1. 8-тақырып
сыртқы сауда
мәмілерін жасау
және сыртқы сауда
келісім-шарттарын
рәсімдеу ережесі
О Р Ы Н Д А Ғ А Н ; Б А К И Т К А Л И Е В А А Р У
Т Е К С Е Р Г Е Н ; Қ А Й Ы Р Ғ А Л И Е В А М А Й Р А
БАИШЕВ УНИВЕРСИТЕТІ
Педагогика, психология және пәндік
технологиялар кафедрасы
2. Жоспар:
Сыртқы сауда операцияларының жіктелуі
Сыртқы экономикалық мәміленің СЭМ
түрлері
Сауда делдалармен шарт талаптары.
7. Сыртқы сауда
мәлімесі
• Сыртқы сауда мәмілесі - бұл түрлі елдердегі
тараптардың азаматтық- құқықтық қатынастарын
орнату, өзгерту немесе тоқтатуға бағытталған және
экспортты-импорттық, бір реттік, тауар
айырбастық, ұзақ мерзімдік және өзге де
мәмілелер сипатына ие әрекет.
• Сыртқы сауда келісім-шарты – бұл келісілген
шарттарға сәйкес белгіленген тауар көлемін
жабдықтау немесе қызмет көрсету көлемін көрсету
бойынша түрлі елдерде орналасқан екі немесе
бірнеше фирмалар арасындағы келісім-шарт.
8. Сыртқы сауда экономикалық мәміленің түрлері
ФОРВАРДТЫҚ
МӘЛІМЕ
ФЬЮЧЕРСТІК
МӘЛІМЕ
ФОРФЕЙТИНГТІК
МӘЛІМЕ
ОПЦИОН
9. Сыртқыэкономикалық
операциялар
• Сыртқыэкономикалық операциялардың субъектілері - кәсіпорындар мен
ұйымдар, одақтар мен кәсіпорын бірлестіктері, кәсіпкерліктер бірлестіктері.
• Сыртқыэкономикалық операциялардың объектілері - материалдық
процестер: тауарлар және қызметтермен сауда-саттық, өндірістік, ғылыми-
техникалық және инвестициялық қызметтестік.
• Сыртқыэкономикалық операциялар негізгі және қызмет көрсетуші немесе
көмекші деп жіктеледі.
• Негізгі операциялар:
• Материалдық формада тауарлармен халықаралық айырбас жасау
бойынша;
• Ғылыми-техникалық білімменхалықаралық алмасу бойынша;
• Техникалық және құрылыс қызметтерін, ақпаратты ұсыну бойынша;
• жалғалық;
• түрлі формалардағы халықаралық өндірістік және ғылыми-техникалық
қызметтестік бойынша.
10. Көмекші
операциялар
• Көмекші операциялар
(қызмет көрсетуші) - бұл
негізгі операцияны жүзеге
асыру мүмкін болмайтын
операциялар. Оларға
мыналар жатқызылады:
• тасымалдау;
• сақтау;
• сақтандыру;
• есеп-айырысу-қаржылық
сипаттағы
11. Сыртқы сауда мәмілердің типтері
МӘМІЛЕРДІҢ
МЕРДІГЕРЛІК ТИПТЕРІ
ИНЖЕНЕРЛІК
АРЕНДАЛЫҚ ТИПТЕРІ
ЛИЗИНГТІК
ЛИЦЕНЗИЯЛЫҚ ТИПТЕР
НОУ-ХАУ
ТЕХНОЛОГИЯЛАР
ӨТЕМДІК ТИПТЕР
БАРТЕРЛІК, ШИКІЗАТ,
ЕСКІРГЕН ӨНІМ
12. Елдер арасындағы
келісім-шарт
• Келісім шарт - бұл қандай да бір мәселел бойынша тараптардың
құқықтары мен міндеттерін бекітетін пункт, параграф немес шарт
бабы. Баптарда шарт бойынша контрагенттердің өзара міндеттері
мен құқықтары сипатталады.
• Келісім-шартқа әдетте сатушы мен сатып алушы үшін ортақ
болып табылатын ережелер енгізіледі:
• Шығындарды есептеу түсінігі мен тәртібі, оларды өтеу
тараптардың біреуінің құқықты бұзуын талап етуі мүмкін;
• Төлемді кешіктіру бойынша пайыздар алуға құқық;
• Жауапкершіліктен босату қағидасы;
• Шартты бұзу салдарлары;
• Атқаруды тоқтату құқығы;
• өзге тараптың тауарын сақтау бойынша міндет.