Deze presentatie wordt gebruikt tijdens de labovoorbereidingen van Lab Analytische Chemie aan het departement Gezondheidszorg en Technologie van de Katholieke Hogeschool Leuven.

1. Practicum 7 (Pagina 91-95 & p 72 – 74)
Redoxtitraties: Manganometrie: (COOH)2/KMnO4/Fe2+/K2Cr2O7 + Chromatometrie
1. Principe
oranje groen groen-blauw geel
paars licht-groen kleurloos geel
oxidator
reductor
oxidator
Het Cr2O72– wordt in H2SO4c midden behandeld met een gekende overmaat Fe2+.
De overmaat Fe2+ wordt getitreerd met MnO4- 0,05 N
Opmerking! Een rechtstreekse titratie van Fe2+ met Cr2O72- is quasi onmogelijk omdat er geen duidelijke
kleuromslag is waar te nemen!
Vakgroep Chemie
Labo analytische 1 Chemie Departement G&T/KHLeuven
chemie

2. Practicum 7 (Pagina 91-95 & p 72 – 74)
Redoxtitraties: Manganometrie: (COOH)2/KMnO4/Fe2+/K2Cr2O7 + Chromatometrie
• Standaardisatie van KMnO4 met (COOH)2¢2H2O
• Standaardisatie van Fe2+ met KMnO4
• Titratie van Cr2O72- met Fe2+ en MnO4-
Vakgroep Chemie
Labo analytische 1 Chemie Departement G&T/KHLeuven
chemie

3. Werkwijze
A. Bereiding van 400 ml KMnO4 0,05 N (Pagina 94)
1 l 1 N KMnO4 → 31,60 g KMnO4
0,4 l 0,05 N KMnO4 → 31,60 g/val x 0,4 l x 0,05 val/l = 0,632 g KMnO4
Afwegen in het labo op een bovenweger (op een horlogeglas) of beker van 600 ml. Voeg hieraan 200 ml
H2OAD toe en 15’ zachtjes laten koken, afgedekt met een groot horlogeglas.
Aanlengen met H2OAD tot 400 ml, afkoelen (stromend H2O) en filtreren op glaswol
Vakgroep Chemie
Labo analytische 1 Chemie Departement G&T/KHLeuven
chemie

4. B. Standaardisatie van het KMnO4 met (COOH)2∙2H2O (pagina 72)
Reactie
1. Principe
Titratiereactie
Reactie is complexer dan hierboven aangegeven! In warm zwavelzuur midden en gekatalyseerd door Mn 2+
2. Voorzorgen
Ox/Red
a) Mn2+ katalyseert
Dus in het begin traag MnO4- toevoegen +1,23 MnO /Mn2+ 2
b) Eindpunt: roze kleur, moet maximaal 5’ bestaan anders te ver!
<
spontaan
3( )
+1,70 MnO4– /MnO2
2( )
E0
kleine overmaat hoge concentratie
gevormd tijdens titratie
c) MnO4- = sterk gekleurd: bovenste van de meniscus aflezen in de buret!
d) MnO4- in de buret want H2C2O4 niet reducerend genoeg om MnO4- naar Mn2+ te reduceren met enkele
druppels
e) MnO2 afgezet in de buret (spoelen met HClc)
f) Warm titreren: de oxaalzuur C–C-binding moet doorbroken worden tot 2CO 2 (min 60°C)
Vakgroep Chemie
Labo analytische 1 Chemie Departement G&T/KHLeuven
chemie

5. B. Standaardisatie van het KMnO4 met (COOH)2∙2H2O (tweede methode)
3. Werkwijze
a. Bereiding van de oplossing (COOH)2∙2H2O
In een droog & zuiver bekertje van 100 ml 3 à 4 x (COOH)2¢ 2H2O afwegen equivalent met 20,00 ml 0,05 N
KMnO4-oplossing
20,00 ml x 0,05 N KMnO4 = 1,00 mval (COOH)2∙2H2O
1,00 mval x 63,04 g/val = 63,04 mg (COOH)2∙2H2O oplossen in H2OAD
Kwantitatief overbrengen in een erlenmeyer van 250 ml.
b. Titratie
Na afspuiten erlenmeyerwand + 4,00 ml H2SO4 c
Verwarmen tot onder Kpt en traag titreren met KMnO4-O tot 30’’ blijvend roze kleur. Af en toe terug
opwarmen (> 60°C). Erlenmeyer van 200 ml vastnemen met rubberen stukjes!
Niet te snel KMnO4 toevoegen & T > 60 °C (zuur genoeg)
Anders vorming van MnO2 (bruine oplossing)
c. Berekeningen
TABELLEN IN HET LABOSCHRIFT
d. Recuperatie reagentia & verwerking van het afval
Gestandaardiseerde KMnO4-O bewaren & titratieresten in een afvalbeker onder de rookvang (zuurton)
Vakgroep Chemie
Labo analytische 1 Chemie Departement G&T/KHLeuven
chemie

6. C. Titratie van FeSO4 met KMnO4 in zwavelzuur midden (pagina 91)
a) 400 ml FeSO4 0,05 N bereiden uit FeSO4 0,5 N
(V x N) = (V’ x N’)
40,0 ml FeSO4 0,5 N afmeten met maatcylinder en H2OAD toevoegen tot § 400 ml in maatbeker
Homogeniseren!
b) Per 10,0 ml Fe2+ 0,05 N 1ml H2SO4c toevoegen
Titreren met MnO4- 0,05 N tot blijvend (30’’) roze kleur
3 x met 20,00 ml
Opmerking!
Fe2+ getitreerd met MnO4- 0,05 N: roze kleur in grijsgroene oplossing.
Vlak voor EP is oplossing praktisch kleurloos!
c) Berekening
#mval FeSO4 = # mval KMnO4
(V x N)FeSO4 = (V’ x N’)KMnO4
d) Recuperatie reagentia & verwerking afval
• Fe2+-O & MnO4--O bewaren
• Titratieresten: afvalbeker onder rookvang (zuurton)
Vakgroep Chemie
Labo analytische 1 Chemie Departement G&T/KHLeuven
chemie

7. D. Titratie van K2Cr2O7 met Fe2+ en KMnO4
a) Principe
oranje groen groen-blauw geel
Gekende
overmaat
paars licht-groen kleurloos geel
oxidator
reductor
oxidator
Vakgroep Chemie
Labo analytische 1 Chemie Departement G&T/KHLeuven
chemie

8. D. Titratie van K2Cr2O7 met Fe2+ en KMnO4
b) Titratie
1e Titratie
10,00 ml onbekend K2Cr2O7 (van tot 100,0 ml aangelengd staal)
+ 2 ml H2SO4c
+ 20,00 ml (met volpipet) FeSO4 0,05 N
Groen anders te weinig FeSO4 en dan nog 10,00 ml extra
Titreren met MnO4- 0,05 N tot licht blijvende roze kleur (30’’) in grijsgroene oplossing (paars uitzicht)
Volgende titraties
20,00 ml onbekend K2Cr2O7 (van tot 100,0 ml aangelengd staal)
+ 4 ml H2SO4c
+ 30,00 ml (met volpipet) FeSO4 0,05 N (volpipet van 10 en van 20 voorgespoeld indien niet GROEN, nog
10,00 ml!)
Voor elke titratie goed de hoeveelheden opschrijven en elke titratie afzonderlijk berekenen!
Vakgroep Chemie
Labo analytische 1 Chemie Departement G&T/KHLeuven
chemie

9. D. Titratie van K2Cr2O7 met Fe2+ en KMnO4
c) Berekening
oxidator
reductor
oxidator
d) In te dienen
NCr2O72- en mg/100ml K2Cr2O7
d) Recuperatie reagentia & verwerking afval
• Fe2+-O & Cr2O72--O bewaren
• MnO4- in de daartoe bestemde fles
• Titratieresten: afvalbeker onder rookvang (zuurton)
Vakgroep Chemie
Labo analytische 1 Chemie Departement G&T/KHLeuven
chemie

10. Dosage van K2Cr2O7 door chromatometrie (pagina 95)
Principe
Hierbij wordt gebruik gemaakt van een redoxindicator
difenylamine
Gereduceerde vorm Geoxideerde vorm
kleurloos donkerblauw
+0,76 Difenylamine-ox/Difenylamine-red
+1,03 Cr2O72–/Cr3+ in H2SO4 1 M
+1,12 Cr2O72–/Cr3+ in H2SO4 2 M
+1,35 Cr2O72–/Cr3+ in H2SO4 8 M
E0 (V)
Vakgroep Chemie
Labo analytische 1 Chemie Departement G&T/KHLeuven
chemie

11. Dosage van K2Cr2O7 door chromatometrie (pagina 95)
Principe
a) Titratie van Fe2+ met K2Cr2O7 0,05 N
+0,77 Fe3+/Fe2+
0
spontaan
K2Cr2O7-oplossing
10
+1,33 Cr2O72–/Cr3+
M gekend
20
V experimenteel te bepalen E0 (V)
30
40
oranje groen groen-blauw geel
50
1M = 6N 1M = 1N
difenylamine
kleurloos donkerblauw
H+ V gekend
Fe2+-oplossing M ?
Inwendige indicator (difenylamine)
Vakgroep Chemie
Labo analytische 1 Chemie Departement G&T/KHLeuven
chemie

12. Dosage van K2Cr2O7 door chromatometrie (pagina 95)
Werkwijze
a) Titratie van Fe2+ met K2Cr2O7 0,05 N
Erlenmeyer: 20,00 ml gestandaardiseerde 0,05 N Fe2+ oplossing
+ 20,00 ml H2OAD
+ 2,00 ml H2SO4,conc
+ 4,00 ml H3PO4
+ 5 dr. difenylamine (1 g/100 ml zwavelzuur)
Titreren met onbekende Cr2O72–-oplossing
Groene kleuromslag → donkerblauw/jeansblauw (30’’)
3 x uitvoeren
Vakgroep Chemie
Labo analytische 1 Chemie Departement G&T/KHLeuven
chemie

13. Dosage van K2Cr2O7 door chromatometrie (pagina 95)
b) Berekeningen
c) Resultaten in te dienen
NCr2O72- en mg/100ml K2Cr2O7
d) Recuperatie reagentia & verwerking afval
• Cr2O72--O in de daartoe bestemde flesbewaren
• Titratieresten en alle andere opgeloste zware metalen (Fe,Cr) in de afvalbeker onder rookvang (zuurton)
Vakgroep Chemie
Labo analytische 1 Chemie Departement G&T/KHLeuven
chemie

14. Difenylamine
In aanwezigheid van sterk oxiderende stoffen ondergaat difenylamine achtereenvolgens de volgende reacties:
2 NH Difenylamine (kleurloos)
+ –
NH NH + 2H + 2e
Difenylbenzidine (kleurloos)
N N + 2H+ + 2e–
Difenylbenzidine-violet (violet)
Vakgroep Chemie
Labo analytische 1 Chemie Departement G&T/KHLeuven
chemie