2. Κόκκινη ομάδα
Ονόματα ομάδας
Βουρδόγλου Γιάννης
Καζάκης Γιώργος
Γκίρτζαλη Μαρία
Δραγάνη Μαρία
Τζελέπης Δήμος
Υπεύθυνη καθηγήτρια: Τζινίκου Όλγα
Ειδικότητα: ΠΕ09
3.
Εισαγωγή (4η διαφάνεια)
Διατροφή στην Αρχαία Ελλάδα (6η διαφάνεια)
Αθλητισμός στην Αρχαία Ελλάδα (7η διαφάνεια)
Διατροφή στην Σύγχρονη Ελλάδα (8η διαφάνεια)
Μεσογειακή διατροφή (9η διαφάνεια)
Η πυραμίδα της διατροφής (10η διαφάνεια)
Ο ρόλος του ύπνου και της γυμναστικής (11η διαφάνεια)
Αποτελέσματα ερωτηματολογίου (12η -17η διαφάνεια)
Διατροφικές διαταραχές (18η διαφάνεια)
Επηρεασμός της διατροφής από την οικονομική κρίση
(19η διαφάνεια)
Κατανάλωση τοπικών βιολογικών προϊόντων (20η
διαφάνεια)
Επίλογος (21η διαφάνεια)
Βιβλιογραφία (22η διαφάνεια)
4. Εισαγωγή
• Διατροφή είναι η επιστήμη της τροφής που
σχετίζεται με την υγεία. Ο σύγχρονος κλάδος της
επιστήμης της διατροφής αναπτύχθηκε από
ενδιαφέρον για τη μελέτη των κλινικών νόσων που
προκαλούνται από μια συγκεκριμένη διατροφική
ανεπάρκεια, για να επικεντρωθεί τελικά σε πιο
σύνθετες καταστάσεις, όπως οι καρδιοπάθειες, ο
διαβήτης και η οστεοπόρωση. Σήμερα, το
ενδιαφέρον για τη διατροφή βασίζεται σε έναν νέο
ορισμό της υγείας ως «πρόληψη της ασθένειας»,
στον οποίο η διατροφή παίζει σημαντικό ρόλο.
6.
Τις διατροφικές συνήθειες των αρχαίων
Ελλήνων τις χαρακτήριζε λιτότητα κάτι που
αντικατόπτριζε τις δύσκολες συνθήκες όπως
η Ελληνική γεωργική δραστηριότητα. Η βάση
τους ήταν η μεσογειακή τριάδα : σιτάρι, λάδι,
κρασί. Στην βάση της διατροφής τον
αρχαίων Ελλήνων ήταν τα δημητριακά,
όπως σιτάρι, κριθάρι από τα οποία
παρασκευάζονταν ο άρτος. Ακόμα
κατανάλωναν λαχανά, φακές, κρεμμύδια,
ρεβιθιά. Η κατανάλωση κρέατος και
θαλασσινού σχετίζονταν με την οικονομική
κατάσταση της οικογένειας αλλά και με το
αν κατοικούσε στην πόλη η στην ύπαιθρο η
κοντά στην θάλασσα. Οι Έλληνες
κατανάλωναν ιδιαίτερος γαλακτοκομικά,
όπως τυρί, και αντί για βούτυρο ελαιόλαδο.
Το φαγητό συνόδευε κρασί κόκκινο ρόζε η
λευκό, αναμειγμένο με νερό.
7. Ο αθλητισμός στην αρχαία Ελλάδα αποτελούσε σημαντικό μέρος της κοινωνικής ζωής και της
αγωγής των νέων. Και αυτό διότι οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι η υγειά του σώματος πρέπει να
συμβαδίζει με την πνευματική υγεία. «Νους υγιής εν σώματι υγιή», όπως έλεγαν. Οι Έλληνες ήταν ο
πρώτος λαός που επινόησε τις «αθλοπαιδιές» τις οποίες ανήγαγαν σε αγωνίσματα, στα οποία οι
παίκτες συναγωνίζονταν . Γενικά οι αρχαίοι Έλληνες προσπαθούσαν να είναι υπέρ του μέτρου στη
ζωή, αλλά και να κατακτήσουν την ευδαιμονία, την ευτυχία δηλαδή η οποία βρίσκεται στο αγαθό,
στην αρετή. Τα Ολύμπια, οι Ολυμπιακοί αγώνες στην αρχαιότητα, ήταν η πιο σημαντική
διοργάνωση της αρχαίας Ελλάδας και διεξάγονταν στην Αρχαία Ολυμπία κάθε τέσσερα χρόνια
μετά το 776 π.Χ .
Τα αγωνίσματα
Αγώνες δρόμου
Ο απλός αγώνας δρόμου, το «στάδιον» ήταν το πρώτο αγώνισμα που καθιερώθηκε.
Πάλη
Στην πάλη διακρίνουμε δύο αγωνίσματα. Στο πρώτο ο αθλητής είχε σκοπό να ρίξει τον αντίπαλο τρεις
φορές με τους ώμους στο χώμα, ενώ στο δεύτερο ο αγώνας συνεχιζόταν ακόμα και στο έδαφος,
μέχρι που ο νικημένος αναγκαζόταν να παραδεχτεί την ήττα του σηκώνοντας το χέρι.
Πυγμαχία
Η πυγμαχία ήταν βίαιο και συχνά θανατηφόρο αγώνισμα. Σε περίπτωση που ο αγώνας κρατούσε πολύ
ώρα χωρίς νικητή, οι αγωνιστές έπρεπε να κάνουν την ονομαζόμενη «κλίμακα». Δηλαδή οι πυγμάχοι
στέκονταν ακίνητοι χωρίς να αμύνονται ή να αποφεύγουν το χτύπημα. Νικητής ήταν αυτός που
κατόρθωνε να μην χτυπηθεί.
Παγκράτιο
Ήταν συνδυασμός της πάλης και της πυγμαχίας.
Πένταθλο
Το πένταθλο αποτελείτο από πέντε επί μέρους
αγωνίσματα, τροχάδην, άλμα, πάλη, δισκοβολία και ακόντιο.
Αρματοδρομία
Η αρματοδρομία διεξάγονταν σε ιδιαίτερο στάδιο, το «ιπποδρόμιο», αγνώστων σήμερα διαστάσεων.
8.
Καθημερινά συνειδητοποιούμε πως η διατροφή μας αλλάζει,
δυστυχώς εις βάρος της υγείας μας, καθώς φεύγουμε από
παραδοσιακούς τρόπους ζωής και εμπλεκόμαστε στους ρυθμούς
που μας επιβάλλει η σύγχρονη εποχή με το γρήγορο και έτοιμο
φαγητό από βιομηχανοποιημένα τρόφιμα. Συνέπεια αυτής της
διατροφής του νεοέλληνα είναι η παχυσαρκία, οι καρδιοπάθειες, ο
σακχαρώδης διαβήτης και η υπέρταση. Οι επιστήμονες σε όλο τον
κόσμο μετά από μελέτες και έρευνες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι
πρέπει να επιστρέψουμε στην ελληνική παραδοσιακή διατροφή, η
οποία προστατεύει την υγεία μας. Τα κύρια στοιχεία της
παραδοσιακής διατροφής είναι η ποικιλία των φαγητών όπου
δεσπόζουν τα όσπρια, τα δημητριακά, τα άγρια χόρτα, το ελαιόλαδο,
τα ψάρια, τα φρέσκα φρούτα και τα λαχανικά. Αντίθετα συνιστάται
μικρή κατανάλωση κόκκινων κρεάτων και περιορισμένη ποσότητα
γαλακτοκομικών. Επειδή σύμφωνα με τον Αριστοτέλη κάθε υπερβολή
όπως και κάθε στέρηση είναι αιτία νόσου, η διατροφή μας πρέπει να
είναι ισορροπημένη και καλοζυγισμένη.
9.
Η Μεσογειακή Διατροφή αντικατοπτρίζει τις τυπικές
διατροφικές συνήθειες των κατοίκων της Μεσογείου. Βασίζεται
στην απλή παρασκευή εύγευστων πιάτων χάρη στην ευρεία
γκάμα προϊόντων που παράγονται σε αυτές τις χώρες.
Η μεσογειακή διατροφή είναι πλούσια σε φρούτα και λαχανικά
και περιλαμβάνει ζυμαρικά, ψωμί, δημητριακά, ρύζι και
πατάτες, πουλερικά και ψάρια, γαλακτοκομικά προϊόντα,
μερικά πολύ λίγο επεξεργασμένα εποχιακά τρόφιμα και
ελάχιστο κρέας. Περιλαμβάνει όμως δύο βασικά συστατικά: το
ελαιόλαδο που είναι η κύρια πηγή λίπους και το κρασί. Η
ημερήσια πρόσληψη γαλακτοκομικών γίνεται κυρίως με τη
μορφή τυριού ή γιαουρτιού. Το πιο συνηθισμένο επιδόρπιο
είναι τα φρούτα εποχής. Τα γλυκά καταναλώνονται λίγες
φορές την εβδομάδα, ενώ πολλές φορές τη θέση της ζάχαρης
παίρνει το μέλι. Το κόκκινο κρέας είναι σχεδόν απαγορευμένο
και καταναλώνεται λίγες φορές το μήνα και σε μικρές
ποσότητες, σε αντίθεση με το κοτόπουλο και το ψάρι που
καταναλώνονται κάθε εβδομάδα. Τέλος, πολύ συχνή είναι και η
κατανάλωση κρασιού (ένα ή δύο ποτήρια κρασί κάθε ημέρα).
11.
Οι συνέπειες της έλλειψης ύπνου αποτελούν κυρίαρχο αντικείμενο μελέτης και
περιλαμβάνουν την εξασθένιση της μνήμης, την αδυναμία μάθησης, την
αναποτελεσματική λήψη αποφάσεων και τη μειωμένη ικανότητα αντίδρασης, την
υπέρταση, τις ημικρανίες και πολλά άλλα. Αυτή η ατελείωτη λίστα καταδεικνύει ως
ένα βαθμό τη σημασία του ύπνου για την καλή λειτουργία του εγκεφάλου. Ο
ύπνος λοιπόν είναι σημαντικός και απαραίτητος.
Η φυσική δραστηριότητα παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στη ζωή μας. Το να ασκείται
κάποιος είναι κύριο στοιχείο για να έχει μια υγιεινή, χαρούμενη και μακροχρόνια
ζωή. Η υγιεινή διατροφή είναι η μια παράμετρος για να πετύχουμε και να
διατηρήσουμε ένα «υγιές» βάρος. Η άλλη παράμετρος είναι η φυσική
δραστηριότητα. Η ποσότητα των θερμίδων που καίγονται, αυξάνεται όταν κάποιος
ασκείται. Ο βασικός μεταβολισμός των ανθρώπων μειώνεται όσο μεγαλώνουμε
ηλικιακά. Έτσι, για να διατηρήσουμε μια ενεργειακή ισορροπία, πρέπει να
αυξήσουμε τη φυσική μας δραστηριότητα και να ισορροπήσουμε τη διατροφή
μας. Μερικά από τα πλεονεκτήματα της φυσικής δραστηριότητας περιλαμβάνουν:
- Μειώνει τις πιθανότητες για εμφάνιση χρόνιων παθήσεων όπως καρδιοπάθεια,
εγκεφαλικά, εμφράγματα, διαβήτη τύπου 2 και παχυσαρκία
- Βοηθάει στο «χτίσιμο» και στη διατήρηση των μυών, των οστών και των
αρθρώσεων.
- Βοηθάει στη διαχείριση του βάρους
- Προσδίδει μια αίσθηση ψυχικής ανάτασης και ευχαρίστησης
- Μειώνει το αίσθημα κατάθλιψης και άγχους
- Βοηθάει στον έλεγχο της αρτηριακής πίεσης
- Αποκτάται η αυτοπεποίθηση και η εμπιστοσύνη στον εαυτό μας
13. Μεγάλο ποσοστό καταναλώνει συχνά πρωινό το οποίο είναι το
πρώτο γεύμα του ημερήσιου διατροφικού προγράμματος και
τροφοδοτεί σώμα και εγκέφαλο με ενέργεια και θρεπτικά συστατικά τα
οποία χρειάζονται. Όταν τρώμε πρωινό, «ξυπνάμε» τον μεταβολισμό
μας και ξαναζωντανεύουμε την εσωτερική «μηχανή» μας, καίγοντας
τις θερμίδες που χρειάζεται, προκειμένου να χάσουμε βάρος.
Αντιθέτως, όταν δεν καταναλώνουμε φαγητό για αρκετές ώρες, ο
οργανισμός μας «ρίχνει τους ρυθμούς του» με αποτέλεσμα να
μειώνεται ο μεταβολικός του ρυθμός και εμείς να νιώθουμε
κουρασμένοι.
14. Μεγάλο ποσοστό καταναλώνει συχνά ενδιάμεσα σνακ. Έρευνες
έχουν δείξει ότι τα ενδιάμεσα γεύματα κατά τη διάρκεια της ημέρας,
βοηθάνε στην διατήρηση και την απώλεια του βάρους αλλά και
στην μείωση του σωματικού λίπους. Αυτό συμβαίνει διότι η
κατανάλωση υγιεινών σνακ με χαμηλά λιπαρά μειώνουν την
ημερήσια παροχή θερμίδων καθώς ελαττώνουν την πείνα.
15. Μεγάλο ποσοστό καταναλώνει συχνά φρούτα. Στο πλαίσιο ενός σωστού
διαιτολογίου που ακολουθεί τις αρχές της Μεσογειακής διατροφής, τα
φρούτα πρέπει να εντάσσονται καθημερινά στη διατροφή μας. Τα φρούτα
προσφέρουν άφθονες φυτικές ίνες και ιχνοστοιχεία που βοηθούν στην καλή
λειτουργία του γαστρεντερικού μας συστήματος. Το γεγονός ότι
αποτελούνται κατά 80-90% από νερό μπορεί να συμβάλλει εν μέρη στην
καθημερινή ενυδάτωση του οργανισμού.
16. Μεγάλο ποσοστό καταναλώνει συχνά λαχανικά. Γνωστά οφέλη των
λαχανικών στην υγεία, από πρόσφατα ερευνητικά δεδομένα υποστηρίζουν
ότι η κατανάλωση λαχανικών μπορεί να ελέγχει ένα πληθυσμό
ανοσολογικών κυττάρων που απαντώνται στο έντερο και είναι καθοριστικής
σημασίας για την υγεία του. Η κατανάλωση λαχανικών φαίνεται να παίζει
καθοριστικό ρόλο στους αμυντικούς μηχανισμούς του εντερικού σωλήνα,
προφυλάσσοντας όχι μόνο από λοιμώξεις αλλά και από άλλες παθολογικές
καταστάσεις όπως η τροφική αλλεργία, οι φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου
και ο καρκίνος.
17. Μεγάλο ποσοστό γυμνάζεται τακτικά. Η άσκηση βοηθάει την καρδιά. Η
καρδιά είναι ένας μυς, που χρειάζεται άσκηση για να δυναμώσει και να
‘χτυπά δυνατά’. Βελτιώνει την παραγωγικότητά μας. Διάφορες έρευνες το
επιβεβαιώνουν, αν και για διαφορετικούς λόγους. Μερικοί επιστήμονες
υποστηρίζουν ότι η άσκηση βοηθά το μυαλό να αποβάλει άγχη και σκέψεις,
ενώ άλλοι το αποδίδουν στις ενδορφίνες που απελευθερώνονται κατά τη
διάρκεια της άσκησης και μας δίνουν έξτρα ενέργεια. Βελτιώνει την ποιότητα
του ύπνου μας, καθώς η άσκηση μας βοηθάει να αναπνέουμε καλύτερα και,
βέβαια, το σώμα μας κουράζεται περισσότερο με αποτέλεσμα να κοιμόμαστε
πιο βαθειά.
18.
Οι διατροφικές διαταραχές είναι μια νέα μάστιγα ψυχοσωματικής
αντίδρασης του 21ου αιώνα. Μερικές από αυτές είναι η ανορεξία,
βουλιμία, απώλεια βάρους, παχυσαρκία, ψυχολογικές διαταραχές,
δυσλειτουργία του παχύ έντερου. Όλα αυτά δεν αποτελούν μόνο για
διαταραχή στο σώμα. Κάθε διαταραχή της τροφής είτε προς την
ανορεξία η παχυσαρκία δημιουργεί και ταραχές στην ψυχή όπως
κατάθλιψη, κρίσεις πανικού, χαμηλή αυτοεκτίμηση.
Βουλιμία:
Ανορεξία: (Ανορεξία είναι η μείωση της προσλαμβανόμενης τροφής και η
(Η βουλιμία χαρακτηρίζεται από κατανάλωση πολύ μεγάλης
ποσότητας φαγητού σε σύντομο χρονικό διάστημα, η οποία ακολουθείται από την
προσπάθεια απαλλαγής από τις περιττές θερμίδες).
υπερβολική ενασχόληση του ατόμου με την τροφή τους, τη μέτρηση θερμίδων και
το σωματικό τους βάρος).
Υπερφαγία: (Χαρακτηρίζεται από επεισόδια ανεξέλεγκτης υπερφαγίας,
πλούσιας συνήθως σε θερμιδικό περιεχόμενο, τα οποία συνοδεύονται από
αισθήματα ενοχής και δυσαρέσκειας. Την επεισοδιακή υπερφαγία συχνά
ακολουθούν περίοδοι επαναλαμβανόμενης δίαιτας, χωρίς όμως να ακολουθούνται
από άλλες συμπεριφορές αντιστάθμισης όπως στη βουλιμία).
19. •
Τα τελευταία τρία σχεδόν χρόνια λόγω της οικονομικής
κρίσης στη χώρα μας:
•
Αυξάνονται καθημερινά τα νοικοκυριά που ξοδεύουν όλο και
λιγότερα χρήματα για τη διατροφή τους
Αυξάνεται ο αριθμός των συνανθρώπων μας που πεινάνε
Αυξάνονται οι τόνοι τροφίμων που πετάμε
Αυξάνονται τα ποσοστά παχυσαρκίας (παιδικής και ενηλίκων)
Αυξάνονται τα ποσοστά νευρικής ανορεξίας και βουλιμίας
Αυξάνεται το στρες στην καθημερινότητά μας
Μείωση κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών
Μείωση κατανάλωσης ψαριού, επειδή θεωρείται ακριβό
Αύξηση κατανάλωσης συσκευασμένων τροφίμων που είναι
πλούσια σε ζάχαρη και λιπαρά
Αύξηση κατανάλωσης γρήγορου και φθηνού φαγητού
Αύξηση κατανάλωσης γλυκών και σοκολάτας
Στροφή σε οικονομικότερες επιλογές τροφίμων που
ενδεχομένως είναι κατώτερης ποιότητας
Μείωση φυσικής δραστηριότητας
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
20.
Τα βιολογικά προϊόντα είναι το
αποτέλεσμα της καλλιέργειας της γης
χωρίς χημικά λιπάσματα, παρασιτοκτόνα
και τοξικά φυτοφάρμακα. Η
καταπολέμηση των ασθενειών των
φυτών καθώς και η λίπανση του
εδάφους γίνονται με φυσικές μεθόδους
και οργανικά εφόδια. Αγοράζοντας
βιολογικά προϊόντα καταναλώνουμε
προϊόντα χωρίς φάρμακα, ενώ
παράλληλα ενισχύουμε και μια τοπική
επιχείρηση.
21.
Συμπεραίνουμε ότι η υγεία κάθε ανθρώπου εξαρτάται
κατά μεγάλο ποσοστό από το είδος της διατροφής του.
Η υγιεινή διατροφή θα πρέπει να αποτελείται από μεγάλη
ποικιλία και να είναι πλούσια σε φρούτα και λαχανικά!
Ενώ ταυτόχρονα να περιέχει ελάχιστα κεκορεσμένα
λιπαρά, τα οποία βρίσκονται σε προϊόντα όπως τα
γλυκά του εμπορίου, το κρέας, το βούτυρο κ.α.
Η σωματική άσκηση είναι εξίσου σημαντική διότι έχει
πολλαπλά οφέλη, καθώς διατηρεί σε φυσιολογικά
επίπεδα το βάρος, συντηρεί υγιή τα οστά, τους μυς και
τις αρθρώσεις, προάγει την ψυχική ευεξία και γενικά
μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης διαφόρων νόσων, μεταξύ
των οποίων ορισμένων μορφών καρκίνου. Επιπλέον ο
ύπνος είναι σημαντικός και απαραίτητος διότι διατηρεί τη
φυσιολογική λειτουργία του οργανισμού.