ĐIỀU TRỊ COPD Ở BỆNH NHÂN TIM MẠCH TẠI TUYẾN CƠ SỞ PGS.TS. Vũ Văn Giáp Tổng thư ký Hội Hô hấp Việt Nam Phó giám đốc Trung tâm Hô hấp-Bệnh viện Bạch Mai Giảng viên Bộ môn Nội-ĐH Y Hà Nội NỘI DUNG 1 Tại sao cần quan tâm tới COPD ở BN tim mạch? 2 Điều trị COPD có gây ảnh hưởng xấu đến tim mạch? 3 Điều trị COPD có cải thiện được biến cố tim mạch? 4 Kết luận BỆNH PHỔI TẮC NGHẼN MẠN TÍNH (COPD)  COPD đặc trưng bởi các triệu chứng hô hấp dai dẳng và tắc nghẽn luồng khí thở.  COPD đang là 4 nguyên nhân thứ 4 trong những nguyên nhân hàngđầu gây tử vong trên thế giới.1  COPD sẽ là nguyên nhân gây tử vong thứ 3 trên thế giới vào năm 2020.

1. ĐIỀU TRỊ COPD Ở BỆNH NHÂN TIM MẠCH
TẠI TUYẾN CƠ SỞ
PGS.TS. Vũ Văn Giáp
Tổng thư ký Hội Hô hấp Việt Nam
Phó giám đốc Trung tâm Hô hấp-Bệnh viện Bạch Mai
Giảng viên Bộ môn Nội-ĐH Y Hà Nội

2. NỘI DUNG
Tại sao cần quan tâm tới COPD ở BN tim mạch?1
Điều trị COPD có gây ảnh hưởng xấu đến tim mạch?2
Điều trị COPD có cải thiện được biến cố tim mạch?3
Kết luận4
hinhanhykhoa.com

3. BỆNH PHỔI TẮC NGHẼN MẠN TÍNH (COPD)
 COPD đặc trưng bởi các triệu
chứng hô hấp dai dẳng và tắc
nghẽn luồng khí thở.
 COPD đang là 4 nguyên nhân thứ
4 trong những nguyên nhân hàng
đầu gây tử vong trên thế giới.1
 COPD sẽ là nguyên nhân gây tử
vong thứ 3 trên thế giới vào năm
2020.2
 1. Lozano R, Naghavi M, Foreman K, et al. Global and regional mortality from 235 causes of
death for 20 age groups in 1990 and 2010: a systematic analysis for the Global Burden of
Disease Study 2010. Lancet 2012; 380(9859): 2095-128.
 2. Mathers CD, Loncar D. Projections of global mortality and burden of disease from 2002 to
2030. PLoS Med 2006; 3(11): e442.
© 2018 Sáng kiến Toàn cầu về Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính

4. SINH BỆNH HỌC COPD
hinhanhykhoa.com

5. 
CHẨN ĐOÁN BỆNH ĐỒNG MẮC VỚI COPD

6. Tần xuất bệnh lý tim mạch ở bệnh
nhân COPD cao hơn nhóm chứng
hinhanhykhoa.com

7. Nguy cơ tử vong do căn nguyên
tim mạch ở BN COPD
Tử vong do căn nguyên tim mạch ở BN COPD chiếm: 45,4%
Trong số đó tử vong do bệnh tim thiếu máu cụ bộ chiếm 76,4%

8. NGUY CƠ CỦA BỆNH ĐỒNG MẮC
Triệu
chứng
Đợt
cấp
Nhập
viện
Tử
vong
Bệnh đồng
mắc
hinhanhykhoa.com

10. NỘI DUNG
Tại sao cần quan tâm tới COPD ở BN tim mạch?1
Điều trị COPD có gây ảnh hưởng xấu đến tim mạch?2
Điều trị COPD có cải thiện được biến cố tim mạch?3
Kết luận4
hinhanhykhoa.com

11. TIẾP CẬN TOÀN DIỆN
BỆNH NHÂN COPD
TẠI TUYẾN Y TẾ CƠ SỞ
 Chẩn đoán sớm
 Chẩn đoán xác định
 Chẩn đoán phân biệt
 Các bệnh đồng mắc
 Kế hoạch hành động và
xử trí đợt cấp
Điều trị COPD giai đoạn
ổn định

12. CHẨN ĐOÁN ĐỊNH HƯỚNG
hinhanhykhoa.com

13. BẢNG CÂU HỎI TẦM SOÁT BPTNMT
THEO GOLD
Câu hỏi Chọn câu trả lời
1
Ông/bà có ho vài lần trong ngày ở hầu
hết các ngày. Có Không
2
Ông/bà có khạc đờm ở hầu hết các
ngày. Có Không
3
Ông/bà có dễ bị khó thở hơn những
người cùng tuổi. Có Không
4 Ông/bà có trên 40 tuổi. Có Không
5
Ông/bà có vẫn còn hút thuốc lá hoặc
đã từng hút thuốc lá. Có Không
Nếu bạn trả lời có từ 3 câu trở lên. Hãy đến gặp bác sĩ ngay để được
chẩn đoán và điều trị kịp thời

14. Đo chức năng thông khí
Cần thiết để khẳng định chẩn đoán
FEV1/FVC sau test <70%
Chẩn đoán BPTNMT
Triệu chứng
Khó thở
Ho mạn tính
Có đờm
Phơi nhiễm với các
Yếu tố nguy cơ
Thuốc lá
Nghề nghiệp
Ô nhiễm trong và
ngoài nhà
Chiến lược toàn cầu quản lý và dự phòng BPTNMT
hinhanhykhoa.com

15. CHẨN ĐOÁN PHÂN BIỆT
COPD?

16. NGUYỄN THỊ NG, NỮ 40T
hinhanhykhoa.com

17. GIÃN PHẾ QUẢN THÙY DƯỚI
PHỔI TRÁI

18. DỊ VẬT ĐƯỜNG THỞ
hinhanhykhoa.com

19. Chỉ số
FEV1/FVC
< 0,7
Sau test
HPPQ
≥ 2 hoặc
≥ 1 đợt cấp
nhập viện
0 hoặc 1
(không
nhập viện)
Tiền sử
Đợt cấp
mMRC 0-1
CAT < 10
mMRC ≥ 2
CAT ≥ 10
Triệu chứng
Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease 2018
Chẩn đoán
dựa vào CNTK
Đánh giá
Tắc nghẽn
Đánh giá
triệu chứng, đợt cấp
ĐÁNH GIÁ COPD- GOLD 2018
FEV1
(% predicted)
GOLD 1 ≥ 80
GOLD 2 50-79
GOLD 3 30-49
GOLD 4 < 30
C D
A B

20. SABA: Cường beta 2 tác dụng ngắn
LABA: Cường beta 2 tác dung kéo dài
SAMA: Kháng cholinergic tác dung ngắn
LAMA: Kháng cholinergic tác dung kéo dài
ICS: Corticoid đường phun hít/khí dung
Dạng kết hợp:
SABA/SAMA
LABA/LAMA
ICS/LABA
ICS/LABA/LAMA
Nhóm Xanthin: Theophylline, Théostate
hinhanhykhoa.com

21. THUỐC ĐIỀU TRỊ COPD GIAI ĐOẠN ỔN ĐỊNH
LAMA + LABA +
ICS
Thuốc giãn phế quản
Tiếp tục, ngưng hoặc phối hợp
thuốc giãn phế quản
Đánh giá tác dụng
Giãn phế quản kéo dài
(LABA hoặc LAMA)
LAMA + LABA
Triệu chứng
dai dẳng
LAMA
LAMA + LABA
Đợt cấp
LABA + ICS
LAMA + LABA
Cân nhắc roflumilast
nếu FEV1 <50% dự
đoán và BN VPQ
mạn
Vẫn còn đợt cấp
Cân nhắc macrolide
Cân nhắc cho Macrolide
nếu FEV1<50%
(bệnh nhân có tiền sử hút
thuốc)
LAMA LABA + ICS
Vẫn còn đợt cấp
Triệu chứng
tiếp diễn/
vẫn còn đợt
cấp
LAMA + LABA +
ICS

22. Lên thang và xuống thang
trong điều trị COPD?
PDE-4 inhib: phosphodiesterase-4 inhibitor
Lên thang
LAMA
LABA
LABA+LAMA
LABA+LAMA+ICS
PDE-4 inhib *
Macrolide **
Xuống thang
LABA+LAMA+ICS
LABA+LAMA+ICS
Không cải thiện triệu chứng
Không giảm được nguy cơ
Tác dụng phụ của thuốc
hinhanhykhoa.com

23. KHI NÀO GỬI BN LÊN
TUYẾN TRÊN?

24. KẾ HOẠCH HÀNH ĐỘNG ĐỐI VỚI BN COPD
hinhanhykhoa.com

25. ĐIỀU TRỊ ĐỢT
CẤP COPD
Tối ưu hóa
thuốc GPQ
Systemic
Cortico-steroids
Kháng sinh
Oxy liệu pháp
Thông khí
nhân tạo
XỬ TRÍ CẤP CỨU CƠN CẤP COPD

26. hinhanhykhoa.com

27. Căng phồng phổi, giãn phế nang

28. ICS/LABA giảm căng phồng phổi
hinhanhykhoa.com

29. ICS/LABA tác động lên chức năng tim
và xơ cứng động mạch

30. NỘI DUNG
Tại sao cần quan tâm tới COPD ở BN tim mạch?1
Điều trị COPD có gây ảnh hưởng xấu đến tim mạch?2
Điều trị COPD có cải thiện được biến cố tim mạch?3
Kết luận4
hinhanhykhoa.com

31. Dùng LABA kéo dài và nhịp tim

32. Điều trị COPD có cải thiện được
biến cố tim mạch?
hinhanhykhoa.com

34. Nghiên
cứu
SUMMIT
Điều trị COPD không gây nặng thêm
các nguy cơ tim mạch.
Dùng các thuốc giãn phế quản
dường như mang lại lợi ích trên
chức năng tim mạch
Sử dung thuốc giãn phế quản theo
khuyến cáo có thể giảm các biến cố
tim mạch ở BN COPD.
Theo dõi và đánh giá đáp ứng điều
trị của bệnh nhân COPD
hinhanhykhoa.com

35. Beta Blocker giảm tử vong ở BN COPD

36. Khuyến cáo của ESC và GOLD
hinhanhykhoa.com

37. COPD và nguy cơ tử vong do mạch vành

38. Giải pháp hiện nay
phối hợp- lồng ghép
Quản lý tốt NCDs
Giảm và ngưng yếu tố nguy cơ
Quản lý- Điều trị thuốc duy trì
Biện pháp không dùng thuốc
HỆ THỐNG: QUỐC LẬP, DÂN LẬP, TƯ NHÂN, Y TẾ VÀ CÁC TỔ CHỨC XÃ HỘI
hinhanhykhoa.com

39. KẾT LUẬN
1. COPD có nhiều bệnh lý tim mạch đồng mắc.
2. Tiếp cận toàn diện BN COPD ở tuyến y tế cơ sở
dựa trên quản lý các triệu chứng, mức độ giai
đoạn bệnh và bệnh đồng mắc.
3. Điều trị COPD không gây ảnh hưởng xấu đến các
biến cố tim mạch đồng thời giúp cải thiện biến cố
tim mạch
4. Giải pháp phối hợp và lồng ghép quản lý lâu dài
theo mức độ và giai đoạn các bệnh NCD tại y tế
cơ sở.

40. TRÂN TRỌNG CẢM ƠN!
hinhanhykhoa.com