สื่อการสอน Kingdom animal

1. Kingdom
Animalia

2. Kingdom Animalia
อาณาจักรสัตว์
สิ่งมีชีวิตที่จัดอยู่ในอาณาจักรมีมากกว่า 1.7 ล้านส
ปีชีส์ ในจานวนนี้เป็นแมลงประมาณ 6 แสนชนิด สัตว์
ถือเป็นสิ่งมีชีวิตที่มีความสาคัญต่อระบบนิเวศในแง่
ของผู้บริโภค ซึ่งเป็นผลทาให้มีการถ่ายทอดพลังงาน
ไปยังผู้บริโภคระดับต่างๆ นอกจากนี้สัตว์ยังเป็นตัวทา
ให้เกิดแก๊สคาร์บอนไดออกไซด์ซึ่งมีความสาคัญใน
การสังเคราะห์ด้วยแสงของพืช และก่อให้เกิดความ
สมดุลในธรรมชาติ

3. เกณฑ์ในการพิจารณาและจัดสิ่งมีชีวิต
1. เซลล์แบบยูคาริโอต (eukaryotic cell)คือเซลล์ที่มี
เยื่อหุ้มนิวเคลียส ในไซโทพลาสซึมมีออร์แกนเนลล์ต่างๆ
กระจายอยู่
2. สัตว์ชั้นสูงมีเนื้อเยื่อหลายชนิดสามารถจาแนกตาม
หน้าที่และตาแหน่งที่อยู่ของร่างกายเป็น 5 ประเภท คือ
เนื้อเยื่อบุผิว(epithelial tissue) เนื้อเยื่อเกี่ยวพัน
(connective tissue) เนื้อเยื่อกล้ามเนื้อ(muscular
tissue) เนื้อเยื่อลาเลียง (vascular tissue) และเนื้อเยื่อ
ประสาท (nervous tissue)

4. เกณฑ์ในการพิจารณาและจัดมีสิ่งชีวิต
3. สัตว์สร้างอาหารเองไม่ได้ เพราะไม่มีคลอโรฟิลล์
ดังนั้นการดารงชีวิตจึงต้องกินสิ่งมีชีวิตอื่นเป็นอาหารซึ่ง
อาจเป็นพืชหรือสัตว์ด้วยกัน การดารงชีวิตจึงมักเป็นแบบผู้
ล่าเหยื่อหรือปรสิตเสมอ
4. สัตว์ทั่วไปเคลื่อนที่ได้ด้วยตนเองตลอดชีวิต มีบาง
ชนิดพบว่าเมื่อเป็นตัวเต็มวัยแล้วเกาะอยู่กับที่
5. สัตว์ส่วนใหญ่สามารถตอบสนองต่อสิ่งเร้าได้อย่าง
รวดเร็วเนื่องจากมีระบบประสาท มีอวัยวะรับความรู้สึก
และตอบสนอง เช่น การกินอาหาร การขับถ่าย

5. สิ่งมีชีวิตในอาณาจักรนี้แบ่งเป็น 9 ไฟลัม1. ไฟลัมพอริเฟอรา (PhylumPorifera)
2. ไฟลัมซีเลนเทอราตา (Phylum
Coelenterata)
3. ไฟลัมเนมาโทดา (PhylumNematoda)
4. ไฟลัมอาร์โทรโพดา (Phylum
Arthropoda)
5. ไฟลัมคอร์ดาตา (PhylumChordata)
6. ไฟลัมเอไคโนเดอร์มาตา (Phylum
Echinodermata)
7. ไฟลัมแพลทีเฮลมินเทส (Phylum
Platyhelminthes)

6. 1.กลุ่มที่ไม่มีเนื้อเยื่อที่แท้จริง ได้แก่ ไฟลัมพอริเฟอรา (Phylum Porifera)
2.กลุ่มที่มีเนื้อเยื่อที่แท้จริง แบ่งเป็น
- สมมาตรตามรัศมี ได้แก่ ไฟลัมซีเลนเทอราตา (Phylum
Coelenterata)
- สมมาตรด้านข้าง แบ่งได้เป็น
• ช่องปากแบบโพรโทสโทเมีย แบ่งเป็น
 ตัวอ่อนแบบโทรโคเฟอร์ ได้แก่ ไฟลัมแพลทีเฮลมินเทส
(PhylumPlatyhelminthes)ไฟลัมมอลลัสกา (Phylum
Mollusca) และ ไฟลัมแอนเนลิดา (Phylum Annelida)
 ตัวอ่อนมีการลอกคราบ ได้แก่ ไฟลัมเนมาโทดา (Phylum
Nematoda) และ ไฟลัมอาร์โทรโพดา (PhylumArthropoda)
• ช่องปากแบบดิวเทอโรสโทเมีย ได้แก่ ไฟลัมเอไคโนเดอร์มาตา
สิ่งมีชีวิตในอาณาจักรนี้แบ่งเป็น 9 ไฟลัม

7. ไฟลัมพอริเฟอ
รา(Phylum
Porifera)

8. ไฟลัมพอริเฟอรา (Phylum Porifera)
Porifera มาจากภาษาละติน(porudus+ ferre =
pore +bearing)หมายถึงสัตว์ที่มีรูพรุน สัตว์ในไฟลัมนี้
ได้แก่ ฟองน้า (sponge)มีช่องว่างภายในลาตัว
(spongocoel)

9. ลักษณะที่สาคัญ ไฟลัมพอริเฟอรา
1. มีสมมาตรแบบรัศมี (radial symmetry) หรือไม่มี
สมมาตร (asymmetry)
2. ผนังตัวของฟองน้าประกอบด้วยเซลล์ที่มาเรียงตัวเป็นชั้น
ของเซลล์ 2 ชั้น คือชั้นเซลล์ผิว ด้านนอกหรือเอพิเดอมิส
(epidermis) ประกอบด้วยเซลล์เพียงชนิดเดียวคือ พินาโค
ไซท์ ส่วนด้านเซลล์บุช่องกลางตัว คือ โคเอโนไซท์
(choanocyte or collar cell ) โคเอโนไซท์เป็นเซลล์ที่มี
รูปร่างคล้ายปลอกคอ มีแส้ (flagellum) 1 เส้นทาหน้าที่ให้
น้าไหลเวียนและย่อยอาหาร ระหว่างชั้นของเซลล์ 2 ชั้นนี้จะ

10. ลักษณะที่สาคัญ ไฟลัมพอริเฟอรา
3. ฟองน้ามีระบบโครงร่างค้าจุนให้คงรูปอยู่ได้ บางชนิดแข็ง
เรียกว่า ขวาก (spicule)ซึ่งมักเป็น หินปูน และซิลิกา (silica)
เช่นฟองน้าหินปูน ฟองน้าแก้ว บางชนิดเป็นเส้นใยโปรตีน
เรียกว่า สพองจิน (spongin)ได้แก่ ฟองน้าถูตัว
4. ไม่มีระบบหมุนเวียน ระบบหายใจ ระบบขับถ่าย และระบบ
ประสาท ซึ่งจะอาศัยการไหลเวียนน้าเป็นตัวการสาคัญใน
กระบวนการเหล่านี้ฟองน้ากินอาหารโดยกรองอาหารที่อยู่ใน
น้าผ่านเข้ารูพรุนรอบตัว หายใจโดยการดูดซึมออกซิเจนที่
ละลายอยู่ในน้าผ่านผนังลาตัว

11. ลักษณะที่สาคัญ ไฟลัมพอริเฟอรา
5. มีการสืบพันธุ์แบบอาศัยเพศ
โดยการสร้างสเปิร์มและไข่ผสม
กัน และจะได้ตัวอ่อนที่มี ซิเลีย
ว่ายน้าได้ การสืบพันธุ์แบบไม่
อาศัยเพศโดยการแตกหน่อ
(budding)
6. ตัวเต็มวัยจะเกาะอยู่กับที่ (sessile animal)

12. ลักษณะเด่นของไฟลัมเพอริฟอรา คือข้อใด
QUIZ ??
ก. มีเนื้อเยื่อ
ข. มีช่องปากและมีเทนทาเคิล
ค. มีระบบทางเดินอาหารสมบูรณ์
ง. มีโครงร่างค้าจุน spicule

13. ไฟลัมซีเลนเทอรา
ตาPhylum Coelenterata

14. ไฟลัมซีเลนเทอราตา Phylum
Coelenterata
สัตว์ที่อยู่ในไฟลัมนี้เรียกว่า ซีเลนเทอเรต (Coelenterate)
ส่วนใหญ่จะอาศัยอยู่ในทะเล เช่น ปะการัง กัลปังหา
ดอกไม้ทะเล แมงกะพรุน มีเพียงส่วนน้อยอยู่ในน้าจืด เช่น
ไฮดรา แมงกระพรุนน้าจืด

15. ลักษณะที่สาคัญ ไฟลัมซีเลนเทอรา
ตา
1. ร่างกายประกอบด้วย เนื้อเยื่อ 2 ชั้นคือ Epidermisเเละ Gast
2.ระหว่างชั้นเนื้อเยื่อมีสารคล้ายวุ้นเรียกว่า Mesoglea เเทรกอย
3.ลาตัวกลวงลักษณะเป็นถุงตันมีช่องเปิดช่องเดียวเรียกว่า
gastrovascula cavity ทาหน้าที่เป็นทางเดินอาหารอาหาร
เข้าเเละกากอาหารออกทางช่องเปิดเดียวกัน
4.มีหนวดอยู่รอบปากเรียกว่า เทนทาเคิล (tentacle )ใช้
สาหรับจับเหยื่อที่หนวดมีเซลล์สาหรับต่อยเรียกว่า
cnidocyteเเละมีเข็มสาหรับต่อยเรียกว่า nematocyst

16. ลักษณะที่สาคัญ ไฟลัมซีเลนเทอรา
ตา
5.มีวงจรชีพ
สลับ
7.สืบพันธุ์แบบไม่อาศัยเพศ โดยการแตกหน่อ
6.มี 2 เพศในตัวเดียวกัน
PhylumCoelenterata แบ่งออกเป็น 4 Class
1. Class Hydrozoaได้แก่ Obelia,Protugese
man of war
2. Class Scyphozoaได้แก่ Jellyfish
3. Class Cubozoaได้แก่ Sea wasp (Box jelly
fish)

17. ไฟลัมแพลทีเฮลมินเทส
Phylum Platyhelminthes

18. ไฟลัมแพลทีเฮลมินเทส
PhylumPlatyhelminthes
Platyhelminthesมาจากภาษากรีก (platy +
helminth= flat worm) หมายถึงหนอนที่มีลาตัวแบน
ได้แก่พวกหนอนตัวแบน ชื่อสามัญ flat worm มีทั้งที่
ดารงชีวิตอย่างอิสระ เรียกหนอนตัวแบน และพวกที่เป็น
พยาธิในสัตว์อื่น เรียกพยาธิตัวแบน โดยสัตว์ในไฟลัมนี้
อาศัยอยู่ทั้งในน้าเค็ม น้าจืด และบริเวณพื้นดินที่มีชื้นสูง
พบประมาณ 20,000 สปีชีส์

19. ลักษณะของสัตว์ไฟลัมแพลทีเฮ
ลมินเทส
1. มีสมมาตรเป็นแบบครึ่งซีก (Bilateral symmetry)
2. ไม่มีช่องว่างในลาตัว (Acoelomate animal)เนื่องจาก
เนื้อเยื่อชั้นกลางมีเนื้อเยื่อหยุ่นๆบรรจุอยู่เต็มไปหมด
3. ไม่มีระบบหมุนเวียนโลหิต ไม่มีเส้นเลือด ไม่มีหัวใจ
สารอาหารไปเลี้ยงเซลล์โดยการแพร่จากทางเดินอาหารเข้า
สู่เซลล์โดยตรง
4. มีระบบประสาทอยู่ทางด้านหน้าและแตกแขนงออกไป
ทางด้านข้างของลาตัว

20. 5. มีระบบทางเดินอาหารเป็นแบบไม่สมบูรณ์มีปากแต่ไม่มี
ทวารหนัก และในพวกพยาธิตัวตืดไม่มีทางเดินอาหาร และ
มีพัฒนาการเป็นพวกแรกที่มีเนื้อเยื่อ 3 ชั้น
6. มีทั้งสองเพศในตัวเดียวกัน สามารถผสมพันธุ์ได้ภายใน
ตัวเอง (Selffertilization) และผสมพันธุ์ข้ามตัว (Cross
fretilization)
ลักษณะของสัตว์ไฟลัมแพลทีเฮ
ลมินเทส

21. สัตว์ในไฟลัมใดมีพัฒนาการเป็นพวกแรกที่มีเนื้อเยื่อ 3
ชั้น
QUIZ ??
ก. PhylumPorifera
ข. PhylumCoelenterata
ค. PhylumPlatyhelminthes
ง. PhylumChordata

22. ไฟลัมมอลลัสกา
(Phylum Mollusca)

23. ไฟลัมมอลลัสกา (Phylum Mollusca)

24. Mollusca มาจากภาษาละติน(molluscus= soft)
แปลว่า นิ่ม หมายถึงลาตัวนิ่ม จึงเรียกสัตว์ลาตัวนิ่ม ซึ่ง
มักจะมีเปลือก (shell)หุ้มอีกชั้นหนึ่ง เป็นสารพวก
แคลเซียมคาร์บอเนต (calcium carbonate) หรือบางชนิด
เปลือกก็ลดรูปไปเป็นโครงร่างที่อยู่ภายในร่างกาย สัตว์ใน
ไฟลัมมอลลัสคา เรียกโดยทั่วไปว่า มอลลัสก์ (mollusk)ที่
รู้จักกันดีได้แก่หอยกาบคู่ (clams) หอยกาบเดี่ยว (snail)
หอยงาช้าง (tusk shell) หมึกต่าง ๆ เช่น หมึกกล้วย
(squid)หมึกสายหรือหมึกยักษ์ (octopus) และลิ่นทะเล
(chiton)หรือเรียกว่าหอยแปดเกล็ด ซึ่งปัจจุบันพบสัตว์ใน
ไฟลัมนี้มากกว่า 150,000 สปีชีส์ ส่วนใหญ่อาศัยอยู่ใน
น้าเค็ม และมีบางส่วนอยู่ในน้าจืด และบนบก

25. ลักษณะของสัตว์ไฟลัมมอลลัสกา
1. ร่างกายจะแบ่งเป็น 3 ส่วนหลัก ได้แก่
1 ) head and foot
2 ) visceral mass
3 ) mantle,palium เกิด mantle cavity
มีเหงือกภายใน
2. สัตว์ในไฟลัมนี้มีลาตัวอ่อนนุ่ม บางชนิดอาจมีเปลือกแข็ง
หุ้มลาตัวเป็นคาร์บอเนต
3. แยกเพศผู้-เมีย และ ส่วนใหญ่อาศัยอยู่ในน้าทั้งน้าจืด
และน้าทะเล มีอาศัยอยู่บนบกบ้าง

26. 4. อวัยวะในการแลกเปลี่ยนแก๊สประกอบด้วย
1 ) เหงือก (gill)อยู่ภายในช่องแมนเติล พบใน
มอลลัสทั่วไป
2 ) ผิวตัว ในทากทะเล (sea slug,
nudibranch)ผิวตัวจะเปลี่ยนรูปไปเป็นแขนงอยู่บน
ลาตัว เรียกว่า เซอราตา (cerata) หรือบางชนิดมีอยู่
รอบทวารหนัก (anal gill)
3 ) ช่องแมนเติลหรือปอด หอยฝาเดียวที่ขึ้นมา
อยู่บนบกจะมีช่องแมนเติลที่มีผนังยื่นลงมากั้นเป็น
ห้อง มีของเหลวหล่อเลี้ยงในช่องนี้ทาให้สามารถ
ลักษณะของสัตว์ไฟลัมมอลลัสกา

27. ไฟลัมแอนเนลิดา
(Phylum Annelida)

28. ไฟลัมแอนเนลิดา Phylum AnnelidaAnnelidaมาจากภาษาละติน(annullus= little
ring)แปลว่า วงแหวนหรือปล้อง หมายถึง หนอนปล้อง สัตว์
ในไฟลัมแอนเนลิดา มีร่างกายที่ประกอบด้วยปล้อง
(segment หรือ somite) แต่ละปล้องคล้ายวงแหวนเรียงต่อ
กันจนตลอดลาตัว และแสดงการเป็นปล้องทั้งภายในและ
ภายนอก เช่นลักษณะกล้ามเนื้อ ระบบประสาท ระบบ
หมุนเวียนโลหิต อวัยวะขับถ่ายตลอดจนอวัยวะสืบพันธุ์ ต่าง
ก็จัดเป็นชุดซ้า ๆ กันตลอดลาตัว และมีเยื่อกั้น (septum) กั้น
ระหว่างปล้อง ทาให้ช่องตัว ถูกแบ่งออกเป็นส่วน ๆ ด้วย สัตว์
ในไฟลัมนี้ที่รู้จักมีประมาณ 15,000 สปีชีส์ มีขนาดยาวน้อย
กว่า 1 มิลลิเมตร จนยาวถึง 3 เมตร พบอยู่ทั้งในน้าเค็ม น้า

29. ลักษณะสาคัญไฟลัมแอนเนลิดา
1. มีลาตัวกลมยาวเป็นปล้องๆ มองเห็นภายนอกเป็นวงเเละ
ภายในมีเนื้อเยื่อกั้นระหว่างปล้องเรียกว่า เซปตา (septa )
2. เเต่ละปล้องมีอวัยวะ คือ เดือย (saeta ) 4 คู่ เนฟริเดีย (
อวัยวะขับถ่าย )1 คู่ เส้นประสาท 3 คู่ ทางเดินอาหารเเละ
ช่องลาตัวส่วนหนึ่ง ยกเว้นปล้องที่มีหัวที่ซึ่งมีอวัยวะสาคัญ (
สมอง คอหอย หัวใจ )
3. ร่างกายมีสมมาตรครึ่งซีก และมีเนื้อเยื่อ 3 ชั้น

30. 4. มีช่องลาตัวเเท้จริง (coelom) ซึ่งเป็นช่องลาตัวในเนื้อเยื่อ
มีโซเดิร์ม
5. ระบบประสาทประกอบด้วย ปมสมองที่หัว 1 คู่ และ
เส้นประสาทใหญ่ด้านท้อง

31. ไฟลัมเนมาโทดา
(Phylum Nematoda)

32. ไฟลัมเนมาโทดา Phylum Nematoda
สัตว์ในไฟลัมนี้เรียกกันทั่วไปว่า หนอนตัวกลม
(Roundworm)หรือเนมาโทด (Nematode)สัตว์ในไฟลัม
นี้ได้เเก่
-พวกหนอนตัวกลม ส่วนใหญ่พบอาศัยอยู่ในดิน
-พวกที่ดารงชีวิตอิสระ ได้เเก่ หนอนในน้าส้มสายชู
-พวกปรสิต ได้เเก่ พยาธิปากขอ พยาธิเส้นด้าย พยาธิ
โรคเท้าช้าง พยาธิเเส้ม้าพยาธิไส้เดือน ตัวจิ๊ดเเละไส้เดือน
ฝอย

33. ลักษณะสาคัญไฟลัมเนมาโทดา
1. มีสมมาตรแบบผ่าซีก (Bilateral symmetry) และมี
ช่องว่างในลาตัวแบบเท้าเทียม (Pseudocoelomate
animal)โดยมีช่องว่างอยู่ระหว่างเนื้อเยื่อชั้นกลางและ
เนื้อเยื่อชั้นใน
2. ลาตัวกลม ยาว แหลมหัวแหลมท้าย ไม่มีข้อปล้อง ผิวลาตัว
เรียบ มีสารคิวทิเคิลหนาหุ้มตัว ไม่มีระบบหมุนเวียนเลือด แต่
ใช้ของเหลวในช่องว่างเทียมช่วยในการลาเลียงสาร
3.ไม่มีอวัยวะหายใจโดยเฉพาะ พวกที่ดารงชีวิตแบบปรสิต
หายใจแบบไม่ใช้ออกซิเจน แต่พวกที่อยู่อย่างอิสระใช้ผิวหนัง
เป็นส่วนแลกเปลี่ยนก๊าซกับสิ่งแวดล้อม

34. 4. ระบบขับถ่ายประกอบด้วยเส้นข้างลาตัว (Lateral line)ซึ่ง
ภายในบรรจุท่อขับถ่าย (Excretory canal) ไว้ ส่วนทางเดิน
อาหารสมบูรณ์ประกอบด้วยปากและทวารหนัก
5. ระบบประสาท ประกอบด้วยปมประสาทรูปวงแหวน
(Nerve ring) อยู่รอบคอหอยและมีแขนงประสาทแยกออก
ทางด้านท้องและทางด้านหลัง
6. มีระบบกล้ามเนื้อยาวตลอดลาตัว (Longitudinal
muscle)และเป็นสัตว์แยกเพศตัวเมียมักมีขนาดใหญ่กว่าตัว
ผู้เนื่องจากตัวเมียต้องทาหน้าที่ในการออกไข่
ลักษณะสาคัญไฟลัมเนมาโทดา

36. สัตว์ในไฟลัมใดเป็นสัตว์พวกแรกที่มีทางเดิน
อาหารแบบสมบูรณ์
QUIZ ??
ก. PhylumPorifera
ข. PhylumNematoda
ค. PhylumPlatyhelminthes
ง. PhylumChordata

37. ไฟลัมอาร ์โทรโพดา
(Phylum Arthropoda)

38. ไฟลัมอาร ์โทรโพดา Phylum
Arthropoda
สัตว์ที่จัดอยู่ในไฟลัมนี้เรียกว่าสัตว์ขาข้อ หรืออาร์โทรพอด
(Arthropod) ซึ่งหมายถึงมีรยางค์ต่อกัน เป็นข้อๆ สัตว์กลุ่ม
นี้มีจานวนมากที่สุด ประมาณ1,200,000 ชนิด หรือกว่า
80% ของอาณาจักรสัตว์ พวกอาร์โทรพอดมีความสัมพันธ์
กับพวกแอนเนลิดมากโดยเจรืญมาจากพวกแอนเนลิด

39. ลักษณะสาคัญไฟลัมอาร ์โทรโพดา
1.มีลาตัวเป็นปล้องและมีรยางค์เป็นข้อๆต่อกัน ยื่นออกมา
จากแต่ละปล้องของลาตัว
3.สามารถอาศัยอยู่ได้ในแทบทุกสภาพภูมิประเทศบนโลก
นับว่าประสบความสาเร็จในการดารงชีวิตบนโลกเป็นอย่างมาก
เห็นได้จากการที่เราพบสัตว์เหล่านี้ได้แทบทุกหนทุกแห่ง ทุก
ฤดูกาล และพบเป็นจานวนมาก
2.มีจานวนชนิดมากที่สุดในอาณาจักรสัตว์ ประมาณว่ามีถึง
กว่า 9 แสน

40. ลักษณะสาคัญไฟลัมอาร ์โทรโพดา
5.มีโครงสร้างของร่างกายที่แข็งแรง
6.มีระบบประสาทที่เจริญดี มีอวัยวะรับ
ความรู้สึกหลายชนิด
7.มีการแบ่งสัดส่วนของร่างกายเป็นข้อปล้องชัดเจน 3
ส่วน คือ หัว(Head) ,อก(Thorax) และ ท้อง(Abdomen)
8.ระบบหมุนเวียนเป็นระบบเปิด ประกอบไปด้วยหัวใจ
เลือด และแอ่งเลือด (Hemocoel)

41. ไฟลัมเอไคโนเดอร ์มาตา
Phylum Echinodermata

42. ไฟลัมเอไคโนเดอร ์มาตา
Phylum Echinodermata

43. Echinodermata มาจากคากรีก(echinos+derm=
spiny skin)แปลว่าผิวหนังที่มีหนาม จึงเรียกว่าสัตว์ผิว
หนาม เป็นสัตว์ทะเลทั้งหมด พบประมาณ 7,000 สปีชีส์
ดารงชีพอย่างอิสระ ไม่เป็นปรสิต ตัวอ่อนมีสมมาตรด้านข้าง
แต่ตัวเต็มวัยมีสมมาตรตามแนวรัศมี ปากอยู่ตรงกลาง มี
รยางค์ยื่นออกไป อาจมี 5 แฉก หรือมากกว่า บางชนิดมี
หนามแข็งยาวขยับได้

44. ลักษณะสาคัญของสัตว์ไฟลัมเอไคโน
เดอร ์มาตา
1. สมมาตรร่างกาย ตัวอ่อนเป็นเเบบครึ่งซีก ตัวเต็มวัยมีเม
เเทมอร์โฟซิสกลายเป็นสมมาตรเเบบรัศมี
2.ลาตัวแบ่งเป็น 5 ส่วนหรือ ทวีคูณของ 5 ยื่นออกมาจาก
แผ่นกลมที่เป็นศูนย์กลาง
3. มีโครงร่างเเข็งภายใน มีเเผ่นหินปูนเล็กๆ ที่ยึดติดกันด้วย
กล้ามเนื้อหรือผิวหนังที่ปกคลุมอยู่บางชนิด

45. 4. มีเส้นประสาทเป็นวงแหวนรอบปาก และแยกแขนงไป
ตามแขน
5.การเคลื่อนไหวใช้ระบบท่อน้า (water vascula system
)ภายในร่างกาย
6. การสืบพันธุ์ แบ่งเป็นเเบบอาศัยเพศโดยมีการปฏิสนธิ
ภายนอก และ เเบบไม่อาศัยเพศบางชนิด เช่น การขาดของ
เเขนใดเเขนหนึ่ง ส่วนที่ขาดก็จะเจริญไปเป็นตัวเต็มอีกทีหนึ่ง
ลักษณะสาคัญของสัตว์ไฟลัมเอไคโน
เดอร ์มาตา

47. ไฟลัมคอร ์ดาตา
(Phylum Chordata)

48. ไฟลัมคอร ์ดาตา PhylumChordata
สัตว์ไฟลัมคอร์ดาตา เรียกว่า พวกคอร์เดต (chordate)
สัตว์ในไฟลัมนี้ถึอว่ามี ความสาคัญที่สุด และมีวิวัฒนาการ
สูงสุด มีการปรับตัวทั้งโครงสร้างภายนอก โครงสร้างทางกาย
วิภาค สรีรวิทยา พฤติกรรมมากกว่าสัตว์ กลุ่มอื่น

49. ไฟลัมคอร ์ดาตา PhylumChordata
สัตว์ในไฟลัมนี้สามารถแบ่งออกได้เป็น 2 กลุ่มได้แก่
1. พวกที่ไม่มีกระดูกสันหลัง
เรียกว่า Protochordata
1.1 Sub-Phylum Urochordataมีลักษณะคือ ตัว
อ่อนมี Notochord เป็นแกนของร่างกายอยู่บริเวณหาง และมี
ช่องเหงือก เมื่อเจริญเติบโตเต็มวัย ส่วนหางจะหลุดไป จึงไม่
มี Notochordเหลืออยู่ ลักษณะที่สาคัญคือมีปลอกหุ้มอยู่
รอบตัวเป็นสารจาพวกเซลลูโลส ได้แก่เพรียงลอย เพรียงหัวหอม
เพรียงลาย
1.2 Sub-Phylum Cephalochordataสัตว์จาพวกนี้

50. ไฟลัมคอร ์ดาตา PhylumChordata
สามารถแบ่งได้7
Class ดังนี้
1. Class Cyclostomata หรือ ClassAgnatha ได้แก่ ปลา
ปากกลม พวกนี้ไม่มีขากรรไกร ลาตัวยาวคล้ายปลาไหล ขอบ
บนของปากและปลายลิ้นมีฟันเล็ก ๆ แหลมคมมากมาย
ลาตัวนิ่ม ไม่มีเกล็ด ไม่มีครีบคู่เหมือนปลาทั่วไป เป็นสัตว์มี
กระดูกสันหลังที่มีโนโตคอร์ดปรากฏอยู่ตลอดแม้ในระยะตัว
เต็มวัย มีช่องเหงือก 7คู่ สาหรับหายใจ

51. ไฟลัมคอร ์ดาตา PhylumChordata
2. พวกที่มีกระดูกสันหลังได้แก่ Sub-
PhylumVetebrata มีลักษณะสาคัญดังนี้
เป็นสัตว์ชั้นสูงมีจานวนมาก มี Notochordในระยะเอมบริโอ
ต่อมามีกระดูกสันหลังมาแทนที่ (ยกเว้นปลาปากกลม) มีรยางค์ 2
คู่(ยกเว้นปลาปากกลม) มีเม็ดเลือดแดง มีช่องเหงือกบริเวณคอ
หอย ในระยะตัวอ่อนแต่เมื่อเจริญเติบโตขึ้นช่องเหงือกจะปิด และ
มีปอดขึ้นมาแทน

52. ไฟลัมคอร ์ดาตา PhylumChordata
2. Class Chondricthyes ได้แก่ ปลากระดูกอ่อน
ทั้งหลาย มีช่องเหงือกเห็นชัดเจนจากภายนอก มีครีบคู่หรือครีบ
เดี่ยว มีเกล็ดลักษณะคล้ายจานยื่นออกมา ไม่มีกระเพาะลม มี
ปากอยู่ด้านท้อง มีการปฏิสนธิภายใน เป็นสัตว์เลือดเย็นเช่น ปลา
กระเบน ปลาฉลาม ปลาโรนัน ปลากระต่าย ปลาฉนาก
3. Class Osteicthyes ได้แก่ปลากระดูกแข็งทั้งหลาย มี
แผ่นแก้มปิดช่องเหงือกเอาไว้ มีเกล็ดบาง ๆ เรียงเหลื่อมกันคล้าย
แผ่นกระเบื้องมุงหลังคา กระดูกภายในเป็นกระดูกแข็ง มีกระเพาะ
ลม ปากอยู่ปลายสุดทางหัว ส่วนใหญ่ปฏิสนธิภายนอกร่างกาย
เป็นสัตว์เลือดเย็น มีหัวใจ 2 ห้อง ได้แก่ ปลาช่อน ปลาดุก ปลาทู

53. ไฟลัมคอร ์ดาตา PhylumChordata
4. Class Amphibian ได้แก่ สัตว์ครึ่งบกครึ่งน้า มี 4 ขา
มี 5 นิ้ว ปลายนิ้วไม่มีเล็บ ตัวอ่อนอยู่ในน้าหายใจด้วยเหงือก ตัว
เต็มวัยอยู่บนบกหายใจด้วยปอด มีหัวใจ 3 ห้อง ออกไข่ในน้า
ผิวหนังไม่มีเกล็ด ผิวหนังเปียกชื้น มีต่อมเมือก ผสมพันธุ์ภายนอก
มีการเปลี่ยนแปลงรูปร่างเพื่อการเจริญเติบโตเป็นสัตว์เลือดเย็น
ได้แก่ คางคก เขียด อึ่งอ่าง ปาด กบ งูดิน ซาลาแมนเดอร์
5. Class Reptilia ได้แก่สัตว์เลื้อยคลาน สัตว์ในคลาสนี้
เป็นสัตว์บก หรือวางไข่บนบก มี 4 ขา ปลายนิ้วมีเล็บ ผิวหนังมีเกล็ด
แห้ง หายใจด้วยปอด มีอายุยืน มีหัวใจ 4ห้อง เป็นสัตว์เลือดเย็น มี
วิวัฒนาการคือ มีเปลือกแข็งหุ้มลาตัว ไข่มีเปลือกแข็งและเหนียว มี

54. ไฟลัมคอร ์ดาตา PhylumChordata
6. Class Aves ได้แก่ สัตว์ปีก เป็นสัตว์เลือดอุ่น ลาตัว
มีขน (Feather)ปกคลุม ขามี 2ข้าง ปลานิ้วมีเล็บ ขาหน้า
เปลี่ยนแปลงเป็นปีก กระดูกบางเป็นโพรง จึงมีน้าหนักตัวเบา มี
ถุงลม แทรกไปตามช่องว่างของลาตัว และตามโพรง ซึ่งทาให้มี
อากาศมากพอที่จะหมุนเวียนใช้หายใจเวลาบิน มีหัวใจ 4ห้อง
ไข่มีเปลือก แข็งหุ้ม มีปริมาณไข่แดงมาก ไม่มีกระเพาะปัสสาวะ
ไม่มีต่อมเหงื่อ ไม่มีต่อมน้านม ปฏิสนธิภายใน ตัวเมียมีรังไข่ข้าง
เดียว เส้นประสาทสมองมี 12 คู่ เช่น นกประเภทต่าง ๆ ทั้งที่บิน
ได้และบินไม่ได้

55. ไฟลัมคอร ์ดาตา PhylumChordata
7. Class Mammaliaได้แก่สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม เรา
เรียกสัตว์พวกนี้ว่า Mammalเป็นสัตว์เลือดอุ่น มีขนเป็นเส้น
ๆ (Hair)คลุมตัว มี 4 ขา มีต่อมเหงื่อ และต่อมน้านม มี
กระดูกคอ 7ข้อ มีฟันฝังในขากรรไกร มีกล่องเสียง มีกระบังลม
หายใจด้วยปอด หัวใจมี 4 ห้อง เม็ดเลือดแดงไม่มีนิวเคลียส
ลูกอ่อนเจริญภายในมดลูก สมองส่วนหน้าเจริญดี ได้แก่
-ตุ่นปากเป็ด และตัวกินมด ออกลูกเป็นไข่
-จิงโจ้ มีถุงหน้าท้อง
-สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมอื่น ๆ ที่ตัวอ่อนมีรก (Placenta)เช่น ลิง
กัง ชะนี เสือ แมว สุนัข โค กระบือ ช้าง ม้า มนุษย์ หนู

56. คุณสมบัติเฉพาะของไฟลัมคอร ์ดา
ตา
1. มีโนโตคอร์ด (Notochord)ซึ่งเป็นแกนค้าจุน
หรือพยุงกายเกิดขึ้นในระยะใดระยะหนึ่งของชีวิต
หรือตลอดชีวิต ในพวกสัตว์ชั้นสูงมีกระดูกอ่อนหรือ
กระดูกแข็งแทนโนโตคอร์ด2. มีไขสันหลังเป็นหลอดยาวกลวงอยู่ทางด้านหลัง (Dorsal
hollownerve tube) เหลือทางเดินอาหารซึ่งแตกต่างจาก
สัตว์พวกไม่มีกระดูกสันหลัง ซึ่งมีระบบประสาทอยู่ทางด้าน
ท้อง(Ventral nerve cord) ใต้ทางเดินอาหารและเป็นเส้น
ตัน

57. 3. มีช่องเหงือก (Gillslit) ในระยะใดระยะหนึ่งของชีวิต
หรือตลอดชีวิตในพวกสัตว์มีกระดูกสันหลังชั้นสูง เช่น สัตว์
ปีก สัตว์เลี้ยงลูกด้วยน้านมจะมีช่องเหงือกตอนเป็นตัวอ่อน
เท่านั้น เมื่อโตขึ้นช่องเหงือกจะปิดส่วนปลามีช่องเหงือก
ตลอดชีวิต4.มีหางเป็นกล้ามเนื้อ (Muscular
post anal tail)
คุณสมบัติเฉพาะของไฟลัมคอร ์ดา
ตา

58. TH
EE