2. XÉNEROS
Lírica: a descrición dos elementos
serve para evocar o sentido
emocional.
Narrativa: o autor sitúase coma un
espectador, contempla os sucesos
exteriores a el e recréaos para o
receptor.
Dramática: os personaxes senten e
actúan ante o receptor.
3. Outros xéneros
Non ficción
Oratoria: Historia:
Didáctica: definida polo concibida
definida pola seu carácter como unha
súa intención oral e narración
de ensinar. finalidade obxectiva de
persuasiva. feitos reais.
4. Xénero lírico
• Voz poética: primeira persoa que asume a
enunciación do texto poético
• Ti lírico: o destinatario do enunciado.
• Argumento: acontecementos ou situacións
que transmite o poema.
• Estrutura: partes en que se pode dividir o
poema.
• Tema: Idea central que rexe a organización do
poema
7. Presento a testimuña das feridas
-mocedá derrubada,
tronzada frol de arelas-
e doume aos berros fondos dos camiños.
Ollade cómo estamos mutilados,
ergueitos os muñós apodrecidos
na noite interminábel.
Vede qué longas sombras dondas
pasan correndo, fuxindo cara á morte,
pola sede calada de aquil día
-Día da Dor sin Nome-
que ha de escribirse aínda nas estrelas.
Presento a testimuña dos aldraxes
e doume o medo dos primeiros homes
que alcenderon lumieiras nos curutos
e creeron na libertá dos soños.
Celso Emilio Ferreiro
8. Xénero narrativo: narrador
PARTICIPACIÓN: Voz:
. Interna EMISOR Primeira persoa,
. Externa (non forma
parte da historia)
Segunda persoa,
Terceira persoa.
NARRADOR EN 1ª PERSOA NARRADOR EN 3ª PERSOA (HETERODIEXÉTICO):
(AUTODIEXÉTICO)
Participa como personaxe na historia Fóra da narración
narrada. . Omnisciencia neutral: o narrador conta.
. Eu protagonista:personaxe . Omnisciencia autorial: o narrador comenta e critica.
principal da acción. . Omnisciencia selectiva: limita o seu coñecemento a unha parte da
. Eu personaxe: función secundaria historia.
. Eu testemuña: observador . Omnisciencia multiselectiva: vai adoptando o punto de vista de
distintos personaxes.
10. Xénero narrativo: Tempo
Tempo da • Secuencia cronolóxica que transcorre entre o suceso máis
antigo relatado e o máis recente.
historia • Ordenación lineal e progresiva.
Tempo do • Manipulación que o narrador realiza no tempo da historia.
• Dous tipos de manipulación temporal: Selección dos
matariais narrativos (ELIPSE, PAUSA, SUMARIO, ESCENA) e
discurso a súa ordenación
• A historia pode ser contada de maneira lineal e progresiva
• Pode ser contada introducindo alteracións na orde temporal:
ANACRONÍAS
Ordenación • Tipos de anacronías: FLASH BACK ou Analepse (retrocesos), FLASH
FORWARD ou Prolepse (avanzar acontecementos), e
SIMULTANEIDADE.
12. Xénero narrativo: espazo
O espazo está formado polos distintos
lugares en que se desenvolve a historia
O espazo referencial é aquel ao que
remiten os topónimos
O espazo narrativo é a manipulación dos
elementos referenciais.
13. Xénero narrativo: espazo
Función Función
Función
referencial ou
estrutural: o simbólica: a
deíctica: espazo
espazo ten descrición do
descrito con
importancia para a espazo retrata os
precisión para
conformación da estados de ánimo
realzar a
estrutura narrativa. dun personaxe.
verosimilitude.
14. Xénero narrativo: personaxes
Non Personaxes principais ou protagonistas:
todos agonistas e antagonistas
teñen a
mesma
importa Personaxes secundarios
ncia
narrativa
Personaxes de ambientación
19. Xénero narrativo: estilo
• Estilo directo: o narrador reproduce o diálogo por
medio de verbos introdutorios, dous
puntos, comiñas, guións…
• Estilo indirecto: o narrador recolle as palabras ou
pensamentos dos personaxes no seu propio
discurso mediante cláusulas subordinadas.
• Monólogo interior: é a expresión dos pensamentos
e sentimentos dos personaxes con total liberdade.
20. Xénero narrativo: estilo
• Estilo indirecto libre: fórmula mixta de grande
expresividade. A voz dos personaxes mestúrase
coa do narrador. A marca fundamental é o uso
dos verbos en copretérito: «Cando estiveron sós, o
señor comezou a felicitar, con palabras bastante claras, a Emma
pola súa herdanza, despois a falar de cousas indiferentes, que
andaba sempre así, así, nin ben nin mal. Traballaba como un
condenado aínda que só gañaba para ir tirando, a pesar do que
dicía a xente. Emma deixábao falar. ¡Aburríase tanto desde había
dous días!
21. Aquí moitas veces me preguntan se na nosa casa había auga corrente e se tiñamos coche e
cousas así. Claro, auga corrente si que tiñamos. Aquí diso non hai. Nós temos sorte porque
temos un baño e un pequeno tanque coa auga quente, aínda que ma me prohibe poñelo en
marcha porque é eléctrico e está nun cuarto cheo de auga, o cal pode levar á morte segura.
Lakshmi contoume que unha curmá súa, unha desas cuartas ou quintas, morreu
precisamente no baño, electrocutada.
Hai días nos que nin sequera poñemos a auga quente, vai moita calor. E outros nos que non
podemos porque non hai luz e non funciona o tanque eléctrico. Isto pasa a miúdo no verán
porque non hai auga suficiente para producir electricidade. E que terá que ver a auga coa
electricidade? Explícovolo nun segundo: a electricidade que chega á nosa casa provén dun
encoro enorme no río Kaveri. A auga pasa co moita forza por unhas portas e dalgunha
maneira produce electricidade, que logo viaxa ás casas polos postes eses da luz. Cando non
chove e non hai auga suficiente no encoro, non entra con forza nas comportas, así que non
hai luz. Así se resume que algo que pasa a quilómetros da nosa casa acabe por determinar
que ma e mais eu (en todo Devastnaa, para o caso), se acabe duchando en auga fría.
María Reimóndez: Usha
22. Xénero teatral
• A súa singularidade vén dada polo seu
carácter de fenómeno mixto: pertence ao
campo da literatura, pois fai uso da linguaxe
verbal de forma artística, mais sitúase no
campo do espectáculo, á marxe do literario.
• A finalidade do teatro é a representación
23.
24. Xénero teatral
FORMAS ESTRUTURAIS ACTO: baséase na unidade do
RÍXIDAS tempo, cun discorrer temporal
continuo e progresivo
CADRO: baséase na ESCENA: unidade mínima de
unidade de estrutura teatral. Muda a
espazo, representado sobre escena cada vez que un
o escenario mediante o personaxe entra ou sae do
decorado escenario
29. CARMIÑAE: (Entrando.) ¡Manolitus! ¡Meu amado! (Corren un cabo do outro para
abrazárense.)
MANOLITUS: ¡Carmiñae!, ¡Carmiñae!, ¡Carmiñae! ¡Por fin xuntos e sós! Estamos
por fin xuntos e sós nesta natureza salvaxe, sen vixilancia, sós, co bosque como
única testemuña.
CARMIÑAE: Si, sós, por fin sós.
MANOLITUS: Sós por fin, gracias ós deuses estámo-los dous sós e íllados do
mundo.
CARMIÑAE: (Nun suspiro.) Sós, sós, sós. MANOLITUS: (Suspirando asemade.)
Sós.
CARMIÑAE: (Logo dunha pausa de ollares tenros.) E haberá que facer algo para
non aburrirse, digo eu, ¿non?; como estamos tan sós...
MANOLITUS: Oes, pois tes razón. (Sentan collidos da man no toro da árbore e
pensan un anaco en silencio.) ¡Xa sei o que podemos facer!
CARMIÑAE: ¿Que?
MANOLITUS: Eh... ben, nada.
CARMIÑAE: Non me sexas vergoñoso, dime o que era.
MANOLITUS: Non muller... era unha parvada... ademais non vas querer...
CARMIÑAE: (Mimosa.) Dime o que era, anda.
MANOLITUS: Ti o parchís non o trouxeches, ¿ verdade?
CARMIÑAE: (Decepcionada.) Non... ¿e se xogaramos ás prendas?
O achado do Castro, de Manuel Nuñez Singala
