ΠΕΤΡΟΓΕΦΥΡΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

3.  Είναι μονότοξο γεφύρι, με μήκος 23,60 μ. και 13 μ. ύψος, γεφυρώνει τον ποταμό Βικάκι
λίγο πριν αυτός συναντήσει τον Ξηροπόταμο και βρίσκεται στα εδαφικά όρια του
χωριού Κουκούλι Ζαγορίου. Κτίσθηκε το 1750 με έξοδα του Νούτσου Καραμεσίνη από
το Βραδέτο γι’ αυτό πήρε και τηονομασία «Το γεφύρι του Νούτσου».
Ανακατασκευάστηκε το 1768 από τον Καπεσοβίτη Νούτσο Καραμεσίνη κι αργότερα
συντηρήθηκε από το γιό του Αλέξη Νούτσο. Το 1910 έπαθε ζημιές και
ανακατασκευάσθηκε από το τουρκικό δημόσιο και τα γύρω χωριά. Τότε διέθεσε κάποιο
χρηματικό ποσό και ο Γρηγόρης Κόκκορος από το Κουκούλι, που είχε μύλο εκεί κοντά
και εξυπηρετούσε τια ανάγκες των κατοίκων του Κουκουλίου, του Καπεσόβου, του
Βραδέτου, του Διλόφου και των Ασπραγγέλων. Για το λόγο αυτό πήρε και το όνομα
«Γεφύρι του Κόκκορου ή Κόκκορη» . Το 1960 έγινε και νέα επισκευή από την Ένωση
Ζαγορισίων.Κοντά στο γεφύρι υπάρχει μια σπηλιά η οποία λέγεται ότι αποτέλεσε
κρησφύγετο του περίφημου λήσταρχου Νταβέλη.Είναι ένα πανέμορφο γεφύρι, δείγμα
της αρχιτεκτονικής της εποχής του και πολύ αρμονικά δεμένο με τον περιβάλλοντα
χώρο.. Σήμερα, δίπλα από το γεφύρι αυτό έχει κατασκευασθεί νέα, σύγχρονη γέφυρα η
οποία εξυπηρετεί τις ανάγκες του υπάρχοντος οδικού δικτύου.

5.  Το Διαβολογέφυρο είναι μια απόκρημνη περιοχή με άγρια ομορφιά. που βρίσκεται μετά το χωριό
της Τροιζήνας. Είναι μια πανέμορφη χαράδρα με πλούσια βλάστηση, γεμάτη από πικροδάφνες,
αιωνόβια δέντρα και πλατάνια. Στο βάθος της τρέχει ένα μικρό ποτάμι, το οποίο κατεβαίνει από
τα βουνά δημιουργώντας σε ορισμένα σημεία του μικρές λίμνες, ανάμεσα από τεράστια βράχια.
Το φαράγγι είναι περπατητό, είναι καταπράσινο, χωρίς ίχνος πολιτισμού και περιλαμβάνει πολλές
κολύμπες, jump, τσουλήθρες και νερό ακόμη και το καλοκαίρι. Ένας θρύλος αναφέρει ότι επί
Τουρκοκρατίας, ο πασάς της περιοχής διέταξε φημισμένο πρωτομάστορα να κατασκευάσει
γέφυρα σε μια πολύ απόκρημνη τοποθεσία, στο μεγάλο ποτάμι του Δαμαλά, το Χρυσορρόα,
αλλιώς θα του 'περνε το κεφάλι. Η δυσκολία βρισκόταν στο γεγονός ότι στο σημείο εκείνο οι δυο
βράχοι που θα μπορούσε να στηριχτεί η γέφυρα, ήταν πολύ μακριά ο ένας από τον άλλο. Ο
γεφυροποιός προσπάθησε δυο φορές να στηρίξει την γέφυρα, αλλά δεν το κατόρθωσε. Ενώ
ετοιμαζόταν για την τρίτη προσπάθεια (αν αποτύγχανε θα αποκεφαλιζόταν) εμφανίστηκε ο
διάβολος, ο οποίος του υποσχέθηκε να τον βοηθήσει με αντάλλαγμα την ψυχή του. Ο
γεφυροποιός δέχτηκε, και τότε σε μια νύχτα κατασκευάστηκε η γέφυρα. Το ίδιο βράδυ ο διάβολος
δώρισε στον πρωτομάστορα ένα πιθάρι χρυσά φλουριά. Ο γεφυροποιός έγινε πάμπλουτος, αλλά
δεν πρόλαβε να χαρεί τα πλούτη του πέρα από έξη χρόνια. Μια μέρα ενώ διέσχιζε τη γέφυρα, για
να επισκεφθεί το σημείο που είχε κρυμμένο το θησαυρό του, σηκώθηκε άγριος άνεμος, τον πήρε
και τον εξαφάνισε. Την ίδια στιγμή κεραυνός έκαψε το σπίτι και την οικογένεια του. Έτσι η γέφυρα
αυτή ονομάστηκε "διαβολογέφυρο". Το περίεργο είναι ότι στους βράχους γύρω από τη γέφυρα
υπάρχουν βαθουλώματα σαν διχαλωτές πατημασιές κατσίκας (τέτοια πόδια έχει λένε και ο
Διάβολος). Ίσως αυτές να έδωσαν την αφορμή να πλαστεί ο θρύλος. Όμως η οπλή αυτή μπορεί να
είναι και αλόγου, πράγμα που ίσως έκανε τους αρχαίους Τροιζήνιους να πιστεύουν ότι την έκανε
το φτερωτό άλογο "Πήγασος", και ονόμασαν το νερό που έτρεχε "Ιπποκρήνη".

7.  Του Μπούζα το γεφύρι είναι ή
μάλλον ήταν, γιατί δεν υπάρχει
πλέον, ένα φυσικό γεφύρι στο
Φαράγγι της Γκούρας κάτω από το
χωριό Κοκκινοράχη
Γορτυνίας(παλιά ονομασία
Μπούζα). Είναι ένα φυσικό στένεμα
του χειμάρρου Γκούρα, ένα σμίξιμο
των βράχων εκατέρωθεν, όπου οι
παλιότεροι είχαν προσθέσει κορμούς
δέντρων με παράλληλη υποστήριξη
από μάντρα στη βάση του, για
ασφαλέστερη διέλευση.
Εξυπηρετούσε τους κατοίκους στην
διακίνηση προς και από Λυσσαρέα,
αφού η Γκούρα ήταν πολλές φορές
«κατεβασμένη». Καταστράφηκε το
1947 σε μεγάλη βαρυχειμωνιά. Γύρω
απ’ αυτό το γεφύρι λέγονταν πολλές
ιστορίες. Στο γιοφύρι λένε, ότι
«κράτηγε».
 Πίστευαν δηλαδή ότι ήταν τόπος
κατοικίας των διαβόλων ή δαιμόνων.
Όπως λέγεται χαρακτηριστικά εκεί
"είχαν το στρατηγείο τους". Ίσως
γιατί εξυπηρετούσε σκοπιμότητες
της εποχής εξ’ αιτίας του γεγονότος
ότι δρούσαν κλέφτες και τους
βόλευε για να κυκλοφορούν
ανενόχλητοι. Ίσως γιατί είναι ένα
«σκιαχτερό» μέρος ειδικά το βράδι.
Πάντως σε πολλούς είχε φωλιάσει ο
φόβος για το πέρασμα στο
συγκεκριμένο σημείο τις νυκτερινές
ώρες και o θρύλος είχε εξαπλωθεί
στην ευρύτερη περιοχή και όχι μόνο.

9.  Το γεφύρι του Kομψάτου βρίσκεται στην Θράκη στον
Κόσυνθο ποταμό, που συνδέεται με τον παρακάτω μύθο!
 ΤΑ ΑΛΟΓΑ ΤΟΥ ΔΙΟΜΗΔΗ
 Κατά την αρχαιότητα ο ποταμός Κόσυνθος ονομάζονταν
Κοσσινίτης και συνδέονταν με τον όγδοο άθλο του Ηρακλή: τα
άλογα του Διομήδη. Σύμφωνα με το σχετικό μύθο, ο Ευρυσθέας
επέβαλε στον Ηρακλή να του φέρει τα ανθρωποφάγα άλογα του
βασιλιά των Βιστόνων Διομήδη. Τα άλογα αυτά κάθε φορά που
έπιναν νερό από τον Κοσσινίτη εξαγριώνονταν και κατασπάραζαν
ανθρώπινες σάρκες. Όταν ο Ηρακλής έφτασε στη Θράκη νίκησε
τους φρουρούς των αλόγων και απήγαγε τα άλογα. Όμως
περισσότεροι Βίστονες ερχόνταν να του επιτεθούν. Έτσι άφησε τις
φοράδες στο φίλο του Άβδηρο, γιο του Ερμή, για να καταδιώξει
τους Βίστονες. Όμως, όταν γύρισε βρήκε το κορμί του Άβδηρου
διαμελισμένο από τα άγρια άλογα. Προς τιμήν του φίλου του ο
Ηρακλής έκτισε την αρχαία πόλη Άβδηρα.

11.  Η Παράδοση που συνδέεται μαζί του…..
 Στον φυσικό δρόμο που συνδέει την Τριχωνίδα με την ορεινή Ναυπακτία,
ανάμεσα σε δύο βραχώδεις και απότομους λόφους προβάλλει με περισσή
χάρη το Γεφύρι της Αρτοτίβας (η «Καμάρα»), σημείο αναφοράς για τους
ντόπιους και άρρηκτα συνδεδεμένη με την ιστορία και την παράδοση.
 Λόγω της στρατηγικής θέσης του υπήρξε θέατρο πολλών σημαντικών
μαχών. Νοτιότερα, στην αριστερή πλευρά του ποταμού, υπάρχει
απότομος βραχώδης λόφος με το τοπωνύμιο «Καστράκι», που ελέγχει
την περιοχή. Φαίνεται πως εδώ υπήρχε κάποιας μορφής τεχνίτη οχύρωση,
που συμπλήρωνε την Φυσική. Ιστορικά αναφέρεται ότι στο Γεφύρι έγινε η
μάχη του Οπλαρχηγού Ι.Αγγελάκη από το χωριό Αρτοτίβα με τον
Γιουσούφ Αράπη το 1818.
Στις 26 Φεβρουάριου του 1828, έπειτα από την μάχη του Πλατάνου, όπως
αναφέρουν στον αρχιστράτηγο Τσώρτς, οι Έλληνες οπλαρχηγοί με
επικεφαλή τον Γ.Μακρή επιτέθηκαν στους Τούρκους στο Γεφύρι της
Αρτοτίβας κατορθώνοντας να τους αιφνιδιάσουν και κυνηγώντας τους να
τους αναγκάσουν να γυρίσουν στον Πλάτανο όπου και ταμπουρώθηκαν
στα σπίτια. Γράφουν στον αρχιστράτηγο: «τους εκαρτερέψαμε και
αυτουνούς, μετά την μάχη έξω από το χωριό και τους εδώσαμεν έναν
χαλασμό, τρομερόν και τους επήγαμε κυνηγώντας περί τον από τρεις
ώρες δρόμον».

13.  Το γεφύρι του Ανθοχωρίου είναι το μεγαλύτερο σε μήκος πέτρινο
γεφύρι της Μακεδονίας και συγκεκριμένα της Κοζάνης,
φθάνοντας τα 49 μέτρα, ενώ το πλάτος του είναι 2,7. Συνηθίζεται
να αποκαλείται και Γεφύρι Τσακνοχωρίου, όπως ήταν η παλιά
ονομασία του Ανθοχωρίου, αλλά και Γεφύρι Πραμόριτσα. Η
ακριβής χρονολογία κατασκευής του είναι άγνωστη, όμως
σύμφωνα με μαρτυρίες έχει χτιστεί πριν το έτος 1770.
 Ο θρύλος το θέλει να χτίστηκε με τη χορηγία κάποιου
μεγαλοκτηνοτρόφου. Όταν αυτός προσπάθησε να διαβεί με το
κοπάδι και την οικογένειά του τον ποταμό, μια απότομη και
ορμητική ροή έπνιξε τη μονάκριβη κόρη του. Ο τραγικός πατέρας
το θεώρησε σημάδι του Θεού που ήθελε να τον τιμωρήσει για την
πλεονεξία του, γιατί η περιουσία του ήταν μεγάλη. Τη νύχτα είδε
στον ύπνο του έναν άγγελο, ο οποίος τον πρόσταξε να
κατασκευάσει ένα γεφύρι στο σημείο όπου πνίγηκε το κορίτσι.

15. Το γεφύρι του Μανώλη βρίσκεται σε απόσταση 50χλμ από το
Καρπενήσι, είναι έργο του 17ο αιώνα και συγκεκριμένα του
1659 όπως δηλώνει και η επιγραφή του «ΕΚΤΙΣΘΗ ΤΟ 1659,
ΟΙ ΚΤΗΤΟΡΕΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΙ ΜΑΝΩΛΗΣ».
Πρόκειται για ένα πέτρινο μονοτοξοτό γεφύρι διαμέτρου
περίπου 30 μέτρων, ένα πραγματικό αριστούργημα της
λαϊκής αρχιτεκτονικής.
Το γεφύρι του Μανώλη πότε εξαφανίζεται και πότε
εμφανίζεται ξανά σταδιακά.
ΜΥΘΟΣ
 Σύμφωνα με την παράδοση το γεφύρι πήρε το όνομα του
από τον Ηπειρώτη χτίστη Μανώλη Χρυσιώτη ο οποίος είχε
εγκατασταθεί στο χωριό Δάφνη (Κουφάλα) όπου ζούσε με
την γυναίκα του την Παρασκευή. Το ζευγάρι δεν μπορούσε
να αποκτήσει απογόνους, γι’ αυτό το λόγο τρία μεγάλα έργα
του παραλληλίζονται ως παιδιά του, ως αγόρι το γεφύρι και
ως κόρες του οι εκκλησίες της Αγ. Παρασκευής στη Χρύσω
και της Αγ. Παρασκευή στα Βραγγιανά.

17.  Η Πιασμένη γη ή το Γεφύρι της Αγάπης βρίσκεται στο Τροβατιανό ρέμα κοντά στην Κακιά
Σκάλα. στην Ευρυτανία.Πρόκειται για ένα περίεργο γεωλογικό φαινόμενο. Φαίνεται πως με
το πέρασμα των χρόνων οι πλαγιές του φαραγγιού ενώθηκαν πάνω από το ρεύμα του
ποταμού
 Κάποτε στην περιοχή αυτή υπήρχαν δυο στάνες κτηνοτρόφων. Η μια βρισκόταν προς το
μέρος που σήμερα βρίσκεται το Τροβάτο και η άλλη προς το μέρος που σήμερα
βρίσκονται τα Βραγγιανά. Οι δυο οικογένειες των κτηνοτρόφων δεν είχαν αγαθές σχέσεις
και το ποτάμι, που τότε είχε πολύ νερό και ήταν σχεδόν αδιάβατο, αποτελούσε και το όριο
για τα βοσκοτόπια τους. Κάποτε η κόρη του κτηνοτρόφου που βρισκόταν προς το μέρος
που σήμερα βρίσκονται τα Βραγγιανά, πήγε στο ποτάμι να πλύνει. Από την άλλη μεριά του
ποταμιού την είδε ο νέος της άλλης οικογένειας, της μίλησε γλυκά και της είπε πως θα την
περιμένει πάντα εκεί να τη βλέπει κάθε φορά που θα έρχεται να πλύνει. Και επειδή τα μάτια
στέλνουν τις πιο αδιάψευστες ερωτικές επιστολές, η κόρη όλο και πιο συχνά ερχόταν να
πλύνει και να βλέπει το νέο και έτσι τα δυο παιδιά ερωτεύθηκαν βαθύτατα. Και, κάθε φορά
που η κόρη ερχόταν να πλύνει, ο νέος πήγαινε και της έκανε συντροφιά από την απέναντι
μεριά του ποταμιού. Και ενώ έλεγαν λόγια αγάπης και φλέγονταν από τον πόθο, ο καιρός
περνούσε αλλά ήταν αδύνατο να συναντηθούν, γιατί το ποτάμι ήταν βαθύ και ορμητικό και
δεν υπήρχε γεφύρι να περάσουν και ν' ανταμωθούν. Κάθονταν στις απέναντι όχθες του
ποταμιού ώρες πολλές και κοιτάζονταν, αλλά το αδιέξοδο συνεχιζόταν καθώς περνούσε ο
χρόνος και ο έρωτας έβαζε συνέχεια ξύλα στο καμίνι του πόθου.
Οι νέοι, πάνω στο αδιέξοδο που είχε δημιουργηθεί και μπροστά στον κίνδυνο να γίνουν
αντιληπτοί από τους γονείς τους και να τους στερήσουν ακόμη και τη δυνατότητα να
βλέπονται, αποφάσισαν και οι δυο να γονατίσουν και να παρακαλέσουν την Παναγία να
δώσει διέξοδο στο αδιέξοδό τους. Και πράγματι, κατά την παράδοση, η Παναγία που
κατανοεί τους νέους με τα αγνά αισθήματα, έπιασε με τα χέρια της και ένωσε τις δυο
απέναντι όχθες του ποταμιού, σχηματίζοντας έτσι γεφύρι. Τα δυο παιδιά έμειναν έκπληκτα
αρχικά, ύστερα ευχαρίστησαν την Παναγία και τρέχοντας πάνω στο γεφύρι, στην πιασμένη
γη, δηλαδή στο πέρασμα που δημιουργήθηκε, αγκαλιάστηκαν με αγάπη και πόθο περίπου
στο μέσον και έδωσαν τον αιώνιο όρκο αγάπης και αφοσίωσης. Από τότε το μέρος αυτό
εκτός από "Πιασμένη Γη" λέγεται και "Γεφύρι της Αγάπης".

18. Γεφύρι Τσαγκαράδας

19.  Το πέτρινο μονότοξο γεφύρι της Τσαγκαράδας βρίσκεται στην
αρχή του χωριού και από εκεί ξεκινά το φαράγγι του
Μυλοποτάμου. Αποτελεί το παλαιότερο και πιο γνωστό γεφύρι του
Πηλίου,.Το ίδιο το γεφύρι δεν είναι άμεσα συνδεδεμένο με κάποιο
ιδιαίτερο μύθο αλλά ο πλούτος του βουνού σε θεραπευτικά
βότανα από τα αρχαία χρόνια μέχρι και σήμερα συνδυάζεται με
τον μύθο του Κενταύρου Χείρωνα –γιο του Κρόνου- που διδάσκει
στον Ασκληπιό την ιατρική τέχνη. Κοντά του μαθήτευσαν ο
Ηρακλής , ο Αχιλλέας και ο Ιάσονας, που ξεκίνησε να φέρει από
την μακρινή Κολχίδα το Χρυσόμαλλο δέρας με την
κατασκευασμένη από τα αιωνόβια δένδρα του Πηλίου Αργώ.
Σ αυτό το βουνό, ο Πάρις έδωσε στην πιο όμορφη το μήλο της
έριδος, που έγινε η αιτία για τον Τρωικό πόλεμο και εδώ πάλι έγινε
ο γάμος θνητού και θεάς, του βασιλιά Πηλέα με την θεά Θέτιδα.
που τους τραγούδησαν ο Όμηρος και ο Πίνδαρος και γλέντησαν
παρέα το δωδεκάθεο με τους κοινούς ανθρώπους.

20. Γεφύρι Πλάκας

21.  Το γεφύρι της Πλάκας ήταν ένα πέτρινο τοξωτό γεφύρι στον Άραχθο άοταμό. σε
απόσταση 50 χιλιομέτρων από τα Ιωάννινα..Θεωρούνταν το μεγαλύτερο μονότοξο
γεφύρι των Βαλκανίων και το τρίτο μεγαλύτερο στην Ευρώπη. Κατέρευσσε τρείς
φορές, το 1860, το 1863, και το 2015, την τελευταία φορα έπειτα από βροχόπτωση.
Όμως, όσο για την τελευταία φορά (1η Φεβρουαρίου 2015), ισχύει και το γεγονός
ότι ήδη από το 2007, είχε πάθει μερική κατάρρευση, με το κεντρικό του τόξο να
καταρρέει το 2015. Τότε, το 2007, είχε δωθεί υπόσχεση για έργα στο γεφύρι, κάτι
που δέν είχε γίνει. Στις 2 Φεβρουαρίου 2015, μια μέρα μετά την κατάρρευση του
γεφυριού, επισκέφθηκε την περιοχή αντιπροσωπεία της τότε κυβέρνησης, με το
Εθνι
 Για το χτίσιμο του γεφυριού υπάρχει η παράδοση ότι στέριωσαν άνθρωπο στα
θεμέλιά του. Αλλοι ισχυρίζονταν ότι έβαλαν έναν Τούρκο κι άλλοι μια
επιληπτική κοπέλα από το χωριό Μονολίθι.

22. Γεφύρι Της Βωβούσας

23.  Βρίσκεται στο κέντρο του χωριού Βωβούσα στην
περιοχή του Ανατολικού Ζαγορίου.Κτίστηκε το 1748,
στις πηγές του Αώου, από τον Αλέξη Μίσιο.
Λέγεται ότι ακόμη και το ίδιο το
χωριό του χρωστάει το όνομά του,
αφού το “Βωβούσα” προέρχεται
από τη βοή των νερών που
συντροφεύουν καθημερινά τη ζωή
των κατοίκων.

25.  Το γεφύρι του Κοιλαδίου είναι χτισμένο δίπλα στον ομώνυμο οικισμό και ενώνει
τις όχθες του Τσαβαλεριώτικου ρέματος πηγή του παραπόταμου «Βέλο στον
νομό Κοζάνης.Το έργο το ανέθεσαν σε Πολυκαστανιώτες μαστόρους, οι οποίοι
φθάνοντας στο Κοιλάδι, άνοιξαν βαθιά θεμέλια στους δυο αντίκρυ βράχους και
ζήτησαν από τους κατοίκους του χωριού να θυσιάσουν ένα ζώο για να στεριώσει
το γεφύρι. Οι κάτοικοι πρότειναν αρχικά έναν πετεινό και έπειτα ένα πρόβατο,
αλλά οι μάστοροι αρνήθηκαν και τα δύο, γιατί επιθυμούσαν το τριμηνήτικο
μοσχάρι του χότζα που έβοσκε παραδίπλα. Για να μην αποκαλύψουν τις
προθέσεις τους στους Κοιλαδιώτες, τους ζήτησαν να αποφασίσει το ρέμα ποια
θυσία θέλει. Έτσι περίμεναν μια μέρα που έβρεχε, και αφουγκράστηκαν τη βουή
του ρέματος στη χαράδρα. Η βουή ακουγόταν σαν μουγκρητό μόσχου, και έτσι
οι Βαλαάδες πείστηκαν ότι έπρεπε να θυσιαστεί το μοσχάρι. Το μοσχάρι
θυσιάστηκε, ψήθηκε στο φούρνο και οι μάστορες το έτρωγαν για δύο ημέρες. Σε
είκοσι μέρες η κατασκευή του γεφυριού είχε τελειώσει. Η σημερινή του
κατάσταση είναι προφανώς καλή καθώς χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα από
αυτοκίνητα που περνάνε πάνω από αυτό.


27.  Το γεφύρι του Ζιάκα αναφέρεται και ως Γεφύρι της Τίστας που είναι η
παλιά ονομασία της κοινότητας Ζιάκα Γρεβενών ή Τουρκογέφυρο,που
οφείλεται σε πιθανή χρηματοδότηση του από κάποιον Τούρκο κατά την
περιοδο της τουρκοκρατιας Ο δρόμος που περνούσε πάνω από το γεφύρι
ονομαζόταν αλλιώς Βασιλική Στράτα ,καθώς ήταν πολυσύχναστος
δρόμος στην τουρκοκρατία αφού από εκεί διέρχονται τα βλάχικα
εμπορικά καραβάνια προς τη Θεσσαλία.Σύμφωνα με ιστορικές
παραδόσεις στην περιοχή που βρίσκεται το γεφύρι έγινε η μάχη μεταξύ
του Γιαννούλα Ζιάκα,αδερφού του οπλαρχηγού Θεόδωρου Ζιάκα, και των
Τούρκων.Η παράδοση λέει ότι ο Γιαννούλας έγραψε στο ίδιο σημείο ένα
ποίημα.Στο παρελθόν κοντά στο γεφύρι βρέθηκαν τάφοι,οι οποίοι όμως
δεν σώζονται σήμερα.Ένα δημοτικό τραγούδι των Γρεβενών αναφέρει
χαρακτηριστικά:
«Εσείς πουλιά πετούμενα, που πάτε στον αέρα,Μην είδατε το Θόδωρο, το
Θόδωρο το Ζιάκα;Εμείς, πουλιά, τον είδαμε μέσ’ στ’ Άσπρα τα
Γεφύρια.Παλικαράκια διάλεγε,παδιά του εικοσιένα.Τριών περπάτημα το
πήρε για μια νύχταΣτα Γρεβενά ξημέρωσε, μέσ’ τη μεγάλη χώρα.Ήτανε μέρα
του Βαγιού,το βράδυ του Λαζάρου,Που πάν ’οι αρχόντοι στην εκκλησιά, που
πάν’ να μεταλάβουν».

29.  Είναι το μεγαλύτερο σωζόμενο πέτρινο γεφύρι της
Μακεδονίας. Είναι χτισμένο με ιδιαίτερα επιμελημένη
πελεκητή πέτρα. Φέρει το όνομα του Μουσταφά Πασά ή
Σπανού, από το Αργυρόκαστρο, από τον οποίο
χρηματοδοτήθηκε η τελευταία ανακατασκευή του το 1846,
πάνω στα ερείπια διπλής γέφυρας που είχε χτιστεί. Λέγεται
ότι μέχρι το 1980 σωζόταν ο τάφος του Σπανού δίπλα στο
γεφύρι (μικρό κτίσμα και επιτύμβια σχιστόπλακα), αλλά
καταστράφηκε από τυμβωρύχους. Δίπλα υπήρχε χάνι, μέρος
των εσόδων του οποίου χρησιμοποιούνταν για την
συντήρηση του γεφυριού. Στο χάνι διανυκτέρευαν τα
καραβάνια που πήγαιναν προς Θεσσαλονίκη ή Γιάννενα.
Υπήρχε επίσης τούρκικο φυλάκιο.

30. Το γεφυρι της Άρτας

31. Η ιστορική έρευνα διατυπώνει ότι ο θρύλος αυτός έκρυβε πολλά χρόνια μια
ιστορική αλήθεια για την περιοχή της Άρτας και γενικότερα της Ηπείρου. Όταν
χρειάστηκε να περάσει από την περιοχή μεγάλη δύναμη τουρκικού στρατού, οι
Τούρκοι ζήτησαν από τους κατοίκους βοήθεια. Πολλοί μάστορες και τεχνίτες
προστρέξανε για να βοηθήσουν. Όταν όμως έμαθαν το λόγο που έπρεπε να
κατασκευαστεί, πήγαιναν τη νύχτα και γκρέμιζαν ό,τι την προηγούμενη μέρα οι ίδιοι
είχαν φτιάξει.Οι Τούρκοι ζήτησαν να μάθουν γιατί αργεί τόσο πολύ το έργο και
εκείνοι απάντησαν ότι τελικά το μέρος είναι στοιχειωμένο. Ο Τούρκος διοικητής
λοιπόν διέταξε τη σύλληψη του Πρωτομάστορα και της γυναίκας του και τη
θανάτωσή τους. Τότε όλοι φοβήθηκαν και ολοκλήρωσαν το γεφύρι. Το τούρκικο
ασκέρι συνόδευαν οι κατάρες των Ελλήνων. Μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας
από τον Τουρκικό ζυγό, οι κατάρες έγιναν ευχές για τον ελληνικό στρατό.Κατά το
δημοτικό τραγούδι που ανήκει στα άσματα του ακριτικού κύκλου, 1300 κτίστες, 60
μαθητές, 45 μάστοροι (μηχανικοί) υπό τον Αρχιμάστορα προσπαθούσαν να κτίσουν
τη γέφυρα της οποίας τα θεμέλια κάθε πρωί ήταν καταστραμμένα. Μέχρι που πτηνό
με ανθρώπινη φωνή γνωστοποίησε πως για να στεριώσει η γέφυρα απαιτείται η
ανθρωποθυσία της συζύγου του Πρωτομάστορα. Το οποίο και έγινε με κατάρες που
καταλήγουν σε ευχές.

32. Το κομμένο γεφύρι

33.  Αρκάδες μαστόροι με διαταγή των Τούρκων έχτισαν στις αρχές της
Τουρκοκρατίας ένα τρίτοξο γεφύρι στη θέση
Παναγιά, στονΚερπινιώτικο Λάδωνα, για να μετακινούν εύκολα τα
στρατεύματά τους. Με τον ξεσηκωμό των κλεφτών χτυπήθηκαν οι
Τούρκοι του Λάλα και κυνηγημένοι πέρασαν το Λάδωνα προς την
Αρκαδία. Μια Τουρκάλα αποκαμωμένη άφησε το μωρό της στη Βαλάκα
της Κερπινής για να γλιτώσει. Το παιδί περιμάζεψε ο τσέλιγκας
Καραβασίλης κι όταν μεγάλωσε και του φανέρωσε την αλήθεια εκείνο
πήγε στους Τούρκους κι έγινε αξιωματικός. Κάποτε, όταν ήταν στη
Στρέζοβα, κάλεσε τον Καραβασίλη να τον επισκεφτεί. Αυτός
παρουσιάστηκε τρομαγμένος. Μετά τη γνωριμία του υποσχέθηκε ότι
"ό,τι ζητήσει θα του το κάνει". Ο Καραβασίλης παρακάλεσε να χαλάσει
το γεφύρι, για να γλιτώσει ο τόπος από τις επιδρομές των Τούρκων.
Με λύπη του ο Τούρκος αξιωματικός κράτησε το λόγο του και χάλασε
το γεφύρι, ρίχνοντας στον τοίχο δριμύ ξύδι. Από τότε ονομάστηκε
"Κομμένο γιοφύρι".

35. ΜΥΘΟΣ
 Το Γεφύρι της Πύρρας κτίστηκε τον 18ο αιώνα .Βρίσκεται
στον αγροτικό χωματόδρομο που ενώνει την Πύρρα με το
Νεραϊδοχώρι στα Τρίκαλα.. Ίσως να σχετίζεται με την
Πύρρα σύμφωνα με τον μύθο:
Ο Δευκαλίων και η γυναίκα του η Πύρρα ήταν οι μόνοι
άνθρωποι που διασώθηκαν από τον περίφημο
κατακλυσμό και συνέθεσαν το ανθρώπινο γένος . Λέγεται
ότι μετά από τον κατακλυσμό και την καταστροφή που
αποφάσισε να φέρει ο Δίας, ο Δευκαλίων, ύστερα από
προτροπή του πατέρα του, έφτιαξε μία κιβωτό .Πετώντας
τις πέτρες που μετασχηματίζονταν σε άνδρες και
γυναίκες, ο Δευκαλίων με τη Πύρρα δημιούργησαν
απ’την αρχή την ανθρωπότητα.

37. Το Γεφύρι του Κόπανου κατασκευάστηκε τον 18ο αιώνα και πιο συγκεκριμένα το
1730*. Ήταν πέτρινο, τοξωτό ,κατασκευάσθηκε για τη ζεύξη του Ευρώτα κι έπαιζε
σημαντικό ρόλο στην επικοινωνία εντός κι εκτός Λακεδαίμονος, συνδέοντας τον
μοναδικό αμαξιτό δρόμο από και προς Μυστρά (και μεταγενέστερα από και προς
τη Σπάρτη.Το Γεφύρι του Κόπανου γκρεμίστηκε το 1902, όταν μεγάλη κατεβασιά
του Ευρώτα το παρέσυρε στο πέρασμά της**. Την πτώση του αυτή συνόδεψαν
μέχρι τις μέρες μας διάφοροι μύθοι και λαϊκοί θρύλοι, δίνοντάς του μυθικές
διαστάσεις! Θεωρείται βέβαιο πως το Γεφύρι του Κόπανου υπήρξε το πρώτο
αξιοθέατο που συναντούσαν οι επισκέπτες της Λακεδαίμονος και της κοιλάδας
του Ευρώτα. Για σχεδόν δύο αιώνες οι Ευρωπαίοι περιηγητές που επισκέφτηκαν
τη Λακεδαίμονα και το Μυστρά το περιέγραψαν στα κείμενα τους ή το σχεδίασαν
σε γκραβούρες. Κάποιες από αυτές δημοσιεύτηκαν στον Ευρωπαϊκό τύπο ή
αντιγράφηκαν κι αναπαράχθηκαν σε νέες γκραβούρες κυκλοφορώντας ευρέως
στη Γηραιά Ήπειρο. Έτσι το Γεφύρι του Κόπανου που έστεκε γεφυρώνοντας τον
Ευρώτα αποτελεί την πλέον αναγνωρίσιμη εικόνα του ιστορικού μας ποταμού.

39. Το ιστορικό γεφύρι της Καρύταινας βρίσκεται επί του
Αλφειού, κάτω από την επίσης ομώνυμη ιστορική
κωμόπολη.
Με σαφή τη σχέση με αυτόν της Άρτας, ο μύθος λέει ότι,
προκειμένου να στεριώσει το γεφύρι, στα θεμέλιά της είναι
θαμμένη μια πριγκίπισσα των Φράγκων.
Ανακατασκευάστηκε από τον Ραούλ Μανουήλ Μελική, γόνο
σπουδαίας Βυζαντινής οικογένειας. Από τον ίδιο χτίστηκε
και ένα τόξο σε μεσόβαθρο, που ακουμπάει πάνω σε βράχο
(το δεύτερο τόξο από ανάντη) και λειτουργούσε σαν
ανακουφιστικό . Λέγεται ότι προσπαθώντας να περάσει το
ποτάμι παραλίγο να πνιγεί και γι' αυτό ξανάχτισε το ήδη
μισοκατεστραμμένο γεφύρι

41. Το πέτρινο γεφύρι ήταν ελαφρώς κατηφορικό προς τη βόρεια
όχθη. Η μικρή σχετικά απόσταση ανάμεσα στους δύο
βράχους ευνόησε την δημιουργία ενός θρύλου. Σύμφωνα με
το θρύλο ,ο Μέγας Αλέξανδρος πήδηξε με το άλογο του ,το
Βουκεφάλα ,από τη μία βραχώδη όχθη του ποταμού
απέναντι στην άλλη. Η προφορική παράδοση αναφέρει ότι
στις βραχώδεις όχθεις του Βενέτικου, διπλά στη γέφυρα,
υπάρχουν τα ίχνη του Βουκεφάλα. Τα ίχνη πετάλων που
διασώζονται στα βράχια ,διπλά στη σημερινή γέφυρα ,είναι
προφανώς σημάδια στήριξης υποστυλώματος ξύλινης
γεφύρας του μακρινού παρελθόντος ,που η λαϊκή παράδοση
τα συνδέει με το πέρασμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου από την
περιοχή και τα πατήματα του Βουκεφάλα.
Ένα πανέμορφο πέτρινο στολίδι που κοσμούσε
κάποτε τον Βενέτικο στα Γρεβενά!
ΜΥΘΟΣ

43.  Κάτω από τη Μόρφη ο Πραμόριτσα ενώνεται με το Παλιομάγερο, ένα
ρέμα πλούσιο σε νερά που πηγάζει από τον Τάλιαρο και διέρχεται πολύ
κοντά στη Χρυσαυγή. Σύμφωνα με την παράδοση, το μονότοξο γεφύρι
που βρίσκεται εδώ κτίστηκε το έτος 1854 με τη χορηγία ενός ληστή, του
Νικόλαου Ζάμπρου, από το Πολυνέρι Γρεβενών. Ο ληστής είχε τη φήμη
του τρομερού και αδίστακτου και αποτελούσε μάστιγα για τα χωριά του
Βοΐου και των Γρεβενών. Σε μια καταδίωξή του από τα τούρκικα
αποσπάσματα δεν κατάφερε να περάσει το ρέμα, που εκείνη τη μέρα
ήταν πλημμυρισμένο, και ζήτησε από τους Χρυσαυγιώτες να τον
κρύψουν στα σπίτια τους. Όταν οι Τούρκοι ήρθαν στο χωριό, οι κάτοικοι
αρνήθηκαν τα πάντα. Ως αντάλλαγμα ο ληστής υποσχέθηκε να
χρηματοδοτήσει το χτίσιμο του γεφυριού και επιθεωρούσε πιθανό ο ίδιος
το έργο κρυμμένος στον παρακείμενο νερόμυλο. Αρχιμάστοράς του
θεωρείται ο Διλοφίτης Νικόλαος Αναγνώστης Τζιούφας, ο οποίος
λέγεται ότι κατασκεύαζε ακόμα και τα εργαλεία του. Τα στηθαία
φτιάχτηκαν από τους Χρυσαυγιώτες, Ευθύμιο Ζιούλα και Αθανάσιο
Πούλιο αν και μια άλλη εκδοχή θέλει τους δύο τελευταίους
αποκλειστικούς δημιουργούς ολόκληρης της κατασκευής.

45.  Βρίσκεται στη νότια πλευρά του χωριού Τρίκωμο, περίπου
3χλμ έξω απ' αυτό. Γεφυρώνει το Βενέτικο ποταμό και
συνδέει το Τρίκωμο με το Μοναχίτι Γρεβενών . Λέγεται ότι η
περιοχή ονομάζεται ‘Καγκέλια’ εξαιτίας της ιφιοειδούς-σε
σχήμα φιδιού μορφής που είχε το παλιό μονοπάτι,αμέσως
μετά το γεφύρι , στα ανέβασμα για το χωριό Μοναχίτη.
Είναι γνωστό και ως ‘Γεφύρι του Τρικώμου’ ή ‘Γεφύρι της
Καστανιάς’ από ια καστανιά που μέχρι σήμερα υπάρχει στο
δυτικό άκρο της γέφυρας και αποτέλεσε σημείο αναφοράς
κατά τη στρατιωτική χαρτογράφηση της περιοχής από τη
Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού , πριν το ‘Β Παγκόσμιο
Πόλεμο.

47.  Το γεφύρι της Ζούζουλης είναι χτισμένο στην θέση
Καζάνια , γεφυρώνει το Ζουζουλιώτικο ρέμα και ενώνει
τη Ζούζουλη με τα Γρεβενά και το Τσοτύλι. Η
παράδοση αναφέρει ότι χτίστηκε με τη χορηγία ενός
αγωγιάτη από τη Φούρκα της Κόνιτσας, εις μνήμη του
αδερφού του που πνίγηκε στο ρέμα. Μια άλλη εκδοχή
θέλει να χτίστηκε με τη χρηματοδότηση του τοπικού
άρχοντα, επειδή συγκινήθηκε από τον πνιγμό ενός
μικρού κοριτσιού, όταν το τσελιγκάτο της επιχείρησε να
διαβεί το ορμητικό ρέμα. Οι μάστορες ήταν από την
Καστάνιανη της Κόνιτσας, που θεωρούνταν οι
καλύτεροι της Ηπείρου

49.  Το γεφύρι του Τρικώμου ή αλλιώς του Αζίζ Αγά βρίσκεται κάτω από το
χωριό Τρίκωμο των Γρεβενών. Το ποτάμι το οποίο γεφυρώνει είναι ο
Βενέτικος ποταμός. Το γεφύρι βρισκόταν πάνω στις ορεινές
μουλαρόστραρες που συνέδεαν την Ήπειρο με τη Μακεδονία.
Ονομάζεται Τρίκωμο (δηλαδή τρείς + κώμες) .Επίσης η δεύτερη του
ονομασία οφείλεται στον χορηγό του, Αζίζ Αγά. Φυσικά
χρηματοδοτήθηκε από τον Αζίζ Αγά, ο οποίος όπως ήδη είπαμε είναι ο
χορηγός . Όταν οι σκαλωσιές και τα καλούπια στήθηκαν για τρίτη φορά,
ο Αζιζ Αγάς απείλησε τον πρωτομάστορα πως αν το γεφύρι πέσει για
τρίτη φορά "θα του πάρει το κεφάλι". Την ώρα που αφαιρούταν και τα
τελευταία καλούπια, ο πρωτομάστορας έντρομος κατέφυγε στη "ράχη
Σκύφτη", λίγο νότια του γεφυριού, κατά το Κηπουριό για ν' αποφύγει τις
κυρώσεις αν το γεφύρι ξαναέπεφτε. Το γεφύρι όμως τη φορά αυτή
στάθηκε όρθιο. Ο Αγάς κάλεσε κοντά του με έναν ζαπτιέ (χωροφύλακα)
τον πρωτομάστορα, τον συνεχάρη και τον πλήρωσε.

51. Συνέδεε το Κριμήνι και το Ροδοχώρι με το Τσοτύλι, κάτι που εξακολουθεί
να κάνει και σήμερα, αφού διέρχεται από πάνω του.
Ένα τραγούδι το οποίο σχετίζεται με το πετρογέφυρο Κριμηνίου Κοζάνης
είναι το:
«Όταν ο κόσμος μας θα καίγεται ,
όταν τα γεφύρια πίσω μας θα κόβονται,
εγώ θα είμαι εκεί να σας θυμίζω τις μέρες τις παλιές.»
Στίχοι: Διονύσης Σαββόπουλος

53. Το γεφύρι του Πασά χτίστηκε το 1690.
Βρίσκεται στον Αλιάκμονα ποταμό, κάτω από το χωριό
Κοκκινιά, κοντά στο δρόμο Γρεβενών –Κοζάνης
Λένε πως ο Μαχμούτ Πασάς προχώρησε στη δωρεά,
όταν από θαύμα σώθηκε μία από τις συζύγους του την
οποία είχε παρασύρει ο φουσκωμένος Αλιάκμονας.το
γεφύρι.

55.  Τα υπολείμματα του βυζαντινού υδατογέφυρου που
βρίσκονται στην είσοδο της παλαιάς πόλης, πάνω στον
αρχαίο ποταμό Σαμία, στις Φέρες. Το μεγαλύτερο τμήμα του
κατεδαφίστηκε το 1955. Μετέφερε το νερό από μακρινή
πηγή στον οικισμό της Μονής.
Λένε ότι έγινε με προσωπική επίβλεψη και φροντίδα του
Ισαάκιου Κομνηνού (16 Ιανουαρίου 1093 - 1152). Ο Ισαάκιος
Κομνηνός ίδρυσε και τον ιερό ναό της Παναγίας
Κοσμοσώτηρας των Φερών, λίγο πριν πεθάνει.

57. Το γεφύρι της Τέμπλας βρίσκεται στον Αχελώο, και ενώνει τα χωριά Τοπόλιανα της Ευρυτανίας και Βρουβιανά του
Βάλτου. Χτίστηκε το 1909.
Παλιά το λέγανε και γεφύρι του Στράτου, του Νικολάου Στράτου, του δικηγόρου και βουλευτή απο το Λουτρό της
Αιτωλοακαρνανίας, ο οποίος μερίμνησε για τη κατασκευή του.
Το αποκαλούν και γέφυρα των Βρουβιανών, χωριού της Αιτωλοακαρνανίας που βρίσκεται κοντά του. Η γέφυρα έγινε
στόχος ανατίναξης κατα τον εμφύλιο πόλεμο και απο τα δύο αντίπαλα στρατόπεδα. Φέρει δε μεγάλη ρωγμή στο
ανατολικό της βάρθρο μετά απο αποτυχημένη έκρηξη. Με κίνδυνο της ζωής τους οι κάτοικοι της περιοχής,
επιχειρούσαν να περάσουν απέναντι χρησιμοποιώντας πότε σχοινιά, πότε ξύλα και πότε περαταριές, άλλοτε πλωτές και
άλλοτε εναέριες. Στη Θέση Πόρος υπήρχε ένα παλιό μονότοξο γεφύρι το όποιο κατέρρευσε και οι κάτοικοι της γύρω
περιοχής, για να διέρχονται, τοποθέτησαν ένα μεγάλο κορμό ελάτου (ΤΕΜΠΛΑ) απ’ όπου και το όνομα που φέρει
σήμερα το γεφύρι, μαζεύτηκαν λοιπόν 60-70 άντρες, ανέβηκαν στο βουνό και κόψανε ένα τεράστιο έλατο, όσο το πλάτος
του ποταμού στο σημείο εκείνο και στήσανε ένα γεροδεμένο ξύλινο γεφύρι, που λόγο του χρώματος του έμεινε γνωστό
σαν το πράσινο γεφύρι. Για αρκετό διάστημα με αυτή την τέμπλα, το μακρύ και σχετικά φαρδύ κορμό, το πρόβλημα
λύθηκε. Από τον κορμό αυτό, δηλαδή την τέμπλα πήρε και την ονομασία «Γέφυρα Τέμπλας». Μάλιστα και ολόκληρη η
γύρο περιοχή ονομάστηκε από τότε και παραμένει μέχρι σήμερα γνωστή σαν Τέμπλα. Δυστυχώς, η ήρεμη και χωρίς
προβλήματα διάβαση του ποταμού, δεν έμελε να κρατήσει για πολλά χρόνια. Η διακοπή μάλιστα σημαδεύτηκε από ένα
παρά λίγο τραγικό γεγονός. Καθώς ένας τσοπάνος ο Φώτης Ματσιούλας περνούσε από το γεφύρι απέναντι στη
Ευρυτανία, για να βοσκίσει το κοπάδι του, έσπασε το ξύλινο γεφύρι και άνθρωπος και ζώα βρέθηκαν μέσα στα ορμητικά
νερά του Αχελώου, που όντας Δεκέμβρης μήνας κατέβαζε με δύναμη. Ευτυχώς, ο τυχερός τσοπάνης κατάφερε να σωθεί,
έχασε όμως τα περισσότερα ζώα του κοπαδιού του. Το πέτρινο λοιπόν γεφύρι που χτίστηκε αργότερα, συνέχισαν να το
λένε «της Τέμπλας» και μπορούμε να φανταστούμε τη σήμαινε για τον ταλαιπωρημένο τόπο. Θεωρήθηκε και όχι άδικα,
μεγάλο και χρήσιμο έργο, που κατάφερε να συνδυάσει κατά τον καλύτερο τρόπο, την υψηλή τεχνική με την ανεπιτήδευτη
τέχνη. Η γέφυρα έγινε στόχος ανατίναξης κατα τον εμφύλιο πόλεμο και απο τα δύο αντίπαλα στρατόπεδα. Φέρει δε
μεγάλη ρωγμή στο ανατολικό της βάρθρο μετά απο αποτυχημένη έκρηξη.

59. Λίγο πριν από το χωριό Νέδουσα στον δυτικό Ταΰγετο της Μεσσηνίας και
στην περιοχή «Λαγού Χάνι» συναντάμε το εξάτοξο Γεφύρι του Αγίου
Πολυκάρπου που χτίστηκε το 1901.
Τα αποσπάσματα του Ιμπραήμ θα κινήθηκαν μέσω της Μεγάλης
Αναστάσοβας και σαν προσφορότερο μέρος για την αντιμετώπισή τους
θεώρησαν ότι είναι τα στενά που οδηγούν στη Νέδουσα, κοντά στο
σημερινό εκκλησάκι του Αγίου Στρατηγίου.
Προηγουμένως όμως, όπως λέει ο θρύλος, σε μια απότομη και κρημνώδη
πλαγιά, πάνω από το φαράγγι του Νέδοντα, οι γυναίκες από την
Αρτεμισία και κάποιες από την Πολιανή που δούλευαν στην περιοχή,
κυκλωμένες από τους Αιγυπτίους του Ιμπραήμ για να μην πέσουν στα
χέρια τους έπεσαν από το γκρεμό στο απότομο φαράγγι. Από τότε η
θέση αυτή ονομάζεται “Γκρεμισμένες Γυναίκες”.

61. Το Θεογέφυρο είναι ένα μοναδικό γεφλυρι που το έφτιαξε η φύση και όχι ο
άνθρωπος!
Μετά τη Ζίτσα, κοντά στο χωριό Λίθινο, ο Καλαμάς έκανε το θαύμα του. Σκάλισε
με τα άγρια νερά του τον μεγάλο βράχο και παρουσίασε το παράξενο
δημιούργημα «Το Θεογέφυρο» που επί αιώνες διενευκόλυνε το πέρασμα του
ποταμού.
Σύμφωνα με την τοπική παράδοση, κάποια γυναίκα άφησε το νεογέννητο παιδί
της και διέσχισε το ποτάμι, μέσω ξύλινης γέφυρας για να επισκεφτεί κοντινό
μοναστήρι. Τότε, ξέσπασε καταιγίδα, ο ποταμός φούσκωσε και παρέσυρε την
ξύλινη γέφυρα. Η γυναίκα παρακάλεσε τον Θεό να τη βοηθήσει να επιστρέψει
εγκαίρως στο παιδί της για να το ταΐσει. Ξαφνικά, τα νερά υποχώρησαν και
σχηματίστηκε γεφύρι, το οποίο ονομάστηκε από τους ντόπιους «γεφύρι του
Θεού». Σύμφωνα με έναν άλλο θρύλο, ένας βράχος αποκολλήθηκε ύστερα από
σεισμό και σφήνωσε στο πιο στενό σημείο της χαράδρας, με αποτέλεσμα να
σχηματιστεί το πέτρινο γεφύρι....

63.  Για την κατασκευή του γεφυριού ο Κονιτσιώτης συγγραφέας Γιάννης Λυμπερόπουλος, γράφει στο βιβλίο του
«Παζαριού ανατομή»:
«Στο δρόμο μας, πιο κάτω, το γιοφύρι του Αώου.
Μοναδικό, μονότονο, χάρμα τέχνης κι’ ομορφιάς.
Φτιαγμένο με μεράκι στα 1870 απ’ τον Πυρσογιαννίτη πρωτομάστορα Ζιώγα Φρόντζο.
Ένωνε δυο κόσμους. Δυο κόσμους, που πίστευαν χρόνια πως δεν έχουν τίποτε το κοινό. Τους Ζαγορισίους και τους
Κονιτσιώτες.
Οι Κονιτσιώτες έλεγαν τους Ζαγορίσιους καντηλοκλέφτες κι’ οι Ζαγορίσιοι τους Κονιτσιώτες τραχανάδες.
Παράξενες προκαταλήψεις και συμπλέγματα, χωρίς δικαιολογία, ανάμεσα σε γειτονικούς πληθυσμούς, που κατά
βάθος σε τίποτα δεν διάφεραν.
Έτσι άφηναν τον συνδετικό τούτο κρίκο -το γιοφύρι του Αώου- αιώνες ξύλινο, πρόχειρο, έρμαιο στα μανιασμένα
ρέματα του ποταμού.
Ώσπου έτυχε νάρθη περνώντας για τα λουτρά του Ισβόρου κάποιος ξένος -Κατσανοχωρίτης-, χωρίς μίση και χωρίς
πάθος, ο Γιάννης Λούλης, κι έπεισε τους Κονιτσιώτες με τη γενναιοδωρία του πως έπρεπε επί τέλους να γίνει κάτι
μόνιμο ανάμεσα στους δυο βράχους του Στομίου.
Κι’ έγινε με τη συνδρομή και τη βοήθεια όλων των Κονιτσιωτών (αδελφοί Λιάμπεη 5.000 γρόσια, Αγγελική
Παπάζογλου 2.000 γρόσια, Μωχάμετ-μπέης Σίσκος 2.500 γρόσια, αδελφοί Μπεκιάρη 1.060 γρόσια κ.λπ.) ένα
ρωμαλέο καλλίγραμμο μνημείο, αντάξιο της τεκτονικής παράδοσης της επαρχίας».
 Το 1913 το γεφύρι βομβαρδίστηκε από τον Οθωμανό Τσαβίτ Πασά, που προσπάθησε έτσι να ανακόψει την προέλαση
των Ελληνικών στρατευμάτων.
Όμως οι βολές των κανονιών του Τούρκου Πασά δεν βρήκαν στόχο και έτσι το γεφύρι παρέμεινε όρθιο στη θέση
του.
Στις ζημιές όμως που υπέστη τότε, ήταν και η καταστροφή των τριών διαφορετικών σε μέγεθος κουδουνιών
(σύμφωνα με το βιβλίο του Γ. Λυμπερόπουλου, κατά κάποιους μίας μεγάλης καμπάνας), που υπήρχαν κρεμασμένα
στη μέση του τόξου.
Τα καμπανάκια αυτά με την ένταση του ήχου τους ειδοποιούσαν τους διαβάτες από τον κίνδυνο που αντιμετώπιζαν
όταν περνούσαν από το εκτεθειμένο στους ανέμους γεφύρι.
Το 1975 ο πολιτιστικός σύλλογος της Κόνιτσας φρόντισε και τοποθέτησε στο γεφύρι μια νέα καμπάνα, σε
αντικατάσταση των παλιών.

64.  Μελετώντας τις παραδόσεις που συνδέονται
με τα γεφύρια μας και εμπνευσμένοι από τα
δημοτικά μας τραγούδια , τολμήσαμε να
δημιουργήσουμε με «ανάλαφρη» διάθεση ,το
τραγούδι που ακολουθεί :

65. Το γεφύρι που λέει την ιστορία του.
Τα φώτα όλα πέσανε στης Άρτας το γεφύρι
 Για μένα λίγα ξέρετε ,γι΄αυτό και θα μιλήσω.
 Ήμουν για αιώνες ξύλινο και παραμελημένο.
 Δυό γείτονες μαλώνανε ,τι είχαν να χωρίσουν;
 Από τη μια άκουγα να λέν τους άλλους τραχανάδες
 κι από την άλλη ν΄απαντούν είστε καντηλοκλέφτες.
 Οι Ζαγορίσιοι ήτανε ,κόντρα στους Κονιτσιώτες.
 Μ΄έκαναν και περίμενα χρόνια και καρτερούσα ,
 να σταματήσουν τις φωνές και ΄μένα να προσέξουν.
 Ώσπου ένας ξένος διάβηκε στης Κόνιτσας τα μέρη ,
 με είδε και με λάτρεψε ,είπε θα σ΄αναστήσω !
 Επήγε και εμίλησε σ όλους τους Κονιτσιώτες
 Κι αυτοί ενθουσιάστηκαν , δώσαν τον οβολό τους.
 Γιάννη Λούλη τον λέγανε κι ήταν ξενομερίτης,
 Μα δες πώς τα κατάφερε όλους τους να συνδράμουν;
 Βάλανε πρωτομάστορα τον ξακουστό τον Φρόντζο ,
 Περήφανο με κάνανε , καλλίγραμμο μνημείο
 Να καμαρώνω , να βαστώ , τους βράχους του Στομίου!
 Κουδούνια μου επρόσθεσαν στου τόξου μου τη μέση, Υπεύθυνες καθηγήτριες: Λιόρα Θ., Παρασκευαΐδου Ε., Ταουκτσή Δ.
 όταν φυσάει ο άνεμος να ειδοποιώ τον κόσμο.
 Και πάνω που χαιρόμουνα και αγέρωχα στεκόμουν
 προσπάθησε ο Τσαβίτ Πασά να με κατατροπώσει,
 Όμως απέτυχε η βολή του κανονιού το στόχο!
 Και σήμερα θε να σας πω , πως νιώθω φημισμένο.
 Γύρω μου συγκεντρώνεται ο κόσμος κι ο κοσμάκης ,
 έρχονται δω για να με δουν , πάνω μου να πατήσουν ,
 γύρω μου να περιδιαβούν ,στον ποταμό να πέσουν
 Να κάνουν τη βαρκάδα τους , να με φωτογραφήσουν .
 Έτσι και γω αποφάσισα να κάτσω εδώ ,ν΄αντέξω
 Να λέω πως είμαι το «ακριβό» , της Κόνιτσας γεφύρι!
Περιβαλλοντική ομάδα
1ου Γυμνασίου
Ευόσμου