dan weer op kan worden aangepast. Ook wordt er ingezet op om mensen bewust te maken van het belang van sport en de
het faciliteren van studerende topsporters. In overleg met de positieve effecten daarvan.”
8 | 2028
11. Drie voorbeelden van ondersteuning van het
Olympisch Plan binnen het hbo
academies lichamelijke OpvOeding als satellieten zowel docenten als studenten hun onderzoeksvaardigheid
van het Op 2028 en -attitude kunnen ontwikkelen. Met thema’s als de actieve
De zes Nederlandse Academies voor Lichamelijke Opvoeding zijn leefstijl, gezondheidsbevordering, het optimaliseren van sport-
sinds dit voorjaar satellieten OP 2028, en vormen een netwerk prestaties en het vlekkeloos organiseren van sportevenementen
waarin gezamenlijk wordt gewerkt aan kennisontwikkeling, et cetera, wil het lectoraat actief bijdragen aan de ambities van
zowel via onderzoek als via onderwijs. De satellieten zorgen het Olympisch Plan 2028.
voor afstemming en coördinatie binnen de eigen hogeschool, Een belangrijk voorbeeld hiervan is het project ‘Groningen –
maar ook met de hogescholen in hun regio. Tevens zijn ze het Monitoring Athletic Performance Study (MAPS)’. Hierin zullen
aanspreekpunt voor sportorganisaties. 160 topsporters, 80 duursporters en 80 teamsporters, gedu-
Een mooi voorbeeld van een project dat momenteel op de rende twee seizoenen gemonitord worden. Uitgangspunt van
Hanzehogeschool wordt ontwikkeld en via andere satellieten het project is dat fysieke, psychologische en sociale belasting en
wordt uitgerold, is ‘Jouw dorp (stad, buurt of wijk) op Olympisch belastbaarheid met elkaar in balans moeten zijn om overbelas-
niveau!’. Samen met andere instituten van de Hanzehogeschool ting te voorkomen. Door middel van monitoring wordt van elke
geeft het Instituut voor Sportstudies hierin gestalte aan de deelnemende topsporter de balans tussen belasting en belast-
ambitie van het Olympisch Plan 2028 om ‘met sport in de volle baarheid in kaart gebracht, om deze vervolgens te relateren aan
breedte heel Nederland naar Olympisch niveau te brengen’. Een de prestatie en de gezondheid. Deze monitoring vindt plaats aan
halfjaar lang zullen multidisciplinaire teams dorpen of wijken de hand van fysieke en psychologische testen, maar ook met
binnentrekken om die in hun geheel naar Olympisch niveau te behulp van trainingsdagboeken en wedstrijdanalyses.
tillen. Samen met bewoners, scholen, bedrijven, overheden en
diverse organisaties zullen studenten een impuls geven aan Olympische presentaties studenten han
sport, bewegen en gezonde leefstijl, maar ook aan de organisatie Afgelopen voorjaar kregen 25 bovengemiddeld presterende stu-
van evenementen, het maken van economische en ruimtelijke denten van de opleiding Sport, Gezondheid en Management aan
analyses, de onderlinge communicatie en zelfs het creëren van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN) gedurende zeven
kunst en cultuur. Na een halfjaar Olympische reuring krijgt het weken college over uiteenlopende aspecten (geschiedenis,
dorp of de buurt het stempel ‘op Olympisch niveau; OP2028’, bidproces, organisatie, ecologische, economische en sportieve
waaraan verbonden een integraal Olympisch actieplan voor de legacy) van de Olympische en Paralympische Spelen. Leden van
komende jaren. het Topsportteam 2028, zoals Esther Vergeer, waren gastdocent.
Als afronding van het project presenteerden de deelnemende
het lectOraat spOrtwetenschap studenten hun visie op de organisatie van de Olympische Spelen
hanzehOgeschOOl in dienst van de Olympische 2028 in Nederland. Alle presentaties vonden plaats in de vorm
ambities van bidpresentaties, die werden beoordeeld door een jury, met
Het lectoraat Sportwetenschap van de Hanzehogeschool als juryvoorzitter oud-volleyballer Bas van de Goor (lid van het
Groningen is ingesteld om praktijkgericht onderzoek op het Topsportteam 2028). Uiteindelijk kregen alle studenten een
terrein van sport, bewegen en gezondheid te initiëren, waarbij certificaat en werd een winnaar gekozen.
Drie voorbeelden van ondersteuning van het
Olympisch plan binnen het mbo
evenementenOndersteuning sportevenementen worden mbo-studenten betrokken, zowel
Het brede aanbod van beroepsopleidingen binnen het mbo in de voorbereiding als bij de uitvoering. Beroepsopleidingen in
maakt het mogelijk om via multidisciplinaire leerbedrijven diverse verschillende werkvelden zoals administratie, ICT, beveiliging,
evenementen te ondersteunen. Zo is de World Expo in Shanghai horeca, sport en bewegen, multimedia en welzijn worden veelal
(2010) bijna volledig door (120) mbo-studenten gerund, ook betrokken. De samenwerking met het hbo in ‘evenementen-
voor de aanstaande Floriade (2012, Venlo) worden 150 stu- teams’ waarin mbo en hbo regionaal elkaar vinden, krijgt steeds
denten van vele beroepsopleidingen ingezet. Bij bijna alle grote meer vorm.
9 | 2028
12. bewegen, spOrt en gezOndheid herinvOeren talentOntwikkeling
Het belang van het opleiden van gezonde werknemers binnen De beste kapper, banketbakker, metselaar… en hoe word je dat
het mbo dringt langzaam door. Grote gezondheidsongelijkheid dan? Uitdagend onderwijs waarbij de student via een goede
tussen hoger en lager opgeleiden en de daarmee samenhan- loopbaankeuze en begeleiding op de voor hem/haar best
gende ziektelast voor de bedrijven kan sterk verminderen als we passende beroepsopleiding zit. Binnen de opleiding wordt de
jongeren zich bewust laten worden van de gezonde keuzes die student uitgedaagd het beste uit zichzelf te halen en bijvoor-
ze kunnen maken voor een actieve leefstijl. Ongeveer tachtig beeld deel te nemen aan de Skills-wedstrijden, eerst in school,
procent van de mbo scholen is actief bezig om bewegen en dan regionaal en vervolgens landelijk. Daarna is deelnemen
gezondheid terug te krijgen op het rooster. Bijna vijftig procent aan het WK WorldSkills een optie. Londen is in oktober 2011 de
van alle eerstejaars studenten krijgen weer les. De ROC’s in gastheer, in 2013 is dat Leipzig. Talentherkenning, het beste
Nijmegen, Zwolle, Utrecht, Rotterdam, Amsterdam, Groningen uit jezelf halen en dit aan de wereld willen laten zien, dat is het
zijn voorbeeldscholen vanuit het beleidskader en platform Sport, beroepsonderwijs.
Bewegen en Onderwijs.
“De Olympische Spelen leveren duizenden
stageplekken op voor het mbo”
Om zoveel mogelijk Nederlanders te enthousiasme-
FOTO: HENRiËTTE QuEST
ren voor de organisatie van de Olympische Spelen,
werkt Olympisch Vuur samen met de MBO Raad,
de brancheorganisatie voor 530.000 scholieren en
55.000 werknemers. Voorzitter Jan van Zijl over het
middelbaar beroepsonderwijs als fakkeldrager van
de Olympische ambities. Door Wilma Vorselman
komt een Olympisch Plan Bureau als geheel is verdwenen. Langzaamaan
centraal aanspreekpunt en intermediair worden de gymlessen weer ingevoerd om
tussen de landelijke Olympische ontwik- de leerlingen te stimuleren meer te be-
kelingen en onze onderwijsinstellingen”, wegen. Fitte leerlingen leveren tenslotte
vertelt Jan van Zijl. “Daarnaast dienen we fitte werknemers op. Van Zijl: “Ook grote
nu al een topsportklimaat te creëren voor sportevenementen vormen een podium
Jan van Zijl de deelnemers van 2028. Dat betekent voor onze studenten om zich via een
onder meer dat (aankomende) topspor- stage zo goed mogelijk voor te bereiden
De MBO Raad heeft de ambities in het ters goed gefaciliteerd en ingezet worden op de arbeidsmarkt. De Olympische
Olympisch Plan 2028 vertaald in een als rolmodel. Dat laatste druist een beetje Spelen zullen duizenden stageplekken
in tegen de Nederlandse cultuur, maar opleveren. Een win-winsituatie. Mochten
heldere notitie. Op het gebied van breed- iemand die topprestaties levert, mag best we er niet in slagen de Olympische Spelen
tesport, topsport, economie, welzijn, op een voetstuk worden geplaatst.” naar Nederland te halen, dan moet het
media, maatschappij, ruimtelijke ordening Op het gebied van breedtesport is de MBO Olympisch plan in elk geval een dienst
en evenementen staan hierin concrete Raad actief als projectleider van het plat- hebben bewezen aan de samenleving.
doelen beschreven die voor de scholen, form Bewegen en Sport. Sportlessen zijn Het hoofddoel is meer mensen aan het
werknemers en studenten werkbaar zijn. sinds 1996 niet meer verplicht in het mbo, bewegen krijgen; de Olympische Spelen
“Op elke deelnemende mbo-instelling waardoor deze onderwijsinhoud vrijwel op eigen bodem is de kers op de taart.”
10 | 2028
13. ‘Meester’ Bas
van de Goor
introduceert Olympisch lesprogramma
voor middelbare scholen
“Zo, die is groot!” Olympisch
kampioen Bas van de Goor,
2,06 meter, loopt klaslokaal
98 van het Hendrik Pierson
College in Zetten (nabij
Arnhem) binnen. Zo’n 65 brug-
klasleerlingen uit drie klassen
kijken vol ontzag naar de leraar
van deze ochtend.
Foto’s René Bouwman
Het Hendrik Pierson College heeft de over de Olympische en Paralympische goud behaalde en in 2000 in Sydney
Olympische ambities van Nederland Spelen. Het lesprogramma dient als pilot vijfde werd. Tegenwoordig heeft hij
omarmd. Vanaf mei 2011 is deze voor het Olympisch Plan 2028 om vanaf zijn eigen stichting: de Bas van de Goor
middelbare school serieus aan de slag het schooljaar 2011/2012 een landelijk Foundation, die kinderen met diabetes
met de Olympische en Paralympische lespakket voor het voorgezet onderwijs (Bas heeft zelf ook diabetes) stimuleert
Spelen. Dit doet zij door het aanbieden aan te bieden. om te sporten en zo hun kwaliteit van
van een speciaal lespakket, dat door leven te vergroten.
Olympisch Vuur in samenwerking met Bas van de Goor was een belangrijke Als lid van het Topsportteam 2028
de school is opgesteld. Drie schooljaren kracht van het Nederlandse volleybal- vertelt Bas de leerlingen over zijn
lang krijgen de leerlingen acht weken team dat in 1996 na een bloedstollende Olympische ervaringen. “Het Olympisch
per jaar, twee lesuren per week, les finale tegen Italië in Atlanta Olympisch Dorp is een wereld op zich. Je moet
11 | 2028
14. “Als je ergens
voor gaat, in
dit geval goud,
moet je niet
stoppen voor-
dat je het doel
bereikt hebt”
overal je pasje laten zien, je eet met alle
sporters in een enorm restaurant en de Bijvoorbeeld door veel grote evene-
trainingslocaties zijn ver weg. Daarnaast menten naar Nederland te halen of door Plan 2028 wel een succes
moet je als sporter veel wachten. de gymles terug te brengen op school.” worden. Het is nu belangrijk dat we
Wachten op de bus, wachten op het Kinderen én docenten zijn duidelijk meer mensen bekendmaken met onze
eten, wachten op de volgende wedstrijd. aangestoken door de magie van de Olympische ambities. Hoe meer scholen
Wachten, wachten, wachten…” Spelen. Driekwart van de leerlingen het Olympische lesprogramma omarmen,
Een obstakel voor sportieve prestaties steekt enthousiast zijn hand op bij de hoe beter.”
was dat wachten niet. Met goed vraag “wie zou het leuk vinden als de
volleybal haalde Nederland in Atlanta Spelen in 2028 naar Nederland komen?” chris OOsterink, dOcent
de finale. Gevraagd naar welke fouten je Bas mag niet weg voordat hij een hendrik piersOn cOllege:
op dat moment kunt maken, blijken de handtekening heeft gegeven en met ze “Bij Olympische Spelen denk je meteen
leerlingen zeer creatief: “ziek worden”, op de foto staat. aan sport, maar het lesprogramma gaat
“geblesseerd raken”, “onderschatten van veel verder: bij geschiedenis leren de
de tegenstander” en zelfs “bier drinken” lieke janssen (13): leerlingen over de historie van de Spelen,
worden genoemd. Bas doelt echter “Het is extra speciaal als de Spelen bij aardrijkskunde over de verschillen
op een andere fout: tevreden zijn met hier honderd jaar na 1928 weer zijn. tussen de kandidaatsteden, en bij
een plaats in de finale. Hij vervolgt: “Als Ik zou het heel bijzonder vinden om maatschappijleer over de Olympische
je ergens voor gaat, in dit geval goud, daarbij aanwezig te zijn, bijvoorbeeld als waarden vriendschap, respect en excel-
moet je niet stoppen voordat je het doel verslaggever, want ik kan goed praten.” leren. Maar ook bij vakken als wiskunde,
bereikt hebt. Alles wat je doet moet in maatschappijleer, Engels en Frans wordt
het teken staan van dit doel.” Een wijze jesse temminghOff (13): aandacht besteed aan de Spelen.
les voor iedereen. “Ik wist niet dat ze overal moesten wach- Via Olympisch Vuur hebben we het
ten en dat ze buiten het dorp moesten lespakket aangeboden gekregen, dat
Bas sluit de les af door vooruit te kijken. trainen. Ik dacht dat alles beter geregeld we vervolgens met veel creativiteit
“Het Olympisch Plan 2028 is gebaseerd zou zijn en dat ze bijvoorbeeld in een luxe en enthousiasme zelf verder hebben
op de gedachte dat iedere Nederlander hotel zouden slapen.” uitgewerkt. We hebben bewust gekozen
iets aan de Spelen moet hebben. om het pakket geschikt te maken voor
pepijn eshuis (12): leerlingen van alle niveaus. Leerlingen
“Het lijkt me vet als de Olympische van zowel het vmbo, het havo als het
Spelen in 2028 in Nederland zijn. Dan vwo volgen het programma – dat brengt
komen alle beroemde sporters naar ze ook dichter bij elkaar. Doordat het
Nederland.” programma drie jaar duurt, leren zij
bovendien écht wat de kracht is van de
bas van de gOOr (39): Spelen.
“De Olympische Spelen hebben een bij- We zijn zó enthousiast, dat we al bij
zondere betekenis. Ik vind het geweldig de start besloten hebben om het hele
om hierover te vertellen. Daar mag je lesprogramma de komende twee jaren
me om drie uur ’s nachts voor wakker door te voeren. We nodigen andere
maken. Als je het enthousiasme bij deze scholen graag uit om bij ons een kijkje te
leerlingen ziet, móet het Olympisch nemen!”
12 | 2028
15. Het Olympisch Plan 2028 heeft een
moeilijke periode achter de rug. Sinds het
vertrek van Ivo Opstelten, nu driekwart
jaar geleden, wordt er nog steeds naar een
nieuwe voorzitter gezocht. En na het snelle
vertrek van Ben Tellings vorig jaar is er ge-
ruime tijd geen directeur geweest. Maar er
worden stappen gezet. De nieuwe directeur
is sinds een paar maanden aan de slag. Tijd
dus voor een gesprek met Eric Eijkelberg
over de eerste indrukken en over hoe het
verder moet met het Olympisch Plan.
“Of we voor de Spelen
gaan? Laat ik daar heel
duidelijk over zijn…”
Hoe bevielen de eerste twee maanden? gerommel geweest in de organisatie. beeldbepalende resultaten moeten de
Heb je al eens gedacht ‘waar ben ik aan Het is teveel een plan gebleven. Nu Nederlanders enthousiast worden voor
begonnen’? moet de bestuurlijke steun op papier het organiseren van de Olympische
“De eerste twee maanden bevielen heel wel worden omgezet naar echt resultaat Spelen. We worden er een beter en
goed. Ik krijg veel energie van dit werk in de praktijk. En dat zal hier en daar op sterker land van.”
en mijn nieuwe collega’s. Het voelt ook een on-Nederlandse manier moeten.
als een missie, iets waar we Nederland Polderen leidt vaak tot gemiddelde Aha. We gaan dus voor de Spelen?
echt beter mee kunnen maken. Ik heb resultaten. Maar dat zal bij het Olympisch “Laat ik daar heel duidelijk over zijn:
dus vaak gedacht: ‘Goed dat ik hier Plan 2028 niet genoeg zijn. Net als Ja, we gaan ervoor! Het staat in het
aan ben begonnen.’ Maar ik zal ook bij topsport gaat het hier om keuzes regeerakkoord van Rutte-Verhagen en
eerlijk zijn. Het Olympisch Plan is in een maken en er echt voor gaan. De Alliantie het is onlangs herhaald in de Sportbrief
kritieke fase terechtgekomen. Er is veel moet zichzelf nu gaan bewijzen. Met van Minister Schippers: het kabinet wil
13 | 2028
16. NOC*NSF-voorzitter André Bolhuis en kroonprins Willem-Alexander met (een deel van) het Topsportteam 2028. Van links naar rechts: Daniëlle de Bruijn, Tineke
Bartels, Carole Thate, Floris Jan Bovelander, Nienke Nijenhuis, Trinko Keen, Kirsten van der Kolk, Jochem Uytdehaage, Gerritjan Eggenkamp, Yvonne van Gennip,
Nicole Bulk, Arnold Vanderlyde, Deborah Gravenstijn, Mark Huizinga, Bas van de Goor, Leontien van Moorsel en Stephan Veen.
“Een gans die in
de Olympische en Paralympische Spelen voor jonge kinderen tegenwoordig
2028 in Nederland. steeds minder vanzelfsprekend.
formatie vliegt,
Het feit dat we echt voor de Spelen gaan, Momenteel haalt bijna de helft van de
betekent overigens nog niet dat we ook kinderen tussen vier en elf jaar de be-
komt zeventig
meteen in de bidfase zitten. Daarvoor weegnorm niet. Dat is dus de helft van de
is het nog te vroeg. Het is net als bij het generatie die in 2028 de fakkel draagt!
procent verder
toewerken naar een sportprestatie, Er wordt steeds meer gecomputerd
dat moet je opbouwen. Basisconditie is en gegamed, en steeds minder buiten
dan als hij alleen
belangrijk. En die basisconditie is voor gespeeld en gesport. Dat is niet goed, dat
ons: draagvlak. Alleen als Nederland in is wachten op de gezondheidsproblemen
vliegt”
grote meerderheid achter het Olympisch van morgen.
Plan 2028 staat, maken we kans op een Het almaar ongezonder worden van
succesvol bid. We moeten eerst zorgen onze jeugd, dat tij willen wij keren. Dat
dat het draagvlak in Nederland in 2016 kan geen enkele alliantiepartner alleen,
meer dan zeventig procent is. Als we Deze aanpak is uniek in de wereld en daarvoor is het te groot. Alleen door als
dat niet halen, is de kans groot dat de wordt in internationale kringen al the een troep ganzen in formatie te gaan
noodrem erop gaat. Dutch approach genoemd.” vliegen, kunnen we dit doel bereiken.
Want een gans die in formatie vliegt,
Het doel van het Olympisch Plan 2028 Welke resultaten zouden de komt zeventig procent verder dan als hij
is de nalatenschap van de Olympische Nederlanders over de streep moeten alleen vliegt.”
Spelen – de legacy – nu al voelbaar trekken?
te maken. Het wordt dus geen platte “Hierin moet het Olympisch Plan nog Dat klinkt ambitieus, maar hoe gaan we
marketingcampagne. Nederlanders aan scherpte winnen. Daar werken we dit bereiken?
– sporters en niet-sporters – moeten momenteel hard aan met onze partners. “Om te beginnen door het aanbod van
zelf kunnen merken dat het goed is voor Ik kan wel een voorbeeld geven, want sport en bewegen op de basisschool
Nederland om naar een evenement als dat heeft ook meteen te maken met te verdubbelen. Dat is een serieuze
de Olympische Spelen toe te werken. ‘Generatie 2028’. Lekker fit zijn is ook uitdaging, want het Ministerie van OCW
14 | 2028
17. regelt dit niet. Is het dan onmogelijk? We herinnerd worden, en waarom zouden de accent geven. En wij kunnen wat op dat
moeten de kracht van de Alliantie niet IOC-leden voor ons moeten kiezen?” gebied. De Deltawerken hoef ik niet
onderschatten. En wat als zorgverze- eens te noemen. Als de dijken in New
keraars en andere bedrijven in de ring Kun je een voorbeeld geven van wat je Orleans doorbreken, wordt Nederlandse
stappen, als er wordt samengewerkt bedoelt met ‘thema van de Spelen’? kennis ingevlogen om te adviseren. Als
met sportbonden en met sportvereni- “Het thema kleurt de Nederlandse in Dubai een palmboomeiland wordt
gingen uit de buurt van de scholen, als Spelen in – over de hele wereld. Er zijn gebouwd, worden de Nederlandse
topsporters hun invloed hiervoor gaan verschillende voorbeelden te bedenken. baggeraars van stal gehaald. Wij zouden
inzetten? Daar zijn al succesvoorbeelden Een mogelijk thema is ‘Water’. Nederland de wereld bijvoorbeeld ‘Floating Games’
van. Ik ben ervan overtuigd dat als we leeft met water, en watermanagement kunnen geven met deels drijvende
schouder aan schouder optrekken, we wordt steeds belangrijker voor de accommodaties, die daarna over de hele
het aantal uren sport en bewegen op wereld. Het past goed bij de Nederlandse wereld verscheept kunnen worden. Een
elke basisschool in Nederland kunnen identiteit en geschiedenis. Daarmee kun- showcase van Hollands vernuft, uniek in
verdubbelen. Dat is bovendien al ver voor nen we de Spelen een uniek Nederlands de wereld. Iets om trots op te zijn!”
2028 merkbaar voor iedereen. Zo komt
het Olympisch Plan 2028 heel dicht bij de
mensen en kun je echt spreken van een
prestatie van Olympisch formaat.”
“De Spelen zijn
simpelweg te
groot voor één
stad alleen”
Hoe zit het eigenlijk met de kandidaat-
stad? Wordt het Amsterdam 2028 of
Rotterdam 2028?
“Ik zou het fantastisch vinden als
die vraag echt beantwoord moet
worden. Want dat zou betekenen dat
de Nederlandse bevolking in grote
meerderheid achter het plan staat om
de Olympische en Paralympische Spelen
van 2028 naar Nederland te halen.
Zover is het nu nog niet. In deze fase
moeten we Nederland sterker maken
met de kracht van sport. Moeten we voor
alle Nederlanders – sporters en niet-
sporters – voelbaar maken dat het goed
is voor ons land echt te gaan voor de
Spelen. En of het uiteindelijk Rotterdam
of Amsterdam wordt, het zullen hoe dan
ook de Spelen van heel Nederland zijn.
De Spelen zijn simpelweg te groot voor
één stad alleen. Ik denk dan ook meer
vanuit ‘Holland 2028’.
Het komende jaar zullen we ons verder
richten op het totaalontwerp van de
Spelen in Nederland. Waar gaat het
wielrennen plaatsvinden, waar komt de
hippische sport, et cetera. Dat moet op
een zo optimaal mogelijke manier wor-
den ingepast in Nederland. Ook zullen
we scherper maken wat het thema wordt
van onze Spelen: waar willen wij om Eric Eijkelberg op weg naar de top van Alpe d’Huez tijdens La Marmotte.
15 | 2028
18. V.l.n.r. Mark Huizinga, Bas van de Goor, Epke Zonderland, Thomas Schoorel en Minke Booij.
Mission Olympic:
de finale
10 juni 2011. Vijfduizend leerlingen van 170 mid-
Foto’s Jeffrey Derksen
Mission Olympic is de grootste school-
sportcompetitie van Nederland en wordt
jaarlijks georganiseerd door NOC*NSF,
delbare scholen uit heel Nederland drommen in Coca-Cola en de KVLO. Met 150.000 deel-
nemers aan de regionale voorronden is
bussen naar het Olympisch Stadion in Amsterdam. de negende editie groter dan ooit. André
Bolhuis, voorzitter van NOC*NSF en
Zij doen mee aan Mission Olympic The School Final. waarnemend voorzitter van Olympisch
Vuur, kijkt geamuseerd toe: “Een van
Zij strijden in zestien sporten om de titel, van kogel- de doelstellingen van het Olympisch
Plan 2028 is om sport terug te krijgen
stoten en verspringen tot voetbal en volleybal. op school. Mission Olympic is daar een
16 | 2028
19. fantastische manier voor. In vergelijking groots opgezet! Het doet me denken aan rennen, zodat je in het Olympisch Stadion
met vorig jaar doen er dit jaar veertig de ontvangst die wij, de Olympische ploeg, mag sporten.”
procent meer scholen mee. Beter kunnen na Beijing 2008 kregen. Dat was ook hier.”
we niet wensen.” Caroline Muskens is een van de zestien
Als het tijd is om te sporten, zwermen de begeleiders van het OSG Echnaton
The School Final begint spectaculair: kinderen met hun klas uiteen. Robin van die vanuit Almere naar Amsterdam is
onder enthousiaste leiding van presenta- de Rovaart is vijftien jaar en zit op het gekomen. “Het is voor het eerst dat we
trice Saar Koningsberger – dankzij TMF Werenfridus in Hoorn. Normaal gespro- meedoen met Mission Olympic. En zie
een voorbeeld voor veel jongeren – en ken voetbalt hij, maar nu loopt hij voor hier, we staan met 73 leerlingen in The
met opzwepende muziek komen diverse de eerste keer een 100 meter. Hij is dan School Final”, aldus de docente. Een van
sporthelden het podium op. Turner Epke ook tevreden met zijn 12,91 seconden. die leerlingen is de vijftienjarige Julian
Zonderland geeft een spectaculaire de- “Ik loop op blote voeten, want ik vind Langestraat. Hij moet nu kogelstoten,
monstratie op de brug, Tennisser Thomas schoenen niet lekker zitten en dan voel maar op de 300 meter horden is hij een
Schoorel slaat gesigneerde ballen in het ik de baan niet”, aldus Robin. Vanwege aanstormend talent. “Ik heb wel eens
publiek en Mark Huizinga en Bas van de een gebroken pink en gekneusde vingers eerder gesport in het Olympisch Stadion,
Goor delen een enorme gouden medaille (“komt door rugby”) zit zijn rechterhand maar het is heel leuk om nu met school
uit aan de school met de meeste online in het gips. “Hardlopen en verspringen mee te doen. En ja, ik hoop inderdaad ooit
supporters. Het is tot slot aan Minke lukt wel, maar misschien dat ik het aan de Olympische Spelen mee te doen.”
Booij, net als Huizinga en Van de Goor lid kogelstoten oversla.”
van het Topsportteam 2028, om met het Hij vindt Mission Olympic een goed ini- Of die Spelen in Nederland moeten
ontsteken van de vlam Mission Olympic tiatief: “Je ziet op het nieuws dat steeds plaatsvinden? Muskens, zeer resoluut:
The School Final officieel te openen. meer kinderen te dik zijn, ze moeten “Ja. Door de Spelen te organiseren
Minke Booij: “Het is indrukwekkend meer gaan bewegen. En The School Final maak je de sportcultuur belangrijker in
hoeveel kinderen er zijn. Het is zo mooi, zo motiveert leerlingen om sneller te gaan Nederland. Dat moeten we willen.”
17 | 2028
20. Evenementen spelen een belangrijke rol in het
Topsport- Olympisch Plan 2028. Door regelmatig grote
evenementen evenementen te organiseren, laten we de wereld
om jeugd in zien dat we het aankunnen. Maar evenementen
beweging zijn meer. Naast een manier om Nederland op
te brengen de kaart te zetten als evenementenland, zijn
topsportevenementen ook steeds meer een
inspiratie om de jeugd aan het sporten te krijgen.
Oog in oog met de
wereldtoppers
Topsport inspireert. Pleinen stromen liefst 200 leerlingen uit Amsterdam en de opzet en uitrol van Join the Table.
vol als het Nederlands voetbalelftal Rotterdam bijeen voor het officieuze WK Hierbij maken zij gebruik van kennis van
een belangrijke wedstrijd speelt; voor basisscholen. Jongens en meisjes andere evenementen, verzameld in de
mensen kochten massaal een dartboard uit groep 5 tot en met 8 van de basis- Modelaanpak Evenementen.
en pijltjes toen Raymond (Barney) school die als besten van hun school
van Barneveld voor het eerst de de voorronden hebben overleefd. Ook Daarnaast is het WK tafeltennis door
Embassy (Lakeside) won, en het aantal kregen bezoekende kinderen in het het Ministerie van Volksgezondheid,
inschrijvingen bij tennisclubs steeg toen finaleweekend tafeltennisles van de Welzijn en Sport aangewezen als een
Richard Krajicek als eerste Nederlander Chinese toppers. van de pilots voor het vergroten van de
Wimbledon won. maatschappelijke spin-off van sporte-
“Kinderen die alleen naar een WK gaan venementen. Alleen door deze steun,
Nederlands beste tafeltennisster kijken, blijven op hun stoel zitten. Als ze die zonder het Olympisch Plan niet zou
Bettine Vriesekoop, lid van het bij een evenement ook zelf een balletje bestaan, is het mogelijk geworden om het
Topsportteam 2028: “De tafeltennis- mogen slaan, neem je ze sneller mee. Er breedtesportprogramma op te stellen.
sport mist aansprekende boegbeelden is een grotere kans dat ze dan ook echt
als Pieter van den Hoogenband, die gaan tafeltennissen”, aldus Vriesekoop. kOgelstOten Op het plein
veel publiciteit genereren. Er zijn weinig Het WK tafeltennis is een schoolvoor-
spelers of speelsters met wie kinderen jOin the table beeld van een topsportevenement dat
zich kunnen identificeren. We moeten De activiteiten bij het WK tafeltennis wordt aangegrepen om meer mensen
het hebben van projecten om mensen maakten onderdeel uit van de breed- aan het sporten te krijgen. De trend
met de sport in aanraking te laten komen. tesportcampagne van de Nederlandse is echter ook zichtbaar bij andere
Het is enorm goed dat we evenementen Tafeltennisbond (NTTB). Het Join the toernooien. Bij het WK baanwielrennen,
hiervoor kunnen benutten.” Table-programma is bedoeld om de tafel- afgelopen april in Apeldoorn, gaven
tennissport te promoten onder de jeugd, toppers als Marianne Vos en Teun Mulder
wk vOOr basisschOlen bedrijven, gehandicapten en Aziaten in clinics aan de lokale jeugd. In Twente
Vriesekoop duidt op het WK tafeltennis, Nederland. Het programma is begin 2011 kon men zelfs genieten van een officiële
waar zij als ambassadeur aan verbonden gestart en loopt tot ver na het WK. kogelstootwedstrijd. De organisatie van
was. Enkele honderden miljoenen de FBK-Games, Nederlands grootste at-
mensen, voornamelijk uit Azië, bekeken De organisatie heeft op meerdere letiekevenement, had namelijk besloten
dit evenement. Maar wie begin mei vlakken steun gehad van het Olympisch om dit onderdeel niet in het stadion maar
tijdens het WK Ahoy binnenkwam, zag Plan 2028. De evenementenexperts in de binnenstad van Hengelo te houden.
naast de internationale toppers veel van het Olympisch Plan 2028 hebben Ook werd er een officieuze interland
kinderen rondlopen. Zo kwamen maar in een vroeg stadium meegedacht over polsstokhoogspringen op het marktplein
18 | 2028
21. Modelaanpak
Evenementen
de Modelaanpak Evenementen is een
digitale dynamische kennisbank
voor de gehele evenementensector
in Nederland, met daarin informatie
over het verwerven, organiseren
en evalueren van evenementen. de
Modelaanpak is door het Olympisch
plan 2028 ontwikkeld, met steun van
het ministerie van vWS.
de Modelaanpak geeft de organisatoren
van evenementen het gereedschap
om een evenement naar Olympisch
niveau te brengen. daarbij gaat het
niet alleen om het binnenhalen of
organiseren van het evenement, maar
georganiseerd. Door atletiek naar de oog-handcoördinatie verbeteren. Als ook om het creëren van een zo groot
burgers te brengen hoopt zij meer kinderen het leuk vinden, kunnen ze mogelijke maatschappelijke spin-off.
Nederlanders in beweging te krijgen. De daarna een racketsport beoefenen. We Hoe kun je ervoor zorgen dat een
ervaring staat centraal: iedereen kon zelf beschouwen elkaar niet als concurrenten, evenement als middel wordt ingezet
proberen hoe ver hij een 2,6 kg zware maar we willen gezamenlijk meewerken om andere maatschappelijke doelen te
rubberen kogel kon stoten en ervaren aan de sportparticipatie. In de toekomst realiseren?
met wat voor gewicht (7,25 kg!) de top- gaan we ruimte creëren voor meer
pers stoten. De grens tussen bezoeker en activiteiten.”
deelnemer wordt hiermee steeds kleiner. de Modelaanpak biedt ook een evaluatie-
twentse samenwerking instrument voor sportevenementen.
beste tafeltennissende Niet alleen bonden, maar ook evene- Hiermee kunnen zowel de economi-
hOckeyer mentenorganisatoren gaan steeds sche als maatschappelijke effecten
Een andere trend rond evenementen meer samenwerken. Redelijk uniek is worden gemeten. Het meetinstrument
is het ontstaan van bijzondere samen- de samenwerking van de FBK-Games is in samenwerking met de Werkgroep
werkingen. Zo had de NTTB rondom het met vier andere internationale topspor- Evaluatie Sportevenementen (WESp)
WK afspraken gemaakt met de hockey-, tevenementen in Twente: Enschede ontwikkeld. Als dit meetinstrument op
scherm-, squash- en voetbalbond; Marathon, CSI Twente, Triathlon Holten een uniforme wijze wordt toegepast,
een samenwerking die was gericht en Military Boekelo-Enschede. dan worden evenementen beter
op het promoten van sporten. Als vergelijkbaar en wordt een groter
onderdeel daarvan kreeg de helft van de Ellen van Langen, verantwoordelijk voor leereffect bereikt. Het evaluatie-
300 hockeyclubs in Nederland van de het deelnemersveld van de FBK-Games instrument is onder meer al toegepast
hockeybond een tafeltennistafel cadeau. en lid van het Topsportteam 2028: bij de start van de vuelta in drenthe,
Na voorronden in de kantines speelden “In plaats van elkaar te beconcur- de start van de giro d’italia, het WK
de beste hockeyers en hockeysters in reren – bijvoorbeeld op het gebied van turnen en het WK baanwielrennen.
Ahoy om de titel Beste tafeltennissende sponsorwerving – werken we samen om
hockeyer van Nederland. fantastische evenementen te organise-
ren. Deze bijzondere samenwerking past Behalve bij het ontwikkelen van de
Frank Berteling, directeur van de NTTB: perfect binnen het Olympisch Plan 2028. Modelaanpak Evenementen, speelt
“Vanuit het Olympisch Plan 2028 is het Ook werken de FBK-Games samen Olympisch plan 2028 een essentiële
belangrijk dat de breedtesport toeneemt met de Atletiekunie aan een propositie rol bij het verbinden en inspireren
en dat we meer kinderen aan het sporten om de baanatletiek in Nederland naar van alle betrokken partijen. Zo is er
krijgen. Het project oog-handcoördinatie Olympisch niveau te tillen. Die verschil- inmiddels een platform van evene-
is daar een goed voorbeeld van. Squash lende samenwerkingsverbanden om mentenmanagers van sportbonden.
en tafeltennis gaan voor jonge kinderen topevenementen te organiseren, de deze groep ontmoet elkaar vier keer
nog te snel. In samenwerking met de topsport naar een hoger niveau te tillen per jaar om kennis uit te wisselen en
Squash Bond Nederland (SBN) hebben én de breedtesport te promoten, helpen elkaar tips mee te geven voor het ge-
we lessen ontwikkeld voor basisscholen, heel Nederland om een stap verder te bruik van de Modelaanpak. Ook wordt
die tijdens en na schooltijd samen komen. We hopen dan ook dat, geïn- een ‘observer’-programma gevolgd
met een vereniging gegeven worden. spireerd door het Olympisch Plan, deze waardoor de deelnemers een kijkje
Het lespakket bestaat uit oefeningen initiatieven navolging zullen krijgen in de in elkaars keuken kunnen nemen. de
die de fijne motoriek en met name de rest van het land. uitkomsten en aanbevelingen worden
verwerkt in de Modelaanpak.
19 | 2028
22. “Het organiseren van
de Spelen past bij ons
open, internationale
karakter” Door Friso Schotanus
Het is niet gewaagd om te stellen dat de
Olympische ambities onhaalbaar zijn zonder de
steun van het bedrijfsleven. Daarom is het van
groot belang dat de voorzitter van VNO-NCW,
Bernard Wientjes, als vertegenwoordiger van
zo’n 115.000 ondernemingen in Nederland, een
warm pleitbezorger is van het Olympisch Plan
2028. Hij wil de ambitie om de Spelen in 2028
te organiseren expliciet als doel benoemen:
FOTO: vNO-NcW
“Focus brengt dynamiek, geeft energie.”
Gevraagd naar zijn toekomstbeeld, hoe wat ik graag zou willen dat er gebeurt. Nederland ook op de lange termijn tot
Nederland er in 2028 uit ziet en welke We, het kabinet en de ondernemers, zijn de sterkste economieën ter wereld zal
vormen van bedrijfsleven dominant bezig om in Nederland te komen tot een behoren.”
zullen, antwoordt Wientjes, lid van de ‘topsectorenbeleid’. Er zijn naast een
Council Olympisch Plan 2028 spontaan: sterk financiële basis negen sectoren Welke van deze sectoren zijn voor de
“Geen flauw idee. Als ik zeventien jaar aangewezen die gelden als toekomstige, sport het meest interessant?
geleden het jaar 2011 had moeten internationaal krachtige sectoren voor “Als je kijkt naar Life Sciences, met name
voorspellen, dan had ik er totaal naast Nederland. Dan praat je onder meer over de biotechnologie, dan gebeurt er op dit
gezeten. Toen was er nog geen internet, Voedsel, Creatieve Industrie, Logistiek, moment heel veel op het vlak van het
om maar eens een doorbraak die zijn Water en Life Sciences. De komende tijd verbeteren van de kwaliteit van leven.
weerga niet kent te noemen. Het was on- worden de businessplannen voor deze Het gaat daarbij om zorg, ouder worden,
denkbaar om te voorspellen wat er qua sectoren ontwikkeld. We gaan er vanuit en uiteraard staat dit in direct verband
economische ontwikkelingen in China is dat het kabinet in het najaar daar zijn met sport en bewegen. In de Agrifood
gebeurd. Ik kan natuurlijk wel aangeven plannen op baseert. Het streven is dat wordt gekeken naar modern voedsel,
20 | 2028
