More Related Content More from soysuwanyuennan (8) โลก ดาราศาสตร์ อวกาศ ม.4 เล่ม 2_บทที่ 6 แผนที่ภูมิประเทศและแผนที่ธรณีวิทยา9. ระบบพิกัดภูมิศาสตร์ (geographic coordinate system) เป็นระบบที่ระบุพิกัดด้วย
ละติจูดและลองจิจูด โดยเส้นละติจูดเกิดจากรอยตัดระหว่างผิวโลกกับพื้นราบที่ตั้งฉาก
กับแกนขั้วโลกเหนือและขั้วโลกใต้ รอยตัดจึงเป็นวงกลมที่ขนานกับเส้นศูนย์สูตร ในแต่
ละซีกโลกมีเส้นละติจูด จานวน 90 เส้น ส่วนลองจิจูดเกิดจากการแบ่งเส้นแนวตั้ง
ออกเป็น 360 เส้น
10. ระบบพิกัดยูทีเอ็ม (Universal Transverse Mercator coordinate system: UTM) เป็น
ระบบที่มีตัวเลขกากับเส้นกริด (grid line) ทั้งเส้นแนวตั้งและแนวนอนที่ตัดกันเช่นเดียวกับ
ระบบพิกัดภูมิศาสตร์ โดยเส้นกริดทั้งแนวตั้งและแนวนอน จะแสดงระยะทางในหน่วยเป็น
เมตร เส้นกริดแต่ละเส้นที่ปรากฏในแผนที่ภูมิประเทศของกรมแผนที่ทหาร จะห่างกัน
1,000 เมตร โดยมี ตัวเลขกากับเส้น 2 หลัก ซึ่งอยู่ในหลักหมื่นและหลักพันในหน่วยเมตร
เช่น 598000 m. E จะใช้ตัวเลขกากับเส้นกริดเป็น 98 ดังนั้น เส้นที่ถัดไปอีก 2 เส้น ทางทิศ
ตะวันออก คือ เส้น 600000 m. E จะใช้ตัวเลขเป็น 00
11. A
B C
จุด A
- อยู่ห่างจากเส้นกริด 556000 m. E ไป
ทางทิศตะวันออกในแนวนอน 1 เส้น
เส้นกริด อ่านได้557000 m. E
- ตัดกับเส้นกริดซึ่งห่างจากเส้นกริด
802000 m. N ไปทางทิศเหนือในแนวตั้ง
2 เส้นกริด อ่านได้804000 m. E
- สามารถระบุตาแหน่งตามพิกัดยูทีเอ็ม
ได้เป็น 557000 m. E 804000 m. E และ
ระบุพิกัดอย่างย่อได้ 570004
12. A
B C
จุด A
- อยู่ห่างจากเส้นกริด 556000 m. E ไป
ทางทิศตะวันออกในแนวนอน 1 เส้น
เส้นกริด อ่านได้563000 m. E
- ตัดกับเส้นกริดซึ่งห่างจากเส้นกริด
802000 m. N ไปทางทิศเหนือในแนวตั้ง
2 เส้นกริด อ่านได้803000 m. E
- สามารถระบุตาแหน่งตามพิกัดยูทีเอ็ม
ได้เป็น 563000 m. E 803000 m. E และ
ระบุพิกัดอย่างย่อได้ 630004
14. สัญลักษณ์และคาอธิบาย
แผนที่จะใช้สัญลักษณ์ต่าง ๆ แทนข้อมูลที่ระบุในแผนที่ โดยสัญลักษณ์ที่ใช้
อาจมีได้หลายรูปแบบ เช่น จุด เส้น สีรูปภาพ แต่อาจแสดงข้อมูลที่แตกต่าง
กันตามประเภทของแผนที่ ดังนั้นจึงต้องมีคาอธิบายสัญลักษณ์
ประกอบด้วย เช่น แผนที่ภูมิประเทศมี สัญลักษณ์และคาอธิบายเกี่ยวกับ
ลักษณะภูมิประเทศ แผนที่ธรณีวิทยามีสัญลักษณ์และคาอธิบายเกี่ยวกับ
ข้อมูลหินรวมทั้งข้อมูลภูมิประเทศบางส่วน
ทั้งนี้ในแผนที่ยังต้องมีการระบุทิศ (direction) ซึ่งอ้างอิงกับทิศเหนือ นิยม
ใช้สัญลักษณ์คล้าย ลูกศร และตัวอักษร N สาหรับกรณีที่ไม่มีสัญลักษณ์
แสดงทิศนิยมกาหนดให้ด้านบนของแผนที่เป็นทิศเหนือ
สัญลักษณ์แสดงทิศในแผนที่ทั่วไป
สัญลักษณ์แสดงทิศในแผนที่
ที่จัดทาโดยกรมแผนที่ทหาร
15. สาหรับแผนที่ภูมิประเทศของกรมแผนที่ทหารจะมีการบอกทิศ
เหนือเป็น 3 รูปแบบ ได้แก่ ทิศเหนือจริง (true north) หรือทิศเหนือ
ภูมิศาสตร์ (geographic north) เป็นทิศเหนือที่อ้างอิงกับขั้วโลก
เหนือ ใช้กับระบบพิกัดภูมิศาสตร์ ทิศเหนือแม่เหล็ก (magnetic
north) อ้างอิงกับขั้วแม่เหล็กโลก โดยแสดงทิศตามทิศเหนือของเข็ม
ทิศและทิศเหนือกริด (grid north) ใช้ในแผนที่ระบบพิกัดกริด โดยมี
สัญลักษณ์แสดงทิศเหนือที่ชี้ไปในแนวขนานกับเส้นกริดแนวตั้ง
27. สาหรับหินอัคนี ใช้อักษรย่อแสดงชนิดของหิน เช่น gr โดย
หมายถึง หินที่เกิดในยุคไทรแอสซิก ส่วน gr แทน หินแกรนิต และใช้
โทนสีต่างกันตามชนิดของหินอัคนี ได้แก่ หินอัคนีพุใช้โทนสีแดง ส่วน
หินอัคนีแทรกซอนใช้โทนสีชมพู นอกจากนี้แผนที่ธรณีวิทยายังแสดง
ข้อมูลลักษณะการสะสมตัวของตะกอนในช่วงที่ตะกอน ยังไม่แข็งตัวเป็น
หิน เช่น Qa โดย Q หมายถึง ตะกอนที่สะสมตัวในยุคควอเทอร์นารี และ
a หมายถึง ตะกอนธารน้าพา (alluvial deposit)
32. 2) ใช้ในการวางแผนสารวจและนาทรัพยากรธรณีมาใช้ประโยชน์ เช่น การทาเหมือง
แร่ การทาเหมืองหิน การทาเหมืองถ่านหิน การขุดเจาะปิโตรเลียม รวมถึงการใช้ข้อมูลแผนที่
ในการจัดการแหล่งทรัพยากรต่าง ๆ เช่น ทรัพยากรน้า ทรัพยากรป่ าไม้
3) เป็ นข้อมูลทางภูมิศาสตร์และข้อมูลทางธรณีที่นามาใช้ในการวางผังเมือง การ
วางแผนการก่อสร้างถนน ทางรถไฟ เขื่อน รวมถึงการวางแผนเพื่อลดหรือเฝ้าระวังผลกระทบ
จากภัยธรรมชาติที่เกิดขึ้นกับตนเองหรือชุมชน
4. การใช้ประโยชน์จากข้อมูลของแผนที่ภูมิประเทศและแผนที่ทางธรณีวิทยา