2. İktisatçı ve Muhasebeci Açısından
Firmaya Bakış
GELİR
Toplam
Fırsat
Maliyeti
Bir İktisatçının
Firmaya Bakışı
Bir Muhasebecinin
Firmaya Bakışı
GELİR
Ekonomik
Maliyet
Zımni
Maliyet
Açık
Maliyet
Açık
Maliyet
Muhasebe
Karı
3. MALİYET TEORİSİ
• Firmanın Üretim Maliyetleri
– Maliyet Kavramları
• Açık Maliyetler (explicit costs):
• Satın alınan üretim faktörlerine yapılan harcamaların tutarı
• Örtük/Zımni Maliyetler (implicit costs):
- Firmanın kendi mülkiyetinde olması nedeniyle üretim esnasında bir bedel ödemeden sahip
olduğu faktörlerin kiralandığı takdirde elde edilecek (kira,ücret v.b.) gelirler
• Ekonomik Maliyet (Açık+Örtük Maliyetler)
• (Firma Açısından) Kar Maksimizasyonu Hedefi:
• Toplam hasılat toplam maliyet farkını olabildiğince açmak
• Alternatif Maliyet (Fırsat Maliyetleri)
• (Toplum Açısından) Kaynak Tahsisinin Etkinliği Hedefi:
• Yalnız üretilen malın ekonomik maliyetini değil, bu faktörler başka bir malın üretiminde
kullanılsaydı ne kadar üretim yapılabileceğinin değerlendirilmesini de içerir.
• A malının üretilmesiyle ne kadarlık B malının üretiminden vazgeçtik?
(Fırsat maliyeti/Harcanan Fırsatlar)
Firma ekonomik maliyeti Toplum Alternatif maliyeti
Hedefler
• Maliyetler ve Girdiler (Costs and inputs)
– Maliyetler ve Üretim Faktörlerinin Verimlilikleri
– Maliyetler ve Üretim Faktörlerinin Fiyatları
– Sabit ve Değişken Maliyetler (fixed and variable cost )
18. 0
20
40
60
80
100
0 1 2 3 4 5 6 7 8
TC
TVC
TFC
Diminishing marginal
returns set in here
Total costs for firm X
19. Kısa Dönem Maliyetler
• Ortalama ve Marjinal Maliyetler
– Marjinal Maliyet
– Ortalama Maliyetler
• Ortalama Sabit Maliyet (AFC)
• Ortalama Değişir Maliyet (AVC)
• Ortalama (toplam) Maliyet (AC)
– AC ve MC Arasındaki İlişki
Q
TC
MC
∆
∆
=
Q
TC
AC =
Q
TFC
AFC =
Q
TVC
AVC =
28. Uzun Dönem Maliyetler
• Production in the long run
– Uzun Dönemin Anlamı
– Ölçeğe Göre Getiri
• Ölçeğe Göre Artan Getiri
• Ölçeğe Göre Sabit Getiri
• Ölçeğe Göre Azalan Getiri
29. Uzun Dönem Maliyetler
• Production in the long run (cont.)
– economies of scale
• specialisation and the division of labour
• indivisibilities
• container principle
• greater efficiency of large machines
• by-products
• multi-stage production
• spreading overheads
• financial economies
• economies of scope
– diseconomies of scale
– external economies of scale
– external diseconomies of scale
30. Uzun Dönem Maliyetler
• Long-run average costs
– assumptions behind the curve
• factor prices are give
• state of technology and factor quality are
given
• firms choose least-cost combination of
factors
– shape of the LRAC curve
– a typical LRAC curve
31. Deriving long-run average cost curves: factories of fixed size
SRAC3
Costs
Output
O
SRAC4
SRAC5
5 Fabrika
4 Fabrika
3 Fabrika
2. Fabrika
1. Fabrika
SRAC1 SRAC2