Programet aplikative

Programet aplikative
për stërvitjen e arsimtarëve të shkollave fillore për përvetësimin e njohurive dhe shkathtësive elementare për zbatimin e teknologjisë së informatikës Doracak
Programin për stërvitjen e arsimtarëve të shkollave fillore që bëhet me qëllim të përvetësimit të njohurive dhe shkathtësive elementare nga teknologjia e informatikës e realizoi (QMEQ) në bashkëpunim me dhe me . Ky program është financuar nga në kuadër të që e realizon . Programi për stërvitje dhe ushtrime praktike për këtë doracak është përgatitur nga . Një pjesë e ushtrimeve për modulet Word, Excel dhe PowerPoint janë përgatitur në bashkëpunim me Recensioni profesional: Dr Katerina Zdravkova, profesor i Teknologjive të informatikës në Fakultetin e Shkencave Matematikore-Natyrore në Shkup Dr. Sasho Josimovski, profesor iTeknologjive të informatikës dhe Biznesit elektronik në Fakultetin Ekonomik në Shkup E përktheu nga maqedonishtja: Zeqirija Ibrahimi, bibliotekar në Katedrën e Gjuhës dhe Letërsisë Shqipe në Fakultetin e Filologjisë në Shkup Përgatitja grafike:Alexandria Shtypi: Qendra Grafike Shkup Tirazhi: 1150 copë Qendra Maqedonase për Edukim Qytetar Ministrinë e Arsimit dhe Shkencës së Republikës së Maqedonisë Byronë për Zhvillimin eArsimit USAID/Maqedonia (Agjencia Amerikane për Zhvillim Ndërkombëtar e SHBA-ve) Programit për Stërvitjen e Pjesëmarrësve (PTP) World Learning Macedonia (Mësimi botëror) Qendra EdukativeAlexandria Rrjetin Interaktiv përArsim dhe Burime - RRIAB. Përdorimi i doracakut për qëllime të tjera, shtypja e sërishme ose përcjellja me rrugë elektronike, mekanike ose mënyrë tjetër, si fotokopjim ose incizim, si dhe cilado formë tjetër e përdorimit të materialeve, është e ndaluar pa leje paraprake me shkrim nga QMEQ dhe Qendra EdukativeAlexandria.
Përmbajtja Pas përfundimit të kësaj stërvitje, do t'i përvetësoni këto dituri: Hyrje Windows Word Excel PowerPoint Zbatimi Moduli Hyrje Moduli 2 Windows Moduli Word Moduli Excel Moduli 5 PowerPoint Moduli 6 Zbatimi 1 - - 3 - 4 - - - Çka është kompjuteri? Pjesët përbërëse të një kompjuteri Rrjetat kompjuterikë dhe interneti Kompjuterët dhe interneti në arsim Shembull i zbatimit të kompjuterëve në praktikë Njohja me sipërfaqen punuese Organizimi i datotekave dhe folderëve Përshtatja e sipërfaqes punuese Përpunimi i prezantimit Puna me prezantim Shtypja e prezantimit Puna me tekst Shabllonet Puna me objektet Animimi i prezantimit Njohja me Excel-in Adresimi Puna në më shumë fletë Funksionet Grafikët Shtypja Listat Kërkimi Teknologjia informatike dhe mësimi Zbatimi i teknologjisë në klasë Përdorimi i multimedias Shembuj të përdorimit praktik të asaj që është mësuar Çka më tej? Përfundim Njohja me Word-in Rregullimi i tekstit Grafika Shtypja Shabllonet 1 9 23 59 85 107 Kohëzgjatja e parashikuar: 40 orë
Kjo faqe me qëllim është lënë e zbrazët
Moduli 1 Hyrje Pas përfundimit të këtij moduli, do t'i përvetësoni këto dituri: Hyrje Windows Word Excel PowerPoint Çka është kompjuteri? Pjesët përbërëse Rrjetat kompjuterikë dhe interneti Kompjuterët dhe interneti në edukim Zbatimi në teknologjinë e informatikës Çka është kompjuteri? Superkompjuterët Meinfrejm Minikompjuterët Mikrokompjuterët - Stacioni punues - Kompjuteri personal - Lap top Kompjuterët e dorës Pjesët përbërëse të një kompjuteri Hardueri - Komponentët themelorë - Procesori - Memoria - Pajisja për vendosjen e të dhënave - Magnetike (hard disk, flopi disk) - Optike (CD, DVD) - Pllaka amë - Video-kartela - Komponentët periferike - Pajisjet hyrëse (tastiera, miu, taç-skrin, skaner...) - Pajisjet dalëse (monitor, projektor, printer, zmadhues) - Pajisje hyrëse dhe dalëse (modem) Softuer - Softueri sistemor - Softueri aplikativ - Softueri edukativ Rrjetat kompjuterikë dhe interneti Kompjuterët dhe interneti në arsim Shembull i zbatimit të kompjuterëve në praktikë 0101 Lindja e internetit Pasqyra e vebit Provajderët e internetit dhe ndërlidhja e internetit Posta elektronike Pjesët përbërëse të e-letrës Kohëzgjatja e parashikuar: 1 orë
Çka është kompjuteri? Kompjuteri është pajisje elektronike e cila i përpunon të dhënat dhe i shndërron në informata të dobishme. Në brendinë e kompjuterëve zhvillohen programe që i përpunojnë të dhënat dhe, në bazë të udhëzimeve të programit, realizohen detyra. Kompjuterët përdoren për punë të ndryshme: kontrollin e fluturimeve kozmike, drejtimin e avionëve, përgatitjen dhe shtypjen e librave, ndezjen e dritave në kohë të caktuar saktë, dhënien e fletëpagesës në kasën e shitores.... Kompjuterët hasen në madhësi dhe fuqi të mëdha, duke filluar nga superkompjuterët që i përdor ushtria ose NASA, pastaj kompjuterët personal të cilët na rrethojnë vazhdimisht, e deri te kompjuterët e dorës që janë sa madhësia e një çokollate. Superkompjuterët janë kompjuterët më të fuqishëm që janë krijuar nga dora njeriut. Ata kushtojnë dhjetëra e ndonjëherë Superkompjuterët l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l terminal meinfrejm edhe disa qindra milionë dollarë, ndërsa përdoren për gjurmimin e klimës, tërmeteve, simulimin e shpërthimeve nukleare, të ADN-së së njeriut etj. Këta janë kompjuterët më të mëdhenj për përdorim të rëndomtë, ndërsa shërbejnë për përpunimin e centralizuar dhe për ruajtjen e të dhënave. Zakonisht përdoren për qëllime afariste, por mund të shërbejnë edhe për qindra konsumatorë të cilët kanë nevojë për qasje të shpejtë të ato informata. Këta kompjuterë përdoren në banka, nëpër avio-kompani, nëpër Kompjuterët Meinfrejm kompanitë e sigurimeve, në universitete, në kompani tregtare etj. Rëndom konsumatorët i gjejnë informatat përmes terminalit që është lidhur në meinfrejm. Cilido përpunim i të dhënave kryhet në meinfrejm, ndërsa shfaqet ne ekranin e terminalit. Minikompjuterët Mikrokompjuterët Stacioni punues Kompjuteri personal Minikompjuterët më shpesh përdoren si serverë të rrjete- ve kompjuterike, në të cilat numri më i madh i kompju- terëve personal janë të ndërlidhur me qëllim që informatat dhe resurset të ndahen ndërmjet vete. Ata kanë fuqi më të vogël (me të edhe çmim më të vogël) se kompjuterët meinfrejm, por ata sigurojnë edhe mundësi për përpunim të centralizuar dhe ruajtje të të dhënave. Me ta zakonisht shërbehen prej 4 deri në 200 konsumatorë. Mikrokompjuterët në fakt janë kompjuterë personal, që janë të bazuar në teknologjinë mikroporocesore e cila mundëson që gjithë fuqia e procesorit të zhvendoset në mikroçipa të silikonit. Për shkak të zhvillimit eksploziv të mikrokompjuterëve në dekadat e kaluara, u zhvilluan disa lloje të mikrokopjuterëve, secili me mundësi të ndryshme: stacione punuese, kompjuterë personal dhe lap-topë (kompjuterë transportues). - janë mikrokompjuterët më të fuqishëm, ndërsa përdoren për përpunimin e animimeve, simuluesve flajt, për botim, për gjurmime shkencore etj. - janë mikrokompjuterët më të lirë për përdorim personal. Edhe pse Apple ishte njëri ndër të parët dhe kompjuterët më të popullarizuar, IBM ishte “fajtori” kryesor për krijimin e një tregu të madh e të ri- tregun e kompjuterëve personal. Në fillim, kompjuterët personal ishin me shumë pak fuqi dhe ata merreshin më shumë si lodra sesa si pajisje serioze për zbatim praktik. 0202 Sot ky lloj i kompju- terëve janë tejet të popullarizuar për inkuadrimin dhe për- punimin e tekstit, llogaritjeve tabelore, bazat e të dhënave, botim dhe kontabili- K o m p j u t e r ë t L a p - t o p ndonjëherë të quajtur kompjuterë notebuk (ang. Notebook = fletore) janë praktikisht variant i zvogëluar dhe transportues i kompjuterëve personal. Kompjuterët Lap-top modern kanë thuaja fuqi të njëjtë procesorike, kapacitet të vendosjes së të dhë- nave dhe mundësi të njëjta të kompjute- rëve personal, prandaj zakonisht janë më të shtrenjtë se ata. Ata janë të dedikuar për ata konsumatorë të cilët nuk mund ta mendojnë punën e tyre pa kompjuter dhe që vazhdimisht janë në lëvizje. Hyrje Windows Word Excel PowerPoint Zbatimi tet. Popullariteti i tyre varet nga shumë gjëra: rënia drastike e çmimeve, rritja e fuqisë, zhvillimi i internetit, posta elektronike, ndërsa për më të rinjtë është interesant për shkak të lojërave. Çka është kompjuteri? Pjesët përbërëse Rrjetat kompjuterikë dhe interneti Kompjuterët dhe interneti në edukim
Kompjuterët e dorës Janë të mëdhenj sa një pëllëmbë e dorës. Ata kanë fuqi shumë të dobët procesorike, por pikërisht madhësia e tyre është përparësi e tyre e madhe. Programi që përdoret më shpesh është organizatori personal digjital (Personal Digital Organizer = PDA), i cili përmban regjistër telefonik të emrave, listë të detyrimeve, kalendar dhe një pajisje që Ju ndihmon të mos harroni diçka të rëndësishme, si: ditëlindje, mbledhje, telefon apo ndonjë obligim tjetër. Ekzistojnë modele që në vete përmbajnë Pjesët përbërëse të një kompjuteri Secili kompjuter, pavarësisht nga madhësia, fuqia ose qëllimi i tij, është i përbërë nga dy pjesë: harduer dhe softuer. Me Harduer nënkuptojmë gjithë atë që mund të preket me dorë, ndërsa me Softuer i nënkuptojmë të gjitha ato programe që ndihmojnë në realizimin e një detyre të caktuar. Kur është fjala për Harduer-in, ekzistojnë disa komponentë qenësorë dhe joqenësorë. Komponentë qenësorë janë ato pa të cilët kompjuteri nuk do të mund ta kryente punën e tij, ndërsa joqenësorë, që do thotë se nuk janë me rëndësi qenësore, pra kompjuteri mund të punojë edhe pa të. ose Njësia Qendrore Procesorike (ang. CPU, Central Processing Unit) është truri i kompjuterit. Aty përpunohen të Hardueri: Komponentët qenësorë Procesori l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l gjitha informatat e tubuara dhe shndërrohen në diçka të dobishme. Mikroprocesori është krijuar në vitin 1971 nga Kompania INTEL, e cila sot është prodhuesja më e madhe e tij. Fuqia e procesorit më së shumti matet sipas numrit të tranzistorëve nga të cilët është i përbërë ai. Procesori i parë i ka pasur 29 mijë tranzistorë, ndërsa gjenerata më e re Intel-Pentium 4 i ka 42 milionë sosh. Memoria është vend ku ruhen të dhënat dhe programet. Ekzistojnë dy lloje të memories: RAM dhe ROM. Memoria RAM (Random Access Memory), që quhet edhe memorie e punës, është vend i përkohshëm për ruajtjen e të dhënave derisa ato i përpunon procesori. Me shkyçjen e kompjuterit, këto të dhëna humben. 0303 edhe telefon celular, pajisje për pozicionim satelitor (GPS), video-kamerë etj. Çmimi i tyre është i njëjtë ose më i lartë se ai i kompjuterëve personal. Pajisjet për vendosjen e të dhënave. magnetike optike Që të dhënat mos të humben, ato duhet të incizohen diku. Pasi të jenë të incizuara në një vend, ato përsëri mund të lexohen ose të përdoren. Ekzistojnë dy tipa të pajisjeve për vendosjen e të dhënave: (Hard disk dhe Flopi disk) dhe (CD dhe DVD). Emrat e tyre (magnetik/optik) i kanë marrë për shkak të mënyrës së incizimit të të dhënave në to. Flopi disk Gjenerata e tyre e fundit ka kapacitet prej 1.4 megabajt, ndërsa përdoret për: incizi- min dhe këmbimin e të dhënave ndërmjet 2 kompjuterëve, përpunimin për kopjen rezervë (bekap) të të dhënave të rëndësishme dhe lexim i programeve nga disketa në kompjuter me procedurën tashmë të popullarizuar të quajtur instalim. Hard disku është pajisje në të cilën gjenden programet që përdoren dhe gjithçka që e ka përpunuar konsumatori. Në krahasim me Flopi disqet, hard disqet kanë kapacitet me shpejtësi shumë më të madhe. Pajisjet optike (CD dhe DVD) i regjistrojnë të dhënat në bazë të një shtrese refleksive metalike, të cilat pastaj i lexojnë me ndihmën e rezeve laserike. Ekzistojnë pajisje që vetëm i lexojnë të dhënat (CD ROM) dhe pajisje që munden edhe t'i lexojnë edhe t'i incizojnë të dhënat (CD rekorder) të CD-R (disqe vetëm për një incizim, pa mundësi për t'i fshirë të dhënat) dhe CD-RW (disqe për më shumë incizime). Kapaciteti i këtyre disqeve sillet nga 650 deri në 800 Mb. (digital video disc) në fakt është pajisje CD por me kapacitet shumë më të madh. Disku DVD ka kapacitet standard prej 4.7 Gb, ndërsa gjenerata e fundit e disqeve DVD i ka dy shtresa me gjithsej 9.4 Gb, ndërkaq mediumi teorik mund të ketë edhe të dhëna 17 Gb, që do të thotë më se 26 herë më shumë se një disk DVD CD. është pjesë e kompjuterit përmes të cilit li- dhen të gjithë komponentët qenësorë dhe joqenësorë. Në vetë pllakën, në shtrat të pu- nuar enkas për të janë vendosur procesori, memoria dhe video-kartela, ndërsa në të ashtuquajturën sllot janë të vendosura të gjitha kartelat e Pllaka amë tjera (kartela e zërit, kartela e rrjetit, kartela e radios ose televizionit,...). Ekzistojnë edhe disa pllaka amë në të cilat disa kartela janë të integruara (të vendosura në vetë pllakën): video, e rrjetit dhe kartela e zërit që kanë për qëllim zvogëlimin e çmimit. Video kartela është pajisje që dërgon informata çka dhe si të paraqitet në monitor. Fuqinë e përpunimit të të dhënave në video-kartelë e përcakton rezo- luta, frekuenca e freskisë dhe numri i ngjyrave që mund t'i shfaqë monitori. Video-kartelat përmbajnë mikroprocesor të tyre grafik që i përpunon informatat, që pastaj të dalin në monitor. Shpeshherë nga fuqia e video-kartelës varen edhe perfor- mansat e përgjithshme të monitorit. Hardueri: Pajisjet e jashtme Pajisjet hyrëse janë ato që mundësojnë “hyrje” të informatave në kompjuter (më saktë, në procesor), operacion ky i njohur si inkuadrim. Hyrje Windows Word Excel PowerPoint Zbatimi Çka është kompjuteri? Pjesët përbërëse Rrjetat kompjuterikë dhe interneti Kompjuterët dhe interneti në edukim
Miu trekboll trekpoint taçpad është pajisje me të cilin kontrollohet pozita e kursorit në ekran, me çka mundësohet komunikim me kompjuterin edhe pa tastierë. Miu është shpikur në vitin 1984 nga ana e kompanisë Apple, ndërsa kah fundi i viteve 80-të bëhet pjesë standarde e kompjuterit personal, duke iu falënderuar zhvillimit të sistemit operativ Windows. Miu i sotëm i ka 2 (nganjëherë 3) pulla, ndërsa disa e kanë nga një rrotëz e cila e lehtëson lëvizjen nëpër dokumente të gjata. Me kalimin e viteve janë zhvilluar edhe pajisje të ngjashme: -i (i ngjan miut por ka rrotëz të madhe në anën e sipërme), -i dhe -i pajisje e palëvizshme dhe e ndjeshme të cilën më së shpeshti mund ta hasim te kompjuterët lap-top. Tastiera Miu trekpoint mikrofonifotoaparati digjital video kamera Pajisjet dalëse Janë të gjitha pajisjet të cilat shërbejnë për paraqitjen e të dhënave ose të rezultateve të përpunimit të të dhënave. Të tilla më së shpeshti janë: monitorët, printerët dhe zmadhuesit. është pajisje dalëse e cila e paraqet në ekran regjistrimin e informatave me ndihmën e pajisjeve hyrëse. Ekzistojnë dy lloje të monitorëve: monitorë me gyp katode (CRT, Cathody Ray Tube) dhe monitorë LCD (Liquid Crystal Display). Karakteristikat kryesore të monitorëve janë: madhësia (zakonisht matet me inç: 14, 15, 17, 19, 21..), rezolucioni (dendësia e pikave me rezolucion të zakonshëm horizontal dhe vertikal që sot përdoret deri më 800 x 600, 1024 x 768, 1280 x 1024 madje edhe më të mëdhenj), frekuenca e freskimit (numri i vizatimit të fotografisë në një sekondë të shprehur me herc Hz) dhe madhësia e pikës (matet me milimetër, ndërsa e shpreh distancën ndërmjet dy pikave në ekran. Vlerat e zakonshme janë ndërmjet 0,15 dhe 0,30 mm). Monitori Monitor CRT Monitor LCD Projektori është pajisje e cila me ndihmën e dritës mundëson që fotografia që shihet në monitor të paraqitet në pëlhurë projektuese. Përdoret për realizimin e mësimit laserik ink xhet printer të matricës 0404 Tastiera është pajisje parësore për inkuadrimin e informatave tekstuale në kompjuter. Kompjuteri i parë ka pasur 101 pullë, ndërsa nga viti 1996 janë shtuar edhe pullat e reja Windows Start dhe Windows Shortcut. Edhe pse zakonisht tastierat e sotme i kanë nga 104 pulla, ekzistojnë edhe modele të tilla që kanë më shumë pulla dhe prandaj quhen multimediale. Taç skrin - ekrane të ndjeshme në prekje me pajisje hyrëse të c i l a t m u n d ë s o j n ë q ë konsumatorët të fusin informata të thjeshta me anë të shtypjes së ekranit. Ekrane të këtilla më së shpeshti mund të hasen nëpër b a n k a , h o t e l e , m u z e , supermarkete... Skaneri është pajisje hyrëse optike e cila mund të lexojë tekst ose grafikë dhe pastaj atë informatë ta transmetojë në formë elektronike. Lexuesi Barkod gjithashtu është pajisje hyrëse optike, që më së shpeshti përdoret nëpër shitore. Duke e lexuar barkodin e shtypur në ambalazhin e prodhimit, kjo pajisje mundëson regjistrim të lehtë dhe pa gabime të të dhënave për prodhimin në arkën për pagesë me çka kursehet kohë. Pajisje hyrëse-dalëse audio-vizuale mikrofoni fotoaparati digjital video kamera - janë pajisje të cilat mundësojnë informata audio-vizuale (tingull, fotografi dhe video) në kompjuter dhe transformim të tyre në formë digjitale (ky proces njihet si incizim). Pajisje audio-vizuale janë: , dhe . bashkëkohor multimedial, për prezantime, për të parë filma etj. është pajisje dalëse e cila shtyp tekst dhe/ose grafikë të letrës. Cilësia e të shtypurit d.m.th e rezolucionit matet me pika në inç (DPI, Dots Per Inch) andaj sa më e madhe është kjo vlerë, aq më e mirë është cilësia. Llojet më të njohura të printerëve janë: laserik, ink xhet dhe printerë të matricës. Ekzistojnë edhe lloje të tjera printerëve, por ato janë për shërbime të posaçme. Printeri Hyrje Windows Word Excel PowerPoint Zbatimi taçpad Çka është kompjuteri? Pjesët përbërëse Rrjetat kompjuterikë dhe interneti Kompjuterët dhe interneti në edukim
Zmadhuesi është pajisje për paraqitjen e informatave të zëshme. Ata më shpesh janë çift (i majtë dhe i djathtë), por ekzi- stojnë edhe prodhime të përbëra nga 2+1, 4+1, 5+1 madje edhe zmadhues 7+1. Dy prodhimet e fundit më shpesh shër- bejnë për të shikuar filma të incizuar me teknikë speciale për kinema (e ashtuquajtura Dolby Surround, Dolby Digital, THX). Modemi është pajisje hyrëse-dalëse i cili daton qysh nga viti 1978, ndërsa shërben për lidhje të kompjuterit të konsumatorit me kompjuterët e tjerë përmes lidhjes telefonike. Emri modem rrjedh nga fjalët ulacion dhe odulacion të cilët e paraqesin procesin e transformimit të informatave nga forma digjitale në atë analoge dhe anasjelltas. Modemi është pajisje e cila shërben për dërgim dhe pranim të fakseve, lidhje dhe surfim në internet, pranim dhe dërgim të postës elektronike, për video- konferenca e të ngjashme. mod dem zmadhues të thjeshtë zmadhues 2.1 zmadhues 5.1 Modemi intern (i brendshëm) Modemi ekstern (i jashtëm) Softueri Softueri ose ndryshe i njohur si programi, është shumë e udhëzimeve elektronike të cilat kryhen në njësinë qendrore të procesorit, që ashtu të realizohet ndonjë detyrë e caktuar. Ekzistojnë dy lloje të softuerëve: sistemor dhe aplikativ. nënkupton sisteme operative dhe vegla operative. Pa sistemin operativ, kompjuteri do të ishte i papërdorshëm. Shembull për sistemet operative: DOS, Windows 95/98/ME/XP?2000/2003, Windows NT, Windows 2000/2003 Server, Unix, Linux. Shembuj për vegla operative: Programe antivirusi (automatikisht i gjejnë dhe i zhdukin viruset e kompjuterëve), WinZip dhe WinRar (për ngjeshje (kompresim) të të dhënave), plejerë multimedial (për shikim dhe dëgjim të materialeve multimediale),... i nënkupton të gjitha programet me ndihmën e të cilëve konsumatori kryen operacione të ndryshme, përpunon të dhëna dhe, në fund, fiton rezultate të dobishme. Programe aplikative janë programet me të cilat: përpunohet tekst, bëjmë llogaritje të komplikuara tabelore, sajojmë prezantime, animime, ilustrime, vepra artistike elektronike etj. Edhe pse me softuerët aplikativ kryesisht nënkuptohen programet me të cilat krijohet diçka e re, ekziston edhe një lloj i posaçëm i softuerëve aplikativ i cili nuk krijon asgjë e re, por përdoret për qëllime edukative. Kur thuhet softuer edukativ, mendohet për: enciklopeditë multimediale, video-autorialet (materiale audio-vizuale me udhëzime të incizuara ose me instruktorë) etj. Në kapitullin tjetër do të njoftoheni me softuerin sistemor (Windows) dhe me softuerin aplikativ (Word, Excel dhe PowerPoint) Softueri sistemor Softueri aplikativ Rrjetat e kompjuterit dhe internetil l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l Rrjeti i kompjuterit server Serveri i printerit Serveri Fajll Serveri Veb Serveri e-mail LAN WAN. LAN WAN Lindja e internetit Hiperlinqet Parësit e veb-it nënkupton grup të dy ose më tepër kompjuterëve të lidhur ashtu që të komunikojnë mes vete, t'i ndajnë resurset e tyre (për shembull printerët) dhe të shkëm- bejnë informata me kompjuterët e tjerë në rrjet. Nganjëherë (por jo gjithnjë) kompjuterët janë të lidhur me në të cilin gjen-den programet dhe të dhënat të cilat i kanë në disponim të gjithë konsumatorët e autorizuar (ata të cilët kanë të drejtë të kenë qasje). Në një rrjet të kompjuterit mund të ekzistojnë më tepër lloje të serverëve. Ja disa shembuj: mundëson drejtim të procesit të shtypjes, në të cilin gjenden datotekat të cilat i përdorin më shumë konsumatorë, kujdeset për qasje në internet, madje mund të jetë edhe mbajtës i veb-faqes kujdeset për pranimin dhe dërgimin e postës elektronike. Ekzistojnë dy tipa të rrjetave: dhe është shkur- tesë prej Local Area Network ose rrjet lokal, që është e përbërë nga së paku dy e ndonjëherë deri në qindra kompjuterë, serverë, printerë dhe pajisje të tjera të lidhura ndërmjet vete dhe të cilat gjenden në një ndërtesë. është shkurtesë nga Wide Area Network, ndërsa më shpesh paraqet dy ose më shumë rrjeta LAN të lidhura me lidhje ultra të shpejta komunikatave (linja telefonike, kabllo optike, lidhje satelitore etj.) Njëri nga dallimet kryesore ndërmjet rrjetit LAN dhe WAN është çmimi i transmetimit të të dhënave. Rrejti LAN i përmban të gjitha komponentët që janë të nevojshëm për transmetimin e të dhënave ndërmjet 2 pikave, ndërsa në rastin e rrjetit WAN që të përcillen të dhënat nga një lokacion te tjetrit, duhet të kemi lidhje të shtrenjta telekomunikative. Interneti daton që nga viti 1969, kur Ministria Amerikane e Mbrojtjes e financonte projektin ARPANET, i cili mundësoi që një numër i madh i inxhinierëve universitarë të gjurmojnë duke pu- nuar në lokacione të ndryshme të rrjetit. Kah fundi i viteve 80-të Ministria Amerikane e Mbrojtjes e decentralizoi rrjetin ARPANET dhe të gjithë u inkuadruan në rrjetin e njohur si NSFnet (Network Sciece Foundation), i cili në vitin 1986 i vendosi 5 superkompju- terë dhe, aq më tepër, mundësoi qasje në rrjeta të ndryshme afariste, universitare, qeveritare... Kështu lidhja ARPANET, NSFnet dhe rrjetat e tjera u shndërruan në diçka që sot quhet internet. Sot ai paraqet rrjetin më të madh WAN të planetit. Ai është një “superrrjet” i përbërë nga shumë rrjeta të vogla të cilat së bashku i lidhin disa qindra milionë konsumatorë. WWW ose World Wide Web është krijuar në vitin 1989 në Gje- nevë të Zvicrës nga disa fizikanë që u përpoqën të këmbejnë informacionet e tyre me ndihmën e përdorimit të dokumenteve hipertekstuale. Atëherë janë vendosur themelet e gjuhës HTML (Hyper Text Modeling Language) e cila përdoret për krijimin e veb-faqeve. , shpeshherë të paraqitura si tekst i nënvizuar, i mundësojë lexuesit që duke klikuar në të të kalojë diku tjetër, me ç'rast lokacioni i ri mund të jetë në vend krejtë- sisht tjetër në internet. Për dallim nga interneti, veb-i World Wide Web nuk është rrjet. Veb-i duhet të kuptohet si server i cili u mundëson konsumatorëve që të kenë qasje te resurset e internetit. Parësit e veb-it janë programe që konsumatorëve u mundësojnë të “surfojnë” lehtë nëpër detin e veb-faqeve të internetit. Prej tyre më të përdoruara janë Internet Explorer dhe Netscape Navi- gator. Këto programe (dhe të ngjashmit me ta) i paraqesin veb- faqet në pajtim me kodin HTML i cili është i dobishëm gjatë krijimit të tyre. 0505 Hyrje Windows Word Excel PowerPoint Zbatimi Çka është kompjuteri? Pjesët përbërëse Rrjetat kompjuterikë dhe interneti Kompjuterët dhe interneti në edukim
Provajderët e internetit dhe lidhja në internet Siç kuptohet edhe nga emri i tij, provajderi i internetit është organizatë që siguron qasje në internet. Qasja mund të bëhet në mënyra të ndryshme, por në përgjithësi, për t'u qasur në internet, përdoret linja telefonike, ndërsa kjo mënyrë quhet dial- up ose lidhja e internetit sipas nevojës. Me mund të arrihen shpejtësi deri në 56Kbps, me linjën 64Kbps me përdorimin e një ose të dyja linjave. Kjo mënyrë e ndërlidhjes nënkupton pagesë të shërbimeve për orë, me ç'rast çmimi i përgjithshëm është përbërë nga dy komponentë: shërbimet e provajderit dhe çmimi i harxhimeve të telefonit. Ekzistojnë edhe lidhje shumë të shpejta për internet. Megjithatë, për dallim nga lidhja dial-up, këtu bëhet fjalë qasje të vazhdueshme në internet. Televizioni kabllovik bën lidhje me instalimin e kabllos modem ndërmjet kompjuterit dhe kabllos televizive që vjen nga operatori i televizionit kabllovik. Shpejtësitë që mund të arrihen është prej 128Kbps deri në 10Mbps. është lidhje interneti që fitohet nga kombinimi i linjës telefonike digjitale dhe modemit xDSL. Ekzistojnë lloje të ndryshme të modemeve DSL, prandaj është krijuar termi xDSL. Shpejtësitë që arrihen janë prej 512 Kbps deri në 10Mbps. Linjat dhe janë linja digjitale që përdoren në ShBA. Shpejtësia e tyre është 1544Mbps (T1), gjegjësisht 44736 Mbps (T3), ndërsa zakonisht i përdorin kompanitë e mëdha të cilat në këtë mënyrë sigurojnë qasje në internet për të punësuarit e tyre. linjë të thjeshtë telefonike ISDN ADSL T1 T3 Edhe pse ekzistojnë programe të ndryshme për lexim, shkrim dhe dërgim të postës elektronike, të gjitha ato kanë pjesë të përbashkëta. Ato janë: To e përmban adresën e atij që duhet ta pranojë letrën Cc shkurtesë për Carbon Copy fushë që i përmban adresat e të gjithë konsumatorëve që do ta marrin atë letër. Subject fushë e cila përmban përshkrim të shkurtër të përmbajtjes së letrës Attachment një ose më shumë datoteka që mund të dërgohen bashkë me letrën Message përmbajtja e porosisë Edhe pse përdorimi i postës elektronike ka shumë përparësi, ajo ne vete përmban edhe disa probleme. Ashtu siç ndodhë në postën shtëpiake që shpesh do të merrni postë të padëshiruar (reklama, broshura, flaerë etj.), po ashtu dërgohet edhe postë elektronike e cila quhet spam (mbeturinë). Ndonëse në shumicën e rasteve bëhet fjalë për porosi reklamash që, përveç se ju nervozojnë, nuk shkaktojnë dëm tjetër, gjithnjë e më i madh është numri i mesazheve që qëllimisht ose rastësisht janë të infektuara me Viruset mund të shkaktojnë dëme të ndryshme: ndonjëherë vetëm t'ju nervozojnë, por ndonjëherë mund të ndodhë t'u fshinë gjithçka nga kompjuteri ose madje, nëse keni kartelë kreditore, ta dërgojnë numrin e kartelës së atij që e ka dërguar porosinë e infektuar, që pastaj rezulton me llogari të zbrazët. Që të zvogëlohet, gjegjësisht të mënjanohet rreziku i këtyre skenarëve, duhet të përdoren programe të ndryshme për mbrojtje nga këto rreziqe. Kjo zakonisht bëhet me programe për antivirus, programe anti-spam, firewall (e pamundësojnë qasjen e paautorizuar në kompjuter derisa konsumatori është në internet), programe anti ad-ware etj. Përveç përdorimit të këtij lloji të mbrojtjes, edhe më me rëndësi është të bëhet edukim adekuat për rrezikun që e bart kjo mënyrë e jetesës, sepse në të shumtën e rasteve, pikërisht mosnjohja e konsumatorit është rreziku më i madh. virus. Pjesët përbërëse të një e-letrel l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l ll l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l 0606 Kur me paraqitjen e internetit u paraqit posta elektronike ose e- maili, ai shkaktoi revolucion të vërtetë në mënyrën e komuni- kimit mes njerëzve, sepse si asnjëherë më parë njerëzit patën mundësi që shpejt dhe lirë të pranojnë dhe të dërgojnë informacione. Që të dërgohet një letër elektronike nga njëri kompjuter të tjetri, para së gjithash kompjuterët duhet të jenë të lidhur në rrjet, me ç'rast me fjalën rrjet e nënkuptojmë vetë internetin. Secili kompjuter e ka një adresë të tij IP ose vetëm adresën njësoj sikur çdo shtëpi ose banesë që e ka adresën e saj. Adresa e-mail zakonisht duket kështu: emri@domen. Ja si duket një adresë tipike: studentA21@alexandria.com.mk. Secila adresë e përmban shenjëzën @ e cila gjendet ndërmjet emrit dhe domenit. Pjesa e adresës para kësaj shenje e identifikon konsumatorin, ndërsa në anën djathtë është referenca për domenin, gjegjësisht për organizatën që e jep adresën e-mail. Tri shkronjat e fundit të emrit të domenit (i cili quhet edhe level domen, domen i shkallës më të lartë) e paraqesin karakterin e organizatës. Ja disa që përdoren më shpesh: .com për organizatat komerciale .edu për organizatat edukative ose arsimore .gov për organizatat qeveritare .org (më shpesh) për organizatat joqeveritare Mbetja e adresës e tregon vendin nga i cili është konsumatori. Ja disa shembuj: .mk Maqedonia .al Shqipëria .gr Greqia .ca Kanadaja .jp Japonia Ashtu si në adresën e shtëpisë (postale ), pikërisht ashtu edhe adresa e-mail është unikate. Në fakt, dy konsumatorë të ndryshëm nuk mund të kenë adresa të njëjta në kuadër të një domeni. Posta elektronikeL l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l Hyrje Windows Word Excel PowerPoint Zbatimi Çka është kompjuteri? Pjesët përbërëse Rrjetat kompjuterikë dhe interneti Kompjuterët dhe interneti në edukim
Kompjuterët dhe interneti në edukiml l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l Përdorimi i kompjuterëve dhe i internetit në shkolla dukshëm është rritur në dhjetëvjetëshin e fundit, ndërsa shkaku kryesor për këtë qëndron në nevojën e nxënësve dhe të studentëve për të përvetësuar dituri dhe shkathtësi për jetë dhe për punë në shek. XXI. Deri tash janë zhvilluar mjete dhe zgjidhje të ndryshme që ndihmojnë për arsimim më të mirë dhe më cilësor. Stërvitja e bazuar kompjuterike (CBT, Computer Based Training) është mjet kompjuterik i cili u bë i njohur me zhvillimin e pajisjeve CD-ROM. Me ndihmën e disqeve CBT CD nxënësit mësojnë punë të ndryshme duke kryer udhëzime të ndryshme që gjenden në disqe. Ato më shpesh janë ligjërata të incizuara në video-format, por mund të jenë edhe materiale atraktive për përdorimin e të cilave nevojitet edhe pjesëmarrje aktive e nxënësit. Për arsimtarët, ne veçanti janë të dobishme disqet multimediale të cilat fatkeqësisht më shpesh janë në gjuhën angleze. Me zhvillimin e internetit, veçanërisht me rritjen e shpejtësisë së qasjes dhe rënien e çmimeve, trajnimi i bazuar veb (WBT Web- Based Training) u bë mësim gjithnjë më i popullarizuar. Gjatë kësaj, nxënësi mund të përcjellë mësim nga larg (ku ka mundësi që drejtpërdrejt të komunikojë me instruktorin) ose vetë të përcaktojë kur, çka dhe ku do mësojë. Meqë kompjuterët dhe interneti mundësojnë përdorim të aleteve dhe qasje te një numër i madh i informacioneve, arsimtarëve në shkolla u ndihmojnë: Që nxënësve t'u mundësojnë qasje te informatat që ata i arrijnë më vështirë Që t'i përmbushin mënyrat e ndryshme të të mësuarit të nxënësve (secili njeri mëson ndryshe). ···· ···· Me përdorimin e kompjuterëve dhe të internetit, nxënësit mund: Ta gjejnë informatën e dëshiruar Të gjurmojnë tema të ndryshme Ta zhvillojnë aftësinë për të gjetur dhe për të mbledhur informata Ta bashkëpunojnë me nxënës të tjerë në projekte të internetit. Sidoqoftë, kompjuterin dhe internetin duhet ta shohim si shtesë, e jo si zëvendësim për mësimin tradicional të të mësuarit. Obligim i arsimtarëve është që: T'i identifikojnë strategjitë për mbledhjen e informatave Ta përcaktojnë rëndësinë e informatës që do ta gjejnë T'i zhvillojnë shkathtësitë për zgjidhjen e problemeve Ta vlerësojnë efikasitetin dhe efektivitetin e zgjidhjeve. Njëra nga mënyrat më të suksesshme të zbatimit të kompjuterëve dhe të internetit në praktikë është sistemi i edukimit i kompanisë amerikane Cisco e njohur me emrin Cisco Networking Academy (Rrjeti Akademik Cisco). Këtu bëhet fjalë për kombinim të mësimit nën udhëheqjen e instruktorit i cili e ligjëron programin mësimor përmes përdorimit të teknologjisë së internetit, ndërsa vlerësimi i domethënies është kombinimi i testeve praktike dhe testeve të cilat realizohen në kompjuter. Rezultatet e testeve fitohen menjëherë, me çka menjëherë merret vesh se cila është nota mesatare e tërë grupit, si dhe rezultati mesatar i testit të tillë në nivel të përgjithshëm. Në fakt, për momentin ekzistojnë mbi 10.000 akademi në të cilat e vijojnë mësimi mbi 400.000 studentë. Cisco në bashkëpunim me disa kompani tjera të mëdha (Hewlett Packard, SUN, Adobe, Panduit etj.) i zhvillon kurset edhe në qendrat e veta të autorizuara për shkollim (CATC, Cisco Authorised Training Centers) dhe i arsimon instruktorët të cilët pastaj njohuritë e tyre për ato programe mësimore ua përcjellin nxënësve anekënd botës. ···· ···· ···· ···· ···· ···· ···· ···· Një shembull i zbatimit të internetit në praktikë 0707 Hyrje Windows Word Excel PowerPoint Zbatimi Çka është kompjuteri? Pjesët përbërëse Rrjetat kompjuterikë dhe interneti Kompjuterët dhe interneti në edukim
Kjo faqe me qëllim është lënë e zbrazët
Moduli 2 Windows Pas përfundimit të këtij moduli, do t'i përvetësoni këto dituri: Njohja me sipërfaqen punuese Organizimi i datotekave dhe folderëve Përshtatja e sipërfaqes punuese Çka në fakt është kompjuteri? Kyçja e kompjuterit dhe lëvizja nëpër Desktop Përdorimi i miut Aranzhimi i ikonave në Desktop sipas dëshirës personale Startimi i programeve në menynë Start Puna me dritaret Pjesët e dritares Zhvendosja dhe ndërrimi i madhësisë së dritares Kalimi nga njëri program te tjetri me ndihmën e paletës së detyrave (Taskbar) Zhvendosja dhe ndërrimi i madhësisë së paletës së detyrave Mbyllja e programeve Shkyçja e kompjuterit Ndërrimi i mënyrës së shfaqjes së dadotekave Sortimi i datotekave Përpunimi i folderëve të rinj dhe i pop-folderëve Ndërrimi i emrit të folderit Kontrollimi i mbushjes së hard diskut dhe i flopi diskut Kopjimi i folderëve nga njëri në vend tjetër. Kopjimi i datotekave në folder tjetër Zhvendosja e datotekave dhe folderëve nga njëri folder në tjetrin Kërkimi Gjetja e datotekave në bazë të emrit të tyre Gjetja e datotekave në bazë të përmbajtjes së tyre Gjetja e programeve Fshirja e datotekave dhe folderëve Kthimi i datotekës së fshirë nga Recicle Bin Zbrazja e Recicle Bin Puna në rrjetin kompjuterik Çka ka në My Computer? Kontrollimi i përmbajtjeve të njësive dhe folderëve Tregimi i përmbajtjes së folderëve me ndihmën e miut dhe të pullave për lëvizje Tregimi i përmbajtjes së folderëve përmes vijës së adresës. Përdorimi i shkurtesave Përpunimi i shkurtesave për programe Përpunimi i shkurtesave për fashikuj Përpunimi i shkurtesave për datoteka Ndërrimi i emrit të shkurtesës Përdorimi dhe fshirja e shkurtesave Puna me dritaren Display Properties Ndërrimi i ngjyrave në sipërfaqen punuese Ndërrimi i prapavijës së sipërfaqes punuese Përdorimi i programit për mbrojtjen e ekranit Vendosja e fotografive në sipërfaqen punuese Instalimi i fonteve Hyrje Windows Word Excel PowerPoint Njohja me sipërfaqen e punës Organizimi i datotekave dhe folderëve Përshtatja e sipërfaqes punuese Zbatimi 0909 Kohëzgjatja e parashikuar: 7 orë
Zhvendosja dhe ndërrimi i madhësisë së dritares Kalimi nga njëri program te tjetri me ndihmën e paletës së detyrave Zhvendosja e dritares dhe ndërrimi i madhësisë së saj është punë praktike nëse keni hapur dy ose më shumë dritare në sipërfaqen tuaj punuese dhe dëshironi që, p.sh., t'i renditni njëra pas tjetrës dhe ato t'i shikoni njëkohësisht. Dritarja zhvendoset duke e tërhequr vijën e saj të titullit (ang. ). Me tërheqjen e njërës nga vizat që e rrethojnë dritaren kur ajo është në gjendje fillestare (pra kur dritarja nuk është e maksimizuar), ndërrohet gjatësia ose gjerësia e saj. Duke e tërhequr nga skajet në të njëjtën kohë ndërrohet edhe gjatësia edhe gjerësia e saj. Kur dritarja është mjaft e madhe që ta tregojë tërë përmbajtjen e saj, lart mbi të mund ta shihni vetëm vijën e titullit dhe kornizat që e rrethojnë atë. Megjithatë nëse futni edhe ndonjë element në dritare ose nëse e zvogëloni dritaren, disa pjesë të përmbajtjes mbeten të fshehura. Kur do të ndodhë kjo, do të paraqiten shirita për zhvendosje (shirita ) në pjesën e djathtë ose të majtë të dritares. Ato po ashtu shërbejnë për t'i treguar pjesët e fshehura të përmbajtjes së dritares. title bar scroll Paleta e detyrave më shpesh gjendet poshtë, në fund të ekranit. Secili program i startuar krijon pullë të tij në paletën që shërben për qasje të shpejtë në program. Startoni programet dhe dhe pastaj minimizoni. E shihni se në paletën e detyrave paraqitet nga një pullë për secilin program të startuar (tash i kemi dy pulla). Klikoni në pullën dhe do të shihni se ai program është në fokusin e vëmendjes, andaj për të thuhet se është “dritare aktive”. Përsëriteni këtë duke klikuar edhe në programin Kalimi i shpejtë prej një programi në tjetrin bëhet duke i për- dorë pullat e tastierës dhe Mbajeni të shtypur pullën Alt dhe shtypeni një herë pullën Tab. Në ekran do të paraqitet një dritare që do t'i përmbajë ikonat e të gjitha programeve të hapura (në rastin tonë janë dy ikona). Prej tyre do të shtypet vetëm njëra. Ndërkaq nëse e shtypni prapë pullën Tab do të shtypet ikona e dytë e kështu me radhë nëse keni hapur më shumë programe. Kur do të paraqitet ikona e programit në të cilin dëshironi të punoni, lësh- oni të dyja pullat dhe ai program do të paraqitet në ekran. Calculator Solitaire Calculator Solitaire. Alt Tab. Ž Œ l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l Ž Zhvendosja dhe ndërrimi i madhësisë së paletës së detyrave Për ta ndërruar pozitën e paletës së detyrave të sipërfaqes së ekranit, atë duhet ta tërhiqni duke e mbajtur të shtypur pullën e majtë të miut, që ashtu të pozicionoheni në ekran dhe aty ku dëshironi ta vendosni ta lëshoni pullën e majtë. Si edhe gjatë ndërrimit të madhësisë së dritareve, edhe në këtë rast duhet vetëm të tregoni me mi në majën e sipërme të paletës së detyrave dhe sapo të paraqitet shigjeta e zezë dykahëshe madhësinë e paletës e ndërroni duke e tërhequr atë në drejtimin e dëshiruar. l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l Œ Ž Klikoni në vijën e titullit të dritares dhe duke e mbajtur të shtypur pullën e majtë tërhiqeni dritaren në vendin e dëshiruar. Drejtohuni në këndin ose në majë të dritares. Kur treguesi do të shndërrohet në shigjetë të zezë dykahëshe, me tërheqjen e këndit ose të majës ndërrohet edhe madhësia e dritares. Madhësia e dritares mund të ndërrohet edhe me pullat e vijës së titullit, si: Minimizimi i dritares. Dritarja aktive do të shfaqet me pullë në paletën e detyrave. Rritja (maksimizimi) e dritares, ashtu që ajo do ta mbulojë tërë sipërfaqen e ekranit. Kthim te dritarja e gjendjes së mëparshme. Kjo pullë paraqitet pasi ta maksimizoni dritaren. Mbyllja e dritares (programit). My Computer Klikoni në Që të bëni Minimize Maximize Restore Close Ž Œ 1212 Œ Kliko dhe tërhiqe Lëshoje Klikim i majtë Klikim i majtë Klikim i majtë Kliko dhe tërhiqe Lëshoje Lëshoje Kliko dhe tërhiqe Hyrje Windows Word Excel PowerPoint Njohja me sipërfaqen e punës Organizimi i datotekave dhe folderëve Përshtatja e sipërfaqes punuese Zbatimi
Ž Klikoni në . Kështu hapet dritarja . Në fushën shkruajeni fjalën “paint”. Kërkimi është i kufizuar në datotekat që në emrin e tyre e përmbajnë fjalën “paint”. Klikoni në shigjetën teposhtë, ndërsa në listën rënëse dhe zgjidhni . Me këtë do të kërkohet vetëm përmbajtja e hard diskut dhe klikoni në kartelën . Klikoni në shigjetën teposhtë, ndërsa në listën rënëse zgjidhni , e pastaj klikoni në pullën . Duke e zgjidhur nga , kërkohen vetëm programet (“ ” do të thotë program, aplikacion), që në emrin e tyre e përmbajnë fjalën “paint”. Në dritaren klikoni në Mspaint me çka do të startoni me programin për vizatim. Start/Search/All Files or Folders Look In C C Of Type Application Search Application Of Type application Search results All or part of the file name More advanced options Search Results Fshirja e datotekave dhe fashikujvel l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l Klikimi i djathtë në ikonën e fashikullit ose datotekës që dëshironi ta fshini. Nga menyja kërkoni . Në dialog përgjigjuni duke e klikuar pullën Kjo mund të bëhet edhe duke klikuar në ikonë me tastin e majtë, e pastaj duke e shtypur tastin të tastierës. Nëse nga Hard Disku fshini diçka, atëherë ajo shkon në shportën e mbeturinave ( ) dhe prej aty mund të kthehet, por nëse fshini nga disketa, të jeni të sigurt se atë e keni fshirë përgjithmonë. Delete Yes. Delete Recycle Bin Œ Œ Kthimi i datotekës së fshirë nga Recicle Binl l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l Duke klikuar dy herë e hapim dritaren me përmbajtjen e shportës. E klikojmë me të djathtën dadotekën që dëshirojmë ta kthejmë nga menyja Me këtë datoteka kthehet nga në vendin në të cilin ka qenë para se ta fshijmë. Recycle Bin Restore. Recycle Bin Œ Œ Gjetja e programevel l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l Klikojmë me të djathtën në dhe nga menyja e kërkojmë . Dialogut përgjigjjuni me me çka gjithë përmbajtja e është fshirë përgjithmonë. Recycle Bin Empty Recycle Bin Yes, Recycle Bin Œ Zbrazja e Recycle Binl l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l 1717 Œ Ž Œ Klikim i majtë Klikim i majtë Klikim i majtë Klikim i majtë Klikim i djathtë Klikim i majtë Klikim i majtë Klikim i majtë i dyfishtë Klikim i djathtë Klikim i majtë Klikim i djathtë Klikim i majtë Hyrje Windows Word Excel PowerPoint Njohja me sipërfaqen e punës Organizimi i datotekave dhe folderëve Përshtatja e sipërfaqes punuese Zbatimi
Puna me dritaren Display Properties Ndërrimi i ngjyrave në sipërfaqen punuese Gjithçka do të punojmë më këtë kapitull, atë do ta bëjmë me përdorimin e dritares .Display Properties Që ta startoni këtë dritare klikoni në e pastaj në zgjidhni Në klikoni dy herë në ikonën (e ka pamjen e një monitori me vija dhe pranë tij ka një brushëz). Hapet dritare e re . Mënyrë tjetër për hapjen e kësaj dritare është edhe kjo: klikoni me të djathtën në pjesën “e pastër” të sipërfaqes punuese dhe ashtu hapet menyja e kontekstit nga e cila duhet ta zgjidhni dhe kështu menjëherë hapet dritarja . Start, Control Panel Settings. Control Panel Display Display Properties Properties Display Properties Ž Œ Œ l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l 2020 Ž Œ Œ Start/Control Panel/Display Appearance Color Scheme. Appearance Apply OK Display Properties Color Scheme Windows Standard . Klikoni në kartelën (tash ajo kartelë është aktive). Klikoni në shigjetën teposhtë të listës Pamja specifike e secilës skemë mund të shihet në kartelën dhe sapo t'ju pëlqejë ndonjë skemë, atë mund ta vini në sipërfaqen tuaj punuese vetëm duke klikuar në pullën , e pastaj klikoni në . Kështu mbyllet dritarja për dialog , ndërsa aranzhmani i zgjedhur i ngjyrave paraqitet në sipërfaqen punuese. Nëse dëshironi të ktheheni në pamjen standarde të ngjyrave të sipërfaqes punuese, përsëriteni procedurën, por nga lista zgjidhni . Hyrje Windows Word Excel PowerPoint Njohja me sipërfaqen e punës Organizimi i datotekave dhe folderëve Përshtatja e sipërfaqes punuese Zbatimi Start / Control Panel / Display / Appearance / Advanced Item Desktop Items Color 1 Other OK Appearance Apply . Në listën (elementet) zgjidhni . Në anën e djathtë të listës paraqitet një pullë (ngjyrë). Kur e klikojmë shigjetën poshtë, hapet lista e ngjyrave standarde nga të cilat mund të zgjidhet ngjyra e sipërfaqes punuese pavarësisht nga aranzhmani i ngjyrave që është zgjedhur më parë. Nëse nuk jeni të kënaqur nga zgjedhja e dhënë, në fund të listës së ngjyrave mund të klikoni në pullën dhe ta zgjidhni nuancën e ngjyrës sipas shijes suaj. Kur të klikoni në , do të paraqitet ajo ngjyrë në prapavijën e dritares dhe përsëri me do të mund ta futni në sipërfaqen punuese. Œ Ndërrimi i prapavijës së sipërfaqes punuesel l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l Ž Œ Ž Klikim i majtë Klikim i majtë Klikim i majtë Klikim i majtë
Moduli 3 Word Pas përfundimit të këtij moduli, do t'i përvetësoni këto dituri: Njohja me Word-in Rregullimi i tekstit Grafika Shtypja Shabllonet Startimi i Word-it Përpunimi i dokumentit në Word Futja e tekstit Incizimi i dokumentit Mbyllja e dokumentit Lëvizja me miun nëpër tekst Lëvizja nëpër tekst me tastierë Kalimi në një faqe të caktuar Selektimi i tekstit me mi Selektimi i tekstit me tastierë Futja e tekstit Fshirja e tekstit Kopjimi i tekstit Futja e tabulatorëve Bashkimi dhe ndarja e paragrafëve Ndyshimi i pamjes së tekstit Teksti bold, italic dhe underline Dallimi dhe ngjyrosja e tekstit Barazimi i paragrafit Ndryshimi i hapësirës mes rreshtave Tërheqja e paragrafëve Listat e shenjave dhe listat numerike Tabulatorët e djathtë e të majtë Vendosja e tabulatorëve qendrorë dhe decimal Zhvendosja e fshirja e tabulatorëve Shtimi i kornizave Kopjimi i formatit Ndryshimi i margjinave Thyerja e faqeve Mbifaqja dhe nënfaqja Numërimi i faqeve Regjistrimi i datës dhe i numrit të faqes në mbifaqe dhe nënfaqe. Gjetja e fjalëve Zëvendësimi i tekstit Zëvendësimi i fonteve Formatimi i kolonave Përpunimi i tabelave Futja e tekstit në tabela Rregullimi i tabelave Formatimi i tabelave Rregullimi i tabelave Inkuadrimi i grafikës Ndërrimi i madhësisë së fotografisë Prerja e një pjese të fotografisë Kontrolli i rrjedhjes së tekstit Shtimi i formave Kontrollimi para shtypjes Shtypja e dokumentit (dokumenteve) Shtypja e zarfeve Shtypja e ngjitëseve Përdorimi i shablloneve të gatshme Përpunimi i shablloneve Shkurtesat Hyrje Windows Word Excel PowerPoint Njohja Rregullimi i tekstit Formatimi Tabelat Grafika Shtypja Shabllonët Shkurtesat Zbatimi 2323 Kohëzgjatja e parashikuar: 10 orë
Mbyllja e dokumentit Lëvizja me miun nëpër tekst Kur do të mbaroni me rregullimin e dokumentit dhe do ta incizoni, atë mund ta mbyllni. Gjatë kësaj duhet të vendosni se a do të punoni në ose do të dëshironi që edhe atë ta mbyllni. Për këto shkaqe ekzistojnë dy pulla në këndin e sipërm të dritares. Pulla e sipërme e mbyll programin bashkë me dokumentin e hapur, ndërsa pulla e poshtme vetëm dokumentin e hapur. Word Close Word Kur shkruani tekst në dokument të zbrazët, patjetër duhet ta dini se si ta lëvizni kursorin nëpër tekst dhe si ta rregulloni. Kursorin e zhvendosni në vendin e dëshiruar duke klikuar me të majtën në atë vend ose me ndihmën e pullave të tastierës për pozicionim (Shigjeta). Në këtë ushtrim do të mësoni se si lëvizni nëpër dokument me ndihmën e miut. Eksperimentoni pak që të shihni cila mënyrë ju përgjigjet më shumë. l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l Klikoni në pullën e poshtme që ta mbyllni dokumentin aktiv. Nëse i keni incizuar të gjitha ndryshimet, -i menjëherë do ta mbyllë dokumentin. Nëse nuk i keni incizuar ndryshimet, -i do t'ju pyes a dëshironi t'i incizoni. Nëse nuk dëshironi, klikoni në pullën . -i e mbyll dokumentin pa i incizuar ndryshimet. Nëse dëshironi t'i incizoni ndryshimet, klikoni në pullën (Klikoni në pullën nëse vendosni që megjithatë nuk dëshironi ta mbyllni dokumentin). Nëse dokumentin e incizoni për herë të parë, -i e hapë dialogun Zgjedheni emrin dhe vendin ku dëshironi ta incizoni dokumentin (lexojeni ushtrimin paraprak) e pastaj klikoni në pullën Dokumenti mbyllet. Close Word Word No Word Yes. Cancel Word Save As. Save. Që ta zhvendosni kursorin nga njëri vend në tjetrin nëpër dokument vendoseni miun në vendin e dëshiruar dhe klikoni në pullën e majtë. Kursori zhvendoset në vendin e ri. Klikoni në shigjetën teposhtë të shiritit scroll që ta sillni në plan të parë pjesën e poshtme të dokumentit të gjatë. Klikoni në pullë me shigjetën përpjetë që ta zhvendosni dokumentin përpjetë. Shkoni te rrëshqitësi i shiritit scroll dhe duke e mbajtur të shtypur pullën e majtë tërhiqeni rrëshqitësin lartë poshtë që të mund të lëvizni më shpejt në ndonjë dokument të gjatë. Kur do të arrini në pjesën e dokumentit që juve ju duhet, mos harroni që me klikun e majtë ta vendosni kursorin në atë vend para se të filloni të shkruani. Ž Ž Œ Œ Ž 2626 Hyrje Windows Word Excel PowerPoint Njohja Rregullimi i tekstit Formatimi Tabelat Grafika Shtypja Shabllonët Shkurtesat Zbatimi Œ Klikim i majtë Klikim i majtë Klikim i majtë Klikim i majtë Œ Ž Tërheqje lart Tërheqje poshtë Klikim i majtë Klikim i majtë
Kopjimi i tekstit Ndërlidhja dhe ndarja e paragrafëve Nëse në ndonjë vend në dokument keni një tekst të cilin dë- shironi ta përdorni edhe në vend tjetër, më shpejt që mund ta krijoni prapë është që atë tekst ta kopjoni se sa ta shkruani përsëri. Gjatë krijimit të ndonjë dokumenti të ri shpesh do ta ndërrojmë strukturën e paragrafëve. Paragrafët më të shkurtër ndoshta do t'i bashkoni në një paragraf, paragrafët e gjatë mund t'i ndani në 2 ose në më shumë paragrafë më të vegjël. Thyerja e paragra- fëve bëhet me ndihmën e pullave dhe .Enter Backspace l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l Për bashkimin e dy paragrafëve vendoseni kursorin në fillim të paragrafit tjetër. Shtypeni pullën 1 herë (ose 2 herë, në qoftë se se ndërmjet paragrafëve ka vend të zbrazët, siç është shembulli i ynë). Që një paragraf të ndani në dy pjesë, vendoseni kursorin menjëherë para shkronjës së parë të pjesës së tekstit që dëshironi ta ndani në paragraf të ri. Shtypeni pullën ose 2 herë nëse dëshironi të shtoni edhe rresht të zbrazët ndërmjet paragrafëve. Backspace Enter një herë Ž Œ ‘ Kopjimi i tekstit nga një dokument te tjetri Nëse dëshironi që tekstin ta kopjoni nga njëri dokument te tjetri, hapeni dokumentin burimor (me tekst) si edhe dokumentin në të cilin dëshironi ta bëni kopjimin. Përcilleni procedurën e përshkruar këtu, por në hapin e 4 të paletës së detyrave klikoni në pullën e dokumentit në të cilën do të kopjoni dhe vendoseni kursorin në vendin e dëshiruar në të. Pastaj vazhdoni t'i ndiqni hapat e ushtrimit. Selektojeni tekstin që dëshironi ta kopjoni. Klikoni në ikonën të aleteve Standard. Nëse e keni më lehtë, shtypeni kombinimin e pullave dhe . Teksti i selektuar mbetet në vendin e tij, sepse ju nuk e zhvendosni, por vetëm e kopjoni. Vendoseni kursorin në vendin në të cilën dëshironi ta kopjoni tekstin. Klikoni në të aleteve (ose ) Teksti paraqitet i kopjuar në vijën e re. Copy Ctrl C Paste Standard Ctrl+Vikonën Ž Œ ‘ Ž Œ Ž çBackspace Enter Futja e tabulatorëve Tabulatorët e -it vendosen në çdo gjysmë inçi (përafërsisht 1.27 cm) të faqes, gjegjësisht kur ta shtypni pullën të tastierës, teksti që gjenden në anën e djathtë të kursorit shtyhet kah tabulatori për 1.27 cm. Tabulatorët janë gjithçka që ju duhet për ta tërhequr rreshtin e parë të paragrafit. Word Tab l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l Ndarjet e përhimëta që janë të renditura çdo gjysmë inçi përgjatë vijës së poshtme të vizores horizontale i paraqesin tabulatorët e -it. Vendoseni kursorin aty ku mund ta futni tabulatorin. Shtypeni pullën të tastierës, ashtu që -i do ta shtyjë tekstin nga tabulatori i ardhshëm. Që të fshini tabulatorët, vetëm shtypeni pullën të tastierës. Word Tab Word Backspace Ž Œ Œ Tab çBackspace Œ 2929 Hyrje Windows Word Excel PowerPoint Njohja Rregullimi i tekstit Formatimi Tabelat Grafika Shtypja Shabllonët Shkurtesat Zbatimi Klikim i majtë Klikim i majtë Klikim i majtë Klikim i majtë Ž
Ndryshimi i hapësirës mes rreshtave Tërheqja e paragrafëve Hapësira mes rreshtave është hapësirë ndërmjet rreshtave në paragraf. -i supozon se hapësira e tillë duhet të jetë një rresht, por ju mund ta ndërroni, për shembull, në dy rreshta, që është hapësirë për dokumente më të dendura (mbetet mjaft hapësirë për të shënuar koment ndërmjet rreshtave) ose në një rresht e gjysmë me çka lehtësohet leximi i tekstit. Word l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l Selektojeni paragrafin që dëshironi ta tërhiqni. Vendoseni treguesin e rrëshqitësit (katror nën dy trekëndësha). Tërhiqeni rrëshqitësin në vendin gjegjës të vizores. Derisa e tërhiqni, teksti shkon në anën e djathtë. Lëshojeni pullën e majtë të miut kur do ta sillni tekstin në vendin e dëshiruar. Klikoni në cilindo vend të tekstit që t'ia hiqni selektimin. Që ta definoni tërheqjen e djathtë, së pari selektojeni paragrafin që dëshironi ta tërhiqni. Vendoseni kursorin në rrëshqitësin (trekëndëshi i fundit të djathtë të vizores). Kështu paraqitet fusha në të cilën shkruan . Tërhiqeni rrëshqitësin në vendin e dëshiruar të vizores. Derisa tërhiqni, teksti shkon në anën e majtë. Lëshojeni pullën e majtë të miut kur do ta sillni tekstin në vendin e dëshiruar. Klikoni kudo jashtë tekstit që t'ia hiqni selektimin paragrafit dhe më lehtë t'i shihni ndryshimet. Left Indent Left Indent Right Indent Right Indent Right Indent Ž Ž Œ Œ ‘ ‘ ’ ’ ’ “ “ Selektojeni paragrafin të cilit dëshironi t'ia ndërroni hapësirën mes rreshtave. Zgjidhni që ta hapni dialogun Hapeni kartelën nëse ajo nuk është në plan të parë. Klikoni në pullën me shigjetë teposhtë nga ana e djathtë e listës Zgjidheni hapësirën e dëshiruar ndërmjet rreshtave nga lista e hapur. Klikoni në pullën . -i e pranon hapësirën e zgjedhur në paragrafin e selektuar. Klikoni kudo jashtë paragrafit që t'ia hiqni selektimin. Format/Paragraph Paragraph. Indents and Spacing Line spacing. OK Word Ž Œ ‘ ’ “ Œ ‘ 3232 Word Word -i mundëson tërheqjen e paragrafëve në raport me margjinën e majtë, në raport me margjinën e djathtë ose në raport me të dyja margjinat. Ju mund ta tërhiqni edhe vetëm rreshtin e parë të paragrafit ose ta zbatoni tërheqjen e varur, ashtu që tërë paragrafi është tërhequr në raport me rreshtin e parë që mbetet i shtrirë. Tërheqja në mund të rregullohet në disa mënyra. Në këtë ushtrim do të mësojmë t'i tërheqim paragrafët duke i tërhequr rrëshqitëset për tërheqje që gjenden në vizore. Që ta eliminoni tërheqjen që e keni bërë, duhet vetëm ta selektoni paragrafin e tërhequr dhe rrëshqitësin gjegjës ta sillni në gjendjen paraprake të tij në vizore. Ž Hyrje Windows Word Excel PowerPoint Njohja Rregullimi i tekstit Formatimi Tabelat Grafika Shtypja Shabllonët Shkurtesat Zbatimi Klikim i majtë Klikim i majtë Klikim i majtë Klikim i majtë Klikim i majtë i dyfishtë “ Kliko dhe tërhiqe Lëshoje Kliko dhe tërhiqe Lëshoje
Œ Shtimi i kornizave Kopjimi i formatit Korniza rreth tërë faqes Page Border Nëse dëshironi të shtoni ndonjë kornizë rreth faqes, hapeni kartelën dhe eksperimentoni me karakteristikat e kornizave. ‘ ‘ ‘ ’ ’ Ž Ž Œ Œ l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l “ “ “ ‘ ’ Ž “ Œ Ž ’ 3535 Edhe një mënyrë e qëlluar për dallimin e tekstit është vendosja e kornizave rreth paragrafit. -i disponon me rreth 20 stile të ndryshme të vijave kufizuese, ndërsa secila prej tyre mund të paraqitet me trashësi prej ¼ deri në 6 pika topografike dhe në ngjyra të ndryshme. Word Selektojeni tekstin e paragrafit rreth të cilit dëshironi të vini kornizë. Zgjidhni që ashtu ta hapni dialogun . Hapeni kartelën nëse nuk është në plan të parë. Nga grupi i opsioneve zgjidheni llojin e kornizës. Zgjidhni karakteristikat e kornizës nga listat S Në fushën shihni se si duket korniza e karakteristikave të zgjedhura. Kontrolloni se a shkruan në listën dhe klikoni në -i e vizaton kornizën rreth paragrafit të selektuar. Format/Bordersand Shading Borders and Shading Borders Setting tyle, Color dhe Width. Preview Paragraph Apply to OK. Word Nëse në ndonjë tekst me kujdes i keni formatuar fontet dhe paragrafët dhe keni vendosur që ato t'i zbatoni në vend tjetër në dokument, nuk është patjetër që këtë ta bëni me dorë. Në vend të kësaj mund ta përdorni funksionin e -it që formatimin e bllokut të parë ta kopjoni dhe ta përcillni në tekst tjetër. Në hapat prej 1 deri në 4 shpjegoni se si kopjohet vetëm formatimi i fontit, ndërsa në hapat 5-8 se si kopjohet formatimi i fonteve dhe paragrafëve. Word Format Painter Që ta kopjoni vetëm formatimin e fontit klikoni me miun në cilëndo pjesë të tekstit që e përmban atë formatim. Klikoni në pullën të aleteve . Treguesi merr formën e brushës. Kaloni me të nëpër tekstin që dëshironi ta aplikoni formatimin (duke e mbajtur të shtypur pullën e majtë të miut). Lëshojeni pullën e majtë të miut. -i do ta zbatojë formatimin e tekstit të selektuar. Që ta kopjoni formatimin e fontit dhe të paragrafëve, selektojeni tërë paragrafin që e përmban atë formatim, duke e përfshirë edhe shenjën për paragraf (shtypeni pullën që të shihni se a e keni zgjedhur edhe atë). Klikoni në pullën të aleteve Treguesi merr formën e brushës. Kaloni me të nëpër tekstin që dëshironi ta aplikoni formatimin (duke e mbajtur të shtypur pullën e majtë të miut). Lëshojeni pullën e majtë të miut. -i do ta zbatojë formatimin e tekstit të zgjedhur. Format Painter Formatting Word Show/Hide Format Painter Formatting. Word Hyrje Windows Word Excel PowerPoint Njohja Rregullimi i tekstit Formatimi Tabelat Grafika Shtypja Shabllonët Shkurtesat Zbatimi Kliko dhe tërhiqe Lëshoje Klikim i majtë Klikim i majtë Klikim i majtë Kliko dhe tërhiqe Lëshoje Klikim i majtë Klikim i majtë Klikim i majtë Klikim i majtë Klikim i majtë Klikim i majtë
Regjistrimi i datës dhe i numrit të faqes në mbifaqe dhe nënfaqe Gjetja e fjalëve Zgjidhni . Shtypeni dy herë pullën që kursorin ta sillni deri te viza e djathtë e mbifaqes dhe klikoni në pullën . -i e regjistron datën rrjedhëse. (Që ta regjistroni kohën rrjedhëse, klikoni në pullën ). Klikoni në pullën , që ashtu të kaloni në hapësirën e nënfaqes. Klikoni në pullën , e pastaj zgjidheni . -i e regjistron tekstin e zgjedhur. Me ndihmën e pullave lëvizni nëpër tekst dhe fshijeni atë. Provoni edhe ndonjë opsion tjetër nga ato që ju janë ofruar në listën . Shtypeni pullën Shtypni dhe lini një vend të zbrazët. Klikoni në pullën , e pastaj në pullën që t'i mbyllni aletet. View/Header and Footer Tab Insert Date Word Insert Time Switch Between Header and Footer Insert Auto Text Confidental, Page#, Date Word Tab dhe Delete Auto Text Tab. Faqe Insert Page Numbers Close Nëse shkruani shpesh dokumente të gjata, sigurisht ju ka ndodhur që ta shikoni dokumentin duke e përdorë shiritin duke u përpjekur ashtu që t'i gjeni ato vende në të cilat keni përdorë një fjalë të caktuar ose një frazë. -i mund ta bëjë atë për ju shumë shpejt dhe në mënyrë precize. scroll, Word ‘ Ž Œ ’ Zgjidheni komandën që ta hapni kartelën të dialogut . Në fushën shkruajeni tekstin që dëshironi ta gjeni. Klikoni në pullën . -i e gjen paraqitjen e parë të fjalës së kërkuar. Klikoni në pullën derisa t'i gjeni të gjitha rastet e fjalës së kërkuar. Klikoni në pullën atëherë kur -i do t'ju informojë se e ka kryer kërkimin e dokumentit, e pastaj klikoni në pullën që ta mbyllni dialogun . Edit/Find Find Find and Replace Find What Find Next Word Find Next OK Word Cancel Find and Replace ‘ Ž Œ l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l Œ Ž ‘ ’ “ “ Œ Ž ‘ ‘ Tab 3838 Hyrje Windows Word Excel PowerPoint Njohja Rregullimi i tekstit Formatimi Tabelat Grafika Shtypja Shabllonët Shkurtesat Zbatimi Aletet përmbajnë pulla që mundësojnë regjistrim të fushave që bartin informata speciale, siç është emri i dokumentit, prej kujt është krijuar ai, data rrjedhëse, numri i faqes, numri i përgjithshëm i faqeve, koha etj. Në këtë ushtrim do të njiheni me disa nga opsionet e këtyre aleteve, e ju pastaj lirisht mund të gjurmoni edhe vetë. Header and Footer Klikim i majtë Klikim i majtë Klikim i majtë Klikim i majtë Klikim i majtëKlikim i majtë Klikim i majtë Klikim i majtë Klikim i majtë Klikim i majtë Klikim i majtë sfera
Ushtrimi 1: Formatimi i tekstitl l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l 4949 Selektimi dhe rregullimi i pamjes së tekstit dhe lëvizja nëpër të 1. Zgjidheni secilin nga rreshtat e mëposhtëm dhe rregullojeni sipas përshkrimit të tij: i trashësuar 2. Kjo është fjalia origjinale: Ky tekst është .(Bold) Ky tekst është . (Italic) Ky tekst është . (Underline) Ky tekst është dhe i lakuar (Bold dhe Italic) Ky tekst është (Sikethrough) KY TEKST ËSHTË ME SHKRONJA TË MËDHA. Formula kimike e ujit: H O (dyshi duhet të jetë me Subscript) Formula e vogël matematikore: y=x (treshi duhet të jetë me Superscript) Ky tekst është i dalluar. . Teksti është shkruar me le të jetë i trashë dhe i lakuar. Përsëritja është nëna e diturisë! Detyra juaj është që rreshtat e ardhshëm t'i gjeni gabimet e përmirësimeve që ta fitoni fjalinë origjinale: Përsëitja është nëan e dituisë! Dituria është nëna e diturisë! Përsëritja është baba i diturisë! Përsëritja është nëna e diturisë, ndërsa babai nuk dihet! Përsëritja e diturisë! Mos harroni ta incizoni këtë ushtrim!!! i lakuar Ky tekst duhet të paraqitet me font Verdana dhe të jetë i lakuar. i nënvizuar i trashësuar SHKRONJA TË MËDHA i vizatuar 2 3 Ky tekst duhet të paraqitet me fontin Times New Roman dhe me madhësi 14. Ky tekst duhet të paraqitet me font Arial dhe me madhësi 16. Ky tekst është i ngjyrosur me ngjyrë të kuqe
Ushtrimi 5: Formatimi i paragrafëvel l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l 1. Grafika dhe disenji kompjuterik 2. Projektimi dhe animimet kompjuterike 3. Rrjetat kompjuterikë dhe Interneti 4. Multimedia në shërbim të edukimit (mësimi me ndihmën e kompjuterit) 5. Kompozimi i muzikës me ndihmën e kompjuterit në këtë pjesë do t’ju prezantohet një numër i madh i punimeve të shpërblyera nga autorë të gjithë botës që kanë marrë pjesë në garën e ndërmarrjes kanadeze Korel, në të cilin fondi shpërblyes do të jetë 2 milionë dollarë. në këtë pjesë të ligjërimit do të mund të shihni sesi projektohet një shtëpi, hotel ose ndonjë objekt tjetër dhe si përpunohen animimet kompjuterike. në këtë pjesë të ligjëratës do të inkuadrohemi drejtpërdrejt në Internet dhe do t'i vizitojmë disa vende interesante që gjenden në pjesë të ndryshme të planetit. Do ta vizitojmë: Volt Dizni në Amerikë, muzeun Luvër në Paris, klubin e adhuruesve të Madonës, Majkëll Xheksonit, Sheron Stounit etj. në këtë pjesë të ligjëratës do t'Ju prezantohen disa disqe multimediale kompakt me të cilat shumë lehtë dhe në mënyrë argëtuese do të mund të mësoni biologji, gjeografi, si dhe shumë punë të tjera interesante. kjo pjesë në fakt do të jetë një koncert i vogël në të cilin do t'i dëgjoni disa kompozime tashmë të njohura e që janë bërë me ndihmën e kompjuterit, por edhe disa që janë kompozuar te ne në Aleksandri. Autori i këtij kompozimi është Andreja, i cili po sikur Ju është nxënës. 5252
Moduli 4 Excel Pas përfundimit të këtij moduli, do t'i përvetësoni këto dituri: Njohja me Excel-in Adresimi Puna në më shumë fletë Funksionet Grafikët Shtypja Listat Kërkimi Startimi i programit Lëvizja nëpër listën punuese Futja e të dhënave Selektimi i qelive Të shkruarit në përmbajtjen ekzistuese dhe fshirja e të dhënave Funksioni AutoSurn Inkuadrimi i formulave Mbushja e serive të të dhënave komanda AutoFill Formatimi i të dhënave Vazhdim Ushtrim Pastrimi i formatimit dhe incizimi i dokumentit Plotësimi, fshirja dhe ndërrimi i madhësisë së radhëve dhe kolonave Adresimi relativ Adresimi absolut Adresimi i kombinuar Përshtatja e pamjes së numrave Përdorimi i formatit Currency Valuta Përdorimi i formatit Percentage përqindja Plotësimi dhe fshirja e fletave punuese Riemërtimi dhe zhvendosja e fletëve punuese Puna paralele në më shumë fletë punuese (Indigo) Llogaritja e mesatares me funksionin Average Llogaritja e vlerës minimale funksioni Min Llogaritja e vlerës maksimale funksioni Max Llogaritja e shumës së mbledhjeve të më shumë fletëve punuese Përpunimi i grafikëve Ndërrimi i llojit të grafikut Ndërrimi i burimit të të dhënave për grafikun Ndërrimi i elementeve të grafikut Formatimi i hapësirës së grafikut Formatimi i shkallës së këndit Kopjimi i grafikut të përpunuar në fletë tjetër Paraqitja Print Preview Rregullimi i margjinave Rregullimi i orientimit të faqeve Shkallëzimi i fletës punuese Krijimi i mbifaqeve dhe i nënfaqeve Shtypja e fletoreve të punës dhe e fletëve punuese Përdorimi i formatit Date Sortimi i të dhënave nga lista Shtimi i nënshumave në listë Subtotal Filtrimi i listave Gjetja e të dhënave Zëvendësimi i të dhënave Hyrje Windows Word Excel PowerPoint Zbatimi • Njoftimi • Adresimi • Punë me më shumë linke • Funksionet • Grafikët • Shtypja • Listat • Kërkimi 5959 Kohëzgjatja e parashikuar: 12 orë
Të shkruarit në përmbajtjen ekzistuese dhe fshirja e të dhënave Funksioni AutoSum Zgjidheni qelinë B11. Në atë qeli do të paraqitet rezultati i formulës. Klikoni në pullën të aleteve . -i vetë e kupton se cilat qeli dëshironi t'i mblidhni dhe atë e paraqet me vijë të ndërprerë të vetë qelive. Nëse nuk jeni të kënaqur nga shuma, zgjidhni qelitë vlerat e të cilave dëshironi t’i mblidhni duke e mbajtur të shtypur pullën e majtë. Shtypeni pullën që ashtu ta pranoni grupin e zgjedhur. Klikoni në qelinë B11 që ashtu ta aktivizoni. E shihni se në vijën e formulave është paraqitur formula gjegjëse. AutoSum Standard Excel Enter Ž Klikoni në qelinë, në përmbajtjen e cilës dëshironi të futni diçka tjetër, që ashtu ajo të bëhet aktive (për shembull, B3). Shkruajeni të dhënën e saktë në qeli (për shembull, 25000 dhe shtypeni pullën ). Shkruajeni edhe ndonjë tekst të fletës punuese (për shembull, Agimi në qelinë A6) dhe aktivizojeni qelinë. Shtypeni pullën që ta fshini të dhënën që sapo e keni shkruar. Për të fshirë grup më të madh të të dhënave, së pari selektoni duke i përdorë pullat dhe e pastaj fshini me pullën . Enter Delete Ctrl Shift Delete Ž Œ Œ l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l 6262 Që të përshkruhet qelia, kjo do të thotë që përmbajtja e saj të zëvendësohet me përmbajtje të re. Kjo është e dobishme kur dëshironi të përmirësoni ndonjë gabim ose kur qelia përmban të dhënë të gabuar. Përmbajtjen e qelisë mund ta ndërroni lehtë duke e përdorur pullën . Fshirja është e dobishme kur do të mendoni në lidhje me ndonjë të dhënë që tashmë e keni futur në qeli. Delete Kur në fletën punuese dëshironi të tregoni një shumë të disa vlerave, ato mund t'i llogaritni dhe t'i futni vetë. Megjithatë, nëse më pas ndryshoni diçka, shuma do të jetë jo e saktë. -i mund të përdor formulë dhe ashtu ta llogaritë shumën e dëshiruar. Meqë formula i referohet qelisë e jo vlerës së saj, -i vetë e azhuron shumën çdoherë kur ju do ta ndryshoni vlerën e asaj qelie. Excel Excel Hyrje Windows Word Excel PowerPoint Zbatimi • Njoftimi • Adresimi • Punë me më shumë linke • Funksionet • Grafikët • Shtypja • Listat • Kërkimi Œ Del Ž Petriti Blerimi Gazmendi Jan Shkurt Mars Petriti Blerimi Gazmendi Jan Shkurt Mars Petriti Blerimi Gazmendi Gëzim Jan Shkurt Mars Petriti Blerimi Gazmendi Jan Shkurt Mars Klikim i majtë Ž Enter Œ Petriti Blerimi Gazmendi Gëzim Artan Adnan Fuad Jan Shkurt Mars Gjithsej: Petriti Blerimi Gazmendi Gëzim Artan Adnan Fuad Jan Shkurt Mars Gjithsej: Petriti Blerimi Gazmendi Gëzim Artan Adnan Fuad Jan Shkurt Mars Gjithsej: Petriti Blerimi Gazmendi Gëzim Artan Adnan Fuad Jan Shkurt Mars Gjithsej: Klikim i majtë Klikim i majtë Klikim i majtë
Pastrimi i formatimit dhe incizimi i dokumentit Plotësimi, fshirja dhe ndërrimi i ma- dhësisë së radhëve dhe kolonave Klikoni me pullën e djathtë në qelinë mbi të cilën dëshironi të shtoni radhë ose kolonë dhe zgjidheni komandën . Nga dialogu që hapet zgjidheni opsionin ose , pra opsionin gjegjës. Me pullën e djathtë të miut klikoni në emrin e radhës ose të kolonës që dëshironi ta fshihni nga menyja dhe zgjidheni komandën . Përmbajtja e disa qelive del jashtë kornizave të tyre. Pozicionojeni treguesin e kufirit ndërmjet emrave të radhëve/kolonave dhe tërhiqeni duke e mbajtur të shtypur pullën e majtë. Nëse e shtypni dy herë kufirin ndërmjet emrave të radhëve, gjerësia e radhëve do të rregullohet në mënyrë automatike sipas tekstit më të gjatë në qeli. Insert Entire Row Entire Colom Delete Ž Selektojeni qelinë ose grupin e qelive, të cilave dëshironi t'ua fshini formatimin. Nga menyja zgjidheni komandat e pastaj . do ta fshijë tërë formatimin. Ndonjëherë ekziston mundësia që të ktheheni një ose disa hapa prapa duke e përdorur pullën (komandën ), ose duke klikuar në pullën . Që ta ruani dokumentin, zgjidheni opsionin nga menyja . Zgjidheni fashikullin , në fushën shtypeni emrin e dokumentit (për shembull, ushtrimi i parë) dhe klikoni në pullën . E shihni se emri i dokumentit do të paraqitet në vijën e titullit ( ) të dritares programore. Edit Clear Formats Excel-i Ctrl+Z Edit/Undo Undo SaveAs File My Documents File Name OK Title Bar Œ Œ l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l © Aleksandrija. Fotokopiraweto na ovoj materijal se kaznuva najstrogo spored zakonot!2001 Kompjuterski Centar ’ ‘ Ž ’ ‘ Ž Œ Œ Ž 6565 Ndonjëherë ndodh që ta teproni me formatim dhe ashtu ta ngarkoni dokumentin, me çka prishet ideja për t'u dalluar pjesët e rëndësishme të dokumentit. Ekziston një mënyrë e thjeshtë se si ta ktheni dokumentin në gjendje fillestare të para formatimit dhe si të filloni rishtas. Nëse nuk jeni të kënaqur nga pamja, ruajeni dokumentin në ndonjë fashikull të kompjuterit ose në disketë. Œ Excel Excel -i ju mundëson që të shtoni radhë dhe kolona që ashtu të siguroni vend për të dhënat plotësuese ose për formula, apo ta rritni hapësirën ndërmjet radhëve dhe kolonave dhe ta përmirësoni pamjen për t'u lexuar. Gjithashtu mund edhe t'i fshini disa radhë dhe kolona të fletës punuese që të mënjanoni hapësirën e zbrazët ose informatat e panevojshme. Shpeshherë gjatë ndërrimit të formatit, të dhënat bëhen më të gjera për t'u parë në një qeli. Problemin mund ta zgjidhni në disa mënyra: “me dorë”, duke i tërhequr kufijtë e kolonave dhe radhëve fqinjë në rendin e emrave të kolonave ose radhëve, ose mund të bëni që -i në mënyrë automatike ta rregullojë gjerësinë e qelisë sipas përmbajtjes së shkruar. Hyrje Windows Word Excel PowerPoint Zbatimi • Njoftimi • Adresimi • Punë me më shumë linke • Funksionet • Grafikët • Shtypja • Listat • Kërkimi Buxhet Harxhimet mujore Të ardhura Harxhime Gjithsej Fitimi Telefoni Qiraja Rrogat Të ndryshme Jan Shkurt Mars Gjithsej Buxhet Harxhimet mujore Të ardhura Harxhime Gjithsej Fitimi Telefoni Qiraja Rrogat Të ndryshme Jan Shkurt Mars Gjithsej Buxhet Harxhimet mujore Të ardhura Harxhime Gjithsej Fitimi Telefoni Qiraja Rrogat Të ndryshme Klikim i majtë Klikim i majtë Klikim i djathtë Klikim i majtë Klikim i majtë Klikim i djathtë Klikim i majtë Kliko dhe tërhiqe LëshojeLëshojeKliko dhe tërhiqe Buxhet Harxhimet mujore Të ardhura Harxhime Gjithsej Fitimi Telefoni Qiraja Rrogat Të ndryshme Jan Shkurt Mars Gjithsej Buxhet Harxhimet mujore Të ardhura Harxhime Gjithsej Fitimi Telefoni Qiraja Rrogat Të ndryshme Klikim i djathtë Harxhime Gjithsej Telefoni Qiraja Rrogat Të ndryshme Harxhime Gjithsej Telefoni Qiraja Rrogat Të ndryshme Jan Shkurt Mars Gjithsej Klikim i majtë Buxhet Harxhimet mujore
Përdorimi i formatit Currency (Valuta) Përdorimi i formatit Percentage (Përqindja) Numrat decimal që paraqesin përqindje -i vetë mund t'i shumëzojë me 100 dhe ta vë shenjën % në fund. Kjo bëhet me klikim të thjeshtë në ikonën të aleteve . Excel Percent Style Formatting Zgjidhni qelitë në të cilat dëshironi ta zbatoni formatin e përqindjeve dhe klikoni në pullën të aleteve . Selektoni qelitë në të cilat dëshironi ta zbatoni formatin për përqindje dhe zgjidheni komandën . Nga lista e kategorive zgjidhni , ndërsa në fushën shtypni 0. Klikoni në pullën . Rezultati është identik me atë të hapit të parë. Numrin e vendeve decimale dhe në paraqitjen me përqindje të numrave mund ta ndërroni me ndihmën e pullave dhe të aleteve . Selektoni qelitë F1, G1 dhe H1 dhe klikoni në pullën të aleteve . E shihni se të tria qelitë bashkohen në një në të cilën titulli i Përfaqësimi me përqindje është i barazuar në qendër. Percent Style Formatting Mënyra e dytë: Format/Cells/Number Percentage Decimal Places OK Increase Decrease Decimal Formatting Merge and Center Formatting Ž Ž Œ Œ l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l Œ Ž Œ Ž ‘ Lev klik 6868 Kur numrat në qeli paraqesin valuta, -i me ndihmën e komandës ju jep mundësi për të zgjedhur shenjën e valutës ($, €, £). Shenjën që e fitoni duke e përdorur ikonën të aleteve është marrë nga rregullimi për në nga . Excel Currency Currency Formatting Currency Regional Settings Control Panel Selektoni qelitë që përmbajnë shumë të ndonjë valute dhe klikoni në pullën të aleteve . Nëse në qeli paraqiten shenjat ######, kjo do të thotë se qelia nuk ka vend të mjaftueshëm për paraqitjen e të dhënave. Që ta ndryshoni gjerësinë e të tria kolonave, selektoni të tria duke i klikuar dhe duke bërë një tërheqje mbi emrat e tyre e pastaj duke i tërhequr nga cilado anë e vijave kufitare, që ashtu ta përcaktoni gjerësinë e dëshiruar. Meqë valuta që -i e nënkupton (Den.), nuk është ajo që na duhet neve (€), ne e përdorim komandën . Nga lista e kategorive zgjidheni funksionin e pastaj nga e lista e simboleve zgjidheni valutën që ju duhet. Klikoni në pullën . Për rregullimet rajonale (pamja e datës, valuta etj.) shikoni kartelat dhe në nga . Currency Formatting Excel Format/Cells/Number Currency OK Date, Time, Currency Number Regional Settings Control Panel ‘ Hyrje Windows Word Excel PowerPoint Zbatimi • Njoftimi • Adresimi • Punë me më shumë linke • Funksionet • Grafikët • Shtypja • Listat • Kërkimi Besa Agimi Agroni Gjithsej Gjithsej € Përfaqësimi në përqindje Përfaqësimi në përqindje Besa Agimi Agroni Gjithsej Gjithsej € Besa Agimi Agroni Gjithsej Gjithsej € Besa Agimi Agroni Gjithsej Gjithsej € Besa Agimi Agroni Gjithsej Gjithsej € Përfaqësimi në përqindje Përfaqësimi në përqindje Besa Agimi Agroni Gjithsej Gjithsej € Përfaqësimi në përqindje Përfaqësimi në përqindje Përfaqësimi në përqindje Përfaqësimi në përqindje Përfaqësimi në përqindje Klikim i majtë Kliko dhe tërhiqe Lëshoje Klikim i majtë Klikim i majtë Klikim i majtë Klikim i majtë Klikim i majtë Klikim i majtë Klikim i majtë Klikim i majtë Jan Shkurt Mars Gjithsej Jan Shkurt Mars Gjithsej Jan Shkurt Jan Shkurt Jan Shkurt Mars Jan Shkurt Mars Jan Shkurt Mars Jan Shkurt Mars Jan Shkurt Mars Jan Shkurt Mars
Ushtrimi 3: Pasqyra sipas kuartalëve Ushtrimi 4: Buxheti shtëpiak 8383 l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l
Ushtrimi 5: Formular për llogaritjen e suksesit të nxënësit 8484 l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l Ushtrimi 6: Formular për llogaritjen e suksesit të paralelesl l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l I shkëlqyeshëm irë Mirë Mjaftueshëm Pamjaftueshëm Sh. M I panotuar Numriinxënësve Suksesi mesatar
Ìîduli 5 PowerPoint Pas mbarimit të këtij moduli, do t'i përvetësoni këto dituri: Përpunimi i prezantimit Puna me prezantim Shtypja e prezantimit Puna me tekst Shabllonet Puna me objektet Animimi i prezantimit Startimi i i programit PowerPoint Përpunimi i prezantimit Inkuadrimi i tekstit Formatimi i tekstit Shtimi i një slajdi të ri Ndërrimi i pamjes së slajdit Ndërrimi i pamjes Ndërrimi i renditjes së slajdeve Futja e një slajdi ndërmjet slajdeve të tjera Incizimi i prezantimit Hapja e prezantimit Shtimi i mbifaqes (header) dhe nënfaqes (footer) Përgatitja për shtyp Shtypja Manipulimi me objektet Shtimi i tekstit Barazimi i hapësirës mes rreshtave Gjetja dhe zëvendësimi i gabimeve Përdorimi i shablloneve Slajdet master Formatimi i numërimeve Incizimi i prezantimit si shabllon Zgjedhja e skemës së ngjyrave Ndërrimi i ngjyrave Krijimi i skemës së ngjyrave Shtimi i prapavijës Vizatimi i objekteve Ndërrimi i pamjes së objektit Zhvendosja e objektit dhe Futja e fotografive Clip Art Futja e tabelave Futja e grafikëve Vendosja e tranzicionit në slajd Animimi i objekteve në slajde Prezantimi automatik Incizimi i prezantimit Windows Word Excel PowerPoint Përpunimi Puna me prezantimet Shtypja Puna me tekst Shabllonet Puna me objektet Animimi Hyrje Zbatimi Kohëzgjatja e parashikuar: 8 orë 8585
Shtimi i një slajdi të ri Që ta shtoni një slajd, nga menyja duhet të zgjidhni ... ose ta përdorni shkurtesën . Kështu përsëri paraqitet dritarja e dialogut në të cilin e zgjidhni pamjen e slajdit, varësisht nga ajo se çfarë informate duhet të paraqitni në slajdin e ri. Insert New Slide Ctrl+M l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l Ndërrimi i pamjes së slajdit Shpesh ndodhë që të zgjedhni slajd me një pamje, por më vonë, gjatë përgatitjes së prezantimit të dëshironi ta ndërroni pamjen e slajdit. Këtë mund ta bëni nëse në menynë zgjidhni . Kështu përsëri paraqitet dritarja për zgjedhjen e pamjes së slajdit. Zgjidheni pamjen e re të slajdit dhe shtypeni pullën . Slajdin që e keni selektuar merr pamje të re. Format Slide layout OK l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l Nga menyja zgjidhni ide...ose . Zgjidheni pamjen e slajdit që i përgjigjet më shumë tipit të informatës që dëshironi ta paraqitni. Shtypeni pullën OK që këtë ta konfirmoni. Insert New Sl Ctrl+M Zjidheni slajdin që dëshironi t'ia ndërroni pamjen. Nga menyja zgjidhni Zgjidheni pamjen e re të slajdit. Shtypeni pullën që këtë ta konfirmoni. Format Slide Layout. Apply Ž Œ Œ Ž Ž Œ Œ Ž 8888 Windows Word Excel PowerPoint Përpunimi Puna me prezantimet Shtypja Puna me tekst Shabllonet Puna me objektet Animimi Hyrje Zbatimi Klikim i majtë Klikim i majtë Klikim i majtë
Manipulimi me objektetl l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l Shtimi i tekstit Ju edhe mund të shtoni tekst në ndonjërën nga kornizat e ekzistuese me tekst. Shtypeni pullën e majtë të miut derisa kursori është mbi kornizën me tekst dhe kur është me pamjen e a.q. . Shënojeni tekstin. Tekste plotësuese mund të shtoni edhe nëse në aletet e zgjedhni aletin Tani duhet ta vëmë kornizën e re me tekst në slajd në vendin ku dëshirojmë ta shënojmë tekstin. Shtypeni pullën e majtë të miut në hapësirë të zbrazët të slajdit dhe pasi ta vendosni kornizën, shënoni tekst në të. I-beam Drawing Text Box. l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l Vendojeni kursorin në pjesën e brendshme të kornizës me tekst derisa të paraqitet i a.q. kursor . Shtypeni pullën e majtë të miut dhe tërhiqeni që ta selektoni tekstin. Vëreni miun mbi këndin e kornizës me tekst dhe shtypeni pullën e majtë që ta selektoni kornizën. Duke e mbajtur pullën e shtypur, lëvizeni miun që ta vendosni kornizën me tekst. Vëreni miun mbi njërin nga katrorët e bardhë të cilët paraqiten në këndin e kornizës, shtypeni dhe tërhiqeni brenda ose jashtë që ta zvogëloni ose ta zmadhoni kornizën Zhvendoseni miun jashtë kornizës me tekst, diku në sipërfaqe të zbrazët dhe shtypeni pullën e majtë. Kornizës i hiqet selektimi. I-beam Shtypeni pullën e majtë të miut duke e mbajtur kursorin mbi kornizën me tekst. Shënojeni tekstin. Zgjidhni nga aletet Shtypeni pullën e majtë të miut aty ku dëshironi ta vendosni kornizën e re me tekst. Shënojeni tekstin. Text Box Drawing. Œ Ž ‘ Œ Ž 9393 Kur shënoni tekst në PowerPoint, ai vendohet kë kornizë me madhësinë dhe pamjen e së cilës do të mund të manipulohet. Kur të arrini me kursor deri te teksti i cili është i shënuar në kornizë, kursori i shigjetës ndryshohet me të a.q. kursor . Me ndihmën e këtij kursori mund ta selektojmë tekstin. Kur ta vëmë kursorin mbi kornizë, ai ndryshohet në kursor për selektim. Me këtë kursor mund ta selektojmë kornizën me tekst dhe ta zhvendosim në vend tjetër. Kur është e selektuar, në kornizën me tekst paraqiten tetë katrorë të bardhë. Kur ta vendosim kursorin mbi ndonjërin nga këta katrorë, me zbatimin e teknikës (drag and drop) mund ta ndryshojmë madhësinë e kornizës me tekst. Që t'ia hiqni kornizës selektimin, mjafton vetëm të klikoni jashtë kornizës me tekst, në hapësirën e zbrazët. I- beam Windows Word Excel PowerPoint Përpunimi Puna me prezantimet Shtypja Puna me tekst Shabllonet Puna me objektet Animimi Hyrje Zbatimi Œ Çka mund të bëni në PowerPoint? Mund të shtoni slajde Mund të animoni slajde Mund ta animoni tranzicionin e slajdeve Mund të shtoni tingull ose fotografi Ž Œ Kliko dhe tërhiqe Lëshoje Ž Lëshoje Kliko dhe tërhiqe ‘ Lëshoje Kliko dhe tërhiqe
Krijimi i skemës së ngjyravel l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l Shtimi i prapavijësl l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l Me pullën e djathtë të miut shtypeni slajdin dhe zgjidhni Nga kartela zgjidheni ndonjë ngjyrë që dëshironi ta ndryshoni. Zgjidhni Zgjidheni ngjyrën e re nga paletat ose Shtypni që ta pranoni ngjyrën e re. Shtypeni që ta shtoni skemën e re të ngjyrave në listë. Shtypni që ta aplikoni skemën e re të ngjyrave. Shtypeni që ta fshini. Slide Color Scheme. Custom Change Color. Standard Custom. OK Add As Standard Scheme Apply Delete Scheme Nga menyja zgjidhni Zgjidheni ndonjë ngjyrë që ta plotësoni prapavijën me të. Zgjidhni që ta zgjidhni ndonjë ngjyrë që nuk është në paletë. Zgjidhni ... që të aplikoni ndonjë përzierje të ngjyrave, teksturë ose fotografi... Format Background. More Colors Fill Effects ‘ Ž ’ Œ Œ Ž ‘ ’ Œ Ž Ž 9898 Shtypeni slajdin me pullën e djathtë të miut dhe zgjidhni . Nga kartela zgjidheni ndonjë ngjyrë dhe shtypeni pullën . Nga paletat ose zgjidheni ngjyrën. Shtypni që ta pranoni ngjyrën. Shtypeni që ta shtoni skemën e re të ngjyrave në listë. Që ta aplikoni skemën e re të ngjyrave, shtypni . Që ta fshini, zgjidhni . Slide Color Scheme Custom Change Color Standard Custom OK Add As Standard Scheme Apply Delete Scheme Nëse doni, mund të krijoni edhe prapavijë që do të jetë njëngjyrëshe, derdhje e disa ngjyrave ose ndonjë larë tjetër, por gjithashtu mund të shtoni edhe ndonjë fotografi si prapavijë. Nga menyja zgjidhni . Nga lista rënëse zgjidheni ndonjë ngjyrë nga ngjyrat e dhëna si ngjyrë të prapavijës. Nëse dëshironi më shumë ngjyra, zgjidhni ... Nëse dëshironi ta aplikoni ndonjë përzierje të ngjyrave, teksturë ose fotografi si prapavijë të slajdit, zgjidhni ... Format Background Background Fill More Colors Fill Effects Windows Word Excel PowerPoint Përpunimi Puna me prezantimet Shtypja Puna me tekst Shabllonet Puna me objektet Animimi Hyrje Zbatimi Klikim i majtë Klikim i majtë Klikim i majtë Klikim i majtë Klikim i majtë Klikim i majtë Klikim i majtë Œ
105105 Ushtrimi 2: Sistemi kompjuterikl l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l SISTEMI KOMPJUTERIK qershor 2005 HARDUERI PROCESORI HARDUERIMEMORIA E JASHTME KOMPJUTERI SOFTUERIHARDUERI Njësia qendrore Njësitë hyrëse Njësitë dalëse Njësitë hyrëse-dalëse (shtëpiza, pllaka amë, procesori, memoria) (tastiera, miu, mikrofoni) (ekrani, shtypësi, zmadhuesi) Procesori është çipi kryesor i secilit kompjuter dhe sipas tij shpesh e quajmë edhe tërë kompjuterin. Njësia e disketës floppy disk Hard disk Përpunoi Emri dhe mbiemri
Ìî uli 6d Zbatimi Pas përfundimit të këtij moduli, do t'i përvetësoni këto dituri: Windows Word Excel PowerPoint • Zbatimi i teknologjisë informatike në realizimin e planit dhe programit mësimor i teknologjisë informatike në realizimin e planit dhe programit mësimor Hyrje Zbatimi Teknologjia informatike dhe mësimi Zbatimi i teknologjisë në klasë Përdorimi i multimedias Shembuj të përdorimit praktik të asaj që është mësuar Çka më tej? Përfundim Klasa me një kompjuter Klasa me dy kompjuterë Klasa me më shumë se dy kompjuterë Kabineti për kompjuterë Laboratori mobil pa tel Për çka mund ta përdorni programin Word? Për çka mund ta përdorni programin Excel? Për çka mund ta përdorni programin PowerPoint? Kohëzgjatja e parashikuar: 2 orë
Në kapitujt e mëparshëm mësuat se çka janë kompjuterët dhe si të shkruani, të rregulloni dhe të shtypni ndonjë tekst me ndihmën e tyre, si të bëni llogari të caktuara matematikores dhe si ta përgatitni prezantimin tuaj. Gjithashtu, ju patët mundësi ta shihni edhe ndikimin e teknologjisë mbi jetën e përditshme të njerëzve. Sot kompjuterët janë pjesë përbërëse e jetës sonë dhe u ndihmojnë njerëzve në kryerjen e aktiviteteve të përditshme duke e rritur kështu efikasitetin dhe efektivitetin. Për arsimtarët, mes tjerash, kompjuterët janë mjete të fuqishme për implementimin e strategjive të reja të përkryera në procesin e përcjelljes së diturisë. Në këtë kapitull të fundit do të shihni se si mund dhe si duhet të zbatohet kjo teknologji në praktikë. është kombinim i teknologjisë (harduer+softver) së bashku në një temë të caktuar ose lëndë si pjesë e një plani dhe programi mësimor me qëllim që të rritet cilësia e procesit të mësimit. Që të arrihet sukses në procesin e këtij integrimi, duhet të manipulohet bukur mirë me këtë teknologji. Stërvitja e përgjithshme formale dhe ushtrimet praktike janë imperativ për zbatimin e suksesshëm praktik të teknologjisë në mësim. Kur është fjala për teknologjinë në mësim, duhet të mbahet llogari për një gjë shumë të rëndësishme - plani dhe programi mësimor nuk duhet të varet nga teknologjia. Thënë më saktë, teknologjia e zgjedhur duhet të varet nga plani dhe programi mësimor (ose për shembull, nga tema e zgjedhur). D.m.th arsimtarët duhet të kujdesen që në mënyrë sa më të qëlluar ta përdorin teknologjinë që ajo të jetë në funksion të realizimit të qëllimeve të programit mësimor. Arsimtari duhet me vëmendje ta planifikojë përdorimin dhe integrimin e teknologjisë në mësim. Shpeshherë ky aktivitet merr kohë. Për fat të mirë, të njëjtën punë çdo ditë e bëjnë edhe shumë arsimtarë të cilët në mënyrë jovetjake e këmbejnë përvojën e tyre me kolegët e tyre. Në internet ekzistojnë më shume veb-faqe dhe forume në të cilat arsimtarët i shkëmbejnë idetë, përvojat dhe planet e tyre për mbajtjen e orës, gjë që paraqet mënyrë të mirë për përgatitjen e një ore interesante. Njëra nga punët më të rëndësishme të kësaj faze është se kush duhet të vendosë se cila teknologji është më e qëlluar për përdorim dhe ku është vendi më i qëlluar për përdorimin e tyre me qëllim të realizimit të qëllimeve mësimore. Integrimi i teknologjisë në mësim Teknologjia informatike dhe mësimil l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l 108108 Zbatimi i teknologjisë në klasël l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l l Punë tjetër e rëndësishme është përgatitja e klasës. Mënyra se si do të integrohet teknologjia në mësim më së shumti varet nga ajo se sa kompjuterë i ka shkolla në disponim, gjegjësisht sa kompjuterë ka në klasë. Pavarësisht nga ajo se a ka shkolla 1, 2 ose 30 kompjuterë, duhet të planifikohet hollësisht si dhe kur do të përdoren. Në klasat me nga një kompjuter, arsimtarët duhet të planifikojnë mirë se si ta arrijnë efektin maksimal me pajisjen të cilën e disponojnë. Në raste të këtilla, ai kompjuter më së miri mund të përdoret për qëllime prezantuese. Më mirë bëhet nëse është e mundur që ai kompjuter të lidhet me televizor më të madh. Lidhja e kompjuterit me televizor bëhet me ndihmën e një lloji të posaçëm të kartelave të cilat nuk janë tepër të shtrenjta (në kompjuterët më të rinj ato janë pjesë standarde, d.m.th nuk ka nevojë asgjë të blihet veçmas). Variant tjetër është shfrytëzimi i video-projektorit. Video-projektori ka pjesë lidhëse standarde me të cilat bëhet lidhja e kompjuterit dhe e cila mundëson paraqitje të formatit më të madh të fotografisë (në mur ose në pëlhurë projektuese). Klasa me 1 kompjuter Klasa me 2 kompjuterë Ashtu si në rastin e mëparshëm, ashtu edhe këtu, arsimtarët duhet të zhvillojnë strategji se si do ta bëjnë shfrytëzimin e tyre. Njëri nga skenarët e mundur është që njëri kompjuter të përdoret për kërkim të informatave në internet, për pranim dhe dërgim të postës elektronike, si dhe për përpunim të prezantimeve, ndërsa kompjuterin tjetër duhet ta përdorin nxënësit për shënime dhe përgatitje të detyrave të ndryshme. Windows Word Excel PowerPoint • Zbatimi i teknologjisë informatike në realizimin e planit dhe programit mësimor Hyrje Zbatimi

Programet aplikative

Recommandé

Contenu connexe

Présentations pour vous(20)

En vedette(20)

Similaire à Programet aplikative (20)

Plus de Xhendris Ismaili(20)

Dernier(20)

Programet aplikative