1.
PRESENT BY
SYED ABDUSSALAM OOMERI

2.
ఎలా చేయాలి?

3.
తోలి మెట్టు : జులహిజ్జ 8 వ తేదీ న ుండి ప్రా రుంభమవుతాయి. ఈ రోజుని యౌముత-
తరవియా అని కూడా అుంట్ారు. ఈ రోజు హాజీలు స్రానుం చేసి హజ దీష బ నాలాలి.
జులహిజ్జ 8 వ తేదీ: యౌముత-తరవియా

4.
1) దీష బలో (ఇహారుం లో) ప్ావేశుంచడానికి సలాాహుం – స్రానుం
చేసి ఇహారుం ద సు లు ధరుంచడుం
జులహిజ్జ 8 వ తేదీ: యౌముత-తరవియా

5.
2) సుంకలపుం: ‘లన్బైక్ అలాా హుమమ లన్బైక్” అని హజ దీష బ నాలాలి.
జులహిజ్జ 8 వ తేదీ: యౌముత-తరవియా

6.
జులహిజ్జ 8 వ తేదీ: యౌముత-తరవియా
‘‘లన్బైక్ అలాా హుమమ లనైక్, లన్బైక్ లా షరకలక లన్బైక్, ఇనాల హమద వన్నామత లకవల ములక
లా షరీక లక్.
‘‘లేన హాజ్రయాాన , న్న సమక్షానికి హాజ్రయాాన . న్నకు ఎవరూ భాగస్రాములు లేరు. నిశ్చయుంగర
సరా స్తు తాా లూ న్నకే చెలుా తాయి. లేన ప్ుందే ఈ అన గరహ భాగరాలు న్నవు ప్ాస్రదుంచినవే. న్నవే
విశ్రాధప్తివి. న్నకెవరూ స్రట్ి లేరు.’’

7.
3) ఖినాా వబప్ు నిలనడి ‘తలిైయా” ప్లకరలి.
4) మిలా మెైదాలానికి తరలి వళ్ళాలి.
జులహిజ్జ 8 వ తేదీ: యౌముత-తరవియా

8.
రెండవ మెట్టు : మినాలో మీరు మీ నివాస సథలానికి చేరుకొని హజ్
పూరతయ్యెంత వరకు 3 రోజులు అకకడ విశార ెంతి తీసుకుెంట్రరు.
జులహిజ్జ 8 వ తేదీ: యౌముత-తరవియా

9.
జుహర నమాజుకు ముుంద మిలా మెైదాలానికి నయలు దేర వళ్ళాలి.
అకకడ జ్ొహర, అసర, మగరబ, ఇషర నమాజులు విడివిడిగర వరట్ి సమయాలలో ఖసర చేసి
చదవరలి. అలాా హ్ ఆరరధన, సమరణ, ఖ రరన్ ప్రరరయణుంలో సమయుం గడప్రలి. మిలా మెైదానుంలో
రరతిా నస చెయాడుం ప్ావకు (స) సుంప్ాదాయుం.
జులహిజ్జ 8 వ తేదీ: యౌముత-తరవియా

10.
జులహిజ్జ 9 వ తేదీ: మాడవ మెట్టు
జుల్ హిజ్జా 9 వ తేది అరఫా మెైదానెంలో
విడది చేయడానికి సగెం రోజు గడిచాక బయలు దేరాలి.

11.
1) మిలాలో ఫజా నమాజు చద వుకోవరలి.
జులహిజ్జ 9 వ తేదీ: అరఫరలో విడద

12.
జులహిజ్జ 9 వ తేదీ: అరఫరలో విడద
2) సూరోయదయెం తరాాత ఎపపుడైనా
అరఫా మెైదానానికి తరలి వెళ్లొ చ్ుు.

13.
జులహిజ్జ 9 వ తేదీ: అరఫరలో విడద
అరఫాతలో ‘నమిర’ అనే సథలెంలో దిగట్ెం మెంచిది. అలా కుదరకపో తే
అరఫా మెైదానెంలో ఎకకడైనా దిగవచ్ుు.

14.
జులహిజ్జ 9 వ తేదీ: అరఫరలో విడద
జ్జవాల్ కు మ ెందే మస్జాద్ నమిరా చేరుకొెండి.
ఖుతాా వినెండి. మళ్ళి అరఫా మెైదానానికి తరలి వెళ్ిెండి.

15.
అరఫరతలో విడిద:
అరఫరతలో ‘నమిర’ అలే సథలుంలో దగట్ుం
ముంచిద. అలా కుదరకప్త తే అరఫర
మెైదానుంలో ఎకకడెబలా దగవచ చ.
అరఫరలో ప్ావకు (స) సుంప్ాదా యానిా
అన సరసతు జుహ్ర– -అస్ా నమాజులు ఒక
అజ్ాన్ రెుండు ఇఖామతలతో కలిపి ఖసర
(రెుండేసి రకరతుల చొప్ుపన) చేసి
చదవరలి. నమాజ తరువరత అలాా హ్
లామ సమరణలో, అలాా హ్న
వేడుకోవడుంలో నిమగామెైప్త వరలి. ప్ావకు
(స) ఈ రోజు ప్ాతేా కుంగర ఈ ద ఆ
ప్ఠుంచేవరరు:
”లా ఇలాహ ఇలాలాా హు వహ్ారదహూ
లా షరీక లాహూ, లహుల ములుక వ
లహుల హముద వహువ అలా కులిా
షబయిన్ ఖదీర”.
ఇలా ద ఆ చేసతు , ముంచి ప్ుసుకరలు
చద వుతూ సతరరాసుమయుం వరకు
అరఫరలో వేచి ఉుండాలి.

16.
జులహిజ్జ 9 వ తేదీ: అరఫరలో విడద
3) సతరరాసుమయుం వరకు అరఫర లోలే ఆగ ఉుండాలి. సతరరాసుమయానికి ముుంద నయలుదేర
కూడద . ఒకవేళ నయలు దేరలా తిరగ మరలా అరఫర మెైదానుంలో చేరుకోవరలి. అలా తిరగ రరని
ఎడల అతని పబ ప్రహారుం తప్పనిసర అవుతుుంద.

17.
> ఎవరెైలా 9వ తేద అుంట్ే అరఫర రోజున సతరరాసుమయానికి ముుందే అరఫరత మెైదానుంలోకి
ప్ావేశుంచకప్త తే వరర హజ లరవేరద . వరరు వచేచ ఏడాద దానిా ప్ూరు చెయాాలి.
> మగరబ నమాజ అరఫరలో చేయకూడద . అరథ రరతిా వరకు మీరు అరఫరలో ఆగ ఉలాా సరే.
జులహిజ్జ 9 వ తేదీ: అరఫరలో విడద

18.
లాలగవ మెట్టు : జుల హిజ్ాజ 10 వ తేద
10
జుల్ హిజ్జా 10వ తేది మ జ్దలిఫాలో విడది చేయడానికి బయలు దేరాలి.

19.
10
జుల హిజ్ాజ 10 వ తేద మ జ్దలిఫాలో విడది
హాజీ, ముజదలిఫర చేరుకోగరలే ఒక అజ్ాన్ రెుండు ఇఖామతలతో మగరబ నమాజు ప్ూరుగర ఇషర
నమాజున ఖసర చేసి చదవరలి. 70 కుంకరరర ళళా వీలయితే ప్త గు చేసి పట్టు కోవరలి. తరువరత
ముజదలిఫరలో రరతిా నస చేయాలి. అరథరరతిా గడచిన పిదప్ నలహీన లబన స్ుీలు, పిలాలు, వృదు లు,
వరర సేవ చేసేవరరు జ్మరరత గల ‘మిలా’ వబప్ు వళావచ చ.

20.
జుల హిజ్ాజ 10 వ తేద- కురరైన్న దనుం
కాని బలవెంతులు మాతరెం రాతరెంగా అకకడే గడిపజ ఫజ్ర నమాజ్ చేస్జన
పజదప బరగా తలాొ రే వరకు దుఆ చేసూత ఉెండాలి.

21.
5 వ మెట్టు : జుల హిజ్ాజ 10 వ తేద
జుల్ హిజ్జా 10 వ తేది పెదద జ్మరః (జ్మరః అఖబర) పెై
కెంకరార ళ్ళి రువాడానికి బయలు దేరాలి

22.
1) సతరోాదయానికి ముుంద మిలా వబప్ు ప్యనిుంచాలి. అరురరతిాకి
ముుంద నలహీ న లబలా, నలవుంతులబలా నయలు దేరకూడద .
ఎుంద కుంట్ే ముజదలిఫరలో రరతిా గడప్డుం తప్పనిసర.
జుల హిజ్ాజ 10 వ తేద: ఖ రరైన్న దనుం

23.
జుల హిజ్ాజ 10 వ తేద: ఖ రరైన్న దనుం
2) తలిాయాను కొనసాగెంచాలి.

24.
జుల హిజ్ాజ 10 వ తేద: ఖ రరైన్న దనుం
3) జ్మర తుల అఖనా దగగరకు వళ్ళా అకకడ వునా సథుంభానికి తగలేట్ట్టు కుంకరరర ళాని
విసరరలి. రమీ సమయుం చుందామానుం జిలహిజ్ాజ 10వ తేదీ అరథ రరతిా న ుండి మొదలబ 10వ
తేదీ సతరరాసుమయుం వరకు ఉుంట్టుంద. నలవుంతులు సతరోాదయుం తరువరత రమీ
చెయాట్ుం ఉతుముం.

25.
జుల హిజ్ాజ 10 వ తేద: ఖ రరైన్న దనుం
రమీ తరరాత తలిైయా ప్లకడుం ఆపేయాలి.
7 కుంకరరర ళాతో జ్మరః అఖనా కు తగలేట్టు విసరరలి.
ప్ాతి కుంకరరయిని ‘అలాా హు అకైర’ అుంట్ూ విసరరలి

26.
6 వ మెట్టు : జుల హిజ్ాజ 10 వ తేద
ఖురాానీ సమరుెంచ్ుకునే మహరదశ

27.
జుల హిజ్ాజ 10 వ తేద: ఖ రరైన్న దనుం
హదీ: ఖ రరైన్న ప్శువున తెచ చకునా వరరు జినహ్ చెయాాలి. జినహ్ సమయుం 10వ తేద
సతరుాడు ఉదయిుంచినప్పట్ి న ుండి 13వ తేద సతరరాసుమయుం వరకు ఉుంట్టుంద. అుంట్ే ప్ుండుగ
రోజు తరువరత మరో మాడు రోజులనా మాట్. హదీని సాయుంగర భుజిుంచవచ చ. ఇతరులకు
నహుమానుంగర ఇవా వచ చ. పేదలకూ ప్ుంచి పట్ు వచ చ. ముఫ్ిాద (హజ్ెజ ఇఫరా ద చేసే వాకిు)కి
ఖ రరైన్న లేద . ఖిరరన్, తమతుు హజ చేసే వరరకే హదీ ఉుంద.

28.
7 వ మెట్టు : జుల హిజ్ాజ 10 వ తేద
ఖ రరైన్న అనుంతరుం హలఖ – (శరోముుండనుం లేదా జుతుు కతిురుంచట్ుం):

29.
జుల హిజ్ాజ 10 వ తేద: ఖ రరైన్న దనుం
ఖ రరైన్న తరువరత తల వుంట్టా కలన ప్ూరుగర తీసి వయాాలి. లేదా కతిురుంచాలి. స్ుీలు మాతాుం కొనిా
శరోజ్ాలన కతిురసేు సర ప్త తుుంద. ప్ుండుగ రోజున హాజి, రమీ-హలఖ రెుండత ప్ూరు చేశ్రక అతనికి –
స్ుీలు తప్ప ఇహారుం సుందరరాన ఉనా నిషేధాలన్నా తొలిగ ప్త తాయి. అుంట్ే తన భారాతో రమిుంచ
కూడద . ఆమె వబప్ు కరముంతో నిుండిన చతప్ు తవరఫ్ే ఇఫరజ్ చేసేుంత వరకూ చతడ కూడద .
గుస ల చేసి స్రధారణ ద సు లు ధరుంచవచ చ. అస్ా నమాజు తరరాత మొదలు 13 వ తేద అస్ా
నమాజు వరకు తకబైరరతుా చెప్రపలి.

30.
8 వ మెట్టు :
జుల హిజ్ాజ 10, 11, 12 వ తేద తవరఫ్ ఇఫరజ్ా,
సయిళ చేయడానికి వళాడుం

31.
జుల హిజ్ాజ 10 వ తేద: ఖ రరైన్న దనుం
తవరఫ్-సయిళ: అుంట్ే హలఖ తరువరత మస్జిదే హరరమ వబప్ు వీలబతే ఆ రోజ్ే వళ్ళాలి. వళ్ళా తవరఫ్ే
ఇఫరజ్ చేయాలి. ముతమతిు లేదా ముఖిిన్ అయితే సయిళ కూడా చెయాాలి. ముఫ్ిాద మాతాుం తవరఫ్ే
ఖ దతమ తరువరత సయిళ చెయాని ఎడల ఇప్ుపడు చెయాాలి. తవరఫ్ అనాద ఈ రోజు అుంట్ే 10వ
తేద చెయాట్ుం చాలా ముంచిద. దీలేా 13వ తేదీ వరకు ఆలసాుం కూడా చెయావచ చ. కరని అుంతకు
మిుంచి ఆలసాుం చేయకూడద .

32.
10వ తేద చేసే ప్న లు ఒక చతప్ులో: 1) రమీ 2) జినహ్ 3) హలఖ-తఖస్ర 4) తవరఫ్ ఇఫరజ్ 5)
సయిళ. గమనిక: వీట్ిలో ఏద ముుంద ఏద వన కర అయిలా ప్రవరలేద . ఒక వేళ హదీ జ్ుంతువు
లభుంచకప్త తే అరఫర రోజు, ప్ుండుగ రోజు తప్ప హజలో మాడు రోజులు ఉప్వరసుం ఉుండాలి.
ఇుంట్ికెళ్ళాన పిదప్ 7 ఉప్వరస్రలుుండాలి. అుంట్ే దీనికి ప్రహారుం 10 రోజుల ఉప్వరస్రలనా మాట్.
జుల హిజ్ాజ 10 వ తేద: ఖ రరైన్న దనుం

33.
9 వ మెట్టు :
ఎకుకవ సమయెం మినాలో గడపాలి.

34.
జుల హిజ్ాజ 11 వ తేద
అయాామే తష్ాఖ (తష్ాఖ రోజులు): జులహిజ్జ 11, 12, 13 తేదీలని
అయాామె తష్ాఖ అుంట్ారు. ఈ మాడు రోజులు హాజీలు రరతిా ఎకుకవ
సమయుం మిలాలో గడప్రలి. ఇద వరజిబ (తప్పనిసర).

35.
10 వ మెట్టు :
ఈ మాడు రోజులోా సతరుాడు కరసు పబకి ఎగ నాా కిన తరువరత రమీ
చెయాాలి. 4 రకరతుల నమాజులని ఖస్ా చేసి విడివిడిగర ఆయా
సమయాలోా లే చదవరలి.
జుల హిజ్ాజ 11 వ తేద

36.
రమీ విధానుం: జ్వరల తరువరత ఎకకడ న ుండి అయిలా సరే 21 కుంకర రరళళా తీస కోవరలి. తరువరత
జ్మరతుస్ స గరర (చినా సథుంభుం)న సమీపిుంచి 7 కుంకరరరర ళా న ఒకొకకకట్ిగర ‘అలాా హు అకైర’ అుంట్ూ
ఎద ట్ వునా సథుంభానికి తగలేట్ట్టా విసరరలి. తరువరత కరనా వబప్ు ముఖుం తిాపిప ద ఆ చెయాాలి. తరువరత
జ్మరతుల ఉస్రు దగగరకు రరవరలి. ఇకకడ కూడా 7 కుంకరరరర ళాన మొదట్ విసిరుంచినట్ేా విస రరలి. తరువరత
అకకడా ద ఆ చెయాాలి. ఆ తరువరత జ్మరతుల అఖనా దగగరకు వచిచ అకకడ కూడా 7 కుంకర రరళళా
అలాా హు అకైర అుంట్ూ రువరాలి. తరువరత ద ఆ చెయాకుుండా అకకడి న ుండి వళ్ళాప్త వరలి.
జుల హిజ్ాజ 11 వ తేద

37.
11 వ మెట్టు :
గమనిక: రమీ చెయాలేని స్ుీలు, పిలాలు, వృదు లు తమ తరప్ున
మరొకరకి ఆ నాధాత న అప్పగుంచవచ చ.
జుల హిజ్ాజ 12 వ తేద

38.
12 వ మెట్టు :
జుల హిజ్ాజ 12 వ తేద
తరువరత వళా దలచ కుుంట్ే 12వ తేదీ సతరరాసుమయానకి ముుంద నయలుదేర
ప్త వరలి. సతరుాడు అసుమిుంచాడన కోుండి మళ్ళా 13 తేద కూడా రమీ తప్పకుుండా
చెయాాలిి ఉుంట్టుంద. ఈ రోజులోా ఆలసాుం చెయాడుం తొుందరగర వళాడుంకలాా ముంచిద.

39.
జుల హిజ్ాజ 13 వ తేద
ఒకవేళ మీరు జుల హిజ్ాజ 12 వ తేద సతరరాసుమయానకి ముుంద
నయలుదేర ప్త లేద , అుంట్ే 13 వ తేద
ఫజా తరరాత మాడు జ్మరరతా పబ రమీ చేయాలి

40.
జుల హిజ్ాజ 13 వ తేద
తవరఫుల విదా: హాజీ, మకరక వదలి వళ్ళా సుంకలపుం చేస కుుంట్ే వీడకకలు
ప్ాదక్షిణ (తవరఫ్ విదా) చెయాకుుండా వళాకూడద .

41.
జుల హిజ్ాజ 12,13 వ తేద
బహిష్ుు గల స్్తీకి తవాఫె విదా లేదు. (మర ఎవరైతే తవాఫె ఇఫాజ్జని
అలసయెం చేసాత డో అతనికి తవాఫె విదాకి బదులు
తవాఫె ఇఫాజ్ సరపో తుెంది).

42.
ఫ్ిదయా (ప్రహారుం)
అ) ఇహారమ నియమాలకు ఖచిచతుంగర కట్టు నడలేకప్త యిన వాకిు
ప్రహారుంగర 3 రోజులు ఉప్వరస్రనిా ప్రట్ిుంచాలి. లేదా 6 ముంద
పేదలకి అనాుం పట్ాు లి లేక ఖ రరైన్న ఇవరాలి.
ఆ) ఉప్వరస్రలు ఎకకడెబలా ఉుండవచ చ. హరమలోలే ఉుండాలనా
నినుంధన లేద .
ఇ) హరమలో నివసిుంచే పేదలకు అనాుం పట్ుడుం ముంచిద. హరమ
న్బట్ ఉనా వరరకి కూడా పట్ువచ చ.
ఈ) ఖ రరైన్న ప్శువుని హరమలో జినహ్ార చెయాడుం ఉతుముం.
ప్రహారుంగర జినహ్ార చేసే జ్ుంతువు మాుంసుం సాయుంగర హాజీ
తినకూడద . ధనవుంతులకు పట్ుకూడద . ఇద కేవలుం నిరుపేదల
హకుక.
ఉ) జులహిజ్జ 10వ తేదీ జ్మరతుల ఉఖాైలో రమీ మరయు
శరోముుండలానికి ముుంద ఎవరెైలా తన భారాతో రమిసేు – 1) వరర
హజ భుంగమవుతుుంద. 2) ప్రహారుంగర ఒక ఒుంట్ెని లేదా ఆవుని
జినహ్ార చెయాాలిి ఉుంట్టుంద. 3) భుంగమెైన హజని ప్ూరు
చెయాాలి. 4) వచేచ సుంవతిరుం ఈ హజకి నద లు మరలా హజ
చెయాాలి. 5) అదే జ్మరతుల ఉఖాై రమీ మరయు హలఖ
(శరోముుండనుం)ల తరువరత తవరఫ్ ఇఫరజ్ (జియార)కి ముుంద
తన భారాతో సుంభోగసేు హజ భుంగుం కరద . కరకప్త తే ఒక మేకన
ప్రహారుంగర జినహ్ార చేయాలిి ఉుంట్టుంద. ప్ావకు (స) ఇలా
అలాారు: ‘ముహిరుం నికరహ్ చెయాకూడద . నికరహ్ార సుందేశ్ుం
ప్ుంప్కూడద ’. (ముసిాుం – అహమద)

43.
హజ సుందరాుంగర గురుు
చేస కోవరలిిన మరో
ప్ుణా క్షేతాుం
మసిజద అఖాి
అలాొ హ్ మనెందర
సతకరమలిి
స్్ాకరెంచ్ుగాక! ఆమీన్