1. ONDORIOAK
Gure praktiketako egonaldiaren ondoren, Ixipugorri taldeko kideok ikastetxeko dugu
egoera aztertu bakoitzeko IKT. Ikastetxeak honako hauek izan dira:
- Ane Zulaika: Basakaitz Ikastetxea.
- Maialen Esoain: ikastola Udarregi.
- Aintzane Morillas: Lúzaro Ikastetxea.
- Amaia San José: ikastola Zurriola.
Ondoren, ikastetxe bakoitzeko IKT egoera aztertuko dugu.
Zurriola ikastola:
Ikasgai honi hasiera emateko nire burua aurkezten hasiko naiz: Amaia San Jose dut
izena eta Donostiako irakasleen eskolan Haur Hezkuntzako ikasketak burutzen ari naiz.
Bai lehenengo praktikuma eta baita bigarrena ere, Zurriola Ikastolan burutu ditut,
horregatik, lan hau burutzeko, zentro honetan oinarritzea ideia bikaina izan zitekeela
pentsatu dut. Ikastola hau bi eraikin ezberdinetan banatuta dago, batetik, Haur
Hezkuntza eta Lehen Hezkuntzako lehenengo zikloa ematen den eraikina, Sacramento
izenarekin ezagutua (Ategorrietan), eta bestetik, Lehen Hezkuntzako, bi eta hirugarren
zikloak eta DBH ematen den eraikina, Urra izenarekin ezagutua (Grosen).
Teknologia berrien inguruko hausnarketa egiteko, Ategorrietako eraikinean zentratu
naiz, bertan HHko zikloa dagoelako eta nik praktikak eraikin honetan burutu ditudalako.
Bertan dituzten materialei dagokionez, pixkanaka gauza gehiago dituztela esan beharra
dago (musika aparatuak, ordenagailuak, argazki kamarak, inpresorak, scanerra, DVDak,
CDak, etab.).
Zurriola ikastolako ikasle kopurua handituz joan da azken urte hauetan eta hortaz
irakasle kopurua ere bai. Hori dela eta, eta teknologia berriak duen garrantzia ikusiaz,
material kopurua handituz eta hobetuz joan dira. Adibide bat jartzearren, aipatu, duela
hiru urte, HH 4-5 urtekoen gela bakoitzean ordenagailu bakarra zegoela eta honetaz
gain idazkaritzan zein irakasle gelan ordenagailu pare besterik ez zegoela. Aurten aldiz,
ordenagailu gela bat jarri dute, 15-20 ordenagailurekin, sarean konektaturik daudelarik.
Honekin, bai ikasle baita irakasleek gela honi pixkanaka erabilera handiagoa ematen ari
dira.
Teknologia berriei ematen zaien erabilpena era askotakoa da eta hauekin gauza ezberdin
asko lantzen dira; ikus entzuteko musika multimediak, idazketa, irakurketa, hiztegia,
matematika, geometría,… lantzeko jarduerak, etab. Guzti honetarako erabiltzen dituzten
programak, urtxintxako programak izaten dira; Xango, Txirritx eta Ttantto, baita Word
eta Paint programak ere. Eta ematen dioten erabilerari dagokionez, librea dela esango
nuke. Txokoen eta denboraren arabera txandakatuz joaten dira, haurrek gutxi gora
behera badakite jarduera horietara iristeko zein pausu eman behar dituzten, hori dela
eta beraiek era librean erabiltzen dituzte programa hauek. Betiere, irakaslearen
laguntzarekin noski.
Argi dago, Zurriola Ikastola, Teknologia Berrien inguruan oso ondo hornituta dagoela.
Materiala ugari dute ikasleek euren lanak burutzeko edota beharrezkoa duten
informazioa bilatzeko. Irakasleek ere, ikastaroak jasotzen dituzte euren informatikako
ezagupenak berritzeko. Baina horretaz gain, IKT planean, argi eta garbi ikusten da ere,
irakasleen eta ikasleen partaidetza edo inplikazioa oso handia dela, honek proiektua
interesgarriagoa izatera baimentzen duelarik.
Basakaitz Ikastetxea:
2. Lehenik eta behin, esan behar dut, praktiketan egon naizen ikastetxea, eskola txikia dela
(1990 eraikia). Hau da, Aizarnazabal herrian kokatzen da Basakaitz ikastetxea eta haur
hezkuntzako bi gela aurkitzen dira bertan. Honekin batera aipatu nahi dut, teknologia
berriei gero eta interes handiagoa ematen diela. Egia esan, guraso-irakasle eta eskolaren
artean dagoen harremana ere ikaragarria da eta guraso elkarteen interesak ere aurrera
eramaten dira. Hau da teknologia berrien inguruko informazioan eta eguneratzean ere
arduratzen dira. Gainera, Basakaitz ikastetxea, eskola txikien sarean sartuta dago, hau
da, sare honetan sartuta dauden ikastetxeak hainbat baldintza bete behar izaten dituzte.
Honekin jarraituz, HH geletan murgilduko naiz. Ikastetxean, HH –ko bi gela aurkitzen
dira, eta gela bakoitzak teknologia berrien inguruko zenbait tresna ditu. bere
ordenagailua, inprimagailua, musika aparatua, argazki kamera (HH –ko kamera bat) bi
gelak konpartitzeko eta DVD altzairu mugikor bat dute. Hauez gain, CD eta DVD ak ere
badituzte; marrazki bizidunak, pailazoen DVD ak, ordenagailuan ibiltzeko zenbait CD.
Orain aipatu dudan hau, Hardwarearen inguruko kokatuko nuke. Softwarea kontutan
hartuko banu aldiz, irakasle eta gelaren inguruan ezberdintasun handirik ez da aurkitzen.
Hau da, ordenagailuak dituen programetatik Word eta Paint programak erabiltzen dituzte
gehien; haurrak beraien izenak idazteko, etxeko norbaiten urtebetetzea bada
zoriontzeko postalak egiteko, marrazkiak egiten dituzte… hori bai, haur bakoitzak bere
mailan. Bestalde, Urtxintxa programako CDak dituzte gelan, TtAnto, Xango eta Txirritx
eta hauez baliatuz, gauza asko lantzen dituzte; puzzleak, matematika, hizkuntza,
idazketa eta irakurketa, entzumenezko ariketak, ipuinak… CD hauez gain ¨Klik 2000 ¨
ere asko erabiltzen dute, Cd honek ere aukera asko ematen ditu eta gustura ibiltzen dira
ordenagailuan.
Guzti honekin amaitzeko, aipatu nahi dut, irakasleak ez duela aparteko ezagutza
handirik teknologia berrien inguruan, baina HH –ko haurrekin aritzeko adina kontrolatzen
du. Gainera interesa duela nabari da eta berrikuntzak saiatzen da gelara helarazten.
Hau, etorkizun eta egunerokotasun batean haurrentzat abantaila izanik. Hala ere, gauza
pertsonal bat dela uste dut, eta irakasle bakoitzak, berak hartu behar dio neurria
egoerari. Nahiz ikastetxea, denen arteko funtzionamendu bat aurrera eramaten saiatzen
den. Hori dela eta, uste dut, teknologia berriak egunerokotasun batean bere presentzia
izan behar duela hezkuntzan, baina ez dugu ahaztu behar osagarri edota beste aukera
bat dela. Hau da, beste zenbait metodo eta baliabide ere hor ditugu!!
Udarregi ikastola:
Hausnarketarekin hasteko esan, aurtengo praktikak Usurbilgo Udarregi Ikastolan burutu
ditudala. Bertan teknologia berriak gero eta gehiago sustatzeko asmotan dira; baina,
prozesu hau motel joaten da.
Suertatu zitzaidan gelako irakaslea IKT trebatzeko ikastaroa egina zuen, egia ia irakasle
gehienek zuten egina; beraz, teknologia berriei buruzko ideia bazuten. Gela bakoitzean
ordenagailua bere inprimagailuarekin eta cd aparailua zituzten. honetaz gain, Haur
Hezkuntza guztirako bi dvd eta argazki kamera ere bazituzten.
Gelako ordenagailua libreki erabiltzen zuten haurrak; hau da, beraiek etxetik etortzerako
piztuta zuten eta jolas librea zutenean erabil zezaketen aparailua (inor gainean eduki
gabe). Hemen, Urtxintxako programen bidez jolasten ziren: Ttanto, Xango eta Txirritx.
Hauekin haurrek zenbakiak, hiztegia, sailkapenak… lantzen zituzten. Esan beharra
daukat ere, dagoeneko word eta paint programak ezagutzen hasiak zirela. Word
programaren bidez, beraien izena idazten eta ondoren hau inprimatzen. Painten berriz,
marrazkiak egiten zituzten.
Lehen esan dudan bezala, Haur Hezkuntzako gela bakoitzean ordenagailu bat eta
inprimagailuak aurkitzen ziren. Gainera, denak sarean konektaturik zeuden. Honek
irakasleari jokoa ematen zion, haurrei jada internet erabiltzen edo saltseatzen
erakusteko. Hori bai berak gidatzen edo behatzen zituelarik.
Noizik eta behin ere, dvd-a ikusten zuten; astean behin gutxi gorabehera. Irakasleak,
aukera ematen zien beraiek aparailua ipintzeko. Egun horretan arduraduna zenak zuen
eskubide hura. Haurrei asko gustatzen zitzaien arduradun izatea, aukera desberdinak
eskaintzen baitzizkien. Askotan ez baitizkiegu teknologi berriak erabiltzen uzten, beti
3. puskatu egingo duten beldurrez. Musika aparailua ere gela guztietan aurkitzen zen;
egunero erabiltzen zuten. Gehien erabiltzen zuten aparailua zen hau. Hori bai, hau
irakasleak bakarrik erabiltzen zuen, haurrek ez.
Ekintza berezietan berriz, argazki kamera ateratzen zuen irakasleak. Ez zieten haurrei
uzten. Beraiek bakarrik erabiltzen zuten.
Teknologi berrien inguruan hausnarketa hau egin ondoren ondorio batetara iritsi naiz:
Haur Hezkuntzatik hasi behar gara teknologi berriak erabiltzen; baina pixkanaka. Haurrei
teknologiak esperimentatzen utziko nieke; azken finean, lehen esanda bezala, etxean ez
diegu askotan uzten puskatu ez ditzaten eta horrela ez dituzte behar den bezala
erabiltzen ikasten. Gero beti galdezka nola egiten zen hau edo zer gertatu zaio; eta
aldiz, beraiei saltseatzen utziaz, errazago asmatuko lukete soluzioa. Ideala izango
litzateke baina honek gastu handi bat eskatzen du. Bakoitzarentzako materiala beharko
litzateke eta hau ezinezkoa litzateke.
Luzaro Ikastetxea:
Debako luzaro ikastetxea azpiegitura aldetik nahiko ongi dago hornitua. Haur hezkuntzan
gela bakoitzak badu bere ordenagailua. Haurrek jolas libre nahiz gidatuan erabiltzeko
aukera dute. Beraiek etxetik ekarritako DVD-ak erabiltzeko aukera dute eta bestalde
urtxintxako CD-ak. Bertan arlo asko lantzen direlarik. Debako eskolan, haurrei ordu asko
lagatzen zien ordenagailuak erabiltzen. Askotan irakasleak bere lana ordenagailuarekin
ordezkatzen zuen. Adibidez berak ipuina kontatu beharrean ordenagailuan jarri eta ahots
itsusi batek kontatzen zuen ipuina entzuten egoten ziren haurrak. Ez al litzateke
egokiago izango irakasleak berak irakurtzea eta ilustrazioa pantailan jartzea?? Haurrek
oso ongi erabiltzen dute sagua baina batzuk oraindik ez zuten behar bezala paper
gainean margotzen. Ordenagailuan marrazkiak koloreen bidez margotzen baina
paperean ez! Nire ustez eta oraindik ez dakit zer helburu lantzen diren. Zeren sormena
behintzat ez!!!
Ordenagailuan egiten diren artelan asko ezagutzen dut baina uste dut ez direla ahaztu
behar folio txuria, guraizeak, rotuladoreak… Ez eta bakoitzaren mahaia, bakoitzaren
letra… kaligrafia… nire ustez ordeangailuan egiten den lanak ez du pertsonalidaderik edo
izaerarik.
Bestalde esan behar dut, ongi dagoela ordenagailuak erabiltzea eta hauekin lanak egitea
baina globazlizazio honek denak berdin izatera bultzatzen gaitu. Adibidez erosketak
internet bidez egitearena ez zait bat ere gustatzen. Nahiago dut zorroa edo poltsa hartu
eta leku fisiko batera joan erosketak egitea.
Ikt-ak garrantzitsuak izan arren ez dugu abusatu behar eta tradizionala ere mantendu
behar da eta gara soilik berrikuntzetan zentratu behar. Gauza zer da dena azkarrago
egitea eta perfektoa, errorerik gabe!!!
- Hiru ikastetxe Hauen egungo egoera aztertu ondoren honako ondorioetara iritsi gara:
• Software denok berdina erabiltzen dugu. urtxintxa programak, paint, word...
• Hardwarea eskolaren handitasunaren arabera handitzen da.
• Luzaro ikastetxea sarean konektatua ez dagoen bakarra da.
• Erabilera: Zurriola ikastolan, librea eta beste guztietan libre eta gidatua.
• Jarduerak: denek antzekoak lantzen ditugu.
• Irakasleak: IKTn trebatzeko ikastaroak.
- Bukatzeko, azken fineko ondorioa:
• IKTa eskoletara sartu direnetik erabilera handiegia ematen ari direla iruditzen
zaigu eta irakaskuntza eta ikaskuntza tradizionala alde batera uzten dutela.
Agian HHrako egokia al da metodoa? HHan zergatik bultzatzen da erabilera hau?
txikitatik hasten badira hobeto barneratuko dutelako?