1. 201701 EDUCATIONAL TECHNOLOGY AND
INSTRUCTIONAL DESIGN

2. เทคโนโลยี หมายถึง การนำาแนวคิด หลักการ
เทคนิค วิธีการ กระบวนการ ตลอดจนผลิตผลทาง
วิทยาศาสตร์มาประยุกต์ใช้ในระบบงานต่างๆ อันจะ
เอื้ออำานวยในด้านต่างๆ ดังนี้
ด้านประสิทธิภาพ (Efficiency)
ด้านประสิทธิผล (Effectiveness)
ประหยัด (Economy)
ปลอดภัย (Safety)
ความหมายของเทคโนโลยี

3. เทคโนโลยีการศึกษา หรือเทคโนโลยี
การสอน (Instructional Technology) หมายถึง
ทฤษฎีและการปฏิบัติเกี่ยวกับการออกแบบ การ
พัฒนา การใช้ การจัดการ และการประเมินของ
กระบวนการ และแหล่งการเรียนเพื่อการเรียนรู้
ความหมายของเทคโนโลยี
การศึกษา

4.  สาร (message)
 คน (people)
 วัสดุ (materials)
 เครื่องมือ (devices)
 เทคนิควิธีการ (techniques and setting)
แหล่งการเรียนรู้อาจจำาแนก
ได้ดังนี้

5. เทคโนโลยีในการศึกษา คือการประยุกต์ใช้
เทคโนโลยีไปสู่กระบวนการที่เกี่ยวข้องกับการดำาเนินการ
ในสถาบันที่เกี่ยวข้องกับผลผลิตทางด้านการศึกษา ว่า
ด้วยการใช้ระบบทางเทคโนโลยีการศึกษามาประยุกต์
เพื่อการใช้งานที่มีประสิทธิภาพ และเกิดประสิทธิผล
ความแตกต่างระหว่างเทคโนโลยีการ
ศึกษา(Educational Technology) กับ
เทคโนโลยีในการศึกษา (Technology in
Education)

6. นวัตกรรมการศึกษา หมายถึง การนำาสิ่งใหม่ๆ
ซึ่งอาจเป็นความคิด การกระทำา หรือสิ่งประดิษฐ์
โดยอาศัยหลักการ ทฤษฎีที่ได้ผ่านการทดลองวิจัย
จนเชื่อถือได้ เข้ามาใช้ในการศึกษาเพื่อเพิ่มพูน
ประสิทธิภาพของการเรียนการสอน
นวัตกรรมการศึกษา

7. ลักษณะเด่นที่จัดว่าเป็น
นวัตกรรมการศึกษา
 จะต้องเป็นสิ่งใหม่ หรือบางส่วนอาจเป็นของ
เก่าที่ใช้แล้วนำามาปรับปรุงให้ดียิ่งขึ้น
 มีการศึกษาทดลอง โดยอาศัยหลักการ ทฤษฎี
มาใช้อย่างเป็นระบบ
 มีการพิสูจน์ด้วยการทดลองหรือวิจัย
 ยังไม่เป็นส่วนหนึ่งในระบบงานในปัจจุบัน
หากว่าสิ่งใหม่นั้นได้มีการเผยแพร่จนกลาย
จนเป็นที่ยอมรับกันโดยทั่วไปแล้ว สิ่งนั้นไม่
ถือเป็น นวัตกรรม แต่จะกลายเป็นเทคโนโลยี

8. รากฐานของเทคโนโลยีการศึกษา เริ่มจากสมัยกรีก คำาว่า
Technologia หมายถึง การกระทำาอย่างเป็นระบบ หรืองาน
ฝีมือ(Craft) โดยกลุ่ม “ ”โซฟิสต์ (Sophist) “ ”ซึ่งแปลว่า ผู้รู้ หรือ
“ ”ผู้ทรงภูมิปัญญา กลุ่มโซฟิสต์ส่วนใหญ่จะมีอาชีพเป็นครูรับจ้าง ทำา
หน้าที่สอนทักษะและความรู้ต่างๆ ให้กับเยาวชนของเอเธนส์ พวกเขาได้
รับความเชื่อถือจากคนในสังคมเป็นอย่างมาก ได้รับการยอมรับว่าเป็นผู้
ที่มีความฉลาดปราดเปรื่องในเรื่องการอภิปราย โต้แย้ง ถกปัญหา จนได้
รับขนานนามว่าเป็น นักเทคโนโลยีการศึกษากลุ่มแรกนักเทคโนโลยีการศึกษากลุ่มแรก
ความเป็นมาและพัฒนาการ
ของเทคโนโลยี

9. โซเครติส
(Socretes)
พลาโต
(Plato)
อริสโตเติล
(Aritotle)
กลุ่มโซฟิสต์ประกอบด้วย

10. โจฮัน อะมอส คอมินิออุส
Johann Amoss Cominius (1592-1670) เป็นผู้ที่ใช้วัสดุสิ่งของที่
เป็นของจริงและรูปภาพเข้ามาช่วยสอนอย่างจริงจัง และได้แต่งหนังสือ
มากมายที่สำาคัญคือ Obis Sensualium Pictus หรือเรียกว่า โลกใน
รูปภาพ ซึ่งเป็นหนังสือที่มีรูปภาพประกอบบทเรียน
และได้รับขนานนามว่าเป็นบิดแห่งโสตทัศนศึกษาและได้รับขนานนามว่าเป็นบิดแห่งโสตทัศนศึกษา
ความเป็นมาและพัฒนาการ
ของเทคโนโลยี

11. พัฒนาทฤษฎีการเรียนรู้อย่าง
เป็นวิทยาศาสตร์ โดยเริ่มทดลองกับ
สัตว์ “อินทรีย์สร้างความ
สัมพันธ์เชื่อมโยงระหว่างสิ่งเร้า
(Stimulus) และการสนองตอบ
(Response)”
ความเป็นมาและพัฒนาการ
ของเทคโนโลยี
ธอร์นไดค์ ( Edward L.
Thorndike,1898 )

12. จำาแนกวัตถุประสงค์
ทางการศึกษา เป็นลำาดับขั้นที่
ชัดเจน (Taxonomy of
Educational Objectives)“
ใช้ทั่วไปในกลุ่มสาขา
”ศึกษาศาสตร์จนถึงปัจจุบัน
ความเป็นมาและพัฒนาการ
ของเทคโนโลยี
เบนจามิน บลูม ( Benjamin
Bloom,1956)

13.  แฟรงคลินแฟรงคลิน ((FranklinFranklin
Bobbilt,1920-30Bobbilt,1920-30))
พัฒนาการสอนราย
บุคคล
“เป้าหมายของ
โรงเรียน ควรมาจากพื้น
ฐานการวิเคราะห์ทักษะที่
จำาเป็น สำาหรับชีวิตที่
”ประสบความสำาเร็จ
ความเป็นมาและพัฒนาการ
ของเทคโนโลยี

14. ปรับปรุงกระบวนการการ
เขียนวัตถุประสงค์การสอน
“วัตถุประสงค์การสอน
เชิงพฤติกรรม (Student
Behaviors)ประเมินเพื่อ
”ปรับปรุง
ความเป็นมาและพัฒนาการ
ของเทคโนโลยี
ไทเลอร์ (Ralph W.
Tyler,1930)

15. เสนอแนวทฤษฎีการวาง
เงื่อนไข (Operant
Conditioning) ซึ่งมีรากฐานมา
จากแนวคิดของ ธอร์นไดค์
“เน้นการเสริมแรงในการเชื่อม
โยงระหว่างสิ่งเร้ากับการตอบ
”สนอง
“แนวคิดของ Skinner เป็น
ที่มาของวิธีระบบ (System
Approach) ในการออกแบบ
(Design) การพัฒนา
(Development) การประเมิน
(Evaluation) และการปรับปรุง
ความเป็นมาและพัฒนาการ
ของเทคโนโลยี
บี เอฟ สกินเนอร์ (B. F.
Skinner,1950-60)

16. นำาเสนอแนวคิดทางพุทธิ
ปัญญา(Cognitive Theories) มา
ใช้ในการออกแบบการสอน
“ศึกษาความเข้าใจ
(Understand) ที่เกิดขึ้นในจิตใจ
(Mind)”
“ปลายปี ค.ศ. 1960 การ
ออกแบบการสอนได้รับการยอมรับ
ว่าเป็นสาขาวิชา” เกิดคำาว่า
“Instructional System”
ความเป็นมาและพัฒนาการ
ของเทคโนโลยี
โรเบิร์ต กาเย ( Robert
Gagne,1960)

17. ความเป็นมาและพัฒนาการ
ของเทคโนโลยี
 ค.ศ. 1970 ทฤษฎีการเรียนรู้ การประมวล
สารสนเทศ (Information Processing) มี
บทบาทอย่างมาก
 “ปัจจุบันทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ปัจจุบันทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์
((ConstructivismConstructivism)) กำาลังได้รับความสนใจกำาลังได้รับความสนใจ””

18. e-Learning
CAI
เครื่องฉาย
ความเป็นมาและพัฒนาการของสื่อการเรียนการสอนความเป็นมาและพัฒนาการของสื่อการเรียนการสอน
WBI
กระดานดำา

19. ความเป็นมาและพัฒนาการ
ของสื่อการสอน
(Instructional Media Roots)
สื่อการสอน (Instruction Media ) และการ
ออกแบบการสอน (Instructional Design)
ได้มีการการพัฒนามาด้วยกันมีส่วนที่แยกกันออก
เป็นอิสระแต่ก็มีส่วนมาบรรจบกัน แม้ว่าการใช้
ของจริง (Real Object) ภาพวาด (Drawing)
และสื่ออื่น ๆ เป็นส่วนหนึ่งของการสอน

20. ความเป็นมาและพัฒนาการ
ของสื่อการสอน
(Instructional Media Roots)
 Film Strip
 Film 8 mm.
 Micro film
 Telegraph
 Pack linked

21. เครื่องฉายสไลด์

22. Overhead

23. Visualizer

24. วีดิทัศน์

25. โทรทัศน์

26. Computer

27. วิทยุ

28. เครื่องเสียง

29. Studio

30. Sound Studio

31. ดาวเทียมเพื่อการศึกษา

32. Web conference

33. e-Book

34. e-Learning

35. e-Training

36. m-Learning

37. Podcast

38. Webcast

39. Video on Demand

40. GIS (Geographic
Information System)

41. เครื่อง Simulate

42. Virtual Reality

43. Hologram

45. ขอบข่ายของเทคโนโลยี
การศึกษา
 Educational Technology
มีความหมายทั่วไปที่ใช้กับโรงเรียน หรือว่าสถานศึกษา
เป็น subset ของการศึกษา
 Instructional Technology
มีความเหมาะสมกับ Technology ในการอธิบายส่วน
ประกอบได้ครอบคลุมชัดเจนมากกว่า
เป็นการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีเพื่อสนับสนุนการศึกษา
ในปัจจุบันคำาว่า ‘Educational Technology’ และ
‘Instruction Technology’
อาจมีการใช้สลับกันหรือแทนกันได้

46.  ประกอบด้วย 5 องค์ประกอบ
การออกแบบ
การพัฒนา
การใช้
การจัดการ
การประเมิน
ขอบข่ายของเทคโนโลยี
การศึกษา

47. ขอบข่ายของกระบวนการและ
แหล่งการเรียนรู้
 กระบวนการ
ลำาดับของการปฏิบัติการ ประกอบด้วย การออกแบบ
และกระบวนการส่งข้อมูลข่าวสาร
 แหล่งการเรียนรู้
สนับสนุนการเรียนรู้ของผู้เรียน ไม่ใช่เพียงเครื่องมือ
อุปกรณ์และวัสดุ แต่ยังรวมถึงบุคคล งบประมาณ สิ่ง
อำานวยความสะดวก ตลอดจนสิ่งที่ทำาให้เกิดการเรียนรู้
 การเรียนรู้
การเปลี่ยนแปลงอย่างถาวรในด้านความรู้ของบุคคล
หรือพฤติกรรมรวมถึงประสบการณ์ต่างๆ

48. สรุป
 ความก้าวหน้า หรือทิศทาง หรือแนวโน้มของ
เทคโนโลยีการสอนได้มุ่งไปสู่ทฤษฎีและการปฏิบัติ
นอกจากความเจริญก้าวหน้าทางวิทยาศาสตร์และ
เทคโนโลยีแล้ว การเปลี่ยนกระบวนทัศน์เกี่ยวกับ
แนวคิดและทฤษฎีการเรียนรู้ก็เป็นผลต่อปัจจัยดัง
กล่าว