გიორგი ლეონიძის „მარიტა“
•
12 j'aime•70,595 vues
VIII კლასი
Recommandé
Contenu connexe
Tendances
Tendances (20)
Plus de ნიტა მაისურაძე (98-საჯარო სკოლა) https://nitamaisuradze.blogspot.com/
Plus de ნიტა მაისურაძე (98-საჯარო სკოლა) https://nitamaisuradze.blogspot.com/ (20)
გიორგი ლეონიძის „მარიტა“
- 1. 1 გიორგი ლეონიძის „მარიტა“ (შინაარსი კომენტირებით) .-------------. ნაწარმოების მთავარი პერსონაჟი მშვენიერი მარიტაა,რომლის სილამაზეც მწერალმა „მზიანეთის სხივმფენარა ალნაკადი ოქრომდინარა, სეფესანთელივით ბრდღვიალა“ ბროწეულის ყვავილს შეადარა... „მარიტა თითქოს მზეს ჩამოვარდნოდა“, ან „მთვარის გამოახლება“ იყო, „ნაზი,როგორც ნიავი ვერხვში შეხიზნული“... სოფელ მუხათწყაროში , ჩაჩიკას ქოხში , დიდედა ლელაურის თვალის სინათლედ მარიტა იზრდებოდა. დედით ობოლს, სიღატაკესა და შრომაში გამოწრთობილ ოჯახში გაზრდილს მთელი სოფელი შეჰხაროდა... მწერალი სიტყვას ვერ წყვეტს მარიტას მშვენიერების აღწერისას. საშური უფრო ის იყო,რომ მის გარეგნობას სულიერი მშვენიერება სჯაბნიდა, „თვითონვე გრძნობდა მარიტა ბუნების მიერ მომადლებულ ნიჭს, გულში მადლიერობდა, რომ მშვენიერების ღირსი გახადა ბუნებამ და ამ ნაჩუქარ დიდებულ განძს თავისი ზნეობითაც უვლიდა... უნაზესი ხმა... კდემამოსილი სახე, თანაც უჩვეულო, ქალწულებრივი სიმშვიდე“... სოფლის ბიჭები შესტრფოდნენ ამ სილამაზეს, მაგრამ ბევრი ვერ ბედავდა თავის გატოლებას. როცა ცეკვავდა თანატოლებში, ყველა ამჩნევდა, „როგორ უხდებოდა ქალწულს თვალთა ნარნარება! თითქოს ნიავი ცეკვავს ლერწმის წვერზეო!“ მშვენიერი ქალწულის გულს არჩევანი გაუკეთებია, შეჰყვარებია თანასოფლელი ხათუთას თვრამეტიოდე წლის შვილი-გედია ნათელიძე, რომელსაც დავიწყებია მთელი სამყარო, მის თვალისჩინადაც მარიტა ქმნილა. „შესამჩნევი ბიჭი იყო მეძროხე გედიაც-რჩეულებში ამორჩეული,მაგრამ მარიტასავით ღარიბი, უქონელი, უყოლელი, უმამულო!“.. დიდედას არ ემეტებოდა თავისი ერთადერთი მარიტასათვის გედია მეუღლედ, არც ხასიათს სწუნობდა, არც გარეგნობას, მაგრამ ვაჟის ოჯახის ხელმოკლეობა იყო მიზეზი ლელაურის უარისა: “ ცუდი ბიჭი როდია, მაგრამ უარსებოა,ღარიბი! ჩემ ერთადერთ შვილიშვილს ვერ დავაჩაგვრინებ, ისიც გვეყოფა, რაც გვწეწა სიღარიბემ“... ამ მხრივ საწუნარი ნამდვილად არაფერი ჰქონდა შეთეს, დიდედამ ასე დაახასიათა სასიძო:“ ცხვრის პატრონი, სიმდიდრით დამტკბარი! მისი ცხვრის ფარები თურმე თრიალეთის მთებს ღრუბელივით აშავებს და წვიმასავით იწველება... ჩემი მარიტაც გაიხარებს; სიღარიბის პატარძლობა არ უწერიაო.“ ასე გადაწყვიტა სიმდიდრემ მშვენიერი ქალწულის ბედი, შერთეს მარიტას „უნდომო,უნდო, უსიყვარულო ქმარი შეთე,-მლაშე,ზვიადი,ნამშრალი,გოროზი, ყველასაგან უყვარული და ყველას უარისმყოფელი“...
- 2. 2 შეელია მშვენიერი მარიტა ფარფატა ბავშვობას,რომლისგანაც ბევრი მოგონებანი რჩებოდა: „არიფანასა“ და „სიონობას“ გახსენება რად უღირდა მარტო?! თუმცა წამოიზარდა თუ არა, ბოლო თამაშობებისას „ოდნავ სევდა უკრთოდა თვალებში,ალბათ იმიტომ,რომ სამუდამოდ ეთხოვებოდა ბავშვობას უკვე მოზარდობის ასაკში გადასული“. მისი გული ყველას სიყვარულს იტევდა, არასდროს არავინ გაურჩევია თანასოფლელთაგან სიღარიბე-სიმდიდრის მიხედვით, გულმაც უქონელი გედია ამიტომ შეიყვარა, მაგრამ მარიტას ღირსება მხოლოდ გარეგნობა როდი იყო,სოფლის სიყვარულს იმავე სითბოთი პასუხობდა. რა იცოდა სავრალო ქალწულმა,რომ ეს სიყვარულით სავსე საბუდარი,ეს ხალხი მისი მესაფლავე გახდებოდა... როგორ წარმოიდგენდა,რომ მათ შეხედულებებს შეეწირებოდა თანასოფლელთაგან ნანებივრებიბროწეულის ყვავილი?! მალევე დასამარდა ყველასაგან ნაწინასწარმეტყველები ბედნიერება, შეთემ მეჯვარედ გედია წაიყვანა, ვაჟი რომ შეეძინათ, გედიასვე მოანათლინა წესისამებრ... დედა გულიზარი რომ გარდაეცვალა, შეთე თრიალეთში წასულა, გედია კი სამძიმრის სათქმელად მივიდა ოჯახში. მისი სტუმრობა არ გამორჩენია შინაბერა მეზობელ ბალბალუკას და მთელ სოფელს მოსდო ეს ამბავი. ხევისბერ ციციკორემდეც მიუღწევია ჭორებს და ამით დასრულდა მარიტას ცხოვრება. გამხეცებული ციციკორე გმინავდა :“ მირონი დააქციეს, ტალახში შარიეს,ქვეყანა შეგვიგინეს.“ განაჩენმაც არ დააგვიანა, საბრალო მარიტა სახედარზე უკუღმა შესვეს, უკან პროცესიად ბრბო მიჰყვებოდა და ლაფს ესროდა. „მარიტა იმ წამს ათჯერ მოკვდა, და ისევ ათჯერ აცოცხლებდნენ, ბრბო კი ჩუმად, უჩინრად მიჰქუხდა,როგორც ღვარცოფი,და მის წინაშე უძლური იყო თვით ღმერთი!“ სოფელმა აღიკვეთა მისი მიწიდან,მისი სახელის ხსენებას უფრთხოდნენ დიდნი და პატარანი... გადაიხვეწა მარიტა,სოფელიც დაშოშმინდა და თავის დანაშაულს მიხვდა, მაგრამ გვიანღა იყო, ხევისბერი არ ტყდებოდა მხოლოდ; მალევე მარიტას გარდაცვალების შესახებ შეიტყვეს,თვალს ცრემლი არ უშრებოდა ბრბოს, მარიტას სიცოცხლის ხელმყოფელი ციციკორე არ იტანჯებოდა , „მან ხომ სოფლის ძველთაძველი ზნეობა დაიცვა, სირცხვილი არავის შეარჩინა“. მიწამ ჩაიკრა ღირსებააყრილი მშვენიერება,“მიწას არ შერცხვა,მაგრამ ხალხი მიწაში ჩაძვრა სირცხვილით“. ასე მიილია ღვთიური სილამაზე,შთანთქა ბრბომ სიმართლე,სიყვარული და მშვენიერება, მის ნაქოხარზე „ახლად აყვავებული ბროწეულის ყვავილი“ იღიმოდა... ავტორი ორაზროვნად ამთავრებს ნაწარმოებს:“ არც ის მჯეროდა, რომ ამ მტვერსა და ნაგავში ასეთი ბრწყინვალე ყვავილიანი ხე ამოსულიყო თავისით!“ იქნებ მთხრობელისათვის უცნაური ის იყო, ამ ბრბოში მარიტა რომ დაიბადა და გაიზარდა, იყლორტა, იკვირტა და იყვავილა, სულიერად და სხეულებრივად უზადოდ მშვენიერი „ ბროწეულის ყვავილი?!“ ------------------------------.