More Related Content Similar to Archives and Museum in Digital Age (20) More from Rachabodin Suwannakanthi (20) Archives and Museum in Digital Age1. จดหมายเหตุและพิพิธภัณฑ์ในยุคดิจิทัล
“เพื่อการรู้เท่าทันเทคโนโลยี และเลือกใช้ได้อย่างเหมาะสม”
ราชบดินทร์ สุวรรณคัณฑิ
สานักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ
http://www.slideshare.net/rachabodin/
2. หัวข้อการบรรยาย
• จดหมายเหตุ พิพิธภัณฑ์ และเทคโนโลยี
• ตัวอย่างจดหมายเหตุดิจิทัล
• ตัวอย่างพิพิธภัณฑ์ดิจิทัล
• กระบวนการที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาคลังจดหมายเหตุดิจิทัล และ
พิพิธภัณฑ์ดิจิทัล
2
3. หัวข้อการบรรยาย
• จดหมายเหตุ พิพิธภัณฑ์ และเทคโนโลยี
• ตัวอย่างจดหมายเหตุดิจิทัล
• ตัวอย่างพิพิธภัณฑ์ดิจิทัล
• กระบวนการที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาคลังจดหมายเหตุดิจิทัล และ
พิพิธภัณฑ์ดิจิทัล
3
4. จดหมายเหตุ
• หน่วยงานจดหมายเหตุ (Archival Agency) หมายถึง หน่วยงาน
ที่มีหน้าที่ในการรวบรวม จัดเก็บ สงวนรักษา และให้บริการเอกสาร
จดหมายเหตุ
• หอจดหมายเหตุ (Archival Repository) หมายถึง อาคารที่เก็บ
รักษาเอกสารจดหมายเหตุ
• เอกสารจดหมายเหตุ (Archives)
4
ที่มา -หอจดหมายเหตุแห่งชาติ, กรมศิลปากร
5. เอกสารจดหมายเหตุ
เอกสารจดหมายเหตุ หมายถึง ข้อมูลทุกรูปแบบที่หน่วยงานผลิตขึ้นใช้
ในการปฏิบัติงาน แต่สิ้นกระแสการปฏิบัติงานแล้ว และได้รับการ
ประเมินว่ามีคุณค่าในฐานะเป็นข้อมูลชั้นต้นที่แสดงถึงการดาเนินงาน
และพัฒนาการของหน่วยงานนั้นๆ ซึ่งมีความสาคัญต่อประวัติศาสตร์
ของประเทศ ทั้งนี้หมายรวมถึงเอกสารส่วนบุคคลที่รับมอบจากบุคคล
สาคัญหรือทายาทด้วย
5
ที่มา - คู่มือการอนุรักษ์เอกสารจดหมายเหตุ : การอนุรักษ์เอกสารจดหมายเหตุโดยการแปลงรูปแบบข้อมูลเข้าสู่ระบบดิจิตอล, กรมศิลปากร, ๒๕๕๑
6. ประเภทเอกสารจดหมายเหตุ
6
ที่มา - คู่มือการอนุรักษ์เอกสารจดหมายเหตุ : การอนุรักษ์เอกสารจดหมายเหตุโดยการแปลงรูปแบบข้อมูลเข้าสู่ระบบดิจิตอล, กรมศิลปากร, ๒๕๕๑
7. “พิพิธภัณฑ์” คืออะไร? (1)
พิพิธภัณฑ์ คือ หน่วยงานที่ไม่หวังผลกาไร เป็นสถาบันที่ถาวรในการรวบรวม
สงวนรักษา ศึกษาวิจัย สื่อสาร และจัดแสดงนิทรรศการ ให้บริการแก่สังคมเพื่อ
การพัฒนา โดยมีความมุ่งหมายเพื่อการค้นคว้า การศึกษา และความเพลิดเพลิน
โดยแสดงหลักฐานต่างๆ ที่เกี่ยวกับมนุษย์และสภาพแวดล้อม สิ่งซึ่งสงวนรักษา
และจัดแสดงนั้นไม่ใช่เป็นเพียงวัตถุ แต่ได้รวมถึงสิ่งที่มีชีวิตด้วยโดยรวมไปถึง
สวนสัตว์ สวนพฤกษชาติ วนอุทยาน สถานที่สงวนสัตว์น้า และสถานที่อัน
จัดเป็นเขตสงวนอื่นๆ รวมทั้งโบราณสถานและแหล่งอนุสรณ์สถาน ศูนย์
วิทยาศาสตร์ และท้องฟ้าจาลอง
7
ที่มา - ICOM (International Council of Museums)
8. “พิพิธภัณฑ์” คืออะไร? (2)
พิพิธภัณฑ์, พิพิธภัณฑสถาน [พิพิดทะพัน, พันทะสะถาน] น.
สถานทีเก็บรวบรวมและแสดง สิ่งต่าง ๆ ที่มีความสาคัญด้านวัฒนธรรมหรือด้าน
่
วิทยาศาสตร์ โดยมีความมุ่งหมายเพื่อให้เป็นประโยชน์ต่อการศึกษา และก่อ ให้
เกิดความเพลิดเพลินใจ
8
ที่มา - พจนานุกรมไทย ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒
15. ข้อมูลในรูปแบบดิจิทัล (1)
• Digital Images
- JPG
• Digital Video
– CD Video, DVD Video, Portable Video
• Digital Sound / Digital Music
- MP3, MP4
• Digital Document
- PDF, Word Document
.
15
18. หัวข้อการบรรยาย
• จดหมายเหตุ พิพิธภัณฑ์ และเทคโนโลยี
• ตัวอย่างจดหมายเหตุดิจิทัล
• ตัวอย่างพิพิธภัณฑ์ดิจิทัล
• กระบวนการที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาคลังจดหมายเหตุดิจิทัล และ
พิพิธภัณฑ์ดิจิทัล
18
20. พระพุทธทาสภิกขุ (พุทธทาส อินทปัญโญ)
พุทธทาสภิกขุ หรือพระธรรมโกศาจารย์
นามเดิม เงื่อม พานิช เกิดเมื่อวันอาทิตย์
ที่ ๒๗ พฤษภาคม พ.ศ.๒๔๔๙ ณ บ้าน
กลาง ต.พุมเรียง อ.ไชยา จ.สุราษฎร์ธานี
อุปสมบทเมื่อวันที่ ๒๙ กรกฎาคม พ.ศ.
๒๔๖๗ สาเร็ จการศึกษาชัน น.ธ.เอก,
้
ป.ธ.๓
20
ที่มา - http://www.dhammathai.org/sounds/buddhadasa.php
21. พระพุทธทาสภิกขุ (พุทธทาส อินทปัญโญ)
ก่อตั้งสวนโมกขพลาราม ที่ อ.ไชยา เมื่อ
วันที่ ๑๒ พ.ค. ๒๔๗๕ และหันมาใช้
นามปากกา "พุทธทาส" แทนนามเดิมนับ
แต่นั้นมา ท่านพุทธทาสภิกขุอุทิศตนเผย
แผ่พระพุทธศาสนาจนกระทั่งถึงแก่มร
ภาพอย่างสงบ ณ สวนโมกขพลาราม เมื่อ
วันที่ ๘ ก.ค. ๒๕๓๖
21
ที่มา - http://www.dhammathai.org/sounds/buddhadasa.php
22. พระพุทธทาสภิกขุ (พุทธทาส อินทปัญโญ)
คาสอนอันโดดเด่นของท่านคือเรื่อง "การ
ปล่อยวาง" ผลงานอันยิ่งใหญ่ของท่านคือ
งานนิพนธ์ชุด "ธรรมโฆษณ์" และงาน
นิพนธ์อีกไม่น้อยกว่า ๓๕๐ เล่ม
ตลอดเวลาที่มีชีวิตอยู่ ท่านพุทธทาสภิกขุ
ได้รับการสดุดีว่าเป็น มหาปราชญ์แห่ง
พุทธธรรมทางบูรพาทิศ
22
ที่มา - http://www.dhammathai.org/sounds/buddhadasa.php
23. โครงการพัฒนาหอจดหมายเหตุดิจิทัล
มูลนิธิหอจดหมายเหตุ
พุทธทาส อินทปัญโญ
+
ศูนย์เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์
และคอมพิวเตอร์แห่งชาติ
ระยะเวลาของโครงการ: 2551 – 2553
23
24. วัตถุประสงค์ของโครงการ
• เพื่อดาเนินการสารวจ จัดหมวดหมู่ แปลงข้อมูลเอกสารจดหมายเหตุ
พุทธทาส อินทปัญโญ ให้อยู่ในรูปแบบข้อมูลดิจิทัล
• เพื่อวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยี ที่เกี่ยวข้องกับการแปลงข้อมูล และ
เทคโนโลยีในการสร้างคลังเอกสารจดหมายเหตุดิจิทัล เพื่อการอนุรักษ์
จัดการ และเผยแพร่ข้อมูลประวัติ ผลงาน คาสอน หรือคติธรรมของ
ท่านพุทธทาสไปสู่สาธารณะ โดยใช้เทคโนโลยีสมัยใหม่
24
30. ปริมาณผลงานต้นฉบับของท่านพุทธทาส
ภาพ เสียงและโสตทัศน์
๔,๐๘๓ รายการ ๒๓๔ แผ่น
(๕๑,๓๐๐ ชิ้น) ๑,๙๐๐ GB
หนังสือ บันทึก ลายมือ
ต้นฉบับ
๑๘,๕๖๕ รายการ วัสดุอื่นๆ
(๕๗๕,๐๐๐ หน้า)
หอจดหมายเหตุ
พุทธทาส อินทปัญโญ
30
31. แนวทางในการดาเนินงาน
ผลงานต้นฉบับ
จัดทาทะเบียนควบคุม
กรรมวิธีอนุรักษ์ต้นฉบับ
ตามหลักจดหมายเหตุสากล
การจัดเก็บต้นฉบับ การจัดเก็บในรูปแบบดิจตอล
ิ
การจัดเตรียมสถานที่เก็บที่ได้รับการควบคุม การจัดทาสาเนาดิจิทัล, ฐานข้อมูลดิจิทัล และ
อุณหภูมิและความชื้น จัดเตรียมอุปกรณ์เก็บสาเนาดิจิทัล และบุคลากรใน
การจัดเก็บรักษาด้วยอุปกรณ์มาตรฐานที่ใช้ในการ การดูแลรักษาควบคุม
จัดเก็บจดหมายเหตุโดยเฉพาะ เก็บรายละเอียดข้อมูลตามมาตรฐานจดหมายเหตุ
ISAD
31
32. รูปแบบการให้บริการ
ผลงานต้นฉบับ
ฐานข้อมูลดิจิทัล
หอจดหมายเหตุ
พุทธทาส อินทปัญโญ
นิทรรศการ
ผลงานการศึกษา
ค้นคว้าและเผยแผ่
พุทธธรรม กิจกรรมในการปฏิบัติ
ที่ท่านพุทธทาสทาไว้ ธรรมและเสวนา
ระบบอินเทอร์เน็ต ฐานข้อมูลดิจิทัล
หนังสือ บทความ
สื่อสิ่งพิมพ์ต่างๆ (ภาษาไทย/
ต่างประเทศ)
32
33. กระบวนการในการจัดทาคลังเอกสารจดหมายเหตุดิจิทัล
2.0
1.0
วิเคราะห์ ออกแบบ หรือเลือก
สารวจและจัดหมวดหมู่
มาตรฐานเมตะดาต้าที่เหมาะสม
3.0
แปลงข้อมูลให้อยู่ในรูปแบบดิจิทัล
ลงทะเบียนในแบบฟอร์มกระดาษ
4.0
5.0
เลือกหรือพัฒนาระบบลงทะเบียน
ใช้งาน เผยแพร่ ให้บริการ
และลงทะเบียนในระบบดิจิทัล
33
34. แผนการทางานของโครงการ
2008 2009 2010
แปลงข้อมูล
สารวจและจัดหมวดหมู่ ลงทะเบียนข้อมูลในระบบ
ให้อยู่ในรูปแบบดิจิทัล
วิเคราะห์ สารวจ เปรียบเทียบ เผยแพร่ข้อมูลผ่าน
ลงทะเบียนข้อมูลในระบบ
และออกแบบเมตะดาต้า อินเทอร์เน็ต
ออกแบบ และพัฒนา พัฒนาระบบ พัฒนาศูนย์ให้บริการข้อมูล
ระบบคลังเอกสารจดหมายเหตุ “สวนโมกข์ ๓๖๐ องศา” จดหมายเหตุ
Preparation Archives Access
Development 34
35. ความก้าวหน้าของโครงการ ณ วันสิ้นสุดโครงการ
• การแปลงข้อมูลให้อยู่ในรูปแบบดิจิทัล
– เอกสาร 80,000 หน้า
– เสียง 20,000 ชั่วโมง
• การพัฒนาเครื่องมือสาหรับการบริหารจัดการคลังข้อมูลจดหมายเหตุ
– ได้พัฒนาระบบ Digital Archives Management Software 1.0
• การเผยแพร่ข้อมูลเอกสารจดหมายเหตุ
– ระบบ “สวนโมกข์ ๓๖๐ องศา”
– ระบบ “ระเบียงภาพปริศนาธรรมสามมิติ”
35
36. ผลผลิตของโครงการ (1)
ข้อกาหนดคุณลักษณะของข้อมูลดิจิทัลในระบบ
High Resolution Low Resolution
Original Type Digitization Method
Format Format
Handwriting Scan by Flat-based .tif 300dpi .jpg 72 dpi
Documents Scanner (5MB / File) (<1MB / File)
Recording to .wav .mp3 128 Kbps
Sound
Computer (80MB / File) .flv
Scan by Flat-based
Photo (paper) .tif 300dpi .jpg 72 dpi
Scanner
Scan by Film
Photo (Slide) .tif 600dpi .jpg 72 dpi
Scanner
36
37. ผลผลิตของโครงการ (2)
ระบบ Digital Archives Management Software version 1.0
คุณสมบัติของระบบ
• Web-based Application (Managing and Accessing
using web browser)
• Developed with Open-source Software
• ISAD(G) Metadata Compliant - General
International Standard Archival Description
• Tool for Managing and Accessing Digital Archives
37
38. ISAD(G) Metadata (1)
มาตรฐานคาอธิบายจดหมายเหตุระหว่างประเทศ หรือ ISAD (G)
( General International Standard Archival Description)
เป็นมาตรฐานที่พัฒนาขึ้นโดยคณะกรรมการพัฒนามาตรฐาน
คาอธิบายเอกสาร (The Ad Hoc Commission for the
Development of Description Standard) ของสภาการ
จดหมายเหตุระหว่างประเทศ (ICA) เพื่อจัดทาคาอธิบายเอกสาร
จดหมายเหตุ ประกาศใช้ครั้งแรกเมื่อ พ.ศ. 2539 และปรับปรุง
ใหม่เมื่อ พ.ศ. 2542
38
39. ISAD(G) Metadata (2)
ISAD (G) เป็นมาตรฐานสาหรับการจัดทาคาอธิบายจดหมายเหตุ
หลายระดับ สามารถใช้ควบคู่กับคาอธิบายเอกสารเดิม ที่มีใช้อยู่
แล้วในแต่ละประเทศได้ มีวัตถุประสงค์ในการจาแนก อธิบาย
ลักษณะเนื้อหา บริบท และโครงสร้างต่างๆ ของเอกสาร
39
40. ISAD(G) Metadata (3)
โครงสร้างข้อมูลของ ISAD (G) ประกอบด้วย 26 เขตข้อมูล โดยแบ่งออกเป็น 7 ส่วน ดังนี้
• ส่วนที่ 1 คาอธิบายเกี่ยวกับเอกสาร (Identity statement area)
• ส่วนที่ 2 คาอธิบายเกี่ยวกับบริบทของเอกสาร (Context Area)
• ส่วนที่ 3 คาอธิบายเนื้อหาและโครงสร้างของเอกสาร (Content and Structure Area)
• ส่วนที่ 4 คาอธิบายเกี่ยวกับเงื่อนไขการเข้าถึงและการใช้เอกสาร (Conditions of Access
and Use Area)
• ส่วนที่ 5 คาอธิบายเกี่ยวกับสิ่งที่เกี่ยวข้อง (Allied Materials Area)
• ส่วนที่ 6 คาอธิบายเพิ่มเติมอื่น ๆ หรือส่วนหมายเหตุ (Notes Area)
• ส่วนที่ 7 คาอธิบายเกี่ยวกับการควบคุมการทาคาอธิบายเอกสาร (Description Control
Area)
40
42. ผลผลิตของโครงการ (3)
สวนโมกข์ ๓๖๐ องศา
คุณสมบัติของระบบ
• Web-based Virtual Reality Application
• Develop Panoramic VR using 2 Techniques
– HDR Photography
– Panorama Photography
42
45. ผลผลิตของโครงการ (4)
ระเบียงภาพปริศนาธรรมสามมิติ
คุณสมบัติของระบบ
• Web-based Photo Archives
• Interaction using Curve Wall Interface
• Develop using 2 Technologies
– XML
– Action Script 3
45
49. สรุป
องค์ประกอบของการพัฒนาหอจดหมายเหตุดิจิทัล
– เนื้อหา
• Cataloging
• Metadata Design and Knowledge Extraction
– เทคโนโลยี
• Information technology
• Communication technology
– บริการ
• Online and Mobile Services
• In house Services
49
64. หัวข้อการบรรยาย
• จดหมายเหตุ พิพิธภัณฑ์ และเทคโนโลยี
• ตัวอย่างจดหมายเหตุดิจิทัล
• ตัวอย่างพิพิธภัณฑ์ดิจิทัล
• กระบวนการที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาคลังจดหมายเหตุดิจิทัล และ
พิพิธภัณฑ์ดิจิทัล
64
86. Who is M.R. Kukrit?
• Momrajawong (M.R.) Kukrit
Pramoj (1911-1995) was a leading
political and literary figure in
Thailand.
• He was the 13th Prime Minister of
Thailand.
• On 24 October 2009, UNESCO
named M.R. Kukrit Pramoj as a
World Historic Important Figure.
86
87. About M.R. Kukrit’s Heritage Home.
The home that M.R. Kukrit built for himself in Bangkok
has been registered by the Department of Fine Arts as
'Home of an Important Person'.
87
88. The Digital Preservation Project
• The project was initiated by H.R.H
Princess Maha Chakri Sirindhorn
since 2007.
• Collaboration project of NECTEC
with Kukrit 80 Foundation and
Mass Communication Organization
of Thailand (MCOT).
• Preservation of M.R. Kukrit’s
Heritage Home and his lifestyle in
digital form.
• Implemented 5 technologies
88
97. หัวข้อการบรรยาย
• จดหมายเหตุ พิพิธภัณฑ์ และเทคโนโลยี
• ตัวอย่างจดหมายเหตุดิจิทัล
• ตัวอย่างพิพิธภัณฑ์ดิจิทัล
• กระบวนการที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาคลังจดหมายเหตุดิจิทัล และ
พิพิธภัณฑ์ดิจิทัล
97
117. คาอธิบายข้อมูลคืออะไร?
• คาอธิบายวัตถุ (Metadata) คือ สารสนเทศที่มีโครงสร้าง
(Structured Information) สาหรับอธิบายรายละเอียดต่างๆ ของ
ข้อมูลหลัก
• เป็นเครื่องมือเพิ่มประสิทธิภาพในการเข้าถึงข้อมูล สืบค้นข้อมูล
รวมทั้งเป็นเครื่องมือที่ใช้ในการบริหารจัดการข้อมูลในคลังข้อมูล
117
119. ่ ู้ ้ ็
Metadata ทีผใชเปนผูกาหนด
้
รหัสภาพ: 25500101153000
ื่ ั
ชอภาพ: วัดชยวัฒนาราม
สถานที: อยุธยา
่
เจ ้าของภาพ: ลัดดา สาระเดช
ประเภท: Landscape
Architecture
วันทีถายภาพ: 10 มิ.ย. 2550
่ ่
ั
คาอธิบายภาพ: วัดชยวัฒนารามตังอยูบนริม
้ ่
ฝั่ งแม่น้ าฟากตะวันตกของเกาะเมือง พระ
เจ ้าประสาททองทรงสร ้างขึน ในปี พ.ศ.
้
2173
119
126. ประโยชน์ของเมตะดาต้า
1. เป็นกลไกสาคัญในการจัดเก็บข้อมูลพืนฐาน และข้อมูลที่อธิบายที่มาของข้อมูลหลัก
้
รวมถึงข้อมูลคาอธิบายเพิ่มเติมในประเด็นที่สนใจต่างๆ ข้อมูลเชิงลึก และข้อมูล
แวดล้อม
2. ช่วยให้สามารถบริหารจัดการข้อมูลจานวนมากได้อย่างทั่วถึง และมีประสิทธิภาพ
3. ช่วยให้สามารถแลกเปลี่ยนข้อมูลกับคลังข้อมูลอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องและเผยแพร่ข้อมูลสู่
สาธารณะได้อย่างมีประสิทธิภาพ
4. ช่วยสนับสนุนให้เกิดการสร้างระบบคลังข้อมูล เพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้ของประเทศ หรือ
เป็นแหล่งข้อมูลเพื่อการวางแผนและการตัดสินใจ
126
128. รูปแบบของการเผยแพร่ข้อมูล
Photo Gallery
e-Card Service Video/Audio
Archive
คล ังข้อมูลดิจท ัล
ิ
e-Learning Digital
Museum
128
135. ประโยชน์ของการใช้เทคโนโลยีในงานจดหมายเหตุและพิพิธภัณฑ์
ช่วยในการอนุรักษ์ข้อมูลสาคัญ โดยลดการใช้งานข้อมูลต้นฉบับที่
อ่อนไหวต่อการถูกทาลาย เสี่ยงต่อการเสียหาย หรือสูญหายจาก
อนุรักษ์
การเข้าถึงได้โดยตรงจากผู้ใช้
ช่วยให้เจ้าของข้อมูล มีเครื่องมือช่วยในการบริหารจัดการข้อมูล
จานวนมากอย่างเป็นระบบ ช่วยในการแลกเปลี่ยนหรือเผยแพร่
จัดการ
ข้อมูลผ่านระบบคอมพิวเตอร์และเครือข่ายอินเทอร์เน็ต
เป็นแหล่งเรียนรู้ด้วยตนเองตลอดชีวิต 7 วัน 24 ชั่วโมง สาหรับ
ทุกคน โดยบรรจุองค์ความรู้ที่สาคัญทางประวัติศาสตร์ ศิลปะ
เรียนรู้
วัฒนธรรม และภูมิปัญญาของบรรพบุรุษ
135