2. • Karşılaşılan haksızlıklara, belalara, musibetlere, hastalıklara,
zorluklara, acılara, güçlüklere, sıkıntılara, dertlere, her türlü
olumsuz tavır ve davranışlara karşı; öfkemize hakim olup, söz,
davranış ve hareketlerimizi kontrol altına almaya, sonucu
olgunlukla karşılamaya ve nefsi kötülüklerden uzaklaştırmaya
çalışmaktır.
• Sabır, bazen olacak bir şeyi beklerken mevcut koşullara
dayanabilme, birlikte yaşamak zorunda olduğumuz insanların
olumsuz söz, tavır ve davranışlarına karşı kendini tutma,
öfkesine hakim olma, iradesini kontrol edebilme, zarar
verebilecek söz, tavır ve davranışlardan kaçınma, olumsuz
düşünmeme ve olumsuzluklara dayanma gücüdür.
3. • Hayatta her şeyin mükemmel olması veya her istediğimizi elde
etmemiz mümkün değildir. İnsan yaşadığı sürece her an
olumsuzluklarla karşılaşabilir…
• Bazen sağlıkla, bazen eşle, bazen çocuklarla, bazen anne ve
babayla, bazen komşuyla, bazen kardeşlerle, bazen işle, bazen
iş arkadaşları ile, bazen beklentilerin gerçekleşmemesi… ile
ilgili sorunlarla karşılaşabiliriz.
4. • Önemli olan: Olumsuzluk ilk geldiğinde sabretmektir. İnsan
olumsuzlukla karşılaştığı ilk anda kendini kontrol
edemeyip öfkelenirse; sağlıklı konuşamaz, sağlıklı düşünemez,
sağlıklı hareket edemez, sağlıklı karar veremez…
• Atalarımız ne güzel söylemiş: “ Öfkeyle kalkan zararla oturur”
• Kişi olumsuzlukla karşılaşıldığı ilk anda kendisine hakim
olmalıdır. Mümkünse konuşmamalı, ani hareketlerde
bulunmamalı, ani kararlar almamalıdır… Öfkeyle söylenecek
sözler, alınacak kararlar, yapılacak hareketler… sorunu
büyütebilir. ..
5. • Toprağa atılan her tohumun yeşerdiği gibi; öfkeyle söylenecek
her olumsuz sözde de ileride söz sahibinin karşısına
olumsuzluk olarak çıkabilir.
• Olumsuzluğu en az zararla atlatmak için; sorunun durumuna
göre: Konu hakkında bilgi sahibi olan insanlarla istişare
edilmeli, görüş ve önerileri alınmalı, sorunun çözüm yolları
araştırılmalıdır.
6. • Kuran-ı Kerimde yetmiş den fazla ayette Allah(cc) sabrı
emreder ve sabretmenin önemini ve güzelliğini açıklar. Allah
sabırlı olmayı güzel bir davranış olarak belirtir. İnsanın
başına gelen her türlü olumsuzluklara karşı alçak gönüllülük
gösterip sabretmesi, Allah’a sığınması, isyan ve itaatsizlikte
bulunmaması Allah’ın hoşuna gider. Kuran-ı Kerimde Allah (cc)
şöyle buyurmaktadır:
• “Ey iman edenler! Sabrederek ve namaz kılarak (Allah’tan)
yardım dileyin! Şüphesiz ki Allah sabredenlerle
beraberdir.” (Bakara -153)
• “Andolsun ki sizi biraz korkuyla, biraz açlıkla ve biraz mal, can
ve ürünlerden yana eksiltmekle deneriz; öyleyse sabredenleri
müjdele. ” (Bakara -155)
7. • Sabret! Şüphesiz Allah, iyilik edenlerin ecrini zayi etmez.” (Hûd
-115)
• Nitekim Hz. Peygamber de şöyle buyurmaktadır:
• “İmanı en üstün olan; sabırlı, cömert ve hoşgörülü olandır.” (
Hadis-i Şerif)
• “Allah, sabredeni sever.” ( Hadis-i Şerif)
• İnsan olumsuzluklarla karşılaştığı zaman kendisinden daha
kötü olanlara (daha kötü de olabilirdi) bakıp haline
şükretmelidir. Empati yapmalıdır. Bardağın dolu tarafına
bakmalıdır.Bardağın boş tarafına bakmak olumsuz
düşünmektir.
8. • Bardağın dolu tarafına bakmak, her şeyde bir güzellik bulmak
insanı psikolojik olarak rahatlatır. Sağlıklı düşünmesini, daha
sağlıklı karar vermesini ve daha az hata etmesini sağlar.
• Bazen insan sevdiklerini kaybeder, hayata küser: Bir yakınım,
doktor olarak askerlik görevini yapmakta iken kaldığı evde
vefat etmiş olarak bulundu. Terhisine iki aydan az bir zaman
kalmıştı. Sivil hayatta bir ilçedeki hastanede başhekim olarak
görev yapıyordu. Askerlik dönüşü evlenecekti. Hayalleri vardı…
ama olmadı.
9. • Evladının ölümüne annesi çok üzüldü… sanki dünyadan koptu.
Aradan yıllar geçmesine rağmen oğlunun adı anıldığında hala
gözleri doluyor. Şu anda üzüntüden şeker ve tansiyon hastası
olmuş durumda. Aileyi ayakta tutan biri iken yardıma muhtaç
biri haline geldi. Hastalıklarla mücadele ediyor. .. ölenle
ölünmüyor.
10. • Bazen insan amansız bir hastalığa yakalanır: Çok sevdiğim bir
ağabeyim vardı. Allah rahmet eylesin. Çok zengin biri idi. Bir
çok ülkede fabrikaları ve mağazaları vardı. Bir gün
rahatsızlandı. Yapılan tetkikler sonunda kanser olduğu
anlaşıldı. Bu alanda dünyanı en iyi uzmanı olarak bilinen Japon
Profesör ameliyat etti. Midesini tamamen aldılar. Ülkesine
döndüğünde ziyaretine gitmiştik. Bize onca şeyi ikram etti ,
ancak kendisi hiçbir şey yiyemiyordu. Sadece boğazdan az
miktarda sıvı alabiliyordu
11. • Mümkün olsa da, o insana “sahip olduğun bütün zenginlikleri
bana ver, sana sıhhatini geri vereyim “ diye teklif edilseydi, hiç
düşünmeden kabul ederdi… Bir müddet sonra da vefat etti.
• Hastalıklarla mücadele edenler, Hz. Eyüp Peygamberin hayatını
iyi okumalı ve kendisi için dersler çıkarmalıdır. Sağlam iken
malını, mülkünü, evlatlarını ve son olarak da sağlığını
kaybetmesi… sabır ve şükürle yaşam mücadelesi vermesi ve
başarması…
• Bazen insanlar iş hayatında olumsuzluklarla karşılaşır, istediği
makamı elde edemez , veya makamını kaybeder. Makamlar ve
dünyalıklar araç olmalı, amaç olmamalıdır. Hepsi de gelip
geçicidir.
12. • Bazen insan yapılan haksızlıklar veya haksızlık olduğuna
inandığı davranışlar karşısında öfkesine ve üzüntüsüne hakim
olamaz. Üzüntüsü ve öfkesi kendisini yer bitirir. En acısı evinde
huzur bırakmaz. İnsan iş hayatında yaşananları mümkün
olduğu kadar evine yansıtmamalıdır. Olayın çözümü olarak
tecrübe sahibi insanlarla istişare edilmeli, gerektiğinde hukuki
yollara başvurulmalıdır. Hayatımızda keşkelere yer olmamalı,
iyikiler çok olmalıdır.
13. • Bazı insanlar sözlerine dikkat etmeden konuşurlar: Bazen
bilerek veya düşünmeden insanlar arasında laf taşırlar. “ Falan
senin hakkında şöyle şöyle diyor… şöyle şöyle yapacakmış…”
bu gibi insanlardan uzak olmak, sözlerine itibar etmemek
gerekir.
• Hakkınızda söylenen kötü bir söz size ulaştığında:
Sabredilmeli, o anda söylenecek söze dikkat edilmeli ( insan
sözü söyleyene kadar söze hakimdir. Söz ağızdan çıktıktan
sonra söz o insana hakim olur), sonradan pişman olunacak
kararlar verilmemeli, durumun doğru olup olmadığı
araştırılmalıdır
14. • Kuran-ı Kerimde Allah (cc) şöyle buyuruyor: “ Ey iman edenler!
Eğer bir fasık size bir haber getirirse onun aslını araştırın. Yoksa
bilmeden bir kavme sataşırsınız da yaptığınıza pişman
olursunuz.” ( Hucurat-6)
• İnsan iş hayatında bazen kazanır, bazen zarar eder, iflas eder,
borçlarını ödeyemez, alacaklarını tahsil edemez durumuna
düşebilir… Hayat mücadeledir. İnsan bazen kazanır, bazen
kaybeder. Sorunlar konuşmakla, istişare edilmekle, çözüm
yolları aramakla çözülür… Ölümden başka her derdin bir
çözüm yolu vardır. Ama öyle, ama böyle. Zaman her şeyin
üzerine sünger çeker, unutturur. Kaybedilen sağlık geri gelmez.
15. • Bir insanın işi ne kadar iyi olursa olsun; evinde huzursuzluk
varsa hayatın anlamı kalmaz, akşam olunca evine gitmek
istemez. Yine akşam oldu diye hayıflanır. İnsanın hayatında ne
kadar olumsuzluklar olursa olsun; evinde onu teselli eden, ona
destek olan bir eşi var ise evine gitmek için can atar. Evinde
huzur ve mutluluğu bulur. Sorunların daha kolay üstesinden
gelir. Mutlu ve huzurlu bir hayat en büyük nimettir.
• Hz. Peygamber eşleri arasında neden Hz. Hatice’yi çok
seviyordu? Hz. Hatice yaşça ondan daha büyüktü. Daha önce
evlilik yapmış dul bir kadındı. Onun
16. • vefatından sonra bile onu unutamamıştı. Onun sağlığında iken
ikinci bir evlilik yapmamıştı… Hz. Hatice en zor zamanlarında
bile Hz. Peygamberin yanında idi. Ona ilk inanan, onu ilk
tasdik eden o olmuştu.
• Güzel davranışlar, insanın zor zamanlarında yanında olmalar,
onun hoşlanmayacağı tavır ve davranışlarda bulunmamalar,
karşılıklı olarak birbirlerini mutlu edecek söz, tavır ve
davranışlarda bulunmalar gönülleri fetheder, unutulmaz
sevgilerin, huzurlu ve mutlu bir yaşamın kapısını açar.
17. • Bazen aile fertleri arasında yaşanan tartışmalar, anlaşmazlıklar,
kavgalar olabilir: Bazen aile içerisinde insanın eşiyle, çocukları
ile, kardeşleri ile, anne ve babaları ile sorunları olabilir.
Sorunların çözümünde empati yapılmalı, “ben ne dersem o”
denilmemeli, istişare edilmeli, tarafların görüşleri alınmalı,
insanları suçlanmadan önce kendilerini ifade imkanları
verilmeli, olumsuzlukların nedenleri araştırılmalı, gerektiğinde
bir uzmana müracaat edilmelidir.
• İnsan rahatsız olduğu, sürekli kavga ettiği, sevmediği
ancak birlikte yaşamak zorunda olduğu kişiye öfkelenirse
hayatı hem kendisine hem birlikte yaşamak zorunda olduğu
kişilere zindan eder. İnsan bazen kendisini de yargılamalı,
kendisinin de hata etmiş olabileceğini düşünmeli:
18. • Erdemli insan: Kendi hata ve kusurları ile uğraşmaktan
başkalarının hata ve kusurlarını aramaya vakit bulamayandır.
İnsanlar kendi hata ve kusurlarını bilselerdi utancından
başkasının yüzüne bakamazlardı. Dolayısıyla başkasının
hatasını arayamazdı”
• Hatasız dost arayan dostsuz kalır. İnsan neyi ararsa onu
bulur… İnsan ne kadar hatalı olsa da o kişinin güzel taraflarına
bakıp ortak noktada birleşilmelidir. İnsanlar birbirlerine karşı
kötü davranırlarsa kötü karşılık bulurlar. Güzel davranırlarsa
güzel karşılık bulurlar.
19. • “Düşmanının dost olmasını istiyorsan; onun hakkında güzel
konuş, o söz onu bulur. İnsan iltifatın kölesidir” (Mevlana)
• Bir öğretmen arkadaşım anne ve babası ile bazı sorunlar yaşar.
Acil paraya ihtiyacı olur. Babasından para ister. Babası
kendisine: – “ Yerinde olsam gider kendimi Asri Mezarlığın
duvarına asardım” der. Öğretmen arkadaş babasının yanından
ayrılır, Asri Mezarlığa gider ve Asri Mezarlığın duvarındaki
demirlere kendisini asarak hayatına son verir…
20. • Bütün olumsuzluklar karşısında yapılması gereken şudur:
Dünyanın bir imtihan dünyası olduğunu, Allah’ın insanları
imtihan ettiğini, – “ Hayır da şer de (iyi de kötü de)
Allah’tandır”- Allah’ın insanları bazen hayırla, bazen şerle
imtihan ettiğini; hayırla imtihan edildiğimizde şükretmemiz
gerektiğini, şerle imtihan edildiğimizde sabretmemiz
gerektiğini bilmeliyiz. Böyle düşünürsek en azından öfkemize
yenik düşmez, daha az hata eder, daha sağlıklı karar verir,
durumu en az zararla atlatabiliriz.
21. • Sabretmekle sağlığımızı koruruz. Hastalıkların en önemli
sebebi : Sinir, stres ve üzüntüdür. Sabredemezsek
kaybedeceğimiz en önemli şeyimiz sağlığımız olacaktır.
Kaybedilen para kazanılır, kaybedilen imkanlar elde edilebilir…
Kaybedilen sağlık geri kazanılamaz. Rahatsızlıklar diğer
hastalıkları tetikler…
• Allah’ın vermiş olduğu aklı kullanıp olayları, yaşananları…
muhasebe edebilmeliyiz: Benim elde etmek istediğim (
makamlara, imkanlara, mallara… ulaşanların başı göğe mi
ermiş… ) imkanlara ulaşanlar her şeyini bırakıp ölmedi mi, bu
dünyada onlardan geriye ne kaldı? diye düşünmekte,
kendimize göre dersler çıkarmada yani empati yapmada
faydalar vardır.
22. • Bakıyorsun, adam çok zengin ancak sağlığını kaybetmiş. Sahip
olunan zenginlikle kaybedilen sağlık elde edilemiyor.
• Koskoca Kanuni Sultan Süleyman bile : ” Dünyada sağlıktan
daha kıymetli bir şey yoktur.” demiştir.
• İnsan kaybettiklerinden ders almalı. Sahip olduklarının
kıymetini bilmeli.
• Bu ülke malı ile mülkü ile, tacı ile tahtı ile övünen insanlara
kaldı mı? Bize de kalmayacak.
• Kaldı ki; “Hayır zannettiğimiz şey bizim için bir şer, şer
zannettiğimiz bir şey bizim için hayır olabilir.”
23. Şükür
• Allah’ın vermiş olduğu nimetlerin kıymetini bilmek, alçak
gönüllülük gösterip, güzel işler yaparak, güzel davranışlarda
bulunarak; vermiş olduğu nimetlerden dolayı nimetleri veren
Allaha teşekkür etmektir.
• Şükür, her nimetin Allah’tan geldiğini bilip alçak gönüllülük
gösterip, ona teşekkür etmektir. Şükür, Allah’ın verdiği
nimetlerin emanet olduğunu bilip yerinde sarf etmektir.
24. • Hz. İbrahim Allah’dan almış olduğu ilahi emir gereği eşi Haceri
oğlu İsmail ile birlikte, bugünkü Kabe’nin bulunduğu topraklara
bırakır. Zaman zaman ziyaretlerine gider. Aradan yıllar geçer.
Hz. İsmail büyüyüp evlenmiştir. Hz. İbrahim ziyarete gelir,
kapıyı çalar. Bir bayan kapıyı açar. H. İbrahim eşinin nerede
olduğunu sorar. Kadın eşinin avda olduğunu söyler. Hz. İbrahim
eşi ve evlilikleri hakkında sorular sorar. Kadın hep olumsuz
konuşur… Hallerinden şikayet eder… Hz. İbrahim ayrılırken
kadına:” Eşine söyle evinin eşiğini değiştirsin” der. Kadın, Hz.
İsmail eve geldiğinde durumu anlatır. Hz. İsmail gelenin babası
Hz. İbrahim olduğunu anlar…
25. • Aradan yıllar geçer, Hz. İbrahim Hz. İsmaili ziyarete gider.
Kapıyı çalar, başka bir bayan kapıyı açar. Hz. İbrahim Hz. İsmaili
sorar. Kadın eşinin ava gittiğini söyler. Hz. İbrahim kadına
evlilikleri ve eşi hakkında sorular sorar. Kadın Elhamdulillah çok
iyiyiz, geçimimiz iyi, eşim çok iyi bir insan… der. Hz. İbrahim
kadına:” Eşine selam söyle evinin eşiğine sahip çıksın ” der ve
ayrılır…
• Yer aynı yer, ev aynı ev, gelirleri aynı… ancak insanların olaylara
bakış açıları farklı… İnsan gerektiğinde azla yetinmesini ve
sahip olduğu nimetlere şükretmesini bilmeli… İnsan mutlu
olabilmek için her şeyde bir güzellik bulmayı ve şükretmeyi
bilmelidir.
26. • Allah (cc) Kuran-ı Keriminde şöyle buyuruyor: ” Allah,
şükredene bol bol nimet verir”. (Fâtır- 30)
• “Hazret-i İbrahim, Rabbinin nimetlerine şükretti, Rabbi de onu
doğru yola iletti.” (Nahl- 121)
• Hadis-i şeriflerde de buyuruluyor ki:
• “Cennetin bedeli : La ilahe illallah, nimetin
bedeli: Elhamdülillah (şükür)dır.”
• Bir olumsuzlukla karşılaşan insan sabredip, haline şükrettiği
gibi, o olumsuzluktan kurtulmak için elinden gelen yapılması
gerekeni yapmalıdır.
27. • Sabır özellikle tavsiye edildiği halde, haksızlık karşısında
susulmaması istenmiştir. Bir Hadis-i Şerifte: “Haksızlık
karşısında susan dilsiz şeytandır.” buyurulmuştur. Haksızlık
karşısında susmamak, hakkını savunmak, doğrunun yanında
olmak gerekir.
• “Sabır acı ise de meyvesi tatlıdır. Sabreden derviş muradına
ermiş. Sabır Selamettir. Sabırla koruk helva olur” (Atasözü)
28. • Bazen şer zannetmiş olduğumuz şeylerin bizim için hayır, hayır
zannetmiş olduğumuz şeylerin şer olabileceğini sabır ile
öğrenebiliriz.
• Sadece olumsuzluklara karşı sabredilmez: Bela ve musibetlere
karşı sabır. İlim öğrenme ve ibadet etmede sabır. Günah
işlemeye karşı sabır gösterilmelidir.
• Sabır denince; Hz. Yakup peygamberin oğlu Hz. Yusuf’un
acısına sabretmesinden ve Hz. Yusuf’un kıssasından sabır
adına alacağımız önemli dersler vardır.
• İnsanın sevdiğine kavuşması için; uzun ve çetin yollar aşması,
uzun süre beklemesi gerekebilir.
29. • Kişi
• çok istediği hedefe ulaşmak için yıllarca çalışmak zorunda
kalabilir, büyük emekler harcayabilir, büyük fedakarlıklar
yapmak zorunda kalabilir… Bu sürede ihtiyacımız olan tek şey
sabırdır.
• Sabır hazinedir. Sabır kurtuluştur. Sabır başarıya ulaşmaktır.
Sabır Allah ile beraber olmaktır…
• Sabır ve şükür insanlara tavsiye edilmiş ilahi bir reçetedir. Sabır
ve şükür anlatmakla değil, yaşamakla öğrenilir.
•
