Φ.Ε. 11 Από τον Ηλεκτρισμό στο Μαγνητισμό – Ένας Ηλεκτρικός (ιδιο-)Κινητήρας/Φυσική Α΄ Γυμνασίου/Μιχαήλ Π. Μιχαήλ
Αναδημοσίευση: Λάμπρος Αδάμ
www.lam-lab.com
adamlscp@gmail.com
Φ.Ε. 11 Από τον Ηλεκτρισμό στο Μαγνητισμό – Ένας Ηλεκτρικός (ιδιο-)Κινητήρας/Α΄Γυμνασίου/Μιχαήλ Π. Μιχαήλ
1. 262 Μιχαήλ Π. Μιχαήλ
Φυσικός
ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ
α. Παρατηρώ, Πληροφορούµαι
17. Αυτή η µαθηµατική εξίσωση, µε τα περίεργα σύµβολα, διδάσκεται
στο πανεπιστήµιο. Στο
σχολείο την έχετε εκφράσει µε
λόγια, "από τον ηλεκτρισµό στο
µαγνητισµό". Έχετε µάλιστα
κάνει και σχετικά πειράµατα. Θα
τη διδαχθείτε και εσείς, πολύ
αργότερα, έτσι. Είναι ένα
παράδειγµα θέµατος που
διδάσκεται µε διαφορετικούς
τρόπους σε κάθε βαθµ
εκπαίδευσης.
Σε αυτήν την περίεργη
µαθηµατική εξίσωση βασίζεται η λειτουργία των
ηλεκτρικών κινητήρων που κινούν πολλές µηχανές και συσκευές και
έχουν συµβάλει στη δηµιουργία του σηµερινού τεχνολογικού µας
πολιτισµού.
Παρατήρησε τις παρακάτω εικόνες και ξεχώρισε ποιες από αυτές τις
µηχανές, τις συσκευές ή τα εργαλεία κινούνται ή λειτουργούν µε
ηλεκτρικούς κινητήρες.
Απάντηση:
Φυσικός
ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ
Πληροφορούµαι, Ενδιαφέροµαι
Αυτή η µαθηµατική εξίσωση, µε τα περίεργα σύµβολα, διδάσκεται
στο πανεπιστήµιο. Στο δηµοτικό
σχολείο την έχετε εκφράσει µε
λόγια, "από τον ηλεκτρισµό στο
µαγνητισµό". Έχετε µάλιστα
κάνει και σχετικά πειράµατα. Θα
τη διδαχθείτε και εσείς, πολύ
αργότερα, έτσι. Είναι ένα
παράδειγµα θέµατος που
διδάσκεται µε διαφορετικούς
τρόπους σε κάθε βαθµίδα
Σε αυτήν την περίεργη
µαθηµατική εξίσωση βασίζεται η λειτουργία των
ηλεκτρικών κινητήρων που κινούν πολλές µηχανές και συσκευές και
συµβάλει στη δηµιουργία του σηµερινού τεχνολογικού µας
Παρατήρησε τις παρακάτω εικόνες και ξεχώρισε ποιες από αυτές τις
συσκευές ή τα εργαλεία κινούνται ή λειτουργούν µε
ηλεκτρικούς κινητήρες.
Φυσικός
Αυτή η µαθηµατική εξίσωση, µε τα περίεργα σύµβολα, διδάσκεται
ηλεκτρικών κινητήρων που κινούν πολλές µηχανές και συσκευές και
συµβάλει στη δηµιουργία του σηµερινού τεχνολογικού µας
Παρατήρησε τις παρακάτω εικόνες και ξεχώρισε ποιες από αυτές τις
συσκευές ή τα εργαλεία κινούνται ή λειτουργούν µε
2. Μιχαήλ Π. Μιχαήλ
Φυσικός
263
η παραπάνω εξίσωση είναι γνωστή ως Νόµος του
πεδίο που δηµιουργείται από ηλεκτρικό ρεύµα είτε από µεταβαλλόµενο ηλεκτρικό πεδίο
και είναι η τέταρτη από τις 4 εξισώσεις του
Από τις µηχανές, συσκευές ή εργαλεία των παραπάνω εικόνων λειτουργούν µε
ηλεκτρικούς κινητήρες
το υποβρύχιο,
το ηλιακό αυτοκίνητο,
ο ανεµιστήρας,
το δράπανο,
το ηλιακό ρολόι και
η ανεµογεννήτρια.
Το αυτοκίνητο είναι µια θερµική (και όχι ηλεκτρική)
σχήµατος είναι µηχανικά και λειτουργούν µε ελατήρια και όχι µε ηλεκτρικό ρεύµα.
β. Συζητώ, Αναρωτιέµαι
18. Συζήτησε µε τους συµµαθητές σου για τον τρόπο λειτουργίας των
ηλεκτρικών κινητήρων και γράψε τις υποθέσεις σου.
Απάντηση:
Σύµφωνα και µε τη θεωρία που δίνεται στην αρχή του εργαστηριακού φύλλου
µπορούµε να διατυπώσουµε την υπόθεση ότι αν ένας αγωγός
ηλεκτρικό ρεύµα αποκτά
ρευµατοφόρος αγωγός βρεθεί µέσα σε ένα
έναν µαγνήτη ή ηλεκτροµαγνήτη
ηλεκτροµαγνητικές δυνάµεις (ζεύγη δυνάµεων
προκαλέσουν κίνηση.
γ. Ενεργώ, Πειραµατίζοµαι
19. Συγκέντρωσε τα
απαραίτητα υλικά και όργανα,
κατασκεύασε έναν απλό
ηλεκτρικό κινητήρα
ακολουθώντας τις οδηγίες και
πειραµατίσου:
Υλικά / Όργανα:
• µπαταρία 1,5 volt,
• 2 µεταλλικές παραµάνες,
• Κολλητική ταινία,
• 2 κυλινδρικοί ισχυροί µαγνήτες,
Φυσικός
Β.dℓ = µ0(Ι + ε0dΦΕ/dt)
η παραπάνω εξίσωση είναι γνωστή ως Νόµος του Ampere και περιγράφει το ΜΑΓΝΗΤΙΚΟ
πεδίο που δηµιουργείται από ηλεκτρικό ρεύµα είτε από µεταβαλλόµενο ηλεκτρικό πεδίο
από τις 4 εξισώσεις του Maxwell.
Από τις µηχανές, συσκευές ή εργαλεία των παραπάνω εικόνων λειτουργούν µε
Το αυτοκίνητο είναι µια θερµική (και όχι ηλεκτρική) µηχανή, ενώ τα ρολόγια του
σχήµατος είναι µηχανικά και λειτουργούν µε ελατήρια και όχι µε ηλεκτρικό ρεύµα.
Αναρωτιέµαι, Υποθέτω
Συζήτησε µε τους συµµαθητές σου για τον τρόπο λειτουργίας των
κινητήρων και γράψε τις υποθέσεις σου.
Σύµφωνα και µε τη θεωρία που δίνεται στην αρχή του εργαστηριακού φύλλου
µπορούµε να διατυπώσουµε την υπόθεση ότι αν ένας αγωγός διαρρέεται από
αποκτά µαγνητικές ιδιότητες. Όταν ένας τέτοιος
ρευµατοφόρος αγωγός βρεθεί µέσα σε ένα µαγνητικό πεδίο που δηµιουργείται από
έναν µαγνήτη ή ηλεκτροµαγνήτη, αλληλεπιδρά µε αυτό και ασκούνται πάνω του
ηλεκτροµαγνητικές δυνάµεις (ζεύγη δυνάµεων Laplace), που είναι δυνατόν να
Πειραµατίζοµαι
Συγκέντρωσε τα
απαραίτητα υλικά και όργανα,
κατασκεύασε έναν απλό
ακολουθώντας τις οδηγίες και
µπαταρία 1,5 volt,
2 µεταλλικές παραµάνες,
Κολλητική ταινία,
2 κυλινδρικοί ισχυροί µαγνήτες,
Φυσικός
περιγράφει το ΜΑΓΝΗΤΙΚΟ
πεδίο που δηµιουργείται από ηλεκτρικό ρεύµα είτε από µεταβαλλόµενο ηλεκτρικό πεδίο
Από τις µηχανές, συσκευές ή εργαλεία των παραπάνω εικόνων λειτουργούν µε
µηχανή, ενώ τα ρολόγια του
σχήµατος είναι µηχανικά και λειτουργούν µε ελατήρια και όχι µε ηλεκτρικό ρεύµα.
Συζήτησε µε τους συµµαθητές σου για τον τρόπο λειτουργίας των
Σύµφωνα και µε τη θεωρία που δίνεται στην αρχή του εργαστηριακού φύλλου
διαρρέεται από
Όταν ένας τέτοιος
µαγνητικό πεδίο που δηµιουργείται από
ηλεπιδρά µε αυτό και ασκούνται πάνω του
που είναι δυνατόν να
3. 264 Μιχαήλ Π. Μιχαήλ
Φυσικός
• µονωµένο χάλκινο
• κοπίδι
Ιδιοκατασκευή / Πείραµα
• Τύλιξε το καλώδιο γύρω από τη µπαταρία όπως στη διπλανή εικόνα περίπου
15 µε 20 φορές, ώστε να δηµιουργηθεί ένα µικρό πηνίο.
• Αφαίρεσε το πηνίο από την µπαταρία και τύλιξε τα άκρα του πηνίου
αντιδιαµετρικά στο
• Με το κοπίδι ξύσε το ένα άκρο του καλωδίου σε όλη του την επιφάνεια και
το άλλο µόνο την µια πλευρά.
• Στερέωσε τις παραµάνες στα άκρα της µπαταρίας µε την κολλητική ταινία,
όπως στην εικόνα.
Φυσικός
µονωµένο χάλκινο καλώδιο (2 µέτρα),
Ιδιοκατασκευή / Πείραµα
Τύλιξε το καλώδιο γύρω από τη µπαταρία όπως στη διπλανή εικόνα περίπου
15 µε 20 φορές, ώστε να δηµιουργηθεί ένα µικρό πηνίο.
Αφαίρεσε το πηνίο από την µπαταρία και τύλιξε τα άκρα του πηνίου
αντιδιαµετρικά στο πηνίο, όπως στην
Με το κοπίδι ξύσε το ένα άκρο του καλωδίου σε όλη του την επιφάνεια και
το άλλο µόνο την µια πλευρά.
Στερέωσε τις παραµάνες στα άκρα της µπαταρίας µε την κολλητική ταινία,
εικόνα.
Φυσικός
Τύλιξε το καλώδιο γύρω από τη µπαταρία όπως στη διπλανή εικόνα περίπου
15 µε 20 φορές, ώστε να δηµιουργηθεί ένα µικρό πηνίο.
Αφαίρεσε το πηνίο από την µπαταρία και τύλιξε τα άκρα του πηνίου
ν εικόνα.
Με το κοπίδι ξύσε το ένα άκρο του καλωδίου σε όλη του την επιφάνεια και
Στερέωσε τις παραµάνες στα άκρα της µπαταρίας µε την κολλητική ταινία,
4. Μιχαήλ Π. Μιχαήλ
Φυσικός
265
• Τοποθέτησε τους µαγνήτες στο κέντρο της µπαταρίας και πέρασε το κάθε
άκρο του σύρµατος του πηνίου µέσα από το πάνω κυκλικό άκρο κάθε
παραµάνας, όπως στην εικόνα.
• Τι παρατηρείς;
Απάντηση:
Παρατηρούµε πως όταν το πηνίο διαρρέεται από ηλεκτρικό ρεύµα περιστρέφεται.
Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι αν ένας αγωγός εδώ το πηνίο διαρρέεται από
ρεύµα (κινούµενο ηλεκτρικό φορτίο) τότε γίνεται και αυτός µαγνήτης. Το
ηλεκτρικό ρεύµα που διαρρέει το πηνίο δηµιουργείται µόλις συνδέσουµε τα άκρα
του πηνίου µε τη µπαταρία οπότε έχουµε ένα κλειστό κύκλωµα. Τότε το πηνίο -
ηλεκτροµαγνήτης αλληλεπιδρά µε το µόνιµο µαγνήτη που υπάρχει στο κέντρο της
µπαταρίας. Η παραπάνω κατασκευή είναι ένας απλός ηλεκτρικός κινητήρας.
δ. Συµπεραίνω, Καταγράφω / διατύπωση θεωρίας
18. Γράψε τα συµπεράσµατά σου για τον τρόπο λειτουργίας του
ηλεκτρικού κινητήρα.
Απάντηση:
Αν ένας αγωγός διαρρέεται από ηλεκτρικό ρεύµα µετατρέπεται σε µαγνήτη και
αποκτά µαγνητικές ιδιότητες (Oersted). Ο ηλεκτρικός κινητήρας λειτουργεί
όταν ένας αγωγός που βρίσκεται στο εσωτερικό του και διαρρέεται από ρεύµα
αλληλεπιδρά µε έναν µόνιµο µαγνήτη του.
του πλαισίου.
Ο ηλεκτρικός κινητήρας µπορεί να θεωρηθεί σαν ένας ενεργειακός µετατροπέας ο
οποίος µετατρέπει την ηλεκτρική ενέργεια κατά ένα µεγάλο µέρος της, σε
µηχανική ενέργεια.
Ε. Εφαρµόζω, Εξηγώ, Γενικεύω
29. Αναζήτησε κι άλλες ηλεκτροκίνητες συσκευές. Αφαιρώντας µε την
άδεια του/της καθηγητή/τριάς σου το περίβληµα κάποιων από αυτές οι
οποίες έχουν αχρηστευθεί και ΕΝ είναι συνδεδεµένες στον ρευµατοδότη
5. 266 Μιχαήλ Π. Μιχαήλ
Φυσικός
(πρίζα), εντόπισε την ηλεκτρική πηγή και τον τρόπο τροφοδοσίας τους µε
ηλεκτρικό ρεύµα. Αναγνώρισε τα διάφορα τµήµατα του ηλεκτρικού τους
κινητήρα (πηνίο, µαγνήτες, άξονας περιστροφής …)
συµπεράσµατά σου.
Απάντηση:
Όλοι οι ηλεκτρικοί κινητήρες
συσκευών έχουν ακίνητους µόνιµους µαγνήτες
(στάτορες) και πηνίο/α που τροφοδοτείται/νται
µε ηλεκτρικό ρεύµα. Στις περισσότερες
περιπτώσεις το πηνίο είναι προσαρµοσµένο
στον άξονα περιστροφής και µπορεί να
περιστρέφεται (ρότορας)
19. Ζωγράφισε πρόχειρα τα διάφορα τµήµατα ενός από τους παραπάνω
ηλεκτρικούς κινητήρες και ονόµασέ τα.
Απάντηση:
ηλεκτρικού ρεύµατος που ονοµάζονται
ψήκτρες. Οι ψήκτρες διαβιβάζουν το
ηλεκτρικό ρεύµα στο πλαίσιο του ρότορα.
Η διαφορά ηλεκτρικού κινητήρα και ηλεκτρικής
γεννήτριας έγκειται στο ότι:
ο ηλεκτρικός κινητήρας
ηλεκτρικό ρεύµα και περιστρέφει τον άξονα, ενώ
στην
ηλεκτρική γεννήτρια
άξονα δηµιουργείται ηλεκτρικό ρεύµα.
Φυσικός
εντόπισε την ηλεκτρική πηγή και τον τρόπο τροφοδοσίας τους µε
ηλεκτρικό ρεύµα. Αναγνώρισε τα διάφορα τµήµατα του ηλεκτρικού τους
κινητήρα (πηνίο, µαγνήτες, άξονας περιστροφής …) γενικεύοντας τα
Όλοι οι ηλεκτρικοί κινητήρες των διαφόρων
συσκευών έχουν ακίνητους µόνιµους µαγνήτες
(στάτορες) και πηνίο/α που τροφοδοτείται/νται
µε ηλεκτρικό ρεύµα. Στις περισσότερες
περιπτώσεις το πηνίο είναι προσαρµοσµένο
στον άξονα περιστροφής και µπορεί να
.
Ζωγράφισε πρόχειρα τα διάφορα τµήµατα ενός από τους παραπάνω
ηλεκτρικούς κινητήρες και ονόµασέ τα.
Ένας ηλεκτρικός κινητήρας
αποτελείται:
• Από έναν δακτυλιοειδή
µόνιµο µαγνήτη (στάτορας).
µεγάλες µηχανές το µαγνητικό πεδίο δεν
δηµιουργείται από µόνιµους µαγνήτες αλλά
από ηλεκτροµαγνήτες οι
δικό τους τύλιγµα και για να δηµιουργηθεί
µαγνητικό πεδίο πρέπει να τροφοδοτηθούν
µε ρεύµα.
• Ένα πηνίο που είναι
τυλιγµένο σε έναν άξονα
περιστροφής (ρότορας)
• Το πηνίο παίρνει ηλεκτρικό
ρεύµα από δυο αγωγούς του
ηλεκτρικού ρεύµατος που ονοµάζονται
ψήκτρες. Οι ψήκτρες διαβιβάζουν το
ηλεκτρικό ρεύµα στο πλαίσιο του ρότορα.
Η διαφορά ηλεκτρικού κινητήρα και ηλεκτρικής
γεννήτριας έγκειται στο ότι:
ο ηλεκτρικός κινητήρας τροφοδοτείται µε
ηλεκτρικό ρεύµα και περιστρέφει τον άξονα, ενώ
από την περιστροφή του
άξονα δηµιουργείται ηλεκτρικό ρεύµα.
Φυσικός
εντόπισε την ηλεκτρική πηγή και τον τρόπο τροφοδοσίας τους µε
ηλεκτρικό ρεύµα. Αναγνώρισε τα διάφορα τµήµατα του ηλεκτρικού τους
γενικεύοντας τα
Ζωγράφισε πρόχειρα τα διάφορα τµήµατα ενός από τους παραπάνω
Ένας ηλεκτρικός κινητήρας
Από έναν δακτυλιοειδή
µόνιµο µαγνήτη (στάτορας). Στις
µεγάλες µηχανές το µαγνητικό πεδίο δεν
αι από µόνιµους µαγνήτες αλλά
οι οποίοι έχουν το
δικό τους τύλιγµα και για να δηµιουργηθεί
µαγνητικό πεδίο πρέπει να τροφοδοτηθούν
Ένα πηνίο που είναι
τυλιγµένο σε έναν άξονα
περιστροφής (ρότορας)
Το πηνίο παίρνει ηλεκτρικό
ρεύµα από δυο αγωγούς του
6. Μιχαήλ Π. Μιχαήλ
Φυσικός
267
20. Σχολίασε τη συµβολή των ηλεκτρικών κινητήρων στη διαµόρφωση
του σηµερινού τεχνολογικού πολιτισµού µας και στη βελτίωση της
ποιότητας της ζωής µας.
Απάντηση:
Στο σύγχρονο σπίτι οι ηλεκτρικοί κινητήρες είναι το βασικό εξάρτηµα πολλών
οικιακών συσκευών. Έτσι ηλεκτρικούς κινητήρες χρησιµοποιούµε:
• Στα ψυγεία
• Τα πλυντήρια
• Τα µίξερ
• Τα συστήµατα κλιµατισµού
• Στους ανεµιστήρες κ.λπ.
Στους χώρους εργασίας οι ηλεκτρικοί κινητήρες κινούν σχεδόν όλα τα εργαλεία,
όπως
• ηλεκτρικοί γερανοί
• ανελκυστήρες κ.λπ.
Ακόµη οι ηλεκτρικοί κινητήρες χρησιµοποιούνται για την κίνηση οχηµάτων όπως
των
• ηλεκτρικών τρένων,
• τρόλεϊ,
• τραµ,
• στη µίζα των αυτοκινήτων κ.λπ.
Από τα παραπάνω φαίνεται η µεγάλη συµβολή των ηλεκτρικών κινητήρων στη
διαµόρφωση του σηµερινού τεχνολογικού πολιτισµού µας και στη βελτίωση της
ποιότητας της ζωής µας.
21. Στους περισσότερους ηλεκτρικούς κινητήρες του εµπορίου, σε ειδικά
µεταλλικά πλαίσια αναγράφονται τα χαρακτηριστικά στοιχεία της
λειτουργίας τους. Πληροφορήσου, συζήτησε µε τον/την καθηγητή/τριά σου
και γράψε τι σηµαίνουν, για παράδειγµα:
220 / 380 V
………………………………………………………………………………………………………………
50 Hz
…………………………………………………………………………………………………………………………
2,75 A
………………………………………………………………………………………………………………………
1.400 RPM
………………………………………………………………………………………………………………
1,1 kW / 1,5 HP
………………………………………………………………………………………………………
Απάντηση:
Στους περισσότερους ηλεκτρικούς κινητήρες του εµπορίου, σε ειδικά µεταλλικά
πλαίσια αναγράφονται τα εξής χαρακτηριστικά στοιχεία της λειτουργίας τους:
220/380V τάση τροφοδοσίας κινητήρα,
50Hz συχνότητα ηλεκτρικού ρεύµατος,
7. 268 Μιχαήλ Π. Μιχαήλ
Φυσικός
2,75A ένταση ρεύµατος που διαρρέει τον κινητήρα όταν λειτουργεί,
1.400RPM ταχύτητα περιστροφής κινητήρα σε στροφές ανά λεπτό,
1,1 kW/1,5HP ισχύς του κινητήρα.
ΣΤ. Περισσότερα…
22. (Ιδιο)κατασκεύασε και άλλους απλούς ηλεκτρικούς κινητήρες
ακολουθώντας τις οδηγίες και πειραµατίσου.
Ιδιοκατασκευή / Πείραµα +1
Υλικά / όργανα:
• λεπτό χάλκινο
• σύρµα,
• δύο ισχυροί µαγνήτες νεοδυµίου,
• κυλινδρική µπαταρία
ιαµόρφωσε ένα κοµµάτι λεπτού χάλκινου σύρµατος στο σχήµα που
φαίνεται στην εικόνα.
Προσάρµοσε δύο µαγνήτες νεοδυµίου στον αρνητικό πόλο της µπαταρίας.
Στήριξε προσεκτικά το σύρµα πάνω στο θετικό πόλο της µπαταρίας, όπως
στην εικόνα δεξιά, προσέχοντας ώστε οι δυο άκρες του σύρµατος να είναι
σε επαφή µε τους µαγνήτες.
Τι παρατηρείς όταν αφήσεις το σύρµα να ισορροπήσει επάνω στη µπαταρία;
Απάντηση:
Παρατηρούµε ότι το σύρµα περιστρέφεται γύρω από τον άξονα της µπαταρίας,
δηλαδή έχουµε έναν ηλεκτρικό κινητήρα.
8. Μιχαήλ Π. Μιχαήλ
Φυσικός
269
Ιδιοκατασκευή / Πείραµα +2
Υλικά / όργανα:
• καλώδιο, δύο ισχυροί
• µαγνήτες νεοδυµίου,
• κυλινδρική µπαταρία,
• µεταλλική βίδα,
• µονωτική ταινία
Γύµνωσε τα δύο άκρα ενός µικρού κοµµατιού καλωδίου.
Στερέωσε µε µονωτική ταινία το ένα άκρο του καλωδίου στο θετικό πόλο της
µπαταρίας, φροντίζοντας να είναι σε ηλεκτρική επαφή.
Προσάρµοσε τους δύο µαγνήτες στο κεφάλι της βίδας.
Πλησίασε την άκρη της βίδας στον αρνητικό πόλο της µπαταρίας κρατώντας
και τη βίδα και τη µπαταρία κατακόρυφα, όπως φαίνεται στις εικόνες.
Αφήνοντας τη βίδα µε τους µαγνήτες διαπίστωσε ότι η βίδα µε τους µαγνήτες
έλκεται από τον µεταλλικό πόλο της µπαταρίας.
Πλησίασε το άλλο άκρο του καλωδίου στους µαγνήτες ώστε να έρθει σε επαφή µε
αυτούς.
Τι παρατηρείς;
Απάντηση:
Παρατηρούµε ότι η βίδα µε τους µαγνήτες περιστρέφονται (µαζί) γύρω από τον
άξονά τους.
Ιδιοκατασκευή / Πείραµα +3
Υλικά / όργανα:
• καλώδιο,
• 6-7 ισχυροί µαγνήτες νεοδυµίου,
• µπαταρία 9 V,
• ποτήρι,
• νερό,
9. 270 Μιχαήλ Π. Μιχαήλ
Φυσικός
• αλάτι
Κόψε τρία κοµµάτια από το καλώδιο, γύµνωσέ τα όπου και όσο χρειάζεται και
διαµόρφωσέ τα όπως φαίνεται στην εικόνα.
Τοποθέτησε στο ποτήρι µια στήλη από 6 ή 7 µαγνήτες.
Ρίξε στο ποτήρι αλατόνερο, δηλαδή νερό στο οποίο έχεις διαλύσει µε ανάδευση
αλάτι.
Σύνθεσε την πειραµατική διάταξη που φαίνεται στην εικόνα δεξιά.
Τι παρατηρείς;
Απάντηση:
Το αλατόνερο επιτρέπει τη διέλευση του ηλεκτρικού ρεύµατος (το αλάτι λέµε ότι
είναι ένας ηλεκτρολύτης). Έτσι ηλεκτρικά φορτία κινούνται µέσα στο διάλυµα του
αλατιού και δηµιουργείται κλειστό κύκλωµα. Έτσι το σύρµα που κρέµεται
διαρρέεται από ηλεκτρικό ρεύµα και µετατρέπεται σε ηλεκτροµαγνήτη. Αυτός
αλληλεπιδρά µε το µαγνητικό πεδίο των µόνιµων µαγνητών νεοδµίου. Τελικά
παρατηρούµε ότι η ελεύθερη άκρη του σύρµατος που κρέµεται από το καλώδιο,
κινείται κυκλικά γύρω από τη στήλη των µαγνητών.
Το φαινόµενο είναι εντονότερο όταν το άκρο του άλλου καλωδίου είναι σε επαφή
µε τη βάση της στήλης των µαγνητών.