1. A POESÍA
GALEGA DURANTE
A DITADURA
XERACIÓN DO 1936
PROMOCION DE ENLACE
XERACIÓN DO 50

2. GALICIA NO PRINCIPIO
DO FRANQUISMO
Uniformización política e lingüística a
través da imposición, a censura e o
terror.
Ensino: principal
ámbito de
imposición da
cultura española.
Nacionalismo
galego:
fusilamentos; exilio;
fuxidos; cárcere;
silenciados.
Economía: retroceso
con respecto á
tímida
modernización
iniciada na etapa
anterior.
Grandes fluxos
migratorios (237.000
persoas nos 50) a
América Latina e
Europa.

3. 1954
Os colectivos de emigrantes en
América denuncian ante a
UNESCO a marxinación e
persecución do idioma galego.

4. POESÍA A PARTIR DE 1947 (LENTO PROCESO DE
RECUPERACIÓN)
Cómaros verdes (1947),
de Aquilino Iglesia
Alvariño.
1950. GALAXIA

5. TENDENCIAS DA POESÍA DE
POSGUERRA
INTIMISTA
ANOS 50
SOCIALREALISTA
ANOS 60
Ademais, hai
outras tendencias
menores:
NEOTROBADORISMO
HILOZOÍSMO

6. XERACIÓN
DO 36
Non hai unha
sucesión “normal”
de xeracións
poéticas. Tres
xeracións
simultáneas
porque entre 1939
e 1947 a literatura
galega é un ermo.
PROMOCIÓN
DE ENLACE
XERACIÓN
DOS 50

7. XERACIÓN DO 36
Nacen
entre 1910
e 1920
A guerra civil
marca a súa
vida e obra.
É a xeración que serve de
ponte entre a literatura de
preguerra e os autores
máis novos.

8. AQUILINO IGLESIA ALVARIÑO
(1909-1961)
Publicou unha
colección de sonetos
de gran perfección
formal titulada
Señardá (1930) na
que se observa a
influencia do
saudosismo, do
simbolismo e do
modernismo

9. AQUILINO IGLESIA ALVARIÑO
 De día a día
 Lanza de soledá.
 Nenias
 Paisaxe
humanizada
(Hilozoísmo)
 Temas: soidade,
paso do tempo
e morte

10. CÓMAROS VERDES
En Cómaros verdes
(1947) abandona a rima
e a paisaxe é o
elemento temático máis
importante, ás veces
como pretexto para
expresar a intimidade
do poeta. Ademais
contén poemas
hilozoístas e
neotrobadorescos, así
como outros que
amosan a influencia do
surrealismo, de Lorca e
da Xeración do 27.
-Riqueza léxica
-Paisaxe e vivir aldeán.
- Abandono da rima.


11. XOSÉ Mª DÍAZ CASTRO
 Nimbos
“Penélope” (frustración
histórica da sociedade
galega). “Un paso adiante e
outro atrás, Galicia”.
A preocupación por Galicia
vai parella á resolución dos
problemas básicos do ser:
morte, tempo e vida.
Virxilianismo: lírica de estilo
clasicista e de contido
existencial e relixioso.

12. LUÍS PIMENTEL
Autor da xeración do 22,
formaba parte da xeración
das vangardas, pero
publica as súas obras na
posguerra. Participou nas
iniciativas máis renovadoras
da década de 1920, como
a revista poética «Ronsel»
(1924)
Busca a sinxeleza expresiva,
pero tentando captar a
beleza das pequenas
cousas.

13. LUÍS PIMENTEL
Obras publicadas na
posguerra : Triscos, 1950 e
Sombra de aire na herba,
1959)
Lirismo intimista intenso e
persoal (simbiose con Lugo,
presenza de obxectos e
instantes íntimos, descrición
de interiores suntuosos)
Poesía social: “Cunetas”
Visión pesimista da vida.

14. ÁLVARO CUNQUEIRO
(1911-1981)
 A súa obra poética
iniciouse con Mar
ao norte (1932),
poemario de corte
vangardista e
temática marítima,
próximo á poesía
de Manuel
Antonio. É un
conxunto de
breves poemas
bastante
abstractos e non
sempre de doada
interpretación.

15. ÁLVARO CUNQUEIRO
 En Poemas do si e
non (1933)
continúa a liña
vangardista,
abordando agora
a temática erótica.
Tende á
abstracción e
amosa a influencia
do surrealismo

16. ÁLVARO CUNQUEIRO
 En Cantiga nova que se chama
ribeira (1933) achamos o seu
contributo á poesía
neotrobadoresca, así como a
influencia da poesía popular de
Lorca e Alberti. Tamén se sitúa
dentro do neotrobadorismo o seu
primeiro libro de poemas da
posguerra, titulado Dona de corpo
delgado (1950), aínda que algúns
poemas presaxian a súa evolución
cara a unha poesía máis íntima e
orixinal

17. ÁLVARO CUNQUEIRO
O libro Herba aquí e acolá (1980) recolle
a poesía das derradeiras décadas da súa
vida. Algúns poemas inspíranse nos
materiais que Cunqueiro recompilaba
para escribir os seus relatos. A obra ten un
marcado carácter culturalista e
estrutúrase en dúas partes, tituladas “As
historias” e “Vellas sombras e novos
cantos”. Na primeira parte recrea
personaxes históricos e literarios como
Edipo e Ulises. Na segunda encontramos
versos tristes e melancólicos, escritos
cando xa presentía a morte.

18. CELSO EMILIO FERREIRO
Nace en Celanova en 1913 e morre
en Vigo en 1979.
Desenvolveu unha grande
actividade cultural e política.
Durante a Guerra Civil estivo
condenado a morte.
É o máximo representante da poesía
social de ideoloxía marxista. Os seus
equivalentes na poesía en lingua
castelá foron Gabriel Celaya e Blas
de Otero. Porén, non todo é realismo
social na súa obra, dado que tamén
mostra a influencia da poesía
paisaxística e intimista e mais do
existencialismo.

19. Celso Emilio Ferreiro
Liña social:
denunciadora de males
sociais como a falta de
liberdade, fascismo,
guerra… defensa do
idioma.
 A voz lírica é portavoz da
sociedade.
 Liña intimista: desacougo
existencial, infancia,
amor, paso do tempo.
 Liña irónica: segue as
cantigas de escarnio e
maldicir, a lit.
quevediana…


20. LONGA NOITE DE PEDRA-1962
(poética do compromiso)
O poeta convértese na voz do
pobo para denunciar a
situación de Galicia, a
emigración, a guerra civil, o
capitalismo internacional, o
imperialismo norteamericano…
Sinxeleza expresiva, onde
importa máis a mensaxe que a
forma.
Renovación da linguaxe con
rexistros da fala cotiá.
Humor, ironía e sarcasmo

21. O SOÑO SULAGADO (1954)
 Poesía introspectiva ( o
sentido da vida, o
tempus fugit, o paraíso
perdido da infancia, o
amor…)
 Poesía social (guerra,
emigración vista desde
unha óptica positiva e
negativa,
rural/urbano…)

22. ONDE O MUNDO SE CHAMA
CELANOVA- 1975
Poesía intimista coa que volve
ás orixes (O soño sulagado)
 Nostalxia ante o recordo da
infancia e a terra.
 Serenidade ante o paso do
tempo e a cercanía da morte.
 Amor a Moraima. “Moraima:
diario de a bordo”.


23. POESÍA SATÍRICA
 Viaxe ao país dos
ananos (1968). Ataque
aos dirixentes da
“Hermandad Gallega”
de Caracas.
 Cantigas de escarnio e
maldicir.
 Antipoemas (1972).
Antipoesía: fuxir dos
recursos e temas
tradicionais.

24. PROMOCIÓN DE ENLACE
 Nados
entre 1920-1930.
 Fórmanse culturalmente baixo a opresión
da ditadura
 Predomina neles unha poesía intimista.

25. ANTÓN TOVAR
Arredores -1962
Poesía con moitas
preocupacións relixiosas
(procura dun deus que
o poeta non consegue
ver)
A partir dos anos 60,
poesía social.

26. LUZ POZO
Poesía chea de luz,
optimismo, amor e
sensualidade (O
paxaro na boca1952)
Lirismo presidido pola
sombra, o desamor, a
angustia e a morte
(Verbas derradeiras1976)
Tamén cultivará a
poesía social, pero en
menor medida.

27. XERACIÓN DAS FESTAS MINERVAIS,
XERACIÓN DOS 50, ESCOLA DA TEBRA
 Nados
entre 1930 e 1940.
 Non viviron directamente a guerra civil.
 Recuperan
o compromiso político na
clandestinidade.
 Participan nas denominadas “Festas Minervais”
(1953-1964).
 Poesía
existencialista -ESCOLA DA
TEBRA-. Conflito do individuo consigo
mesmo e coa vida. Poesía de
preocupación relixiosa.
 Renovación
da linguaxe poética (combina
tradición e vangarda con influencias europeas
e norteamericanas).

28. CUÑA NOVÁS
Fabulario novo (1952)
Exploración do EU fronte ao mundo
problemático
Encádrase dentro d’ A escola da Tebra,
de carácter existencialista, que reflicte o
pesimismo, a anguria e a desesperanza
da posguerra.

29. MANUEL MARÍA
Poesía intimista e
desacougado( Muiñeira
de brétemas- 1952)
 Paisaxismo (Terra Cha1954)
 Social (Documentos
persoaes-1958)
 Motivos recorrentes:
defensa das clases
populares, a lingua e o
país, sensibilidade
ecoloxista, protesto
contra as inxustizas,
imperialismo…


30. UXÍO NOVONEYRA

Poesía dialogante coa
paisaxe coureliana
(metonimia de Galicia
enteira), onde hai unha
comuñón coa mesma.



Os eidos- 1955
Composicións breves
Fonosimbolismo (“o lobo!,
os ollos o lombo do
lobo!”)

Disposición dos versos.

31. XOHANA TORRES
 Do
sulco -1959
 Poemario
intimista
 Amor, morte e
soidade
 Ritmo e
musicalidade
 Outros títulos:
Estacións ao
mar- 1980

32. ANTÓN AVILÉS DE
TARAMANCOS
 O tempo no espello,
1980,recompila trinta
anos de poesía.
Sentimento de saudade
pola patria, sentida desde
Colombia.
 Cantos caucanos -1985
(natureza exótica
colombiana),
 As torres no ar, 1989

33. BERNARDINO GRAÑA
 Profecía
do mar.
 Poeta do mar
 Mar e vida
mariñeira.
 Visión optimista da
vida.
 Tema do amor.

34. XOSÉ LUÍS MÉNDEZ FERRÍN
 Autor
clave na
evolución da
literatura galega
contemporánea.
 Voce na néboa:
literatura existencial
 Pseudónimo de
Heriberto Bens: poesía
sociopolítica
 Con pólvora e
magnolias:
culturalismo