1. PHÂN TÍCH KẾT QUẢ
DỊCH MÀNG PHỔI
Báo cáo viên: ThS. Lê Khắc Bảo
Bộ môn Nội – Đại học Y Dược TPHCM
2. MỤC TIÊU BÀI GIẢNG
1. Biết chỉ định – chống chỉ định chọc dịch
màng phổi phân tích
2. Biết qui trình tiếp cận chẩn đoán nguyên
nhân tràn dịch màng phổi dịch tiết
3. Biết tiêu chí phân loại – chẩn đoán:
o Sinh hóa: TDMP dịch thấm – tiết
o Tế bào: TDMP máu, mủ, tăng tế bào ái toan
o Tiêu chí chẩn đoán nguyên nhân
3. CHỈ ĐỊNH
Hiện diện của DMP đồng nghĩa chỉ định chọc
DMP trong mọi trường hợp, trừ khi
TDMP hai bên trong bệnh cảnh lâm sàng gợi ý
mạnh mẽ là TDMP dịch thấm
TDMP lượng ít (< 1cm trên phim nghiêng)
(*) TDMP dịch thấm đáp ứng kém điều trị vẫn
chọc DMP
4. CHỐNG CHỈ ĐỊNH
Chống chỉ định chọc DMP là tạm thời khi nguy
cơ tai biến do chọc lớn
Nguy cơ tai biến lớn trong các trường hợp:
o Rối loạn yếu tố đông máu chưa được điều chỉnh
o Giảm tiểu cầu < 50.000/ mm3 chưa được điều chỉnh
o Bệnh nhân không hợp tác
o TDMP lượng ít
9. TIÊU CHUẨN PHÂN LOẠI
Trường hợp TDMP dịch thấm (suy tim, xơ gan)
nhưng có dùng lợi tiểu trước đó Protein và
LDH tăng do cô đặc TDMP giả tiết
10. CÁC TIÊU CHUẨN PHÂN LOẠI
Hồng cầu DMP
o Hct DMP > 50% Hct máu
o Hct DMP < 1% máu không đáng kể
Bạch cầu DMP
o N > 50% ưu thế neutrophil
o L > 50% ưu thế lymphocyte
o L > 80% ưu thế tuyệt đối lymphocyte
o E > 10% TDMP tăng eosinophile
12. TIÊU CHÍ CHẨN ĐOÁN
pH DMP bình thường = 7,6
pH chủ yếu do nhiễm trùng, nhưng pH cũng
trong thấp khớp, rách thực quản, bệnh ác tính
pH < 7,2 & glucose thấp nằm cùng bệnh cảnh
13. NGUYÊN NHÂN TDMP
Soi tìm AFB trong DMP (+) từ 10 – 20%
Cấy tìm BK trong DMP (+) từ 25 – 50%
GPB mẫu sinh thiết màng phổi (+) đến 90%
ADA DMP do lao > 40 UI/L nhưng:
o ADA cũng tăng: Tràn mủ, thấp khớp, bệnh ác tính
o ADA không tăng trong: Lao kèm HIV
