"Thu Vien Sach Co Khi" – Dieu chinh toc do truyen dong dien

GV: Lê Ti n Dũng. B môn TðH_Khoa ði n 43
CH¦¥NG 3CH¦¥NG 3CH¦¥NG 3CH¦¥NG 3 §IÒU CHØNH TèC §é TRUYÒN §éNG §IÖN§IÒU CHØNH TèC §é TRUYÒN §éNG §IÖN§IÒU CHØNH TèC §é TRUYÒN §éNG §IÖN§IÒU CHØNH TèC §é TRUYÒN §éNG §IÖN
3.1 ð t v n ñ
ði u ch nh t c ñ là m t trong nh ng n i dung chính c a truy n ñ ng ñi n t ñ ng nh m ñáp
ng yêu c u công ngh c a máy s n xu t. ði u ch nh t c ñ truy n ñ ng ñi n là dùng nh ng
phương pháp thu n túy ñi n, tác ñ ng lên b n thân h th ng truy n ñ ng ñi n (ngu n và ñ ng cơ
ñi n) ñ thay ñ i t c ñ quay c a tr c ñ ng cơ ñi n.
T c ñ làm vi c c a truy n ñ ng ñi n do công ngh yêu c u và ñư c g i là t c ñ ñ t, hay t c
ñ mong mu n. Trong quá trình làm vi c, t c ñ c a ñ ng cơ thư ng b thay ñ i do s bi n thiên
c a t i, c a ngu n và do ñó gây ra sai l ch t c ñ th c so v i t c ñ ñ t. Trong các h truy n ñ ng
ñi n t ñ ng thư ng dùng các phương pháp khác nhau ñ n ñ nh t c ñ ñ ng cơ, ñi u ch nh t c ñ
ñ ng cơ ñ có ñư c t c ñ mong mu n.
ði u ch nh t c ñ m t ñ ng cơ ñi n khác v i vi c t thay ñ i t c ñ c a ñ ng cơ ñó.
Ví d : M t ñ ng cơ ñi n m t chi u kích t ñ c l p ñang làm vi c t i ñi m làm vi c A trên ñ c
tính cơ 1 ng v i mômen c n MA. ð c tính cơ 1 ng v i ñi n áp ñ t vào ñ ng cơ là U1. Vì m t lý
do nào ñó, mômen c n tăng lên (MT>MA) làm ñ ng cơ b gi m t c ñ . ði m làm vi c s d ch
chuy n theo ño n AT v phía t c ñ gi m. Nhưng t c ñ càng gi m thì dòng ñi n ph n ng Iư càng
tăng và mômen càng tăng. T i ñi m T thì mômen ñ ng cơ sinh ra b ng mômen c n (Mð=MT).
ð ng cơ s làm vi c n ñ nh t i ñi m T v i t c ñ th p hơn (ωT<ωA) và dòng ph n ng l n hơn,
ñ ng cơ nóng hơn.
ðây là hi n tư ng t thay ñ i t c ñ c a ñ ng cơ ñi n, ñi m làm vi c c a ñ ng cơ d ch
chuy n trên cùng m t ñư ng ñ c tính cơ.
A
T
B
D
ω
ω0
ω'0
ωD
MMTAMMB
1
2
U1
U2
ví d trên, n u mômen c n v n gi nguyên giá tr MA, ñ ng cơ ñang làm vi c n ñ nh t i
ñi m A trên ñ c tính cơ 1, ta gi m ñi n áp ph n ng t U1 xu ng U2 (ñ c tính cơ tương ng là 2).
Do quán tính cơ, ñ ng cơ chuy n ñi m làm vi c t ñi m A trên ñư ng 1 sang ñi m B trên ñư ng 2
v i cùng m t t c ñ ωA. Mômen c a ñ ng cơ t i ñi m B nh hơn mômen c n A (MB<MA) nên ñ ng
cơ b gi m t c ñ . ði m làm vi c trư t xu ng theo ñư ng ñ c tính cơ 2. T c ñ ñ ng cơ càng gi m
thì dòng ñi n ph n ng càng tăng. T i ñi m D thì mômen ñ ng cơ cân b ng v i mômen c n MA
(MB=MA). ð ng cơ s làm vi c n ñ nh t i ñi m D v i t c ñ th p hơn (ωD<ωA).
Hình 3.1 - S thay ñ i t c ñ ñ ng cơ khi t i thay ñ i
và s ñi u ch nh t c ñ ñ ng cơ ng v i cùng m t mômen t i

ðây không ph i là hi n tư ng t thay ñ i t c ñ do mômen c n tăng lên mà là s ñi u ch nh
t c ñ ñ ng cơ (ñi u ch nh gi m) trong khi mômen c n v n gi nguyên. ði m làm vi c chuy n t
ñ c tính cơ này sang ñ c tính cơ khác do thay ñ i thông s c a m ch ñi n ñ ng cơ.
Có r t nhi u phương pháp ñi u ch nh t c ñ ñ ng cơ. Tuỳ theo máy s n xu t, ta ch n m t
phương pháp ñi u ch nh t c ñ cho phù h p, ñ m b o quá trình s n xu t ñư c thu n l i, nâng cao
ch t lư ng và năng su t.
3.2 Các ch tiêu ñánh giá ñi u ch nh t c ñ
Ch t lư ng c a m t phương pháp ñi u ch nh t c ñ ñư c ñánh giá qua m t s các ch tiêu sau
ñây.
3.2.1 D i ñi u ch nh t c ñ
D i ñi u ch nh t c ñ (hay ph m vi ñi u ch nh t c ñ ) là t s gi a các giá tr t c ñ làm vi c
l n nh t và nh nh t c a h Tðð ng v i m t mômen t i ñã cho:
D =
min
max
ω
ω
D i ñi u ch nh t c ñ c a m t h Tðð càng l n càng t t.
M i m t máy s n xu t yêu c u m t d i ñi u ch nh nh t ñ nh và m i m t phương pháp ñi u
ch nh t c ñ ch ñ t ñư c m t d i ñi u ch nh nào ñó.
3.2.2 ð trơn ñi u ch nh
ð trơn ñi u ch nh t c ñ khi ñi u ch nh ñư c bi u th b i t s gi a 2 giá tr t c ñ c a 2 c p
k ti p nhau trong d i ñi u ch nh:
γ =
i
i
ω
ω 1+
Trong ñó: ωi - T c ñ n ñ nh c p i.
ωi+1 - T c ñ n ñ nh c p i+1.
Trong m t d i ñi u ch nh t c ñ , s c p t c ñ càng l n thì s chênh l ch t c ñ gi a 2 c p k
ti p nhau càng ít do ñó ñ trơn càng t t.
Khi s c p t c ñ r t l n (k→∞) thì ñ trơn ñi u ch nh γ → 1. Trư ng h p này h ñi u ch nh
g i là h ñi u ch nh vô c p và có th có m i giá tr t c ñ trong toàn b d i ñi u ch nh.
3.2.3 ð n ñ nh t c ñ (ñ c ng c a ñ c tính cơ)
ð ñánh giá và so sánh các ñ c tính cơ, ngư i ta ñưa ra khái ni m ñ c ng ñ c tính cơ β và
ñư c tính: β =
ω∆
∆M

M
ω
∆M
∆ω1
∆ω2 β1
β2
N u |β| bé thì ñ c tính cơ là m m (|β| < 10).
N u |β| l n thì ñ c tính cơ là c ng (|β| = 10 ÷ 100).
Khi |β| = ∝ thì ñ c tính cơ là n m ngang và tuy t ñ i c ng.
ð c tính cơ có ñ c ng β càng l n thì t c ñ càng ít b thay ñ i khi mômen thay ñ i. trên
hình 3.2, ñư ng ñ c tính cơ 1 c ng hơn ñư ng ñ c tính cơ 2 nên v i cùng m t bi n ñ ng ∆M thì
ñ c tính cơ 1 có ñ thay ñ i t c ñ ∆ω1 nh hơn ñ thay ñ i t c ñ ∆ω2 cho b i ñ c tính cơ 2.
Nói cách khác, ñ c tính cơ càng c ng thì s thay ñ i t c ñ càng ít khi ph t i thay ñ i nhi u.
Do ñó sai l ch t c ñ càng nh và h làm vi c càng n ñ nh, ph m vi ñi u ch nh t c ñ s r ng hơn.
3.2.4 Tính kinh t
H ñi u ch nh có tính kinh t khi v n ñ u tư nh , t n hao năng lư ng ít, phí t n v n hành
không nhi u.
Các phương pháp ñi u ch nh t c ñ qua m ch ph n ng luôn có t n hao năng lư ng l n hơn
ñi u ch nh t c ñ qua m ch kích t .
3.2.5 S phù h p gi a ñ c tính ñi u ch nh và ñ c tính t i
Khi ch n h ñi u ch nh t c ñ v i phương pháp ñi u ch nh nào ñó cho m t máy s n xu t c n
lưu ý sao cho các ñ c tính ñi u ch nh bám sát yêu c u ñ c tính c a t i máy s n xu t. Như v y h
làm vi c s ñ m b o ñư c các yêu c u ch t lư ng, ñ n ñ nh...
Ngoài các ch tiêu trên, tuỳ trư ng h p c th mà ta có th có nh ng ñòi h i khác bu c h ñi u
ch nh t c ñ c n ph i ñáp ng.
3.3 ði u ch nh t c ñ ñ ng cơ ñi n m t chi u kích t ñ c l p (song song)
Khi xem xét phương trình ñ c tính cơ c a ñ ng cơ ñi n m t chi u kích t ñ c l p, ta ñã bi t
quan h ω=f(M) ph thu c các thông s ñi n U, φ, RưΣ. S thay ñ i các thông s này s cho nh ng
h ñ c tính cơ khác nhau. Vì v y, v i cùng m t mômen t i nào ñó, t c ñ ñ ng cơ s khác nhau
các ñ c tính cơ khác nhau. Như v y, ñ ng cơ ñi n m t chi u kích t ñ c l p (hay kích t song song)
có th ñư c ñi u ch nh t c ñ b ng các phương pháp sau ñây:
Hình 3.2 - ð c ng c a ñ c tính cơ

3.3.1 ði u ch nh t c ñ b ng cách thay ñ i ñi n tr m ch ph n ng
Sơ ñ nguyên lý n i dây như hình 3.6. Khi tăng ñi n tr ph n ng, ñ c tính cơ d c hơn nhưng
v n gi nguyên t c ñ không t i lý tư ng. H ñ c tính cơ khi thay ñ i ñi n tr m ch ph n ng như
hình 3.6.
ð c ñi m c a phương pháp ñi u ch nh t c ñ b ng cách thay ñ i ñi n tr m ch ph n ng:
- ði n tr m ch ph n ng càng tăng, ñ d c ñ c tính cơ càng l n, ñ c tính cơ càng m m và ñ
n ñ nh t c ñ càng kém, sai s t c ñ càng l n.
- Phương pháp ch cho phép ñi u ch nh thay ñ i t c ñ v phía gi m (do ch có th tăng thêm
ñi n tr ).
- Vì ñi u ch nh t c ñ nh thêm ñi n tr vào m ch ph n ng cho nên t n hao công su t dư i
d ng nhi t trên ñi n tr càng l n.
- D i ñi u ch nh ph thu c vào tr s mômen t i. T i càng nh (M1) thì d i ñi u ch nh
D1=
min
max
ω
ω
càng nh . Nói chung, phương pháp này cho d i ñi u ch nh: D ≈ 5:1
p
+
CKTI
§
E
uI
kt
R
-
ω
o
ωo
M
ω1max
1min
ω
Mc1M
TN
nt1
nt2
nt3
nt4
R =0p
R p1
p2R
p3R
- V nguyên t c, phương pháp này cho ñi u ch nh trơn nh thay ñ i ñi n tr nhưng vì dòng
rotor l n nên vi c chuy n ñ i ñi n tr s khó khăn. Th c t thư ng s d ng chuy n ñ i theo t ng
c p ñi n tr .
3.3.2 ði u ch nh t c ñ b ng cách thay ñ i ñi n áp ph n ng
Sơ ñ nguyên lý ñư c bi u di n như trên hình 3.3. T thông ñ ng cơ ñư c gi không ñ i.
ði n áp ph n ng ñư c c p t m t b bi n ñ i.
ð ñi u ch nh ñi n áp ph n ng ñ ng cơ ñi n m t chi u c n có thi t b ngu n như máy phát
ñi n m t chi u kích t ñ c l p, các b ch nh lưu có ñi u khi n .v.v.. Các thi t b ngu n này có ch c
năng bi n năng lư ng ñi n xoay chi u thành m t chi u có s c ñi n ñ ng Eb ñi u ch nh ñư c nh tín
hi u ñi u khi n Uñk. Vì là ngu n có công su t h u h n so v i ñ ng cơ nên các b bi n ñ i này có
ñi n tr trong Rb và ñi n c m Lb khác không.
ch ñ xác l p có th vi t phương trình ñ c tính c a h th ng như sau:
Eb - Eư = Iư(Rb + Rưñ)
Hình 3.6 - ði u ch nh t c ñ ñ ng cơ ñi n m t chi u kích
t ñ c l p b ng phương pháp thay ñ i ñi n tr ph n ng.

−
dm
d−b
dm
b
I
.K
RR
K
E
φ
+
−
φ
=ω
ω = ωo(Uñk) -
β
M
Trong su t quá trình ñi u ch nh ñi n áp ph n ng thì t thông kích t c a ñ ng cơ ñư c gi
nguyên b ng giá tr ñ nh m c, do ñó mômen t i cho phép c a h s là không ñ i:
Mc.cp = Kφñm.Iñm = Mñm
Vì t thông c a ñ ng cơ ñư c gi không ñ i nên ñ c ng c a ñ c tính cơ cũng không ñ i, còn
t c ñ không t i lý tư ng thì ph thu c vào giá tr ñi n áp ñi u khi n Uñk c a h th ng. Khi thay ñ i
ñi n áp c p cho cu n dây ph n ng, ta có các h ñ c tính cơ ng v i các t c ñ không t i khác
nhau, song song và có cùng ñ c ng.
ði n áp U ch có th thay ñ i v phía gi m (U<Uñm) nên phương pháp này ch cho phép ñi u
ch nh gi m t c ñ .
BB§
~
u®k
§ u EøE(u )®k
IR Rb ø®
M®m M
0ω
ω
U®m
1U
2U
TN
o
0.minω
ωmin
ωmax
ð xác ñ nh d i ñi u ch nh t c ñ khi ñi u ch nh ñi n áp ph n ng ñ ng cơ ta ñ ý r ng t c ñ
l n nh t c a h th ng b ch n b i ñ c tính cơ cơ b n, là ñ c tính ng v i ñi n áp ph n ng ñ nh m c
và t thông cũng ñư c gi giá tr ñ nh m c. T c ñ nh nh t c a d i ñi u ch nh b gi i h n b i
yêu c u v sai s t c ñ và v mômen kh i ñ ng.
Hình 3.3 - ði u ch nh t c ñ ñ ng cơ ñi n m t chi u kích t
ñ c l p b ng phương pháp thay ñ i ñi n áp ph n ng.

Gi s ñ ng cơ ñang làm vi c t i ñi m A trên ñ c tính cơ 1 ng v i ñi n áp U1 trên ph n ng.
Khi gi m ñi n áp t U1 xu ng U2, ñ ng cơ thay ñ i ñi m làm vi c t ñi m A có t c ñ l n ωA trên
ñư ng 1 xu ng ñi m D có t c ñ nh hơn (ωD<ωA) trên ñư ng 2 ( ng v i ñi n áp U2).
Mo C
ω01
ω
®mU
2U
1U
TN
M
ω02
U5
U4
ABE
D
C
F
H
I
G
Trong khi gi m t c ñ theo cách gi m ñi n áp ph n ng, n u gi m m nh ñi n áp, nghĩa là
chuy n nhanh t t c ñ cao xu ng t c ñ th p thì cùng v i quá trình gi m t c có th x y ra quá
trình hãm tái sinh. Ch ng h n, cũng trên hình 3.4, ñ ng cơ ñang làm vi c t i ñi m A v i t c ñ l n
ωA trên ñ c tính cơ 1 ng v i ñi n áp U1. Ta gi m m nh ñi n áp ph n ng t U1 xu ng U3. Lúc này
ñ ng cơ chuy n ñi m làm vi c t ñi m A trên ñư ng 1 sang ñi m E trên ñư ng 3 (chuy n ngang
v i ωA=ωE). Vì ωE l n hơn t c ñ không t i lý tư ng ω03 c a ñ c tính cơ 3 nên ñ ng cơ s làm vi c
tr ng thái hãm tái sinh trên ño n EC c a ñ c tính 3.
Quá trình hãm giúp ñ ng cơ gi m t c nhanh. Khi t c ñ xu ng th p hơn ω03 thì ñ ng cơ l i
làm vi c tr ng thái ñ ng cơ. Lúc này do mômen Mð = 0 nên ñ ng cơ ti p t c gi m t c cho t i
ñi m làm vi c m i t i F, vì t i F mômen ñ ng cơ sinh ra cân b ng v i mômen c n MC. ð ng cơ
ch y n ñ nh t i F v i t c ñ ωF<ωA.
Khi tăng t c, di n bi n c a quá trình ñư c gi i thích tương t . Gi s ñ ng cơ ñang làm vi c
t i ñi m I có t c ñ ωI nh trên ñ c tính cơ 5, ng v i ñi n áp U5 trên ph n ng. Tăng ñi n áp t U5
lên U4, ñ ng cơ chuy n ñi m làm vi c t I trên ñ c tính 5 sang ñi m G trên ñ c tính 4. Do mômen
MG l n hơn mômen c n MC nên ñ ng cơ tăng t c theo ñư ng 4 (ño n GH). ð ng th i v i quá trình
tăng t c, mômen ñ ng cơ b gi m và quá trình tăng t c ch m d n. T i ñi m H thì mômen ñ ng cơ
cân b ng v i mômen t i MH = MC và ñ ng cơ s làm vi c n ñ nh t i ñi m H v i t c ñ ωH > ωI.
ði u ch nh t c ñ ñ ng cơ ñi n m t chi u kích t ñ c l p b ng bi n pháp thay ñ i ñi n áp
ph n ng có các ñ c ñi m sau:
- ði n áp ph n ng càng gi m, t c ñ ñ ng cơ càng nh .
- ði u ch nh trơn trong toàn b d i ñi u ch nh.
- ð c ng ñ c tính cơ gi không ñ i trong toàn b d i ñi u ch nh.
Hình 3.4 - Quá trình thay ñ i t c ñ khi ñi u ch nh ñi n áp

- ð s t t c tuy t ñ i trên toàn d i ñi u ch nh ng v i m t mômen là như nhau. ð s t t c
tương ñ i s l n nh t t i ñ c tính cơ th p nh t c a d i ñi u ch nh. Do v y, sai s t c ñ tương ñ i
(sai s tĩnh) c a ñ c tính cơ th p nh t không vư t quá sai s cho phép cho toàn d i ñi u ch nh.
- D i ñi u ch nh c a phương pháp này có th : D ~ 10:1.
- Ch có th ñi u ch nh t c ñ v phía gi m (vì ch có th thay ñ i v i Uư ≤ Uñm).
- Phương pháp ñi u ch nh này c n m t b ngu n ñ có th thay ñ i trơn ñi n áp ra.
3.3.3 ði u ch nh t c ñ b ng cách thay ñ i t thông
Mu n thay ñ i t thông ñ ng cơ, ta ti n hành thay ñ i dòng ñi n kích t c a ñ ng cơ qua m t
ñi n tr m c n i ti p m ch kích t . Rõ ràng phương pháp này ch cho phép tăng ñi n tr vào
m ch kích t , nghĩa là ch có th gi m dòng ñi n kích t (Ikt ≤ Iktñm) do ñó ch có th thay ñ i v
phía gi m t thông. Khi gi m t thông, ñ c tính d c hơn và có t c ñ không t i l n hơn. H ñ c
tính gi m t thông như hình 3.5.
-+
RI KT§
Iu
§
E
kt kt
o
ωo®m
ω
ω
ω
o1
o2
I
Inm
Mo C M
ω
φ2
φ1
®m
φ
ωo®m
ωo1
ωo2
Phương pháp ñi u ch nh t c ñ b ng thay ñ i t thông có các ñ c ñi m sau:
- T thông càng gi m thì t c ñ không t i lý tư ng c a ñ c tính cơ càng tăng, t c ñ ñ ng cơ
càng l n.
- ð c ng ñ c tính cơ gi m khi gi m t thông.
- Có th ñi u ch nh trơn trong d i ñi u ch nh: D ~ 3:1.
- Ch có th ñi u ch nh thay ñ i t c ñ v phía tăng.
Hình 3.5 - ði u ch nh t c ñ ñ ng cơ ñi n m t chi u kích t
ñ c l p b ng phương pháp thay ñ i t thông kích t .

- Do ñ d c ñ c tính cơ tăng lên khi gi m t thông nên các ñ c tính s c t nhau và do ñó, v i
t i không l n (M1) thì t c ñ tăng khi t thông gi m. Còn vùng t i l n (M2) t c ñ có th tăng
ho c gi m tùy theo t i. Th c t , phương pháp này ch s d ng vùng t i không quá l n so v i ñ nh
m c.
- Phương pháp này r t kinh t vì vi c ñi u ch nh t c ñ th c hi n m ch kích t v i dòng
kích t là (1÷10)% dòng ñ nh m c c a ph n ng. T n hao ñi u ch nh th p.
Thư ng khi ñi u ch nh t thông thì ñi n áp ph n ng ñư c gi nguyên b ng giá tr ñ nh m c,
do ñó ñ c tính cơ th p nh t trong vùng ñi u ch nh t thông chính là ñ c tính có ñi n áp ph n ng
ñ nh m c, t thông ñ nh m c và ñư c g i là ñ c tính cơ b n (ñôi khi chính là ñ c tính t nhiên c a
ñ ng cơ). T c ñ l n nh t c a d i ñi u ch nh t thông b h n ch b i kh năng chuy n m ch c a c
góp ñi n. Khi gi m t thông ñ tăng t c ñ quay c a ñ ng cơ thì ñ ng th i ñi u ki n chuy n m ch
c a c góp cũng b x u ñi, vì v y ñ ñ m b o ñi u ki n chuy n m ch bình thư ng c n ph i gi m
dòng ñi n ph n ng cho phép, k t qu là mômen cho phép trên tr c ñ ng cơ gi m r t nhanh. Ngay
c khi gi nguyên dòng ñi n ph n ng thì ñ c ng ñ c tính cơ cũng gi m r t nhanh khi gi m t
thông kích thích.
3.4 Các h th ng ñi u ch nh t c ñ truy n ñ ng ñi n m t chi u
3.4.1 H truy n ñ ng máy phát - ñ ng cơ (F - ð)
3.4.1.1 H F - ð ñơn gi n
H th ng máy phát - ñ ng cơ (F-ð) là h truy n ñ ng ñi n mà BBð ñi n là máy phát ñi n
m t chi u kích t ñ c l p. Máy phát này thư ng do ñ ng cơ sơ c p không ñ ng b 3 pha quay và
coi t c ñ quay c a máy phát là không ñ i.
§K
§Tr
F §K
CKK
CKF CK§
RT
N T
N
K§
RKF
Trong sơ ñ :
- ð : Là ñ ng cơ ñi n m t chi u kéo cơ c u s n xu t, c n ph i ñi u ch nh t c ñ .
- F : Là máy phát ñi n m t chi u, ñóng vai trò là BBð, c p ñi n cho ñ ng cơ ð.
Hình 3.7 - H truy n ñ ng F-ð ñơn gi n.

- ðTr : ð ng cơ KðB 3 pha kéo máy phát F, có th thay th b ng m t ngu n năng
lư ng khác.
- K : Máy phát t kích, ñ c p ngu n ñi n cho các cu n kích t CKF và CKð.
ði n áp ra c a b bi n ñ i c p cho ñ ng cơ ð:
uF = uð = EF - I.RưF = K.φF.ωðTr - I.RưF
Khi ta thay ñ i giá tr c a bi n tr RKF thì s làm cho dòng ñi n qua cu n kích t CKF thay
ñ i, do ñó t thông kích t φF c a máy phát thay ñ i (gi m), d n ñ n ñi n áp uF thay ñ i, do ñó t c
ñ ñ ng cơ ð thay ñ i: ω < ωcb. Như v y, b ng cách ñi u ch nh bi n tr RKF, ta ñi u ch nh ñi n áp
ph n ng ñ ng cơ ð trong khi gi t thông không ñ i: φð = φñm.
Khi thay ñ i giá tr c a bi n tr RKð ta có th thay ñ i t thông kích t ñ ng cơ ð. Khi φð
gi m thì t c ñ ñ ng cơ ð tăng: ω < ωcb. Trong khi ñi u ch nh t thông φð, ta gi ñi n áp ph n ng
ñ ng cơ không ñ i: Uưð = Uñm.
ð o chi u: C p ti p ñi m T ñóng ho c N ñóng, dòng ñi n kích t máy phát ICKF ñ o chi u, do
ñó ñ o chi u t thông φF, do ñó UF ñ o d u, d n ñ n ω ñ o chi u.
Khi th c hi n hãm thì ñ ng cơ ð s qua 2 giai ño n hãm tái sinh:
+ Tăng φð v ñ nh m c.
+ Gi m ñi n áp ph n ng ñ ng cơ v 0.
Nh n xét v h F-ð:
- Ưu ñi m: + ði u ch nh t c ñ ñơn gi n, ít t n năng lư ng vì ch th c hi n trong m ch
kích t .
+ D dàng ñ o chi u quay b ng cách ñ o chi u t thông máy phát ho c ñ o
chi u t thông ñ ng cơ. Tuy nhiên trong th c t thư ng dùng cách ñ o chi u t thông máy phát vì
không th ñ φð = 0 (ω → ∞).
- Như c ñi m:
+ Như c ñi m quan tr ng nh t c a h F-ð là dùng nhi u máy ñi n quay,
trong ñó ít nh t là 2 máy ñi n m t chi u, gây n l n, công su t l p ñ t máy ít nh t g p 3 l n công
su t ñ ng cơ ch p hành, d n ñ n giá thành tăng, hi u su t th p.
+ Ngoài ra, do các máy phát m t chi u có t dư, ñ c tính t hóa có tr nên
khó ñi u ch nh sâu t c ñ .
Ph m vi ñi u ch nh t c ñ :
D = Du.Dφ = 10.(2÷3)/1 = (20 ÷ 30)/1
Ph m vi ñi u ch nh t c ñ b ch n dư i b i ñi n áp dư Udư. B ch n trên b i
gi i h n cơ h c.
Khi dòng kích t ICKF = 0 thì UF = Udư ≠ 0, do ñó t n t i giá tr t c ñ ω ≠ 0.
Vì v y ñ gi m nhanh t c ñ ñ ng cơ v 0 ta ph i th c hi n hãm ñ ng năng.
3.4.1.2 H F - ð có ph n h i âm áp, dương dòng.
Cu n kích t c a máy phát F ñư c c p ñi n b i m t máy ñi n khu ch ñ i t trư ng ngang
MKð. Máy ñi n khu ch ñ i MKð có 4 cu n kích t : CCð, CFA, CFD, COð.

F §
CFA
CFD
CO§
CC§
BA
UC§
FC§
FO§
FD
AF
CKF
Rα
CPF
CP§
MK§
+ CCð: G i là cu n ch ñ o hay cu n ñi u khi n, ñư c c p ñi n t ngu n m t chi u n
ñ nh. ði n áp ñ t vào cu n này thay ñ i ñư c nh bi n tr RCð. ði n áp này t o ra s c t ñ ng FCð
ñ nh giá tr s c ñi n ñ ng máy phát, cũng là ñi n áp ñ t lên ñ ng cơ, do ñó quy t ñ nh t c ñ ñ t
ñ ng cơ.
+ CFA: Là cu n ph n h i âm áp. Cu n CFA n i song song v i ñi n tr Rα (là m t ph n c a
ñi n tr R1). Khi h F-ð làm vi c thì trên R1 có ñi n áp t l v i UF, do ñó dòng ñi n trên cu n CFA
cũng t l v i ñi n áp máy phát: ICFA ~ UF, do ñó FA ~ UF. Chi u c a FA ngư c v i chi u c a FCð, vì
v y cu n CFA g i là cu n ph n h i âm áp.
+ CFD: Là cu n ph n h i dương dòng. Cu n CFD n i song song v i 2 cu n ph c a máy
phát và ñ ng cơ: CPF & CPð. Khi h F-ð làm vi c thì t ng s t áp trên CPF & CPð là: ∆U = Rcf.I.
Trong ñó: Rcf = RCPF + RCPð là t ng tr c a 2 cu n ph , I là dòng ñi n ñi qua ñ ng cơ. Do ñó s c
t ñ ng c a cu n CFD t l v i dòng ñi n qua ñ ng cơ: FCFD ~ ∆U hay FCFD ~ I, FCFD cùng chi u
v i FCð. Vì v y cu n CFD ñư c g i là cu n ph n h i dương dòng.
+ COð: Là cu n n ñ nh hay cu n ph n h i m m. Cu n COð l y dòng trên th c p máy
bi n áp BA, sơ c p c a BA n i song song v i máy phát. Khi h th ng ch ñ tĩnh thì trong cu n
sơ c p không có ph n ng. Khi h th ng ch ñ ñ ng, dòng ñi n bi n thiên, trong máy bi n áp
BA có tín hi u, cu n COð xu t hi n dòng ñi n, sinh ra s c t ñ ng FOð. Chi u c a FOð có xu
hư ng ch ng l i s bi n thiên ñó, làm cho h nhanh chóng n ñ nh. Ph n h i này g i là ph n h i
m m.
S c t ñ ng t ng kích t c a b khu ch ñ i Kð là:
FΣ = FCð - FCFA + FCFD ± FOð
ch ñ tĩnh thì FOð = 0.
Hình 3.8 - H truy n ñ ng F-ð có ph n h i âm áp, dương dòng.

Gi s ñ ng cơ ñang làm vi c n ñ nh m t t c ñ nào ñó, vì m t nguyên nhân khách quan
nào ñó làm cho ñ ng cơ n ng t i, t c ñ c a ñ ng cơ gi m xu ng, dòng ñi n qua ñ ng cơ tăng lên
(
Σ
−
=
R
uu
I §F
), vì th FCFD tăng, FCFA gi m, d n ñ n s c t ñ ng t ng FΣ tăng, do ñó UF tăng làm
t c ñ ñ ng cơ l i tăng lên bù l i ph n s t gi m t c ñ .
Phương trình ñ c tính cơ - ñi n:
ω = K1.UCð - K1.[Ru - f(Rcf, §uR ,R−F,α) = ω0 - ∆ω
Mu n cho h n ñ nh thì ta ph i có ∆ω → 0. Do ñó c n ch nh ñ nh giá tr α sao cho
f(Rcf, §uR ,R−F,α) → R−. Trong ñó:
α =
1R
Rα
* Khi nghiên c u m ch t ngư i ta thư ng dùng khái ni m s c t ñ ng (F) và t tr . Nh ng
khái ni m ñó ñư c ñưa ra trên cơ s sau ñây:
T thông ñư c miêu t b ng công th c: φ = µaHS, và cư ng ñ t trư ng b ng H = Iw/l.
V y có th vi t: φ = µaIwS/l.
N u cùng chia t s và m u s cho µaS thì ta có:
φ = Iw.
1−






S
l
aµ
Trong công th c trên Iw g i là s c t ñ ng F. Cũng gi ng như trong m ch ñi n, dòng ñi n t l
v i s c ñi n ñ ng còn trong m ch t , t thông t l v i s c t ñ ng. ð i lư ng
S
l
aµ
ñ ng m u s
g i là t tr RM, và toàn b công th c trên g i là ñ nh lu t Ôm ñ i v i m ch t :
MR
F
=φ
µa : ð t th m c a m ch t .
*MÁY ðI N KHU CH ð I T TRƯ NG NGANG:
Máy ñi n khu ch ñ i t trư ng ngang (MKðN) v th c ch t cũng là máy phát ñi n m t chi u
nhưng có các c u t o ñ c bi t:
- Stato có nhi u cu n kích t trong ñó có cu n ch ñ o, các cu n ph n h i và luôn có cu n
bù.
- Roto có 4 ch i than trong ñó c p ch i than 1 và 2 n i ng n m ch v i nhau, g i là c p ch i
than ngang tr c. C p ch i than 3 và 4 g i là c p ch i than d c tr c, c p ñi n áp ra c a máy ñi n
khu ch ñ i MKðN.
Nguyên lý làm vi c c a máy ñi n khu ch ñ i t trư ng ngang MKðN như sau: Khi cu n kích
t chính ñư c c p ñi n m t chi u thì m t t trư ng φF (gi s hư ng xu ng như hình v ) ñư c t o
ra. Các dây d n rotor ñư c kéo quay v i t c ñ ωF trong t trư ng φF s c m ng m t s.ñ.ñ E1 (s.ñ.ñ
ngang tr c) và trong cu n dây ph n ng s có m t dòng ñi n I1 ñư c t o ra, khép kín m ch qua c p
ch i than ng n m ch 1-2. Chi u dòng ñi n I1 ñư c xác ñ nh theo quy t c bàn tay ph i.

Vì ñi n tr ng n m ch gi a 2 ch i than 1-2 r t nh nên I1 khá l n và h s khu ch ñ i l n th
nh t K1 c a máy l n.
1 2
3
4
φF
φd
φn
φb
I2
CB
cR
1I
Fφ
KT
U®k
UMK§N
tR
+
_
ωF
Dòng ñi n I1 ch y trong cu n dây ph n ng s sinh ra t trư ng ngang tr c φn hư ng sang
ph i(xác ñ nh theo quy t c v n nút chai hay ñinh vít thu n) và ñ n lư t t trư ng ngang tr c φn này
làm xu t hi n trong cu n dây ph n ng quay trong nó m t s.ñ.ñ E2 (s.ñ.ñ d c tr c). S.ñ.ñ E2 l n hơn
nhi u so v i E1. N u MKðN ñư c n i t i bên ngoài Rt qua 2 ch i than 3-4 thì trong cu n dây ph n
ng s có dòng ñi n ph t i I2 mà chi u xác ñ nh theo quy t c bàn tay ph i. ðây là t ng khu ch ñ i
th 2 c a MKðN v i h s khu ch ñ i K2.
V y v nguyên lý có th xem MKðN tương ñương v i hai máy phát ñi n n i t ng v i nhau
thành 2 c p khu ch ñ i như m ch ñ ng tr hình v :
E1 2E tR
KT
1K
K2
φF
nφ
1I 2I

H s khu ch ñ i c a MKðN là: K = K1.K2 (Có th ñ t t i hàng v n).
Các s.ñ.ñ E1, E2 và các dòng ñi n I1, I2 th c ra ñ u ñư c sinh ra trong m t cu n dây ph n ng.
Dòng I2 (dòng t i) trong cu n dây ph n ng l i t o ra m t t trư ng d c tr c φd ngư c chi u
v i t trư ng chính φF và làm t trư ng chính suy gi m, d n ñ n s.ñ.ñ máy phát b gi m. Dòng t i I2
càng tăng, t trư ng d c tr c φd càng l n và t trư ng chính càng b gi m nhi u d n ñ n s.ñ.ñ c a
máy phát b t t th p. ðó là ñi u không mong mu n.
ð h n ch ho c tr kh t trư ng φd này ngư i ta ñ t thêm m t cu n dây stato c a MKðN
và g i là cu n bù CB. Cu n bù ñư c m c n i ti p v i cu n dây ph n ng và s t o ra m t t trư ng
φb ngư c chi u v i t trư ng d c tr c φd ñ h n ch ho c tr kh nh hư ng c a t trư ng này. Vì
dòng t i I2 cũng là dòng qua cu n bù CB nên khi t i tăng thì φb cũng tăng ñ kh k p s tăng c a φd
theo dòng tái.
ð ñi u ch nh ñư c t trư ng bù φb theo t i, cu n bù CB ñư c n i song song v i m t bi n tr
phân m ch RC.
Do có h s khu ch ñ i l n, MKðN ñư c dùng nhi u trong các h truy n ñ ng ñ ñi u ch nh
t c ñ ñ ng cơ m t chi u trong ph m vi r ng v i ñ n ñ nh t c ñ cao và quán tính ñi n t nh .
3.4.1.3 H F - ð có ph n h i âm t c ñ
ð ng cơ ð ñư c c p ñi n t máy ñi n khu ch ñ i t trư ng ngang MðKð.
§
FT
BA
F
CC§
C§ UC§
M§K§
2
4
1
3
CB CR
CDA
CFT
FO§
FTF
Máy phát t c FT ñư c n i tr c v i ñ ng cơ ð. ði n áp ra: UFT = K.ω, ñi n áp này t o ra s c
t ñ ng: FFT = c.ω.
S c t ñ ng t ng: FΣ = FCð - c.ω ± FOð
Máy phát t c ñư c s d ng r ng rãi vì nó không liên quan v m t ñi n v i m ch ñ ng l c và
có nhi u ki u tín hi u ra.
Hình 3.9 - H truy n ñ ng F-ð có ph n
h i âm t c ñ .

3.4.2 H truy n ñ ng khu ch ñ i t - ñ ng cơ (KðT - ð)
Khu ch ñ i t là khí c ñi n mà tín hi u ñ u ra ñư c khu ch ñ i nh s thay ñ i ñi n kháng
b ng cách thay ñ i dòng ñi u khi n. Sơ ñ nguyên lý c a m t khu ch ñ i t ñơn gi n ñư c trình
bày hình 3.10.
TI
ZT
~
R
CX
I®k
W®k
TW
=
Trên m ch t không có khe h không khí ñư c qu n hai cu n dây: cu n ñi u khi n (w®k) và
cu n t i (wT). Cu n dây wT ñư c ñ u n i ti p v i ph t i và ñ u vào ngu n ñi n xoay chi u, còn
cu n dây w®k ñư c n i n i ti p v i bi n tr R , v i ñi n kháng ch n XC (ñ h n ch nh hư ng c a
dòng ñi n xoay chi u c m ng t phía m ch xoay chi u) và n i v i ngu n ñi n áp m t chi u.
M ch t b o hòa ng v i trư ng h p Iñk = Iñkñm là vùng gi i h n trên và trư ng h p Iñk =0 là
gi i h n dư i ho t ñ ng c a khu ch ñ i t . Gi a hai vùng gi i h n trên, khi tăng d n Iñk thì dòng t i
tăng d n t I0 ñ n ITñm.
IT
I®k
IT®m
I0
ð c tính ñi u khi n c a khu ch ñ i t ñư c trình bày hình 3.11. Phương trình cơ b n c a
khu ch ñ i t lý tư ng là:
IT.wT = Iñk.wñk
Do ñó:
T
dk
dkT
w
w
II =
Hình 3.10 - Khu ch ñ i t .
Hình 3.11 - ð c tính ñi u khi n c a khu ch ñ i t .

V i khu ch ñ i t lý tư ng, khi Iñk = 0 thì IT = 0, còn v i khu ch ñ i t th c t : Iñk =0 thì
IT=I0.
Vì công su t ñi u khi n bé hơn nhi u l n công su t xoay chi u nên ñư c g i là khu ch ñ i t .
* H TRUY N ð NG KHU CH ð I T - ð NG CƠ:
Khu ch ñ i t (KðT) hay còn g i là b bi n ñ i van t , là t h p c a kháng bão hòa v i ch nh lưu
không ñi u khi n.
KðT ñư c dùng ñ làm b ñi u ch nh dòng ñi n và ñi n áp trong các h th ng ñi u khi n, ñi u
ch nh và ki m tra t ñ ng.
Trong các máy nâng v n chuy n, KðT thư ng ñư c dùng làm máy kích thích cho các máy
phát trong h th ng F - ð. ð i v i máy c t g t kim lo i, KðT thư ng ñư c dùng k t h p v i ch nh
lưu diode bán d n ñ cung c p cho ph n ng ñ ng cơ m t chi u.
U1, f1
(a)
CK
Rkt
BA
V0
Wlv
••••
+
••••
-
Wñk
Uñk
••••
•••• •••• ••••
•••• ••••
••••
•••• -••••
•••• +
U1, f1
BA
•••• •••• ••••
••••
••••
Wñk
Vo
Uñk
•••• +
•••• -
•••• -+ ••••
••••
••••
••••
••••
••••
••••
••••
CKð Rkt
(b)
Wlv

Trong các sơ ñ này, máy bi n áp BA có ch c năng bi n ñ i giá tr ñi n áp cho phù h p v i
yêu c u c a ñ ng cơ. T o ra s pha ho c ñi m trung tính cho phù h p v i sơ ñ ch nh lưu n u c n
và nâng cao h s công su t c a h .
Các van không ñi u khi n Vo dùng ñ bi n ñ i dòng ñi n xoay chi u thành m t chi u và t o
ra thành ph n dòng ñi n t t hóa cho KðT.
Trong h th ng KðT – ñ ng cơ, t c ñ ñ ng cơ ñư c ñi u ch nh b ng cách thay ñ i tr s
trung bình c a s c ñi n ñ ng ch nh lưu b ng cách bi n ñ i dòng ñi n ñi u khi n, t c là bi n ñ i
m c ñ bão hòa c a m ch t .
ð ñơn gi n trong vi c kh o sát nguyên lý ho t ñ ng c a h th ng này, ta tách ra m t trong ba
pha t các sơ ñ trên và gi thuy t r ng ñ c tính t tr c a lõi thép có d ng lý tư ng.
a) Sơ ñ nguyên lý m t pha c a b bi n ñ i.
b) D ng ñ c tính t tr lý tư ng c a lõi thép.
Ta có: u2 = U2msinωt = iRt + Xk ( di / dωt )
Trong ñó: Xk có giá tr thay ñ i theo tr ng thái t hóa c a lõi thép. Lúc ñ u, lõi thép ñư c t
hóa c ñ nh nh cu n ñi u khi n Wñk ñ n m t giá tr B0 nào ñó trong ph m vi ( -BS ≤ B0 ≤ +BS ).
* bán kỳ dương c a ngu n u2: Dòng ñi n thu n ñi qua V0 t hóa lõi cu n kháng, làm cho
biên ñ t c m bi n thiên. Lúc này, vì lõi thép chưa bão hòa nên Xk r t l n, ngu n ch y u rơi trên
cu n kháng còn giá tr iRt ≈ 0. Ta có:
u2 = U2msinωt = iRt + Xk ( di/dωt ) = NlvωS ( dB / dt )
V i ñi u ki n ban ñ u: t = 0, B = B0, gi i phương trình này ta ñư c:
B = B0 + Bm ( 1 - cosωt )
Trong ñó:
- Biên ñ t c m: Bm = U2m/WNlvS
- Nlv: S vòng dây c a cu n làm vi c.
- S : Di n tích ti t di n lõi c a cu n kháng.
- ω : T n s góc c a dòng ñi n.
Khi lõi thép bão hòa, ta có Xk = 0. Do ñó, toàn b ngu n áp ch ñ t lên t i. Khi ñó:
u2=U2msinωt = iRt = ub
u2
+ ••••
- ••••
•••• ••••
Iñk
Uñk
Wñk
V0
(a)
B
H
+BS
-BS
B0

V i ub là ñi n áp ra c a b bi n, t c là ñi n áp ñ t trên t i.
* bán kỳ âm c a ngu n u2: V0 ngưng d n, dòng ñi n t hóa không có nên lõi thép b kh
t b i cu n ñi u khi n Wñk và ñ t c m B s gi m d n v giá tr ban ñ u B0, ñi n áp trên t i ub ≈ u2
= 0.
Giá tr trung bình c a ñi n áp ch nh lưu ñư c xác ñ nh theo công th c:
Trong ñó:
- p: S l n ñ p m ch trong b ch nh lưu.
- α: Góc bão hòa
- BS: T c m bão hòa.
N u ta ch n Bm = BS thì α = arccos ( B0/BS ). Lúc này giá tr trung bình c a ñi n áp ch nh
lưu: UKðT = Um [ 1 + ( B0/BS )] = f ( B0 ).V i:
Um = pU2m/2π
Ta nh n th y: Khi thay ñ i giá tr B0 t –BS ñ n +BS ta s ñi u ch nh ñư c ñi n áp ch nh lưu
UKðT t 0 ñ n giá tr U2m( p/π ). Vì B0 là do dòng ñi u khi n Iñk t o ra nên th c ch t giá tr UKðT
chính là hàm c a Iñk: UKðT = f ( Iñk ).
3.4.3 H truy n ñ ng ch nh lưu - ñ ng cơ
Các b bi n ñ i dòng ñi n xoay chi u thành m t chi u th c ch t là các b ch nh lưu (hay
các b n n ñi n) dùng ñ bi n ñ i dòng ñi n xoay chi u thành dòng ñi n m t chi u.
Có r t nhi u sơ ñ ch nh lưu khác nhau ñư c phân lo i như sau:
- Theo s pha có: Ch nh lưu 1 pha, ch nh lưu 3 pha...
- Theo sơ ñ n i có: Ch nh lưu n a chu kỳ, ch nh lưu 2 n a chu kỳ, ch nh lưu hình c u,
ch nh lưu hình tia...
- Theo s ñi u khi n có: Ch nh lưu không ñi u khi n, ch nh lưu có ñi u khi n, ch nh
lưu bán ñi u khi n.
3.4.2.1 Gi i thi u Thyristor
a) Ch t bán d n:
V phương di n d n ñi n, các ch t ñư c chia thành 2 lo i: Ch t d n ñi n (có ñi n tr su t
nh ) và ch t không d n ñi n (có ñi n tr su t r t l n). Ch t không d n ñi n còn g i là ch t cách
ñi n hay ñi n môi.
Gi a hai lo i ch t này, có m t lo i ch t trung gian mà ñi n tr su t c a nó thay ñ i trong
m t gi i h n r ng và gi m m nh khi nhi t ñ tăng (theo lu t hàm mũ). Nói cách khác, ch t này d n
ñi n t t nhi t ñ cao và d n ñi n kém ho c không d n ñi n nhi t ñ th p. ðó là ch t bán d n.
)1arccos( 0
m
S
B
BB −
−=α
)cos1(
2
sin
2
22 α
π
ωω
π
π
α
+== ∫ mmKDT U
p
ttdU
p
U

Trong b ng tu n hoàn Mendeleev, các nguyên t bán d n chi m v trí trung gian gi a các
kim lo i và phi kim. ði n hình là Ge, Si ...
Hai nguyên t Ge và Si trong b ng tu n hoàn phân nhóm IV, l p ñi n t ngoài cùng c a
Ge, Si có 4 ñi n t (electron) và chúng liên k t ñ ng hóa tr v i nhau, t o thành m t m ng b n v ng
(hình a).
N u tr n vào Ge m t ít ñơn ch t thu c phân nhóm III, ch ng h n In, thì do l p ñi n t ngoài
cùng c a In ch có 3 ñi n t nên thi u 1 ñi n t ñ t o ra c p ñi n t ñ ng hóa tr . Nguyên t In có
th s l y 1 ñi n t c a nguyên t Ge lân c n và làm xu t hi n m t l tr ng dương. Ion Ge l tr ng
này l i có th l y 1 ñi n t c a nguyên t Ge khác ñ trung hòa và bi n nguyên t Ge sau này thành
m t l tr ng m i. Quá trình c th ti p di n và bán d n Ge ñư c g i là bán d n l tr ng hay bán d n
dương: Bán d n P (Positive).
N u tr n vào Ge m t ít ñơn ch t thu c phân nhóm V, ch ng h n As, thì do l p ñi n t ngoài
cùng c a As có 5 ñi n t nên sau khi t o 4 c p ñi n t ñ ng hóa tr v i 4 nguyên t Ge xung quanh,
thì As th a ra 1 ñi n t . ði n t này d dàng r i kh i nguyên t As và tr thành ñi n t t do. Bán
d n Ge tr thành bán d n ñi n t hay bán d n âm: Bán d n lo i N (Negative).
Khi nhi t ñ ch t bán d n tăng hay b ánh sáng chi u vào thì chuy n ñ ng c a các ph n t
mang ñi n m nh lên nên ch t bán d n s d n ñi n t t hơn.
Bán d n lo i P Bán d n lo i N
M ng liên k t b n
v ng

Các ch t bán d n có th là ñơn ch t như B, C, si, Ge, S, Se..., các h p ch t như ZnS, CdSb,
AlSb, Mg3SO2, các oxyt như Al2O3, Cu2O, ZnO, SiO2 ..., các sulfua như ZnS, CdS, Ag2S .v.v.
Hi n nay, các ch t bán d n ñư c ng d ng r t nhi u trong các lĩnh v c khoa h c, k
thu t và ñ i s ng.
b) Tính ch t d n ñi n m t chi u c a l p ti p xúc P-N
Khi ghép 2 l p bán d n P và N l i v i nhau thì t i ch 2 m t ghép giáp nhau s hình thành
m t l p ti p xúc P - N (Ký hi u J -Junction).
Quá trình x y ra như sau: T i ch ghép, các ñi n t âm t do t bán d n N chuy n sang bán
d n P, chúng tái h p v i các l tr ng và tr nên trung hòa v ñi n. Phía bán d n P, do m t l tr ng
nên chúng tr thành mang ñi n âm. Phía bán d n N, do m t ñi n t nên tr thành mang ñi n dương.
Do v y, m t ñi n trư ng E0 l p ti p xúc P-N ñư c hình thành và hư ng t N sang P. ði n trư ng
này như m t b c rào ngăn không cho l tr ng t P ti p t c sang N và ñi n t t N sang P.
N u n i P-N v i m t ngu n ñi n m t chi u ñ t o ra s phân c c thu n, t c là c c dương
c a ngu n n i v i bán d n P, c c âm c a ngu n n i v i bán d n N thì có m t ñi n trư ng ngoài (do
ngu n ngoài t o ra) hư ng t P sang N, m nh hơn E0 và ngư c hư ng E0. ði n trư ng này giúp l
tr ng dương ti p t c t P sang N và ñi n t ti p t c t N sang P t o ra dòng ñi n thu n Ith ñi qua l p
ti p xúc P-N.
N u n i P-N ñ t o ra s phân c c ngư c, t c là c c dương c a ngu n n i v i bán d n N,
c c âm c a ngu n n i v i bán d n P thì ñi n trư ng ngoài s hư ng t N sang P cùng chi u v i
ñi n trư ng l p ti p xúc E0. ði n trư ng này cùng v i ñi n trư ng E0 c n tr s chuy n d ch c a
các l tr ng t P sang N và ñiên t t do t N sang P nên dòng ñi n không t o ra ñư c.
Trên th c t , v n có m t dòng ñi n r t nh qua l p ti p xúc khi phân c c ngư c g i là dòng
ñi n ngư c hay dòng ñi n rò.V y l p ti p xúc P-N có m t tính ch t ñ c bi t là ch cho dòng ñi n
ch y qua khi phân c c thu n và ngăn c n không cho dòng ñi n ch y qua khi phân c c ngư c. Tính
ch t này có ñư c là do ñi n trư ng l p ti p xúc E0 hư ng t N sang P. ði n trư ng E0 t o ra m t
b c rào th .

c) ðiôt:
ðiôt là linh ki n bán d n g m 2 mi ng bán d n P và N ghép l i v i nhau. ð u n i v i bán d n
P g i là Anôt (A), ñ u n i v i bán d n N g i là Katôt (K).
P N
A K
A K
thI
thUUngmax
Ing
nU
0
2
1
34
5
ð c tính Vôn-Ampe c a ñiôt bi u th m i quan h I(U) gi a dòng ñi n qua ñiôt và ñi n áp ñ t
vào 2 c c c a ñiôt. ð c tính Vôn-Ampe tĩnh c a ñiôt có 2 nhánh. Nhánh thu n ng v i ñi n áp
thu n (sơ ñ n i m ch góc I), dòng ñi n ñi qua ñiôt tăng theo ñi n áp. Khi ñi n áp ñ t vào ñiôt
vư t m t ngư ng Un c 0,1V ÷ 0,5V và chưa l n l m thì ñ c tính có d ng parabol (ño n 1). Khi
ñi n áp l n hơn thì ñ c tính g n như ñư ng th ng (ño n 2).
Nhánh ngư c ng v i ñi n áp phân c c ngư c (sơ ñ n i m ch góc III). Lúc ñ u, ñi n áp
ngư c tăng thì dòng ñi n ngư c (dòng ñi n rò) r t nh cũng tăng nhưng r t ch m (ño n 3). T i ñi n
áp ngư c |U| > Ung.max thì dòng ñi n ngư c tăng nhanh (ño n khu u 4) và cu i cùng (ño n 5) thì
ñiôt b ñánh th ng. Lúc này dòng ñi n ngư c tăng v t dù có gi m ñi n áp. ði n áp này g i là ñi n
áp ch c th ng. ð ñ m b o an toàn cho ñiôt, ta nên ñ ñiôt làm vi c v i ñi n áp ngư c ~ 0,8Ung.max.
V i Ung < 0,8Ung.max thì dòng ñi n rò qua ñiôt nh không ñáng k và ñiôt coi như tr ng thái khóa.
T ñ c tính V-A c a ñiôt có th th y ñiôt (do tính ch t ñ c bi t c a l p ti p xúc P-N) ch cho
dòng ñi n ch y qua t Anôt sang Katôt khi phân áp thu n và không cho dòng ñi n ch y qua t
Katôt sang Anôt khi phân c c ngư c. Hay nói cách khác, tuỳ theo ñi u ki n phân áp mà ñiôt có th
d n dòng hay không d n dòng. ðiôt là m t van bán d n. Tính ch t này ñư c s d ng ñ ch nh lưu
(n n) dòng ñi n xoay chi u thành m t chi u.
d) Tiristor:
Tiristor là linh ki n g m 4 l p bán d n pnpn liên ti p nhau t o nên Anôt, Katôt và c c ñi u
khi n G (hình v ).
A
P N
K
P N11 2 2
G
+ -
J1 J2 J3
A K
G
Hình 3.12 - C u t o, ký hi u và ñ c tính Vôn-Ampe c a ñiôt.
Hình 3.13 - C u t o và ký hi u c a Tiristor.

C u t o thư ng g p và ký hi u c a Tiristor cho trên hình 3.13. V m t c u t o Tiristor g m
m t ñĩa silic t ñơn tinh th lo i n, trên l p ñ m lo i bán d n p có c c ñi u khi n b ng dây nhôm,
các l p chuy n ti p ñư c t o nên b ng k thu t bay hơi c a gali. L p ti p xúc gi a Anôt và Katôt
làm b ng ñĩa môliñen hay tungsten có h s nóng ch y g n v i silic. C u t o d ng ñĩa kim lo i ñ
d ñang t n nhi t. Hình 3.14 trình bày m t c t c a m t tiristor. Ngoài cùng là l p v b c có tác
d ng ch ng các ng su t cơ h c, ñ d dàng t n nhi t cũng như ñ d n i v i m ch ngoài.
---- - - - - -- --- -
++ + + + + + +++ + ++ +
+ +++++++++++++
---- - - - - -- --- -
+
+ + + + + + + + + ++
+
p Líp An«t
n
p
n
Líp ch¾n
Líp ®iÒu
khiÓn
Líp cat«t
cat«t
cùc
®iÒu
khiÓn
An«t
Nguyên lý làm vi c c a Tiristor: Khi ñ t Tiristor dư i ñi n áp m t chi u, anôt vào c c dương,
katôt vào c c âm c a ngu n ñi n áp, J1 và J3 ñư c phân c c thu n, J2 b phân c c ngư c. G n như
toàn b ñi n áp ngu n ñ t lên m t ghép J2. ði n trư ng n i t i E1 c a J2 có chi u hư ng t N1 v P2.
ði n trư ng ngoài tác ñ ng cùng chi u v i E1, vùng chuy n ti p cũng là vùng cách ñi n càng m
r ng ra, không có dòng ñi n ch y qua Tiristor m c dù nó ñư c ñ t dư i ñi n áp thu n.
M Tiristor: N u cho m t xung ñi n áp dương Ug tác ñ ng vào c c G (dương so v i K), các
ñi n t t N2 ch y sang P2. ð n ñây m t s ít trong chúng ch y vào ngu n Ug và hình thành dòng
ñi u khi n Ig ch y theo m ch G-J3-K-G, còn ph n l n ñi n t , ch u s c hút c a ñi n trư ng t ng
h p c a m t ghép J2, lao vào vùng chuy n ti p này, chúng ñư c tăng t c ñ , ñ ng năng l n lên, b
gãy các liên k t gi a các nguyên t silic, t o nên nh ng ñi n t t do m i. S ñi n t m i ñư c gi i
phóng này l i tham gia b n phá các nguyên t Si trong vùng chuy n ti p. K t qu c a ph n ng dây
chuy n này làm xu t hi n ngày càng nhi u ñi n t ch y vào N1, qua P1 và ñ n c c dương c a ngu n
ñi n ngoài, gây nên hi n tư ng d n ñi n ào t. J2 tr thành m t ghép d n ñi n, b t ñ u t m t ñi m
nào ñó xung quanh c c G r i phát tri n ra toàn b m t ghép v i t c ñ kho ng 1cm/100µs.
ði n tr thu n c a Tiristor, kho ng 100kΩ khi tr ng thái khóa, tr thành kho ng 0,01Ω khi
Tiristor d n cho dòng ch y qua.
Có th hình dung như sau: Khi ñ t Tiristor dư i ñi n áp UAK > 0, Tiristor tr ng thái s n sàng
m cho dòng ch y qua, nhưng nó còn ñ i l nh - tín hi u Ig c c ñi u khi n.
Công th c: Tiristor khóa +
gstg
AK
II
VU
≥
> 1
→ Tiristor m
Trong ñó Igst là giá tr dòng ñi n ñi u khi n ghi trong s tay tra c u c a Tiristor.
Hình 3.14 - M t c t chi ti t c a Tiristor.

Th i gian m ton là th i gian c n thi t ñ thi t l p dòng ñi n chính ch y trong Tiristor, tính t
th i ñi m phóng dòng Ig vào c c ñi u khi n. Th i gian m Tiristor kéo dài kho ng 10µs.
Khóa Tiristor: M t khi Tiristor ñã m thì s hi n di n c a tín hi u ñi u khi n Ig không còn là
c n thi t n a. ð khóa Tiristor có hai cách:
- Gi m dòng ñi n làm vi c I xu ng dư i giá tr dòng duy trì IH (Holding current), ho c là:
- ð t m t ñi n áp ngư c lên Tiristor (bi n pháp thư ng dùng).
Khi ñ t ñi n áp ngư c lên Tiristor UAK < 0, hai m t ghép J1 và J3 b phân c c ngư c, J2 bây
gi ñư c phân c c thu n. Nh ng ñi n t , trư c th i ñi m ñ o c c tính UAK, ñang có m t t i P1, N1,
P2 bây gi ñ o chi u hành trình, t o nên dòng ñi n ngư c ch y t katôt v anôt, v c c âm c a
ngu n ñi n áp ngoài.
Lúc ñ u c a quá trình, t t0 ñ n t1, dòng ñi n ngư c khá l n, sau ñó J1 r i J3 tr nên cách ñi n.
Còn l i m t ít ñi n t b gi l i gi a hai m t ghép J1 và J3, hi n tư ng khu ch tán s làm chúng ít
d n ñi cho ñ n h t và J2 khôi ph c l i tính ch t c a m t ghép ñi u khi n.
Th i gian khóa toff tính t khi b t ñ u xu t hi n dòng ñi n ngư c t0 cho ñ n khi dòng ñi n
ngư c b ng 0 (t2). ð y là kho ng th i gian mà sau ñó n u ñ t ñi n áp thu n lên Tiristor, Tiristor
cũng không m , toff kéo dài kho ng vài ch c µs. Trong b t kỳ trư ng h p nào cũng không ñư c ñ t
Tiristor dư i ñi n áp thu n khi Tiristor chưa b khóa, n u không có th gây ng n m ch ñi n áp
ngu n.
Ta có công th c: Tiristor m + UAK < 0 → Tiristor khóa.
ð c tính Vôn-Ampe c a Tiristor g m 4 ño n (hình 3.15): ðo n 1 ng v i tr ng thái khoá c a
Tiristor, ch có dòng ñi n rò ch y qua Tiristor. Khi tăng U ñ n Uch (ñi n áp chuy n tr ng thái), b t
ñ u quá trình tăng nhanh chóng c a dòng ñi n, Tiristor chuy n qua tr ng thái m .
U
I
Uch
UZ
HI
0
3
2
1
4
ðo n 2 ng v i giai ño n phân c c thu n c a J2. Trong giai ño n này m i m t lư ng tăng nh
c a dòng ñi n ng v i m t lư ng gi m l n c a ñi n áp ñ t lên Tiristor. ðo n 2 còn g i là ño n ñi n
tr âm.
Hình 3.15 - ð c tính Vôn-Ampe c a Tiristor.

ðo n 3 ng v i tr ng thái m c a Tiristor. Khi này c 3 m t ghép ñã tr thành d n ñi n. Dòng
ñi n ch y qua tiristor ch còn b h n ch b i ñi n tr m ch ngoài. ði n áp rơi trên tiristor r t nh ,
kho ng 1V. Tiristor còn gi tr ng thái m ch ng nào i còn l n hơn dòng duy trì IH (holding
current).
ðo n 4 ng v i tr ng thái tiristor b ñ t dư i ñi n áp ngư c. Dòng ñi n ngư c r t nh , kho ng
vài ch c mA. N u tăng U ñ n UZ thì dòng ñi n ngư c tăng lên mãnh li t, m t ghép b ch c th ng,
tiristor b h ng.
B ng cách cho nh ng giá tr Ig > 0 khác nhau chúng ta s nh n ñư c m t h các ñ c tính V-A
v i các Uch nh d n ñi (hình 3.16).
ZU
HI
0
U
Uch
I
g3I
g2I I =0g1
Ta có th nh n xét:
- ð i v i ñiôt, nó s thông ngay khi ñư c phân áp thu n n u ñi n áp UAK > Ungư ng
(0,1÷0,5V).
- ð i v i Tiristor thì phân áp thu n ch là m t ñi u ki n nên tiristor chưa thông. Cùng v i
phân áp thu n còn ph i có xung dòng ñi u khi n ñưa vào c c ñi u khi n G. Dòng ñi u khi n càng
l n, ñ c tính V-A c a tiristor càng gi ng ñ c tính V-A c a ñiôt. T i m t giá tr c c ñ i c a dòng
ñi u khi n thì ñ c tính V-A c a tiristor gi ng như c a ñiôt. Do v y, tiristor còn ñư c g i là ñiôt có
ñi u khi n.
- Khi ñiôt ho c tiristor thông thì ñi n tr trong c a chúng r t nh nên s t áp trên chúng không
ñáng k .
3.4.2.2 Các sơ ñ ch nh lưu Thyristor
R
L
T1 T2
3T T4
~
dI
dU
a) Sơ ñ ch nh lưu Thyristor
hình c u 1 pha
Hình 3.16 - H ñ c tính Vôn-Ampe c a Tiristor ng v i các
giá tr khác nhau c a dòng ñi u khi n IG.

~
T3
T1
4T
2T
dI
L
R
Ud
T4
T2
a
b
c
RL
Id
Ud
T1
2T
3T
2aU
2bU
2cU
A
B
C
Trong các sơ ñ ch nh lưu trên, giá tr ñi n áp trung bình m t chi u ra t i ph thu c vào góc
ñi u khi n kích m c a Thyistor: Ud = Ud0.cosα.
Do ñó, khi thay ñ i góc ñi u khi n α thì ta s thay ñ i ñư c giá tr ñi n áp trung bình ra t i.
N u tăng giá tr góc ñi u khi n α thì ñi n áp trung bình s gi m, ngư c l i, gi m α thì ñi n áp trung
bình s tăng. Giá tr l n nh t c a ñi n áp trung bình ra t i là Ud0, ng v i góc α = 0.
Dòng ñi n trung bình qua t i:
d
d
Z
U
I = v i Zd = 22
RX L +
Trư ng h p trong m ch t i có thêm su t ñi n ñ ng ph n kháng:
d
d
Z
EU
I
−
=
3.4.2.3 H truy n ñ ng T - ð
Trong h th ng truy n ñ ng ch nh lưu ñi u khi n - ñ ng cơ m t chi u (hay h Thyristor -
ð ng cơ m t chi u), b bi n ñ i ñi n là các m ch ch nh lưu ñi u khi n có ñi n áp ra t i Ud ph
thu c vào giá tr c a góc ñi u khi n. Ch nh lưu có th dùng làm ngu n ñi u ch nh ñi n áp ph n ng
ho c dòng ñi n kích thích ñ ng cơ, tuỳ theo yêu c u c th c a truy n ñ ng mà có th dùng các sơ
ñ ch nh lưu thích h p.
b) Sơ ñ ch nh lưu Thyristor
hình c u 3 pha
c) Sơ ñ ch nh lưu Thyristor
hình tia 3 pha
Hình 3.17 - Các sơ ñ ch nh lưu Tiristor.

a) H th ng T-ð không ñ o chi u
Các sơ ñ thư ng g p:
§K1
CL1
BA1
BA2
CL2
CK§CK
CL1
BA1
§K2
CL2
BA2
CK§CK
§K2
CK§
BA1
CL1 CL2
BA2
§K1
CK
T3
T1
4T
2T
§
CK
§K
CK
C
B
A
T2cU 3
2bU
2aU
T2
T1
§
§K
TTT3 4 4
~
c
b
a
TTT1 2 2
CK
§
§K
Vai trò c a máy bi n áp trong các sơ ñ ch nh lưu:
- Bi n ñ i ñi n áp phù h p.
- Cách ly v i lư i ñi n xoay chi u và c i thi n d ng sóng.
- T o ra ñi m trung tính c n thi t (ñ i v i các sơ ñ hình tia).
Vi c s d ng máy bi n áp trong m ch tùy thu c vào sơ ñ ch nh lưu.
Hình 3.18 - Các sơ ñ thư ng g p h truy n ñ ng T-ð không ñ o chi u.

Vai trò c a cu n kháng CK: ði n áp sau khi ch nh lưu là m t hàm tu n hoàn không sin. Khai
tri n Fourier ta s ñư c m t hàm trong ñó có t n t i các thành ph n sóng hài b c cao. Cu n kháng
CK dùng l c các thành ph n b c cao ñó ñ l y thành ph n m t chi u A0.
f(t) = A0 + ΣAisiniωt + ΣBicosiωt
Trong th c t không th l c h t hoàn toàn các thành ph n sóng hài b c cao, do ñó còn t n t i
thành ph n dòng ñi n xoay chi u ch y qua ñ ng cơ làm ñ ng cơ nóng hơn so v i trư ng h p làm
vi c trong h F-ð.
b) H th ng T-ð có ñ o chi u
§K1
§K2
CK
CB
CB
CB
CB
§
CB
CB
CB
CB
CK
§
~
~
§
T
N
N
T
CK
CK§
+
_
§KU
U§K
~
§
CK
~
CK§
Có th ñ o chi u ñ ng cơ b ng hai cách: ð o chi u ñi n áp ph n ng ho c ñ o chi u t thông
kích t .
Trong các sơ ñ ñ o chi u trên, cu n kháng cân b ng CB dùng ñ ch n dòng ñi n cân b ng
ch y qua hai b ch nh lưu khi ñ o chi u.
Hình 3.19 - Các sơ ñ h truy n ñ ng T-ð có ñ o chi u thư ng g p.

3.5 ði u ch nh t c ñ ñ ng cơ ñi n xoay chi u 3 pha KðB
ð ng cơ ñi n xoay chi u ñư c dùng r t ph bi n trong m t d i công su t r ng vì có k t c u
ñơn gi n, d ch t o, d v n hành, ngu n ñi n s n (lư i ñi n xoay chi u). Tuy nhiên, trong các h
c n ñi u ch nh t c ñ , ñ c bi t v i d i ñi u ch nh r ng thì ñ ng cơ xoay chi u ñư c s d ng ít hơn
ñ ng cơ m t chi u vì còn g p nhi u khó khăn. G n ñây, nh s phát tri n c a k thu t ñi n t , bán
d n, vi c ñi u ch nh t c ñ ñ ng cơ xoay chi u không ñ ng b ñã có nhi u kh năng t t hơn.
3.5.1 ði u ch nh t c ñ b ng cách thay ñ i ñi n tr ph trong m ch rôto.
Phương pháp này ch ñư c s d ng v i ñ ng cơ rotor dây qu n và ñư c ng d ng r t r ng rãi
do tính ñơn gi n c a phương pháp. Sơ ñ nguyên lý và các ñ c tính cơ khi thay ñ i ñi n tr ph n
ng như hình 3.20.
~
R'2
0
ω0
ω
M
MthMth
Rp1
p2R
tn
nt1
nt2
Nh n xét:
- Phương pháp này ch cho phép ñi u ch nh t c ñ v phía gi m.
- T c ñ càng gi m, ñ c tính cơ càng m m, t c ñ ñ ng cơ càng kém n ñ nh trư c s lên
xu ng c a mômen t i.
- D i ñi u ch nh ph thu c tr s mômen t i. Mômen t i càng nh , d i ñi u ch nh càng h p.
- Khi ñi u ch nh sâu (t c ñ nh ) thì ñ trư t ñ ng cơ tăng và t n hao năng lư ng khi ñi u
ch nh càng l n.
- Phương pháp này có th ñi u ch nh trơn nh bi n tr nhưng do dòng ph n ng l n nên
thư ng ñư c ñi u ch nh theo c p.
3.5.2 ði u ch nh t c ñ b ng cách thay ñ i ñi n áp ñ t vào m ch stato.
Th c hi n phương pháp này v i ñi u ki n gi không ñ i t n s . ði n áp c p cho ñ ng cơ l y
t m t b bi n ñ i ñi n áp xoay chi u. BBð ñi n áp có th là m t máy bi n áp t ng u ho c m t
BBð ñi n áp bán d n như ñư c trình bày m c trư c. Hình 3.21 trình bày sơ ñ n i dây và các ñ c
tính cơ khi thay ñ i ñi n áp ph n c m.
Hình 3.20 - Phương pháp ñi u ch nh t c ñ ñ ng cơ KðB 3 pha
b ng cách thay ñ i ñi n tr ph trong m ch rôto.

~
B§§A
pR
M
ω
0ω
®mU1U2U
®mU
U12U
p(R =0)
p(R ≠0)
U1 ®mU2U
Nh n xét:
- Thay ñ i ñi n áp ch th c hi n ñư c v phía gi m dư i giá tr ñ nh m c nên kéo theo
mômen t i h n gi m nhanh theo bình phương c a ñi n áp.
- ð c tính cơ t nhiên c a ñ ng cơ không ñ ng b thư ng có ñ trư t t i h n nh nên phương
pháp ñi u ch nh t c ñ b ng cách gi m ñi n áp thư ng ñư c th c hi n cùng v i vi c tăng ñi n tr
ph m ch rotor ñ tăng ñ trư t t i h n do ñó tăng ñư c d i ñi u ch nh l n hơn.
- Khi ñi n áp ñ t vào ñ ng cơ gi m, mômen t i h n c a các ñ c tính cơ gi m, trong khi t c ñ
không t i lý tư ng (hay t c ñ ñ ng b ) gi nguyên nên khi gi m t c ñ thì ñ c ng ñ c tính cơ
gi m, ñ n ñ nh t c ñ kém ñi.
3.5.3 ði u ch nh t c ñ b ng cách thay ñ i t n s c a ngu n xoay chi u.
Thay ñ i t n s ngu n c p cho ñ ng cơ là thay ñ i t c ñ không t i lý tư ng nên thay ñ i
ñư c ñ c tính cơ. T n s càng cao, t c ñ ñ ng cơ càng l n.
Khi ñi u ch nh t n s ngu n c p cho ñ ng cơ thì các thông s liên quan ñ n t n s như c m
kháng thay ñ i, do ñó, dòng ñi n, t thông,... c a ñ ng cơ ñ u b thay ñ i theo và cu i cùng các ñ i
lư ng như ñ trư t t i h n, mômen t i h n cũng b thay ñ i. Chính vì v y, ñi u ch nh t c ñ ñ ng
cơ KðB b ng phương pháp thay ñ i t n s thư ng kéo theo ñi u ch nh ñi n áp, dòng ñi n ho c t
thông c a m ch stator.
ð c tính cơ khi thay ñ i t n s ngu n ñư c bi u di n trên hình 2.30 (chương 2). Khi gi m t n
s xu ng dư i t n s ñ nh m c, c m kháng c a ñ ng cơ cũng gi m và dòng ñi n ñ ng cơ tăng lên.
T n s gi m, dòng ñi n càng l n, mômen t i h n càng l n. ð tránh cho ñ ng cơ b quá dòng, ph i
ñ ng th i ti n hành gi m ñi n áp sao cho
f
U
~ const. ðó là lu t ñi u ch nh t n s - ñi n áp. Các ñ c
tính cơ tuân theo lu t này ñư c bi u th trên hình 2.31 (ph n f < f®m). Khi f > f®m ta không th tăng
ñi n áp U > U®m nên các ñ c tính cơ không gi ñư c giá tr mômen t i h n.
Ngư i ta cũng thư ng dùng c lu t ñi u ch nh t n s - dòng ñi n.
Hình 3.21 - Phương pháp ñi u ch nh t c ñ ñ ng cơ KðB 3 pha
b ng cách thay ñ i ñi n áp ñ t vào m ch stator.

3.5.4 ði u ch nh t c ñ b ng cách thay ñ i s ñôi c c c a ñ ng cơ.
ðây là cách ñi u ch nh t c ñ có c p. ð c tính cơ thay ñ i vì t c ñ ñ ng b (ω0 =
p
fπ2
) thay
ñ i theo s ñôi c c.
ð ng cơ thay ñ i ñư c s ñôi c c là ñ ng cơ ñư c ch t o ñ c bi t ñ cu n dây stator có th
thay ñ i ñư c cách n i tương ng v i các s ñôi c c khác nhau. Các ñ u dây ñ ñ i n i ñư c ñưa
ra các h p ñ u dây v ñ ng cơ. S ñôi c c c a cu n dây rotor cũng ph i thay ñ i như cu n dây
stator. ði u này khó th c hi n ñư c ñ i v i ñ ng cơ rotor dây qu n, còn ñ i v i rotor l ng sóc thì
nó l i có kh năng t thay ñ i s ñôi c c ng v i stator. Do v y, phương pháp này ñư c s d ng
ch y u cho ñ ng cơ rotor l ng sóc. Các ñ ng cơ ch t o s n các cu n dây stator có th ñ i n i ñ
thay ñ i s ñôi c c ñ u có rotor l ng sóc. T l chuy n ñ i s ñôi c c có th là 2:1, 3:1, 4:1 hay t i
8:1.

"Thu Vien Sach Co Khi" – Dieu chinh toc do truyen dong dien

Recommandé

Recommandé

Contenu connexe

En vedette

En vedette (9)

Similaire à "Thu Vien Sach Co Khi" – Dieu chinh toc do truyen dong dien

Similaire à "Thu Vien Sach Co Khi" – Dieu chinh toc do truyen dong dien (20)

Plus de Thu Vien Co Khi

Plus de Thu Vien Co Khi (13)

Dernier

Dernier (20)

"Thu Vien Sach Co Khi" – Dieu chinh toc do truyen dong dien