Bilgi üretmek ve sağlıkla ilgili verileri; sağlık ve sağlık hizmetlerini iyileştirmek için toplanabilen, paylaşılan ve kullanılan bilgiye dönüştürmek için bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanımı "Dijital Sağlık" olarak tanımlanır.
2. DİJİTAL SAĞLIK
• Bilgi üretmek ve sağlıkla ilgili
verileri;
sağlık ve sağlık hizmetlerini
iyileştirmek için
toplanabilen, paylaşılan ve
kullanılan bilgiye dönüştürmek
için
bilgi ve iletişim teknolojilerinin
kullanımı "Dijital Sağlık" olarak
tanımlanır.
8. İLK GİYİLEBİLİR BİLGİSAYAR - 1955
• 1955 yılında Claude Elwood Shannon ve
Edward O.Thorp bir ayakkabı içine
giyilebilen dört düğmeli bir bilgisayar
tasarlamıştır.
• 1961 yılında bu bilgisayar ile Las Vegas'ta
rulet çarklarının performanslarını tespit
ederek oyundaki kazanma şanslarını %44
oranda artırmışlardır.
• Bu tasarım 1966 yılına kadar
açıklanmamıştır.
• Shannon, Enformasyon Kuramı'nın babası
olarak kabul edilir.
11. GİYİLEBİLİR
TEKNOLOJİK
SİSTEM
• Bir kişinin vücuduna
sorunsuz
takılan/giyilen
• Her zaman
kullanıcının
kontrolünde olan
• Kullanıcıya günlük
işlerinde yardımcı
olmak üzere iş birliği
yapan cihazlar
toplamı.
14. GİYİLEBİLİR TEKNOLOJİ KİŞİYİ
KISITLAMAMALIDIR
• Giyilebilir teknolojiler kişinin, hareket yeteneğini
sınırlamaz.
• Örneğin, yürüyüş sırasında, otururken, dar
alanlarda gezinirken giyilebilir teknolojilerle
etkileşimde bulunulabilir.
16. KULLANICI TARAFINDAN
KONTROL EDİLEBİLMELİDİR
• Giyilebilir teknoloji; takıldığı/giyildiği süre
boyunca her zaman çalışıyor ve işlevlerinin
çoğunu arka planda gerçekleştiriyor olsa da
istendiği zaman müdahale edilebilmeli ve
kontrolü kullanıcı alabilmelidir.
• Giyilebilir teknolojinin yaptığı herhangi bir işlem
kullanıcısı tarafından iptal edilebilir veya
değiştirilebilir olmalıdır.
17. İLETİŞİM
KURABİLMELİDİR
• Her giyilebilir teknoloji;
hücresel altyapıyı ya da
hücresel veya kablolu ağa
erişim noktaları sağlayan
mevcut yüksek hızlı
kablosuz yerel ağlardan
yararlanarak, geniş alan
iletişimi yeteneğini
taşımalıdır.
18. KULLANICININ
DİKKATİNİ
ETKİLEMEMELİDİR
• Giyilebilir teknolojilerin ekran
ve kullanıcı ara yüzleri
kullanıcının dikkatinin tamamını
vermesini gerektirmez.
• Kullanıcı giyilebilir teknolojiyi
kullanırken başka işlerini
yapabilmelidir. Masaüstü
bilgisayar sistemlerinin aksine,
giyilebilir bir sistem arka planda
kullanılır ve kullanıcının yapmak
istediği şeylere konsantre
olmasına izin verir.
19. ORTAM VE ÇEVREYİ
İZLEYEBİLMELİDİR
• Giyilebilir teknolojiler, çevredeki
öğelerle iletişim kurabilir ve
etkileşimde bulunabilir.
• Bu öğeler; bilgisayarlar, yazıcılar
gibi cihazlarla bilgi alışverişini
içerir.
• Bu özellik ayrıca, kullanıcının ve
çevresinin özelliklerini
algılamayı da içerir.
• Kan basıncı, kalp atış hızını
izlemek gibi veya bulunulan
ortamın hava sıcaklığını
algılamak gibi örnekler
verilebilir.
20. SÜREKLİLİĞE SAHİPTİR
• Her zaman hazırdır.
• Giyilebilir teknoloji kullanıcıyla her zaman
etkileşimde bulunabilir.
• Bu özellik güç yönetimi için düşük güçte uyku
modunu engellemez.
• Uyku modundan aktif moda hızlı bir şekilde
geçebilmelidir.
21. OPERASYONEL EYLEMSİZLİK
• Bu cihazlar hem ayrı ayrı hem de birlikte,
çok az Operasyonel Eylemsizliğe (OI- Operational Inertia) sahiptir
veya hiç sahip değildir
Operasyonel Eylemsizlik -> Cihazları kullanıma hazır hale getirmek için
kurulum çabası ya çok az gerekir ya da hiç gerekmez.
• Operasyonlarında proaktif ve kesintisizdir.
• Kullanıcı; bu cihazları, neredeyse farkında olmayacak bir şekilde
kullanarak, yaşam kalitesinde bir artış olduğunu fark eder.
22. OPERASYONEL EYLEMSİZLİK
• Operasyonel eylemsizlik kuralı günümüzün iletişim cihazlarının
çoğunu diskalifiye etmektedir.
Örneğin;
• Kemer veya bele takılmış bir çantada bulunan bir bilgisayar,
• Bir tür baş üstü ekranı, genellikle kullanıcının gözlerinden birinin
önünde özel bir dedektif gibi küçük bir LED ekran
• Bir tür girdi cihazı, elle kontrol edilen bir klavye.
Bu sistemler oldukça dikkat çekici, sıklıkla kullanışsız olabilir
Herhangi bir şekilde bir kişinin normal kıyafetinin bir parçası olarak
görülemez.
23. KİŞİSELDİR
• Teknoloji, kullanıcısının özel mülkiyetindedir.
• Kullanıcı ve teknoloji yönetilmek üzere yakın etkileşime girer.
Kişisellik, bazı becerileri kapsar:
PROSTETİK: Teknoloji, zihin ve bedenin gerçek bir uzantısı olarak
hareket edebilir. Etkileşim modu doğaldır ve bir süre sonra onu
taktığınızı/giydiğinizi unutursunuz.
İDDİALI: Giyilebilir cihaz sizin bir parçanız olarak görülür ve bu nedenle
başkalarının çıkarılmasını talep etmesi daha zor olabilir.
Bunun aksine, bir mağazaya veya işyerine girişte dizüstü bilgisayarınızı
veya kameranızı bırakmanız istenebilir.
ÖZEL: Başkaları, siz onlara izin vermedikçe, giyilebilir teknoloji ile
etkileşim kuramaz.
26. VERİ->DEĞER TRANSFORMASYONU
• Vücuttan elde edilen ham
sinyaller - Veri
• Ateş, Kalp hızı, Kan basıncı -
Enformasyon (Vital Bulgular)
• Veri-> Enformasyon Dönüşümü
için kullanılan araçlar
• Ateş ölçer, Sfigmomanometre,
EKG vb
• Hekimin Tecrübesi + Enformasyon
– İçgörü (Bilgi)
• Hastaya uygulanacak tedavi
müdahale - Değer
27. BÜYÜK VERİLER
• Bireylerden ve gruplardan elde edilen ve insan davranışlarına ve
faaliyetlerine ilişkin bilgiler ortaya çıkararak önemli bir değer
oluşturmak üzere
• Zaman içinde işlenebilecek, analiz ve entegre edilebilecek
• Çok sayıda ve çeşitli hızla gelişen veriler «büyük veri» olarak ifade
edilir.
28. BÜYÜK VERİLER - ÖRNEK
• ABD’de sağlık sigorta şirketlerinin; sağlık hizmeti sunarken, toplanan
primlerin en az %80 ila %85'ini harcamaları gerekmektedir.*
• Tıbbi Kayıp Prim Oranı (Medical Loss Ratio- MLR) olarak bilinen bu
hükmün arkasındaki amaç; sağlık hizmet sunumunda genel giderleri
azaltmak ve bunu bireysel ve küçük grup sigorta kapsamı için %20 ve
büyük grup sigorta kapsamı için %15 ile sınırlamaktır.
*2010 Hasta Koruma ve Uygun Bakım Yasası
29. BÜYÜK VERİLERİN KULLANILMASI
• Tıbbi Kayıp Prim Oranındaki
düzenleme, «hacime dayalı»
ödeme yerine «değere dayalı»
ödemeye geçilmesine yol
açmıştır.
• Bunun sonucunda sağlık
hizmeti sunanlar; ilaç uyumunu
artırmak ve sağlıklı yaşam
biçimlerini desteklemek üzere
hastaları yakından izlemeye
başlamıştır
• Bu da bütüncül sağlık hizmeti
sunulmasını desteklemiştir.
30. BÜYÜK VERİLERİN KULLANILMASI
• Giyilebilir teknolojiler, hastaların uzaktan sağlık izlemlerinin yapılmasını
sağlar.
• Sağlık verilerinin kablosuz olarak hekime gönderilebilmesi, poliklinik
ziyaretlerine ihtiyacı ortadan kaldırabilir.
• Sağlık hizmeti maliyeti düşer.
• Hastanın sağlığını sürekli izleyebilme özelliği; koruyucu sağlık müdahaleleri
aracılığı ile potansiyel sorunların belirlenmesine yardımcı olabilir
• Koruyucu sağlık hizmeti maliyeti tedavi maliyetinden düşük olduğundan,
gereksiz işlemler ortadan kaldırılırken, sağlık hizmetinin kalitesi artar.
31. GİYİLEBİLİR TEKNOLOJİLERİN ÖZELLİKLERİ
• Sensör: “cihazın yanıt verdiği fiziksel veya kimyasal bir özelliğin tespiti
için sinyal veren ve enerjinin veya maddenin tespit edilmesi,
bulunması veya miktarının belirlenmesi için kullanılan cihaz” olarak
tanımlanır.
• Tüm sensörlerin giyilebilir olması zorunlu değildir
• Ancak, tüm giyilebilir cihazların algılama yetenekleri olmalıdır.
35. ANAKART
• Bilgisayar ana kartları, fiziksel bilgi alt
yapısına oyun oynama, görüntü
işleme, yüksek performanslı
programlama gibi son kullanımlar için
performans ihtiyacını karşılamak
üzere mikroçiplerin (bellek,
mikroişlemci, grafik, vb.) takılabileceği
veri yolları sunar.
36. AKILLI KIYAFETLER
(SMART SHIRTS)
• «Kıyafetler, içlerine gömülen ve her
bir kıyafetin bilgi işlem cihazları için
bugünün IP (İnternet protokolü)
adresine benzer olarak kendi IN
adresine (bireysel ağ-individual
network) sahip olduğu kişisel ağların
büyümesini sağlayacak üçüncü bir
boyuta sahip olabilir.»
S. Park, S. Jayaraman, Adaptive and responsive textile structures, in: X. Tao (Ed.), Smart Fibers, Fabrics and Clothing: Fundamentals and Applications,
Woodhead Publishing Limited, Cambridge, UK, 2001, pp. 226-245.
37. META-GİYİLEBİLİR TEKNOLOJİLER
• Çeşitli parametrelerin eşzamanlı izlenmesi için farklı sensör tiplerine
ve bazen benzer sensörden fazla sayıda kullanıma ihtiyaç vardır.
Örneğin, çeşitli hayati belirtileri izleme sensörleri farklı tiplerdedir. (kalp
atış hızı, vücut sıcaklığı, oksijen satürasyonu, kan glukoz seviyesi)
Aynı şekilde, çevre/ortam izlemesi için başka bir sensör sınıfı
gerekecektir. (karbon monoksit gazının algılanması gibi)
Kullanıcının duruşunu sürekli izlemek veya yaşlı bir kişinin düşüşünü
tespit etmek için hızlanma ölçerler de gerekecektir.
EKG’yi belirlemek için en az üç sensör gerekecektir.
38. İNSANDA BİYOMEDİKAL
SİNYAL BÖLGELERİ
• Sensörler, gerekli sinyalleri almak üzere vücudun
farklı yerlerinde bulunmalıdır.
• EKG sensörleri vücut üzerinde en az üç farklı yere
takılırken, pulse-oksimetre sensörleri ve hızlanma
ölçerler vücut üzerinde başka yerlere takılırlar
39. • Farklı zamanlarda farklı alt sensör kümeleri kullanılabilir. Bunun için
kolaylıkla bağlanma/takılma ve çıkarılmaları ve kolaylıkla çalıştırılmaları
gerekir.
• Farklı fiziksel yerlerdeki sensörlerden gelen sinyallerin algılanması,
toplanması, işlenmesi, saklanması ve uzaktaki kontrol ve koordinasyon
birimine iletilmesi gerekir.
• Farklı sensör tiplerinden gelen sinyallerin çeşitli parametreleri gerçek
zamanlı değerlendirilmek üzere paralel olarak işlenmelidir. (Vücut sıcaklığı,
EKG, oksijen satürasyonu gibi)
• Genellikle çok sayıda sensör gerekeceği için bu sensörlerin düşük maliyetli
olması ve minimal yerleşik işlem becerisine sahip olması gerekecektir.
• Sensörlere güç sağlanmalı ve sensörler de gücün «farkında» olmalıdır
(düşük güç gerekliliklerine sahip olmalıdır).
META-GİYİLEBİLİR TEKNOLOJİLERDE GEREKLİLİKLER
40. META-GİYİLEBİLİR TEKNOLOJİ - TEKSTİL
ÜRÜNLERİ
• Tekstil ürünleri, meta-giyilebilir cihazdır.
• Giyilebilir cihazların tüm özelliklerini yerine getirebilirler.
• İnsanlar, giyinmeye alışıktır. Bu nedenle giyinmek için özel bir eğitim
gerekmez. Kıyafetler insan-bilgisayar ara yüzleri arasında en evrensel
olanıdır.
• İnsanlar, giyinmeyi sever. Evrensel giyim ara yüzü; vücut ölçüleri,
bütçe, durumlar ve giyilebilir teknolojilerin kullanılacağı ruh halleri de
dahil olmak üzere, bireysel tercihlere, ihtiyaçlara ve zevklere uyacak
şekilde “kişiselleştirilebilir”.
41. TEKSTİLİN ÖZELLİKLERİ
• Tekstil ürünleri; esnek, güçlü ve hafiftir ve genellikle farklı tip operasyonel (stres/gerginlik)
ve zorlu çevre şartlarına (biyolojik tehlikeler ve iklimsel) dayanıklıdır.
• Tekstil ürünleri; güç ve esnekliği aynı yapı içinde bir araya getirme konusunda benzersizdir
ve büküldüklerinde istenilen şekle girerken, güçlerini de korur.
• Tekstil ürünleri, istenilen uzunluk, genişlik ve kalınlık boyutları da dahil olmak üzere, farklı
form faktörlerinden yapılabilir böylece; “değişken” yüzey alanları elde edilebilir.
• Tekstil ürünleri, son derece geniş elyaf, iplik, kumaş ve üretim teknikleri yelpazesi
(dokuma, örme, dokunmamış mamuller ve baskı gibi) sayesinde sistemde en üst düzey
esneklik sunar.
• Tekstil ürünlerini geleneksel baskılı devre levhalarına göre nispeten daha ucuz üretmek
mümkündür.
• Tekstil ürünleri kullanım sırasında meydana gelen karışıklık ve takılmalar ile ilgili sorunları
ortadan kaldırır çünkü; ana veri yolları veya iletişim yolları kumaşın entegre bir parçasıdır.
• Tekstil ürünleri ağda birden çok iletişim yolu sunarak sistemdeki “fazlalıkları” kolaylıkla
barındırabilir.
• Tekstil ürünlerinin yapıları kumaşın içine entegre edilen tekstil iplikleri yoluyla bir veya
daha çok kaynaktan kolay güç dağılımı sunar.
43. FITBIT
• Mayo Klinik tarafından açık kalp
ameliyatı hastalarında kullanılmıştır.
• Hastayı harekete teşvik etmiş ve
fizyoterapistine gerektiğinde uyarı
göndermiştir.
• Appirio şirketi çalışanlarına 400 Fitbit
hediye etmiş, fiziksel aktivitelerini
artırmış ve 300bin dolara yakın
sigorta primi indirimi sağlamıştır
44. OMSignal™ – Aiq®
- Hexoskin™ -
Zephyr®
• Kalp atış hızı, yakılan kalori,
solunum ve düşme
sensörleri giyilebilir bir
gömlek içindedir.
• Sensörler verileri mobil
uygulamaya gönderir.
• Malzeme, likra ve polyester
yapıda antimikrobiyal
malzeme içerir.
• Makinede yıkanabilir.
• Giysideki sensör, verileri
analiz edilecekleri buluta
aktarır.
46. Netatmo June
• Ciltteki UV ışınlarını izler ve
gerekiyorsa güneş kremi veya
güneş losyonu kullanım miktarı
için kullanıcının telefonuna uyarı
gönderir.
47. Simband Samsung
• Kalp atış hızı, solunum hızı ve kan
basıncı gibi ölçümleri yapabiliyor.
• Bulut tabanlı açık yazılım (SAMI)
platformu kullanıyor.
• Verileri üçüncü kişlere iletilmiyor,
verileri oluşturan bireyler
tarafından kullanıma açık
48. Owlet
• Bebeklerin oksijen seviyelerini,
kalp atış hızını, cilt sıcaklığını,
uyku pozisyonunu, uyku kalitesini
ve cilt sıcaklığı ve düşme uyarıları
ile birlikte pozisyonunu izleyen
akıllı çorap
• Uyarılar anında ebeveynin akıllı
telefonuna gönderiliyor.
49. Pixie Pedleri
• 5 milyon demans hastası ve
500bin prematüre bebeğin idrar
takibini hedefleyen Pixie pedleri
inkontinans hastalarını kronik
idrar yolu enfeksiyonundan
korumaya yönelik tasarlanmıştır.
• Ped değiştirme sıklığına uygun
olarak bakıcı cep telefonu ile
pedi tarar ve sonuç anında elde
edilir.
50. Cellscope Oto
• Çocuklarda kulak enfeksiyonları çok sık
gözlenir. Ebeveynler olası enfeksiyonlar
için doktora gitmeye karar verirken
zorluklar yaşayabilir veya çocuğu acil
servise götürebilirler.
• CellScope Oto, Iphone ile otoskop işlevi
sağlar.
• Cihaz, telefonun kamerasına oturur ve
ebeveynin kulak zarının fotoğrafını
çekmesine ve doktorla paylaşmasına izin
verir.
Notes de l'éditeur
Günümüz dijital dünyasında “giyilebilir” terimi yeni bir anlam içermektedir.
Giyilebilir dendiğinde artık aklımıza; zarif bir gece elbisesi veya ısıtmalı bir dağcı ceketi gibi kıyafet görüntüleri gelmiyor.
Bunun yerine günümüzde;
bir iş adamının bileğindeki akıllı bir saat, bir oyuncunun kafasına yerleştirdiği bir ekran veya bir bisikletçinin kaskındaki küçük bir sensör gibi aksesuarların görüntüleri göz önümüze geliveriyor.
Kıyafetlerimiz, nasıl fiziksel boyutlarımız, zevkimiz ve stil tercihlerimize bağlı olarak her birimiz için ve/veya iş, akşam, rahat ortamlar, evimiz ve yürüyüş gibi o anki durumumuz için
kişiselleştirilebilir ve özelleştirilebilir oluyorsa,
yeni giyilebilir teknolojiler de
oyun, spor, güvenlik, eğlence, sağlık gibi belirli uygulamalar için kişiselleştirilmiş mobil bilgi işlemeye yönelik olarak yapılandırılabilmektedir.
1990’larda teknoloji, mikroişlemcilerin güçlerini yansıtmıştır.
Moore Yasası’na da uygun olarak o yıllarda bilgisayarlarda işlemci güçleri hızla artmıştır.
21.yüzyılın ilk dekadı network, özellikle internetin gücünü yansıtması ile yeni uygulama alanları ortaya çıkarmıştır.
İçinde bulunduğumuz dekatta Facebook gibi websiteleri sosyal ağların ve sanal dünyanın yükselişlerinin önemli parçaları olmuştur.
21.yüzyılın ikinci on yılında teknoloji insanın gücünü yansıtmıştır.
Teknoloji, insanların zayıf veya eksik yeteneklerini bugün düşünülemeyecek derecede telafi edebilecektir.
Teknoloji, aynı zamanda, insanın mevcut yeteneklerini de bugün normal olarak düşündüğümüzün ötesinde genişletip geliştirebilecektir.
Ampüte bir ekstremitenin kalan kısmına
direkt bağlanıp devrelerinin ekstremitenin sinirleri ile iletişim kurduğu
akıllı protezler
biraz eski bir örnek olarak söylenebilir.
Bir diğer eski sayılabilecek örnek,
bir kişinin bedenine giyilen ve
kollar ve bacakların doğal hareketinin bozulmadan
hareket yeteneğini ve taşıma kapasitesini artıran dış iskelettir
(exoskeleton).
Enformasyon Teorisi; -> enformasyon: (malumat ?) «derlenmiş bilgi parçası» olarak tanımlanabilir.
Enformasyon Teorisi ; 1940 ‘lı yıllarda telekomünikasyona bağlı problemlerin çözümü sırasında ortaya çıkmıştır.
Enformasyon Teorisinin amacı; bilginin elde edilmesi, aktarılması, işlenmesi ve saklanmasına ilişkin kuralları incelemektir.
Kısaca bugün 0’lar ve 1’ler olarak bildiğimiz bilgisayar dilinde de kullanılan bit (binary digit) ikili karşıtlıklar bu modelde kullanılır.
Bu tasarımlar ticari bir başarı elde edememişlerdir.
«Giyilebilir bilgisayarlar" paradigmasının anlaşılamamasının nedenlerinden biri; teknoloji odaklı olmalarıdır
Bunlar yalnızca, hantal bilgisayarı "giyilebilir" hale getirmeye odaklanmıştır
Teknolojinin kullanılabilirliğini ele almak için bilgi işleme paradigmasını yeniden düşünmeye çalışılmamıştır.
Ayrıca, ortaya çıkan bu sistemler (örn., Xybernaut) estetik olarak hoş olmaktan uzaktır ve bu da kabul görmelerini engellemiştir.
Genel giyilebilir bir sistem hakkında dikkat edilmesi gereken en önemli şey,
giyilebilir bir bilgisayar olmamasıdır.
Odak nokta; kişinin günlük yaşantısına kusursuz entegrasyon, dikkat çekmeme ve kullanıcının hareketlerini kısıtlamamasıdır.
Giyilebilir teknolojiler;
Algılama, İşleme (Analiz), Saklama, İletme ve Uygulama (Kullanma)
temel fonksiyonlarını veya birim operasyonlarını gerçekleştirir.
Her fonksiyonun özellikleri; uygulama alanına ve kullanıcıya bağlı olacaktır
Tüm işlemler gerçek anlamda bireyin üzerinde veya uzak bir yerde gerçekleşebilir
Örneğin; ilkyardım müdahale ekibi için komuta ve kontrol merkezi veya
bir yarışı izleyen taraftarlar
veya Everest Dağı tepesinden bir dağcının manzarasının keyfini çıkaran izleyiciler.
İlk müdahale ekibinin üyesinin üzerindeki giyilebilir cihaz tarafından tehlikeli gazlar algılanırsa
Bu veriler giyilebilir cihazda işlenebilir ve bir uyarı verir.
Aynı anda, doğrulayıcı test için uzakta bir yere veri iletilebilir ve
herhangi bir uygun tepki (yani, bir gaz maskesine kullanılması gibi) ile birlikte sonuçlar,
potansiyel olarak bir hayat kurtarmak için gerçek zamanlı olarak kullanıcıya iletilebilir
Bu senaryoların her biri,
alınan verileri bilgiye ve
daha sonra duruma cevap veren kişi için değerli olacak bilgiye dönüştürebilen
kişiselleştirilmiş mobil bilgi işleme gerektirir.
Bir hastanın, bir hekimi ziyaret ettiğini düşünelim.
Hastanın değerlendirmesinde; hemşire, vücuttan elde edilen ham sinyalleri (veri) anlamlı enformasyon (ateş, kalp hızı, sistolik/diyastolik kan basıncı) haline dönüştüren ve değer katan araçlar (termometre, kan basıncı monitörü, elektrokardiyografi cihazı gibi) kullanarak topladığı vital bulguları tespit eder.
Hekim, bu enformasyonu işlerken, hastanın potansiyel durumuna ilişkin bir içgörü (anlama) kazanır.
Hekim, zaman içinde biriken uzmanlığından ve deneyimden yararlanarak tanı koymak ve bir eylem planı veya tedavi düzenlemek üzere bilgi ile bir değer katar.
İlaç ve diğer müdahaleler şeklindeki bu tedavi planı hastaya sunulan veya hastaya uygulanan ve hastalığın tedavisini sağlayacak bir değer oluşturmuştur.
Dolayısıyla, teknolojiler tarafından toplanan ham veriler, yalnızca kişiye fayda sağlayacak şekilde dönüştürülüp donatıldığında değerlidir.
Bu transformasyonun kusursuz bir şekilde gerçekleşmesi için bir enformasyon/bilgi işleme ekosistemine ihtiyaç vardır.
Geniş bir faaliyet ve endüstriler spektrumunda büyük verilerden yararlanılmasında değer olduğu açıktır.
McKinsey'e göre,
ABD sağlık sistemi; "büyük verileri, verimliliği ve kaliteyi artırmak üzere yaratıcı ve etkili bir şekilde” kullanabilirse,
sektördeki verilerden potansiyel değer her yıl 300 milyar dolardan fazla olabilecektir
ve bunun üçte ikisi ulusal sağlık harcamalarını yaklaşık %8 oranında azaltmak şeklinde gerçekleşecektir
“büyük veri” kavramının merkezinde aynı anda hem veri kaynağı hem de verilerin işlenmesinden/donanımından sonra ortaya çıkan “değerin” alıcısı olan «birey» yer almaktadır.
Giyilebilir cihazların değer oluşturmak üzere; verilerin kusursuz dönüşümünü kolaylaştırmak için
gerekli ekosistemin merkezi olarak hizmet ettiği ve onu meydana getirmede kritik rol oynadığı yer, burasıdır.
Giyilebilir teknoloi fiziksel olarak hafif olmalı ve form faktörü kullanıcıya uyacak şekilde değişken olmalıdır.
Örneğin, ani bebek ölümü sendromuna yatkın bir bebeğin vital bulgularını izlemek için kullanılan giyilebilir cihazın form faktörü bebeğin düzgün bir şekilde yatışını engelliyorsa, önemli olumsuz sonuçları olabilir.
Estetik de herhangi bir teknolojinin kabul edilmesi ve kullanılmasında önemli bir rol oynamaktadır. Bu özellikle giyilebilir teknoloji başkaları tarafından görülüyorsa önemlidir.
Bu nedenle, bir kullanıcının üzerindeki giyilebilir teknoloji başkaları tarafından görülüyorsa, estetik açıdan hoş olmalı ve opsiyonel olarak, işlevselliğini yerine getirirken bir «moda ifadesi» bulunmalıdır.
İdeal olarak, giyilebilir teknoloji kullanıcının kıyafetinin veya aksesuarlarının entegre bir parçası olmalı ve kişinin "doğal" bir uzantısı haline gelmeli ve tüm hedef ve amaçlar için "görünmez olmalıdır".
Arzulanan son kullanıma uyacak şekilde şekle-uyumlu olma esnekliği bulunmalı; kısaca, insan cildi gibi hareket etmelidir.
Giyilebilir cihaz aynı zamanda birden çok işlevi yerine getirebilmelidir(multi-fonksiyonel)
Son kullanım uygulaması için kolaylıkla yapılandırılabilir olmalıdır.
Tek fonksiyonlu giyilebilir teknolojiler (sadece kalp hızını ölçmek gibi) yararlıdır, ancak pratik uygulamalarda genellikle birden çok parametre izlenir ve her bir fonksiyon veya veri akışı için birden çok giyilebilir teknolojiye sahip olmak kişinin bir robot gibi görünmesine neden olacak ve birden fazla veri yönetilebilecek olsa da kullanımı engelleyecektir.
Giyilebilir teknolojinin hassaslığı, özellikle gerçek zamanlı veri sağlama ve kontrol için kullanıldığında (duman dolu bir alanda ilk müdahale ekibini izleme) kritik öneme sahiptir. Bu nedenle, "her zaman açık" olmalıdır.
Başarılı kullanımı için önemli olan etkileşimlilik derecesini sunmaya yeterli veri bant genişliğine sahip olmalıdır.
Öncelikle, tek fonksiyonlu veya çok fonksiyonlu olarak sınıflandırılabilirler.
Ayrıca, invaziv veya non-invaziv olarak da sınıflandırılabilirler.
İnvaziv giyilebilir teknolojiler (sensörler), minimal invaziv olanlar, sinyalleri almak için cilde yerleşenler (subkütan) veya bir kalp pili gibi implante edilebilir olanlar olarak da ayrılabilirler.
İmplante edilebilir sensörler vücudun içine yerleştirilmek üzere bir hastane müdahalesi gerektirir.
Non-invaziv giyilebilir cihazlar vücutla fiziksel temas halinde olabilir veya olmayabilir; temas halinde olmayanlar bireyi veya çevreyi ortamı izliyor olabilir
(kullanıcının etrafındaki ortamı yakalamak için bir kamera veya alandaki tehlikeli gazları tespit etmek için bir gaz sensörü gibi).
Non-invaziv sensörler tipik olarak sürekli izleme için sistemlerde kullanılır çünkü kullanımları bir sağlık personelinin kapsamlı müdahalesini gerektirmez.
Giyilebilir cihazlar çalışmak için güce ihtiyaç duyup duymamalarına bağlı olarak aktif veya pasif olarak da sınıflandırılabilirler;
bir sıcaklık probu çalışmak için kendi gücüne ihtiyaç duymayan pasif giyilebilir teknoloji için örnek olarak söylenebilir.
Giyilebilir cihazlara yönelik bir başka bakış açısı, sinyallerin kablolu veya kablosuz işlenmek için iletildiği moddur.
Kablolu olanlarda sinyaller, fiziksel bir ana veri yolu üzerinden bir işlemciye iletilir;
kablosuz giyilebilir teknolojiler sınıfında ise, iletişim yeteneği sinyalleri kablosuz olarak bir izleme ünitesine ileten içe gömülüdür.
Sensörler bir kerelik kullanım için veya tekrar kullanılabilir olabilir.
Son olarak, giyilebilir teknolojiler, sağlık takibinden konum takibine kadar değişebilen uygulama alanlarına göre sınıflandırılabilir.
"Bilgi işleme" uygulama alanlarından biri olarak listelenmektedir çünkü e-mail işleme gibi, bu geleneksel fonksiyonların birçoğu artık bir kol saati şeklinde bir giyilebilir cihaz üzerinde yapılabilir.
Tüm sınıfların karşılıklı dışlayan olmadığını unutmamak önemlidir.
Örneğin, bir giyilebilir cihaz çok işlevli, aktif, non-invaziv olabilir ve sağlık takibi için yeniden kullanılabilir.
Bir kumaş veya atlet gibi bir kıyafet parçası şeklinde olan giyilebilir ana kart kullanıcının istenilen fonksiyonelliğe sahip olması için sensörler veya cihazlar takılabilecek bir bilgi altyapısı sunar.
Böylece;
Esnek bir bilgi altyapısı, ve
"evrensel" bir kıyafet ara yüzü ile bireylerin hayat belirtilerini verimli ve düşük maliyetli bir şekilde izlemek için bir platform
Olmak üzere gereken her iki fonksiyonu da sağlamış olur
"kıyafetler gerçekten de içlerine gömülen ve her giysinin bilgi işleme cihazları için bugünün IP (İnternet protokolü) adresine benzer şekilde kendi IN (bireysel ağ) adresine sahip olduğu bireysel ağların veya kişisel ağların büyümesine neden olan üçüncü ‘akıl’ boyutuna sahip olabilir