1. Onderwijs: een (digitale)
uitdaging?(of oplossing?)
Stijn Van Laer
Dienst voor onderwijsontwikkeling en –ondersteuning (DOO),
Directie Onderwijs en Leren (DOeL)

3. Opzet van de presentatie…

5. “Wat verandert er allemaal?”

6. VERANDERING…

7. Student (r)evolution?
(EDEN conference)
Thnx to: Evelien Clé & Ruth Bamps

8. … VAN …

9. … NAAR … ?

10. En ook dit nog…

19. Ervaringen uit het verleden…
(A. Reiser, 2001)
• Of the many lessons we can learn by reviewing the history of instructional
media, perhaps one of the most important involves a comparison
between the anticipated and actual effects of media on
instructional practices.
• As Cuban (1986) has pointed out, as you look back over the past century of
media history, you are likely to note a recurrent pattern of
expectations and outcomes. As a new medium enters the
educational scene, there is a great deal of initial interest and
much enthusiasm about the effects it is likely to have
on instructional practices.
• However, enthusiasm and interest eventually fade, and an
examination reveals that the medium has had a minimal impact
on practices.

20. Ervaringen uit het verleden…
(A. Reiser, 2001)
• Of the many lessons we can learn by reviewing the history of instructional
media, perhaps one of the most important involves a comparison
between the anticipated and actual effects of media on
instructional practices.
• As Cuban (1986) has pointed out, as you look back over the past century of
media history, you are likely to note a recurrent pattern of
expectations and outcomes. As a new medium enters the
educational scene, there is a great deal of initial interest and
much enthusiasm about the effects it is likely to have
on instructional practices.
• However, enthusiasm and interest eventually fade, and an
examination reveals that the medium has had a minimal impact
on practices.

21. “De keuze van de technologie
maakt het verschil…
(in leerwinst)”

22. Richtvraag:
Maakt media het verschil?
NEE
• Waarom niet?
• Waarom besteden we zoveel
geld aan computers?
• Wat doen we?
• …
JA
• Wanneer of hoe maakt het een
verschil?
• Waarom toont onderzoek geen
verschil tussen media?
• Wat zijn de implicaties
hiervan?
• …

23. Clark
• ‘Weinig’ bewijs dat het medium zelf, leren beïnvloed.
• Ontwerp en methode wordt vaak verward met het medium.
• Aanbevelingen:
o Stop met het vergelijkend mediaonderzoek.
o Focus op goed ontwerpen!
RE Clark - Educational technology research and development, 1994 - Springer
Bernard, R. M., P. C. Abrami, et al. (2004). "How does distance education compare with
classroom instruction? A meta-analysis of the empirical literature." Review of educational

25. Kozma
• Het medium is (soms) belangrijk.
• Wat zijn de voordelen van boeken?
• Wat zijn de voordelen van televisie?
• Wat zijn de voordelen van computers?
• Wat zijn de voordelen van multimedia?
RB Kozma - Educational Technology Research and Development, 1994 - Springer

26. IMPLICATIES VOOR
ONDERWIJS

27. 27
Leerdoelen
Student met
bepaalde kenmerken
Leeromgeving
Evaluatie
Ondersteuning
Door wie
Inhouden
Werkvormen
Materiaal
L
E
E
R
A
C
T
I
V
I
T
E
I
T
E
N
C
O
N
T
E
X
T
L
E
E
R
A
C
T
I
V
I
T
E
I
T
E
N
en
Student
Instructie-
verantwoordelijke

28. De Corte, E. (1995). "Fostering cognitive growth: A perspective from research on
mathematics learning and instruction." Educational Psychologist 30(1): 37-46.

29. Werkvormen als de sleutel tot succes?
Afstemming (hoofdzakelijk) op de
leerdoelen.

30. De kracht van instructie.
Recept tot het
bereiken van de
leerdoelen.
Reiser, R. A., & Gagné, R. M. (1983). Selecting media for instruction. Educational
Technology Publications.
Afstemming op het
leren en de
kenmerken van
studenten!!

31. De kracht van het medium.

32. Visies op media in het onderwijs
Alles is bijna met alles mogelijk… (Dillemans et al., 1998)
Apparaat Leerdoelen
Leerdoelen
Apparaat
Media-atributen
Apparaat
Media-atributen
Ondersteuning
Leerdoelen
Technologische benadering
Mediakundige benadering
Onderwijskundige benadering

33. Media-atributen

34. Werkvorm en medium
Sugrue, B. M., & Clark, R. E. (2000). Media selection for training. In S. Tobias & D. Fletcher (Eds.), Training
& Retraining: A Handbook for Business, Industry, Government and the Military. New York, NY: Macmillan.
Afstemming op de
kenmerken van
studenten en de
context!!

35. 35
Leerdoelen
Student met
bepaalde kenmerken
Leeromgeving
Evaluatie
Ondersteuning
Door wie
Inhouden
Werkvormen
Materiaal
L
E
E
R
A
C
T
I
V
I
T
E
I
T
E
N
C
O
N
T
E
X
T
L
E
E
R
A
C
T
I
V
I
T
E
I
T
E
N
en
Student
Instructie-
verantwoordelijke

36. “Reflecties”

38. Extra informatie of vragen:
Stijn.vanlaer@kuleuven.be
Twitter: @Stijn_Van_Laer
Facebook: Stijn Van Laer