Ang orihinal na 13 kolonya na naging unang labintatlong orihinal din na estado ng Amerika. Ang Rebolusyong Panlipunan sa Amerika ay bunsod ng Siyentipikong Rebolusyon at ng Enlightenment. Pinaglaban ng mga Ameikano ang kanilang kalayaan mula sa mga taga-Britain.
2. Maikling Pagsusulit Blg. 1
1. Sistematikong pagtitipon ng mga datos sa eksperimento.
2. May imbensyon ng teleskopyo
3. Paniniwalang ang daigdig ang sentro ng solar system
4. Paniniwalang ang araw ang sentro ng solar system
5. May-akda ng A Vindication of the Rights of Women
Pagpipilian:
Scientific Method Mary Wollstonecraft Heliocentric
Isaac Newton Geocentric Galileo Galilei
5. Panuto: Buuin ang chart sa pamamagitan ng pagtatala ng mga
impormasyon bago at sa panahon ng Rebolusyong Siyentipiko at
Enlightenment.
Europe bago ang Rebolusyong
Siyentipiko at Enlightenment
Europe sa panahon ng
Rebolusyong Siyentipiko at
Enlightenment
6. Panuto: Ano sa iyong palagay ang kinalamang nito
sa naging kontribusyon sa digmaan para sa
kalayaan ng Amerika?
8. Pagpapakahulugan: sabihin kung ano para sa
iyo ang ibig sabihin ng kasabihang ito.
“Walang Pagbubuwis
kung walang
Representasyon”
9. Stamp Act – pagpataw ng buwis ng mga
British sa mga legal na dokumento,
pahayagan at iba pang lathalain
Townshend
Revenue Act –
batas na nagppataw ng
buwis sa mga salamin,
lead, papel at tsaa
Navigation Acts – mga batas na
nagbawal sa mga kolonya na ipagbili
ang kanilang mga produkto sa ibang
bansa maliban sa Britain
Boston
Massacre -
Isang
engkuwentro
kung saan 5
sundalong
Amerikano ang
nasawi.
13 kolonya – matapos
ang himagsikang
Amerikano, ang mga
estadong ito ang naging
orihinal na Estados Unidos
ng Amerika
10. • Unang Pangkat:
Tutukuyin ang kinalalagyan ng orihinal na 13 kolonya sa Amerika
na nakasagupa ng mga Briton gamit ang estratehiyang map trail.
• Ikalawang Pangkat:
Ilahad ang ilan sa mga pangunahing batas o decree na ipinataw
ng mga British sa kolonyal na Amerika gamit ang whiteboard
• Ikatlong Pangkat:
Ipaliwanag ang kaganapan sa First at Second Continental
Congress gamit ang matrix.
11.
12.
13. Ang 13 kolonya
noong 1775
Pagitan ng 1607-
1733 nang
magtatag ng
kolonya ang
Britain sa Amerika
14. Bakit naging kolonya ng Britain
ang Amerika at ano ang ilang
mga insidenteng naganap sa
pagkakaroon ng nasyonalismo ng
mga ito?
15. 1773
isang grupo ng mga kolonista ang
nagsuot ng katutubong kasuotan ng
mga Katutubong Amerikano at
nakapasok sa isang pangkalakal na
bapor ng mga Ingles. Kanilang itinapon
ang mga tone toneladang tsaa sa
pantalan ng Boston harbor sa
Massachusetts. Ito ang kinilala sa
kasaysayan na Boston Tea Party
Nagpasa ang pamahalaan ng Britanya
ng kaparusahan sa
mga kolonista na naging kabahagi ng
nabanggit na insidente. Tinawag ang
mga batas na ito sa Amerika bilang
Intolerable Acts.
16. Ang Stamp Act na ipinasa ng
Parliamento noong 1765 ay
nagdagdag ng buwis para sa
pamahalaan ng Britanya sa
pamamagitan ng paglalagay ng mga
selyo sa anumang produkto na
dadalhin sa Britanya mula sa mga
kolonya
17. Congress Kaganapan
First Continental • 1774 – itinatag ng mga kolonya (maliban sa Georgia) upang
tutulan ang parusa ng Great Britain sa Boston
• Iginiit nila na tanging ang pamahalaang kolonyal lamang ang
maaring magparusa at gumawa ng batas para sa kolonya.
Second
Continental
• 1775 – pagpupulong noong Mayo at idineklara ang
pamahalaan na tinawag nilang “United Colonies of America”
• Sinubukan ng hukbong militar na makuha ang Boston nguni’t
natalo sila sa Digmaan sa Bunker Hill. Sinunod ng mga
Amerikanong kubkubin ang Canada nguni’t natalo rin sila
dito.
• Maski sunud-sunod ang pagkatalo ng mga Amerikano sa
labanan ay hindi pa rin sila nawalan ng pag-asa sapagka’t
tuluyang napaalis nila ang mga sundalong British na patuloy
na nakukubkob sa Boston noong Marso, 1776.
18. Ang mapa na
nagpapakita ng
digmaan para sa
kalayaan ng
mga Amerikano
laban sa mga
mananakop na
British
20. Ang Deklarasyon ng Kalayaan
Sino si Thomas Jefferson?
• isinulat halos lahat “Ang
Deklarasyon ng Kalayaan”
• Upang matugunan ang ganitong
pangyayari ay minarapat ng
Kongresong Kontinental na
aprubahan ang Deklarasyon ng
Kalayaan noong Hulyo 4.
21. Ilan sa mga Kalamangan ng Amerika
sa Labanan kontra Britain
Ang pagiging malayo ng
Great Britain sa kanila, dahil
dito ay nahirapan ang
hukbong British sa madaliang
pagsuplay ng armas
patungong kolonya
Nalugmok ang ekonomiya ng
Britain dahil sa krisis
pinansyal matapos ang
pakikipagdigmaan kontra
Spain at France
Tiinulungan ng France ang
mga Amerikano sa
tradisyonal na kalaban nito
na Britain sa pakikipagdigma
22. Paglusob mula sa Canada
1777 nang pinasimulan ng mga British ang pag-atake sa Amerika mula sa Canada,
nguni’t sa bawa’t pagtatangka nila sila ay napipigil ng mga hukbong Amerikano.
Noong Oktubre 1777 ay nanalo sa Labanan sa Saratoga ang mga Amerikano at ito ang
naging dahilan sa pagwawakas ng mga pagatake ng mga British mula sa Canada.
Ang pagsuko ng hukbong British ay mula sa pamumuno ni Heneral John Burgoyne
laban sa hukbong pinamumunuan ni Heneral Horacio Bates.
24. Pagtulong ng mga Pranses sa Labanan
Maagang1778
pinasimulan ng bigyan ng
rekognisyon ng pamahalaang
Pranses ang Estados Unidos
ng Amerika bilang isang
malayang estado. Nagpadala
sila ng mga bapor pandigma
upang matulungan ang mga
Amerikano sa kanilang
pakikipaglaban sa mga
British.
Diyembre,1778
Dahil sa pinagsanib pwersa
na lakas ng France at
Amerika, minabuti ng Britain
na atakihin ang timog na
bahagi ng kolonya kaya’t
nasakop nila ng buo ang
Georgia at ang daungan ng
Savannah. Pwersahang
kinubkob at pinasuko naman
ng mga British ang
Continental Army sa daungan
ng Charleston
25. Ang Labanan sa Yorktown
Tinangkang sakupin ng Britain sa ilalim ng pamumuno ni Heneral Charles
Cornwallis ang Timog Carolina ngunit dahil sa lakas ng pinagsamang pwersa
ng France at Amerika ay natalo sila sa Labanan sa King’s Mountain noong
1780 at Labanan sa Cowpens noong 1781.
Upang makapag-ipon muli ng pwersa at lakas ay huminto ang British sa
Yorktown, samantala, may karagdagan pang hukbo ng mga sundalong
Pranses ang dumating sa Amerika na bumibilang sa 6,000 kaya
napagpasyahan ni Washington na talunin ng lubusan ang mga British.
Noong Okrubre 19,1781 ay minabuti ng sumuko ni Heneral Cornwallis at
dito ay tuluyan ng nakamit ng mga Amerikano ang kanilang kalayaan.
26. Karagdagang Kaalaman:
• Sa panahon ng nasakop ng Britain ang Amerika, sila ang itinuturing na
pinakamalakas na bansa sa panahong iyon kaya’t ang pagkakatalo sa
mga Amerikano nna hindi bihasa sa paggamit ng armas ay napahiya
ang monarkiya ng Britain.
• Sa kumperensiya sa Paris noong 1783 ay pormal na tinanggap ng
Britanya ang kalayaan ng kanilang dating kolonya, ang Amerika.
• Ang mga ideyang iniwan ng digmaan para sa kalayaan ay naging
simbolo at inspirasyon sa maraming mga kolonya na nais lumaya sa
kanilang mga mananakop at lalo na sa mga rebolusyonaryong
Pranses.
• Ang mga rebolusyonaryong Pranses na ito ang naglunsad ng
pagpapabagsak sa rehimen ng absolutong monarkiya sa Pransiya
noong 1789 at nagbuo ng isang republika ng lumaon.
27. Isang simbolo na binuo ni Benjamin Franklin sa panahon ng Digmaan para sa kalyaan
ng Amerika na nagpapakita ng kailangang pagkakaisa ng 13 kolonya upang makamit
ang tunay na kalayaan laban sa mga British
29. “Walang Pagbubuwis kung walang Representasyon”
• Ang mga kolonya ay walang representante sa Parliamento ng Britanya
sa London kaya sila ay nagprotesta sa pagbabayad sa malabis na
buwis na ipinapataw sa kanila.
• Ang kanilang naging paboritong islogan ay ang” walang pagbubuwis
kung walang representasyon”.
Paano ito natulad sa sitwasyon ng
bansang Pilipinas sa ilalim ng
kolonisasyon ng mga Espanyol?
30. Filipos 4:8
“Sa wakas, mga kapatid, dapat maging laman ng inyong isip ang mga
bagay na karapat-dapat at kapuri-puri: mga bagay na totoo, marangal,
matuwid, malinis, kaibig-ibig at kagalang-galang.”
31. Maikling Pagsusulit Blg. 2
PAGTUTUKOY: Panuto: Tukuyin ang pangungusap.
1. Ang 13 kolonya sa Timog Amerika ng Britanya ay lumawak mula sa
Massachusetts sa Hilaga at______ sa timog.
2. Insidente na nagpakilala ng malabis na galit ng mga kolonyang
Amerikano sa Britanya dahil sa pagdaragdag ng buwis sa tsaa na
kanilang inaangkat
3. Kinilalang bayani ng Digmaan ng paghahangad ng kalayaan sa
Amerika
4. Isang abogado na nagsulat ng deklarasyon ng kalayaan ng dating 13
kolonya sa Britanya at pagbubuo ng Estados Unidos
5. Ang kasunduan na nagtapos sa digmaan ng 13 kolonya at ng
Britanya
32. Maikling Pagsusulit Blg. 2
PAGTUTUKOY: Panuto: Tukuyin ang pangungusap.
1. Ang 13 kolonya sa Timog Amerika ng Britanya ay lumawak mula sa
Massachusetts sa Hilaga at______ sa timog.
2. Insidente na nagpakilala ng malabis na galit ng mga kolonyang
Amerikano sa Britanya dahil sa pagdaragdag ng buwis sa tsaa na
kanilang inaangkat
3. Kinilalang bayani ng Digmaan ng paghahangad ng kalayaan sa
Amerika
4. Isang abogado na nagsulat ng deklarasyon ng kalayaan ng dating 13
kolonya sa Britanya at pagbubuo ng Estados Unidos
5. Ang kasunduan na nagtapos sa digmaan ng 13 kolonya at ng
Britanya
Georgia
Boston Tea Party
George Washington
Thomas Jefferson
Kasunduan sa Paris
33. Pagbubuod /Pagkilos:
S – synthesis
• Anong tatlong bagay ang natutunan mo sa araw/aralin na ito?
M – meaning
• Paano nakatulong ang aralin sap ag-unlad ng iyong kaalaman ?
A – action
• Paano mo magagamit ang natutunan mo sa iyong pang-araw – araw
na pamumuhay?
34. Makabuluhang Takdang Aralin:
Isulat at sagutan ang mga sumusunod na katanungan:
1. Sino si Marie Antoinette at Louis XVI ng Pransya?
2. Bakit naganap ang French Revolution?
3. Sino at bakit ipinatupad ang Reign of Terror?
4. Paano nakilala si Napoleon Bonaparte sa Europa matapos ang
rebolusyong Pranses?
Pahina 290-293
35. • Unang Pangkat:
Pagsusuri sa larawan at ibibigay ang ugnayan ng pagbabago sa
pampolitika at panlipunang pamumuhay mula ng nagana pang Rebolusyong
Pranses.
Gagawa ng timeline ukol sa mahahalagang pangyayari mula sa
pagbagsak ng monarkiya ng France hanggang sa pagpanaw ni Napoleon
Bonaparte.
• Ikatlong Pangkat:
Pagbibigay katotohanan sa pangyayari sa pamamagitan ng pagbasa sa sipi ng
nobela ni Victor Hugo ukol sa lagay ng mamamayan sa France sa panahon ng
rebolusyon.
Editor's Notes
Nagbago ang paggabay ng mga British sa Amerika matapos ang Seven Years War (1756-1763)