SlideShare une entreprise Scribd logo
1  sur  78
วิชา ส31102 
เรื่อง หลักฐานทางประวัติศาสตร์ 
ผู้จัดทำ 
นำงสำวธิดำรัตน์ ดำวประทีป เลขที่ 10 
นำงสำวดวงกมล เงินอนันต์ เลขที่ 41 
ชัน้มัธยมศึกษำปีที่ 6.1 
นำเสนอ 
อำจำรย์ปรำงค์สุวรรณ ศักดิ์โสภณกุล 
ปีกำรศึกษำ 2557 
โรงเรียนสตรีวิทยำ
หลักฐานทางประวัติศาสตร์ 
Historical source
หลักฐานทางประวัติศาสตร์ หมำยถึง ร่องรอยกำรกระทำ กำรพูด 
กำรเขียน กำรประดิษฐ์ กำรอยู่อำศัยของมนุษย์ หรือลึกไปกว่ำที่ปรำกฏอยู่ภำยนอก 
คือ ควำมคิดอ่ำน โลกทัศน์ ควำมรู้สึก ประเพณีปฏิบัติของมนุษย์ในอดีต ควำมรู้สึก 
ของคนในปัจจุบัน สงิ่ที่มนุษย์จับต้องและทิง้ร่องรอยไว้ กล่ำวได้ว่ำอะไรก็ตำมที่มำ 
เกี่ยวพันกับมนุษย์ หรือมนุษย์เข้ำไปเกี่ยวพันสำมำรถใช้เป็นหลักฐำนทำง 
ประวัติศำสตร์ได้ทัง้สิน้
ประเภทของหลักฐานทางประวัติศาสตร์ 
• จำแนกตำมควำมสำคัญของหลักฐำน 
- หลักฐำนชัน้ต้น 
- หลักฐำนชัน้รอง 
• จำแนกตำมลักษณะของหลักฐำน 
- ไม่เป็นลำยลักษณ์อักษร ( โบรำณสถำน โบรำณวัตถุ ) 
- เป็นลำยลักษณ์อักษร 
- จำรึก 
- เอกสำรพนื้บ้ำน ( ตำนำน,พงศำวดำร,จดหมำยเหตุ )
ประเภทของหลักฐานทางประวัติศาสตร์ 
• จำแนกตำมควำมสำคัญของหลักฐำน 
• จำแนกตำมลักษณะของหลักฐำน
การจา แนกหลักฐานตามความสา คัญ 
• หลักฐำนชัน้ต้น 
• หลักฐำนชัน้รอง
หลักฐานชั้นต้น 
คือ หลักฐำนที่บันทึกโดยผู้เกี่ยวข้องโดยตรงหรือผู้รู้เห็นเหตุกำรณ์ด้วยตัวเอง 
รวมทัง้โบรำณสถำน โบรำณวัตถุที่สร้ำงขึน้ในยุคสมัยนัน้ 
เสมำหินทรำย บ้ำนโพธิ์ไชย จ.ขอนแก่น วัดไชยวัฒนำรำม จ.พระนครศรีอยุธยำ
ฐำปนีย์เอียดศรีชัย 
รำยงำนสดในช่วงสถำนกำรณ์มหำอุทกภัยนำ้ท่วมไทย ปี 2554
หลักฐานชั้นรอง 
คือ หลักฐำนที่ผู้บันทึกได้รับรู้เหตุกำรณ์จำกกำรสื่อสำรของบุคคลอื่นมำอีกทอด 
หนงึ่ ที่เรียกว่ำ ตำนำน และยังรวมทัง้งำนเขียนประวัติศำสตร์ที่ศึกษำข้อมูล 
จำกหลักฐำนชัน้ต้นด้วย 
หนังสือโลกประวัติศำสตร์ 
เป็นหนังสือที่ให้ควำมรู้เกี่ยวกับประวัติศำสตร์ผู้ประกำศข่ำว
ประเด็นกำรศึกษำของนักประวัติศำสตร์อำจทำให้เห็นควำมสำคัญของหลักฐำน 
แตกต่ำงกัน เช่น งำนเขียนประวัติศำสตร์เรื่องกำรเสื่อมและกำรล่มสลำยของจักรวรรดิ 
โรมัน ของเอ็ดเวิร์ด กิบบอน ในสมัยปลำยศตวรรษที่ 18 (The history of the Decline 
and Fall of the Roman Empire) 
สำหรับผู้ศึกษำประวัติศำสตร์โรมันจะถือว่ำเป็นหลักฐำนชัน้รองเพรำะผู้แต่งไม่ได้ 
มีควำมเกี่ยวข้องเกี่ยวกับเหตุกำรณ์นี้ 
สำหรับผู้ศึกษำทำงประวัติศำสตร์กรอบควำมคิดและโลกทัศน์ของปัญญำชนจะ 
ถือว่ำเป็นหลักฐำนชัน้ต้นเพรำะงำนเขียนนีเ้กิดขึน้ภำยในช่วงเวลำนัน้ 
เอ็ดเวิร์ด กิบบอน 
(Edward Gibbon) 
ผู้แตง่
การจา แนกหลักฐานตามลักษณะ 
• หลักฐำนที่เป็นลำยลักษณ์อักษร 
• หลักฐำนที่ไม่เป็นลำยลักษณ์อักษร
หลักฐานที่เป็นลายลักษณ์อักษร 
คือ หลักฐำนที่เป็นตัวหนังสือ เช่น จำรึก ตำนำน บันทึกควำมทรงจำ เอกสำรทำง 
รำชกำร ชีวประวัติ
พระรำชพงศำวดำรกรุงเก่ำ 
จดหมำยเหตุลำลูแบร์ 
(Du Royaume de Siam)
หลักฐานที่ไม่เป็นลายลักษณ์อักษร 
คือ หลักฐำนที่เป็นวัตถุ ซึ่งเป็นหลักฐำนทำงวรรณคดี เช่น รูปเคำรพ มหำวิหำร 
โครงกระดูกมนุษย์ กระดูกสัตว์ 
หม้อสำมขำ พบที่บ้ำนเก่ำ จ.กำญจนบุรี ตะเกียงโรมันสำริด จ.กำญจนบุรี
พระปรำงค์สำมยอด จ.ลพบุรี 
พระบรมรำชำนุสำวรีย์พระสุริโยทัย 
จ.พระนครศรีอยุธยำ 
ภำชนะดินเผำที่เขียนลำยด้วยสีแดง 
จำกแหล่งโบรำณคดีบ้ำนเชียง จ. 
อุดรธำนี
หลักฐานทางประวัติศาสตร์ในภูมิภาคต่างๆของโลก 
ซึ่งจะแบ่งหลักฐำนออกไปตำมยุคสมัย ได้แก่ หลักฐำนสมัยก่อน 
ประวัติศำสตร์ หลักฐำนประวัติศำสตร์ประวัติศำสตร์สมัยโบรำณ สมัยกลำง 
สมัยใหม่ และสมัยปัจจุบัน
หลักฐานทางประวัติศาสตร์สมัยก่อนประวัติศาสตร์ 
• หลักฐำนทำงประวัติศำสตร์จีนสมัยก่อนประวัติศำสตร์ 
• หลักฐำนทำงประวัติศำสตร์อินเดียสมัยก่อนประวัติศำสตร์ 
• หลักฐำนทำงประวัติศำสตร์ตะวันตกสมัยก่อนประวัติศำสตร์
หลักฐานทางประวัติศาสตร์จีนสมัยก่อนประวัติศาสตร์ 
• โครงกระดูกมนุษย์ก่อนประวัติศำสตร์ 
– โครงกระดูกมนุษย์ปักกิ่ง 
• อยู่ในช่วงยุคหินเก่ำ 
• มีอำยุประมำญ 500,000ปี 
• พบที่ถำ้โจวโข่วเตีย้น 
• ขุดพบเครื่องมือหิน กระดูกสัตว์ รวมถึง 
เถ้ำถ่ำนที่แสดงว่ำมนุษย์รู้จักใช้ไฟแล้ว
หลักฐานทางประวัติศาสตร์จีนสมัยก่อนประวัติศาสตร์ 
• เครื่องปั้นดินเผำวัฒนธรรมหยำงเชำ 
– เป็นมนุษย์ยุคหินใหม่ 
– มีอำยุประมำณ 5,000ปี 
– อำศัยอยู่ที่ลุ่มแม่นำ้หวำงเหอ 
– พบเครื่องปั้นดินเผำลำยเขียนสี เขียนเป็น 
ลำยเรขำคณิต ลำยต้นไม้ นก และสัตว์อื่นๆ 
– พบกำรขูดสลักลำยจักสำนและลำยเชือกทำบ
หลักฐานทางประวัติศาสตร์จีนสมัยก่อนประวัติศาสตร์ 
• เครื่องปั้นดินเผำวัฒนธรรมหลงชำน 
– เป็นมนุษย์ยุคหินใหม่ 
– มีอำยุประมำณ 5,000ปี 
– อำศัยอยู่บริเวณลุ่มแม่นำ้หวำงเหอทำงด้ำนตะวันออกเฉียงเหนือของจีน เลียบ 
ชำยฝั่งมำจนถึงลุ่มแม่นำ้ฉำงเจียง 
– พบเครื่องปั้นดินเผำใช้แป้นหมุน 
– วิธีกำรเผำมีควำมก้ำวหน้ำกว่ำวัฒนธรรมหยำงเชำ
เครื่องปั้นดินเผาใช้แป้นหมุน 
-มีเนือ้ละเอียด บำง และแกร่ง ผิวสีดำขัดเป็นมันเงำ 
-นิยมทำภำชนะ 3 ขำ 
แป้นหมุนที่ใช้แรงคนเหวี่ยง ใช้มือ ใช้เท้ำ หรือผู้อื่น 
หมุน มักมีหัวแป้น ขนำดใหญ่ และหนำ เพื่อให้มีรอบ 
หมุนได้นำน ไม่ต้องหมุนบ่อยๆ 
แป้นหมุนที่ขับเคลื่อนด้วยมอเตอร์ไฟฟ้ำ
หลักฐานทางประวัติศาสตร์อินเดียสมัยก่อนประวัติศาสตร์ 
• เมืองโบรำณโมเฮนโจดำโร และ ฮำรัปปำ 
– เป็นหลักฐำนทำงด้ำนโบรำณคดีและประวัติศำสตร์ที่สำคัญที่สุดของแหล่ง 
อำรยธรรมลุ่มแม่นำ้สินธุ 
– ก่อสร้ำงโดยชำวดรำวิเดียน 
– อยู่ในช่วง 2,500 – 1,500 ปีก่อนคริสต์ศักรำช 
– พบโบรำณสถำน เช่น เมืองโบรำณ อำคำรบ้ำนเมือง 
ถนน สระอำบนำ้สำธำรณะ 
– พบโบรำณวัตถุ เช่น ประติมำกรรมหล่อด้วยโลหะ 
ปั้นดินเผำ และสลักจำกหิน เป็นรูปเทพเจ้ำ 
รูปคนทัง้ชำยและหญิง 
รูปปั้นที่ค้นพบที่ค้นพบในสมัยก่อนประวัติศำสตร์ 
สันนิษฐำนว่ำเป็นชนชัน้สูงหรือนักบวช
เมืองโบรำณโมเฮนโจดำโร และ ฮำรัปปำ ประเทศปำกีสถำน
หลักฐานทางประวัติศาสตร์อินเดียสมัยก่อนประวัติศาสตร์ 
• เมืองโบรำณโมเฮนโจดำโร และ ฮำรัปปำ 
– ให้ข้อมูลเกี่ยวกับด้ำนกำรปกครองที่มีลักษณะรวมอำนำจ ระบบเศรษฐกิจ 
แบบเกษตรกรรม ระบบชลประทำน สังคม วัฒนธรรม ควำมเชื่อ สภำพชีวิต 
ของประชำกร และศิลปวัฒนธรรมของชำวดรำวิเดียนในช่วงก่อนที่ชำวอำรยัน 
เข้ำมำในอินเดีย
หลักฐานทางประวัติศาสตร์อินเดียสมัยก่อนประวัติศาสตร์ 
• คัมภีร์พระเวทของชำวอำรยัน 
– หลังจำกอำรยธรรมลุ่มแม่นำ้สินธุได้สนิ้สุดลง ได้เกิดอำรยธรรมพระเวทขึน้ 
– เป็นหลักฐำนที่สำคัญของประวัติศำสตร์อินเดีย ซึ่งเป็นคัมภีร์ทำงศำสนำ 
– กล่ำวถึงสมัยแรกเริ่มที่ชำวอำรยันอพยพเข้ำมำตัง้ถิ่นฐำนในอินเดีย 
– คัมภีร์นีเ้กิดขึน้โดยวิธีบอกเล่ำสืบต่อกันมำ ซงึ่จัดเป็นวรรณกรรมมุขปำฐะ 
– ให้ข้อมูลเกี่ยวกับ กรอบควำมคิดทำงกำรเมืองในเรื่องสมมติเทพ ควำมเชื่อใน 
สิ่งเหนือธรรมชำติ ขนบธรรมเนียมประเพณี กรอบปรัชญำของชำวอำรยัน 
– เป็นต้นกำเนิดของคัมภีร์อื่นๆ
คัมภีร์พระเวทของชำวอำรยัน
หลักฐานทางประวัติศาสตร์ตะวันตกสมัยก่อนประวัติศาสตร์ 
• โครงกระดูกมนุษย์สมัยก่อนประวัติศำสตร์ 
ทำให้เห็นวิวัฒนำกำรของมนุษย์แต่ละสมัย และยังค้นพบสงิ่ของเครื่องใช้ ทำให้รู้ 
เกี่ยวกับกำรดำเนินชีวิต 
– โครงกระดูกมนุษย์สไตน์ไฮม์ 
• มีอำยุ 350,000 ปี 
• พบที่แหล่งโบรำณคดีสไตน์ไฮม์
หลักฐานทางประวัติศาสตร์ตะวันตกสมัยก่อนประวัติศาสตร์ 
• โครงกระดูกมนุษย์สมัยก่อนประวัติศำสตร์ 
– โครงกระดูกมนุษย์นีแอนเดอร์ทอล 
• มีอำยุระหว่ำง 200,000 – 280,000 ปี 
• พบที่หุบเขำนีแอนเดอร์
ภำพเปรียบเทียบลักษณะทำง 
กำยภำพจำกโครงสร้ำงกระดูก 
ระหว่ำงนีแอนเดอร์ธัล (ซ้ำย) กับ 
มนุษย์สมัยใหม่ (ขวำ)
หลักฐานทางประวัติศาสตร์ตะวันตกสมัยก่อนประวัติศาสตร์ 
• ศิลปะถำ้ 
ช่วยให้รู้ว่ำมนุษย์ล่ำสัตว์อะไร หรือเลยี้งสัตว์อะไร หรือในบริเวณนัน้มีสัตว์ไรบ้ำง 
– ภำพเขียนสีวัวป่ำ ในถำ้อัลตำมีรำ 
รูปเขียนกระทิงเรียงกันเป็นขบวน ขุดค้นพบภำยในถำ้อัลตะมิระ (Alta mira) ทำงตอนใต้ของสเปน
- ภำพเขียนสีฝูงม้ำและวัวกำลังกระโดด ในถำ้ลำสโก ทำงตะวันตกเฉียง 
ใต้ของฝรั่งเศส
- ภำพม้ำ วัวป่ำ สิงโต และแรด ในถำ้โชเว
หลักฐานทางประวัติศาสตร์ตะวันตกสมัยก่อนประวัติศาสตร์ 
• สโตนเฮนจ์ 
– เป็นแท่งหินขนำดใหญ่นำมำเรียนเป็นรูปวงกลม 
– แสดงให้เห็นถึงควำมสำมำรถด้ำนสถำปัตยกรรม
หลักฐานทางประวัติศาสตร์สมัยโบราณ 
• หลักฐำนทำงประวัติศำสตร์จีนสมัยโบรำณ 
• หลักฐำนทำงประวัติศำสตร์อินเดียสมัยโบรำณ 
• หลักฐำนทำงประวัติศำสตร์ตะวันตกสมัยโบรำณ
หลักฐานทางประวัติศาสตร์จีนสมัยโบราณ 
เริ่มตัง้แต่รำชวงศ์ชำง 
• หลักฐำนลำยลักษณ์อักษร 
– เป็นอักษรภำพจำรึกตำมกระดองเต่ำ 
กระดูกสัตว์ และภำชนะสำริดที่ใช้ในพิธีกรรม 
– ผู้จำรึกมักเป็นกษัตริย์และนักบวช 
– มีวัตถุประสงค์เพื่อกระทำพิธีเสี่ยงทำง 
อักษรจีนจำรึกบนกระดองเต่ำ
หลักฐานทางประวัติศาสตร์จีนสมัยโบราณ 
• สื่อจี้ 
– เป็นบันทึกประวัติศำสตร์ 
– เขียนโดย ซือหม่ำเซียน 
– ให้ข้อมูลด้ำนกำรเมือง กำรปกครอง 
และเหตุกำรณ์ทำงกำรเมืองสำคัญ 
เช่น เหตุกำรณ์ในสมัยจักรพรรดิจิ๋นซีหรือฉิน 
จิ๋นซีฮ่องเต้
หลักฐานทางประวัติศาสตร์จีนสมัยโบราณ 
• สุสำนจักรพรรดิจิ๋นซี 
– จักรพรรดิจิ๋นซีเป็นผู้รวบรวมจีนให้เป็นปึกแผ่น 
และตัง้รำงวงศ์ฉิน 
– เป็นจักรพรรดิองค์แรกของจีน 
– ผลงำนที่สำคัญ กำแพงเมืองจีน พระรำชวัง และสุสำนของพระองค์ 
– มีกำรขุดค้นพบหุ่นทหำรดินเผำ จำนวนมำกกว่ำ6,000ตัว รูปปั้นม้ำศึก รถศึก 
– หุ่นเหล่ำนีแ้สดงถึงควำมเชื่อในเรื่องโลกหลัง ควำมตำยว่ำทหำรเหล่ำนีจ้ะติดตำมรับ 
ใช้จักรพรรดิโลกหน้ำ 
– ให้ข้อมูลเกี่ยวกับด้ำนกำรเมือง กำรปกครอง ระบบวัฒนธรรมประเพณีแบบทหำร 
และรูปแบบศิลปกรรมสมัยฉิน
กำแพงเมืองจีน
สุสำนจักรพรรดิจิ๋นซี
หลักฐานทางประวัติศาสตร์อินเดียสมัยโบราณ 
• ตำรำอรรถศำสตร์ 
– เขียนโดยพรำหมณ์เกำฏิลยะ 
– สะท้อนภำพกำรปกครอง เศรษฐกิจ และสังคม
หลักฐานทางประวัติศาสตร์อินเดียสมัยโบราณ 
• คัมภีร์มำนวธรรมศำสตร์ 
– แต่งโดยพรำหมณ์มนู 
– เป็นคัมภีร์ที่พรำหมณ์ใช้อ้ำงอิง จึงมีอิทธิพลต่อศำสนำพรำหมณ์-ฮินดูมำก
คัมภีร์ มำนวธรรมศำสตร์ กล่ำวไว้ว่ำ ในครัง้เมื่อโลกยังไม่ปรำกฏสงิ่ใดๆ บน 
โลก พระอำตมภู ( ผู้เกิดเอง ) มีควำมประสงค์จะ สร้ำงทุกสิ่ง จึงสร้ำงนำ้ขึน้มำก่อน 
แล้วนำพืชโปรยลงนำ้ เวลำผ่ำนไปพืชนัน้กลำยเป็นไข่ทอง และกำเนิด พระพรหม 
ปรำกฏขึน้ นำมว่ำ หิรัณยครรภ์ หลังจำกนัน้พระพรหม จึงแบ่งร่ำงเป็น ชำย - หญิง 
เพื่อสร้ำงโลกและมนุษย์
หลักฐานทางประวัติศาสตร์อินเดียสมัยโบราณ 
• ศิลำจำรึกของพระเจ้ำอโศก 
– ใช้บันทึกเรื่องรำวของพระองค์ 
– จำรึกไว้ตำมผนังถำ้
หัวเสาจารึกของพระอโศก 
-เป็นเสำหินที่มีหัวเสำเป็นรูปสิงห์หันหลังชนกัน 
- ใช้เป็นสัญลักษณ์ของรัฐบำลอินเดีย
หลักฐานทางประวัติศาสตร์อินเดียสมัยโบราณ 
• พระเจ้ำอโศกมหำรำช 
– เป็นกษัตริย์ที่ทรงพระปรีชำสำมำรถ 
– พระองค์ทรงใช้หลักธรรมทำงพระพุทธศำสนำในกำรปกครองประเทศ
หลักฐานทางประวัติศาสตร์ตะวันตกสมัยโบราณ 
• ตัง้แต่อำรยธรรมเมโสโปเตเมีย อำรยธรรมอียิปต์ มำจนถึงอำรยธรรม 
กรีกและโรมัน 
• มีตัวอักษรคูนิฟอร์มของเมโสโปเตเมีย 
• อักษรไฮโรกลิฟิกของอำรยธรรมอียิปต์ 
• อักษรกรีก 
• อักษรโรมัน
อักษรคูนิฟอร์ม(รูปลิ่ม) เปรียบเทียบเป็น อักษรภำษำอังกฤษในปัจจุบัน
อักษรภำพไฮโรกลิฟ
อักษรกรีก
หลักฐานทางประวัติศาสตร์ตะวันตกสมัยโบราณ 
• ประมวลกฎหมำยฮัมมูรำบี 
– เป็นหลักฐำนเกี่ยวกับกฎหมำย 
– จำรึกบนแท่งหินสูง 8 ฟุต 
– โดยพระเจ้ำฮัมมูรำบีแห่ง 
อำณำจักรบำบิโลเนีย 
– บทลงโทษของกฎหมำย 
ค่อนรุนแรงในลักษณะตำต่อตำ ฟันต่อฟัน
หลักฐานทางประวัติศาสตร์ตะวันตกสมัยโบราณ 
• บันทึกในสมัยอียิปต์โบรำณ 
– อักษรไฮโรกลิฟิก 
• เป็นอักษรภำพ
แผนภำพอย่ำงง่ำยเทียบเสียงในภำษำอังกฤษกับภำพเฮียโรกลิฟิกส์
หลักฐานทางประวัติศาสตร์ตะวันตกสมัยโบราณ 
• บันทึกในสมัยอียิปต์โบรำณ 
– อักษรไฮแรติก 
• บันทึกลงในกำระดำษปำปิรัส 
ชำวอียิปต์จะนำหญ้ำมำทุบปลำย จนเป็นฝอยมีลักษณะคล้ำยพู่กัน ใช้สำหรับขีดเขียนลงบน 
กระดำษปำปิรัส ต่อมำมีกำรพัฒนำมำใช้ปล้องหญ้ำตัดให้ปลำยแหลมคล้ำยปำกกำส่วนหมึกทำ 
มำจำกถ่ำนไม้บดละเอียดผสมกับยำงไม้ ซึ่งทำให้กำรจดบันทึกลงบนกระดำษปำปิรัสเป็นไปได้ 
ด้วยดีและเฟื่องฟูเป็นอย่ำงมำก
หลักฐานทางประวัติศาสตร์ตะวันตกสมัยโบราณ 
• บันทึกในสมัยอียิปต์โบรำณ 
– ควำมรู้ของชำวอียิปต์ในทุกด้ำนจะถูกบันทึกไว้บนกระดำษปำริปัส 
– พบบันทึกที่เกี่ยวกับกำรแพทย์ ซงึ่แสดงว่ำชำวอียิปต์มีควำมรู้ควำมเข้ำใจ 
เกี่ยวกับโครงสร้ำงของร่ำงกำย กำรกำจัดเชือ้โรค และกำรใช้ยำในกำรรักษำโรค 
– บันทึกเกี่ยวกับด้ำนโหรำศำสตร์และดำรำศำสตร์ 
– บันทึกเกี่ยวกับศำสนำ คือ บันทึกของผู้ตำย
หลักฐานทางประวัติศาสตร์ตะวันตกสมัยโบราณ 
• งำนเขียนประวัติศำสตร์ของกรีก-โรมัน 
– โดยชำวกรีกมีควำมคิดทำงประวัติศำสตร์ว่ำเหตุกำรณ์ทำงประวัติศำสตร์ 
เกิดขึน้ เปลี่ยนแปลง หมุนเวียนกลับสู่กำเนิดเดิม 
นั่นคือ ประวัติศาสตร์ คือวัฏจักร
หลักฐานทางประวัติศาสตร์ตะวันตกสมัยโบราณ 
• งำนเขียนประวัติศำสตร์กรีก 
– ประวัติศำสตร์ของเฮโรโดตัส 
• เนือ้หำเกี่ยวกับสงครำมระหว่ำงกรีกกับเปอร์เซีย 
งำนเขียนของเฮโรโดตุสทำให้เขำได้รับสมญำว่ำ "บิดำแห่งประวัติศำสตร์" และคำที่ 
เขำใช้ในงำนของตนคือคำวำ่ Historie ซงึ่ก่อนหน้ำนีมี้ควำมหมำยคือ "กำรวิจัย" 
เพียงอย่ำงเดียว ได้กลำยเป็นภำษำละตินและกลำยเป็นคำสมัยใหม่คือคำว่ำ 
"ประวัติศำสตร์"หรือ "เรื่องรำว" สมญำเช่นนีข้องเขำได้รับมำจำก ชิเซโร่รัฐบุรุษและ 
นักปรำชญ์แห่งโรมัน
หลักฐานทางประวัติศาสตร์ตะวันตกสมัยโบราณ 
• งำนเขียนประวัติศำสตร์กรีก 
– บันทึกสงครำมกอล 
• เรื่องรำวกำรทำสงครำมในแคว้นโกล 
– เยอร์มำเนีย 
• เรื่องรำวของชนเผ่ำเยอรมัน และสงครำม
• งำนเขียนประวัติศำสตร์กรีก 
– ประวัติศำสตร์สงครำมเพโลพอนนีเซียน ของทูซิดีดิส 
• เนือ้หำเกี่ยวกับสงครำมระหว่ำงนครรัฐเอเธนส์กับนครรัฐสปำร์ต้ำ
หลักฐานทางประวัติศาสตร์สมัยกลาง 
• หลักฐำนทำงประวัติศำสตร์จีนสมัยกลำง 
• หลักฐำนทำงประวัติศำสตร์อินเดียสมัยกลำง 
• หลักฐำนทำงประวัติศำสตร์ตะวันตกสมัยกลำง
หลักฐานทางประวัติศาสตร์จีนสมัยกลาง 
• เป็นช่วงเปลี่ยนแปลงทำงกำรเมือง และกำรรับอิทธิพลอำรยธรรมต่ำงชำติเข้ำมำ 
โดยเฉพำะอิทธิพลพระพุทธศำสนำ 
• ศิลปะของจีนได้รับอิทธิพลมำจำกศิลปะของอินเดีย ในช่วงรำชวงศ์เว่ยเหนือ 
• งำนบันทึกประวัติศำสตร์รำชวงศ์ 
– เรียกวำ่ เจิง้สอื่ 
– เป็นกำรบันทึกพฤติกรรมของชนชัน้ปกครอง เพื่อเป็นบทเรียนทำงศีลธรรมสำหรับชนชัน้ 
ปกครองในรำชวงศ์ปัจจุบัน 
– เช่น โฮ่วฮันฉู่ (ประวัติศำสตร์รำชวงศ์ฮนั่ยุคหลัง) 
สุยฉู่ (ประวัติศำสตร์รำชวงศ์สุย) 
ถังฉู่ (ประวัติศำสตร์รำชวงศ์ถัง) 
ซ่งสื่อ (ประวัติศำสตร์รำชวงศ์ซ่ง) 
หยวนสื่อ
หลักฐานทางประวัติศาสตร์จีนสมัยกลาง 
• หลักฐำนแหล่งโบรำณคดีถำ้พุทธศิลป์ 
– ในสมัยรำชวงศ์ฮนั่ พระพุทธศำสนำได้เผยแผ่ 
เข้ำมำในประเทศจีนโดยผ่ำนเส้นทำงสำยไหม 
– รำชวงศ์เว่ยเหนือ ได้มีกำรขุดเจำะถำ้และ 
สร้ำงสรรค์ศิลปกรรม ทัง้ด้ำนประติมำกรรม 
และจิตรกรรมตำมปรัชญำทำงพระพุทธศำสนำ 
– ถำ้ที่สำคัญได้แก่ ถำ้หยุนกัง ในมญฑลฉ่ำนซี และถำ้ตุนหวง ในมณฑลเหอหนำน 
– พบคัมภีร์ในพระพุทธศำสนำ พุทธประติมำกรรมสมัยต่ำงๆ 
– ภำพจิตรกรรมพบที่ถำ้ตุนหวง แสดงถึงเนือ้หำในคัมภีร์พระสูตรทำงพระพุทธศำสนำ 
นิกำยมหำยำน
หลักฐานทางประวัติศาสตร์อินเดียสมัยกลาง 
• เป็นสมัยของกำรแตกแยกทำงกำรเมืองและกำรรุกรำนจำกพวกมุสลิม 
• หนังสือประวัติศำสตร์ของสุลต่ำนฟีรุส ชำห์ตุคลุก 
– ผู้เขียน คือ ซีอำ อัลดิน บำรนี 
– ได้เรียบเรียงประวัติของสุลต่ำนฟีรุส ชำห์ตุคลุก 
– วัตถุประสงค์เพื่อแนะนำให้สุลต่ำนแห่งดำลี 
ทุกพระองค์ทรงปฏิบัติหน้ำที่ต่อศำสนำอิสลำม 
– คุณค่ำของหนังสือเล่มนีคื้อ กำรรวบรวมข้อมูล 
และกำรแยกแยะข้อมูลเกี่ยวกับปรัชญำ กำรเมือง 
ประวัติศำสตร์ ศำสนำ อักษรศำสตร์ และข้อมูลชีวิต 
ประจำวันของประชำชน
หลักฐานทางประวัติศาสตร์อินเดียสมัยกลาง 
• งำนวรรณกรรมของอะมีร์คุสเรำ อะมีร์ 
คุสเรำ 
– มีลักษณะเป็น โคลง กลอน และร้อยแก้ว 
– ได้แก่ ซรัน อัส ซำเดน และมิฟตำห์อัล ฟู 
ตูห์ซงึ่มีเนือ้หำเกี่ยวกับชัยชนะของ 
สุลต่ำนจำลัล อัล ดิน คัลจิ 
– นูห์ซิปีหร์เป็นบทกวีสรรเสริญรำชสำนัก 
พลเมือง ภำษำ และธรรมชำติ 
– เป็นงำนวรรณกรรมที่มีลักษณะหรูหรำ 
ขยำยเกินควำมจริง และมีกำรใช้สำนวน 
ทำงวรรณคดีในกำรประพันธ์
หลักฐานทางประวัติศาสตร์ตะวันตกสมัยกลาง 
• เป็นสังคมภำยใต้กำรครอบงำของคริสต์ศำสนำและระบบฟิวดัล 
• บันทึกด้วยภำษำละติน 
• มหำกำพย์ชองซองเดอโรลองด์ 
– เป็นวรรณกรรมสดุดีวีรกรรมของอัศวินของฝรั่งเศส 
– มีต้นกำเนิดมำจำก สงครำมในสเปนระหว่ำงจักรพรรดิ 
ชำร์เลอมำญกับกองทัพอำหรับ 
– เหตุกำรณ์นีถู้กเล่ำขำนกลำยเป็นตำนำนและวรรณกรรมมุขปำฐะในสมัยกลำง 
– ให้ข้อมูลเกี่ยวกับประวัติศำสตร์สังคมในกรอบควำมคิดและโลกทัศน์ของคน 
ยุโรป โดยเฉพำะอย่ำงยิ่งในระบบฟิวดัลและควำมศรัทธำในคริสต์ศำสนำ
หลักฐานทางประวัติศาสตร์ตะวันตกสมัยกลาง 
• ทะเบียนรำษฎร 
– เป็นเอกสำรกำรเมืองกำรปกครองอังกฤษที่พระเจ้ำวิลเลียมที่ 1 
– พระเจ้ำวิลเลียมที่ 1 ทรงจัดทำขึน้ 
– ได้รวบรวมข้อมูลประเทศอังกฤษ จำนวนประชำกำรบนที่ดินทุกแปลง หมู่บ้ำน 
ทุกแห่ง จำนวนทรัพย์สิน 
– ใช้ศึกษำควำมสัมพันธ์ระหว่ำงกษัตริย์กับขุนนำงและข้ำติดที่ดินของอังกฤษ 
– ใช้ศึกษำกำรเมืองและสภำพเศรษฐกิจของประเทศอังกฤษ
หลักฐานทางประวัติศาสตร์ตะวันตกสมัยกลาง 
• หนังสือแห่งกำลเวลำ 
– เนือ้หำเกี่ยวกับกิจกรรมทำงศำสนำเป็นหลัก 
– และมีเนือ้หำเกี่ยวกับเหตุกำรณ์ทำงกำรเมือง เศรษฐกิจ และสังคมร่วมสมัย 
– ได้แก่ เรื่องปฏิทิน คำสวดมนต์ เพลงสวด และพิธีกรรมในวันสำคัญทำง 
ศำสนำ 
– เป็นเอกสำรที่ให้ข้อมูลประวัติศำสตร์กลำง 
– เป็นหนังสือที่พิมพ์ด้วยมือ และมีภำพวำดประกอบเป็นจำนวนมำก
ภาพจากปฎิทินวาดโดยพี่น้องตระกูลลิมเบิร์ก 
- กล่ำวถึงวิถีวติของผู้คนชนชัน้ต่ำงๆในระบบฟิวดัล
หลักฐานทางประวัติศาสตร์ในสมัยใหม่และสมัยปัจจุบัน 
• หลักฐำนทำงประวัติศำสตร์จีนสมัยใหม่และสมัยปัจจุบัน 
• หลักฐำนทำงประวัติศำสตร์อินเดียสมัยใหม่และสมัยปัจจุบัน 
• หลักฐำนทำงประวัติศำสตร์ตะวันตกสมัยใหม่และสมัยปัจจุบัน
หลักฐานทางประวัติศาสตร์จีนสมัยใหม่และสมัยปัจจุบัน 
• เริ่มต้นด้วยกำรสถำปนำรำชวงศ์หมิง (ค.ศ.1368 - 1644) 
• สมัยรำชวงศ์ชิง (ค.ศ.1644 - 1911) 
• กำรปฎิวัติประชำธิปไตย (ค.ศ.1911) 
• และกำรปฎิวัติสังคมคอมมิวนิตส์(ค.ศ.1949) จนถึงปัจจุบัน
หลักฐานทางประวัติศาสตร์จีนสมัยใหม่และสมัยปัจจุบัน 
• งำนวรรณกรรมของหลู่ ซุ่น 
– เรื่องขงจือ้กับสังคมยุคใหม่ของจีน 
• เนือ้หำสะท้อนปัญหำสังคมที่มีควำมอยุติธรรม ยึดมนั่ในขนบธรรมเนียมที่ล้ำหลัง 
ยึดถือกำรบำงชนชัน้ 
– วัตถุประสงค์คือ กำรกระตุ้นให้สังคมจีนเกิด 
กำรเปลี่ยนแปลงแก้ไขเพื่อให้สังคมจีนมี 
ควำมเจริญก้ำวหน้ำ
หลักฐานทางประวัติศาสตร์จีนสมัยใหม่และสมัยปัจจุบัน 
• เอกสำรแถลงกำรณ์ร่วมจำกกำรประชุมระหว่ำงประมุข ผู้นำรัฐบำล 
อำเซียน กับประธำนำธิบดีสำธำรณรัฐประชำชนจีน ณ กรุง 
กัวลำลัมเปอร์ วันที่ 16 ธันวำคม ค.ศ. 1997 
• ใช้ในกำรศึกษำควำมสัมพันธ์ระหว่ำงประเทศจีนกับกลุ่มอำเซียน
หลักฐานทางประวัติศาสตร์อินเดียสมัยใหม่และสมัยปัจจุบัน 
• เริ่มด้วยกำรที่พวกมุคัลสถำปนำรำชวงศ์มุคัล ค.ศ.1526 จนถึงสมัยอังกฤษ 
ปกครองอินเดีย และอินเดียได้รับเอกรำชใน ค.ศ.1947 จนถึงปัจจุบัน 
• ประวัติของอักบำร์ 
– เป็นพระรำชประวัติของพระเจ้ำอักบำร์มหำรำช 
– เป็นพระมหำกษัตริย์องค์สำคัญของรำชวงศ์มุคัล 
– แบ่งเป็น3ส่วน 
• ส่วนที่1 ประวัติของอักบำร์ 
• ส่วนที่2 ยุคสมัยจักรพรรดิอักบำร์ 
• ส่วนที่3 เกี่ยวกับกำรบริหำรปกครองประเทศ
หลักฐานทางประวัติศาสตร์อินเดียสมัยใหม่และสมัยปัจจุบัน 
• พระรำชโองกำรของสมเด็จพระรำชินีนำถวิกตอเรีย 
– เป็นคำมนั่สัญญำสำหรับชำวอินเดีย 
– เป็นกำรที่อังกฤษปกครองอินเดีย โดยให้อิสระแก่ชำวอินเดีย
หลักฐานทางประวัติศาสตร์ตะวันตกสมัยใหม่และสมัยปัจจุบัน 
• ตัง้แต่ช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 15 เป็นต้นมำ 
• ยุโรปได้มีกำรเปลี่ยนแปลงอย่ำงรวดเร็ว 
• คำประกำศสิทธิมนุษยชนและพลเมือง 
– เป็นเอกสำรคำประกำศของคณะปฎิวัติ 
ฝรั่งเศสใน ค.ศ.1789 
– เกิดขัน้หลังจำกคณะปฎวิัติฝรั่งเศสได้ทำกำร 
โค่นล้มอำนำจสมบูรณำญำสิทธิรำชย์ของพระเจ้ำหลุยส์ที่ 16 
– เกิดกำรร่ำงรัฐธรรมนูญขึน้ 
– สภำแห่งชำติฝรั่งเศสได้ออกประกำศสิทธิมนุษยชนและพลเมือง ถือเป็นกำรสนิ้สุด 
ระบอบสมบูรณำญำสิทธิรำชย์
หลักฐานทางประวัติศาสตร์ตะวันตกสมัยใหม่และสมัยปัจจุบัน 
• คำประกำศสิทธิมนุษยชนและพลเมือง 
– สะท้อนให้เห็นถึงควำมหวังของประชำชนในกำรมีสิทธิและเสรีภำพของแต่ละ 
บุคคลภำยใต้กรอบควำมคิดเรื่องเสรีภำพ ควำมเสมอภำค และภรำดรภำพ 
– ดังคำที่ปรำกฏในคำประกำศข้อแรกว่ำ มนุษย์เกิดมำพร้อมกับสิทธิ เสรีภำพ 
และควำมเสมอภำค 
– ให้ข้อมูลพืน้ฐำนด้ำนควำมคิดที่ก่อให้เกิดเหตุกำรณ์ปฏิวัติฝรั่งเศส ใน 
ค.ศ.1789
หลักฐานทางประวัติศาสตร์ตะวันตกสมัยใหม่และสมัยปัจจุบัน 
• สนธิสัญญำแวร์ซำย 
– เกิดขึน้หลังจำกสงครำมโลกครัง้ที่1 ได้ยุติลง 
– ประเทศมหำอำนำจฝ่ำยพันธมิตรและประเทศอื่น 
ได้จัดประชุมสันติภำพ และได้ร่ำงสนธิสัญญำ 
ขึน้มำ5ฉบับสำหรับชำติผู้แพ้สัญญำ 
– ชำติผู้แพ้สงครำม ได้แก่ เยอรมนี ออสเตรเรีย 
ฮังกำรี บัลแกเรีย และตุรกี 
– สนธิที่สำคัญที่สุดคือ สนธิสัญญำแวร์ซำยที่ฝ่ำยสัมพันธมิตรลงนำมกับ 
เยอรมันในวันที่ 28 มิถุนำยน ค.ศ.1919 
– ประกอบด้วยข้อบังคับ ที่ลดอำนำจและดินแดนของเยอรมนีไม่ให้ฟื้นตัวได้อีก

Contenu connexe

Tendances

แบบทดสอบ บทที่ 6 การถ่ายทอดลักษณะทางพันธูกรรม
แบบทดสอบ บทที่  6  การถ่ายทอดลักษณะทางพันธูกรรมแบบทดสอบ บทที่  6  การถ่ายทอดลักษณะทางพันธูกรรม
แบบทดสอบ บทที่ 6 การถ่ายทอดลักษณะทางพันธูกรรมdnavaroj
 
ข้อสอบวิทยาศาสตร์ (PISA)
ข้อสอบวิทยาศาสตร์ (PISA)ข้อสอบวิทยาศาสตร์ (PISA)
ข้อสอบวิทยาศาสตร์ (PISA)Napadon Yingyongsakul
 
เอกสารประกอบการเรียนวิชาคลื่นเสียงแสง เรื่อง เสียง
เอกสารประกอบการเรียนวิชาคลื่นเสียงแสง เรื่อง เสียงเอกสารประกอบการเรียนวิชาคลื่นเสียงแสง เรื่อง เสียง
เอกสารประกอบการเรียนวิชาคลื่นเสียงแสง เรื่อง เสียงTom Vipguest
 
เซลล์พืชและเซลล์สัตว์
เซลล์พืชและเซลล์สัตว์เซลล์พืชและเซลล์สัตว์
เซลล์พืชและเซลล์สัตว์dnavaroj
 
แบบทดสอบ วิทยาศาสตร์ 2 ชั้น ม.1 ชุดที่ 2
แบบทดสอบ วิทยาศาสตร์ 2 ชั้น ม.1 ชุดที่ 2แบบทดสอบ วิทยาศาสตร์ 2 ชั้น ม.1 ชุดที่ 2
แบบทดสอบ วิทยาศาสตร์ 2 ชั้น ม.1 ชุดที่ 2dnavaroj
 
แบบทดสอบกลางภาคเรียน วิทย์ 5 (ออกตามตัวชี้วัด)
แบบทดสอบกลางภาคเรียน วิทย์ 5 (ออกตามตัวชี้วัด)แบบทดสอบกลางภาคเรียน วิทย์ 5 (ออกตามตัวชี้วัด)
แบบทดสอบกลางภาคเรียน วิทย์ 5 (ออกตามตัวชี้วัด)dnavaroj
 
ใบงานวิทยาศาสตร์ ป.5 ครบ
ใบงานวิทยาศาสตร์ ป.5 ครบใบงานวิทยาศาสตร์ ป.5 ครบ
ใบงานวิทยาศาสตร์ ป.5 ครบssuserf8d051
 
หลักฐานทางประวัติศาสตร์
หลักฐานทางประวัติศาสตร์หลักฐานทางประวัติศาสตร์
หลักฐานทางประวัติศาสตร์ponderingg
 
โครงงานยาเสพติด
โครงงานยาเสพติดโครงงานยาเสพติด
โครงงานยาเสพติดพัน พัน
 
เนื้อหาแบบฝึกเสริมทักษะกระบวนการคิดตามวิธีการทางวิทยาศาสตร์
เนื้อหาแบบฝึกเสริมทักษะกระบวนการคิดตามวิธีการทางวิทยาศาสตร์เนื้อหาแบบฝึกเสริมทักษะกระบวนการคิดตามวิธีการทางวิทยาศาสตร์
เนื้อหาแบบฝึกเสริมทักษะกระบวนการคิดตามวิธีการทางวิทยาศาสตร์krupornpana55
 
10แบบทดสอบภูมิคุ้มกันของร่างกาย (ตอนที่ 1)
10แบบทดสอบภูมิคุ้มกันของร่างกาย (ตอนที่ 1)10แบบทดสอบภูมิคุ้มกันของร่างกาย (ตอนที่ 1)
10แบบทดสอบภูมิคุ้มกันของร่างกาย (ตอนที่ 1)สำเร็จ นางสีคุณ
 
ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่องการจำแนกสาร ชุดที่ 1 การแยกสารด้วยวิธีการกรอง
ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่องการจำแนกสาร ชุดที่ 1 การแยกสารด้วยวิธีการกรองชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่องการจำแนกสาร ชุดที่ 1 การแยกสารด้วยวิธีการกรอง
ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่องการจำแนกสาร ชุดที่ 1 การแยกสารด้วยวิธีการกรองชลธิกาญจน์ จินาจันทร์
 
บทที่ 3 ระบบร่างกาย ม.2
บทที่ 3 ระบบร่างกาย ม.2บทที่ 3 ระบบร่างกาย ม.2
บทที่ 3 ระบบร่างกาย ม.2Wichai Likitponrak
 
วิทยาศาสตร์พื้นฐาน ม1เทอม2
วิทยาศาสตร์พื้นฐาน ม1เทอม2วิทยาศาสตร์พื้นฐาน ม1เทอม2
วิทยาศาสตร์พื้นฐาน ม1เทอม2dnavaroj
 
แผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่ 6 การแพร่
แผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่ 6 การแพร่แผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่ 6 การแพร่
แผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่ 6 การแพร่Wann Rattiya
 
6แบบทดสอบการลำเลียงสารผ่านเซลล์
6แบบทดสอบการลำเลียงสารผ่านเซลล์6แบบทดสอบการลำเลียงสารผ่านเซลล์
6แบบทดสอบการลำเลียงสารผ่านเซลล์สำเร็จ นางสีคุณ
 

Tendances (20)

แบบทดสอบ บทที่ 6 การถ่ายทอดลักษณะทางพันธูกรรม
แบบทดสอบ บทที่  6  การถ่ายทอดลักษณะทางพันธูกรรมแบบทดสอบ บทที่  6  การถ่ายทอดลักษณะทางพันธูกรรม
แบบทดสอบ บทที่ 6 การถ่ายทอดลักษณะทางพันธูกรรม
 
ข้อสอบวิทย์เรื่องเซลล์ 1
ข้อสอบวิทย์เรื่องเซลล์ 1ข้อสอบวิทย์เรื่องเซลล์ 1
ข้อสอบวิทย์เรื่องเซลล์ 1
 
ข้อสอบวิทยาศาสตร์ (PISA)
ข้อสอบวิทยาศาสตร์ (PISA)ข้อสอบวิทยาศาสตร์ (PISA)
ข้อสอบวิทยาศาสตร์ (PISA)
 
เอกสารประกอบการเรียนวิชาคลื่นเสียงแสง เรื่อง เสียง
เอกสารประกอบการเรียนวิชาคลื่นเสียงแสง เรื่อง เสียงเอกสารประกอบการเรียนวิชาคลื่นเสียงแสง เรื่อง เสียง
เอกสารประกอบการเรียนวิชาคลื่นเสียงแสง เรื่อง เสียง
 
เซลล์พืชและเซลล์สัตว์
เซลล์พืชและเซลล์สัตว์เซลล์พืชและเซลล์สัตว์
เซลล์พืชและเซลล์สัตว์
 
แบบทดสอบ วิทยาศาสตร์ 2 ชั้น ม.1 ชุดที่ 2
แบบทดสอบ วิทยาศาสตร์ 2 ชั้น ม.1 ชุดที่ 2แบบทดสอบ วิทยาศาสตร์ 2 ชั้น ม.1 ชุดที่ 2
แบบทดสอบ วิทยาศาสตร์ 2 ชั้น ม.1 ชุดที่ 2
 
แบบทดสอบกลางภาคเรียน วิทย์ 5 (ออกตามตัวชี้วัด)
แบบทดสอบกลางภาคเรียน วิทย์ 5 (ออกตามตัวชี้วัด)แบบทดสอบกลางภาคเรียน วิทย์ 5 (ออกตามตัวชี้วัด)
แบบทดสอบกลางภาคเรียน วิทย์ 5 (ออกตามตัวชี้วัด)
 
ใบงานวิทยาศาสตร์ ป.5 ครบ
ใบงานวิทยาศาสตร์ ป.5 ครบใบงานวิทยาศาสตร์ ป.5 ครบ
ใบงานวิทยาศาสตร์ ป.5 ครบ
 
หลักฐานทางประวัติศาสตร์
หลักฐานทางประวัติศาสตร์หลักฐานทางประวัติศาสตร์
หลักฐานทางประวัติศาสตร์
 
โครงงานยาเสพติด
โครงงานยาเสพติดโครงงานยาเสพติด
โครงงานยาเสพติด
 
เนื้อหาแบบฝึกเสริมทักษะกระบวนการคิดตามวิธีการทางวิทยาศาสตร์
เนื้อหาแบบฝึกเสริมทักษะกระบวนการคิดตามวิธีการทางวิทยาศาสตร์เนื้อหาแบบฝึกเสริมทักษะกระบวนการคิดตามวิธีการทางวิทยาศาสตร์
เนื้อหาแบบฝึกเสริมทักษะกระบวนการคิดตามวิธีการทางวิทยาศาสตร์
 
10แบบทดสอบภูมิคุ้มกันของร่างกาย (ตอนที่ 1)
10แบบทดสอบภูมิคุ้มกันของร่างกาย (ตอนที่ 1)10แบบทดสอบภูมิคุ้มกันของร่างกาย (ตอนที่ 1)
10แบบทดสอบภูมิคุ้มกันของร่างกาย (ตอนที่ 1)
 
172 130909011745-
172 130909011745-172 130909011745-
172 130909011745-
 
ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่องการจำแนกสาร ชุดที่ 1 การแยกสารด้วยวิธีการกรอง
ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่องการจำแนกสาร ชุดที่ 1 การแยกสารด้วยวิธีการกรองชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่องการจำแนกสาร ชุดที่ 1 การแยกสารด้วยวิธีการกรอง
ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ เรื่องการจำแนกสาร ชุดที่ 1 การแยกสารด้วยวิธีการกรอง
 
บทที่ 3 ระบบร่างกาย ม.2
บทที่ 3 ระบบร่างกาย ม.2บทที่ 3 ระบบร่างกาย ม.2
บทที่ 3 ระบบร่างกาย ม.2
 
บรรณานุกรม
บรรณานุกรมบรรณานุกรม
บรรณานุกรม
 
วิทยาศาสตร์พื้นฐาน ม1เทอม2
วิทยาศาสตร์พื้นฐาน ม1เทอม2วิทยาศาสตร์พื้นฐาน ม1เทอม2
วิทยาศาสตร์พื้นฐาน ม1เทอม2
 
แผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่ 6 การแพร่
แผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่ 6 การแพร่แผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่ 6 การแพร่
แผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่ 6 การแพร่
 
11. ชุดที่ 8 เทคโนโลยีชีวภาพ
11. ชุดที่ 8 เทคโนโลยีชีวภาพ11. ชุดที่ 8 เทคโนโลยีชีวภาพ
11. ชุดที่ 8 เทคโนโลยีชีวภาพ
 
6แบบทดสอบการลำเลียงสารผ่านเซลล์
6แบบทดสอบการลำเลียงสารผ่านเซลล์6แบบทดสอบการลำเลียงสารผ่านเซลล์
6แบบทดสอบการลำเลียงสารผ่านเซลล์
 

En vedette

ขั้นตอนของวิธีการทางประวัติศาสตร์
ขั้นตอนของวิธีการทางประวัติศาสตร์ขั้นตอนของวิธีการทางประวัติศาสตร์
ขั้นตอนของวิธีการทางประวัติศาสตร์Kruorawan Kongpila
 
หัวข้อที่ ๑ ความหมายของประวัติศาสตร์
หัวข้อที่ ๑ ความหมายของประวัติศาสตร์หัวข้อที่ ๑ ความหมายของประวัติศาสตร์
หัวข้อที่ ๑ ความหมายของประวัติศาสตร์chakaew4524
 
หัวข้อที่ ๒ หลักฐานทางประวัติศาสตร์
หัวข้อที่ ๒  หลักฐานทางประวัติศาสตร์หัวข้อที่ ๒  หลักฐานทางประวัติศาสตร์
หัวข้อที่ ๒ หลักฐานทางประวัติศาสตร์chakaew4524
 
หลักฐานทางประวัติศาสตร์
หลักฐานทางประวัติศาสตร์หลักฐานทางประวัติศาสตร์
หลักฐานทางประวัติศาสตร์Gob_duangkamon
 
ใบความรู้ที่ 1 เรื่อง วิธีการทางประวัติศาสตร์และการวิเคราะห์เหตุการณ์สำคัญ
ใบความรู้ที่ 1 เรื่อง  วิธีการทางประวัติศาสตร์และการวิเคราะห์เหตุการณ์สำคัญใบความรู้ที่ 1 เรื่อง  วิธีการทางประวัติศาสตร์และการวิเคราะห์เหตุการณ์สำคัญ
ใบความรู้ที่ 1 เรื่อง วิธีการทางประวัติศาสตร์และการวิเคราะห์เหตุการณ์สำคัญPrincess Chulabhon's College Chonburi
 
เอกสารประกอบการเรียประวัติศาสตร์
เอกสารประกอบการเรียประวัติศาสตร์เอกสารประกอบการเรียประวัติศาสตร์
เอกสารประกอบการเรียประวัติศาสตร์พัน พัน
 
บทที่ 1 วิธีการทางประวัติศาสตร์ และการแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์
บทที่ 1 วิธีการทางประวัติศาสตร์  และการแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์บทที่ 1 วิธีการทางประวัติศาสตร์  และการแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์
บทที่ 1 วิธีการทางประวัติศาสตร์ และการแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์krunumc
 
วิธีการทางประวัติศาสตร์ หลักฐานทางประวัติศาสตร์+601+55t2his p06 f04-1page
วิธีการทางประวัติศาสตร์  หลักฐานทางประวัติศาสตร์+601+55t2his p06 f04-1pageวิธีการทางประวัติศาสตร์  หลักฐานทางประวัติศาสตร์+601+55t2his p06 f04-1page
วิธีการทางประวัติศาสตร์ หลักฐานทางประวัติศาสตร์+601+55t2his p06 f04-1pagePrachoom Rangkasikorn
 
หน้าปกฃุดที่ 1
หน้าปกฃุดที่ 1หน้าปกฃุดที่ 1
หน้าปกฃุดที่ 1Krutum Boonchob
 
หน้าปกฃุดที่ 6
หน้าปกฃุดที่ 6หน้าปกฃุดที่ 6
หน้าปกฃุดที่ 6Krutum Boonchob
 
หน้าปกฃุดที่ 5
หน้าปกฃุดที่ 5หน้าปกฃุดที่ 5
หน้าปกฃุดที่ 5Krutum Boonchob
 
การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์
การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์
การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์sw110
 
วิธีการทางประวัติศาสตร์ ม.1.1
วิธีการทางประวัติศาสตร์ ม.1.1วิธีการทางประวัติศาสตร์ ม.1.1
วิธีการทางประวัติศาสตร์ ม.1.1วรรณา ไชยศรี
 
แบบริบบิ้น - Peterfineart.com
แบบริบบิ้น - Peterfineart.comแบบริบบิ้น - Peterfineart.com
แบบริบบิ้น - Peterfineart.competer dontoom
 
หลักฐานทางประวัติศาสตร์
หลักฐานทางประวัติศาสตร์หลักฐานทางประวัติศาสตร์
หลักฐานทางประวัติศาสตร์Pannaray Kaewmarueang
 
วิธีการทางประวัคิศาสตร์
วิธีการทางประวัคิศาสตร์วิธีการทางประวัคิศาสตร์
วิธีการทางประวัคิศาสตร์Kittayaporn Changpan
 

En vedette (20)

ขั้นตอนของวิธีการทางประวัติศาสตร์
ขั้นตอนของวิธีการทางประวัติศาสตร์ขั้นตอนของวิธีการทางประวัติศาสตร์
ขั้นตอนของวิธีการทางประวัติศาสตร์
 
หัวข้อที่ ๑ ความหมายของประวัติศาสตร์
หัวข้อที่ ๑ ความหมายของประวัติศาสตร์หัวข้อที่ ๑ ความหมายของประวัติศาสตร์
หัวข้อที่ ๑ ความหมายของประวัติศาสตร์
 
หัวข้อที่ ๒ หลักฐานทางประวัติศาสตร์
หัวข้อที่ ๒  หลักฐานทางประวัติศาสตร์หัวข้อที่ ๒  หลักฐานทางประวัติศาสตร์
หัวข้อที่ ๒ หลักฐานทางประวัติศาสตร์
 
หลักฐานทางประวัติศาสตร์
หลักฐานทางประวัติศาสตร์หลักฐานทางประวัติศาสตร์
หลักฐานทางประวัติศาสตร์
 
ใบความรู้ที่ 1 เรื่อง วิธีการทางประวัติศาสตร์และการวิเคราะห์เหตุการณ์สำคัญ
ใบความรู้ที่ 1 เรื่อง  วิธีการทางประวัติศาสตร์และการวิเคราะห์เหตุการณ์สำคัญใบความรู้ที่ 1 เรื่อง  วิธีการทางประวัติศาสตร์และการวิเคราะห์เหตุการณ์สำคัญ
ใบความรู้ที่ 1 เรื่อง วิธีการทางประวัติศาสตร์และการวิเคราะห์เหตุการณ์สำคัญ
 
เอกสารประกอบการเรียประวัติศาสตร์
เอกสารประกอบการเรียประวัติศาสตร์เอกสารประกอบการเรียประวัติศาสตร์
เอกสารประกอบการเรียประวัติศาสตร์
 
เอกสารประกอบการเรียนเล่ม2
เอกสารประกอบการเรียนเล่ม2เอกสารประกอบการเรียนเล่ม2
เอกสารประกอบการเรียนเล่ม2
 
บทที่ 1 วิธีการทางประวัติศาสตร์ และการแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์
บทที่ 1 วิธีการทางประวัติศาสตร์  และการแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์บทที่ 1 วิธีการทางประวัติศาสตร์  และการแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์
บทที่ 1 วิธีการทางประวัติศาสตร์ และการแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์
 
หน่วย 1
หน่วย 1หน่วย 1
หน่วย 1
 
เอกสารประกอบการเรียนเล่ม1
เอกสารประกอบการเรียนเล่ม1เอกสารประกอบการเรียนเล่ม1
เอกสารประกอบการเรียนเล่ม1
 
explanation
explanationexplanation
explanation
 
วิธีการทางประวัติศาสตร์ หลักฐานทางประวัติศาสตร์+601+55t2his p06 f04-1page
วิธีการทางประวัติศาสตร์  หลักฐานทางประวัติศาสตร์+601+55t2his p06 f04-1pageวิธีการทางประวัติศาสตร์  หลักฐานทางประวัติศาสตร์+601+55t2his p06 f04-1page
วิธีการทางประวัติศาสตร์ หลักฐานทางประวัติศาสตร์+601+55t2his p06 f04-1page
 
หน้าปกฃุดที่ 1
หน้าปกฃุดที่ 1หน้าปกฃุดที่ 1
หน้าปกฃุดที่ 1
 
หน้าปกฃุดที่ 6
หน้าปกฃุดที่ 6หน้าปกฃุดที่ 6
หน้าปกฃุดที่ 6
 
หน้าปกฃุดที่ 5
หน้าปกฃุดที่ 5หน้าปกฃุดที่ 5
หน้าปกฃุดที่ 5
 
การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์
การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์
การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์
 
วิธีการทางประวัติศาสตร์ ม.1.1
วิธีการทางประวัติศาสตร์ ม.1.1วิธีการทางประวัติศาสตร์ ม.1.1
วิธีการทางประวัติศาสตร์ ม.1.1
 
แบบริบบิ้น - Peterfineart.com
แบบริบบิ้น - Peterfineart.comแบบริบบิ้น - Peterfineart.com
แบบริบบิ้น - Peterfineart.com
 
หลักฐานทางประวัติศาสตร์
หลักฐานทางประวัติศาสตร์หลักฐานทางประวัติศาสตร์
หลักฐานทางประวัติศาสตร์
 
วิธีการทางประวัคิศาสตร์
วิธีการทางประวัคิศาสตร์วิธีการทางประวัคิศาสตร์
วิธีการทางประวัคิศาสตร์
 

Similaire à หลักฐานทางประวัติศาสตร์

หลักฐานทางประวัติศาสตร์
หลักฐานทางประวัติศาสตร์หลักฐานทางประวัติศาสตร์
หลักฐานทางประวัติศาสตร์Gob_duangkamon
 
03การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ไทย
03การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ไทย03การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ไทย
03การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ไทยJulPcc CR
 
03การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ไทย
03การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ไทย03การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ไทย
03การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ไทยJulPcc CR
 
ประวัติศาสตร์จีน
ประวัติศาสตร์จีนประวัติศาสตร์จีน
ประวัติศาสตร์จีนKittayaporn Changpan
 
ประวัติศาสตร์วัฒนธรรมอีสาน2
ประวัติศาสตร์วัฒนธรรมอีสาน2ประวัติศาสตร์วัฒนธรรมอีสาน2
ประวัติศาสตร์วัฒนธรรมอีสาน2teacherhistory
 
เรื่องยุคประวัติศาสตร์สมัยโบราณ 1
เรื่องยุคประวัติศาสตร์สมัยโบราณ 1เรื่องยุคประวัติศาสตร์สมัยโบราณ 1
เรื่องยุคประวัติศาสตร์สมัยโบราณ 1cgame002
 
การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ ม.6.7 เลขที่4,10
การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ ม.6.7 เลขที่4,10การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ ม.6.7 เลขที่4,10
การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ ม.6.7 เลขที่4,10mintmint2540
 
สังคม ม.6.7 เลขที่4,10
สังคม ม.6.7 เลขที่4,10สังคม ม.6.7 เลขที่4,10
สังคม ม.6.7 เลขที่4,10mintmint2540
 
การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ ม.6.7 เลขที่ 4,10
การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ ม.6.7 เลขที่ 4,10การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ ม.6.7 เลขที่ 4,10
การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ ม.6.7 เลขที่ 4,10mintmint2540
 
การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ ม.6.7 เลขที่4,10
การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ ม.6.7 เลขที่4,10การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ ม.6.7 เลขที่4,10
การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ ม.6.7 เลขที่4,10mintmint2540
 
การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์
การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์
การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์Sununtha Sukarayothin
 
ประวัติศาสตร์วัฒนธรรมอีสาน1
ประวัติศาสตร์วัฒนธรรมอีสาน1ประวัติศาสตร์วัฒนธรรมอีสาน1
ประวัติศาสตร์วัฒนธรรมอีสาน1teacherhistory
 
อารยธรรมจีน
อารยธรรมจีนอารยธรรมจีน
อารยธรรมจีนพัน พัน
 
สังคมและวัฒนธรรมสมัยสุโขทัย+568+55t2his p04 f12-4page
สังคมและวัฒนธรรมสมัยสุโขทัย+568+55t2his p04 f12-4pageสังคมและวัฒนธรรมสมัยสุโขทัย+568+55t2his p04 f12-4page
สังคมและวัฒนธรรมสมัยสุโขทัย+568+55t2his p04 f12-4pagePrachoom Rangkasikorn
 
สังคมและวัฒนธรรมสมัยสุโขทัย+568+55t2his p04 f12-1page
สังคมและวัฒนธรรมสมัยสุโขทัย+568+55t2his p04 f12-1pageสังคมและวัฒนธรรมสมัยสุโขทัย+568+55t2his p04 f12-1page
สังคมและวัฒนธรรมสมัยสุโขทัย+568+55t2his p04 f12-1pagePrachoom Rangkasikorn
 
สังคมและวัฒนธรรมสมัยสุโขทัย +568+dltvp4+55t2his p04 f12-1page
สังคมและวัฒนธรรมสมัยสุโขทัย +568+dltvp4+55t2his p04 f12-1pageสังคมและวัฒนธรรมสมัยสุโขทัย +568+dltvp4+55t2his p04 f12-1page
สังคมและวัฒนธรรมสมัยสุโขทัย +568+dltvp4+55t2his p04 f12-1pagePrachoom Rangkasikorn
 

Similaire à หลักฐานทางประวัติศาสตร์ (20)

หลักฐานทางประวัติศาสตร์
หลักฐานทางประวัติศาสตร์หลักฐานทางประวัติศาสตร์
หลักฐานทางประวัติศาสตร์
 
03การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ไทย
03การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ไทย03การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ไทย
03การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ไทย
 
03การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ไทย
03การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ไทย03การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ไทย
03การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ไทย
 
ประวัติศาสตร์จีน
ประวัติศาสตร์จีนประวัติศาสตร์จีน
ประวัติศาสตร์จีน
 
ประวัติศาสตร์วัฒนธรรมอีสาน2
ประวัติศาสตร์วัฒนธรรมอีสาน2ประวัติศาสตร์วัฒนธรรมอีสาน2
ประวัติศาสตร์วัฒนธรรมอีสาน2
 
การแบ่งยุคสมัยประวัติศาสตร์
การแบ่งยุคสมัยประวัติศาสตร์การแบ่งยุคสมัยประวัติศาสตร์
การแบ่งยุคสมัยประวัติศาสตร์
 
เรื่องยุคประวัติศาสตร์สมัยโบราณ 1
เรื่องยุคประวัติศาสตร์สมัยโบราณ 1เรื่องยุคประวัติศาสตร์สมัยโบราณ 1
เรื่องยุคประวัติศาสตร์สมัยโบราณ 1
 
Brands so(o net)
Brands so(o net)Brands so(o net)
Brands so(o net)
 
A2 thai-history
A2 thai-historyA2 thai-history
A2 thai-history
 
Tutor social science
Tutor social scienceTutor social science
Tutor social science
 
การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ ม.6.7 เลขที่4,10
การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ ม.6.7 เลขที่4,10การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ ม.6.7 เลขที่4,10
การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ ม.6.7 เลขที่4,10
 
สังคม ม.6.7 เลขที่4,10
สังคม ม.6.7 เลขที่4,10สังคม ม.6.7 เลขที่4,10
สังคม ม.6.7 เลขที่4,10
 
การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ ม.6.7 เลขที่ 4,10
การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ ม.6.7 เลขที่ 4,10การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ ม.6.7 เลขที่ 4,10
การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ ม.6.7 เลขที่ 4,10
 
การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ ม.6.7 เลขที่4,10
การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ ม.6.7 เลขที่4,10การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ ม.6.7 เลขที่4,10
การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ ม.6.7 เลขที่4,10
 
การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์
การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์
การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์
 
ประวัติศาสตร์วัฒนธรรมอีสาน1
ประวัติศาสตร์วัฒนธรรมอีสาน1ประวัติศาสตร์วัฒนธรรมอีสาน1
ประวัติศาสตร์วัฒนธรรมอีสาน1
 
อารยธรรมจีน
อารยธรรมจีนอารยธรรมจีน
อารยธรรมจีน
 
สังคมและวัฒนธรรมสมัยสุโขทัย+568+55t2his p04 f12-4page
สังคมและวัฒนธรรมสมัยสุโขทัย+568+55t2his p04 f12-4pageสังคมและวัฒนธรรมสมัยสุโขทัย+568+55t2his p04 f12-4page
สังคมและวัฒนธรรมสมัยสุโขทัย+568+55t2his p04 f12-4page
 
สังคมและวัฒนธรรมสมัยสุโขทัย+568+55t2his p04 f12-1page
สังคมและวัฒนธรรมสมัยสุโขทัย+568+55t2his p04 f12-1pageสังคมและวัฒนธรรมสมัยสุโขทัย+568+55t2his p04 f12-1page
สังคมและวัฒนธรรมสมัยสุโขทัย+568+55t2his p04 f12-1page
 
สังคมและวัฒนธรรมสมัยสุโขทัย +568+dltvp4+55t2his p04 f12-1page
สังคมและวัฒนธรรมสมัยสุโขทัย +568+dltvp4+55t2his p04 f12-1pageสังคมและวัฒนธรรมสมัยสุโขทัย +568+dltvp4+55t2his p04 f12-1page
สังคมและวัฒนธรรมสมัยสุโขทัย +568+dltvp4+55t2his p04 f12-1page
 

หลักฐานทางประวัติศาสตร์