1.
SYED ABDUSSALAM UMRI

2.
ఇస్ల ాం క్రుణ్య ధరమాం. శ్ాంతికి ప్రతీక. దివ్్య విష్కృతి దీపిక,
ఆత్మ జ్యయతిని జ్వలాంప్జ్ేసే తైలాం, దైవ ప్రసన్నత్కు
అదివతీయ స్ధన్ాం, స్ఫలయయనికి సేత్ువు, సవర్్ా నికి
హేత్ువు. ఈ బాటన్ న్డిచేవ్్రు ఇహప్ర్్లలల శ్ాంతి సుసిిర
త్లన్ు పాందడమే క్క, శ్శ్వత్ మోక్షానికి, దైవ దివయ
దరశనానికి అరుు లవుతారు. ఇస్ల ాం అాంటే శ్ాంతి, ఇస్ల ాం ధరమ
నిర్్మత్ అలయల హ పేరులల శ్ాంతి. ఇస్ల ాం ధర్్మనిన అలయల హ
మయన్వ్్ళికి ప్రస్దిాంచిన్దే విశ్వ శ్ాంతి కోసాం. అలయిిిాం
ధర్్మనిన ఉగ్రవ్్దాం అనే మసి ప్ూసి మయర్ేడు క్యన్ు
చేిసే ప్రయత్నాం జ్ాతీయ, అాంత్ర్్ా తీయ స్ి యిలల పెదద
ఎత్ుు న్ జ్రుగ్ుత ాంది. ఇలయాంటి త్రుణ్ాం లల ఇస్ల ాం ధరమ
బో ధన్ల ప్టల ఉన్న అపో హలన, అప్ర్్ి లన ఒకిాంత్ దూరాం
చేసే ప్రయత్నమే ఈ వ్్యసాం. క్ాంతికి కళ్ళు తరచి, శ్ాంతి
స్ి ప్న్కు సన్నదుు లాం అవ్్వలన్నదే ఆక్ాంక్ష!

3.
1) మనిషి ప్ర ణ్ానికి ఇస్ల ాం ఇచేే విలువ
ముసిలాం-అత్న్ు ఏ భాష్ మయటాల డే వ్్డయినా,ఏ రూప్ు-
రాంగ్ు గ్లవ్్డయినా సర్ే,ఏ ప్ర ాంత్ాం, దేశ్నికి చాందిన్వ్్డ
యినా సర్ే ప్ప్ాం చయయని ముసిలమేత్ రులత మాంచిగ్
మెలగ్మని, వ్్ర్ి ప్ర ణ్, మయన్, ధనాలన్ు క్ప్డాలని ఉప్
దేశిసుు ాంది ఇస్ల ాం. వ్్ర్ికి ఏ విధమయిన్టు విాం హాని
త్లపెటటకూడ దని నొకిక వక్కణ్ి సుు ాంది. అనాయయాంగ్ ఒక
వయకిు హత్యన్ు ప్ూర్ిు మయన్ వ్్ళి హత్యగ్ ఖర్్రు చేసుు ాంది.
”ఎవరయినా ఒకర్ి హత్యకు ప్రతీక్ రాంగ్
క్కుాండా,భూమిలల అలలకలలల లయనిన ర్ేకెతిుాం చిన్ాందుకు
క్కుాండా అక్రణ్ాంగ్ ఎవర్ి న్యినా చాంపిన్టల యితే
అత్డు సమసు మయన్వుల న్ు చాంపిన్ వ్్డవుతాడు.
అలయగే ఎవరయినా ఒకర్ి ప్ర ణ్ానిన రక్షిసేు అత్డు సమసు
మయన్వుల ప్ర ణ్ాలన్ు రక్షిాంచిన్ వ్్డవుతాడు”.
(దివయఖురఆన-5: 32)

4.
1) మనిషి ప్ర ణ్ానికి ఇస్ల ాం ఇచేే విలువ
మయన్వ రక్ు నికి మనిషి దృషిటలల ఎాంత్ విలువ ఉాందో చప్పలేము క్నీ,
అలయల హ దృషిటలల ఎాంత్ విలువ ఉాందో ఈ ఒకక వ్్కయాం దావర్్
తలుసుకోవచుే. హతాయ నేరాం ఎాంత్ ఘోరమయిన్దో అరిాం చేసుకో
వచుే.
త్ర్్వత్ అలయిిిాం వయకుు లకు ఇస్ల ాం విధిాంచే శిక్ష గ్ుర్ిాంచి ప్రస్ు విసూు ఇలయ
అాంటుాంది: ”ఎవరు అలయల హత న్ూ, ఆయన్ ప్రవకుత న్ూ పో ర్్ డుతార్ో,
భూమిలల కలలల లయనిన ర్ేకెతిుసూు తిరుగ్ుత్ుాంటార్ో వ్్రు వధిాంచ బడాల.
లేదా ఉర్ి కాంబాం ఎకికాంచ బడాల. లేదా ఎదురుగ్ వ్్ర్ి క్ళ్ళు చేత్ులు
ఖాండిాంచాల. లేదా వ్్ర్ిని దేశ్ాం న్ుాంచి బహిష్క ర్ిాంచాల. ఇది ఇహ
లలకాంలల వ్్ర్ికి కలగ్వలసిన్ ప్ర్్భవాం. ప్ర లలకాంలల వ్్ర్ికి విధిాంచ బడే
శిక్ష (ఇాంత్కనాన)ఘోరాంగ్ ఉాంటుాంది”. (దివయఖురఆన-5: 33)
మయటు వ్ేసి ఆయుధాలు ధర్ిాంచి దాడి చేయడాం, హతాయక్ాండకు ప్లపడ
టాం, దోపిడి చయయడాం, కిడానపకు ప్లపడటాం, మయన్భాంగ్లు చేయడాం
మొదలయిన్వ్్టికి పెై ఆయత్ులల నాలుగ్ు శిక్షలు పేర్కకన్ బడాా యి.
సమక్లీన్ నాయకుడు నేర తీవరత్న్ు బటిట తీరుప జ్ార్ీ చయయ గ్లడు.
వయకిు ముసిలాం అయినా, ముసిలమేత్రుడయినా ఈ ఆదేశ్ాం వర్ిుసుు ాంది.

5.
2) ఇస్ల ాం నాయయాం చయయమని ఆదేశిసుు ాంది
ఇస్ల ాం నేరసుి లు క్నీ ముసిలమేత్రులత మాంచిగ్ మెలగ్మని ఆజ్ాా పిసుు తాంది.
వ్్ర్ి విష్యాం లల నాయయాంగ్ వయవహ ర్ిాంచమని ఉప్దేశిసుు ాంది. అలయ చేసే వ్్ర్ికి
అలయల హి్ ప్రసన్నత్ ప్ర ప్ుమవుత్ుాంది అని శుభవ్్రున్ు అాందజ్ేసుు ాంది.
”ధరమ విష్యాంలల మీపెై క్లు దువవకుాండా, మిమమలన మీ ఇలూల వ్్కిల న్ుాండి
వ్ెళ్ుగకటటకుాండా ఉన్న వ్్ర్ిత మీరు సదవయవహారాం చయయడానిన అలయల హ ఎాంత్
మయత్రాం నిర్ోధిాంచడు. పెైగ్ అలయల హ నాయయాంగ్ వయవహర్ిాంచేవ్్ర్ిని పేరమిస్ు డు”.
(దివయఖురఆన-60: 8)
అ) ఇస్ల ాం ధర్్మనిన త్ు.చ త్ప్పకుాండా ప్టిసుు నానరన్న ఒకే ఒకక నేిప్ాంత
వ్్ర్ిపెై కయయయనికి క్లు దువవకుాండా ఉాండేవ్్ర్ిత మాంచిగ్ మెలగ్డానిన
అలయల హ ఇష్ట ప్డతాడు.
ఆ) ఇస్ల ాం ధర్్మనిన ఖచిేత్ాంగ్ ప్టిసుు నానరన్న ఒకే ఒకక క్రణ్ాంగ్ వ్్ర్ిని
వ్్ర్ి ఇలూల వ్్కిల న్ుాండి వ్ెళ్ుగకటటకుాండా సహజీన్ాం స్గిాంచే ముసిలమేత్రులత
సత్్రవరున్ కలగి ఉాండానిన అలయల హి్ నిర్ోధిాంచడు. పెైగ్ సహన్ భావాం గ్ల
ఇలయిిిాం ముసిలమేత్రులత సత్్రవరున్ కలగి ఉాండటాం, నాయయ వ్ెైఖర్ిని
అవలాంబాంచడాం ఎాంత మెచుేకో దగ్ా, అలయల హకు ఇష్టమయిన్ విష్యాం.
‘విశ్వసిాంచని త్న్ త్లల ప్టల ఎలయ వయవహర్ిాంచాల?’అని హజ్రత అస్మ(ర.అ),
ప్రవకు(స) వ్్ర్ిని ప్రశినాంచ గ్ – ”నీ త్లల యిెడల ఉత్ుమాంగ్ ప్రవర్ిుాంచు” అని
తాకీదు చేశ్రు. (బుఖయర్ీ)

6.
3) యుదుాం చేసే వ్్ర్ే సాంధికి వసేు సాంధి చేసుకోవ్్ల
ఒకవ్ేళ్ ముసిలమేత్రులు ముసిలాంలత శ్త్ుర త్వాం వహిసూు
యుదాు నికి సిదుమయి, యుదుాం మధయలల సాంధి కోసాం వసేు,
ముసిలాంలు ఎాంత్ బల ప్ర్్ కరమాం గ్లవ్్రయినా, శ్ాంతిని కోరుత్ూ
సాంధి చేసుకోవ్్లని ఇస్ల ాం ఉప్దేశిసుు ాంది. వ్్ర్ిత సాంధి
చేసుకోవడాం వలల సవయాంగ్ ముసిలాంలకు ప్రమయదాం పాంచి
ఉాందన్న సాందేహాం ఉనాన సర్ే, అలయల హ పెై భర్ోస్ ఉాంచి, త్న్
ప్ర ణ్, ధన్ మయనాల రక్షణ్న్ు అలయల హకు అప్పగిాంచి సాంధీ
రూప్ాంలల శ్ాంతి సుసిిరత్లన్ు స్ి పిాంచడానికి కృషి చయయయల.
”ఒకవ్ేళ్ వ్్రు సాంధి వ్ెైప్ు మొగ్ుా చూపితే(ఓ ప్రవక్ు !) న్ువువ
కూడా సాంధీ వ్ెైప్ు మొగ్ుా చూప్ు. అలయల హపెై భారాం మోప్ు.
నిశ్ేయాంగ్ ఆయన్ అాంతా వినేవ్్డు, అనీన తలసిన్వ్్డు.
ఒకవ్ేళ్ వ్్రు నిన్ున మోసగిాంచదలసేు, నీకు అలయల హ
చాలు.ఆయనే త్న్ సహాయాం దావర్్న్ూ, విశ్వసుల దావర్్న్ూ
నీకు సహాయ ప్డాా డు”. (అనాాల: 61,62)

7.
4) ఆశ్రయాం కోర్ి వసేు ఆశ్రయాం ఇవ్్వల
యుదుాంలల శ్త్ుర వర్్ా నికి చాందిన్ ఒక వయకిు ప్ర ణ్ రక్షణ్కెై
ఆశ్రయాం కోర్ి వచిేన్టల యితే అత్నిన సురక్షిత్మయి
చోటుకి చేరేడాం ముసిలాంపెై విధిగ్ చేసుు ాంది ఇస్ల ాం.
ఖురఆనలల ఇలయ ఉాంది: ”ఒకవ్ేళ్ బహుదైవ్్
రధకులలలని ఏ వయకిు అయినా నీ శ్రణ్ు కోర్ితే, అత్న్ు
అలయల హ వ్్ణ్ి వినేాంత్ వరకు అత్నికి న్ువువ
ఆశ్రయమివువ. ఆ త్ర్్వత్ అత్నిన అత్ని
సురక్షిత్మయిన్ స్ి నానికి చేరుే. వ్్రు తలయని
వ్్రవటాం చేత్ వ్్ర్ి ప్టల ఈ విధాంగ్ వయవహర్ిాంచు”.
(దివయఖురఆన-9: 06)

8.
5) ధన్, మయన్, ప్ర ణ్ రక్షణ్ బాధయత్
ఇస్ల మీ ప్రభుత్వాంపెై ఉాంటుాంది
ఇస్ల మీయ ప్ర్ిప్లన్ కిరాంద ఉాండాలన్ుకున్న ముసిలమేత్ర సో దరుని ధన్,
మయన్, ప్ర ణ్ రక్షణ్ ఇస్ల మీ ప్రభుత్వాంపెై ఉాంటుాంది. రక్షణ్ బాధయ త్న్ు
తీసుకున్న త్ర్్వత్ ఎవరయినా ముసిలాం అత్ని ధనానిన, మయనానిన న్ష్ట
ప్ర్ిసేు దానికి త్గ్ా శిక్ష ఉాంటుాంది.ఒకవ్ేళ్ హత్య చేసేు ఇహలలకాం లల అత్నికి
సయిత్ాం మరణ్ దాండన్ విధిాంచడమే క్క, అత్న్ు ర్ేప్ు ప్రళ్య దినాన్
సవరాప్ు సువ్్సన్న్ు సయిత్ాం ఆఘ్యా ణ్ిాంచ లేడు అాంటుాంది ఇస్ల ాం. ప్రవకు
ముహమమద (స) ఇలయ ఉప్దేశిాంచారు:”రక్షణ్ కలపాంచ బడిన్ వయకిుని
ఎవరయినా హత్య చేసేు అత్న్ు (సవరా ప్రవ్ేశ్ాం చాలయ దూరాం) సవరాప్ు
సువ్్సన్న్ు సయిత్ాం ఆఘ్యా ణ్ిాంచ లేడు. సవరాప్ు సువ్్సన్ 40
సాంవత్సర్్లాంతి దూరాం న్ుాండి ఆఘ్యా ణ్ిాంచ బడుత్ుాంది” అనానరు. (బుఖయర్ీ)
ముసిలమేత్రుడయిన్ వయకిు-ఒక దేశ్ ర్్యబార్ి-అాంబాసిడర అయినా, రక్షణ్
పాందిన్ స్ధారణ్ వయకిు అయినా అత్నికి ప్ూర్ిు రక్షణ్ కలపాంచడాం, ప్ర్ిసిిత్ులు
బాగోలేన్ప్ుపడు అత్నిన సురక్షిత్ ప్ర ాంతానికి త్రలాం చడాం ప్రతి ముసిలాంపెై
త్ప్పనిసరయి ఉాంటుాంది.

9.
6) ముసిలాం సాంతాన్ాం ముసిలమేత్ర త్లల
దాండుర లత ఉత్ుమాంగ్ వయవహర్ిాంచాల
త్లలదాండుర లు ముసిలమేత్రులయినా వ్్రు బతికి ఉన్నాంత్ క్లాంవ్్ర్ి
అవసర్్లన తీరేడాంత ప్టు,వ్్ర్ి యిెడల మర్్యద గ్
వయవహర్ిాంచాలాంటుాంది ఇస్ల ాం. ”మర్ి మేము మయన్వునికి అత్ని
త్లలదాండుర ల విష్యాంలల గ్టిటగ్ తాకీదు చేశ్ము. అత్ని త్లల అత్నిన
ప్రయయస మీద ప్రయయసకు ఓరుేకుాంటూ త్న్ గ్రభాంలల మోసిాంది. మర్ి
అత్ని ప్లు విడిపిాంచడానికి ర్ెాండు సాంవత్సర్్లు ప్టిటాంది. (కన్ుక
మయన్వుడా!) న్ువువ, నాకూ నీ త్లలదాండుర లకూ కృత్జ్ఞా డవయి ఉాండు.
(ఎటటకేలకు మీరాంతా) మరల ర్్వలసిాంది నా వదదకే”. (లుఖయమన: 14)
”ఒకవ్ేళ్ నీకు తలయని వ్్టిని వ్ేటిన్యినా నాకు స్టిగ్ నిలబెటటమని
వ్్ర్ిదదరూ నీపెై ఒతిుడి తీసుకు వసేు మటుకు న్ువువ వ్్ర్ి మయట విన్కు.
ప్రప్ాంచాంలల మయత్రాం వ్్ర్ి యిెడల ఉత్ుమ ర్ీతిలల మసలుకో. అయితే
(మయర్్ా న్ుసరణ్ విష్యాంలల మయత్రాం) నా వ్ెైప్ు మరల ఉన్న వ్్ర్ినే
ఆదరశాంగ్ తీసుకో. ఆ త్ర్్వత్ మీరాంతా నా వ్ెైప్ున్కే మరల ర్్వలసి
ఉాంటుాంది. అప్ుపడు నేన్ు మీకు, మీరు చేసూు ఉాండిన్ కరమల నినాంటినీ
తలయ ప్రుస్ు న్ు”. (లుఖయమన:1

10.
6) ముసిలాం సాంతాన్ాం ముసిలమేత్ర త్లల
దాండుర లత ఉత్ుమాంగ్ వయవహర్ిాంచాల
అలయగే మన్కు స్మయజికాంగ్ ఎవర్ిత సాంబాంధాలునాన-వ్్రు
విగ్ర హార్్ధకుల యినా, నాసిుకులయినా వ్్ర్ిత స్మయజిక
ప్రమయిన్ సత్సాంబాంధాం కలగి ఉాండా లాంటుాంది
ఇస్ల ాం.ఎాందుకాంటే ఉత్ుమ నెైతిక ప్రమయణ్ ప్ర్ిప్ూర్ిుకెై ప్రవకు
ముహమమద (స) వ్్ర్ిని ప్రభవిాంప్ జ్ేయ డాం జ్ర్ిగిాంది గ్న్క.
అప్మయర్్ా న్ ఉన్న ప్రజ్లన సనామరాాం వ్ెైప్ు పిలచే గ్ురుత్ర
బాధయత్ అలయల హ ముసిలాం సముదాయాంపెై విధిగ్ చేశ్డు
గ్న్క.అది అాందర్ి శరరయాం కోర్ిన్ప్ుపడే స్ధయమవు త్ుాంది
గ్న్క. అాంటే, ఒక వయకిులల ఏదయినా అవలక్షణ్ాం, అవిశ్వస
పో కడ ఉాంటే, అత్నిలల ఆ అవిశ్వస పో కడన్ు, అవలక్షణ్ానిన
అసహియాంచుకోవ్్ల, వయకిు అయిన్ అత్నిన క్దు.

11.
7) ప్రత్యర్ిు ప్టల పేరమ
నేడు ఏ దేశ్నిన చూసినా త్న్ ప్రత్యర్ిు దేశ్ాం, ప్రశినాంచే సమయజ్మే
ఉాండకూడదు అన్న చాందాంగ్ వయహర్ిసోు ాంది. క ాందర్ి ర్్జ్కీయ వ్ెైఖర్ికి
ఫలత్ాంగ్ మొత్ుాం దేశ్ ప్రజ్లన్ు నిప్ుప కుాంప్టిలల నెటేట ప్రయత్నమే
అధికాంగ్ జ్రుగ్ుత్ున్నది. అదే మన్ాం అాంతిమ దైవప్రవకు ముహమమద (స)
వ్్ర్ి జీవితానిన క్షుణ్ణాంగ్ అధయ యన్ాం చేసిన్టల యితే క నిన ఆసకిుకర
విష్యయలు కనిపిస్ు యి. మక్క వ్్సులు, తాయిఫ ప్రజ్లు ఆయన్కు పెటిటన్
చిత్రహిాంసలు, మయన్సిక వయధ అాంతా ఇాంతా క్దు. అయినా ఆయన్ (స)
మయత్రాం వ్్ర్ిత మనినాంప్ుల వ్ెైఖర్ినే అవలాంబాంచారు. త్ల ప్గిల రకుాం
క్రుత్ునాన, శ్ర్ీరాం మొత్ుాం రకుాంత త్డిసిపో యినా ఆయన్ మయత్రాం వ్్ర్ి
శరరయ సుసన్ు కోరుత్ూ-”దేవ్్! వ్్ర్ికి ఏమీ తలీదు, వ్్ర్ికి సనామర్్ా నిన ప్రస్
దిాంచు” అని ప్ర ర్ిిాంచారు. అదే మక్క విజ్య సాందరభాంగ్ ఆయన్
కన్బరచిన్ ఔదారయాం మయన్వ చర్ిత్రలలనే కని, విని, ఎరుగ్నిది. దాదాప్ు 21
సాంవత్సర్్లు కాంటి మీద కున్ుకు లేకుాండా చేసిన్, త్న్న్ు చాంప్డానికి
ప్నిక చేే ఏ ఆస్ుా నిన వదలకుాండా ప్రయోగిాంచిన్ మక్క వ్్సులలల కరడుగిటన్
వయకుు లన సయిత్ాం ఆయన్ మనినాంచి ప్రమ ప్రభువు చేత్ ఉన్నత్ నెైతిక
శిఖర్్గ్రాంగ్ నీర్్జ్నాలాందుకునానరు.

12.
8) శ్ాంతి స్ి ప్న్ కోసాం స్మరసయాం
ముసిలమేత్రులత స్మరసయాంగ్ వయవహర్ిాంచా లాంటుాంది ఇస్ల ాం.
ప్రవకు (స) వ్్ర్ి ఆవిర్్భవ క్లాం నాిికి ఈర్్న, ర్ోము అగ్ర
ర్్జ్ాయల మధయ శ్త్ుర త్వాం గ్డిా వ్ేిసేు భగ్ుా మనే స్ి యిలల ఉాండేది.
అదే సమయాంలల మదీనాకు వలస వ్ెళిు అకకడ న్వ సమయజ్
నిర్్మణ్ానికి ప్ూన్ుకున్న ప్రవకు (స), అకకడ నివ శిాంచే యూద,
కెైైసువులత ఎాంత సహన్ భావాం, స్మరసయాంత వయవ హర్ిాంచారు.
శ్ాంతి, సుసిిరత్ల నిమిత్ుాం క నిన నిబాంధన్లత కూడిన్ ఒక
ఒప్పాందానిన అమలు ప్ర్్ేరు. విశ్వస ప్రాంగ్ అన్య మత్సుి లత
విభేదాం ఉనాన వయవహారాం, స్మయజిక జీవన్ాంలల మయత్రాం ఎలయాంటి
ప రప చాేలకు తావు ఇవవ లేదు. అలయగ్ని విశ్వస ప్రాంగ్
వ్్ర్ిత క్ాంప్రమెైజ అవవ లేదు. ఒకక మయటలల చప్పలాంటే నేటి
ప్రసిదు నినాదమయిన్ (MUTUAL COEXISTENCE)న్ు కిరయయ
రూప్ాంలల ప్రవకు (స) 14వాందల సాంవత్సర్్ల కిరత్మే మదీనాలల
అమలు ప్రచి చూప్రు.

13.
9) ప్ర్ిశీలన్ ముఖయాం
ఇస్ల ాం-శ్ాంతి, భదరత్ల దృష్ట్ట య ఏదయినా ముఖయమయిన్ వ్్రు, సమయచారాం
అాందిన్ప్ుపడు దూకుడుగ్ వయవర్ిాంచ డానికి ఖాండిసుు ాంది. ప్ూరవప్ర్్లు
తలుసుకోకుాండా, నిజ్ానిజ్ాలు నిర్్ు ర్ిాంచుకోకుాండా నోరు ప్ర్ేసుకోవడానికి
అది గిటగ్ వ్్ర్ిసుు ాంది. ఎాందుకాంటే, జ్ాతికి, దేశ్నికి ఒక జ్ఠిల సమసయ
ఎదురయిన్ప్ుపడు దాని లలత్ులన అరిాం చేసుకునే, ప్ర్ిష్కర్ిాంచ గ్లగే
స్మరియాం ప్రజ్లాం దర్ిలల ఉాండదు. అలయిిిాం విప్త్కర ప్ర్ిసిితిలల ఆ
సమసయన్ు మేధా వులు, విజ్ఞా ల దృషిటలలకి తీసుక చిే సుదీరఘ చరేలు జ్ర్ిపి,
ఆయయ రాంగ్లకు చాందిన్ నిప్ుణ్ులత సలహాసాంప్రతిాంప్ులు జ్ర్ిపి ఒక
ఖచిేత్మ యిన్ నిరణయాం తీసుకోవ్్లాంటుాంది”శ్ాంతికి సాంబాంధిాంచిన్
వ్్రుగ్ని, భయయాందోళ్న్లన కలగిాంచే సమయచారాంగ్నీ ఏదయినా వ్్ర్ికి అాంద
డమే ఆలసయాం వ్్రు దానిన వ్్యపిాంప్ జ్ేస్ు రు. దానికి బదులు వ్్రు ఆ
విష్యయనిన ప్రవకుకు, విష్యాం లలత్ులలల కి వ్ెళ్ళు విజ్ఞా లకు చేరవ్ేసి ఉాంటే,
వ్్రు అాందల నిజ్ానిజ్ాలన్ు, ఉచితాన్ుచితాలన్ు ప్ర్ికిాంచి ఒక నిరణయయనికి
ర్్వడానికి ఆస్కరముాండేది. అలయల హ అన్ుగ్రహాం మర్ియు ఆయన్
క్రుణ్యమే గ్న్క మీపెై లేకుాండిన్టల యితే మీలల క ాందరు త్ప్ప-అాందరూ
షెైతాన అన్ుయయయులుగ్ మయర్ి పో యిే వ్్రు”. (అనినస్: 83)

14.
9) ప్ర్ిశీలన్ ముఖయాం
సహాబా కాలంలో ఒక తాబయీ ప్రజా సమసయల విషయమయ అనవసరప్ు జోకయం
చేసుకొని సంత తీర్ాానాలు ఇసతూ ఉండేవాడు. అది గమనించిన ఒక సహాబీ (ర)
ఆయనుు గట్టిగా మందలంచడమే కాక, ”దిితీయ ఖలీఫా హజరత ఉమర (ర) గార్ి
హయ ంలో-ఇల ిిం సామ జిక ప్రమయన ఏదయనా సమసయ ఎదురయతే – బద్ర
సంగాా మంలో పాలగొ ను సహాబాలంద ర్ిని సమైకయ ప్రచి వారందర్ి సలహా తీసకొని ఒక
నిరణయ నికి వచేేవారు. కానీ మీ నిర్ాికం ఎల ఉందంట్ే, త ందరపాట్ు నిరణయ లను
ప్రజల మీద రుదేే ప్రయతుం చేసుూ నాురు” అనాురు. (ఎల ముల మఖియయీ్)
నేడు మీడియ మీద మిడి మిడి జాా నం గల కొందరు మేధా(తా)వుల ధోరణి చతసుూ ంట్ే
నాడు ప్రవకూ (స) వారు చెప్ిన మ ట్ వీర్ి విషయంలో నిజమవడం గమనించవచుే.
ఆయన ఇల అనాురు ”కుత్సిత బుదుు లు, కుమనసుులు, కుసంసాురులు, కుట్టల
నీత్సజ్ఞా ల కాలం ఒకి ర్ానునుది. అది వచిేనప్ుిడు అసతయవాదిని,సతయవంతునిగా,
అవినీత్స ప్రుణిణ నీత్సమంతు నిగా ప్ట్ిం కట్టి గౌరవించడం జరుగుతుంది. అప్ుిడు
‘రువైబిజహ’ మ ట్ాా డుతాడు”.అది విను సహాబా(ర) ‘ఓ అలా హ ప్రవకాూ ! (స)
రువైబిజహ’ అంట్ే ఏమి’? అని ఆర్ా తీశారు.అందుకాయన (స) – ”ప్రత్స నీచుడు, ప్రత్స
అలుిడయన వయకిూ ప్రజా సంబంధిత విషయ లోా కలుగజేసుకుని ప్ెతూనం చెల యంచే
ప్రయతుం చేసాూ డు” అనాురు ప్రవకూ (స). (సున్ ఇబుు మ జహిా)

15.
10) యిెలలర్ి శరరయాం
ఇస్ల ాం-ధన్, మయన్, ప్ర ణ్ రక్షణ్న్ు ముసిలాం విశ్వస ప్ూరణత్కు
ఆన్వ్్లుగ్ పేర్కకాంటుాంది. ”త్న్ ప రుగ్ు వ్్డు ప్సుు లత
ఉాండ గ్ తాన్ు మయత్రాం ప్ుషిటగ్ భ ాంచేసేవ్్డు ప్ర్ిప్ూరణ ముసిలాం
క్జ్ాలడు” అనానరు ప్రవకు (స). (సహీహుల జ్ామె). వ్ేర్ోక
ఉలేుఖన్ాంలల – ”ఆ వయకిు సవరాాంలల ప్రవ్ేశిాంచడు, ఎవని వ్ెకిల
చేష్టల వలలన్యితే అత్ని ఇరుగ్ు ప రుగ్ు సురక్షిత్ాంగ్ ఉాండర్ో”
అనానరు మహనీయ ముహమమద (స). (ముసిలాం)
అాంటే, ఒక ముసిలాం మయట, చేష్ట వలల ఇరుగ్ు ప రుగ్ు ప్రజ్లకు
ఎలయాంటి హాని కలుగ్ కూడదు అన్నది ఇస్ల ాం ఉప్దేశ్ాం.
అలయాంటి శ్ాంతియుత్ ధర్్మనికి అశ్ాంతి, అలజ్డి, ఉగ్రవ్్ద
మత్ాంగ్ అసత్య రాంగ్ులు ప్ులమడానికి ప్రప్ాంచ వ్్యప్ుాంగ్
ప్రయతానలు స్గ్డాం నిజ్ాంగ్ కడు శోచనీయాం!

16.
11) ఖురఆన అాంతిమ సాందేశ్ాం
ఓ మయన్వులయర్్! మీ ప్రభువు ప్టల భయభకుు లు కలగి
ఉాండాండి. ఆయన్ మిమమలన ఒకేప్ర ణ్ి (ఆదమ్) న్ుాండి
సృషిటాంచాడు మర్ియు ఆయనే దాని (ఆ ప్ర ణ్ి) న్ుాండి
దాని జ్ాంట(హవ్్వ)న్ు సృషిటాంచాడు మర్ియు వ్్ర్ిదదర్ి
న్ుాండి అనేక ప్ురుష్ులన్ు మర్ియు స్ుీలన్ు వ్్యపిాంప్
జ్ేశ్డు. మర్ియు ఆ అలయల హ యాందు భయ -భకుు లు
కలగి ఉాండాండి, ఎవర్ి దావర్్నెైతే (పేరుత నెైతే) మీరు మీ
ప్రసపర (హకుకలన్ు) కోరుతార్ో; మర్ియు మీ
బాంధుతావలన్ు గౌరవిాంచాండి (తరాంచకాండి). నిశ్ేయాంగ్,
అలయల హ మిమమలన సదా కనిపెటుట క ని ఉనానడు.
దివయ ఖురఆన(4:1)