More Related Content
More from Princess Chulabhorn's College, Chiang Rai Thailand
More from Princess Chulabhorn's College, Chiang Rai Thailand (20)
กฎหมาย
- 1. กฎหมาย
อ. สุทัศน ภูมิรัตนจรินทร
โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษา
ความหมายของกฎหมาย
กฎหมาย หมายถึงขอบังคับ หรือกฎเกณฑที่รัฐกําหนดขึ้นเพื่อควบคุมความประพฤติของ
ประชาชนใหปฏิบัติตามเพื่อความเปนระเบียบเรียบรอยในสังคม หากผูใดไมปฏิบัติตามยอมมีความผิด
และถูกลงโทษ
ที่มาของกฎหมาย กฎหมายมีที่มาอยู 2 ทาง คือ
1. มาจากจารีตประเพณี ที่มนุษยในสังคมไดประพฤติและปฏิบัติมาเปนเวลาชานาน โดยไม
ขัดตอความสงบเรียบรอยและศีลธรรมอันดีของประชาชน
2. มาจากตัวบทกฎหมาย เปนกฎหมายที่เปนลายลักษณอักษร ที่ตราขึ้นโดยผูที่มีอํานาจสูงสุด
ภายในรัฐนั้นๆ
ระบบกฎหมาย มี 2 ระดับ คือ
1. ระบบจารีตประเพณี คือ กฎหมายที่ไมเปนลายลักษณอักษร อาศัยจารีตประเพณีหรือคํา
พิพากษาของศาล โดยใชเหตุผลของนักกฎหมายเปนหลัก เชน กฎหมายในประเทศอังกฤษ และ
ประเทศในเครือจักรภพ
2. ระบบลายลักษณอักษร คือ กฎหมายที่เปนลายลักษณอักษร มีลักษณะเปนตัวบทและ
ประมวลกฎหมายที่เขียน หรือพิมพเปนลายลักษณอักษร เปนหมวดหมู ซึ่งมีประวัติมาจากกฎหมาย
โรมัน โดยระบบกฎหมายแบบนี้นิยมใชกันในประเทศตางๆ
ลักษณะของกฎหมาย
1. เปนกฎ หรือขอบังคับที่ใชไดทั่วไปในรัฐหรือประเทศนั้น
2. ตองใชบังคับตลอดไป จนกวาจะมีกฎหมายอื่นมายกเลิก
3. ตองตราขึ้นโดยผูมีอํานาจสูงสุดในรัฐ
4. ตองมีสภาพบังคับ
5. ตองไมมีการบังคับยอนหลัง
1
สังคมศึกษา อ. สุทัศน ภูมิรัตนจรินทร
- 2. ความสําคัญของกฎหมาย
1. เพื่อใหสังคมเปนระเบียบแบบแผน
2. เพื่อควบคุมพฤติกรรมของบุคคลในสังคม
3. เพื่อใหเกิดความสงบเรียบรอยในสังคม
ประเภทของกฎหมาย กฎหมายถาแบงตามขอความกฎหมาย แบงได 3 ประเภท คือ
1. กฎหมายเอกชน คือ กฎหมายที่บัญญัติถึงความสัมพันธระหวางเอกชนกับเอกชนในฐานะ
เทาเทียมกัน เชน ประมวลกฎหมายแพงและพาณิชย ประมวลกฎหมายที่ดน ิ
2. กฎหมายมหาชน คือ กฎหมายที่บัญญัติถึงความสัมพันธระหวางรัฐ หรือ หนวยงานของรัฐ
กับเอกชน อันไดแก ราษฎรทั่วไป ในฐานะที่รัฐเปนฝายปกครองที่มีอํานาจเหนือกวาราษฎร กฎหมาย
มหาชน ไดแก กฎหมายรัฐธรรมนูญ กฎหมายปกครอง กฎหมายอาญา กฎหมายวาดวยพระธรรมนูญ
ศาลยุติธรรม กฎหมายวาดวยพิจารณาความอาญา
3. กฎหมายระหวางประเทศ คือ กฎหมายที่บัญญัติถึงความสัมพันธระหวางรัฐตอรัฐ หรือ
ประชาชนในรัฐหนึ่งกับประชาชนอีกรัฐหนึ่ง โดยถือวารัฐนี้มีฐานะเปนนิตบุคคลตามกฎหมายระหวาง
ิ
ประเทศ กฎหมายระหวางประเทศแบงออกเปน 3 แผนก คือ
1) กฎหมายระหวางประเทศแผนกคดีเมือง
2) กฎหมายระหวางประเทศแผนกคดีบุคคล
3) กฎหมายระหวางประเทศแผนกคดีอาญา
กฎหมายรัฐธรรมนูญ เปนกฎหมายสูงสุดในการปกครอง และเปนแมบทแหงกฎหมายทั้งปวง
โดยที่กฎหมายอื่นจะขัดแยงกับรัฐธรรมนูญไมได ถือวาเปนโมฆะ ในกรณีที่มีกฎหมายมาขัดแยงกับ
รัฐธรรมนูญใหตุลาการรัฐธรรมนูญตีความ
สาระสําคัญของรัฐธรรมนูญ
1. กําหนดรูปแบบการปกครองของรัฐ และอํานาจอธิปไตย
2. กําหนดความสัมพันธระหวางองคกรทางการเมือง
3. กําหนด สิทธิ เสรีภาพ และหนาที่ของปวงชนชาวไทย
พระราชบัญญัติ คือ กฎหมายทีพระมหากษัตริยทรงตราขึนโดยคําแนะนําและยินยอมของรัฐสภา
่ ้
กระบวนการในการจัดทําพระราชบัญญัติ
– ผูเสนอ ไดแก คณะรัฐมนตรี หรือ ส.ส. (อยางนอย 20 คน) ประชาชน 50,000 คน
– ผูพิจารณา ไดแก สภาผูแทนราษฎร
2
สังคมศึกษา อ. สุทัศน ภูมิรัตนจรินทร
- 3. 1. สภาผูแทนราษฎร โดยพิจารณาเปน 3 วาระ คือ
วาระที่ 1 เรียกวา ขั้นรับหลักการ
วาระที่ 2 เรียกวา ขั้นแปรญัตติ
วาระที่ 3 เรียกวา ขั้นลงมติ
2. วุฒิสภา โดยมีการพิจารณาเปน 3 วาระเชนเดียวกัน
3. ผูตรา ไดแก พระมหากษัตริย มีผลบังคับใชเมื่อประกาศในราชกิจจานุเบกษาแลว
ประมวลกฎหมาย มีศักดิ์เทากับพระราชบัญญัติ ซึ่งถูกตราขึ้นโดยฝายนิติบัญญัติแตแตกตาง
จากพระราชบัญญัตคอ ประมวลกฎหมายนันเปนการรวบรวมบัญญัตของกฎหมายในเรืองใหญๆ มารวม
ิื ้ ิ ่
ไวที่เดียวกัน โดยจัดแบงเปนบรรพหรือภาคลักษณะ และหมวด เชน ประมวลกฎหมายแพงและพาณิชย
ประมวลกฎหมายอาญา ประมวลรัษฎากร เปนตน
พระราชกําหนด คือกฎหมายที่พระมหากษัตริยทรงตราขึ้นตามคําแนะนําของคณะรัฐมนตรี
เงื่อนไขในการออกพระราชกําหนด
1. ในกรณีที่มีความจําเปนรีบดวน อันถือวาเปนเหตุฉุกเฉินในอันที่จะรักษาความปลอดภัย
สาธารณสุข หรือปองปดภัยพิบัติ
2. เปนกฎหมายชั่วคราว
กระบวนการในการจัดทําพระราชกําหนด
– ผูเสนอ ไดแก รัฐมนตรีจะรักษาการตามพระราชกําหนด
– ผูพิจารณา ไดแก คณะรัฐมนตรี
– ผูตรา ไดแก พระมหากษัตริย
– มีผลบังคับใช เมื่อประกาศใชในราชกิจจานุเบกษาแลว
พระราชกฤษฎีกา คือ กฎหมายที่พระมหากษัตริยทรงตราขึ้นโดยคําแนะนําของคณะรัฐมนตรี
มี 2 ประเภท คือ
1. พระราชกฤษฎีกาที่ออกโดยอาศัยอํานาจแหงกฎหมาย คือ กฎหมายรัฐธรรมนูญ พ.ร.บ.ให
อํานาจฝายบริหาร คือ ค.ร.ม.ออกพระราชกฤษฎีกากําหนดรายละเอียดตามกฎหมายแมบทนั้นๆ
2. พระราชกฤษฎีกาที่พระมหากษัตริยทรงใชพระราชอํานาจโดยไมขัดตอรัฐธรรมนูญ เชน
พระราชกฤษฎีกาคาเชาบานของขาราชการ เปนตน
กระบวนการจัดทําพระราชกฤษฎีกา
– ผูเสนอ ไดแก รัฐมนตรีที่จะรักษาการตาม พ.ร.บ. , พ.ร.ก. ที่ออกโดยพระราชกฤษฎีกา
– ผูพิจารณา ไดแก คณะรัฐมนตรี
– ผูตรา ไดแก พระมหากษัตริย
3
สังคมศึกษา อ. สุทัศน ภูมิรัตนจรินทร
- 4. – มีผลบังคับใช ไดแก ถัดจากวันประกาศในราชกิจจานุเบกษา
กฎกระทรวง คือ กฎหมายที่ออกโดยรัฐมนตรีตามความเห็นชอบของคณะรัฐมนตรีเพื่อใหเปน
ไปตาม พ.ร.บ. , พ.ร.ก. ที่กําหนดใหออกเปนรายละเอียด
กระบวนการในการจัดทํากฎกระทรวง
- ผูเสนอ ไดแก รัฐมนตรีที่จะรักษาการตาม พ.ร.บ. , พ.ร.ก. ซึ่งกําหนดใหออกกฎกระทรวง
- ผูพิจารณา ไดแก คณะรัฐมนตรี
- ผูตรา ไดแก รัฐมนตรีผูรักษาการตาม พ.ร.บ. หรือ พ.ร.ก.
- มีผลบังคับใชเมื่อประกาศใชในราชกิจจานุเบกษาแลว
ประเภทของกฎหมายที่แบงตามลักษณะความผิด แบงได 2 ประเภท
1. ความผิดอาญา การกระทําความผิดทางอาญา คือ ภาระกระทําที่กระทบกระเทือนตอความ
สงบเรียบรอยของสังคมโดยรวม ความผิดทางอาญากําหนดไว 5 สถาน คือ ประหารชีวิต จําคุก กักขัง
ปรับ ริบทรัพย
2. ความผิดทางแพง คือ การกระทําความผิดตามประมวลกฎหมายแพงและพาณิชย จะไมมี
โทษทางอาญา เพราะเปนเรื่องสิทธิและหนาที่ โดยจะมีการปรับไหมหรือการปรับเปนเงิน เปนตน
กระบวนการยุติธรรมทางการศาล มี 2 ประเภท
1. กระบวนการยุติธรรมทางอาญา คือ ขั้นตอนในการดําเนินการเขาสูการพิจารณาของศาล
อาญา
2. กระบวนการยุติธรรมทางแพง คือ ขั้นตอนในการดําเนินการเขาสูการพิจารณาของศาลแพง
สภาพบุคคล หมายถึง การที่เด็กทารกคลอดมาจากครรภมารดาแลวมีชีวิตอยูรอด
นิติบุคคล คือ บุคคลที่กฎหมายสมมติขึ้น เพื่อใหมีฐานะเปนนิติบุคคล มี 6 ประเภทคือ
1. กระทรวง ทบวง กรม
2. วัดที่ไดจดทะเบียนตาม พ.ร.บ. สงฆ
3. หางหุนสวนที่จดทะเบียนแลว
4. บริษัทจํากัด
5. สมาคม
6. มูลนิธิ
กฎหมายมรดก มีสาระสําคัญดังนี้
ก. ความหมายของมรดก มีบรรดาทรัพยสินทุกชนิดของผูตาย ตลอดจนสิทธิและหนาที่ที่
ตองการรับผิดชอบตางๆ
4
สังคมศึกษา อ. สุทัศน ภูมิรัตนจรินทร
- 5. ข. ทายาทของผูมีสิทธิรับมรดก มีกําหนด 2 ประการ คือ
1. ทายาทตามพินัยกรรม
2. ทายาทโดยธรรม
ก) ทายาทที่เปนคูสมรส มีสิทธิรับมรดกไดเสมอ แมวาผูตายจะมีทายาทระดับใดก็ตาม
ข) ทายาทที่เปนญาติ มี 6 อันดับ ดังนี้
1. ผูสืบสันดาน ลูก หลาน เหลน ลื้อ
2. บิดา มารดา
3. พี่นองรวมบิดามารดา
4. พี่นองรวมบิดาเดียวกันหรือมารดาเดียวกัน
5. ปู ยา ตา ยาย
6. ลุง ปา นา อา
ญาติที่พนจาก 6 ระดับนี้ไมมีสิทธิรับมรดกเลย
กฎหมายแพงที่ควรรู
กฎหมายบุคคล
การแจงเกิด ตองแจงภายใน 15 วัน หากไมแจงจะเสียคาปรับ 200 บาท ถาไมทราบ
วัน เดือน ป เกิด ใหถือเอาวันที่ 1 มกราคมของปนั้นเปนปเกิด
การแจงตาย ตองแจงภายใน 24 ช.ม. ถาไมแจงเสียคาปรับ 200 บาท
การตั้งชื่อ ไมควรเปนภาษาตางประเทศ คําอุทาน คําหยาบ และตองไมพองจองกับ
พระปรมาภิไธย พระนามของพระราชินี ราชทินนาม
ชื่อ – สกุล ถือเอาทางบิดา
สัญชาติ ถาบิดาเปนคนไทย หรือเกิดในไทยถือสัญชาติไทย
หญิงตางชาติท่เี คยแตงงานกับชาวไทย ก็อาจขอแปลงเปนสัญชาติไทยไดตาม
เงื่อนไขที่กฎหมายกําหนด
บรรลุนิติภาวะ เมื่ออายุครบ 20 ปบริบูรณ หรือสมรสเมื่ออายุ 17 ปขึ้นไป
อสังหาริมทรัพย ทรัพยที่เคลื่อนที่ไมได เชน ที่ดิน บาน โรงเรียน ซึ่งรวมทั้งสิ่งตางๆ ที่ประกอบ
เปนอันหนึ่งอันเดียวกับที่ดินนั้น เชน กรวด ดิน แรธาตุ
สังหาริมทรัพย ทรัพยที่เคลื่อนที่ได
5
สังคมศึกษา อ. สุทัศน ภูมิรัตนจรินทร
- 6. การซื้อขาย ในการซื้อขาย แลกเปลี่ยน หรือทํานิติกรรมใดๆ เกี่ยวกับสังหาริมทรัพยตองมี
การจดทะเบียนตอเจาพนักงาน
โมฆกรรม คือนิติกรรมที่เสียเปลา ไมกอใหเกิดการเปลี่ยนแปลงสิทธิใดๆ จะเปนโมฆะได
ตองเกิดจากเจตนาทําใหเขาใจผิดหรือหลอกลวง
โมฆียกรรม คือนิติกรรมที่สมบูรณจนกวาจะถูกบอกลางโดยเกิดจากการขมขู ฉอโกง การ
บอกลางโมฆียกรรมตองทําภายใน 1 ปนับจากทําสัญญา
การซื้อขาย คือสัญญาที่ผูขายโอนกรรมสิทธิ์แหงทรัพยใหผูซื้อ และผูซื้อยอมชําระราคาให
ผูขายเปนขอแลกเปลี่ยน
การฝากขาย เปนการขายทรัพยที่ตกลงวาผูขายอาจไถทรัพยคืนได ถาหลุดก็ไมตองฟองรอง
บังคับคดีใดๆ
การไถทรัพย ถาสังหาริมทรัพย กําหนดเวลาไดไมเกิน 3 ป ขยายเวลาไมได
ถาอสังหาริมทรัพยกําหนดเวลาไดไมเกิน 10 ป ขยายเวลาไมได
ถาไมกําหนดเวลาใหถือราคาเทาที่ขายฝาก
การเชาทรัพย การเชาอสังหาริมทรัพยเชาไดไมเกินครั้งละ 30 ป หากผูเชาผิดสัญญาติดตอกัน 2
ครั้ง ถือเปนการผิดขอตกลง ผูเชาสามารถบอกเลิกสัญญา ทรัพยจะเปนของเจา
ของได
การเชาซื้อ เปนการตกลงทําสัญญา โดยผูเชาอาจเปลี่ยนเปนเจาของไดเมื่อชําระคาเชางวด
สุดทายแลว และใหผูใหเชามีสิทธิคิดดอกเบี้ยพรอมเงินตนไดไมเกินรอยละ 15
ตอป
การกู คิดดอกเบี้ยรอยละไมเกิน 15% ตอป ถาเกินปรับ 1,000 บาท หรือจําคุก 1 ป
และไดแตตน ดอกเบี้ยไมได
จํานอง ไมตองสงมอบทรัพยแกผูรับจํานอง ทรัพยสินที่จํานองไดแก อสังหาริมทรัพยทุก
ประเภท สังหาริมทรัพยบางประเภท เชน แพ สัตวพาหนะ เรือกําปน
ผูรับจํานองจะยึดทรัพยไดในกรณี
– ขาดสงติดตอกันเกิน 5 ป
– ตองไมไปจํานองรายอื่นอีก
– ไมไดแสดงใหเห็นถึงจํานวนเงินตนที่ชําระตอศาล
จํานอง – กําหนดราคารายละไมเกิน 1,000 บาท ถาเกินตองใชกฎหมายพาณิชยแทน
– โรงรับจํานําถาตนไมเกิน 2,000 บาท คิดดอกเบี้ยไดรอยละ 24% ตอป หรือ
– รอยละ 2 ได ถามากกวาคิดรอย 1.2 , 5 หรือรอยละ 15% ตอป
6
สังคมศึกษา อ. สุทัศน ภูมิรัตนจรินทร
- 7. กฎหมายอาญา
ความผิดลหุ จําคุกไมเกิน 1 เดือน ปรับไมเกิน 1,000 บาท หรือทั้งปรับทั้งจํา
ผูสนับสนุนฆาคน ถาเจตนามีโทษประหาร หรือจําคุกตลอดชีวิต หรือ 15–20 ป ถาประหารจะได
แกความผิด เชน ฆาบุพการี
ฆาเจาพนักงาน ฆาโดยไมเจตนาตองโทษ 3 – 15 ป
ฆาโดยประมาท จําคุกไมเกิน 10 ป หรือปรับ 20,000 บาท
ถาทํารายรางกายหรือจิตใจ จําคุกไมเกิน 1 เดือน หรือปรับ 1,000 บาท
ลักทรัพย ตองโทษไมเกิน 3 ป หรือปรับ 6,000 บาท
ถาทําใหเสียทรัพย ตองโทษ 3 ป หรือปรับ 6,000 บาท
ทหาร ชายไทยอายุ 16 ปบริบูรณ ตองขึ้นบัญชีกองเกินภายในเดือนพฤศจิกายนของ
ทุกปที่มีอายุครบ
อายุครบ 21 ป รับหมายเรียกในภูมิลําเนารับราชการ 2 ป
จําคุก 3 ป หากไมไปรายงานตัว
บัตรประชาชน ตองรองขอทําบัตรตั้งแตอายุ 15 ปบริบูรณ จนถึง 70 ป
บุคคลที่ไมตองทําบัตรประชาชน
1. พระมหากษัตริย พระราชินี
2. พระบรมวงศานุวงศ ตั้งแตชั้นพระองคเจา
3. องคมนตรี
4. ขาราชการทุกฝาย
5. กํานัน ผูใหญบาน แพทยประจําตําบล สารวัตรกํานัน
6. พระภิกษุ สามเณร นักบวช นักพรต
7. กรรมการอิสลามแหงประเทศไทยและกรรมการอิสลามประจําจังหวัด
8. ผูมีรางกายพิการ เดินไมได หรือใบ ตาบอดทั้ง 2 ขาง
9. จิตวิปลาส
10. ผูตองขัง
7
สังคมศึกษา อ. สุทัศน ภูมิรัตนจรินทร
- 8. ขอทดสอบ
1. เมือองคกรใดสงสัยวา ขอบังคับภายในองคกรทีออกตามกฎหมายมหาชนจะขัดแยงกับรัฐธรรมนูญหรือ
่ ่
ไม จะสงใหฝายใดตอไปนี้พิจารณา
1. ศาลรัฐธรรมนูญ 2. ศาลปกครอง
3. รัฐสภา 4. ศาลยุตธรรม
ิ
2. ขอใดไมถูกตองเกี่ยวกับศาลรัฐธรรมนูญ
1. มีหนาที่วนิจฉัยวากฎหมายใดขัดแยงรัฐธรรมนูญหรือไม
ิ
2. พิจารณาขอปญหาทางกฎหมาย หรือการศาลในกรณีสําคัญๆ
3. คณะกรรมการการเลือกตั้งเปนผูคัดเลือกและแตงตั้งตุลาการศาลรัฐธรรมนูญ
4. ผูดํารงตําแหนงตุลาการศาลรัฐธรรมนูญตองเปนผูเชี่ยวชาญทางดานกฎหมายและรัฐศาสตร
3. ชาวบานที่ไดรับผลกระทบที่ภาคราชการจายคาเวนคืนที่ดินไมเปนไปตามขอกําหนดในการสราง
เขื่อนราษีไศล ชาวบานความนําเรื่องนี้ไปใหองคกรใดพิจารณา
1. สมัชชาคนจน 2. ศาลรัฐธรรมนูญ
3. ศาลปกครอง 4. ศาลจังหวัดศรีษะเกษ
4. คดีพิพาทระหวางประชาชนกับเจาหนาที่ของรัฐ จะตองฟองรองกันที่ศาลใด
1. ศาลแพง 2. ศาลอาญา
3. ศาลปกครอง 4. ศาลประชาชน
5. ขอใดเปนประโยชนสูงสุดของประชาชนที่ไดรับจากการที่มีศาลปกครอง
1. ประชาชนมีศาลใหฟองรองไดมากขึ้น รวดเร็วขึ้น
2. ประชาชนไดรับการปกปองสิทธิผลประโยชนของตนเองมากขึ้น
3. ประชาชนมีอิสระและเสรีภาพตามกฎหมายมากขึ้น
4. ประชาชนสามารถฟองรองหนวยงานราชการและรัฐวิสาหกิจได
6. ลําดับชั้นศาลของไทยขอใดถูกตอง
1. ศาลแขวง ศาลแพง ศาลฎีกา 2. ศาลอาญา ศาลอุทธรณ ศาลฎีกา
3. ศาลแพง ศาลอาญา ศาลฎีกา 4. ศาลชั้นตน ศาลชั้นกลาง ศาลฎีกา
7. การแตงตั้งโยกยาย ถอดถอนผูพิพากษาในศาลยุติธรรมเปนอํานาจหนาที่ของสถาบันใด
1. คณะกรรมการตุลาการ 2. กระทรวงยุติธรรม
3. ตุลาการศาลรัฐธรรมนูญ 4. ประธานรัฐสภา
8
สังคมศึกษา อ. สุทัศน ภูมิรัตนจรินทร
- 9. 8. ขอใดไมใชอํานาจของฝายตุลาการในระบอบประชาธิปไตย
1. ผูพิพากษามีอิสระในการพิพากษาคดี
2. ผูพิพากษาตราพระราชบัญญัติเพิ่มเติมในการพิจารณาพิพากษา
3. ผูพิพากษามีอํานาจในการตีความตามกฎหมาย เพื่อการพิจารณาคดี
4. ผูพิพากษาจะตองพิจารณาคดีตางๆ ตามลําดับชั้นศาล
9. บุคคลที่เกี่ยวของกับกระบวนการยุติธรรมทางอาญา คือขอใด
1. ตํารวจ อัยการ ศาล พนักงานบังคับคดี
2. อัยการ พนักงานคุมประพฤติ ศาล พนักงานบังคับคดี
3. ตํารวจ อัยการ พนักงานคุมประพฤติ ศาล
4. ตํารวจ ทนายความ ศาล พนักงานบังคับคดี
10. ขอใดอธิบายความหมายของอัยการไดดีที่สุด
1. ทนายแผนดิน 2. ทนายผูถูกกลาวหา
3. ทนายของผูเสียหาย 4. พนักงานสอบสวน
11. เจาหนาที่ซึ่งทําหนาที่บังคับคดีอาญาเพื่อใหมีการคุมขังผูกระทําผิดนั้นคือใคร
1. พนักงานอัยการ 2. ผูพิพากษา
3. เจาพนักงานศาล 4. พนักงานราชทัณฑ
12. ขอใดไมใช เรื่องราวเกี่ยวกับกฎหมายแพง
1. การพรากผูเยาว 2. การจํานํา และการจํานอง
3. การคํ้าประกัน และการเชาซื้อ 4. การขายฝาก และการกูยืม
13. ถาเจาของบานไดรับความเสียหายจากการกระทําของคนงานของบริษัทรับเหมาในการกอสราง
อาคารสูง เขาจะตองนําคดีไปฟองตอศาลใด
1. ศาลแพง 2. ศาลอาญา
3. ศาลปกครอง 4. ศาลแรงงานกลาง
14. หนวยงานใดไมเกี่ยวของกับการดําเนินคดีทางแพง
1. กรมบังคับคดี 2. ศาลจังหวัด
3. ศาลแขวง 4. กรมคุมประพฤติ
15. บุคคลในขอใดตอไปนี้ที่เกี่ยวของกับกระบวนการยุติธรรมทางแพง
1. พนักงานพิทักษทรัพย 2. พนักงานคุมประพฤติ
3. พนักงานสอบสวน 4. พนักงานราชทัณฑ
16. การบังคับคดีใหเปนไปตามกฎหมายนั้น มีวิธีบังคับอยางไร
1. กักขัง ปรับเปนเงินเขารัฐ 2. ชดใชคาเสียหาย และกักขัง
3. ชดใชคาเสียหาย และลงโทษทางอาญา 4. ริบทรัพย และจําคุก
9
สังคมศึกษา อ. สุทัศน ภูมิรัตนจรินทร
- 10. 17. กระบวนการยุติธรรมทางการศาลขอใดตอไปนี้ที่ไมถูกตอง
1. ผูพิพากษามีอิสระในการตัดสินคดี ภายใตกฎหมายกําหนดเทานั้น
2. กระบวนการรับผิดชอบทางแพง และกระบวนการรับผิดทางอาญาไมมีความแตกตางกัน
3. กระบวนการยุติธรรมทางการศาลจะเกิดไดตองมีผูเสียหายเริ่มดําเนินคดีกอนทุกครั้ง
4. พนักงานพิทักษทรัพยและพนักงานคุมประพฤติมีหนาที่ดําเนินการใหเปนไปตามคําพิพากษา
ของศาล
18. ขอใดแสดงการเรียงลําดับชั้นของกฎหมายไดถูกตองที่สุด
1. พระราชบัญญัติ พระราชกฤษฎีกา กฎทบวง ประกาศกระทรวง
2. รัฐธรรมนูญ พระราชบัญญัติ พระราชกฤษฎีกา ประมวลกฎหมาย
3. รัฐธรรมนูญ พระราชกําหนด ประมวลกฎหมาย ประกาศกระทรวง
4. พระราชบัญญัติ พระราชกําหนด ประกาศทบวง ประมวลกฎหมาย
19. กฎหมายฉบับใดกําหนดโครงสรางทางการเมืองการปกครอง และความสัมพันธของสถาบันทาง
การเมือง
1. พระราชกฤษฎีกา 2. พระราชบัญญัติ
3. ประกาศคณะปฏิวติ ั 4. รัฐธรรมนูญ
20. อํานาจในการบังคับใชกฎหมาย เชน พระราชบัญญัติ พระราชกําหนด จะเริ่มตนไดเมื่อใด
1. ภายหลังที่พระมหากษัตริยทรงลงพระปรมาภิไธย
2. ภายหลังการลงมติของคณะรัฐมนตรี
3. ภายหลังการอนุมัติของรัฐสภา
4. ภายหลังการประกาศในราชกิจจานุเบกษา
21. ผูใดมีสิทธิเสนอรางพระราชบัญญัติปรับปรุงพระราชบัญญัติของพระสงฆในปจจุบัน
1. กรมการศาสนา
2. มหาเถรสมาคม
3. สมาชิกสภาผูแทนราษฎร
4. พระสงฆชั้นพระราชาคณะขึ้นไป
22. กลุมบุคคลในขอใดตอไปนี้ที่ไมมีสิทธิตามรัฐธรรมนูญในการเสนอรางพระราชบัญญัติ
1. คณะรัฐมนตรี
2. สมาชิกวุฒิสภาที่มาจากการเลือกตั้ง
3. สมาชิกสภาผูแทนราษฎรที่พรรคการเมืองใหความเห็นชอบแลว
4. ประชาชนผูมีสิทธิเลือกตั้งและไดไปใชสิทธิเลือกตั้งเขาชื่อกันจํานวนหาหมื่นคน
10
สังคมศึกษา อ. สุทัศน ภูมิรัตนจรินทร
- 11. 23. ขอใดเปนกฎหมายที่ออกโดยฝายบริหาร
1. พระราชบัญญัติ กฎกระทรวง กฎมนเทียรบาล
2. รัฐธรรมนูญ ธรรมนูญการปกครอง ประกาศกระทรวง
3. พระราชบัญญัติ พระราชกฤษฎีกา ประกาศกระทรวง
4. พระราชกฤษฎีกา กฎกระทรวง พระราชกําหนด
24. ในกรณีที่บานเมืองตกอยูในภาวะฉุกเฉิน มีความจําเปนตองใชกฎหมายเพื่อรักษาความปลอดภัยของ
ประชาชนอยางเรงดวน รัฐบาลมีอํานาจออกกฎหมายประเภทใดขึ้นมาใช
1. กฎกระทรวง 2. พระราชกําหนด
3. พระราชกฤษฎีกา 4. พระราชบัญญัติ
25. การประกาศยุบสภาเพื่อใหมีการเลือกตั้งใหม รัฐบาลจะตองออกเปนกฎหมายประเภทใด
1. พระราชกฤษฎีกา 2. พระราชกําหนด
3. พระราชบัญญัติ 4. พระราชกิจจานุเบกษา
26. ขอใดคือความหมายของพระราชกฤษฎีกา
1. กฎหมายที่พระมหากษัตริยทรงตราขึ้นตามคําแนะนําและยินยอมของรัฐสภา
2. กฎหมายที่ตราขึ้นโดยรัฐมนตรีผูรักษาการในกระทรวงนั้น เพื่อขยายความในพระราชบัญญัติ
3. กฎหมายที่พระมหากษัตริยตราขึ้นตามคําแนะนําและยินยอมของคณะรัฐมนตรี
4. กฎหมายที่พระมหากษัตริยตราขึ้นตามคําแนะนําและยินยอมของคณะรัฐมนตรีโดยไมขัดตอ
พระราชบัญญัติหรือรัฐธรรมนูญ
27. การที่กรุงเทพมหานครประกาศหามประชาชนทิ้งขยะในที่สาธารณะ เพื่อใหมีผลบังคับใช ตองตรา
เปนกฎหมายใด
1. กฎหมายสิ่งแวดลอม 2. กฎกระทรวง
3. เทศบัญญัติ 4. ขอบัญญัติกรุงเทพมหานคร
28. ความหมายทั่วไปของกฎหมาย คือขอใด
1. ขอบังคับของรัฐ 2. บรรทัดฐานในสังคม
3. จารีตประเพณี 4. กฎเกณฑของสังคม
29. ขอใดมิใชลกษณะสําคัญของกฎหมาย
ั
1. จะตองมีสภาพบังคับ
2. จะตองมีกระบวนการในการจัดทํากฎหมาย
3. จะตองมีผลบังคับเปนการทั่วไป
4. จะตองมีประสิทธิภาพในการบังคับไดดีกวากลไกอื่นๆ ของสังคม
11
สังคมศึกษา อ. สุทัศน ภูมิรัตนจรินทร
- 12. 30. ประมวลกฎหมายของไทยนับตั้งแตอดีตจนถึงปจจุบันมีลักษณะอยางไร
1. มาจากปรัชญาทางศาสนา 2. เปนกฎหมายลายลักษณอักษร
3. มาจากคําพิพากษาของศาล 4. เปนกฎหมายจารีตประเพณี
31. ขอใดตอไปนี้ที่ไมจัดวาเปนกฎหมายมหาชน
1. กฎหมายปกครอง 2. กฎหมายอาญา
3. กฎหมายรัฐธรรมนูญ 4. กฎหมายแพงและพาณิชย
32. สิทธิของบุคคลเริ่มตั้งแตเมื่อใด
1. เมื่อบิดามารดารับรองวาเปนบุตร
2. เมื่ออยูในครรภมารดานับตั้งแตมารดาเริ่มตั้งครรภ
3. เมื่อคลอดจากครรภมารดาดวยความปลอดภัย
4. เมื่อบิดามารดาแจงการเกิดตอเจาหนาที่ภายในระยะเวลาที่กฎหมายกําหนด
33. ขอใดไมมีฐานะเปนนิติบุคคล
1. บริษัทจํากัด 2. คณะนิติศาสตร
3. วัดธรรมวิหารรี 4. สมาคมฟุตบอลแหงประเทศไทย
34. ผูเยาวคือบุคคลขอใด
1. นายอภิสิทธิ์ อายุ 18 ป มีบุตร 1 คน
2. นายเนวิน เปนนิสิตจุฬาฯ อายุ 19 ป
3. นายเฉลิม เปนทหารประจําการมาแลว 2 ป
4. นางพรชิตา อายุ 17 ป จดทะเบียนสมรสตามกฎหมายกับนายลําดวน
35. การกระทําในขอใดที่กฎหมายเวนโทษให
1. นายสิทธิศักดิ์ อายุ 18 ป ขโมยเงินแมเพื่อไปเที่ยวลอยกระทง
2. นายศิลานําเครื่องกรองนํ้าของโรงเรียนไปใชที่บาน
3. คนรายชักมีดจะเขาแทงนายวิทวัส นายวิทวัส จึงชักปนยิงคนรายตาย
4. นายอาจหาญ เขาไปในบานนายชวลิต โดยที่นายชวลิตไมไดเชิญ
36. การผิดสัญญาหมั้น ฝายเสียหายยอมมีสิทธิเรียกรองจากฝายที่ผิดสัญญาได ยกเวนเรื่องใด
1. เรียกคาทดแทนความเสียหาย
2. รองขอใหศาลบังคับใหมการสมรส
ี
3. ถาไมมีการสมรสอันเนื่องมาจากฝายหญิงผิดสัญญา ตองคืนของหมั้นใหฝายชาย
4. ฝายชายเรียกสินสอดคืนจากฝายหญิงได ถาไมมีการสมรสโดยมีเหตุสําคัญอันเกิดแกหญิง
12
สังคมศึกษา อ. สุทัศน ภูมิรัตนจรินทร
- 13. 37. ชาย – หญิง คูใดสามารถสมรสกันไดตามกฎหมาย
1. ชาย – หญิง รวมบิดาแตตางมารดา
2. หญิงหยาจากคูสมรสเดิม นับกอนวันหยา 310 วัน
3. พอบุญธรรมกับบุตรบุญธรรมซึ่งหญิงบรรลุนิติภาวะแลว
4. ฝายชายเปนลูกของพี่ชายพอแมฝายหญิง ฝายหญิงเปนลูกของนองชายพอฝายชาย
38. นาย ก และนาย ข เปนสามีภรรยากันโดยชอบดวยกฎหมาย ตอมานาย ก ไดเสียชีวิตและมี
สินสมรสทั้งหมด 2,000,000 บาท แตนาย ก มีมารดาที่มีชีวิตอยูเพียงคนเดียว ตามกฎหมาย
การแบงมรดกจะแบงกันอยางไร และเปนจํานวนเงินเทาไหร
1. นาง ข ไดรับมรดกเปนเงิน 2,000,000 บาท แตผูเดียว
2. นาง ข ไดรับมรดกเปนเงิน 1,500,000 บาท มารดาของนาย ก ไดเงิน 500,000 บาท
3. นาง ข ไดรับมรดกเปนเงิน 1,800,000 บาท มารดาของนาย ก ไดเงิน 200,000 บาท
4. นาง ข ไดรับมรดกเปนเงิน 1,000,000 บาท มารดาของนาย ก ไดเงิน 1,000,000 บาท
39. การเรียงลําดับทายาทโดยธรรม ขอใดถูกตอง
ก. ปู ยา ตา ยาย ข. ลุง ปา นา อา
ค. พี่นอง รวมบิดามารดาเดียวกัน ง. พี่นองรวมบิดาหรือมารดาเดียวกัน
จ. ผูสืบสันดาน ฉ. บิดา มารดา
1. จ ฉ ค ง ก ข 2. จ ก ฉ ค ง ข
3. จ ค ง ฉ ก ข 4. จ ก ฉ ข ค ง
40. ขอใดไมใชการทํานิติกรรม
1. ลูกทําพินัยกรรมยกทรัพยสินตางๆ ของตนใหแกบิดามารดา
2. การนําสัญญาซื้อขายบาน และที่ดินไปจดทะเบียนตอเจาหนาที่ของรัฐ
3. บริษัทดําดอทคอมทยื่นซองเสนอราคาเครื่องคอมพิวเตอรตอโรงเรียนเพื่อประกวดราคา
4. ไมเคิล ติดตอทาทายัง เพื่อเสนอเขาเปนศิลปนของคายเพลงโคแอนดกระบือ
41. ภวาภพมีบานหนึ่งหลัง เรือกลไฟหนึ่งลํา รถบรรทุกหนึ่งคัน ชางหนึ่งเชือก ทรัพยสินในขอใดที่
ภวาภพไมอาจนําไปจํานองประกันชําระหนี้ได
1. บาน 2. ชาง
3. เรือกลไฟ 4. รถบรรทุก
13
สังคมศึกษา อ. สุทัศน ภูมิรัตนจรินทร
- 14. 42. แอนขโมยโทรศัพทเคลื่อนที่ของโอกไปใช ตอมาแอนเกิดเปลี่ยนใจแอบนํามาคืนใหโอก กรณีดัง
กลาวนี้แอนจะมีความผิดทางกฎหมายหรือไม
1. ผิดฐานพยายามลักทรัพย ตองรับโทษสองในสาม
2. ผิดฐานลักทรัพย ตองรับโทษตามกฎหมาย
3. ไมผิดฐานลักทรัพย เพราะไดนํามาคืนแลว
4. ไมผิดฐานพยายามลักทรัพย เพราะแกไขเพื่อลบลางความผิดแลว
43. สมชายอายุ 18 ปบริบูรณ มีสิทธิในการเลือกตั้งตามรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2540
ถาสมชายตองการที่จะทําสัญญาซื้อขายที่ดินใหมีผลสมบูรณในทางกฎหมายสมชายจะตองขอ
ความยินยอมจากผูแทนโดยชอบธรรมหรือไม เพราะเหตุใด
1. ไมตองขอความยินยอม เพราะรัฐธรรมนูญรับรองสิทธิดังกลาวแลว
2. ไมตองขอความยินยอม เพราะถือวาสมชายบรรลุนิติภาวะแลว
3. ตองขอความยินยอม เพราะการซื้อขายที่ดินเปนการซื้อขายอสังหาริมทรัพยที่กฎหมาย
บังคับใหตองจดทะเบียนจึงตองไดรับความยินยอมกอน
4. ตองขอความยินยอม เพราะสมชายยังเปนผูเยาว จึงถูกจํากัดความสามารถในการทํา
นิติกรรม
44. คดีตอไปนี้ขอใดเปนคดีแพง
1. นายแดงและนายเขียวทะเลาะวิวาทกัน
2. นายประกิตขับรถชนคนตายโดยเจตนา
3. นางอุบลขอเปนผูจัดการมรดกของสามี
4. นายสมัครนํากรรมกรในโรงงานประทวง และทําลายทรัพยสินโรงงาน
45. ขอใดตอไปนี้ไมใชกฎหมายแพง
1. กฎหมายมรดก 2. กฎหมายครอบครัว
3. กฎหมายปกครอง 4. กฎหมายเกี่ยวกับสัญญาตั๋วเงิน
46. พระภิกษุขาวมีความสัมพันธฐานชูสาวกับหญิงคนหนึ่งจนตั้งครรภ แลวคลอดบุตรมาคนหนึ่ง
พระภิกษุขาวไมยอมรับวา เด็กที่เกิดจากหญิงคนนั้นเปนบุตรของตน มารดาเด็กมีสิทธิตาม
กฎหมายอยางไร
1. ฟองคดียังศาลขอใหพระภิกษุขาวรับเด็กเปนบุตร
2. แจงความตอเจาหนาที่ตํารวจใหดําเนินคดีตอพระภิกษุขาว
3. ฟองผูบงคับบัญชาของพระภิกษุขาวใหดําเนินการทางวินัยตอพระภิกษุขาวกอน
ั
4. แจงนายทะเบียนฝายปกครองใหจดทะเบียนรับเด็กเปนบุตร
14
สังคมศึกษา อ. สุทัศน ภูมิรัตนจรินทร
- 15. 47. การเปดบอนเสรีเกี่ยวของกับกฎหมายในขอใดมากที่สุด เพราะเหตุใด
1. กฎหมายแพง เพราะการเลนพนันเปนเรื่องของเอกชนกับเอกชน
2. กฎหมายปกครอง เพราะการเลนพนันตองเสียคาธรรมเนียมใหแกรัฐ
3. กฎหมายรัฐธรรมนูญ เพราะเปนเรื่องเกี่ยวกับเสรีภาพในการประกอบอาชีพ
4. กฎหมายอาญา เพราะการเลนพนันในบอนที่ไดรับอนุญาตไมเปนความผิดทางอาญา
48. ขอใดเปนความผิดฐานวิ่งราวทรัพย
1. ยักยอกทรัพยของผูอื่นแลววิ่งหนีไป
2. ลักทรัพยของผูอื่นแลวหนีไป
3. ลักทรัพยของผูอ่นโดยการฉกฉวยเอาซึ่งหนา
ื
4. ชิงทรัพยของผูอื่นจนไดทรัพยของผูนั้นไป
49. นางสาวอวนกลุมใจนํ้าหนักขึ้นทุกวัน อยากใหนํ้าหนักลดลงอยางรวดเร็ว จึงไปหาแพทยเพื่อดูด
ไขมันออก โดยที่แพทยยืนยันวาปลอดภัย ขณะที่ทําการดูดไขมันนางสาวอวนถึงแกความตายเพราะ
มีโรคแทรก แพทยจะมีความผิดหรือไมอยางไร
1. ผิดฐานฆาคนตายโดยเจตนา 2. ผิดฐานฆาคนตายโดยไมเจตนา
3. ผิดฐานฆาคนตายโดยประมาท 4. ไมผิดเพราะเปนอุบัติเหตุ
50. บุคคลในขอใดที่จําเปนตองมีบัตรประจําตัวประชาชน
1. พระภิกษุ 2. บุคคลที่มีอายุ 15 ปขึ้นไป
3. ขาราชการและนักโทษ 4. บุคคลที่มอายุเกิน 70 ปขึ้นไป
ี
51. ขอใดเปนปจจัยสําคัญที่จะทําใหการบังคับใชกฎหมายมีประสิทธิภาพ
1. การมีบุคลากรที่มีคุณภาพ 2. การมีบุคลากรอยางพอเพียง
3. ความรวมมือของประชาชน 4. การมีศาลที่มีปริมาณเพียงพอกับประชาชน
15
สังคมศึกษา อ. สุทัศน ภูมิรัตนจรินทร