1. Τα προβλήµατα των εφήβων
Παντέλη Χριστίνα - Μπίτουλη Βάσω - Μήτου Πασχαλιά
Εργασία στο µάθηµα : Εφαρµογές Υπολογιστών
2ο ΓΕΛ ΣΤΑΥΡΟΥΠΟΛΗΣ
2011-2012
Τµήµα: Β1

2. Προβλήµατα των εφήβων
ΕΝΟΤΗΤΕΣ
1. Πρόλογος- Γενικά στοιχεία
2. ∆ιατροφικές ∆ιαταραχές2. ∆ιατροφικές ∆ιαταραχές
3. Εξαρτησιογόνες Ουσίες
4. Ενδοοικογενειακή Βία
5. Ενδοσχολική Βία

3. Γενικά Στοιχεία
Η εφηβεία σαν έννοια είναι, σε
µεγάλο βαθµό, δηµιούργηµα του
δυτικού πολιτισµού. Σε άλλες πιο
απλές κοινωνίες, οι νέοι µόλις
καταστούν έτοιµοι βιολογικά για
τεκνοποίηση, θεωρούνται
ενήλικες.
Αντίθετα, στις δυτικές κοινωνίεςΑντίθετα, στις δυτικές κοινωνίες
η εφηβεία είναι µια περίοδος
χάριτος - µια περίοδος
προπαρασκευής και ωρίµανσης -
ώστε οι έφηβοι να
προετοιµαστούν για τις
πολυσύνθετες υποχρεώσεις που
θα κληθούν να αντιµετωπίσουν
ως ενήλικες.

4. Πρόλογος
Τα προβλήµατα των εφήβων έχουν αυξηθεί
απειλητικά τα τελευταία χρόνια. Σχεδόν ένας
στους τέσσερις εφήβους παρουσιάζει κάποιοστους τέσσερις εφήβους παρουσιάζει κάποιο
πρόβληµα συµπεριφοράς, διάθεσης ή άγχους
και µάλιστα τόσο σοβαρό που µπορεί να
διαταράσσει την καθηµερινότητά του.

5. ∆ιατροφικές ∆ιαταραχές
Ζούµε σε µια εποχή όπου η εικόνα µας και πως µας βλέπουν οι φίλοι µας
και οι συµµαθητές µας φαίνεται να είναι κυρίαρχο στην καθηµερινή ζωή
µας. Παράλληλα µε αυτό υπάρχει µια επίµονη εµµονή µε το φαγητό και
την δίαιτα. Βοµβαρδιζόµαστε µε χιλιάδες εικόνες και συµβουλές στο πώς
να αποκτήσουµε µια ‘τέλεια γραµµή’. Συνεπώς, οι διατροφικές
διαταραχές απλώνονται σε τέτοια έκταση όπου θα ήταν αδιανόητο να
συνέβαινε κάτι τέτοιο πριν 20 χρόνια. Έτσι, έχουν δηµιουργηθεί αρκετοίσυνέβαινε κάτι τέτοιο πριν 20 χρόνια. Έτσι, έχουν δηµιουργηθεί αρκετοί
µύθοι και παρανοήσεις. Πολλοί άνθρωποι έχουν µια λανθασµένη
εντύπωση πως κάποιος µε ψυχογενή διατροφική διαταραχή φαίνεται και
συµπεριφέρεται.
Οι περιπτώσεις ψυχογενών διατροφικών διαταραχών αυξάνονται
καθηµερινά µε όλο και περισσότερους ανθρώπους να αναζητούν
εξειδικευµένη βοήθεια και υποστήριξη. Είναι πολύ σηµαντικό να είµαστε
ενήµεροι για την ύπαρξη τους, την σπουδαιότητά τους και τους κινδύνους
που φέρνουν µαζί τους.

6. Παχυσαρκία
Ορισµός
Η παχυσαρκία, είναι ένα δυσεπίλυτο πρόβληµα που συχνά
αποτελεί πηγή µεγάλης απογοήτευσης για όσους επιχειρούν
να το αντιµετωπίσουν.να το αντιµετωπίσουν.
Στη σκέψη όλων των παχύσαρκων ατόµων η απόκτηση
περιττού σωµατικού βάρους φαίνεται εύκολη υπόθεση, σε
αντίθεση µε την απώλεια που φαίνεται σχεδόν αδύνατη.
Οι περισσότεροι ειδικοί θεωρούν, ότι υπάρχει παχυσαρκία,
όταν το σωµατικό βάρος του ατόµου υπερβαίνει κατά 20%-
30% το ιδανικό βάρος για το φύλλο και την ηλικία του ατόµου
αυτού.

7. Παχυσαρκία
Η παχυσαρκία στα παιδιά και
στους έφηβους έχει αυξηθεί
δραµατικά κατά τις τελευταίες
δεκαετίες στις ανεπτυγµένες
χώρες του κόσµου. Η
παχυσαρκία είναι µια κλινική
κατάσταση για την οποία ηκατάσταση για την οποία η
διάγνωση µπορεί να γίνει
εύκολα όµως η θεραπεία δεν
είναι εύκολη.
Τα υπέρβαρα παιδιά έχουν πολύ
µεγάλες πιθανότητες να γίνουν
παχύσαρκοι ενήλικες εκτός εάν
αλλάξουν τρόπο διατροφής και
αρχίσουν να εξασκούνται
σωµατικά.

8. Παχυσαρκία
Αίτια
Γενετικοί παράγοντες
Κληρονοµικοί παχυσαρκία
Λίγα και µεγάλα γεύµαταΛίγα και µεγάλα γεύµατα
Μειωµένη φυσική
δραστηριότητα
Λήψη φαρµάκων
Ψυχολογικοί παράγοντες

9. Παχυσαρκία
Συµπτώµατα
Υπερβολική αύξηση βάρους
∆ύσπνοια
Αυξηµένη εφίδρωσηΑυξηµένη εφίδρωση
Ροχαλητό και δυσκολία στον ύπνο
Αδυναµία να αντιµετωπίσει την ξαφνική σωµατική
δραστηριότητα
Αισθάνεται πολύ κουρασµένος κάθε µέρα
Πόνους στις αρθρώσεις.

10. Παχυσαρκία
60,00%
70,00%
80,00%
90,00%
0-1 έτη 1-6 έτη
7-12 έτη 13-18 έτη
Σύνολο
0,00%
10,00%
20,00%
30,00%
40,00%
50,00%
Φυσιολογικά Υπέρβαρα Παχύσαρκα
Σύνολο

11. Παχυσαρκία
∆ιαβήτης
Λοιµώξεις µαλακών µορίων
Γαστροοισοφαγική παλινδρόµηση
Το υπερβολικό βάρος συνεπάγεται αύξηση των κινδύνων που συνυπάρχουν και που
καµιά φορά οδηγούν σε προβλήµατα που απειλούν ακόµα και την ίδια τη ζωή του
ατόµου. Τα νοσήµατα που σχετίζονται µε την παχυσαρκία, επιβαρύνοντας την ποιότητα
της ζωής, αλλά πολύ περισσότερο την διάρκειά της, είναι τα παρακάτω:
∆ιαβήτης
Πνευµονοπάθειες
Υπνική άπνοια
Υπέρταση
Αγγειακά εγκεφαλικά προβλήµατα
Καρδιοπάθειες
Φλεβοθροµβωσεις
Πνευµονικές εµβολές
Γαστροοισοφαγική παλινδρόµηση
Λιπώδης εκφύλιση ήπατος
Οστεοαρθρίτιδα
Χρόνια κεφαλαλγία
∆ιαταραχές γονιµότητας,
ανικανότητα
Αυξηµένος κίνδυνος καρκίνου
Κατάθλιψη, ψυχολογικές
διαταραχές

12. Παχυσαρκία
Θεραπεία της Παχυσαρκίας
Η θεραπεία της παχυσαρκίας δεν είναι ούτε εύκολη ούτε απλή. Και φυσικά δεν
σηµαίνει απλά και µόνο τη λήψη ενός φαρµάκου.
Η σωστή θεραπευτική αντιµετώπιση συνεπάγεται τη συµµετοχή διαιτολόγου,
ψυχολόγου, παθολόγου και πολύ συχνά και χειρούργου.
Για τη σωστή θεραπεία απαιτείται:
α. Ψυχολογική υποστήριξη
β. ∆ίαιτα και τροποποίηση της συµπεριφοράς
γ. Φαρµακευτική αγωγή
δ. Ενδεχοµένως, χειρουργική επέµβαση.
Η χειρουργική επέµβαση συνιστάται σε περιπτώσεις όπου έχουν αποτύχει όλες οι
άλλες θεραπευτικές προσπάθειες. Η χειρουργική επέµβαση, όταν γίνεται στην
κατάλληλη στιγµή και µετά από λεπτοµερή µελέτη της περιπτώσεως, µπορεί να
οδηγήσει σε µόνιµη θεραπεία, µε σηµαντική απώλεια σωµατικού βάρους.

13. Παχυσαρκία

14. Νευρική Ανορεξία
Ορισµός
Η νευρική ανορεξία είναι µια διατροφική διαταραχή που χαρακτηρίζεται
κυρίως από άρνηση για διατήρηση ενός υγιούς φυσιολογικού βάρους και
έναν µανιώδη φόβο για την απόκτηση βάρους σε συνδυασµό µε µια
διαστρεβλωµένη εικόνα για τον εαυτό τους που µπορεί να διατηρηθεί από
διάφορες προκαταλήψεις σχετικά µε το σώµα του ή της, το φαγητό και τηνδιάφορες προκαταλήψεις σχετικά µε το σώµα του ή της, το φαγητό και την
διατροφή τους.
Τα άτοµα µε νευρική ανορεξία συνεχίζουν να νιώθουν πείνα αλλά
επιτρέπουν στους εαυτούς τους µόνο πολύ µικρές ποσότητες φαγητού. Η
µέση ηµερήσια πρόσληψη θερµίδων για άτοµα µε ανορεξία είναι 600-800
θερµίδες αλλά υπάρχουν και ακραίες περιπτώσεις ολικούς αθρεψίας. Είναι
µια σοβαρή ψυχική αρρώστια µε υψηλό ποσοστό παρενεργειών και το
υψηλότερο ποσοστό θνησιµότητας από όλες τις ψυχικές ασθένειες. Η
νευρική ανορεξία εκδηλώνεται συνήθως στην εφηβεία και είναι πιο συχνή
στις έφηβους.

15. Νευρική Ανορεξία
Παρόλο που µπορεί να επηρεάσει
ανθρώπους κάθε ηλικίας, φυλής
και κοινωνικοοικονοµικής
κατάστασης η νευρική ανορεξία
επηρεάζει τις γυναίκες 10 φορές
περισσότερο από τους άντρες.
Ο όρος νευρική (ανορεξία)
καθιερώθηκε το 1873 από τον Σερ
Γουίλλιαµ Γκαλ Sir William Gull
καθιερώθηκε το 1873 από τον Σερ
Γουίλλιαµ Γκαλ Sir William Gull
έναν από τους προσωπικούς
γιατρούς της Βασίλισσα Βικτορίας.
Ο όρος έχει ελληνική προέλευση
από το ἀν -( πρόθεµα που δηλώνει
άρνηση) και το ὄρεξις (όρεξη) άρα
σηµαίνει έλλειψη της επιθυµίας του
ατόµου να τραφεί.

16. Νευρική Ανορεξία
Η νευρική ανορεξία έχει µέση συχνότητα που κυµαίνεται από 0.3 - 1% στις
γυναίκες και 0.1% στους άνδρες σύµφωνα µε την διάγνωση στις
αναπτυσσόµενες χώρες. Η πάθηση επηρεάζει σε µεγάλο βαθµό νεαρές
εφήβους, µε εκείνες που είναι 15-19 ετών να αποτελούν το 40% όλων τωνεφήβους, µε εκείνες που είναι 15-19 ετών να αποτελούν το 40% όλων των
περιπτώσεων. Περίπου το 90% των ατόµων µε νευρική ανορεξία είναι
γυναίκες. Η νευρική ανορεξία είναι πιο διαδεδοµένη στα ανώτερα
κοινωνικά στρώµατα και έχει δηλωθεί ότι είναι πιο σπάνια στις λιγότερο
ανεπτυγµένες χώρες (Γκελντερ, Μάγιου και Γκιντες 2005) (Gelder, Mayou
and Geddes 2005).

17. Νευρική Ανορεξία
Αίτια
∆υσαρέσκεια για το σώµα
Αυστηρή δίαιταΑυστηρή δίαιτα
Χαµηλή αυτοεκτίµηση
∆υσκολία στην έκφραση συναισθηµάτων
Τελειοθηρία
Προβλήµατα στις οικογενειακές σχέσεις
Ιστορικό σωµατικής ή σεξουαλικής κακοποίησης
Οικογενειακό ιστορικό διατροφικών διαταραχών

18. Νευρική Ανορεξία
Κριτήρια Νευρικής Ανορεξίας
1) Το άτοµο αρνείται να διατηρήσει το
σωµατικό του βάρος στα επίπεδα του
κατώτερου φυσιολογικού για την ηλικία
και το ύψος του. (Το φυσιολογικό βάρος
για έφηβους καθορίζεται σύµφωνα µε τις
καµπύλες ανάπτυξης)
2) Το άτοµο βιώνει έντονο φόβο για την
αύξηση του βάρους του, το οποίο και
καθορίζει απόλυτα τον τρόπο πουκαθορίζει απόλυτα τον τρόπο που
αξιολογεί την ζωή του
3) Το άτοµο αρνείται την σοβαρότητα
του υπάρχοντος χαµηλού σωµατικού
βάρους, πιστεύει δηλαδή ότι το βάρος
του είναι υψηλότερο του φυσιολογικού
(κατάσταση η οποία χαρακτηρίζεται ως
«διαστρεβλωµένη εικόνα σώµατος»)
4) Απουσία έµµηνου ρύσης για
τουλάχιστον 3 διαδοχικούς κύκλους
(αµηνόρροια)

19. Νευρική Ανορεξία
Συνέπειες της ανορεξίας
Ένα πράγµα είναι σίγουρο για την ανορεξία. Αυστηρός περιορισµός θερµίδων έχει
τροµερές φυσικές επιδράσεις. Όταν το σώµα σας δεν παίρνει τα καύσιµα που
χρειάζεται για να λειτουργήσει κανονικά, πηγαίνει σε κατάσταση πείνας και
επιβραδύνει την εξοικονόµηση ενέργειας. Ουσιαστικά, το σώµα σας αρχίζει να
καταναλώνει το ίδιο. Εάν η αυτό-λιµοκτονία συνεχίζεται όλο και περισσότερο
σωµατικό λίπος χάνεται µε αποτέλεσµα το σώµα και το µυαλό σας να πληρώνουν
το τίµηµα.
Μερικές από τις φυσικές συνέπειες της ανορεξίας είναι:
Σοβαρές εναλλαγές της διάθεσης. Κατάθλιψη
Έλλειψη ενέργειας και αδυναµία
Αργή σκέψη. Φτωχή µνήµη
Ξηρό, κιτρινωπό δέρµα και εύθραυστα νύχια
∆υσκοιλιότητα και φούσκωµα
Η τερηδόνα και η βλάβη των ούλων
Ζάλη, λιποθυµία, και οι πονοκέφαλοι
Η ανάπτυξη της λεπτής τρίχας σε όλο το σώµα και το πρόσωπο

20. Νευρική Ανορεξία
Θεραπεία
∆εδοµένου ότι η ανορεξία περιλαµβάνει τόσο το µυαλό και το σώµα, µια οµαδική
προσέγγιση στη θεραπεία είναι συχνά καλύτερο. Εκείνοι που µπορεί να
εµπλέκονται στη θεραπεία της ανορεξίας είναι γιατροί, ψυχολόγοι, σύµβουλοι και
διαιτολόγοι. Η συµµετοχή και η υποστήριξη των µελών της οικογένειας, επίσης,
κάνει µεγάλη διαφορά στην επιτυχία της θεραπείας. Έχοντας µια οµάδα γύρω από
σας που µπορείτε να εµπιστεύεστε θα κάνει την ανάκτηση ευκολότερη.σας που µπορείτε να εµπιστεύεστε θα κάνει την ανάκτηση ευκολότερη.
Η θεραπεία της ανορεξίας περιλαµβάνει τρία βήµατα:
Επανάκτηση ενός υγιούς βάρους
Κατανάλωση µεγαλύτερων ποσοτήτων φαγητού
Αλλαγή στάσης απέναντι στον εαυτό τους και στα τρόφιµα

21. Νευρική Ανορεξία
Ιατρική περίθαλψη για την ανορεξία
Η πρώτη προτεραιότητα στη θεραπεία της ανορεξίας είναι η αντιµετώπιση και
σταθεροποίηση οποιουδήποτε σοβαρού ζητήµατος υγείας. Η νοσηλεία µπορεί να
είναι απαραίτητη εάν είστε επικίνδυνα υποσιτισµένοι ή τόσο συντετριµµένοι που
δεν θέλετε πλέον να ζήσετε. Μπορεί επίσης να χρειαστεί να εισαχθείτε σε
νοσοκοµείο µέχρι να φτάσετε σε µια λιγότερο κρίσιµη κατάσταση. Η θεραπεία της
εξωτερικής παραµονής είναι µια επιλογή όταν δεν είστε σε άµεσο ιατρικό κίνδυνο.εξωτερικής παραµονής είναι µια επιλογή όταν δεν είστε σε άµεσο ιατρικό κίνδυνο.
∆ιατροφική θεραπεία για την ανορεξία
Ένα δεύτερο συστατικό της θεραπείας της ανορεξίας είναι η διατροφική
συµβουλευτική. Ένας διατροφολόγος ή διαιτολόγος θα σας διδάξει σχετικά µε την
υγιεινή διατροφή και σωστή διατροφή. Ο διατροφολόγος θα σας βοηθήσει επίσης
να αναπτύξετε και να ακολουθήσετε τα σχέδια γεύµατος που περιλαµβάνουν
αρκετές θερµίδες για να επιτύχετε ή να διατηρήσετε ένα φυσιολογικό, υγιές βάρος.

22. Νευρική Ανορεξία

23. Βουλιµία
Μία µορφή διατροφικής
διαταραχής είναι η ψυχογενής
βουλιµία. Ο όρος ψυχογενής είναιβουλιµία. Ο όρος ψυχογενής είναι
στην ουσία η αιτία. ∆ηλαδή οι
άνθρωποι επιβάλουν στον εαυτό
τους να λαµβάνουν τροφή και στη
συνέχεια να έχουν ενοχές µε
αποτέλεσµα να την αποβάλουν
(πρόκληση εµετών κλπ).

24. Βουλιµία
Χαρακτηριστικά Ψυχογενούς Βουλιµίας
Η ψυχογενής βουλιµία έχει ως συµπτώµατα τα επανειληµµένα επεισόδια
υπερφαγίας στη διάρκεια των οποίων το άτοµο νιώθει ότι δεν µπορεί να ελέγξει τον
εαυτό του, ώστε να σταµατήσει να τρώει. Η χρήση αντισταθµιστικών µεθόδων
όπως προκλητού εµετού, καθαρτικών, διουρητικών, ενεµάτων, νηστείας ή
υπερβολικής άσκησης για να µην πάρει βάρος και η υπερβολική ενασχόληση µε το
σχήµα και το βάρος του σώµατος είναι επίσης χαρακτηριστικά της ψυχογενούς
βουλιµίας.βουλιµίας.
Τα επεισόδια υπερφαγίας συνίσταται στην κατανάλωση τροφών µε υψηλή
θερµιδική αξία, που συνήθως είναι γλυκές ή ευκολοµάσητες τροφές και µπορούν
να καταναλωθούν γρήγορα (π.χ. παγωτά, κέικ, κουλουράκια κλπ). Τυπικά τα
βουλιµικά άτοµα ντρέπονται για τη συµπεριφορά τους και προσπαθούν να κρύψουν
τα επεισόδια υπερφαγίας. Τα επεισόδια αυτά συνήθως προκαλούνται από
δυσφορικές καταστάσεις, από διαπροσωπικά προβλήµατα, από έντονη πείνα,
ύστερα από δίαιτα ή από αρνητικά αισθήµατα για το σχήµα και το µέγεθος του
σώµατος.

25. Βουλιµία
Στόχοι θεραπείας Ψυχογενούς Βουλιµίας
∆ύο βασικοί στόχοι που πρέπει να θέτει κάθε ψυχολόγος /
ψυχίατρος στη θεραπεία της ψυχογενούς βουλιµίας είναι:
α) να αποκατασταθεί η κατάσταση θρέψης του ατόµου και ναα) να αποκατασταθεί η κατάσταση θρέψης του ατόµου και να
επιτευχθεί µεταβολική ισορροπία
β) να τροποποιηθεί η παθολογική συµπεριφορά πρόσληψης
τροφής του ατόµου, ούτως ώστε να κρατηθεί το βάρος σε
φυσιολογικά όρια και να ελεγχθούν κατά το δυνατόν τα
επεισόδια υπερφαγίας, οι προκλητοί εµετοί, η λήψη
καθαρτικών και όλες οι άλλες παθολογικές συµπεριφορές.

26. Βουλιµία

27. Εξαρτησιογόνες Ουσίες
Γενικά στοιχεία :
Σήµερα, η χρήση, η κατάχρηση ουσιών και η εξάρτηση από αυτές (σε
διαφορετικό βαθµό και έκταση µεταξύ των κοινωνιών) έχει πάρει µεγάλες
διαστάσεις και αποτελεί φαινόµενο επιβαρυντικό και καταστροφικό, τόσο
για τις κοινωνίες, όσο και για τα µέλη τους.
ς εξάρτηση ορίζεται η συνεχής ανάγκη για χρήση ψυχοδραστικών
ουσιών, που γίνεται µε στόχο την αλλαγή της διάθεσης, παρά την ύπαρξη
σηµαντικών προβληµάτων που σχετίζονται µε τη λήψη τους. Η εξάρτηση
από ουσίες συνοδεύεται από ένα σύνολο συµπτωµάτων (διάθεσης,
συµπεριφοράς, κ.λπ.) που οδηγούν σε δυσπροσαρµοστική συµπεριφορά.

28. Εξαρτησιογόνες Ουσίες
Η εξάρτηση µπορεί να
είναι:
Σωµατική: όταν ο οργανισµός
του χρήστη δεν µπορεί να
λειτουργήσει φυσιολογικά χωρίς
τη χρήση.τη χρήση.
Ψυχολογική: όταν ο χρήστης
έχει την ανάγκη της ουσίας για να
διατηρήσει την ψυχική του
συνοχή.
Όλες οι περιπτώσεις σωµατικής
εξάρτησης εµπεριέχουν την
ψυχική, ενώ δε συµβαίνει πάντα
το αντίθετο.

29. Εξαρτησιογόνες Ουσίες
Συνήθως ένα άτοµο θεωρείται εξαρτηµένο όταν ισχύουν τρία από τα
παρακάτω για µεγάλο χρονικό διάστηµα:
Έντονη επιθυµία χρήσης: χρήση της ουσίας σε µεγάλες ποσότητες ή για
µεγάλες χρονικές περιόδους.
Aνάγκη για συνεχή αύξηση των δόσεων της ουσίας που χρησιµοποιείται
Ανάπτυξη ανοχής στη χρήση.
Mείωση της επίδρασης της ουσίας παρά το ότι χρησιµοποιείται η ίδια
ποσότητα ουσίας.ποσότητα ουσίας.
Εµφάνιση στερητικού συνδρόµου, όταν διακοπεί ή µειωθεί η χρήση
Ανάλωση σηµαντικού χρόνου γύρω από τη χρήση ουσιών ή την
αναζήτηση τους.
Εγκατάλειψη σηµαντικών δραστηριοτήτων (κοινωνικών, επαγγελµατικών,
εκπαιδευτικών ψυχαγωγικών κ.ά.) λόγω της χρήσης.
Σωµατικά, ψυχολογικά και κοινωνικά προβλήµατα που προκαλούνται από
τη χρήση.
Εµµονή στη χρήση, παρόλη την επίγνωση των σωµατικών ή ψυχολογικών
προβληµάτων που επιφέρει.

30. Κάπνισµα
Το κάπνισµα σύµφωνα µε τον Παγκόσµιο Οργανισµό Υγείας (Π.Ο.Υ.)
προκαλεί εθισµό, θεωρείται χρόνια νόσος, αποτελεί την πρώτη και κύρια
αναστρέψιµη αιτία θανάτου µε δυνατότητα πρόληψης και παράλληλα
θεωρείται ο µεγαλύτερος παράγοντας απορρόφησης οικονοµικών πόρων
του συνόλου των ασφαλιστικών συστηµάτων
Στο διάστηµα 2000-2005 το κάπνισµα έχει σκοτώσει σε παγκόσµιο επίπεδοΣτο διάστηµα 2000-2005 το κάπνισµα έχει σκοτώσει σε παγκόσµιο επίπεδο
σύµφωνα µε εκτιµήσεις του Π.Ο.Υ. περισσότερους από 450.000.000
ανθρώπους, ενώ σήµερα εκτιµάται ότι το ένα τρίτο του παγκόσµιου
ενήλικου πληθυσµού, δηλ. 1,1 δισεκατοµµύρια άνθρωποι, είναι καπνιστές.
Στη λίστα των θυµάτων θα πρέπει να προστεθούν σε ετήσια βάση
εκατοντάδες από τις χιλιάδες των ανθρώπων που ποτέ δεν κάπνισαν αλλά
πεθαίνουν από ασθένειες που σχετίζονται µε το παθητικό κάπνισµα.

31. Κάπνισµα
Η εξάπλωση στους νέους
Οι εκτιµήσεις για την εξάπλωση
στους νέους είναι πιο πρόσφατες
και προέρχονται από τη
Παγκόσµια Επισκόπηση
Καπνίσµατος Νέων (GYTS) πουΚαπνίσµατος Νέων (GYTS) που
διεξήχθη το 2005 µεταξύ 6.378
µαθητών ηλικίας 13 – 15 ετών.
Το δείγµα ήταν εθνικά
αντιπροσωπευτικό και τυχαία
επιλεγµένο. Η µελέτη έδειξε πως
περίπου 1 στους 10 µαθητές ήταν
τρέχοντες καπνιστές (10.4%) και
ότι δεν υπήρχε στατιστική
διαφορά µεταξύ αγοριών και
κοριτσιών.

32. Κάπνισµα
Άλλα ευρήµατα από την GYTS περιλαµβάνει τα ακόλουθα:
Πολλοί µαθητές είχαν πειραµατιστεί µε το κάπνισµα. Περίπου το ένα τρίτο των
µαθητών ηλικίας 13-15 ετών στην Ελλάδα είχε κάποτε καπνίσει.
Το κάπνισµα άρχιζε σε µικρή ηλικία. Ένας στους τέσσερις καπνιστές άρχισε πριν
από την ηλικία των 10.
Πολλοί µαθητές δοκίµασαν να καπνίσουν. Το 19.5% αυτών που ποτέ δεν κάπνισανΠολλοί µαθητές δοκίµασαν να καπνίσουν. Το 19.5% αυτών που ποτέ δεν κάπνισαν
στο παρελθόν, είπαν πως πιθανότατα θα άρχιζαν να καπνίζουν το επόµενο έτος.
Η καπνοβιοµηχανία στοχοποίησε επιθετικά τους νέους. Ένας στους πέντε µαθητές
δέχθηκε προσφορά δωρεάν τσιγάρων από εκπρόσωπο της καπνοβιοµηχανίας.
Άλλες µελέτες έχουν δείξει την εξάπλωση του καπνίσµατος µεταξύ φοιτητών
ιατρικής να κυµαίνεται µεταξύ 28% και 30% σε φοιτητές άλλων σχολών να
κυµαίνεται µεταξύ 42% και 44%.

33. Κάπνισµα
Λόγοι που καπνίζουν οι νέοι:
Γενετικοί παράγοντες: Μια άλλη παράµετρος που επηρεάζει ορισµένους
ανθρώπους να καπνίζουν αφορά την ύπαρξη ενός συγκεκριµένου γονιδίου,
σύµφωνα µε έρευνες που διεξήχθησαν το 1950 σε δίδυµα το οποίο µπορεί να έχει
διαφορετικές µορφές σε κάθε άνθρωπο. Σύµφωνα µε τους ερευνητές,διαφορετικές µορφές σε κάθε άνθρωπο. Σύµφωνα µε τους ερευνητές,
παρατηρήθηκε ότι άτοµα που έχουν τη µορφή του συγκεκριµένου γονιδίου του
τύπου SLC6A3-9 έχουν µικρότερες πιθανότητες να ξεκινήσουν το κάπνισµα πριν
από την ηλικία των 16 ετών. Η συγκεκριµένη µορφή του γονιδίου συνδέεται µε τη
µεταφορά της ντοπαµίνης, η οποία είναι ιδιαίτερα σηµαντική για την ενίσχυση του
εγκεφάλου. Το συγκεκριµένο γονίδιο δεν αποτελεί παρ' όλα αυτά το γονίδιο του µη
καπνιστή, αλλά αποτελεί έναν από τους λόγους που δικαιολογούν την επιρροή που
µπορεί να έχει η ύπαρξη ενός γονιδίου στην επιθυµία ενός ατόµου να καπνίσει.

34. Κάπνισµα
Κοινωνική πίεση: Πολλοί νέοι, στην κοινωνική πίεση που ασκείται
από φίλους που ήδη καπνίζουν, «αναγκάζονται» να ξεκινήσουν το
κάπνισµα γιατί η υπόλοιπη παρέα καπνίζει και δεν θέλουν να νιώθουν
διαφορετικοί. Επίσης, οι νέοι επηρεάζονται και από τις ταινίες, όπου ο
άντρας που καπνίζει είναι συνήθως αυτός που πετυχαίνει και είναι ικανός,
έχει κατακτήσεις στο αντίθετο φύλο. Σε ό,τι αφορά το γυναικείο
πληθυσµό, στην ταινία η γυναίκα που καπνίζει είναι αυτή που ξέρει τι
ζητάει από τη ζωή και είναι δυναµική και σίγουρη για τον εαυτό της. Αυτά
τα πρότυπα οδηγούν στο να διαµορφώνονται εικόνες σε ό,τι αφορά τητα πρότυπα οδηγούν στο να διαµορφώνονται εικόνες σε ό,τι αφορά τη
φιγούρα του καπνιστή.
∆ιαφηµιστικοί λόγοι: Σε συνδυασµό µε την κοινωνική πίεση, η
διαφήµιση αποτελεί έναν από τους σηµαντικότερους παράγοντες επιρροής
των εφήβων σε ό,τι αφορά το κάπνισµα. Παρ' όλο που οι εταιρείες καπνού
υποστήριζαν ότι οι διαφηµιστικές τους καµπάνιες αφορούν µόνο τον
επηρεασµό των ήδη καπνιστών στο να αλλάξουν µάρκα τσιγάρων,
παρατηρήθηκε ότι έφηβοι ήδη καπνιστές, που έβλεπαν διαφηµίσεις
κάποιας µάρκας τσιγάρων και τους άρεσε, έφταναν να καπνίζουν 4 φορές
περισσότερο µετά την προβολή της διαφήµισης.

35. Κάπνισµα
Έλεγχος βάρους: Πολλά νεαρά
κορίτσια και αγόρια πιστεύουν ότι
καπνίζοντας µπορούν να περιορίσουν
το φαγητό και κατά συνέπεια το
βάρος τους. Έρευνες έχουν δείξει ότιβάρος τους. Έρευνες έχουν δείξει ότι
τα κορίτσια παρουσιάζουν αυτή την
αντίληψη περισσότερο από τα αγόρια
και κορίτσια που έχουν παρουσιάσει
διαταραχές στο φαγητό, όπως
βουλιµία ή ανορεξία, τείνουν να
καπνίζουν δύο φορές περισσότερο
από κορίτσια που δεν έχουν
παρουσιάσει κάποια αντίστοιχη
διατροφική διαταραχή.

36. Κάπνισµα
To κάπνισµα του τσιγάρου αποτελεί έναν µεγάλο κίνδυνο για τον ανθρώπινο οργανισµό και κατά
συνέπεια, οι επιπτώσεις του καπνίσµατος µπορεί να είναι ακόµα και θανατηφόρες!
Oι συνέπειες του καπνίσµατος και οι αρνητικές επιπτώσεις του τσιγάρου παρατίθενται παρακάτω:
Λιγότερο επικίνδυνες συνέπειες του καπνίσµατος είναι:
∆ιατάραξη της όρασης (µια από τις
πιο επικίνδυνες επιπτώσεις του
καπνίσµατος στην όρασή)
Ίλιγγος
Νευραλγίεςκαπνίσµατος στην όρασή)
Φαρυγγίτιδα (Μια από τις πιο συχνές
επιπτώσεις του καπνίσµατος)
Αλλοίωση της γεύσης, της ακοής και
της όσφρησης
Μείωση της αντοχής (Μια από τις πιο
γνωστές επιπτώσεις του καπνίσµατος)
Τρεµούλιασµα των άκρων
Νευραλγίες
Εγκεφαλική υπεραιµία µε βάρος και ζάλη
Παλµούς
Πόνους στοµάχου και εντέρων –
δυσκοιλιότητα (Πρόκειται για µια από τις
επιπτώσεις του καπνίσµατος που
εµφανίζεται περισσότερο σε νέους
καπνιστές)
Τοπικός ερεθισµός στα χείλη, στο στόµα
και στη γλώσσα

37. Κάπνισµα
Οι πιο σηµαντικές συνέπειες του καπνίσµατος είναι:
Καρκίνος του πνεύµονα (Ευθύνεται
για το 90% των θανάτων λόγω καρκίνου
του πνεύµονα! )
Καρκίνος της στοµατικής
κοιλότητας (τοπική εµφάνιση καρκίνου
– µια από τις πιο καταστρεπτικές
συνέπειες του καπνίσµατος)
Καρκίνος ουροδόχου κύστης (50%
των ασθενών µε καρκίνο της
ουροδόχου κύστης, είναι ή ήταν
καπνιστές!)
Καρδιακές παθήσεις (άλλη µια από
τις πιο επικίνδυνες συνέπειες του
καπνίσµατος)συνέπειες του καπνίσµατος)
Καρκίνος του λάρυγγα (τοπική
εµφάνιση καρκίνου – µια από τις πιο
καταστρεπτικές συνέπειες του
καπνίσµατος)
Καρκίνος του οισοφάγου (τοπική
εµφάνιση καρκίνου – µια από τις πιο
καταστρεπτικές συνέπειες του
καπνίσµατος)
Μείωση της καλής χοληστερίνης µε
συνέπεια να αυξάνεται ο κίνδυνος
αρτηριοσκλήρυνσης.
Εµφύσηµα

38. Κάπνισµα
Για όσους έχουν αποφασίσει να σταµατήσουν το κάπνισµα οι
παρακάτω συµβουλές θα τους βοηθήσουν σηµαντικά:
Γνωστοποιήστε την απόφαση στο φιλικό και οικογενειακό σας περιβάλλον
Αφήστε να περάσουν 2-3 βδοµάδες πριν ξεκινήσετε την προσπάθεια
Φροντίστε το διάστηµα αυτό να µην συµπίπτει µε δυσκολίες καιΦροντίστε το διάστηµα αυτό να µην συµπίπτει µε δυσκολίες και
στεναχώριες
Αποφύγετε στην αρχή τους παράγοντες που σας προκαλούν διάθεση για
κάπνισµα όπως καφέδες, οινοπνευµατώδη, ξενύχτια, τσακωµούς κ.α.
Παρακαλέστε τους δικούς σας και τους φίλους σας να µην καπνίζουν
µπροστά σας και να µην αφήνουν τσιγάρα γύρω σας

39. Κάπνισµα
Αντισταθείτε στον πειρασµό "για ένα και µόνο" τσιγάρο
Περιορίστε τον εκνευρισµό σας µε δηµιουργικές ασχολίες, σπορ και
ψυχαγωγία
∆είξτε αποφασιστικότητα τις πρώτες µέρες. Η ανάγκη για κάπνισµα∆είξτε αποφασιστικότητα τις πρώτες µέρες. Η ανάγκη για κάπνισµα
µειώνεται µε την πάροδο του χρόνου
Αν θέλετε µπορείτε να χρησιµοποιήσετε παράλληλα και κάποια απ' τις
µεθόδους που µπορεί να βοηθήσουν στη διακοπή του καπνίσµατος, όπως
τσίχλες νικοτίνης, αυτοκόλλητα νικοτίνης, βελονισµό
Ξαναδοκιµάστε αν αποτύχετε. Λίγοι τα καταφέρνουν µε την πρώτη. Και
θυµηθείτε ο καθένας µπορεί να κόψει το κάπνισµα αρκεί να θέλει, µε ή
χωρίς βοήθεια.

40. Κάπνισµα

41. Αλκοόλ
Ορισµός
Ο όρος αναφέρεται για
πρώτη φορά από έναν
Ολλανδό γιατρό στα τέληΟλλανδό γιατρό στα τέλη
της δεκαετίας του 1840, ενώ
αναλύθηκε σε νόσο το 1972
από το γιατρό John Coakley
Lettson. Αλκοολισµός
σηµαίνει δηλητηρίαση από
αλκοόλ και παρουσιάζεται
σε δύο µορφές, την οξεία
και χρόνια µέθη.

42. Αλκοόλ
Είδη αλκοολισµού
Στην οξεία µέθη, ανάλογα µε την ποσότητα του οινοπνεύµατος που έχει
καταναλωθεί και την κατάσταση του ατόµου (βαθµό πληρώσεως
στοµάχου, ιδιοσυγκρασία, φύλο κ.τ.λ.) υπάρχουν διαταραχές συνειδήσεως,
αναστολή φραγµών, µειωµένη αντίληψη έως κώµα και θάνατος.
Στη χρόνια µέθη έχουµε καθηµερινή χρήση µεγάλης ποσότητας
αιθανόλης. Τα άτοµα αυτά, ανίκανα να αντισταθούν στην αυξηµένη
επιθυµία τους, οδηγούνται σιγά-σιγά σε αδυναµία να λειτουργήσουν εάν
δεν πιουν (συµπτώµατα στέρησης), πράγµα καταστροφικό τόσο για τους
ίδιους όσο και για τον περίγυρο. Στον χρόνιο αλκοολισµό, παρουσιάζονται
διαταραχές ποικίλου βαθµού του νευρικού συστήµατος (τρεµούλιασµα,
πολυνευρίτιδα, διανοητική σύγχυση, παραισθήσεις, τροµώδες
παραλήρηµα) του ήπατος, (αλκοολική κίρρωση, δηλαδή καταστροφή του
ιστού του οργάνου) του κυκλοφορικού συστήµατος (αρτηριοσκλήρωση).

43. Αλκοόλ
Πως δηµιουργείται ο αλκοολισµός; Πως γίνεται κανείς
αλκοολικός;
Γεννιέται µε την προδιάθεση ή τον σπρώχνουν στο πιοτό τα
βάσανα της ζωής; Η Ψυχιατρική έχει πολλά να πει σχετικά µε την
εξάρτηση από το αλκοόλ.
Πολλοί παράγοντες έχουν επιπτώσεις στην απόφαση να αρχίσει
κάποιος να πίνει, στην ανάπτυξη των προσωρινών προβληµάτων µε
το αλκοόλ στα εφηβικά έτη και στη δεκαετία των 20 ετών, και στην
ανάπτυξη τελικά της εξάρτησης από το αλκοόλ. Η έναρξη της
κατανάλωσης οινοπνεύµατος εξαρτάται κατά ένα µεγάλο µέρος από
χαµηλή αυτοεκτίµηση, γενετικούς και συναισθηµατικούς
παράγοντες.

44. Αλκοόλ
1. Γενετική: Αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό του εθισµού στο αλκοόλ, το
ποσοστό των απογόνων που εθίζονται είναι πολύ υψηλότερο.
2. Χαµηλή αυτοεκτίµηση: η χαµηλή αυτοεκτίµηση ή η κατάθλιψη µπορεί
επίσης να οδηγήσει σε εθισµό. Οι άνθρωποι που έχουν χαµηλή αυτοπεποίθηση
ή χαµηλή αυτοεκτίµηση µπορεί να ψάχνουν για εύκολους τρόπους για να
νιώσουν καλά.νιώσουν καλά.
3. Συναισθηµατικοί παράγοντες: Οι άνθρωποι που έχουν έλλειψη αγάπης ή
τα παιδιά των οποίων οι γονείς δεν είναι σε θέση να τους παρέχουν
απεριόριστη αγάπη διατρέχουν επίσης υψηλό κίνδυνο εθισµού. Αυτά τα παιδιά
θέλουν να είναι απαραίτητα και αγαπητά, κάτι που δεν βρίσκουν στο σπίτι
τους και ως εκ τούτου, ζητούν από τους συνοµηλίκους. Τις περισσότερες
φορές, για να ευχαριστήσουν τους φίλους τους, αρχίζουν το αλκοόλ και συχνά
εθίζονται.

45. Αλκοόλ
Κίνδυνοι από την κατάχρηση αλκοόλ
Αντικοινωνική συµπεριφορά: εσωστρέφεια, συναισθηµατική
αποµάκρυνση, ανειλικρίνεια, κατάσταση απουσίας
ελέγχου
Ριψοκίνδυνη συµπεριφορά: διέγερση, µείωση κριτικής ικανότητας,
παρορµητικότητα, αµνησία, µείωση αντίληψης,
συσκότιση.
Ροπή σε ριψοκίνδυνες συµπεριφορές: ερωτική πράξη χωρίς
προφυλάξεις, χρήση και άλλων τοξικών ουσιών, προθάλαµος
ναρκωτικών.
Νοσηρότητα και θνητότητα: ατυχήµατα, αυτοκτονίες, δολοφονίες.

46. Αλκοόλ
Οι συνέπειες της κατάχρησης αλκοόλ
Βραχυπρόθεσµες επιπτώσεις της
κατανάλωσης είναι:
Προβλήµατα στην όραση, στην ακοή
και στο συντονισµό
Αλλαγή των αντιλήψεων και των
συναισθηµάτων
Μακροχρόνια αποτελέσµατα
περιλαµβάνουν:
κίρρωση και καρκίνο του ήπατος
απώλεια της όρεξης
σοβαρές ανεπάρκειες βιταµινών
συναισθηµάτων
∆ιαταραχές της κριτικής, η οποία
µπορεί να οδηγήσει σε ατυχήµατα,
πνιγµούς και άλλες επικίνδυνες
συµπεριφορές, όπως ανασφαλείς
σεξουαλικές σχέσεις και χρήση
ναρκωτικών
Προβλήµατα στην αναπνοή
παθήσεις του στοµάχου
καρδιά και βλάβες του κεντρικού
νευρικού συστήµατος
απώλεια µνήµης
αυξηµένο κίνδυνο ανικανότητας
Υψηλό κίνδυνο για υπερβολική δόση

47. Αλκοόλ
Θνησιµότητα σχετιζόµενη µε το αλκοόλ στην Ελλάδα και στην Ευρώπη
Οξεία νοσηρότητα και θνησιµότητα.
Σε έρευνα για τους τραυµατισµούς από
τροχαία που έκαναν εισαγωγή σε
νοσοκοµεία της Αθήνας, υπολογίσθηκε
ότι το 10% των τραυµατισµών µπορούν
να αποδοθούν άµεσα στην κατανάλωση
αλκοόλ. Από τους οδηγούς που
Χρόνια νοσηρότητα και θνησιµότητα.
Σύµφωνα µε τις εκτιµήσεις του Εθνικού
Κέντρου Τεκµηρίωσης και
Πληροφόρησης για τα Ναρκωτικά
(Ε.Κ.ΤΕ.Π.Ν. 2007) περίπου 200.000
Έλληνες πάσχουν από αλκοολικήνα αποδοθούν άµεσα στην κατανάλωση
αλκοόλ. Από τους οδηγούς που
ενεπλάκησαν σε τροχαία ατυχήµατα την
περίοδο 1995 - 1997, το 41%
διαπιστώθηκε ότι είχε κάνει χρήση
αλκοόλ πριν την οδήγηση, ενώ στο 33%
η συγκέντρωση αλκοόλης στο αίµα ήταν
πάνω από 80mg/dl. Σύµφωνα µε
στοιχεία της τροχαίας, κατά τα έτη 2005
και 2006, το ποσοστό των θανατηφόρων
τροχαίων ατυχηµάτων που οφείλονται σε
µέθη ήταν 28% και 25,4% αντίστοιχα
(Ε.Κ.ΤΕ.Π.Ν. 2007).
Έλληνες πάσχουν από αλκοολική
εξάρτηση, ενώ εκτιµάται ότι περίπου
5.000 θάνατοι ετησίως οφείλονται σε
αιτίες που σχετίζονται µε την
υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ.
Αναλογικά, οι νέοι πλήττονται
περισσότερο: στον ευρωπαϊκό χώρο,
στην ηλικιακή οµάδα των 15 - 29 ετών,
το 10% των θανάτων µεταξύ των
κοριτσιών οφείλεται σε κατάχρηση
αλκοόλ, ενώ το ποσοστό ανεβαίνει στο
25% για τα αγόρια.

48. Αλκοόλ
Θεραπεία-∆οσολογία θεραπευτικού σχήµατος
∆ίνουµε 10-20 mg διαζεπάµης ή 50-100 mg χλωροδιαζεποξίδης ανά 1-2 ώρες
µέχρι την υποχώρηση των συµπτωµάτων
Παρακολουθούµε για 1-2 ώρες από την τελευταία δόση
Αν χρειαστεί δόση για το σπίτι δεν δίνουµε πάνω από 2-3 ταµπλέτες διαζεπάµης,
των 10 mgτων 10 mg
Αν υπάρχει ιστορικό επιληπτικών σπασµών ξεκινάµε µε 20 mg διαζεπάµης ανά
ώρα, τουλάχιστον για τρεις δόσεις
Αν ο ασθενής δεν ανέχεται την διαζεπάµη per. οs δίνουµε λοραζεπάµη
υπογλωσσίως
Αν υπάρχει ηπατική δυσλειτουργία δίνουµε λοραζεπάµη υπογλωσσίως, 1-2 mg ανά
1-4 ώρες (λόγω µικρότερου χρόνου ηµιζωής η θεραπεία πρέπει να συνεχιστεί για
2-3 ηµέρες)

49. Αλκοόλ
Ο ασθενής πρέπει να εισαχθεί σε
Νοσοκοµείο αν:
Συνεχίζει να παρουσιάζει
συµπτώµατα παρά την χορήγηση 80
mg διαζεπάµης.mg διαζεπάµης.
Εµφανίζει Τροµώδες Παραλήρηµα,
υποτροπιάζουσες καρδιακές
αρρυθµίες ή σπασµούς.
Συνυπάρχει άλλη ιατρική διαταραχή
ή νόσος.

50. Αλκοόλ

51. Ναρκωτικά
Ναρκωτικά είναι οποιαδήποτε ουσία φυσική ή τεχνητή που µπορεί να
δράσει στο Κεντρικό Νευρικό Σύστηµα (Κ.Ν.Σ), και που µπορεί να
χρησιµοποιηθεί για να αλλάξει κάποιο άτοµο τη διάθεση του. Ο όρος
"ναρκωτικά", δεν ανταποκρίνεται µε ακρίβεια στις ουσίες αυτές, γιατί
άλλες από αυτές έχουν κατασταλτική επίδραση και άλλες διεγερτική. Ο πιο
σωστός όρος για τα "ναρκωτικά" είναι εξαρτησιογόνες ουσίες καθώς όλεςσωστός όρος για τα "ναρκωτικά" είναι εξαρτησιογόνες ουσίες καθώς όλες
αυτές οι ουσίες προκαλούν σωµατική και ψυχική εξάρτηση ή µόνο ψυχική.
Η χρήση των ουσιών αυτών επηρεάζει την αντίληψη και τη διάθεση και
προκαλεί άλλοτε ευχάριστα και άλλοτε δυσάρεστα συναισθήµατα.

52. Ναρκωτικά
Με βάση τη φαρµακολογική τους δράση οι εξαρτησιογόνες
ουσίες διακρίνονται σε :
Ψευδαισθησιογόνα, παραισθησιογόνα ή ψυχεδελικά
(κάνναβις, µαριχουάνα, LSD κ.α.)
∆ιεγερτικά του Κ.Ν.Σ. (κοκαϊνη, αµφεταµίνες κ.α.)
Κατασταλτικά του Κ.Ν.Σ. (αλκοόλ, ηρεµιστικά, υπνωτικά
κ.α.)
∆ιάφορες πτητικές ουσίες (διαλύτες κ.α. )
Κατ' εξοχήν ναρκωτικά (όπιο, µορφίνη, ηρωίνη).

53. Ναρκωτικά
ΓΙΑΤΙ ΟΙ ΑΝΘΡ ΠΟΙ ΠΑΙΡΝΟΥΝ ΝΑΡΚ ΤΙΚΑ;
Για να µοιάσουν µε τους υπόλοιπους
Για να ξεφύγουν ή να χαλαρώσουν
Επειδή βαριόντουσαν
Επειδή τους έκανε να µοιάζουν πιο ώριµοι
Για να κάνουν την επανάστασή τους
Για να πειραµατιστούν

54. Ναρκωτικά
Π Σ ΕΝΕΡΓΟΥΝ ΤΑ ΝΑΡΚ ΤΙΚΑ;
Τα ναρκωτικά είναι, στην ουσία, δηλητήρια. Η ποσότητα που
λαµβάνεται καθορίζει και το αποτέλεσµα που θα έχουν.
Μια µικρή ποσότητα δρα ως διεγερτικό (αυξάνει τη δραστηριότητα).
Μια µεγαλύτερη ποσότητα δρα ως ηρεµιστικό (µειώνει τη
Μια µικρή ποσότητα δρα ως διεγερτικό (αυξάνει τη δραστηριότητα).
Μια µεγαλύτερη ποσότητα δρα ως ηρεµιστικό (µειώνει τη
δραστηριότητα). Μια ακόµα µεγαλύτερη ποσότητα ενεργεί ως
δηλητήριο και µπορεί να σκοτώσει.
Αυτό ισχύει για όλα τα ναρκωτικά. Αυτό που διαφέρει είναι µόνο η
ποσότητα που χρειάζεται για να επιτευχθεί το αποτέλεσµα.
Αλλά πολλά ναρκωτικά είναι επικίνδυνα για έναν ακόµα λόγο:
επηρεάζουν άµεσα το νου. Αλλοιώνουν την αντίληψη του χρήστη για
το τι συµβαίνει γύρω του. ς αποτέλεσµα, το άτοµο ενεργεί παράξενα,
παράλογα, λανθασµένα, ακόµα και καταστροφικά.

55. Ναρκωτικά
Τα ναρκωτικά µπλοκάρουν τις αισθήσεις, τόσο τις ανεπιθύµητες όσο και
τις επιθυµητές. Έτσι, ενώ προσφέρουν βραχυπρόθεσµη βοήθεια στην
ανακούφιση του πόνου, ταυτόχρονα εξαλείφουν τις ικανότητες, την
εγρήγορση και θολώνουν τη σκέψη.
Τα φάρµακα είναι ουσίες που σκοπό έχουν να επιταχύνουν ή ναΤα φάρµακα είναι ουσίες που σκοπό έχουν να επιταχύνουν ή να
επιβραδύνουν ή να αλλάξουν κάτι στον τρόπο λειτουργίας του σώµατος,
να το κάνουν να λειτουργεί καλύτερα. Μερικές φορές είναι απαραίτητα.
Αλλά δεν παύουν να είναι ναρκωτικά: δρουν ως διεγερτικά ή ηρεµιστικά
και σε µεγάλη ποσότητα µπορούν να σε σκοτώσουν. Αν, λοιπόν, δεν
χρησιµοποιείς τα φάρµακα όπως πρέπει, µπορεί να γίνουν τόσο επικίνδυνα
όσο και τα παράνοµα ναρκωτικά.

56. Ναρκωτικά
Ποια είναι τα συµπτώµατα και ποιες οι επιπτώσεις των ναρκωτικών
στον οργανισµό
Ηρεµιστικά φάρµακα : Σε µικρές δόσεις έχουν ηρεµιστική δράση. Σε ευαίσθητα
άτοµα ή µεγάλες δόσεις προκαλούν αστάθεια, αταξία, νυσταγµό, αδυναµία
εκτέλεσης οργανωµένων κινήσεων (π.χ. οδήγηση), παράδοξη διέγερση,
αναπνευστική καταστολή, υπόταση, ενίοτε κώµα, θάνατο.
• Καφεΐνη : Σε µικρές ποσότητες όσο αυτές που περιέχονται σε ένα δύο φλιτζάνια• Καφεΐνη : Σε µικρές ποσότητες όσο αυτές που περιέχονται σε ένα δύο φλιτζάνια
καφέ ή εναλλακτικά σε δύο τρία φλιτζάνια τσάι ασκεί διεγερτική επίδραση µε
τόνωση του οργανισµού και αύξηση της εγρήγορσης. Σε υψηλές δόσεις άγχος,
επίµονη αϋπνία, ταχυκαρδίες, πονοκέφαλο, πόνους εντέρου.
• Χασίς, µαριχουάνα: Σε µικρές δόσεις προκαλούν ευφορία, ταχυκαρδία, υπνηλία,
διαφοροποιηµένη αντίληψη χρόνου, άρση αναστολών, ψυχοκινητικά προβλήµατα.
Οι ουσίες αυτές µπορούν να δράσουν και ως παραισθησιογόνα. Σε χρόνια χρήση
προκαλούνται αποφρακτική πνευµονοπάθεια, διαταραχή γονιµότητας, καρδιακές
αλλοιώσεις, έκπτωση γνωστικών λειτουργιών.

57. Ναρκωτικά
Μορφίνη, ηρωίνη: Ισχυρά
κατασταλτικά, ακόµη και σε µικρές
δόσεις, µε αποτέλεσµα να προκαλείται
ζάλη, καταστολή των αισθήσεων και
των συναισθηµάτων, ναυτία, άµβλυνση
πόνου, µείωση ερωτικής διάθεσης,
ευφορία. Σε µεγαλύτερες δόσεις
εγκεφαλοπάθεια, αναπνευστική
καταστολή, υπόταση, βραδυκαρδία,
υποθερµία, λήθαργο, κώµα, θάνατο. Σε
ενδοφλέβια χορήγηση, επιθετικές
Κοκαΐνη : Ισχυρό διεγερτικό, που
προκαλεί άµεσα έντονη διέγερση µε
έξαψη, ευφορία, αυξηµένη ενέργεια.
Λόγω ισχυρής διέγερσης των ζωτικών
οργάνων, µπορεί να προκληθεί
έµφραγµα µυοκαρδίου, εγκεφαλικά
επεισόδια, επιληψία, παραλήρηµα,
υπέρταση, υπερθερµία, θάνατος. Επίσης
προκαλούνται και όλα τα συµπτώµατα
του «καφεϊνισµού», που αναφέρονται
παραπάνω.
υποθερµία, λήθαργο, κώµα, θάνατο. Σε
ενδοφλέβια χορήγηση, επιθετικές
λοιµώξεις, βακτηριδιακή
ενδοκαρδίτιδα, γάγγραινα.
Αντικαταθλιπτικά φάρµακα:
∆ιέγερση και ευφορία σε µικρές δόσεις.
Σε ευαίσθητους οργανισµούς ή σε
περίπτωση µεγάλων δόσεων,
καρδιαγγειακή βλάβη, σεξουαλική
δυσλειτουργία, γαστρεντερικές
ανωµαλίες, διέγερση, αϋπνία,
µυοκλονίες, υπέρταση, ενίοτε θάνατος.
παραπάνω.
LSD: Ισχυρό παραισθησιογόνο.
Προκαλείται διαταραχή της αντίληψης
µε απελευθέρωση συναισθηµατικών
εκδηλώσεων, όπως κλάµατος ή γέλιου
και ανάπτυξη παραισθήσεων και
ψευδαισθήσεων που µπορεί να
οδηγήσουν σε απρόβλεπτη
συµπεριφορά (π.χ. αυτοκτονία),
σχιζοφρενικό επεισόδιο. Σε παθολογικό
οργανικό επίπεδο, οι παρενέργειες
περιλαµβάνουν την ταχυκαρδία, τον
τρόµο, την υπέρταση, την υπερπυρεξία.

58. Ναρκωτικά
Αποτοξίνωση – απεξάρτηση
ουσιών
Η απεξάρτηση από τις ναρκωτικές
ουσίες είναι συνήθως µια
µακροχρόνια και επίπονη προσπάθεια
και για τον ίδιο τον ασθενή αλλά και
για το οικογενειακό του περιβάλλον.για το οικογενειακό του περιβάλλον.
Αν και το στάδιο της σωµατικής
στέρησης µπορεί να καταπολεµηθεί
σχετικά εύκολα και γρήγορα µε την
κατάλληλη φαρµακευτική αγωγή, το
στάδιο της «εγκεφαλικής»
απεξάρτησης απαιτεί χρόνο και
µεγάλη προσπάθεια κυρίως από τον
ίδιο τον ασθενή.

59. Ναρκωτικά

60. Ενδοοικογενειακή Βία
Η επικοινωνία µεταξύ γονιών και εφήβων δεν είναι µια
εύκολη υπόθεση.
Το µεταβατικό στάδιο που περνούν τα παιδιά, οι ορµονικές αλλαγές που
κατακλύζουν το σώµα τους, οι ανησυχίες και οι προτεραιότητες τους έρχονται
σε σύγκρουση µε τις αντιλήψεις των γονιών τους. Πράγµατι οι γονείς βλέπουν
τα παιδιά τους στην εφηβική ηλικία να αλλάζουν και πρέπει να συνηθίσουν τη
νέα πραγµατικότητα της πορείας προς ανεξαρτητοποίηση των παιδιών τους.
Συχνά δεν είναι προετοιµασµένοι για να κατανοούν και να αντιµετωπίζουν ταΣυχνά δεν είναι προετοιµασµένοι για να κατανοούν και να αντιµετωπίζουν τα
προβλήµατα των εφήβων τους.
Το υπερφορτωµένο πρόγραµµα καθηµερινών δραστηριοτήτων που έχουν
συνήθως οι γονείς, δεν διευκολύνει την επικοινωνία µε τα παιδιά στην εφηβική
ηλικία. Η απουσία γνώσεων και προετοιµασίας για την αντιµετώπιση των
εφηβικών προβληµάτων και εξάρσεων από την µια και η εφηβική
δυναµικότητα και αµφισβήτηση από την άλλη, θέτουν τις προϋποθέσεις για
δύσκολες σχέσεις και δυσάρεστες καταστάσεις στο οικογενειακό περιβάλλον.

61. Ενδοοικογενειακή Βία
Η Ενδοοικογενειακή βία είναι µία από τις µορφές της επιθετικότητας, της
σκόπιµης δηλαδή πρόκλησης βλάβης κάποιας µορφής σε άλλους. Η βία
περιλαµβάνει τόσο τη σωµατική όσο και την ψυχική βλάβη και εκφράζεται
λεκτικά, σωµατικά και ψυχολογικά.
Οι κοινωνικοί ψυχολόγοι διακρίνουν δύο είδη στην ανθρώπινη
επιθετικότητα: την εχθρική, η οποία προκαλείται από φόβο, ταραχή ήεπιθετικότητα: την εχθρική, η οποία προκαλείται από φόβο, ταραχή ή
πόνο, είναι συγκινησιακά φορτισµένη και στοχεύει στην πρόκληση βλάβης
και τη συντελεστική, η οποία στοχεύει στην απόκτηση υλικών ή άυλων
αγαθών και διαµορφώνεται µέσα από την κοινωνική µάθηση και τις
αµοιβές.
Τα αίτια τα οποία προκαλούν τη βία είναι ενδογενή και εξωγενή. Ενδογενή
θεωρούµε τα κληρονοµούµενα ένστικτα και τους βιολογικούς παράγοντες
και εξωγενή τις µαταιώσεις των προσδοκιών και των στόχων οι οποίες
διεγείρουν την επιθετικότητα καθώς και την παρατήρηση και µίµηση
επιθετικών συµπεριφορών οι οποίες πέτυχαν και ανταµείφθηκαν.

62. Ενδοοικογενειακή Βία
Παράγοντες οι οποίοι επηρεάζουν την επιθετικότητα είναι:
α) η προσωπικότητα του ατόµου
β) οι ορµόνες
γ) τα κοινωνικά στερεότυπα
δ) η αντίδραση της πρόκλησης βίας βάση της αρχής της αµοιβαιότητας
ε) το αλκοόλ
στ) ο περιορισµένος χώρος
ζ) η σχετική αποστέρηση, όταν δηλαδή κάποιος αισθάνεται ότι είναι
χειρότερα από ό,τι οι άλλοι.

63. Ενδοοικογενειακή Βία
Σ ΜΑΤΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ
<<Ξύλο>>(απλή
µορφή)
Λεκτική Παρενόχληση
παιδιών
Κακοποίηση Καταπίεση Βιασµός
Πρόκληση βλάβης Εξαναγκασµός
Εκτόνωση Υποτίµηση
Επίδειξη ισχύος Εκµετάλλευση

64. Ενδοοικογενειακή Βία
Μέσα στην οικογένεια η βία αναπτύσσεται είτε λόγω της
προσωπικότητας του θύτη, η οποία είναι ναρκισσιστική και
ανασφαλής και προσπαθεί να διατηρήσει µια θετική
αυτοεικόνα εξ αιτίας του επαπειλούµενου εγωισµού είτε λόγω
κοινωνικών παραγόντων όπως αυτοί προαναφέρονται.
Ο θύτης συχνά κακοποιεί το θύµα ή τα θύµατα γιατί του
υπενθυµίζουν την ανεπάρκεια και την αδυναµία του και γι’
αυτό τα τιµωρεί! Η κακοποίηση του ίδιου του θύτη όταν ήταν
νεότερος συµβάλλει κατά πολύ στη βίαιη συµπεριφορά του.
ς εκ τούτου τα σηµερινά θύµατα είναι εν δυνάµει
µελλοντικοί θύτες και πρέπει να τα βοηθήσουµε ώστε να
ελέγξουν τη συµπεριφορά τους από νωρίς.

65. Ενδοοικογενειακή Βία
Υπάρχουν έξι τεχνικές:
Η εκτόνωση µέσα από τη φαντασία και τη σωµατική άσκηση
Η αρνητική ενίσχυση της επιθετικότητας µε αποθάρρυνση και αδιαφορία
Η παροχή συµβουλευτικής και κοινωνικής υποστήριξης θυτών και θυµάτωνΗ παροχή συµβουλευτικής και κοινωνικής υποστήριξης θυτών και θυµάτων
Η δηµιουργία ασυµβίβαστων αντιδράσεων όπως το χιούµορ και η
αλληλεγγύη
Ο περιορισµός της επιθετικότητας µε παροχή ήπιων προτύπων
Η χρήση γνωστικών στρατηγικών όπως η συνειδητοποίηση της βίας των
ΜΜΕ και η πληροφόρηση του ανδρικού πληθυσµού για το µύθο του
βιασµού.

66. Ενδοοικογενειακή Βία

67. Ενδοσχολική Βία
Τα τελευταία χρόνια παρουσιάζονται όλο και πιο συχνά περιστατικά βίας
και παραβατικότητας σε Γυµνάσια, Λύκεια αλλά πλέον και σε ∆ηµοτικά
σχολεία, γεγονός που συγκλονίζει και πανικοβάλλει πολλές οικογένειες
κυρίως των µεγάλων πόλεων. Η χώρα µας πλέον ζει έντονα την εποχή της
παγκοσµιοποίησης και το µονοπολιτισµικό εκπαιδευτικό σύστηµα που
άλλοτε υπήρχε, αντικαταστάθηκε πλέον από ένα πολυπολιτισµικό και
έντονα ποικιλόµορφο σύστηµα στο οποίο η χώρα µας φαίνεται να µην έχει
καταφέρει να προσαρµοστεί ακόµη.
έντονα ποικιλόµορφο σύστηµα στο οποίο η χώρα µας φαίνεται να µην έχει
καταφέρει να προσαρµοστεί ακόµη.
Οι οικονοµικές ανισότητες, οι καινούριες µορφές ψυχαγωγίας των παιδιών,
ο έκδηλος ρατσισµός, η έλλειψη του απαραίτητου χρόνου των γονέων και
τα λάθος πρότυπα είναι κάποιες από τις αιτίες που ευνοούν παραβατικές
συµπεριφορές των παιδιών και δηµιουργούν αυτό το πολυδιάστατο
πρόβληµα που µέχρι πρότινος ήταν παντελώς άγνωστο στην Ελλάδα.

68. Ενδοσχολική Βία
Μαθητές και εκπαιδευτικοί µπαίνουν άλλοτε στη θέση του θύµατος
και άλλοτε στη θέση του θύτη, διότι πολλές φορές η άσκηση βίας
ξυπνάει την αντίδραση και την εκδικητική συµπεριφορά
προκειµένου το θύµα να προφυλαχτεί και να σταµατήσει το
βασανιστήριο που υπόκειται, µε αποτέλεσµα η βία να προκαλεί τη
βία και αυτός ο φαύλος κύκλος να εντείνει το πρόβληµα. Και ότανβία και αυτός ο φαύλος κύκλος να εντείνει το πρόβληµα. Και όταν
µιλάµε για βία δεν εννοούµε µόνο τη σωµατική, αλλά και τη
ψυχολογική και λεκτική βία, µορφές που κάποιες φορές είναι πιο
επιβλαβείς για το παιδί, εφόσον επηρεάζουν έντονα την
ψυχοσύνθεσή του και τα σηµάδια τους αργούν να επουλωθούν
βασανίζοντας και προκαλώντας έναν µόνιµο φόβο στο θύµα.

69. Ενδοσχολική Βία
∆υστυχώς, τις περισσότερες φορές γονείς και εκπαιδευτικοί γίνονται
έρµαια αυτών των καταστάσεων, µη γνωρίζοντας πώς να
καταπολεµήσουν ένα περιστατικό χωρίς να προκαλέσουν περαιτέρω
προβλήµατα, όπως το στιγµατισµό κάποιου παιδιού και την άδικη
επίρρηψη ευθυνών, γεγονός που πιθανόν να προκαλέσει µεγαλύτερα
ξεσπάσµατα θυµού και προβλήµατα µεταξύ παιδιών και οικογενειών.
Η θέση του εκπαιδευτικού είναι πολύ λεπτή σε τέτοιες καταστάσεις και
οφείλει να κινηθεί µε διακριτικότητα και απόλυτη συνεργασία µε τις
Η θέση του εκπαιδευτικού είναι πολύ λεπτή σε τέτοιες καταστάσεις και
οφείλει να κινηθεί µε διακριτικότητα και απόλυτη συνεργασία µε τις
εµπλεκόµενες στο περιστατικό οικογένειες. Όµως σε πολλά σχολεία
της χώρας, κυρίως όπου υπάρχει και ποικιλοµορφία στο σύνολο των
παιδιών, το φαινόµενο βρίσκεται σε µεγάλη έξαρση και οι
εκπαιδευτικοί αντιµετωπίζουν καθηµερινά την αδιαφορία αλλά συχνά
και την επίθεση των οικογενειών των παραβατικών παιδιών, µε
αποτέλεσµα να µην καταφέρνουν να αντιµετωπίσουν το πρόβληµα µε
επιτυχία.

70. Ενδοσχολική Βία
Πέρα όµως από τις γνωστές µορφές βίας, την εµφάνισή της έκανε µια
καινούρια µορφή στην Ελλάδα, µια ξενόφερτη «µόδα», το
cyberbullying, ένα είδος βίας που δυστυχώς µαστίζει τα περισσότερα
σχολεία της χώρας µας, προκαλώντας µεγάλη ανησυχία ακόµη και σε
παιδιά προεφηβικής ηλικίας.
Το κινητό τηλέφωνο αποτελεί πλέον απαραίτητο αξεσουάρ των
µαθητών, το οποίο αποτελεί και το µέσο εκβιασµού και ξεφτιλισµούµαθητών, το οποίο αποτελεί και το µέσο εκβιασµού και ξεφτιλισµού
παιδιών, που τις περισσότερες φορές δεν γνωρίζουν καν ότι
πρωταγωνιστούν σε φωτογραφίες και βίντεo, µέχρι που ενηµερώνονται
ότι κυκλοφορούν στο διαδίκτυο. Αυτό όµως που πραγµατικά σοκάρει,
είναι το γεγονός ότι στο διαδίκτυο έχουν πλέον δηµιουργηθεί και
οµάδες, οι οποίες «προσηλυτίζουν» νέα παιδιά στην επικίνδυνη φάση
της εφηβείας, εκµεταλλεύονται τις ανησυχίες και τα διάφορα
συµπλέγµατα που διακρίνουν κάθε παιδί σ’αυτήν την ηλικία και τα
ωθούν στην αυτοκτονία προτείνοντας θεαµατικούς τρόπους που θα
µπορούσαν να δώσουν τέλος στη ζωή τους!

71. Ενδοσχολική Βία
Παιδιά- παρατηρητές
Αλλά και τα υπόλοιπα παιδιά της
τάξης αποτελούν µέρος του
προβλήµατος και µπορούν να παίξουν
καταλυτικό ρόλο στην αντιµετώπιση
των φαινοµένων βίας στο σχολείο.
Τα παιδιά-παρατηρητές µιας τέτοιας
κατάστασης, έχουν την τάση νακατάστασης, έχουν την τάση να
δείχνουν συµπάθεια στο παιδί που
ασκεί την βία και αυτό συµβαίνει
επειδή λογικά φοβούνται µην γίνουν
και αυτά ο επόµενος στόχος του, έτσι
φέρονται άδικα στο πρόσωπο του
θύµατος, που αισθάνεται ότι δεν
βρίσκει συµπαραστάτες στη δύσκολη
αυτή κατάσταση στην οποία
µπλέχτηκε , ενώ αντίθετα ο θύτης
επιβεβαιώνεται και ουσιαστικά
επιβραβεύεται από τους συµµαθητές
του.

72. Ενδοσχολική Βία
Η Ενδοσχολική βία και ο εκφοβισµός που εκδηλώνεται µεταξύ των
µαθητών έχει τις εξής µορφές : σωµατική, λεκτική, ψυχολογική και
κοινωνική.
Οι πιο συνηθισµένες εκδηλώσεις είναι :
Χειρονοµίες, σπρωξιές, ξυλοδαρµοί.Χειρονοµίες, σπρωξιές, ξυλοδαρµοί.
Φραστικές επιθέσεις, βρισιές, προσβολές, απειλές.
Εκβιασµοί.
Καταστροφή προσωπικών αντικειµένων.
Κλοπές.
Σεξουαλική παρενόχληση και κακοποίηση.
Αποκλεισµός και αποµόνωση από παρέες, οµαδικά παιχνίδια και κοινωνικές
δραστηριότητες.

73. Ενδοσχολική Βία
Ποια είναι η συχνότητα του προβλήµατος :
Στην Ελλάδα τα δεδοµένα διαφόρων ερευνών δείχνουν ότι
Το 10%-15% των µαθητών πέφτει θύµα διαφόρων µορφών βίας στο σχολείο.
Οι µαθητές που ασκούν βία δηλαδή οι θύτες υπολογίζονται ότι ξεπερνούν το 5%
του συνόλου των µαθητών.
Έχει παρατηρηθεί ότι τα αγόρια εµπλέκονται περισσότερο σε περιστατικά
σωµατικής βίας σε σύγκριση µε τα κορίτσια τα οποία εµπλέκονται πιο συχνά σε
περιστατικά λεκτικής βίας.
Τα περιστατικά ενδοσχολικης βίας και εκφοβισµού εκδηλώνονται µε µεγαλύτερη
συχνότητα στο δηµοτικό και στο γυµνάσιο ενώ στο λύκειο µειώνονται.
Οι µισοί από τους µαθητές-θύµατα βίας δεν αναφέρουν πουθενά το γεγονός, ενώ οι
υπόλοιποι το αναφέρουν συνήθως σε φίλους και σπανιότερα σε γονείς και
εκπαιδευτικούς.

74. Ενδοσχολική Βία
Ενέργειες για αντιµετώπιση σε περίπτωση που ένα παιδί
πέσει θύµα εκφοβισµού και βίας από συµµαθητές του.
Συζήτηση µε το παιδί.
ιαβεβαίωση ότι δεν ευθύνεται αυτό και ότι η κατάσταση είναι
αντιµετωπίσιµη.
Ενηµέρωση του εκπαιδευτικού και παράλληλα του διευθυντή του
σχολείου.
Πρόταση στο παιδί πρακτικών τρόπων για την αντιµετώπιση
δύσκολων καταστάσεων.
Να ζητηθεί συµβουλευτική από ειδικό ψυχικής υγείας.

75. Ενδοσχολική Βία

76. Επίλογος
Ανακεφαλαιώνοντας η εφηβεία είναι ιδιαίτερα κρίσιµη ηλικία
καθώς την περίοδο αυτήν οι νέοι εκτίθενται σε πολλούς
κινδύνους και αντιµετωπίζουν πολλά προβλήµατα. Αν και
κατά τη διάρκεια της εφηβείας µπορούν να εµφανίσουν πολλά
προβλήµατα για όλα υπάρχουν πολλοί τρόποι αντιµετώπισηςπροβλήµατα για όλα υπάρχουν πολλοί τρόποι αντιµετώπισης
όπως αναφέρθηκαν παραπάνω. Το σίγουρο είναι όµως πως
είναι µία δύσκολη περίοδος τόσο για τους νέους όσο και για
τους γονείς τους. Με σωστή συνεργασία γονέων-εφήβων αλλά
και µε τη βοήθεια εξωτερικών φορέων κάθε πρόβληµα µπορεί
να είναι αναστρέψιµο..!!