Oop 2

Bài 2: Sử dụng đối tượng

Giảng viên: Nguyễn Thị Minh Huyền
nguyenthiminhhuyen@hus.edu.vn
Đỗ Thanh Hà
dothanhha@hus.edu.vn
OOP -
2009-2010 http://mim.hus.edu.vn/elearning 1

Tài liệu tham khảo
 BigJava - Chương 2, 4, 6, 7

2009-2010 OOP - http://mim.hus.edu.vn/elearning 2

Kiểu dữ liệu
 Chương trình = Cấu trúc dữ liệu + giải thuật
(N. Wirth)
 Dữ liệu trong Java
 Kiểu dữ liệu nguyên thủy: Số nguyên, số
thực, kí tự và xâu kí tự, lôgic (boolean)
 Đối tượng


Kiểu dữ liệu nguyên thủy (1)
Tên kiểu Ý nghĩa Kích thước Miền giá trị
char kí tự 2 bytes kí tự bảng mã Unicode
byte số nguyên rất ngắn 1 byte -128 127
short số nguyên ngắn 2 bytes -215 215 – 1
int số nguyên 4 bytes -231 231 – 1
long số nguyên dài 8 bytes -2255 2255 – 1
float số thực (chính xác đến 4 bytes 1.4*10-45 3.4*1038
6 chữ số thập phân)
double số thực (chính xác đến 8 bytes 4.9*10-324 1.7*10308
15 chữ số thập phân)
boolean lôgic 1 bit true, false

Kiểu dữ liệu nguyên thủy (2)
 Kiểu trống: void
 Mỗi kiểu nguyên thủy đều có lớp bao
(wrapper class): Character, Byte, Short,
Integer, Long, Float, Double, Boolean, Void
 Xâu kí tự: Lớp String
 Ép kiểu (casting):
 (typeName) expression
 int x;
 x = 1.23; // Error
 x = (int) 1.23; // x = 1


Các toán tử
 Số học: +, -, *, /
 Gán: =, +=, -=, *=, /=
 Tăng, giảm: ++, --
 So sánh: ==, !=, >, >=, <, <=
 Lôgic: ||, &, !
 Thao tác từng bit: & (AND), | (OR), ^ (XOR)
 Dịch chuyển bit: <<, >>, >>>
 Thứ tự ưu tiên: như trong C


Tên
 Các loại tên: tên biến, tên phương thức, tên lớp
 Quy tắc đặt tên:
 Không được trùng với từ khoá
 Bao gồm các chữ cái, chữ số và dấu _
 Không được bắt đầu bằng chữ số
 Phân biệt chữ hoa chữ thường
 Quy ước đặt tên:
 Tên biến, tên phương thức bắt đầu bằng chữ thường, tên
lớp bắt đầu bằng chữ hoa, tên hằng viết hoa hoàn toàn
 Nếu tên là một chuỗi các từ thì chữ cái đầu các từ sau đều
viết hoa (VD: oneVariable, oneMethod, OneClass)


Biến (1)
 Lưu giữ giá trị thuộc kiểu dữ liệu nào đó
 Định nghĩa biến
 Khai báo:
 typeName variableName; // dễ gây lỗi
 Khai báo và khởi tạo giá trị biến:
 typeName variableName = value;
 Ví dụ:
 String greeting = "Hello, World!";
 PrintStream printer = System.out;
 int luckyNumber = 13;


Biến (2)
 Thay đổi (gán) giá trị biến:
 variableName = value;
 Ví dụ:
 int luckyNumber = 13;
 luckyNumber = 12;
 Như trong C, có phép gán dạng +=, -=, *=, /=,
++, --
 Khái niệm hằng trong Java: biến chỉ có thể
gán giá trị một lần
 final typeName CONSTNAME;
 final typeName CONSTNAME = value;


Câu lệnh điều khiển (1)
 Cú pháp câu lệnh điều khiển như trong C
 Lệnh điều kiện
 if (condition)
statement1
else
statement2
 (condition) ? statement1 : statement2;
 switch (variable){
case <value1>: statement1
break;
…
case < valuen>: statementn
break;
default: statementn+1
}


Câu lệnh điều khiển (2)
 Lệnh lặp
 for (initialization; condition; update)
statement
 while (condition)
statement
 do
statement
while (condition);
 Điều khiển trong vòng lặp:
 Chuyển sang bước lặp tiếp theo continue;
 Thoát khỏi vòng lặp break;


Đối tượng và lớp
 Đối tượng (object): Thực thể mà ta thao tác trong
chương trình (bằng cách gọi các phương thức)
 Mỗi đối tượng thuộc vào một lớp (class):
 System.out thuộc lớp PrintStream


Phương thức (1)
 Phương thức (method): Dãy lệnh thao tác
trên dữ liệu của các đối tượng
 Các đối tượng được xử lí trong chương trình
bằng cách gọi tới các phương thức (hàm) của
đối tượng đó
 Tập các phương thức của một lớp gọi là giao
diện của lớp đó
 Đặc tả giao diện cho biết người ta có thể làm gì
với đối tượng


Phương thức (2)
 Khi sử dụng một phương thức, cần biết các
yếu tố sau:
 Tên phương thức
 Tham biến ẩn (implicit parameter): phương thức
đó của đối tượng nào
 Các tham biến hiện (explicit parameters) và kiểu
của chúng: dữ liệu đầu vào (input) của phương
thức, tức là các đối của phương thức/hàm
 Giá trị trả lại (return value) và kiểu của nó
 Quyền truy nhập tới phương thức đó (private,
public, protected)


Phương thức (3)
 Một phương thức có thể không có tham biến hiện
 Một phương thức cũng có thể không có tham biến
ẩn, đó là trường hợp của các phương thức tĩnh
(static)
 Một phương thức có thể không trả lại giá trị nào, khi
đó kiểu trả lại của phương thức là void
 Tên phương thức là tải bội (overloaded) nếu như
trong một lớp có định nghĩa 2 phương thức trùng tên
nhưng danh sách các kiểu tham biến hiện khác nhau


Phương thức (4)
 Phương thức đặc biệt
 Mỗi lớp có một hay nhiều hàm dựng (constructor)
 Được gọi khi cần tạo một đối tượng mới thuộc lớp đó
 Tên hàm dựng trùng với tên lớp
 Giá trị trả lại của hàm dựng là một đối tượng của lớp đó
 Mục đích của hàm dựng là khởi tạo giá trị cho các thuộc
tính của đối tượng đó
 Trong Java không có hàm huỷ (destructor). Việc
giải phóng bộ nhớ của đối tượng được thực hiện
tự động


Định nghĩa phương thức
 Trong một lớp, khi khai báo phương thức cần chỉ ra:
Quyền truy nhập phương thức, kiểu giá trị trả lại, tên
phương thức, danh sách tham biến hiện (kiểu dữ liệu, tên
tham biến)
 VD 1: 2 phương thức sau thuộc giao diện của lớp String
 public int length()
// return type: int; no explicit parameter
 public String
replace(String target, String replacement)
// return type: String;
// 2 explicit parameters of type String
 VD 2: println là tên phương thức tải bội của lớp PrintStream
 public void println(String output)
 public void println(int output)


Lời gọi phương thức (1)
 Mỗi lời gọi phương thức xác định đối tượng có
phương thức (tham biến ẩn), tên phương thức và
danh sách các tham biến hiện
 VD: System.out.println("Hello")
 System.out là tham biến ẩn tương ứng với tên đối tượng
 println là tên phương thức
 "Hello" là tham biến hiện - xâu cần in ra
 Khi định nghĩa một phương thức trong một lớp, nếu
cần gọi tới một phương thức khác của cùng lớp đó
thì không cần chỉ ra tham biến ẩn của phương thức
gọi đến.


Lời gọi phương thức (2)
 Ví dụ
 String greeting = "Hello, World!";
 System.out.println(greeting.length());


Sử dụng đối tượng (1)
 Xét ví dụ thao tác với các đối tượng hình chữ nhật
 Trong thư viện các lớp có sẵn trong Java, có lớp
Rectangle bao gồm các đối tượng hình chữ nhật
 Đây là 3 đối tượng hình chữ nhật:


 Các thuộc tính (dữ liệu) của các đối tượng hình
chữ nhật gồm:
 x, y: Toạ độ đỉnh góc trên bên trái hình chữ nhật
 width, height: chiều rộng, chiều cao hình chữ nhật


 Giao diện (tập các phương thức) của lớp Rectangle:
 Nhiều hàm dựng, trong đó có Rectangle(int x, int y,
int width, int height)
 Một số phương thức cho phép lấy giá trị các thuộc tính của 1
đối tượng hình chữ nhật như getX(), getWidth(), ...
 Một số phương thức cho phép thay đổi giá trị các thuộc tính
của 1 đối tượng hình chữ nhật như setSize(int width,
int height), translate(int x, int y), ...
 Một số phương thức khác cho phép thao tác với các đối
tượng hình chữ nhật và các điểm


 Phương thức truy cập (accessor/getter
method) và phương thức biến đổi
(mutator/setter method) thuộc tính đối tượng
 VD: truy cập - getX, getY; biến đổi -
translate
 Dùng để cho phép truy cập và biến đổi giá trị các
thuộc tính riêng (có quyền truy nhập là private)
của 1 đối tượng
 Bảo đảm tính toàn vẹn (integrity) dữ liệu khi thao tác
trên các thuộc tính này (VD: chiều dài hình chữ nhật
không được là số âm)


 Tạo 1 đối tượng mới thuộc 1 lớp
 new ClassName(parameters)
 ClassName(parameters) là 1 hàm dựng
 Trả lại tham chiếu (reference) tới đối tượng mới được tạo
 VD: Tạo đối tượng hình chữ nhật
 Rectangle box = new Rectangle(5, 10, 20, 30);
 Cùng 1 đối tượng có thể có nhiều biến kiểu đối tượng tham chiếu
(trỏ) đến
 Rectangle box2 = box;
 Biến kiểu đối tượng do vậy khác với biến kiểu nguyên thuỷ


int luckyNumber = 13;
int luckyNumber2 = luckyNumber;
luckyNumber2 = 12;

Rectangle box = new Rectangle(5, 10, 20, 30);
Rectangle box2 = box;
box2.translate(15, 25);

 Cài đặt 1 chương trình thử nghiệm
 Tạo 1 tệp chứa một lớp mới
 Phần chính của tên tệp phải trùng với tên lớp, phần mở
rộng của tên tệp là .java
 Đầu tệp, trước khi định nghĩa lớp phải khai báo các lớp
cần sử dụng trong lớp này
 Viết phương thức main (chương trình chính)
 Tạo ra các đối tượng cần xử lí
 Gọi các phương thức để xử lí các đối tượng
 In ra kết quả


 Khai báo các lớp cần sử dụng
 Thư viện các lớp trong Java được tổ chức thành
các gói (package)
 Khi khai báo các lớp cần sử dụng phải chỉ ra tên
gói và tên lớp
 import packageName.ClassName;
 VD, lớp Rectangle nằm trong gói java.awt:
 import java.awt.Rectangle;
 Thư viện ngầm định được sử dụng trong tất cả
các tệp chương trình Java là gói java.lang,
dùng các lớp trong gói này không cần khai báo
(VD String, System)


MoveTester.java
01: import java.awt.Rectangle;
02:
03: public class MoveTester
04: {
05: public static void main(String[] args)
06: {
07: Rectangle box = new Rectangle(5, 10, 20, 30);
08:
09: // Move the rectangle
10: box.translate(15, 25);
11:
12: // Print information about the moved rectangle
13: System.out.println("After moving, the top-left corner is:");
14: System.out.println(box.getX());
15: System.out.println(box.getY());
16: }
17: }

After moving, the top-left corner is:
20
35

Thử nghiệm trong môi trường
tương tác BlueJ


API Documentation
 API: Application Programming Interface
 Tài liệu tra cứu các thư viện chương trình - liệt kê các lớp và các
phương thức
 Khi lập trình:
 Tra cứu API doc để biết cách sử dụng, thao tác với các đối tượng
thuộc các lớp đã có sẵn
 Tạo API doc cho các lớp của mình để có thể sử dụng lại
 Thư viện Java chuẩn:
 http://java.sun.com/j2se/1.5/docs/api/index.html
 Có thể tải về trên máy


API doc của lớp Rectangle


Danh sách các phương thức
của lớp Rectangle


Phương thức translate


Phương thức tĩnh (static)
 Ví dụ:
 Phương thức main
 1 số phương thức trong lớp Math
 Đặc điểm:
 Phương thức tĩnh không có tham biến ẩn
 Lời gọi phương thức tĩnh
 ClassName. methodName(parameters)
 VD:
Math.sqrt(4)
 Nhận xét: câu lệnh java ClassName giống như
lời gọi ClassName.main()


Oop 2

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Viewers also liked

Viewers also liked (8)

Similar to Oop 2

Similar to Oop 2 (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (20)

Oop 2