SlideShare une entreprise Scribd logo
1  sur  35
DÍA DAS LETRAS GALEGAS
É un día de exaltación da lingua de Galicia a través da súa manifestación literaria. Comezou a celebrarse o 17 de maio  do 1963, coincidindo co centenario da primeira edición de  Cantares gallegos,  de Rosalía de Castro. O 20 de marzo de 1963, tres membros da Real Academia  presentaron nesta institución a proposta de celebrar o 17 de maio para recoller o "latexo material da actividade intelectual galega". Estimaban que o poemario de Rosalía era a primeira obra mestra da literatura galega contemporánea, é dicir, considerábana a primeira obra do  Rexurdimento.  Realmente, descoñécese a data real de publicación do libro, pero tomouse ese día pola dedicatoria autógrafa de Rosalía á tamén poetisa Cecilia Böhl de Faber (Fernán Caballero). Dende aquela dedícaselle o día de cada ano a unha figura significativa da literatura galega, coa única condición de que no ano da súa conmemoración teña pasado un mínimo de dez dende a data de falecemento da persoa homenaxeada. O DÍA DAS LETRAS GALEGAS Ismael, Lenin, Mª Jesús, Sergio Lema – 6º
Ano1963 ROSALIA DE CASTRO Naceu en Santiago no 1837 Morreu en Padrón no 1885 Foi a prieira que publicou un libro en galego no que falaba da xente de Galicia, dos seus costumes, penas, festas, da emigración e da nose terra… Obras:  Cantares Gallegos, Folllas navas, En las orillas del Sar, El caballero de las botas azules… UNHA VEZ TIVEN UN CRAVO Unha vez tiven un cravo cravado no corazón i eu non me acordo xa si era aquel cravo de ouro, de ferro ou de amor. Sóio sei que me fixo un mul tan fondo, que tanto me atormentou, que eu día e noite sin cesar choraba cal choróu Madalena na Pasión. O ano 1963 foi centenario da publicacion de ese primer libro en galego e desde ese ano celebramos todos os 17 de maio o Dia das Letras Galegas. Myriam-5ºa
Ano 1964 ALFONSO D. RODRIGUEZ CASTELAO Naceu en Rianxo no 1886  Morre en Bos Aires no 1950 Político defensor da identidade galega e impulsor do Estatuto ed Galicia de 1936. loitou contra o caciquismo que denunciaba nas suas obras. SEMPRE EN GALIZA  "Galicia é a mellor esquina do solar hispánico, cabo do mundo antigo e avanzada de Europa no mar inmenso da libertade. A arquitectura barroca do noso chan, labrada en pedra granítica, está sempre coberta por un manto de zugoso verdor. Os montes son redondos como peitos de muller e as serras son como lombos de boi cebado. Os vales son ledos e farturentos. O mar tolea de carraxe cando non o deixan penetrar na terra; pero cando entra, quédase adormecido no leito das rías. Galiza é unha unidade territorial armónica, de formas e coor, perfeitamente diferenciada do resto da Hespaña. A patria é a Terra. A Terra que nos dou o ser e que nos recollerá na morte como semente de novas criaturas”.  Estudiou medicina, foi caricaturista e debuxante , amosando a Galicia rural, o caciquismo, os pobres, os cegos, os desamparados, o pobo que sofre... E nos últimos álbumes, os horrores da guerra civil española. Obras:  Sempre en Galiza, Cousas, Retrincos, Os dous de sempre, Un ollo de vidro… Gabriel-5ºA
Ano 1965 EDUARDO  PONDAL Naceu na Coruña en 1835  Morreu na Coruña no 1917 Foi un dos máximos representantes do Rexurdimento das letras galegas no S. XiX e escritor da letra do Himno Galego Foi médico, militar e o bardo cantor da raza celta e o noso veciño de Cabana na beira do Anllóns Obras:  Queixemes dos Pinos  e `` Os Eoas  `` HIMNO GALEGO ¿Qué din os rumorosos na costa verdecente, ó raio transparente do plácido luar? ¿Qué din as altas copas de escuro arume arpado co seu ben compasado monótono fungar?   Alex-5 ºA
ANO1966 FRANCISCO AÑON PAZ Morreu en Madrid no 1878 Naceu en Boel-Outes (A Coruña) no 1812 Foi un dos precursores da literatura galega e un guia e un mestre para todos. Licenciouse en dereito civil e canónico na Universidade de Santiago. Foi revolucionario, aventureiro, profesor de idiomas e xornalista. Escribiu obras en galego , castelán e portugués espalladas por xornais e revistas, e recollidas no 1920 por Carré Aldao. ¡ Ai!, esperta, adorada Galicia dese sono en que estás debruzada; do teu rico porvir a alborada polo ceo enxergándose vai. Xa cantando os teus fillos te chaman, e cos brazos en cruz se espreguizan… ¡Malpocados! o que eles cobizan é un bico dos labios da nai. Iñaki-5ºA
Ano 1967 MANUEL CURROS ENRIQUEZ Naceu en Celanova –Ourense no 1851 Morre na Habana (Cuba) en 1908 Pertenceu o Rexurdimento Galego,loitou contra os abusos da igrexa catolica Estudou Bacharelato e Dereito en Madrid. Emigrou a Inglaterra e Cuba. Foi homenaxeado e coroado como poeta na Coruña. Obras:  Cántiga e Aires da miña terra. AIRES DA MIÑA TERRA Como a miniña tola que sai por ves primeira con dengue e muradana prá festa do lugar; así, xentil i aposta, vai vindo a Primaveira, grinaldas de craveles vertendo ó seu pasar   Os álbores espidos De fruto e de ramaxe, cubertos xa de folla comenzan a dar fror; i á sombra agachapado do prácido follaxe, mentras que o gando garda, fai chifros o pastor. David-5ºA
Ano 1968 FLORENTINO LÓPEZ CUEVILLAS Naceu en Ourense 1886 Morreu en 1958 Entra nas Irmandades da Fala no grupa nós.Foi un gran impulsor do galegismo. PROSAS GALEGAS  "¡Probiños os ríos! Os máis pequenos morreron xa. As fervenzas dos outros calaron ca súa leda cantiga, e os muiñeiros esqueceron as noites afrodíticas dos muíños. De vagar, de vagar, soio escoan por entre as pedras das presas fíos de auga, tan miudos, tan febles, que semellan as bagoas dun neno. ¿Onde foi, ouh ríos, a vosa forza de viaxeiros arriscados? Tristeiros, mudos, a vosa iauga encora nas chás e fede por que, falla de azos pra camiñar, morreu ca soedade do alén. Estudou Farmacia,Filosofia e Lectura,foi funcionario de Facenda e aficionado a Arqueoloxia.  Obras:  Prosas Galegas Sergio-5ºA
 
Ano 1969 ANTONIO  NORIEGA VARELA Naceu en Mondoñedo  no 1869 Morre en Chavín de Viveiro no 1947  Representa o vínculo da poesía do século XIX coa do XX, foi o poeta sinxelo das cousas humildades e da natureza. D´O ERMO  iNin rosiñas brancas, nin claveles roxos! Eu venero as froliñas d'os toxos. D'os toxales as ténues froliñas, que sorríen, a medo, entr'espiñas. Entr'espiñas que o Ceyo agasalla con diamante-las noites qu'orballa. ¡Oh d'o yerm'o preciado tesouro! as froliñas d'os toxos son d'ouro. D'ouro vello son, mai, as froliñas d'os bravos toxales, ¡d'as devocións miñas !... Foi mestre de escola  en pobos de Lugo e Ourense.Tamén foi o poeta da montaña luguesa. Atacou literariamente os caciques. Obras :  D´o ermo, ditos  populares ``Como falan os Brañegos´´ Aida-5ºA
Ano 1970 MARCIAL VALLADARES NÚÑEZ Naceu en Vilancosta - A Estrada-Pontevedra no 1821 . Morre en Vilancosta 1903. Foi un precursor na poesía galega e narrativa.  Foi escritor dunha gramática galega e un diccionario galego .  Estudou dereito en Santiago e foi xefe superior de Administraciòn civil. Finalmente adicouse ó xornalismo e a literatura. OBRAS:  Maxina ou a filla espùrea(1ªnavela en galego), Elementos de Gramaca Galega e un Diccionario galego- castelán.  MAXINA OU A FILLA ESPÚREA  "Corría o ano mil oitocentos sesenta e seis: era unha mañán de maio; empezaba a esclarecer, e ladrando os cans nas eiras, daban a xente que pasaba polas congostras; cantaban xa o millangarrido, a bubela e o cuco nas carballeiras. Alberto 5-A
Ano 1971 GONZALO LÓPEZ ABENTE Naceu en Muxía no 1878 Morreu en Muxía no 1963 Foi membro das irmandades da fala, presidiu a de Muxía. Formou parte do Seminario de Estudos Galegos, promovíu o xornalismo, a narrativa, o teatro e a poesía. Estudou bacharelato e dereito na universidade compostelá , viaxou por varios países de europa e instalouse en Muxía Obras poéticas : Escuma da riveira, Alento da raza… Narrativa:  Diputado por veira mar, Fuxidos… CENTILEOS NAS ONDAS  iNin rosiñas brancas, nin claveles roxos! Eu venero as froliñas d'os toxos. D'os toxales as ténues froliñas, que sorríen, a  medo , entr'espiñas. Entr'espiñas que o Ceyo agasalla con diamante-las noites qu'orballa. ¡Oh d'o yerm'o preciado tesouro! as froliñas d'os toxos son d'ouro. D'ouro vello son, mai, as froliñas d'os bravos toxales, ¡d'as devocións miñas !... Quique-5ºa
VALENTÍN LAMAS CARVAJAL Ano 1972 Nace no ano 1849 en Ourense Morre no 1906 en Ourense Gran defensor do galego. Foi director de xornais escritos totalmente no noso idioma coma “O tío Marcos da Portela”. Estudou o bacherelato e medicina. E coñecido polo seu labor xornalístico, poético e narrativo.  Obras en prosa:  GALLEGADA e O CATECISMO DO LABREGO .  Poesía:  SAUDADES GALLEGAS, A MUSA DAS ALDEAS e ESPINAS, FOLLAS E FRORES. A  ALDEA No medio dun souto, ao pé dunha serra, na cume dun monte, no fondo dun val, coas chouzas de seixos telladas de colmo, están as aldeas, o mundo rural. Alí como os corpos, o espritu esmorece, sin outros alentos que a superstición; os mortos as bruxas, os trasnos, as meigas, seus dioses penates, seus númenes son. Mariña-5ºA
Ano 1973 Manuel  Lago  gonzález Nace en Tui no 1865 Morre en Santiago no 1925 Pertenceu ó Seminario de Estudos Galegos. Foi eclesiástico e comprometeuse coa lingua e a identidade do pobo galego Aquí dentro da cárcere vives sereno e tranquilo como viven os páxaros ceibos nas prumas do niño. Polas reixas de ferro contempras o ceo infinito onde brilan as luces do día tecendo sorrisos. Estudou Hebreo e Grego no seminario  de Tui e no de Compostela, foi xornalista, profesor e bispo.  Poesías. Unha escolma  na edición de  Os estudantes ao arcebispo de Santiago e  na  Homenaxe ao arcebispo Lago González ,  Fror Nova  e  O neno Xesús. Ves os montes cubertos de nubes y-os campos froridos, y-o pasar arredor da cadea parentes y-amigos. E non sintes o peito magoado y-o rostro alcendido; que te miras no fondo da y-alma y-atópaste limpo. Adrián B. – 5ºA
Ano 1974 Xoan  viqueira corton Naceu en Madrid no 1886 Morreu en Bergondo-A Coruña no 1924 Obras:  Ensayos y Poesías Foi un dos precursores do neotrobadorismo galego. Pertenceu ás Irmandades da Fala da Coruña desde a súa constitución. Estudou Filosofía en Madrid e dou clases en Santiago e A Coruña. Foi músico e compositor. Tocaba o violín e o piano DA GÁNDARA ERMA E TRISTE . ¿Da gándara erma e triste, piñeiro bravo, non ouces do mar o mar molto tan solitario? ¿Non sintes te chamar á vida pra un vivir sempre máis alto? Piñeiro antigo, vello e engruñado, ergue as sempre verdecentes ponlas que ao vento traman cal tramaron as daqués que, rexos e amorosos, aquí cantaron. FABIÁN -5ºA
Ano  1975 XOAN  MANUEL  PINTOS  villar Naceu  en Pontevedra no 1876 Morreu en Vigo no 1975 Está considerado coma o precursor do Rexurdimento galego. Amosou gran interese pola lingua galega.Escribiu un  manual de iniciacion ó galego  e un  diccionario galego. Foi  abogado , mestre, xuiz, fiscal, rexistrador  da propiedade, poeta, musico e pintor. Obras:  A gaita galega tocada  polo  gaiteiro. A GAITA GALEGA TOCADA POLO GAITEIRO  Ou Galicia, Galicia boi de palla canta lástima ten de tí o Gaiteiro! O aguillón que che meten é de aceiro e con él muita forza te asoballa. No lombo teu zorrega, bate e malla fasta o máis nomicreque ferrancheiro e calesquer podenco forasteiro te vafa de vergonza sin migalla! Agarima alleeira eses ingratos ou víboras que postas ao teu peito co ferrete che rompen mil buratos! Si o sangre teu refugas do teu leito malas novas madrasta de insensatos dos fillos teus ao amor nan tés direito. Adrián-5ºA
Ano 1976 RAMÓN  CABANILLAS  ENRÍQUEZ Naceu  en Fefiñáns-Cambados (Pontevedra) no 1876 Morre  en 1959 Defendeu o galego, colaborou coas Irmandades da Fala e foi membro da Real Academia Galega e Española Estudou en Santiago, emigrou a Cuba e e alí, na Habana, fai o seu primeiro libro. Obras: Vento mareiro, Da terra asoballada, Na noite estrelecida, versos de alleas terras e De tempos idos... ¡Irmán Daniel! Na praia de Rianxo caían como bágoas as estrelas, espallaban teus aies derradeiros bruantes ventos das andinas serras, e ondas galgantes, en cramor, chegadas da pratense ribeira, contaban no areeiro que te foras da sereidade pola plan vereda... o camiño que nunca se desanda, o vieiro sin fin... Na noite pecha entréi pinal adiante, medoñento, a ialma dun feitizo prisioneira. Fungaban os ramallos un responso, brilaba a frouma verdecente acesa . NA MORTE DE CASTELAO Darío-5ºA
Ano 1977 ANTÓN VILAR PONTE Naceu en Viveiro en 1881 Morreu na Coruña no 1936 Foi homenaxeado por ser impulsor da cultura galega e presidente das Irmandades da Fala. Durante a sua vida foi  farmaucéutico e editor dun xornal en Foz. Impulsor do xornal A NOSA TERRA. A suas obras son:  A nosa terra , Nuestra afirmación regional. Publicou teatro,novela…  " Eu xa fai tempo que ando a dicir que axiña non haberá na Galiza máis que unha só aristocracia - aristocracia de pensamento, non de sangue -, aristocracia ou aristarquía, si vos parece millor, a do galeguismo; a que leva por bandeira e por escudo o "orgullo orixinal" sim bolizado no emprego da lingua materna, que é o supremo froito de diferenciación da lingua materna, que é o supremo froito de diferenciación da raza á que perteñecemos. O galego culto que hoxe se esprese en galego, por ese só feito demostra levar na ialma un nidio sentimento de libertade; un nobre afán de asolagar a súa intelixencia nas augas vivas do traballo enxebre co fin de lles dar o tempero perciso para que poidan fecundar mortas terras, cheias de lixos de escravitude, trocándoas en viveiros de vizosa democracia. Pensamento e sementeira Ana-5ªA
ANTONIO LÒPEZ ferreiro Nace en  Santiago en 1837 Foi homenaxeado  en 1978 o dia das letras  galegas porque foi o maior novelista historico  do século XIX. Estudou  a  carreira eclesiástica, filosofía, letras, e dereito en Santiago. Obras : A lecedeira de Bonaval, O Castelo de Pambre, O Niño de pombas… A sobrado algo xa o conocemos; agora  pareceme posto en razon que tamen enxergemos algunhas palabras acerca do Vilar de Mella. O CASTELO DO PAMBRE Ano 1978 Sofía 5ºB Morre en Vedra en 1910
MANUEL ANTONIO PéReZ SáNCHEZ Nace en Rianxo en 1900 Morre en 1930 Foi homenaxeado un día das Letras Galegas porque a súa poesía supuxo unha renovación radical dentro da poesía galega Un aspecto importante da súa biografía foi que navegou como mariño mercante pola Península, América e África.  Traballou na revista Suevia Obras : De catro a catro, e publicaronlle outra obra co título de Poesías Fomos ficando sós  Ronbáronnos o vento o Mar o barco e máis nos. aquel veleiro que se evadéu   Roubáronnos o Sol.  pola corda floxa do horizonte. O paquebote esmultado   Este océano desatracóu das costas cosía con liñas de fume   e os ventos da Roseta áxiles cadros sin marco.  ourentáronse ao esquenzo. Ano 1979 Rocío 5ºB
Alfonso X “El Sabio” Naceu no ano 1221 en Toledo Ano 1980. Morreu en 1284  Foi homenaxeado un día das Letras Galegas porque foi un rei que sen abandoar os asuntos de estado dedicou os seus esforzos á cultura e ao seu fomento . Foi rei de Castela e de Galicia. Fixo obras cientificas e históricas . Tiña unha grande formación musical. OBRAS : Cantigas de Santa María. CANTIGAS DE SANTA MARÍA Da que Deus mamou leite do seu peito non é maravilla de sâar contreito. Desto fez Santa María miragre fremoso ena ssa eigreja'n Lugo, grand'e piadoso. por hûa moller que avía tolleito o máis do seu corp'e de mal encolleito: Da que Deus mamou leite do seu peito non é maravilla de sâar contreito . Ana 5ºB
Vicente  MartÍnez  Risco Nace en Ourense no 1884 Morre en Ourense 1963 Foi homenaxeado porque fundou a revista  NOS Ano 1981 Foi un  narrador  marcadamente didáctico, autor  teatral , e no ensaio  acadou o maís alto cume da nosa literatura. Obras : El niño, Teoria do nacionalismo  galego… LEIRA Nas camiñatas longas polas vereas enlamadas do val , entre as muradellas dos eidos e á sombra dos carballos, polos vieiros  abertos  da serra, batidas no vento, ante as luces e as carqueinas, polas estradas proirentas baixo un sol de xustiza; nas pousas na porta de chouza e na portalada do pazo, ao pé do  cruceiro ou debaixo. Laura 5ºB
LUÍS  AMADO  CARBALLO Nace  en  Pontevedra  en  1901 . Morre  en  Pontevedra  en 1927 . Foi  homenaxeado  un  día  das  letras  galegas  porque  foi  un  importantísimo poeta  con  grande  influencia  nas  seguintes  xeracións  de  escritores.  Cursou dous  anos  de  Filosofía  e  Letras  na  universidade compostelá para regresar despois a Pontevedra para seguir a carreira de Maxisterio . PROEL(frag.) O xesto manacal da pedra A agonía do soplor Benzoa o acougo da aldea… Conmove o planto de terra, Axiónllanse os camiños e a paisaxe presígnase Abrazados ao cruceiro, Con santas cruces de pedra. Nunha azul eternidade De pedra e ceo. Obras: Maliaxe, Os pobres de Deus, Un milagre deSanto San Francisco.
LUÍS  AMADO  CARBALLO Nace  en  Pontevedra  en  1901 . Morre  en  Pontevedra  en 1927 . Foi  homenaxeado  un  día  das  letras  galegas  porque  foi  un  importantísimo poeta con  grande  influencia  nas  seguintes  xeracións  de  escritores.  Cursou dous  anos  de  Filosofía  e  Letras  na  universidade compostelá para regresar despois a Pontevedra para seguir a carreira de Maxisterio . PROEL(frag.) “ O xesto manacal da pedra A agonía do soplor Benzoa o acougo da aldea… Conmove o planto de terra, Axiónllanse os camiños e a paisaxe presígnase Abrazados ao cruceiro, Con santas cruces de pedra.” Nunha azul eternidade De pedra e ceo. Obras : Maliaxe, Os pobres de Deus, Proel, O Galo... Ano 1982 Silvia 5ºB
MANUEL  LEIRAS  PULPEIRO Nace en Mondoñedo en 1912 . Morreu no ano 1983. Porque era un profesional e escribiu unha obra,”CANTARES GALEGOS” moi importante para a cultura galega. Foi medico,é  Presidente do Comité Republicano Federal de Mondoñedo Liberal. Escribiu un só libro,”CANTARES GALEGOS”. Poucos anos despois da súa morte recopilaronse as súas obras. Ano 1983 OBRAS COMPLETAS:”POESIAS” ¿Por qué o ceo máis limpo ao galego ¿Por qué a iauga, hastra no ollo da fonte  lle párce afumado? para el ten sempre tasto? ¿Por qué a terra frolida que manda  ¿Por qué sinte que a sangue sorenta lle cheira a escamollo? Figura abusalo? Patricia O  5ºB
ARMANDO COTALERO VALLEDOR Nace en Veiga en 1879 Morre en Madrid no ano 1956 Adicóuselle o día das Letras Galegas por ser catedrático de Literatura e Lingua españolas en Santiago . Foi membro da Real Academia Española. Traballou amplamente sobre a Literatura española e galega, pero a súa maior contribución foi á Literatura galega. OBRAS: Sinxebra, Lubicán , Hostia, Beiramar e Moarenza. HOSTIA “ ¿Relembras?... Foi na doce Aquitaña. A raiosa primaveira enguirlandaba a campía e a serán deitaba tranquil coma un misteiro frolido. Despeado e polvorente cheguei ó teu sarego. Proscritos da terra nosa, decote perseguidos cal bestas montesías, chamamos onde vós. E aquela porta, a porta de túa nai, a úneca para nós aberta, foi para min a porta dos ceos. No atrio estabas ti, abeiro da “triquilla” arrodeada de pombas como Vénus, belida como Flora, graciosa como Aglae, como Hera sorrinte... ¡Ai! terrible como o amor. Teur ollos feiticeiros miraron garimosos o estrano pelerino de quen todos fuxían... ¡Gracias, ouh Prócula, aínda gracias, sempre gracias ! Ano 1984 Alberto 5ºB
ANTÓN LOSADA DIÉGUEZ Nace en Boborás no 1884 Morre no 1929 Conseguiu a Risco e Otero Pedrayo para a Literatura galega Pola súa intensa actividade política publicou moi pouco Obras :Poesía,ensaios filosóficos,contos e un ensaio matemático NOS Nº 71 Probos rosas, saundosas Craros soños, frolecidos esperando amañecer; cobizando un ideal; loumiñadas, degaradas aniñados, enchoiados por medrar i arrencender. nunha roseira lanzal. Tristes rosas amorosas, Tristes soños noitecidos, todo chega, i o fin chega todo chega i o fin chega cando a póla se dobrega se dos soños soilo queda e nan vos pode soster o imposibre no rosal. Ano 1985 Álex 5ºB
AQUILINO IGLESIAS ALVARIÑO Naceu en Abadín en  1.909 pola súa entrega á poesía,cargada de humanismo e bucolismo. Estudiou no Seminario de Mondoñedo,berce de tantos escritores lucenses. Obras:  Cámaras Verdes, Lanza de Soledá, Nenias e leva o seu Cantare. Ano 1.986 HOMENAXE A RAMÓN CABANILLAS “ Viñeran anos de carnada e alas de corvo,  viran chegar os señores da terra sobre os seus cabalos,  sombras desabogosas, chegaran as rulas, cos seus corazóns máis tristes que a noit o vento cantaba nas lanzas e nas almeas,  á sombra das súas fillas.  esa canción de ferro tan sabida.   E soñaron entón en terras anchas coma mares e fixeron homenaxe ós poderosos  onde pousar o mel do seu corazón sin medida,  Os que irían ás rilleiras do olvido   e botaron negras naus á mar dos deuses, Morreu en Santiago en 1961 Pablo 5ºB
FRANCISCA  HERRERA  GARRIDO Nace na Coruña no  1865 Morreu no ano 1987 Ano 1987 Foi autodidacta , aprendeu  a querela  poesía  con Rosalia de Castro OBRAS : Pepiña, Reproba ,e a Familia de lobos "Querendo un gran poema cantar, dúbidas teño; que se falo galego non me entenden; e a cantar castillán nan me comprendo. Así mesmo pregúntome, se en prosa hei de escribir ou ben en verso; e ríome soíña deste meu dubidar; que é un aletexo igual ó dun poliño que se debote, coidándose atrapado no poleiro por un espanta-paxaros de trapo movido polos ímpetus do vento. Ninguén ha de le-lo meu escrito nin naide ha de folla-lo meu pensamento... abonda con deixar corre-la pruma; abasta con cumpri-lo meu desexo. NÉVEDA José Ángel 5ºB
RAMÓN OTERO PEDRAYO Nace  en Ourense no 1888 Morre no ano 1976 Foi homenaxeado por que foi un home moi importante para a vida cultural de Galicia  ;chegaron a chamarlle o Patriarca Foi catedrático de Xeografía e Historia en Burgos, Santander, onde casou, e Ourense. Fundou a Editorial Galaxia. Destacou como orador e comunicacor. Ano 1988 A CASA SOIA Nas queixumosas táboas pra o fillo sempre na querida coimbra, Brosladas finalmente polo verme neno xiado de augural pavura analista de insomnios e fantasmas pola friaxe glacial de aquela man repousou o mou pai no cadoleito, quentor de Deus, forteza e recompensa e inda a piedade de unha bágoa de ólio Sofren meus probes libres garda a lembranza gosalleira e triste proba de soedade, noite e poeira, pra o fillo sempre na querida coimbra, apreixan requintados pensadores… Obras: A casa soia,o maroutallo,Noite compostelá, Fra vernero… Darío 5ºB
CELSO  EMILIO  FERREIRO Nace en Celanova en 1912 Morre en Vigo en 1979 Foi  homenaxeada  porque  a súa obra máis sobranceira da nome a toda unha época da nosa historia contemporánea. Colaborou  coa Hermandade Galega, e fundou o Patronato da Cultura Galega. Obras : Cartafol de Poesia, O Sono Sulagado, Viaxe ao Pais dos Ananos…pero a mais  sobranceira e, sen dubida, Longa Noite de Pedra. ANO: 1.989 Longa Noite De Pedra O teito é de pedra as cadeas de pedra son os muros o aire i as tebras as fanestras de pedra o chan as olladas i as reixas son de pedra. as portas  Patricia Taboada5ºB
ALVARO CUNQUEIRO MORA Nace en Mondoñedo en 1911 Morre en Vigo en 1981 Adicóuselle o día das letras galegas  porque recibiu o premio nacional da crítica en 1959 polas Crónicas do Sochantre. Foi xornalista e membro da Real Academia Galega Obras  : As Crónicas do Sochantre , Herba de Aquí e Acolá ,Merlín e familia, Soedades da  Miña Branca Señor…  SOEDADES DA MIÑA BRANCA SEÑOR Escóitasme ti, miña señora amada , cando de peito meu o trobo arde ou atrás de ti a sombra do meu soño Loucamente a túa apreixada e bica? Ouh doce o peso do teu corpo no meu maxín deitado Neste río do meu vagar sin fin Ano 1991
ALVARO CUNQUEIRO MORA Nace en Mondoñedo en 1911 Morre en Vigo en 1981 Adicóuselle o día das letras galegas  porque recibiu o premio nacional da crítica en 1959 polas Crónicas do Sochantre. Foi xornalista e membro da Real Academia Galega Obras :  As Crónicas do Sochantre , Herba de Aquí e Acolá ,Merlín e familia, Soedades da  Miña Branca Señor…  SOEDADES DA MIÑA BRANCA SEÑOR Escóitasme ti, miña señora amada , cando de peito meu o trobo arde ou atrás de ti a sombra do meu soño Loucamente a túa apreixada e bica? Ouh doce o peso do teu corpo no meu maxín deitado Neste río do meu vagar sin fin Ano 1991 Lara 5ºB
FERMIN BOUZA – BREY TRILLO Nace en Ponteares en 1901 Morre en 1973 Foi homenaxeado o dia das latras galegas porque publicou unha gran cantidade de monografías e artigos  Estudou Dereito filosofia e letras . Aprobou as oposicions de xuiz . Adicou unha boa parte da súa vida a realizar estudos sobre prehistoria .  OBRAS : Cabalgadas en Salnés ( novela) e Nao Senlleiro ( poemas) RETORNO (FRAGMENTO) "Mol rabanda do Mundo, sabrosa terra nai, que ventura manxarte como un lírico pan e chantarche a dentamia dos ollos na códea vidal, madura, recendente, vizosa, a latexar!… Somentes ti me sacias a fame perennal ANO 1992
FERMíN BOUZA – BREY TRILLO Nace en Ponteares en 1901 Morre en Santiago en 1973 Foi homenaxeado o dia das latras galegas porque publicou unha gran cantidade de monografías e artigos  Estudou Dereito e Filosofia e Letras . Aprobou as oposicions de xuiz . Adicou unha boa parte da súa vida a realizar estudos sobre prehistoria .  OBRAS:  Cabalgadas en Salnés ( novela) e Nao Senlleiro ( poemas) RETORNO (FRAGMENTO) "Mol rabanda do Mundo, madura, recendente, sabrosa terra nai, vizosa, a latexar!… que ventura manxarte Somentes ti me sacias como un lírico pan a fame perennal e chantarche a dentamia dos ollos Regusto de alonxarme na códea vidal, para logo voltar…” ANO 1992 Elena 5ºB

Contenu connexe

Tendances

Unidade didáctica Álvarez Blázquez
Unidade didáctica Álvarez BlázquezUnidade didáctica Álvarez Blázquez
Unidade didáctica Álvarez BlázquezRomán Landín
 
Unidade Didáctica ÁLvarez Blázquez
Unidade Didáctica ÁLvarez BlázquezUnidade Didáctica ÁLvarez Blázquez
Unidade Didáctica ÁLvarez BlázquezRomán Landín
 
Letras galegas caricaturas pak
Letras galegas  caricaturas pakLetras galegas  caricaturas pak
Letras galegas caricaturas pakEndl Félix Muriel
 
Guía nadal 12
Guía nadal 12 Guía nadal 12
Guía nadal 12 aesperela
 
Boletín nadal 16
Boletín nadal 16Boletín nadal 16
Boletín nadal 16maria
 
Memorias dun neno labrego
Memorias dun neno labregoMemorias dun neno labrego
Memorias dun neno labregoiesasorey
 
Celso Emilio Ferreiro
Celso Emilio FerreiroCelso Emilio Ferreiro
Celso Emilio Ferreirorevoltalingua
 
Papeis de muller, mulleres de papel
Papeis de muller, mulleres de papelPapeis de muller, mulleres de papel
Papeis de muller, mulleres de papeltudense
 
Álvaro Cunqueiro
Álvaro CunqueiroÁlvaro Cunqueiro
Álvaro CunqueiroXoán Díaz
 
Día das escritoras
Día das escritorasDía das escritoras
Día das escritorassoigca
 
Rosalia de Castro
Rosalia de CastroRosalia de Castro
Rosalia de CastroFiz
 
á Brisa da lectura-- guía lectura verán 2016 (mozos%2 fas e adultos%2fas)
 á Brisa da lectura-- guía lectura verán 2016 (mozos%2 fas e adultos%2fas) á Brisa da lectura-- guía lectura verán 2016 (mozos%2 fas e adultos%2fas)
á Brisa da lectura-- guía lectura verán 2016 (mozos%2 fas e adultos%2fas)Xenza
 

Tendances (20)

Unidade didáctica Álvarez Blázquez
Unidade didáctica Álvarez BlázquezUnidade didáctica Álvarez Blázquez
Unidade didáctica Álvarez Blázquez
 
Unidade Didáctica ÁLvarez Blázquez
Unidade Didáctica ÁLvarez BlázquezUnidade Didáctica ÁLvarez Blázquez
Unidade Didáctica ÁLvarez Blázquez
 
Letras galegas caricaturas pak
Letras galegas  caricaturas pakLetras galegas  caricaturas pak
Letras galegas caricaturas pak
 
Guía nadal 12
Guía nadal 12 Guía nadal 12
Guía nadal 12
 
Boletín nadal 16
Boletín nadal 16Boletín nadal 16
Boletín nadal 16
 
Memorias dun neno labrego
Memorias dun neno labregoMemorias dun neno labrego
Memorias dun neno labrego
 
Celso Emilio Ferreiro
Celso Emilio FerreiroCelso Emilio Ferreiro
Celso Emilio Ferreiro
 
Día de rosalía
Día de rosalíaDía de rosalía
Día de rosalía
 
Papeis de muller, mulleres de papel
Papeis de muller, mulleres de papelPapeis de muller, mulleres de papel
Papeis de muller, mulleres de papel
 
Castelao en Marín
Castelao en MarínCastelao en Marín
Castelao en Marín
 
Álvaro Cunqueiro
Álvaro CunqueiroÁlvaro Cunqueiro
Álvaro Cunqueiro
 
Día das escritoras
Día das escritorasDía das escritoras
Día das escritoras
 
Álvaro cunqueiro
Álvaro cunqueiroÁlvaro cunqueiro
Álvaro cunqueiro
 
Álvaro Cunqueiro
Álvaro CunqueiroÁlvaro Cunqueiro
Álvaro Cunqueiro
 
Madonna e outros contos de inverno
Madonna e outros contos de invernoMadonna e outros contos de inverno
Madonna e outros contos de inverno
 
Cando pentan pola noite...
Cando pentan pola noite...Cando pentan pola noite...
Cando pentan pola noite...
 
Rosalia de Castro
Rosalia de CastroRosalia de Castro
Rosalia de Castro
 
Cabaliño de buxo
Cabaliño de buxoCabaliño de buxo
Cabaliño de buxo
 
á Brisa da lectura-- guía lectura verán 2016 (mozos%2 fas e adultos%2fas)
 á Brisa da lectura-- guía lectura verán 2016 (mozos%2 fas e adultos%2fas) á Brisa da lectura-- guía lectura verán 2016 (mozos%2 fas e adultos%2fas)
á Brisa da lectura-- guía lectura verán 2016 (mozos%2 fas e adultos%2fas)
 
ÁLvaro Cunqueiro
ÁLvaro CunqueiroÁLvaro Cunqueiro
ÁLvaro Cunqueiro
 

Similaire à Letrasfinal

Manuel Maria-2016: vida e obra
Manuel Maria-2016: vida e obraManuel Maria-2016: vida e obra
Manuel Maria-2016: vida e obramonadela
 
Uxío novoneyra definitivo
Uxío novoneyra  definitivoUxío novoneyra  definitivo
Uxío novoneyra definitivoAna Moreda
 
Casares en 25 diapositivas
Casares en 25 diapositivasCasares en 25 diapositivas
Casares en 25 diapositivastudense
 
Díaz castro. letras galegas 2014
Díaz castro. letras galegas 2014Díaz castro. letras galegas 2014
Díaz castro. letras galegas 2014Marlou
 
Ramón Cabanillas
Ramón CabanillasRamón Cabanillas
Ramón Cabanillasmariasorey
 
Rosalía de Castro
Rosalía de Castro Rosalía de Castro
Rosalía de Castro bibliolois
 
Rosa Salgueiro: Rosalía de Castro
Rosa Salgueiro: Rosalía de CastroRosa Salgueiro: Rosalía de Castro
Rosa Salgueiro: Rosalía de Castrotrafegandoronseis
 
Dip diaz castro
Dip diaz castroDip diaz castro
Dip diaz castroFiz
 
Rosalía De Castro
Rosalía De CastroRosalía De Castro
Rosalía De Castroboello
 
Os días das letras galegas
Os días das letras galegasOs días das letras galegas
Os días das letras galegasfontexeriabib
 

Similaire à Letrasfinal (20)

Ramón Cabanillas
Ramón CabanillasRamón Cabanillas
Ramón Cabanillas
 
Manuel Maria-2016: vida e obra
Manuel Maria-2016: vida e obraManuel Maria-2016: vida e obra
Manuel Maria-2016: vida e obra
 
Uxío novoneyra definitivo
Uxío novoneyra  definitivoUxío novoneyra  definitivo
Uxío novoneyra definitivo
 
As irmaldades das falas
As irmaldades das falasAs irmaldades das falas
As irmaldades das falas
 
As irmaldades das falas
As irmaldades das falasAs irmaldades das falas
As irmaldades das falas
 
Casares en 25 diapositivas
Casares en 25 diapositivasCasares en 25 diapositivas
Casares en 25 diapositivas
 
Autores letras galegas
Autores letras galegasAutores letras galegas
Autores letras galegas
 
Rosalía de Castro
Rosalía de CastroRosalía de Castro
Rosalía de Castro
 
Díaz castro. letras galegas 2014
Díaz castro. letras galegas 2014Díaz castro. letras galegas 2014
Díaz castro. letras galegas 2014
 
Ramón Cabanillas
Ramón CabanillasRamón Cabanillas
Ramón Cabanillas
 
Carlos Casares
Carlos CasaresCarlos Casares
Carlos Casares
 
Rosalía de Castro
Rosalía de Castro Rosalía de Castro
Rosalía de Castro
 
Rosa Salgueiro: Rosalía de Castro
Rosa Salgueiro: Rosalía de CastroRosa Salgueiro: Rosalía de Castro
Rosa Salgueiro: Rosalía de Castro
 
Rosalía1
Rosalía1Rosalía1
Rosalía1
 
Eduardo Pondal
Eduardo PondalEduardo Pondal
Eduardo Pondal
 
Dip diaz castro
Dip diaz castroDip diaz castro
Dip diaz castro
 
5. A poesía galega entre 1936 e 1976
5. A poesía galega entre 1936 e 19765. A poesía galega entre 1936 e 1976
5. A poesía galega entre 1936 e 1976
 
Rosalía De Castro
Rosalía De CastroRosalía De Castro
Rosalía De Castro
 
Rosalía1
Rosalía1Rosalía1
Rosalía1
 
Os días das letras galegas
Os días das letras galegasOs días das letras galegas
Os días das letras galegas
 

Letrasfinal

  • 1. DÍA DAS LETRAS GALEGAS
  • 2. É un día de exaltación da lingua de Galicia a través da súa manifestación literaria. Comezou a celebrarse o 17 de maio do 1963, coincidindo co centenario da primeira edición de Cantares gallegos, de Rosalía de Castro. O 20 de marzo de 1963, tres membros da Real Academia presentaron nesta institución a proposta de celebrar o 17 de maio para recoller o "latexo material da actividade intelectual galega". Estimaban que o poemario de Rosalía era a primeira obra mestra da literatura galega contemporánea, é dicir, considerábana a primeira obra do Rexurdimento. Realmente, descoñécese a data real de publicación do libro, pero tomouse ese día pola dedicatoria autógrafa de Rosalía á tamén poetisa Cecilia Böhl de Faber (Fernán Caballero). Dende aquela dedícaselle o día de cada ano a unha figura significativa da literatura galega, coa única condición de que no ano da súa conmemoración teña pasado un mínimo de dez dende a data de falecemento da persoa homenaxeada. O DÍA DAS LETRAS GALEGAS Ismael, Lenin, Mª Jesús, Sergio Lema – 6º
  • 3. Ano1963 ROSALIA DE CASTRO Naceu en Santiago no 1837 Morreu en Padrón no 1885 Foi a prieira que publicou un libro en galego no que falaba da xente de Galicia, dos seus costumes, penas, festas, da emigración e da nose terra… Obras: Cantares Gallegos, Folllas navas, En las orillas del Sar, El caballero de las botas azules… UNHA VEZ TIVEN UN CRAVO Unha vez tiven un cravo cravado no corazón i eu non me acordo xa si era aquel cravo de ouro, de ferro ou de amor. Sóio sei que me fixo un mul tan fondo, que tanto me atormentou, que eu día e noite sin cesar choraba cal choróu Madalena na Pasión. O ano 1963 foi centenario da publicacion de ese primer libro en galego e desde ese ano celebramos todos os 17 de maio o Dia das Letras Galegas. Myriam-5ºa
  • 4. Ano 1964 ALFONSO D. RODRIGUEZ CASTELAO Naceu en Rianxo no 1886 Morre en Bos Aires no 1950 Político defensor da identidade galega e impulsor do Estatuto ed Galicia de 1936. loitou contra o caciquismo que denunciaba nas suas obras. SEMPRE EN GALIZA "Galicia é a mellor esquina do solar hispánico, cabo do mundo antigo e avanzada de Europa no mar inmenso da libertade. A arquitectura barroca do noso chan, labrada en pedra granítica, está sempre coberta por un manto de zugoso verdor. Os montes son redondos como peitos de muller e as serras son como lombos de boi cebado. Os vales son ledos e farturentos. O mar tolea de carraxe cando non o deixan penetrar na terra; pero cando entra, quédase adormecido no leito das rías. Galiza é unha unidade territorial armónica, de formas e coor, perfeitamente diferenciada do resto da Hespaña. A patria é a Terra. A Terra que nos dou o ser e que nos recollerá na morte como semente de novas criaturas”. Estudiou medicina, foi caricaturista e debuxante , amosando a Galicia rural, o caciquismo, os pobres, os cegos, os desamparados, o pobo que sofre... E nos últimos álbumes, os horrores da guerra civil española. Obras: Sempre en Galiza, Cousas, Retrincos, Os dous de sempre, Un ollo de vidro… Gabriel-5ºA
  • 5. Ano 1965 EDUARDO PONDAL Naceu na Coruña en 1835 Morreu na Coruña no 1917 Foi un dos máximos representantes do Rexurdimento das letras galegas no S. XiX e escritor da letra do Himno Galego Foi médico, militar e o bardo cantor da raza celta e o noso veciño de Cabana na beira do Anllóns Obras: Queixemes dos Pinos e `` Os Eoas `` HIMNO GALEGO ¿Qué din os rumorosos na costa verdecente, ó raio transparente do plácido luar? ¿Qué din as altas copas de escuro arume arpado co seu ben compasado monótono fungar? Alex-5 ºA
  • 6. ANO1966 FRANCISCO AÑON PAZ Morreu en Madrid no 1878 Naceu en Boel-Outes (A Coruña) no 1812 Foi un dos precursores da literatura galega e un guia e un mestre para todos. Licenciouse en dereito civil e canónico na Universidade de Santiago. Foi revolucionario, aventureiro, profesor de idiomas e xornalista. Escribiu obras en galego , castelán e portugués espalladas por xornais e revistas, e recollidas no 1920 por Carré Aldao. ¡ Ai!, esperta, adorada Galicia dese sono en que estás debruzada; do teu rico porvir a alborada polo ceo enxergándose vai. Xa cantando os teus fillos te chaman, e cos brazos en cruz se espreguizan… ¡Malpocados! o que eles cobizan é un bico dos labios da nai. Iñaki-5ºA
  • 7. Ano 1967 MANUEL CURROS ENRIQUEZ Naceu en Celanova –Ourense no 1851 Morre na Habana (Cuba) en 1908 Pertenceu o Rexurdimento Galego,loitou contra os abusos da igrexa catolica Estudou Bacharelato e Dereito en Madrid. Emigrou a Inglaterra e Cuba. Foi homenaxeado e coroado como poeta na Coruña. Obras: Cántiga e Aires da miña terra. AIRES DA MIÑA TERRA Como a miniña tola que sai por ves primeira con dengue e muradana prá festa do lugar; así, xentil i aposta, vai vindo a Primaveira, grinaldas de craveles vertendo ó seu pasar Os álbores espidos De fruto e de ramaxe, cubertos xa de folla comenzan a dar fror; i á sombra agachapado do prácido follaxe, mentras que o gando garda, fai chifros o pastor. David-5ºA
  • 8. Ano 1968 FLORENTINO LÓPEZ CUEVILLAS Naceu en Ourense 1886 Morreu en 1958 Entra nas Irmandades da Fala no grupa nós.Foi un gran impulsor do galegismo. PROSAS GALEGAS "¡Probiños os ríos! Os máis pequenos morreron xa. As fervenzas dos outros calaron ca súa leda cantiga, e os muiñeiros esqueceron as noites afrodíticas dos muíños. De vagar, de vagar, soio escoan por entre as pedras das presas fíos de auga, tan miudos, tan febles, que semellan as bagoas dun neno. ¿Onde foi, ouh ríos, a vosa forza de viaxeiros arriscados? Tristeiros, mudos, a vosa iauga encora nas chás e fede por que, falla de azos pra camiñar, morreu ca soedade do alén. Estudou Farmacia,Filosofia e Lectura,foi funcionario de Facenda e aficionado a Arqueoloxia. Obras: Prosas Galegas Sergio-5ºA
  • 9.  
  • 10. Ano 1969 ANTONIO NORIEGA VARELA Naceu en Mondoñedo no 1869 Morre en Chavín de Viveiro no 1947 Representa o vínculo da poesía do século XIX coa do XX, foi o poeta sinxelo das cousas humildades e da natureza. D´O ERMO iNin rosiñas brancas, nin claveles roxos! Eu venero as froliñas d'os toxos. D'os toxales as ténues froliñas, que sorríen, a medo, entr'espiñas. Entr'espiñas que o Ceyo agasalla con diamante-las noites qu'orballa. ¡Oh d'o yerm'o preciado tesouro! as froliñas d'os toxos son d'ouro. D'ouro vello son, mai, as froliñas d'os bravos toxales, ¡d'as devocións miñas !... Foi mestre de escola en pobos de Lugo e Ourense.Tamén foi o poeta da montaña luguesa. Atacou literariamente os caciques. Obras : D´o ermo, ditos populares ``Como falan os Brañegos´´ Aida-5ºA
  • 11. Ano 1970 MARCIAL VALLADARES NÚÑEZ Naceu en Vilancosta - A Estrada-Pontevedra no 1821 . Morre en Vilancosta 1903. Foi un precursor na poesía galega e narrativa. Foi escritor dunha gramática galega e un diccionario galego . Estudou dereito en Santiago e foi xefe superior de Administraciòn civil. Finalmente adicouse ó xornalismo e a literatura. OBRAS: Maxina ou a filla espùrea(1ªnavela en galego), Elementos de Gramaca Galega e un Diccionario galego- castelán. MAXINA OU A FILLA ESPÚREA "Corría o ano mil oitocentos sesenta e seis: era unha mañán de maio; empezaba a esclarecer, e ladrando os cans nas eiras, daban a xente que pasaba polas congostras; cantaban xa o millangarrido, a bubela e o cuco nas carballeiras. Alberto 5-A
  • 12. Ano 1971 GONZALO LÓPEZ ABENTE Naceu en Muxía no 1878 Morreu en Muxía no 1963 Foi membro das irmandades da fala, presidiu a de Muxía. Formou parte do Seminario de Estudos Galegos, promovíu o xornalismo, a narrativa, o teatro e a poesía. Estudou bacharelato e dereito na universidade compostelá , viaxou por varios países de europa e instalouse en Muxía Obras poéticas : Escuma da riveira, Alento da raza… Narrativa: Diputado por veira mar, Fuxidos… CENTILEOS NAS ONDAS iNin rosiñas brancas, nin claveles roxos! Eu venero as froliñas d'os toxos. D'os toxales as ténues froliñas, que sorríen, a medo , entr'espiñas. Entr'espiñas que o Ceyo agasalla con diamante-las noites qu'orballa. ¡Oh d'o yerm'o preciado tesouro! as froliñas d'os toxos son d'ouro. D'ouro vello son, mai, as froliñas d'os bravos toxales, ¡d'as devocións miñas !... Quique-5ºa
  • 13. VALENTÍN LAMAS CARVAJAL Ano 1972 Nace no ano 1849 en Ourense Morre no 1906 en Ourense Gran defensor do galego. Foi director de xornais escritos totalmente no noso idioma coma “O tío Marcos da Portela”. Estudou o bacherelato e medicina. E coñecido polo seu labor xornalístico, poético e narrativo. Obras en prosa: GALLEGADA e O CATECISMO DO LABREGO . Poesía: SAUDADES GALLEGAS, A MUSA DAS ALDEAS e ESPINAS, FOLLAS E FRORES. A ALDEA No medio dun souto, ao pé dunha serra, na cume dun monte, no fondo dun val, coas chouzas de seixos telladas de colmo, están as aldeas, o mundo rural. Alí como os corpos, o espritu esmorece, sin outros alentos que a superstición; os mortos as bruxas, os trasnos, as meigas, seus dioses penates, seus númenes son. Mariña-5ºA
  • 14. Ano 1973 Manuel Lago gonzález Nace en Tui no 1865 Morre en Santiago no 1925 Pertenceu ó Seminario de Estudos Galegos. Foi eclesiástico e comprometeuse coa lingua e a identidade do pobo galego Aquí dentro da cárcere vives sereno e tranquilo como viven os páxaros ceibos nas prumas do niño. Polas reixas de ferro contempras o ceo infinito onde brilan as luces do día tecendo sorrisos. Estudou Hebreo e Grego no seminario de Tui e no de Compostela, foi xornalista, profesor e bispo. Poesías. Unha escolma na edición de Os estudantes ao arcebispo de Santiago e na Homenaxe ao arcebispo Lago González , Fror Nova e O neno Xesús. Ves os montes cubertos de nubes y-os campos froridos, y-o pasar arredor da cadea parentes y-amigos. E non sintes o peito magoado y-o rostro alcendido; que te miras no fondo da y-alma y-atópaste limpo. Adrián B. – 5ºA
  • 15. Ano 1974 Xoan viqueira corton Naceu en Madrid no 1886 Morreu en Bergondo-A Coruña no 1924 Obras: Ensayos y Poesías Foi un dos precursores do neotrobadorismo galego. Pertenceu ás Irmandades da Fala da Coruña desde a súa constitución. Estudou Filosofía en Madrid e dou clases en Santiago e A Coruña. Foi músico e compositor. Tocaba o violín e o piano DA GÁNDARA ERMA E TRISTE . ¿Da gándara erma e triste, piñeiro bravo, non ouces do mar o mar molto tan solitario? ¿Non sintes te chamar á vida pra un vivir sempre máis alto? Piñeiro antigo, vello e engruñado, ergue as sempre verdecentes ponlas que ao vento traman cal tramaron as daqués que, rexos e amorosos, aquí cantaron. FABIÁN -5ºA
  • 16. Ano 1975 XOAN MANUEL PINTOS villar Naceu en Pontevedra no 1876 Morreu en Vigo no 1975 Está considerado coma o precursor do Rexurdimento galego. Amosou gran interese pola lingua galega.Escribiu un manual de iniciacion ó galego e un diccionario galego. Foi abogado , mestre, xuiz, fiscal, rexistrador da propiedade, poeta, musico e pintor. Obras: A gaita galega tocada polo gaiteiro. A GAITA GALEGA TOCADA POLO GAITEIRO Ou Galicia, Galicia boi de palla canta lástima ten de tí o Gaiteiro! O aguillón que che meten é de aceiro e con él muita forza te asoballa. No lombo teu zorrega, bate e malla fasta o máis nomicreque ferrancheiro e calesquer podenco forasteiro te vafa de vergonza sin migalla! Agarima alleeira eses ingratos ou víboras que postas ao teu peito co ferrete che rompen mil buratos! Si o sangre teu refugas do teu leito malas novas madrasta de insensatos dos fillos teus ao amor nan tés direito. Adrián-5ºA
  • 17. Ano 1976 RAMÓN CABANILLAS ENRÍQUEZ Naceu en Fefiñáns-Cambados (Pontevedra) no 1876 Morre en 1959 Defendeu o galego, colaborou coas Irmandades da Fala e foi membro da Real Academia Galega e Española Estudou en Santiago, emigrou a Cuba e e alí, na Habana, fai o seu primeiro libro. Obras: Vento mareiro, Da terra asoballada, Na noite estrelecida, versos de alleas terras e De tempos idos... ¡Irmán Daniel! Na praia de Rianxo caían como bágoas as estrelas, espallaban teus aies derradeiros bruantes ventos das andinas serras, e ondas galgantes, en cramor, chegadas da pratense ribeira, contaban no areeiro que te foras da sereidade pola plan vereda... o camiño que nunca se desanda, o vieiro sin fin... Na noite pecha entréi pinal adiante, medoñento, a ialma dun feitizo prisioneira. Fungaban os ramallos un responso, brilaba a frouma verdecente acesa . NA MORTE DE CASTELAO Darío-5ºA
  • 18. Ano 1977 ANTÓN VILAR PONTE Naceu en Viveiro en 1881 Morreu na Coruña no 1936 Foi homenaxeado por ser impulsor da cultura galega e presidente das Irmandades da Fala. Durante a sua vida foi farmaucéutico e editor dun xornal en Foz. Impulsor do xornal A NOSA TERRA. A suas obras son: A nosa terra , Nuestra afirmación regional. Publicou teatro,novela… " Eu xa fai tempo que ando a dicir que axiña non haberá na Galiza máis que unha só aristocracia - aristocracia de pensamento, non de sangue -, aristocracia ou aristarquía, si vos parece millor, a do galeguismo; a que leva por bandeira e por escudo o "orgullo orixinal" sim bolizado no emprego da lingua materna, que é o supremo froito de diferenciación da lingua materna, que é o supremo froito de diferenciación da raza á que perteñecemos. O galego culto que hoxe se esprese en galego, por ese só feito demostra levar na ialma un nidio sentimento de libertade; un nobre afán de asolagar a súa intelixencia nas augas vivas do traballo enxebre co fin de lles dar o tempero perciso para que poidan fecundar mortas terras, cheias de lixos de escravitude, trocándoas en viveiros de vizosa democracia. Pensamento e sementeira Ana-5ªA
  • 19. ANTONIO LÒPEZ ferreiro Nace en Santiago en 1837 Foi homenaxeado en 1978 o dia das letras galegas porque foi o maior novelista historico do século XIX. Estudou a carreira eclesiástica, filosofía, letras, e dereito en Santiago. Obras : A lecedeira de Bonaval, O Castelo de Pambre, O Niño de pombas… A sobrado algo xa o conocemos; agora pareceme posto en razon que tamen enxergemos algunhas palabras acerca do Vilar de Mella. O CASTELO DO PAMBRE Ano 1978 Sofía 5ºB Morre en Vedra en 1910
  • 20. MANUEL ANTONIO PéReZ SáNCHEZ Nace en Rianxo en 1900 Morre en 1930 Foi homenaxeado un día das Letras Galegas porque a súa poesía supuxo unha renovación radical dentro da poesía galega Un aspecto importante da súa biografía foi que navegou como mariño mercante pola Península, América e África. Traballou na revista Suevia Obras : De catro a catro, e publicaronlle outra obra co título de Poesías Fomos ficando sós Ronbáronnos o vento o Mar o barco e máis nos. aquel veleiro que se evadéu   Roubáronnos o Sol. pola corda floxa do horizonte. O paquebote esmultado Este océano desatracóu das costas cosía con liñas de fume e os ventos da Roseta áxiles cadros sin marco. ourentáronse ao esquenzo. Ano 1979 Rocío 5ºB
  • 21. Alfonso X “El Sabio” Naceu no ano 1221 en Toledo Ano 1980. Morreu en 1284 Foi homenaxeado un día das Letras Galegas porque foi un rei que sen abandoar os asuntos de estado dedicou os seus esforzos á cultura e ao seu fomento . Foi rei de Castela e de Galicia. Fixo obras cientificas e históricas . Tiña unha grande formación musical. OBRAS : Cantigas de Santa María. CANTIGAS DE SANTA MARÍA Da que Deus mamou leite do seu peito non é maravilla de sâar contreito. Desto fez Santa María miragre fremoso ena ssa eigreja'n Lugo, grand'e piadoso. por hûa moller que avía tolleito o máis do seu corp'e de mal encolleito: Da que Deus mamou leite do seu peito non é maravilla de sâar contreito . Ana 5ºB
  • 22. Vicente MartÍnez Risco Nace en Ourense no 1884 Morre en Ourense 1963 Foi homenaxeado porque fundou a revista NOS Ano 1981 Foi un narrador marcadamente didáctico, autor teatral , e no ensaio acadou o maís alto cume da nosa literatura. Obras : El niño, Teoria do nacionalismo galego… LEIRA Nas camiñatas longas polas vereas enlamadas do val , entre as muradellas dos eidos e á sombra dos carballos, polos vieiros abertos da serra, batidas no vento, ante as luces e as carqueinas, polas estradas proirentas baixo un sol de xustiza; nas pousas na porta de chouza e na portalada do pazo, ao pé do cruceiro ou debaixo. Laura 5ºB
  • 23. LUÍS AMADO CARBALLO Nace en Pontevedra en 1901 . Morre en Pontevedra en 1927 . Foi homenaxeado un día das letras galegas porque foi un importantísimo poeta con grande influencia nas seguintes xeracións de escritores. Cursou dous anos de Filosofía e Letras na universidade compostelá para regresar despois a Pontevedra para seguir a carreira de Maxisterio . PROEL(frag.) O xesto manacal da pedra A agonía do soplor Benzoa o acougo da aldea… Conmove o planto de terra, Axiónllanse os camiños e a paisaxe presígnase Abrazados ao cruceiro, Con santas cruces de pedra. Nunha azul eternidade De pedra e ceo. Obras: Maliaxe, Os pobres de Deus, Un milagre deSanto San Francisco.
  • 24. LUÍS AMADO CARBALLO Nace en Pontevedra en 1901 . Morre en Pontevedra en 1927 . Foi homenaxeado un día das letras galegas porque foi un importantísimo poeta con grande influencia nas seguintes xeracións de escritores. Cursou dous anos de Filosofía e Letras na universidade compostelá para regresar despois a Pontevedra para seguir a carreira de Maxisterio . PROEL(frag.) “ O xesto manacal da pedra A agonía do soplor Benzoa o acougo da aldea… Conmove o planto de terra, Axiónllanse os camiños e a paisaxe presígnase Abrazados ao cruceiro, Con santas cruces de pedra.” Nunha azul eternidade De pedra e ceo. Obras : Maliaxe, Os pobres de Deus, Proel, O Galo... Ano 1982 Silvia 5ºB
  • 25. MANUEL LEIRAS PULPEIRO Nace en Mondoñedo en 1912 . Morreu no ano 1983. Porque era un profesional e escribiu unha obra,”CANTARES GALEGOS” moi importante para a cultura galega. Foi medico,é Presidente do Comité Republicano Federal de Mondoñedo Liberal. Escribiu un só libro,”CANTARES GALEGOS”. Poucos anos despois da súa morte recopilaronse as súas obras. Ano 1983 OBRAS COMPLETAS:”POESIAS” ¿Por qué o ceo máis limpo ao galego ¿Por qué a iauga, hastra no ollo da fonte lle párce afumado? para el ten sempre tasto? ¿Por qué a terra frolida que manda ¿Por qué sinte que a sangue sorenta lle cheira a escamollo? Figura abusalo? Patricia O 5ºB
  • 26. ARMANDO COTALERO VALLEDOR Nace en Veiga en 1879 Morre en Madrid no ano 1956 Adicóuselle o día das Letras Galegas por ser catedrático de Literatura e Lingua españolas en Santiago . Foi membro da Real Academia Española. Traballou amplamente sobre a Literatura española e galega, pero a súa maior contribución foi á Literatura galega. OBRAS: Sinxebra, Lubicán , Hostia, Beiramar e Moarenza. HOSTIA “ ¿Relembras?... Foi na doce Aquitaña. A raiosa primaveira enguirlandaba a campía e a serán deitaba tranquil coma un misteiro frolido. Despeado e polvorente cheguei ó teu sarego. Proscritos da terra nosa, decote perseguidos cal bestas montesías, chamamos onde vós. E aquela porta, a porta de túa nai, a úneca para nós aberta, foi para min a porta dos ceos. No atrio estabas ti, abeiro da “triquilla” arrodeada de pombas como Vénus, belida como Flora, graciosa como Aglae, como Hera sorrinte... ¡Ai! terrible como o amor. Teur ollos feiticeiros miraron garimosos o estrano pelerino de quen todos fuxían... ¡Gracias, ouh Prócula, aínda gracias, sempre gracias ! Ano 1984 Alberto 5ºB
  • 27. ANTÓN LOSADA DIÉGUEZ Nace en Boborás no 1884 Morre no 1929 Conseguiu a Risco e Otero Pedrayo para a Literatura galega Pola súa intensa actividade política publicou moi pouco Obras :Poesía,ensaios filosóficos,contos e un ensaio matemático NOS Nº 71 Probos rosas, saundosas Craros soños, frolecidos esperando amañecer; cobizando un ideal; loumiñadas, degaradas aniñados, enchoiados por medrar i arrencender. nunha roseira lanzal. Tristes rosas amorosas, Tristes soños noitecidos, todo chega, i o fin chega todo chega i o fin chega cando a póla se dobrega se dos soños soilo queda e nan vos pode soster o imposibre no rosal. Ano 1985 Álex 5ºB
  • 28. AQUILINO IGLESIAS ALVARIÑO Naceu en Abadín en 1.909 pola súa entrega á poesía,cargada de humanismo e bucolismo. Estudiou no Seminario de Mondoñedo,berce de tantos escritores lucenses. Obras: Cámaras Verdes, Lanza de Soledá, Nenias e leva o seu Cantare. Ano 1.986 HOMENAXE A RAMÓN CABANILLAS “ Viñeran anos de carnada e alas de corvo, viran chegar os señores da terra sobre os seus cabalos, sombras desabogosas, chegaran as rulas, cos seus corazóns máis tristes que a noit o vento cantaba nas lanzas e nas almeas, á sombra das súas fillas. esa canción de ferro tan sabida. E soñaron entón en terras anchas coma mares e fixeron homenaxe ós poderosos onde pousar o mel do seu corazón sin medida, Os que irían ás rilleiras do olvido e botaron negras naus á mar dos deuses, Morreu en Santiago en 1961 Pablo 5ºB
  • 29. FRANCISCA HERRERA GARRIDO Nace na Coruña no 1865 Morreu no ano 1987 Ano 1987 Foi autodidacta , aprendeu a querela poesía con Rosalia de Castro OBRAS : Pepiña, Reproba ,e a Familia de lobos "Querendo un gran poema cantar, dúbidas teño; que se falo galego non me entenden; e a cantar castillán nan me comprendo. Así mesmo pregúntome, se en prosa hei de escribir ou ben en verso; e ríome soíña deste meu dubidar; que é un aletexo igual ó dun poliño que se debote, coidándose atrapado no poleiro por un espanta-paxaros de trapo movido polos ímpetus do vento. Ninguén ha de le-lo meu escrito nin naide ha de folla-lo meu pensamento... abonda con deixar corre-la pruma; abasta con cumpri-lo meu desexo. NÉVEDA José Ángel 5ºB
  • 30. RAMÓN OTERO PEDRAYO Nace en Ourense no 1888 Morre no ano 1976 Foi homenaxeado por que foi un home moi importante para a vida cultural de Galicia ;chegaron a chamarlle o Patriarca Foi catedrático de Xeografía e Historia en Burgos, Santander, onde casou, e Ourense. Fundou a Editorial Galaxia. Destacou como orador e comunicacor. Ano 1988 A CASA SOIA Nas queixumosas táboas pra o fillo sempre na querida coimbra, Brosladas finalmente polo verme neno xiado de augural pavura analista de insomnios e fantasmas pola friaxe glacial de aquela man repousou o mou pai no cadoleito, quentor de Deus, forteza e recompensa e inda a piedade de unha bágoa de ólio Sofren meus probes libres garda a lembranza gosalleira e triste proba de soedade, noite e poeira, pra o fillo sempre na querida coimbra, apreixan requintados pensadores… Obras: A casa soia,o maroutallo,Noite compostelá, Fra vernero… Darío 5ºB
  • 31. CELSO EMILIO FERREIRO Nace en Celanova en 1912 Morre en Vigo en 1979 Foi homenaxeada porque a súa obra máis sobranceira da nome a toda unha época da nosa historia contemporánea. Colaborou coa Hermandade Galega, e fundou o Patronato da Cultura Galega. Obras : Cartafol de Poesia, O Sono Sulagado, Viaxe ao Pais dos Ananos…pero a mais sobranceira e, sen dubida, Longa Noite de Pedra. ANO: 1.989 Longa Noite De Pedra O teito é de pedra as cadeas de pedra son os muros o aire i as tebras as fanestras de pedra o chan as olladas i as reixas son de pedra. as portas Patricia Taboada5ºB
  • 32. ALVARO CUNQUEIRO MORA Nace en Mondoñedo en 1911 Morre en Vigo en 1981 Adicóuselle o día das letras galegas porque recibiu o premio nacional da crítica en 1959 polas Crónicas do Sochantre. Foi xornalista e membro da Real Academia Galega Obras : As Crónicas do Sochantre , Herba de Aquí e Acolá ,Merlín e familia, Soedades da Miña Branca Señor… SOEDADES DA MIÑA BRANCA SEÑOR Escóitasme ti, miña señora amada , cando de peito meu o trobo arde ou atrás de ti a sombra do meu soño Loucamente a túa apreixada e bica? Ouh doce o peso do teu corpo no meu maxín deitado Neste río do meu vagar sin fin Ano 1991
  • 33. ALVARO CUNQUEIRO MORA Nace en Mondoñedo en 1911 Morre en Vigo en 1981 Adicóuselle o día das letras galegas porque recibiu o premio nacional da crítica en 1959 polas Crónicas do Sochantre. Foi xornalista e membro da Real Academia Galega Obras : As Crónicas do Sochantre , Herba de Aquí e Acolá ,Merlín e familia, Soedades da Miña Branca Señor… SOEDADES DA MIÑA BRANCA SEÑOR Escóitasme ti, miña señora amada , cando de peito meu o trobo arde ou atrás de ti a sombra do meu soño Loucamente a túa apreixada e bica? Ouh doce o peso do teu corpo no meu maxín deitado Neste río do meu vagar sin fin Ano 1991 Lara 5ºB
  • 34. FERMIN BOUZA – BREY TRILLO Nace en Ponteares en 1901 Morre en 1973 Foi homenaxeado o dia das latras galegas porque publicou unha gran cantidade de monografías e artigos Estudou Dereito filosofia e letras . Aprobou as oposicions de xuiz . Adicou unha boa parte da súa vida a realizar estudos sobre prehistoria . OBRAS : Cabalgadas en Salnés ( novela) e Nao Senlleiro ( poemas) RETORNO (FRAGMENTO) "Mol rabanda do Mundo, sabrosa terra nai, que ventura manxarte como un lírico pan e chantarche a dentamia dos ollos na códea vidal, madura, recendente, vizosa, a latexar!… Somentes ti me sacias a fame perennal ANO 1992
  • 35. FERMíN BOUZA – BREY TRILLO Nace en Ponteares en 1901 Morre en Santiago en 1973 Foi homenaxeado o dia das latras galegas porque publicou unha gran cantidade de monografías e artigos Estudou Dereito e Filosofia e Letras . Aprobou as oposicions de xuiz . Adicou unha boa parte da súa vida a realizar estudos sobre prehistoria . OBRAS: Cabalgadas en Salnés ( novela) e Nao Senlleiro ( poemas) RETORNO (FRAGMENTO) "Mol rabanda do Mundo, madura, recendente, sabrosa terra nai, vizosa, a latexar!… que ventura manxarte Somentes ti me sacias como un lírico pan a fame perennal e chantarche a dentamia dos ollos Regusto de alonxarme na códea vidal, para logo voltar…” ANO 1992 Elena 5ºB