Manava hakkulu mariyu islam - మానవ హక్కులు మరియు ఇస్లాం by syed abdussalam oomeri

1. PRESENT BY
SYED ABDUSSALAM OOMERI

2. మానవ హక్కులక మరియు ఇస్ల ాం
• మానవ హక్కులక మరియు ఇస్ల ాం – మనాం మన సమాజాంలో
నివసాంచే వయక్కు ల్ని ‘మానవ హక్కులక’ అాంటే ఏమిటి? అని
ప్రశ్ిాంచా మనుక ాండి, వ్రి నుాండి విభిని సమాధానాలక
వినవస్ు యి. వ్రికి తెల్నసన, క్వ్ల్నిన హక్కుల గురిాంచి
చెబుతారేగ్నీ, మానవ హక్కుల గురిాంచి ప్ూరిు అవగ్హన వ్రిలో
ఉాండదు. బహుకొద్ది మాంద్దకి మాత్రమే వ్టిని గురిాంచి తెల్నస
ఉాంట ాంద్ద.
• హక్కు అాంటే ఒక్ విధమయినట వాంటి సవేచ్ఛ, మనక్క సాంక్రమిాంచే
అధదక్రాం అని మాట. స్ధారణాంగ్ ఈ హక్కులక వయకిు నివసాంచే
సమాజాం, ప్ర ాంత్ాం ద్ేశ్నిి బటిి ఉాంటాయి. అాంటే, వ్రికి లభిాంచిన
హక్కుల్ని వ్రు త్మ ద్ేశ సరిహదుి లోల మాత్రమే ప్రిప్ూరణాంగ్ పాంద
గలకగుతారు. ఉద్ాహరణక్క – అనీి ద్ేశ్లలో నివసాంచే వ్రికి ఓట
హక్కు ఉాంట ాంద్ద. క్ని వ్రు ఆ అధదక్రాం ఉాంద్ద క్ద్ా అని ఏ ద్ేశాంలో
ప్డితే ఆ ద్ేశాంలో ఓట వెయయలేరు.

3. మానవ హక్కులక మరియు ఇస్ల ాం
• మానవ హక్కుల విషయమయి ప్రతి క్లాంలోనూ సత్పురుషపలక, సాంఘ సాంసురులక
కొాందరు ఉదయమిసూు నే వచాారు అనిద్ద నిజాం. చివరికి 30 హక్కులతో క్ూడిన ‘మానవ
హక్కుల’ చారిర్ను 20 సాంవత్ిర్ల త్రజనభరజన త్ర్ేత్ 1948 ప్రచ్ురిాంచి ఐక్యర్జయ
సమితి త్న సభయ ద్ేశ్లక్క ప్ాంపాంచిాంద్ద అని మాట క్ూడా నిజమే. ఒక్ప్పుడు ఐక్యర్జయ
సమితి సభయ ద్ేశ్ల సాంఖ్య 58 మాత్రమే. నేడు మొత్ుాం 192 ద్ేశ్లక ఐక్యర్జయ సమితిలో
సభయత్ేాం క్ల్నగి ఉనాియి అనిద్ీ సుషిమే.
• అయినా నేటికీ క టాల ద్ద ప్రజలక వేదనక్క, యుదధ హాంసక్క, మత్ హాంసక్క గురవపత్ూనే
ఉనాిరు. వ్రిక్కని క్నీస మానవ హక్కుల్ని గౌరవిాంచ్లేని ద్ౌర్ాగయ సితి. స్రేజనీన
మానవ హక్కుల ప్రక్ట ఆహార హక్కును క్ల్నుాంచినప్ుటికీ ప్రతి రోజు 15,000 బాలలక
ఆహార కొరత్తో అశువపలక బాసుు నాిరు. భావ ప్రక్టనా సవేచ్ఛ ప్రక్టనలోల పాందు ప్రా
బడినప్ుటికీ ఇాంక్ లక్షలాద్ద మాంద్ద తాము నమిమాంద్ద సత్యాం అనుక్కాంద్ద చెపునాందుక్క
జైళ్ళలోల మగుు త్పనాిరు. బానిసతాేనిి నిరోధదాంచినప్ుటికీ నేటికీ క టల మాంద్ద
బానిసలకగ్నే బరత్పక్కత్పనాిరు. ఈ సాంఖ్య బానిసల క్లాం నాటిక్మటే రాండిాంత్లక
ఎక్కువ! విద్ాయహక్కు ఉనిప్ుటికీ నేటికీ 100 క టల మాంద్ద క్ాంటే ఎక్కువ మాంద్దకే
చ్దవడాం ర్దు. నేడు మన సమాజాంలో ఉని వయక్కు లక్క 30 మానవ హక్కులోల ‘క్ూడు,
గూడు, గుడడ’ అనే మూడుక్ాంటే ఎక్కువ తెలీదు. ఇాంత్ చెప్ురు బాగ్నే ఉాంద్ద క్నీ,
మానవ హక్కుల తో ఇస్ల ాంక్కని సాంబాంధాం ఏమిటి? మీరు అడగవచ్ుా. అద్ే మనాం ఈ
వ్యసాం ద్ాేర్ తెలకసుక బో త్పని చారిత్రక్ సత్యాం!

4. మానవ హక్కులక మరియు ఇస్ల ాం
• ఇస్ల ాం కేవలాం ఓ మత్ సద్ాధ ాంత్ాం, మత్ విశ్ేసాం క్దు. అద్ద ఆధాయ తిమక్ విక్సాం,
మానవీయ సదుు ణాల నిర్మణాం, వ్టి సాంసురణ వరకే ప్రిమిత్ాం క్దు. అద్ద
సరేతోముఖ్, సమనిేత్ ఏక్ాంక్ాం. అాందులో నాయయవాంత్మయిన ఆరిిక్ విధానాం,
సమత్ూక్ాం, సమ తౌలయాం, స్మరసయాం, సుహృద్ాావన గల స్మాజిక్ వయవసి, సవిల్,
కిరమినల్, జాతీయ, అాంత్ర్జ తీయ శ్సనాలక, నియమ నిబాంధనలక,
ప్రతేయక్ జీవనత్త్ేాం, శ్రీరక్ శ్క్షణకై విశేషమయిన ఏర్ుటల నాియి. అవనీి అద్ద
ప్రస్ద్దాంచే మౌల్నక్ విశ్ేస్నికి నెైతిక్, ఆధాయతిమక్ సేభావ్నికి ఉదావిాంచిన కొమమలక,
రమమలే.
గ్ాంధద గ్రి మాటలోల చ్ప్ులాంటే, ”ప్రసుు త్ాం ప్రప్ాంచ్ాంలో ప్ని చేసుు ని ఏకైక్
ప్రజాస్ేమయ బదధమయిన విశ్ేసాం-ఇస్ల ాం అని నేను భావి సుు నాిను.
ఆలోచ్నాప్రులాందరూ నా ఈ అభిప్ర యానిి బలప్రు స్ు రు. నేను ఒక్ హాందువప,
హాందూ మత్ాంలో ప్రగ్ఢమయిన నమమక్ాం గలవ్డయినప్ుటికీ ఈ మాట అనడానికి
స్హససుు నాిను. నా మత్ాంలో ఏ మౌల్నక్ సద్ాధ ాంతాలక ఉనిప్ుటికీ ఆచ్రణాత్మక్ాంగ్
నా సేాంత్ మత్ాం సఫలాం క్లేక్పో యిాంద్ద. ఏ ఇత్ర మత్ము క్ూడా ద్ాని సద్ాధ ాంత్ాం
ఏదయినప్ుటికీ, సరే మానవ సమానత్ేాం అని సద్ాధ ాంతానిి అమలక ప్రాడాంలో
ఇస్ల ాం స్ధదాంచిన విజయానిి పాంద లేదు. దక్షిణ ఆఫ్రక్, ఆసవిేల్నయా, అమెరిక్లోని
దక్షిణ ర్ష్ట్ిే లలో నూ చివరక్క ఇాంగ్ల ాండ్లోనూ త్లెత్పు త్పని తారత్మయ భావ్లక,
వయతాయస్లక ఇస్ల ాంలో ఉాండే అవక్శమే లేదు”.

5. మానవ హక్కులక మరియు ఇస్ల ాం
• గ్ాంధద గ్రి ఇద్ే మాటను ధృవీక్రిసూు ‘స్ేమి వివేక్నాంద
సరసేతి’ వ్రు లెటర్ి ఆఫ్ స్ేమి వివేక్నాంద పవజీ నాం
463లో ఇలా అభి ప్ర య ప్డాడ రు: ”ఇత్ర జాత్పలక్నాి
ముాందుగ్ ఆద్ెైేత్ సద్ాధ ాంతానిి క్నుగొని వ్రిగ్ హాందువపలక
పవరు పాంద్ద ఉాండవచ్ుా క్నీ, ఆచ్ర ణాత్మక్ాంగ్ మానవ జాతి
సమసుాం ఒకే ఆత్మగ్ భావిాంచ్డమని భావన హాందువపలోల
ఎనిడూ జనిాంచ్లేదు. ద్ానికి భినిాంగ్, నా అనుభవాంలో
సమానతాేనిి ప్రశాంస్భరిత్మయిన రీతిలో, స్ి యిలో
స్ధదాంచిన మత్మాంటూ ఏదనాి ఉాందాంటే అద్ద కేవలాం ఇస్ల ాం
మాత్రమే. క్బటిి వేద్ాాంత్ సద్ాధ ాంతాలక ఎాంత్ గొప్ువయి
నప్ుటికీ ఇస్ల మీయ ఆచ్రణ లేక్పో తే అవి జన స్మానయనికి
ప్రయోజనరహత్ మయినవిగ్ మిగిల్న పో తాయి”.

6. 1) సృష్ి శేరషపు డు మానవడు
• ఇస్ల ాం – ద్ేశాం, జాతి, ప్ర ాంత్ాం, మత్ాం, వాంశాం, రాంగు, భాషలక్క అతీత్ాంగ్
మనిష్ని ఒక్ మనిష్గ్ గురిుసుు ాంద్ద. ఖ్ుర్ఆన్లో ఇలా ఉాంద్ద: ”మేము ఆదాం
సాంత్తికి పెదిరిక్నిి ప్రస్ద్దాంచాము. వ్రికి నేలపెై, నీటిలో నడిచే
వ్హనాలను ప్రస్ద్దాంచాము. వ్రికి ప్రిశుదధ మయిన వసుు వపలను
ఆహారాంగ్ ఇచాాము. మేము సృష్ిాంచిన ఎనని ప్ర ణులపెై వ్రికి
సుషిమయిన ఆధదక్యనిి అనుగరహాంచాము”. (ద్దవయఖ్ుర్ఆన్-17; 70)
• మానవపడు అాందాం గురిాంచి చెప్ులనుక్కనిప్పుడు సూరయ చ్ాందుర ల్ని,
గులాబి ప్పవపేను, ముతాయల్ని, ప్గడాల్ని ఉప్మానాంగ్ పవరొుాంనడాం మనాం
గమనిస్ు ాం. ఇదాంతా ఒక్ విధాంగ్ అత్ని ఆలోచ్నా లేమియిే. వ్సువాం
ఏమిటాంటే మానవ సృజనలో ఆ సృష్ిక్రు ఎాంత్టి అాంద్ానిి, వెైవిధాయనిి
పెటాి డో, త్ల నుాండి గోటి ద్ాక్ ఎాంత్ అాందాంగ్ పాంద్ద క్గ్
అవయవ్లనిిాంటిని అమర్ాడో అాంత్క్ాంటే అదుాత్ స్ి యి సృజన మరే
జీవిలోనూ క్నర్దు. ఇద్ే విషయానిి ఖ్ుర్ఆన్ ఇలా పవరొుాంట ాంద్ద:
”మేము మానవపణణణ అదుాత్మయిన, సుమననహరమ యిన,
సుాందరమయిన ఆక్ృతిలో సృజిాంచాము”. (ద్దవయఖ్ుర్ఆన్ -95:4)

7. 2) ఇస్ల ాం మనాందరి జనమ హక్కు
• మనిష్ మానాం మర్యదక్క, కీరిుప్రతిషిక్క కిరీటాం ద్ేవపని ఏక్త్ే భావాం. తౌహీద్
మనిష్ని ఒక్ వెైప్ప నిజ ఆర్ధుయని ముాందు మోక్ రిలలజేసుు ాంటే, మరో వెైప్ప అత్నిని
గడప్గడప్న త్లను వాంచ్ క్కాండా, ఆత్మ వాంచ్నక్క ప్లుడక్కాండా క్ప్డుత్పాంద్ద.
క్బటిి మనిష్కి ద్ేవపని ఏక్తాేనికి – తౌహీద్కి మిాంచిన గౌరవాం లేదు. బహుద్ెైవ
భావనక్క, నాసుక్ భావనక్క మిాంచిన అవమానాం లేదు. ఇస్ల ాం దృష్ిలో మానవపడు
సూరుయడు, చ్ాందుర డు, నక్షతార లక, ర్యి, రప్ు, ప్ము, ప్పటిక్ాంటే ఉత్ుృషి జీవి.
ప్రేతాలక్ాంటే, సముద్ార లక్ాంటే, నద్ీనద్ాలక్ాంటే, అాండ, పాండ, బరహామాండాలక్ాంటే
గౌరవనీయుడు మనిష్. అాందువలల అత్ని ద్ేహానికే త్లమానిక్ాం అయిన అత్ని
శ్రసుి అత్నిి ఇాంత్ అాందమయిన ఆక్ృతిలో సృజిాంచిన ఆ సృజనశీలకని ముాందర
త్ప్ు ఇాంకవరి ముాందర్ వాంగ క్ూడదు అాంట ాంద్ద ఇస్ల ాం.ఒక్ు మాటలో చెప్ులాంటే
‘ఇస్ల ాం, ప్పటేి ప్రతి శ్శువప జనిత్ః పాంద్ే హక్కు’. ఇస్ల ాం గురిాంచి అత్ను
తెలకసుక వడాం అాంటే, క్కట ాంబాం, ప్ర ాంత్ాం, ప్రిసర్లక, ఆచార్ల క్రణాంగ్
క లోుయిన త్న జనమ హక్కును తిరిగి పాం దడమే. ఒక్ు మాటలో చెప్ులాంటే
క్ూడు, గూడు, గుడడక్క సాంబాం ధదాంచిన హక్కులనిిాంటిక్ాంటే ప్రప్రధమమయిన హక్కు
ఇస్ల ాం. ఈ హక్కు ప్టల విసమరణక్క, అలక్షయయనికి, అలసతాేనికి, అప్ర్ి నికి లోనవడాం
అాంటే, బానిసత్ేాంలో మరగుడమే. అాంతిమ ద్ెైవప్రవక్ు ముహమమద్ (స)అనాిరు:
”ప్పటేి ప్రతి శ్శువప ప్రక్ృతి ధరమాం మీద్ే ప్పడుత్పాంద్ద. క్నీ, ద్ాని త్ల్నలదాండుర లక ద్ానిి
మజూసగ్నన (అగిు ప్ూజారిగ్నన), యూదునిగ్నన, కైైసువపనిగ్నన మారిా వేస్ు రు”.

8. 3) మానాం మర్యదక్క ప్రమాణాం
• ఇస్ల ాం మనిష్ మానాం మర్యదలక్క పెది పీట వేసోు ాంద్ద. బరతిక్కని మనిష్నే క్దు
మరణణాంచిన మనిష్ శరీర్నిి సయిత్ాం గౌరవిాంచా లాంట ాంద్ద ఇస్ల ాం. మనిష్ జీవిత్ాంలో
ఎనిి అాంశ్లయితే అత్నికి బాధ క్ల్నగిస్ు యో మనిష్ మృత్ శరీర్నికి సయిత్ాం
ఆయా బాధలక క్లగక్కాండా వ్రిసుు ాంద్ద. అత్ని ప్రిివ శరీర్నిి గౌరవ ప్రప్త్పు లతో
స్ినాం చేయిాంచాల్న. ప్రిశుభరమయిన వస్ుే లక తొడిగిాంచి, సువ్సన లతో నిాంప
మృత్పని క సాం నమాజు చేస, అత్ని/ ఆమె క్షమాప్ణ క సాం దుఆ చేస,ఆ త్ర్ేత్
భుజాల మీద ఎత్పు క్కని ఖ్ననవ్టిక్క్క తీసుకళ్ళళ అతి జాగరత్ుగ్ ద్ీవెనలక క్కరిపసూు
సమాధద చేయాల్న అాం ట ాంద్ద. ఒక్స్రి ముసలమేత్ర శవ్నిి ఖ్ననవ్టిక్క్క
తీసుకళ్ుత్పాండ గ్ చ్ూస మహా ప్రవక్ు ముహమమద్ (స) లేచి నిలకచ్ునాిరు. ‘అద్ద
ముసలాం శవాం క్దు క్ద్ా’ అని ఎవరో అనగ్, ‘ప్ర ణాం అాందులో క్ూడా ఉాండేద్దగ్’ అని
సమాధానమిచాారు క్రుణయమూరిు (స).
• ఇస్ల ాంక్క ప్ూరేాం యుదధ సమయాంలో అరబుులక త్మ శత్పర వపల మృత్ ద్ేహాల ప్టల
చాలా ద్ారుణాంగ్ వయవహరిాంచేవ్రు. ద్ేహావయ వ్లను నిర్ి క్షిణాంగ్ క స వేెెసవవ్రు.
చెవపలక, ఇత్ర అాంగ్లను హారాంగ్ చేస మెడలో వేసుకొని పెైశ్చిక్నాంద్ానిి
పాంద్ేవ్రు. శత్పర వపల ప్పరరలో స్ర్యి పో సుక్కని తాగి త్ూగేవ్రు. సేయాంగ్ ప్రవక్ు
ముహమమద్ (స) వ్రి బాబాయితో ఉహద్ సాంగ్ర మాంలో అలానే వయవహరిాంచ్డాం
జరిగిాంద్ద. ఇలా చేయడానిి అరబీ భాషలో ‘ముస్ల ’ అనాంటారు. మానవ మహో ప్క్రి
ముహమమద్ (స) ఈ అమానవీయ చేషి నుాండి వ్రిాంచారు.

9. 4) ప్ర ణ రక్షణ
• మానవ జీవిత్ రక్షణ, ప్ర ణ రక్షణ ఇస్ల ాం చ్ూపన జీవన విధానాంలో ప్రిప్ూరణాంగ్
ఉాంద్ద. ద్దవయ ఖ్ుర్ఆన్ ఒక్ మనిష్ ప్ర ణాం అనాయయాం గ్ తీయడానిి తీవరాంగ్
వ్రిాంచిాంద్ద: ”అలాల హ్ె్ నిష్వధదాంచిన ఏ ప్ర ణణ నీ నాయయాంగ్ త్ప్ు హత్మారాక్ాండి”.
(ద్దవయఖ్ుర్ఆన్-17:33) ద్దవయ ఖ్ుర్ఆన్ ఒక్ మనిష్ని అనాయయాంగ్ హత్య చేసవు
మానవపలాం దరినీ హత్య చేసనటేల నని చెబుతోాంద్ద. ఎాందుక్ాంటే మానవ జీవితానికి
అసలక గౌరవాం అనేద్ద లేక్పో తే ఒక్ మనిషయినా, ఒక్ సమూహమ యినా ఒక్ుటే!
”హత్యక్క బదులకగ్ గ్ని లేద్ా క్లోల లానిి వ్యపాంప్జేస నాందుక్క బదులకగ్ గ్ని
క్క్ ఒక్ మానవపణణణ చ్ాంపనవ్డు సమసు మానవపలను చ్ాంపనటేల . అలాగే
ఎవరయినా ఒక్ మనిష్ ప్ర ణాం క్ప్డితే అత్ను యావత్పు మానవ్ళ్ళని
క్ప్డినటేల ”. (ద్దవయఖ్ుర్ఆన్-5;32)
• ఇస్ల ాం ప్పడమిపెై ప్దాం మోపన మానవపల ప్ర ణానికి రక్షణ క్ల్నుాంచ్ డమే క్క్,
మాత్ృగరాాంలో పెరుగుత్పని ప్సక్ాందుల్ని క్ూడా రక్షిసుు ాంద్ద. ”కేవలాం
ఆక్ల్నదప్పులక్క భయప్డి మీ సాంతానానిి హత్య చేయక్ాండి”. (ద్దవయఖ్ుర్ఆన్-17;
31) ఈ నాడు ఫ్్యమిలీ ప్ల నిాంగ్ ద్దక్కుమాల్నన ఆచారాం ఎాంత్గ్ ప్రబల్నాందాంటే ప్ూరిు
మానవత్కే మాయని మచ్ాలా త్యారయిాంద్ద. అలాగే మనిష్ సేయానిి క్ూడా
హత్మారాక్ూడదు అని ఇస్ల ాం నొకిు వక్ుణణసోు ాంద్ద. ఆడ, మగ అని విభజన,
ఎట వాంటి వివక్ష లేక్కాండా ఇస్ల ాం మానవ ప్ర ణానికి రక్షణ క్ల్నుాంచిాంద్ద.

10. 5) మాన రక్షణ
• మానసాం గల మనిష్కి అనిిాంటిక్ాంటే ప్రధానమయినద్ద అత్ని మాన మర్యదలక. ఇస్ల ాం
మనిష్ మానాం, మర్యదలక్క ప్ర ధానయ త్నిసోు ాంద్ద. మనిష్ గౌరవోనిత్పలను దృష్ిలో పెటి క్కని
మీరు ఎవరి ఇాంటిక్యినా వెళ్ళతే ఆ ఇాంటి యజమానినే నమాజుక్క ఇమామ్గ్
వయవహరిమచ్మని చెప్ుాండి అాంట ాంద్ద. ఈ ఉప్ద్ేశాం వెలకగులో మనాం ఎవరి ఇాంటికి, ఆఫ్ీసుకి
వెళ్ళతే ఆ ఇాంటి యజమాని, ఆ ఆఫ్ీసు అధదక్రి హో ద్ాక్క సాంబాంధదాంచిన సీట లో క్ూరోా
క్ూడదు. ద్ీనిని హద్ీసులో ‘త్క్రమహ్’ అనబడిాంద్ద. అలాగే వయకిు ఎవరయినా ఎగతాళ్ళ
చేయర్దని వ్రిాంచ్ బడిాంద్ద: ”ప్పరుషపలక ఇత్ర ప్పరుషపలను ఎగతాళ్ళ చేయక్ూడదు. వీరి
క్ాంటే వ్రే శేరషపు లయి ఉాండొచ్ుా. సీుీలక ఇత్ర సీుీలను ఎగతాళ్ళ చేయ క్ూడదు. వీరిక్ాంటే వ్రే
శేరషపు లయి ఉాండొచ్ుా. మీరు ప్రసిప్రాం ఒాండొక్రు ఎతిు ప డుచ్ుక క్ాండి. ఒక్రినొక్రు చెడడ
పవరలతో పలకచ్ు క క్ాండి”. (ద్దవయఖ్ుర్ఆన్- 49: 11)
• ఇస్ల ాం అమలక ప్రేా శ్సనాంలో – వయభిచారాం క సాం క్ఠినమయిన శ్క్ష నిరణయిాంచ్బడిాంద్ద.
ఇస్ల ాం మానవపల ప్రువపప్రతిషిలను ఎాంత్గ్ ఆదరిాంచిాంద్ో ద్ీనిి బటిి అరిాం చేసుక వచ్ుా. ఒక్
మనిష్ వయకిుతాేనిి కిాంచ్ ప్రచినా, ఒక్రిపెై అప్నిాందలక మోపనా అలా చేసన వుకిుకి ఎనభయి
కొరడా ద్ెబులక శ్క్షగ్ నిరణయిాంచ్బడాడ యి. మత్పు ప్నీయా లక్క, మాదక్ దరవ్యలక్క బానిసయి
వయకిు ఇత్రుల కీరిు క్ాండూతిని లెఖ్ఖ చేయడు. త్న, ప్ర అని విచ్క్షణా జాా నమూ
అత్నిక్కాండదు. కొనిి సాందర్ాలలో వ్వివరుసలక సయిత్ాం అత్నికి గురుు ాండవప. మనిష్
మానానికి ఇస్ల ాం ఇచేా స్ి నాం దృష్ట్ి ా ఇస్ల ాం ఇట వాంటి చేషిను ఖ్ాండిాంచ్డమే క్క్, మత్పు
ప్ద్ార్ి లను, మాదక్దరవ్యలను విక్రయిాంచే వ్రిని. కొనేవ్రిని, తార గేవ్రిని, తార పాంచేవ్రిని,
ద్ానిని మోసుకొచేావ్రాందరినీ శపాంచ్డమే గ్క్ క్ఠిన శ్క్ష క్ూడా నిరణయిాం చిాంద్ద. కొనిి
ఉలేల ఖ్నాలోల నలభయి, మరికొనిి ఉలేల ఖ్నాలోల ఎనభై కొరడా ద్ెబులక కొటాి లని చెప్ుబడిాంద్ద.

11. 6) వయకిుగత్ జీవిత్ ప్రిరక్షణ
• మనిష్ వయకిుగత్ జీవిత్ ప్రిరక్ణ ప్రధానమయి
నద్ద.మనలోని ప్రతి ఒక్ురూ త్న వయకిుగత్ జీవిత్ాంలో
ఎవరూ క్లకగజేసుక క్ూడదు అను క్కాంటారు. త్ను
వయక్ుప్రాని విషయాలక బహరుత్ాం క్వడాం ఎవరికీ ఇషిాం
ఉాండదు. ఇస్ల ాం ఈ విషయాలను ప్రిగణలోకి తీసుకొాం
ట ాంద్ద. అాందువలలనే ఒక్రి వెనక్ల మాటాల డటానిి,
రాంధార ణవేషణ ద్ాేర్ ఒక్రి క్ూపీలక లాగటానిి, ఒక్రి
ఇాంటల తొాంగి చ్ూడటానిి వ్రిసుు ాంద్ద. ఒక్రి ఇాంటల కి తొాంగి
చ్ూడటమాంటే వ్రి ఇాంటల కి ప్రవేశ్ాంచి నటేల నని
హెచ్ారిసోు ాంద్ద. ఖ్ుర్ఆన్ ఇలా ఉప్ద్ేశ్ సుాంద్ద: ”మీక్క
అనుమతి లభిాంచ్నాంత్ వరక్క, వ్రికి సలామ్ చేయ నాంత్
వరక్ూ ఎవరి ఇాంటల నయినా సరే ప్రవేశ్ాంచ్క్ాండి”.
• (ద్దవయఖ్ుర్ఆన్-24;27)

12. 7) వ్క్ స్ేత్ాంత్్రాం
• ఇస్ల ాం అలోచ్నా స్ేత్ాంతా్ానిి, భావ ప్రక్టనా సవేచ్ఛను ద్ేశ పౌరు లాందరికీ
సమానాంగ్ ఇసుు ాంద్ద. అయితే ఈ సవేచ్ఛ కేవలాం మాంచినీ, సతాయనీి ప్రచారాం
చేయడానికి మాత్రమే వినియోగిాంచాల్న. చెడుని, అశీలలానిి, అనెైతిక్నిి ప్రచారాం
చేయడానికి వ్డర్దు అని ఆాంక్ష విధదసుు ాంద్ద. ప్శ్ాత్య ద్ేశ్లోల ని భావ ప్రక్టనా
సవేచ్ఛక్నాి ఇస్ల ాం మనిష్కి ప్రతిప్ద్దాంచే భావన ఎాంతో ఉనిత్మయినద్ద. అద్ద
ఎలాాంటి ప్రిసిత్పలోల నూ చెడుల ప్రచార్నికి అనుమతినివేదు. వ్క్ స్ేత్ాం త్్రాంలో
విమరశ, నిరసనల హక్కులక క్ూడా అాంత్రీలనమయి ఉనాియి.
• ప్రవక్ు (స) శేరషు త్రమయిన విమరశక్క అనుమతిాంచ్డమే క్క్, ద్ాని ని
పోర త్ిహాంచారు క్ూడా.”ద్ౌరజనయప్రుడయిన ర్జు ముాందు సత్యాం ప్లక్డాం జిహాద్లో
శేరషు త్ర స్ి యికి చెాంద్దనద్ద” అని ఉప్ద్ేశ్ాంచారు ప్రవక్ు (స). ఖ్ుర్ఆన్ హద్ీసులో
అలాాంటి నిర్మణాత్మక్ విమరశను ‘నహీ అనిల్ మునుర్’ చెడు నుాండి వ్రిాంచ్డాం
అని చెప్ుబడిాంద్ద.
• ఇద్ద ముసలాంలక్క విధదగ్ ఖ్ర్లక చేసాంద్ద. అయితే విమరశల పవరు తో దూష్ాంచే,
ద్ేేష్ాంచే, ఇత్రులను కిాంచ్ప్రేా అధదక్ర్నిి ఇస్ల ాం ఎవరికీ ఇవేదు. ఇస్ల ాంలో
వయవస్ి ప్రాంగ్ అభిప్ర యానికి ద్ాేర్లక తెరచే ఉాంటాయి. షరీయత్ప ఆజాలోల క్ూడా
ఖ్ుర్ఆన్ హద్ీసులక్క లోబడి అభిప్ర యానికి చోట క్ల్నుాంచిాంద్ద ఇస్ల ాం.

13. 8) మత్ సవేచ్ఛ
• మనస్ిక్షి, అభిప్ర య వయకీుక్రణతో ‘మత్ సవేచ్ఛ’ ముడి
ప్డి ఉాంట ాంద్ద. ద్దవయఖ్ుర్ఆన్ ఈ విషయానిి సుషిాంగ్
ప్రక్టిాంచిాంద్ద: ”మత్ విషయాంలో ఎలాాంటి బలాతాురాం
లేదు”. (బఖ్ర; 256)
మత్ బో ధ అనిద్ద హృదయానికి, మనస్ిక్షికి సాంబాం
ధదాంచిన విషయాం. ద్దవయఖ్ుర్ఆన్ ప్రవక్ు (స)ను సాంబో
ధదసూు ఓ చోట: ”నీ ప్ని కేవలాం సాంద్ేశాం వినిుాంచ్డాం
మాత్రమే. నీవప ప్రజలపెై క్ప్లాద్ారు క్దు”. (షూర్:
48) మరో చోట: ”ప్రవక్ు ! హత్ బో ధ చేసూు ఉాండు, నీవప
కేవలాం హత్బో ధ చేసవవ్డవప మాత్రమే గ్ని, వ్రిని
బలవాంత్ాంగ్ ద్ారికి తెచేా బాధయత్ నీపెై లేదు”.
• (ద్దవయఖ్ుర్ఆన్-88:21, 22)

14. 9) వృతిు సవేచ్ఛ
• ఇస్ల ాం ఆవిర్ావ్నికి ప్ూరేాం కొనిి ప్ర ాంతాలలో కొనిి వృత్పు లక కొాందరి క సాం
ప్రతేయక్మనే భావన ఉాండేద్ద. ప్రతేయకిాంచి భారత్ ద్ేశాంలో విభిని క్కలాల క సాం
వ్రి వ్రి క్కల వృత్పు లక నిరణయిాంచ్బడి ఉాండేవి. వ్రు ఆ నిరీణత్ ప్నులే
చేయాల్న. క్ని ఇస్ల ాం ప్నుల విషయాంలో ఎలాాంటి హదుి లక పెటి లేదు. ఏ
వృతిుని చిని చ్ూప్ప చ్ూడలేదు. ప్రతి వయకిు ఉప్ధద క సాం నాయయబదధ మయిన
ఏ వృతిునయినా ఎాంచ్ుక వచ్ుా. ఒక్ వృతిుని వదల్న మరో వృతిుని చేప్టివచ్ుా.
అయితే ఎవరు ఏ వృతిుని అవలాంబిాంచినా ద్ాని ద్ాేర్ ప్రజలక్క లాభాం
ఉాండాల్న. ద్ేశ, ప్రజల సాంక్షేమాం అాందులో ద్ాగుాండాల్న. ద్ాని క సాం స్మరిాాం
అవసరాం. వెైదయాం గురిాంచి తెల్నయని వయకిు వెైదయాం చేయక్ూడదు. ఇలా
చెప్పుక్కాంటూ పో తే – ఒక్రి క్రమలక్క ఇత్రుల్ని బాధుయల్ని చేయక్పో వడాం,
మత్ నాయక్కలక, మతాల ప్టల సమరస భావాంతో వయవహరిాంచ్డాం,
సమానత్ేాం, ప్లక్కలక చ్టాి నికి అతీత్పలక క్రు అని భావన, ప్రభుత్ే
ద్ౌరజనాయనిి ఎాండగటేి హక్కు, నాయయాం పాంద్ే హక్కు, క్ూటములక ఏరురిచే
హక్కు, ఆసు హక్కు, మొదలయిన అనేక్ మౌల్నక్ హక్కులను ఇస్ల ాం
మానవ్ళ్ళకి ప్రస్ద్దసోు ాంద్ద. ఒక్ు మాట లో చెప్ులాంటే ఇస్ల ాం ఇట వయకిునీ
క్దనదు. అట సమాజానీి తోర స ర్జనదు. అద్ద ఈ రాండిాంటిలోనూ
స్మరస్యనిి, సమత్ూ క్నిి స్ి పాంచి వ్టికి వ్టి వ్టి నిజ స్ి నాలను
ప్రస్ద్దసుు ాంద్ద.

15. మానవ హక్కుల సాంరక్షిణణ ఇస్ల ాం
• ఇస్ల ాం ద్ాని దృక్ుథాం రీతాయ, అద్ద అవలాంబిాంచే
విధానాం రీతాయ అాంత్ర్జ తీయమయినద్ద. అజాా న
క్లప్ప అహాంభావ్ల్ని, నిరుాంధాల్ని,
విచ్క్షణల్ని, వివక్షల్ని అద్ద సమమతిాంచ్దు.
జాతీయ వెైషమాయలక, క్లహాల క్రణాంగ్
చినాిభినిమయిపో యిన నేటి ప్రప్ాంచానికి
ఇస్ల ాం ఒక్ జీవనద్ాయక్ సాంద్ేశాం, ఆశ్జయయతి,
మహో జేల మయిన భవిషయత్పు క్క మారుాం!