Presentatie in dialoog bijeenkomst van christen artsen en moslim artsen

1. Paul Lieverse,
anesthesioloog-pijnspecialist

2.  Ziekte in de klassieke tijd
 Lijden iets van alle tijden

3.  Collegiale verhouding met collega’s
 Behandeling ten nutte van de zieke
 Niets doen dat tot schade kan leiden
◦ Geen moord
◦ Geen euthanasie
◦ Geen abortus
 Geen misbruik van positie
◦ Seksueel genot zoeken
◦ Zwijgplicht negeren

4.  Caritas, naastenliefde Hospitium, voor bedevaarders,
 De hele mens zieken en hulpbehoevenden
 Tijd Interserve in Calcutta (1852)
 Aandacht en geduld Florence Nightingale (1820-1910)
 Weduwen en wezen Albert Schweitzer (1875-1965)
 Onkunde Diakonessen
 Hoge sterfte Bepaalde klooster-orden
 Bijgeloof Leger des heils
Toen

5.  Caritas, naastenliefde  Kennis en techniek
 De hele mens  Orgaan-reparatie
 Tijd  Snelheid en gehaastheid
 Aandacht en geduld  Cosmetische chirurgie
 Weduwen en wezen  Productie
 Onkunde  Kosten
 Hoge sterfte  Efficiency
 Bijgeloof  Marktwerking en DBC’s
Toen Nu

6.  Caritas, naastenliefde
 De hele mens
 Tijd
 Aandacht en geduld
 Weduwen en wezen
 Onkunde
 Hoge sterfte
 Bijgeloof
Toen Ook nu?

7.  Geschapen: beeld van God (Genesis 1)
 Zondeval en cultuuropdracht (Genesis 3 en 9)
Gevolgen
 Moeite, ziekte, ‘doornen en distelen’
 Anderzijds: beloften en opdracht

8.  Vraagstukken van leven en dood
◦ Euthanasie
◦ Abortus
 Maar ook meer alledaagse zaken
◦ Cadeau van firma’s aannemen
◦ Trial om eigen eer
◦ Fout in doofpot stoppen
◦ Frauderen met declaraties

9.  Autonomie
m.n. individuele
autonomie
 Gelijk zijn van huwelijkse
en niet-huwelijkse relaties
 Rechten i.p.v. gemeenschapsgevoel en
verantwoordelijkheidsbesef

10.  Voorbehoedmiddelen
 veranderd beeld van seksualiteit
 Abortus
 ongeboren kind als “vrucht”
 IVF
 “kinderen maken”, “overblijfsel weg doen”

11.  Fysieke klachten
 Psychisch lijden
 Sociale pijn
 Spirituele noden
Palliatieve zorg niet te rijmen
met euthanasie
Cicely Saunders (1918–2005)
St. Christopher’s Hospice, 1967

12.  Acceptatie van de dood, realisme
 Deskundige symptoomcontrole
 Patiënt én
naasten
 Hoop geven (!)
Robert Twycross (1941)

13.  Religie maakt gezond
en helpt bij coping –
meestal…
 Er bestaat een duistere,
bovennatuurlijke wereld –
kan je ook overmatig
aandacht aan schenken…