1.
Tema 1 : Obeziteti
Tema 2 : BMI (indeksi i masës trupore)
Lenda:Fizkulture
Klasa : XI-B
Punoi: Xhoena Nana

2.
Ç'është obeziteti?
• Obeziteti është një gjendje, që lidhet me praninë e
tepricave të yndyrnave në gjak, të përcaktuara nga faktorë
gjenetikë apo mjedisorë. (të jashtëm)
Obeziteti shoqërohet me një indeks të masës trupore (BMI),
30 ose më e lartë.
• Pasojat: obeziteti shton riskun e sëmundjeve të
ndryshme si psh: diabeti, hipertensioni, probleme në
frymëmarrje (respiratore) , sëmundje të zemrës, kancer etj.
• Obeziteti dhe hipertensioni
Hipertensioni ose presioni i lartë i gjakut, njihet ndryshe në
mjekësi si “vrasësi i heshtur”. Kjo pasi numri i të prekurve, por
edhe i atyre që ndërrojnë jetë si pasojë e kësaj sëmundje po
rritet me shifra të frikshme.
Rreth 700 mijë është numri i të prekurve në vendin tonë nga
hipertensioni, ndërsa 50 për qind e vdekjeve i atribuohen
pikërisht kësaj sëmundjeje.
Kjo sëmundje po shtohet shumë edhe në rradhët e
adoloshentëve, për shkak të obezitetit dhe stilit pasiv të jetës.
Rreth 7 milionë njerëz vdesin çdo vit në të gjithë botën për
shkak të presionit të madh arterial.

3.
• Obeziteti dhe diabeti
Diabeti është një tjetër sëmundje që shkaktohet nga
obeziteti.
Rreth 8,3% e botës vuajnë nga diabeti dhe një pjesë e
konsiderueshme e tyre nuk e dinë, që e kanë.
Globalisht, 387,000,000 njerëz vuajnë nga diabeti.
Diabeti nuk prek vetëm të rriturit, por edhe fëmijët. Këta të
fundit, kanë kryesisht diabet të tipit 1 dhe të tipit 2.
• Obeziteti dhe sëmundjet e zemrës
Obezitet do të thotë sasi e madhe e yndyranve në gjak.
Këto yndyrna depozitohen në muret e enëve të gjakut, duke
zvogëluar diametrin e tyre.
Për këtë arsye, ndodh që ata mund të bllokohen, duke
shkaktuar ataket kardiake.
Humbja 5-10% e peshës trupore, ka vërtetuar se mund të
zvogëlojë shpeshtësinë e sëmundjeve të zemrës.

4.
BMI (indeksi i masës trupore)
• Keni hasur shpesh herë nëpër revista apo faqet e internetit
çështje që lidhen me indeksin e masës trupore (BMI), por si
mund ta llogarisim atë?
• Po, është e vërtetë që përcaktohet nga përpjestimi i peshës
tuaj me gjatësinë tuaj në katror dhe në bazë të rezultatit
tregon nëse ju jeni nën peshë, normal, mbipeshë apo obezë.
• Por ajo që ndoshta nuk dinit është se BMI është thjesht një
tregues ashtu siç e ka të përcaktuar edhe në emrin e vet.
• Pra, në vetvete nuk është i vlefshëm dhe i besueshëm, nëse
nuk ka të paktën rezultatin e raportit të perimetrit të belit
dhe perimetrit të ijeve, e cila është një metodë më e
besueshme që do t’ju tregojë nëse vërtet jeni normal apo
mbipeshë.
• Mos harroni se mund të ndodh që dy njerëz me të njëjtën
peshë dhe gjatësi të kenë të njëjtën BMI, por në realitet njëri
mund të ketë më tepër muskul se tjetri ndërsa tjetri të ketë
sasi më të madhe dhjami.
• Prandaj është e rëndësishme të dini se sa është përqindja e
yndyrës në trupin tuaj dhe të kuptoni se pesha që ju masni
nuk është vetëm yndyrë (dhjam) por luan rol edhe masa
muskulare në trup dhe konstrukti i trupit të gjithë secilit si
dhe përqëndrimi i masës së dhjamit në pjesën e sipërme ose
të poshtme të trupit.

5.
• Trupi në formë molle është ai lloj trupi i cili e përqëndron
pjesën më të madhe të kileve në pjesën e sipërme të tij (zona
e barkut) dhe është zakonisht i rrezikshëm për jetën pasi
shoqërohet me sëmundje të ndryshme kardiovaskulare.
• Tipi i trupit në formë dardhe është ai që vendos më tepër
kile në pjesën e poshtme të tij (ije dhe kofshë).
• Prandaj e këshillueshme është që të dini të paktën
përimetrin e belit tuaj:
• Për burrat > 94 cm = rrezik i madh
• > 102 cm= jashtëzakonisht i madh
• Për gratë > 80 cm = rrezik i madh
• > 88 cm = jashtëzakonisht i madh