GIÁO TRÌNH KHỐI NGUỒN CÁC LOẠI - ĐIỆN LẠNH BÁCH KHOA HÀ NỘI
Phụ Nữ Islam Và Phụ Nữ Do TháI GiáO – ThiêN ChúA GiáO ChuyệN Hoang đườNg Và Sự ThậT Vietnamese
1. PH N ISLAM VÀ
PH N DO THÁI - THIÊN CHÚA GIÁO:
CHUY N HOANG Ư NG VÀ S TH T ^ ] ^[ ^ ^ ] ]S ]S
^ ] ^[ ^ ^ ] ]S ]S (( ))
[Ti ng Vi t – Vietnamese – b ]
/
Dr. Sharif Abdul Azeem
Trư ng H Queens, Kingston, Ontario, Canada
D ch Thu t : Mieu Abbas và Fatihah Tran ^ :^ a
Ki m tra l i: Ibn Ysa
[ :^
2009 - 1430
2009 - 1430
2
2. Tôi không ng c nhiên khi nh ng ngư i tham d h i th o gi
m t quan i m ph nh n Islam, và c bi t là v n liên quan
n c a ph n . phương Tây, Islam ư c xem như bi u
1. GI I THI U tư ng c a s h th p ph n . M t b ng ch ng rõ ràng, ó là:
vi c B trư ng b Giáo d c Pháp g n ây ã ra l nh u i
Năm năm trư c, tôi c trong s báo Toronto Star ngày t t c ph n Muslim tr tu i trùm khăn ra kh i các trư ng
3/7/1990 m t bài t a "Islam không ph i duy nh t trong h c h c Pháp. M t sinh viên Muslim tr tu i trùm khăn b t ch i
thuy t gia trư ng" c a Gwynne Dyer. Bài báo mô t nh ng quy n ư c h c Pháp trong khi m t sinh viên Thiên Chúa
ph n ng gay g t c a nh ng ngư i tham gia h i ngh v “ph giáo eo cây thánh giá hay m t sinh viên Do Thái giáo i mũ
n và quy n l c” t ch c Montreal trư c nh n xét c a m t ch m thì v n ư c h c. Không th quên ư c hình nh c nh sát
ph n Ai C p n i ti ng Dr. Nawal Saadawi. Các câu nói "sai Pháp ngăn không cho n sinh Muslim trùm khăn vào trư ng.
trong nguyên lý cơ b n" c a bà g m: "Các y u t h n ch i
Nó g i nh v m t hình nh h th n khác c a th ng c
v i ph n ư c tìm th y trong Do Thái giáo Kinh C u ư c,
sau ó là Thiên Chúa giáo và Qur'an", "t t c các tôn giáo là gia bang Alabama George Wallace năm 1962 ng trư c c ng
trư ng ngăn c n sinh viên da en không cho vào trư ng.
trư ng vì chúng b t ngu n t các xã h i gia trư ng"; và "khăn
S khác nhau gi a hai hình nh này là các sinh viên da en có
choàng ph n không ch dành riêng cho ph n Islam mà là
ư c s thông c m c a nhi u dân M và toàn th gi i. T ng
di s n văn hoá c xưa t n t i trong các tôn giáo khác”.
th ng Kennedy ã g i l nh t i Ban An ninh qu c gia M cho
Nh ng ngư i tham d trong h i ngh ã b c xúc v vi c tôn phép sinh viên da en vào trư ng. Các n sinh Muslim m t
giáo c a h ang b so sánh cùng v i Islam. Cho nên Dr. khác không nh n ư c s tr giúp nào. H dư ng như có r t ít
Saadawi ã b s ông ch trích: Bernice Dubois c a t ch c s thông c m c bên trong và bên ngoài nư c Pháp. Lý do là s
“ oàn k t các bà m toàn c u” tuyên b : "Nh ng nh n xét c a hi u l m v Islam ã lan r ng cùng v i n i s hãi v b t c i u
Dr. Saadawi là không th ch p nh n ư c, ó là các câu tr l i gì liên quan n Islam.
thi u hi u bi t v c tin c a ngư i khác”. Còn bà Alice Shalvi
i u làm tôi ng c nhiên nh t v h i ngh Montreal là: trong
c a trong t ch c “ oàn k t Ph n Israel” nói: "Tôi ph i ph n
các câu nói c a Saadawi hay c a b t kỳ ngư i nào ch trích bà,
i, không có khái ni m trùm khăn trong Do Thái giáo". Bài
âu là s th t? Nói cách khác, li u Do Thái giáo, Thiên Chúa
báo cho r ng các ph n i gay g t này là xu hư ng m nh m
giáo và Islam có cùng quan ni m v ph n không? Hay là h
c a Tây phương i v i s hành o c a Islam v n ch là m t
có quan ni m khác nhau? Li u Do tháo giáo và Thiên Chúa
ph n c a di s n văn hoá Tây phương. Gwynne Dyer vi t "Ph
giáo có th c s i x v i ph n t t hơn Islam không? âu là
n Thiên Chúa giáo và Do Thái giáo s không ng i bàn lu n
s th t?
cùng v n v i nh ng ngư i Muslim c ác ó".
3 4
3. Qu th t, tìm ra câu tr l i cho v n này không ph i là gi i cho tôn giáo và các nhà phê bình. Tài li u các chương sau
vi c d làm. Khó khăn u tiên là ta ph i nói ngay th ng và ây trình bày nh ng phát hi n quan tr ng c a nghiên c u khiêm
khách quan hay ít ra ph i c g ng h t s c trong kh năng, có th t n này. Tôi không nói là tôi tuy t i khách quan. i u này
nói như v y. ây là nh ng gì Islam giáo hu n. Qur’an ch d n vư t quá kh năng c a tôi. T t c tôi có th nói là tôi ã c g ng
ngư i Muslim nói s th t th m chí khi nh ng ngư i thân thi t ti p c n ý tư ng c a Qur’an v “nói s th t” qua nghiên c u
v i h không thích: “B t c khi nào b n nói, hãy nói s th t, này.
th m chí liên quan t i h hàng g n”:
Tôi mu n nh n m nh trong ph n gi i thi u m c ích c a
nghiên c u này không ph i là ph báng Do Thái giáo hay
Thiên Chúa giáo. Như nh ng ngư i Muslim, chúng tôi tin vào
١٥٢ :م ا z_^][ZYX { XW các Thiên kinh g c c a c hai tôn giáo. M c tiêu c a tôi ch là
minh oan và ngư ng m Islam quá lâu phương Tây, t i
Allah phán:“...Và khi các ngư i nói năng hãy công b ng thông i p chân th c cu i cùng t Thư ng t i con ngư i.
trong l i nói, d u r ng nó có ngh ch v i bà con ru t th t i
n a...” (6:152) Tôi cũng mu n nh n m nh r ng tôi ch b n tâm n H c
thuy t. M i quan tâm ch y u là t i v trí c a ph n trong ba
tôn giáo xu t hi n trong kinh sách g c c a chúng ch không
J I H G F E D C B A {XW d a vào các th c hành c a hàng tri u tín trên th gi i ngày
nay. Do ó, b ng ch ng a s trích t Qur’an, l i nói c a Thiên
W V U T S R Q PO N M L K S Muhammad , Tân ư c, Talmud, l i nói c a m t s Cha
nhà th có nh hư ng nh t mà quan i m c a h óng góp r t
١٣٥ :ء ا zYX to l n nh nghĩa và nh hình Thiên Chúa giáo. Vi c tìm
hi u m t tôn giáo nào ó t quan i m và cách i x c a m t
Allah phán:“H i nh ng ai có ni m tin! Hãy là nh ng ngư i s tín nh bé là sai l c. Nhi u ngư i nh m l n văn hoá v i
gi v ng n n công lý như là nhân ch ng cho Allah, d u i u ó tôn giáo, nhi u ngư i khác không bi t sách tôn giáo c a h nói
có ngh ch v i b n thân c a các ngươi, ngh ch v i cha m và bà gì, và m t s khác th m chí còn không quan tâm.
con c a các ngươi, và d u cho y gi u hay nghèo...” (4:135).
2. L I C A EVE
Khó khăn l n khác là ch này khá sâu r ng. Do ó, trong
vài năm g n ây, tôi ã dành nhi u gi c C u ư c, b sách Ba tôn giáo th ng nh t trong m t th c th : c n và nam u
bách khoa v tôn giáo và b sách bách khoa v Do Thái giáo ư c Thư ng t o ra, Ngài, ng T o Hoá hoàn t t toàn vũ
tìm câu tr l i. Tôi cũng c vài cu n sách nói v v trí c a ph tr . Tuy nhiên, s b t ng gi a các tôn giáo b t ngu n ngay
n trong các tôn giáo khác nhau c a các h c gi , ngư i bi n sau khi ngư i àn ông u tiên (Adam) và ngư i ph n u
5 6
5. ph t m t ai vì l i c a ngư i khác. C Adam và Eve u ph m “Không có tính i b i n vào b t kỳ ch nào g n v i s i
l i và xin Thư ng tha th và Ngài ã tha th cho c hai. b i c a ph n … T i l i b t u t ph n và nguyên nhân t
ph n mà t t c chúng ta ph i ch t” (Ecclesiasticus 25:19-24)
3. TH A K T I T BÀ EVE
Các giáo sĩ Do Thái li t kê chín i u nguy n r a mà ph
Hình nh Eve như m t k d d trong C u ư c ã gây nên n ph i ch u do k t qu c a Fall:
m t n tư ng c c kỳ không t t v ph n trong tín ngư ng Do
Thái giáo – Thiên Chúa giáo. T t c ph n u ư c tin là "V i ph n , Ngài ưa ra chín i u nguy n r a và cái ch t:
th a k t m c a h - bà Eve trong C u ư c c t i l i và gánh n ng c a máu kinh nguy t và máu trinh ti t; gánh n ng
tính l a d i. Cho nên t t c h u không áng tin c y, thua mang thai; gánh n ng sinh ; gánh n ng nuôi con; u cô ta
kém v o c và c ác. Kinh nguy t, thai nghén và sinh n ư c che l i như ngư i m c tang; cô ta x l tai gi ng như
ư c coi là hình ph t cho t i l i vĩnh vi n c a àn bà áng m t nô l lâu dài hay h u gái ph c v ông ch ; cô ta không
ghét. ánh giá m c n tư ng x u c a Eve trong C u ư c ư c tin tư ng như m t ngư i làm ch ng; và sau m i th là –
lên con cháu ph n c a bà, chúng ta ph i nhìn vào sách c a cái ch t" [2].
m t s ngư i Do Thái và Thiên Chúa quan tr ng nh t m i th i
i. Hãy b t u t Kinh C u ư c và nhìn vào nh ng trích d n T i ngày nay, àn ông Do Thái chính th ng c trong l c u
c a cái g i là Văn h c uyên thâm: nguy n hàng ngày "c m ơn Thư ng – Vua c a vũ tr Ngài
ã không t o ra tôi là m t ph n ". M t khác, ph n "c m ơn
“Ta tìm th y m t i u cay ng hơn cái ch t, y là m t ngư i Thư ng Ngài t o ra con theo ý mu n c a Ngài" [3]. M t c u
àn bà có lòng như lư i b y, tay t a như dây trói. Ai p lòng nguy n khác ư c tìm th y trong nhi u sách c u nguy n Do
c Chúa Tr i s thoát kh i cô ta; còn ai có t i s b cô ta v n Thái: "Xin ca ng i Thư ng vì Ngài t o ra con là ngư i Do
l y… K truy n o nói: Sau khi xem xét muôn s t ng i u Thái. Xin ca ng i Thư ng vì Ngài không t o ra con là m t
t ng v t, ng tìm chánh-lý, thì n y là i u ta tìm ư c: y là ph n . Xin ca ng i Thư ng vì Ngài không t o ra con là
lòng ta hãy còn tìm mà chưa tìm ra: Trong m t ngàn ngư i àn ngư i ngu d t" [4].
ông ta ã tìm ư c m t ngư i; còn trong c th y ngư i àn bà
ta ch ng tìm ư c m t ai h t. (Ecclesiastes Truy n o 7:26- Eve trong C u ư c c a Do Thái giao óng vai trò l n hơn
28). nhi u so v i Tân ư c c a Thiên Chúa giáo. T i l i c a bà là ch
ch t trong toàn b c tin Thiên Chúa giáo vì khái ni m c a
M t ph n khác c a văn h c Hebrew ư c tìm th y trong C u Thiên Chúa giáo v lý do mà nhi m v c a Jesus Christ (Nabi
ư c Catholic vi t r ng: Ysa) trên Trái t b t ngu n t s b t tuân c a Eve i v i
Thư ng . Bà ã m c t i và sau ó d d Adam làm theo. Do
ó, Thư ng ã tr c xu t c hai t Thiên àng xu ng Trái
t – nơi b nguy n r a vì h . H truy n l i cho i sau l i l m
9 10
6. c a mình - l i mà không ư c Thư ng tha th , do ó con " âu có s khác nhau gi a v và m , Eve v n là ngư i d d
ngư i sinh ra ã mang t i l i. làm trong s ch con ngư i t mà chúng ta ph i bi t trong b t kỳ ngư i ph n nào… Tôi
't i t tông' Thư ng ph i hy sinh Jesus (Nabi Ysa) trên không th th y ph n có ích cho àn ông như th nào n u lo i
cây thánh giá, ngư i ư c coi là Con trai c a Thư ng . Do b ch c năng sinh ra".
ó, Eve ch u trách nhi m cho l i c a mình, l i c a ch ng, t i t
tông c a toàn nhân lo i, và cái ch t c a Con trai c a Thư ng Hàng th k sau, St. Thomas Aquinas v n coi ph n là ngư i
. Nói cách khác, m t ph n hành ng theo ý mình ã gây khi m khuy t:
nên s s p c a nhân lo i.
"Khi ý n b n ch t cá nhân, ph n khi m khuy t và thi u
“ àn bà ph i yên l ng mà nghe d y, l i ph i vâng ph c m i chín ch n, vì s c ch ng trong àn ông nghiêng v s s n
àng. Ta không cho phép àn bà d y d , cũng không ư c c m sinh m t chân dung hoàn h o àn ông; trong khi s s n sinh
quy n trên àn ông; nhưng ph i yên l ng. Vì Adam ư c ph n n t m t khi m khuy t trong s c ch ng hay t m t
d ng nên trư c nh t, r i m i t i Eva. L i không ph i Adam b s khó khăn v t ch t, hay th m chí t m t s nh hư ng bên
d dành, mà là ngư i àn bà b d dành mà sa vào t i l i”… (I ngoài".
Timothy 2:11-14)
Cu i cùng, ngư i c i cách n i ti ng Martin Luther không th
St. Tertullian th m chí còn l mãng hơn St. Paul, trong khi th y ư c l i ích nào t ph n ngoài vi c mang n cho th
ông ang nói v i 'các bà các ch ư c yêu quý nh t' c a mình gi i nhi u tr con b t ch p m i tác ng:
v c tin, ông nói [6]:
"N u h m t th m chí ch t i, không v n gì c . Hãy h
"Các con có bi t m i ngư i trong các con là m t Eve? Cái gì ch t trong quá trình sinh , ó là lý do h ây"
Chúa gán cho các con thì nó ti p t c t n t i cho n th i i
c a chúng ta bây gi : t i l i cũng ti p t c như th . Các con là L i l n n a t t c ph n u b bôi x u vì hình nh c a Eve -
c a ngõ Ma qu bư c vào: các con là ngư i m d u niêm k d d , theo Genesis. K t lu n, khái ni m ph n c a Do
phong c a cây c m: các con là k u tiên leo lên t i l i: các Thái – Thiên Chúa giáo b hu ho i b i ni m tin vào b n
con là k ã thuy t ph c anh ta - ngư i mà ma qu không ch t t i l i c a Eve và con cháu ph n c a bà.
can m t n công. Các con ã phá hu d dàng quan h
gi a con ngư i và hình tư ng c a Chúa. Vì t i l i ó mà Con N u chúng ta chú ý vào nh ng gì Qur’an nói v ph n ,
trai c a Chúa b gi t". chúng ta s nhanh chóng nh n ra r ng khái ni m c a Islam v
ph n khác cơ b n v i Do Thái – Thiên Chúa giáo. Ngài
St. Augustine trung thành v i di s n c a t tiên, ông vi t cho phán:
b n:
11 12
10. Nabi nói: "Ngư i nào nuôi dư ng con gái và i x r ng Làm sao ph n h c ư c n u h không ư c phép nói? Làm
lư ng v i chúng, h s ư c b o v kh i L a Ho Ng c." sao ph n phát tri n trí tu n u h b bu c tr ng thái hoàn
(Bukhari và Muslim). toàn tuân l nh? Làm sao cô y m r ng t m nhìn n u ngu n
thông tin duy nh t là ch ng nhà?
Nabi nói: "Ai nuôi dư ng hai con gái n khi chúng trư ng
thành thì Ngày Phán x cu i cùng n, Tôi và anh ta như th Gi ây công b ng, chúng ta nên h i: v trí trong Qur’an có
này” và Ngư i an các ngón tay l i v i nhau. (Muslim) khác gì không? M t câu chuy n ng n ư c k trong Qur’an k t
lu n v trí c a nó m t cách súc tích. Khawlah là m t ph n
5. S GIÁO D C PH N Muslim, ông ch ng Aws c a cô y ã nói trong lúc gi n d :
"Nàng v i tôi như cái lưng c a m tôi". Ngư i R p ngo i o
S khác nhau gi a Tân Ư c và Qur’an v khái ni m ph n coi câu này có nghĩa là li d , gi i phóng ngư i ch ng kh i b t
không ch gi i h n tr gái m i sinh mà vư t xa hơn th . Hãy kỳ trách nhi m v ch ng nhưng không cho ngư i v t do
so sánh m i liên quan gi a Lu t Islam và Kinh Tân Ư c v vi c r i b nhà ch ng hay cư i ngư i àn ông khác. Nghe ư c
m t ph n mu n h c h i tôn giáo c a mình. Nguyên lý căn nh ng l i này t ch ng mình, Khawlah rơi vào tình tr ng au
b n c a Do Thái giáo là kinh Tân Ư c, theo Talmud, "ph n kh . Cô i th ng t i nhà Nabi ki n. Nabi cho ý ki n là
không b t bu c h c kinh Tân Ư c". cô ta nên kiên nh n vì dư ng như không có cách gi i quy t.
Khawla v n tranh cãi v i Nabi trong s c g ng gi gìn cu c
M t s giáo sĩ Do Thái tuyên b ch c ch n “Thà t kinh Tân hôn nhân b ngưng l i. M t th i gian ng n sau, Qur’an can thi p
Ư c còn hơn là d y cho ph n ”, và “Qu th t là không b t vào; L i yêu c u c a Khawla ư c ch p nh n. Câu kinh thiêng
bu t cho ngư i àn ông d y cho con gái mình kinh Tân Ư c.” liêng ã hu b phong t c b t h p lý này. M t chương c a
[8] Qur’an có tên "Almujadilah" hay "Ngư i Ph n Khi u N i"
ư c t tên sau s vi c này:
Quan i m c a St. Paul trong kinh Tân ư c trong th i hi n i
không m y sáng s a hơn:
L K J I H G F E D C B A {XW
“Hãy làm như trong c H i thánh c a các thánh , àn bà ph i
nín l ng trong nhà th . H không ư c phép nói, nhưng ph i ١: د ا z TSRQ P ON M
ph c tùng như lu t pháp d y. N u h mu n h c khôn i u gì,
thì m i ngư i trong ám h ph i h i ch ng mình nhà; b i vì Allah phán: “Ch c ch n Allah ã nghe l i nói c a ngư i ph
àn bà nói trong nhà th là áng h th n” (I Corinthians 14:34- n (tên Khawlah bint Tha’labah) ã khi u n i v i Ngư i
35). (Muhammad) v vi c ngư i ch ng c a bà (tên Aus bin As-
Samit) và than th v i Allah; và Allah nghe l i i tho i gi a
19 20
11. hai ngư i (Muhammad và bà). Qu th t, Allah H ng Nghe và “N u m t ph n có kinh nguy t i qua hai ngư i àn ông,
H ng Th y (m i vi c).” (Qur’an 58:1) n u khi ó là lúc cô ta m i có kinh thì m t trong hai ngư i s
ch t, nguyên nhân do t cô ta, và n u cô ta s p h t kinh nguy t
Ngư i ph n theo quan ni m c a Qur’an có quy n tranh cãi thì cô ta s gây ra s xung t gi a h ” (bPes. 111a.)
th m chí v i b n thân Nabi . Không ai có quy n ch th cho cô
ta gi im l ng. Cô ta không bu c ph i coi ch ng mình là ngu n Hơn th n a, ch ng c a ph n có kinh b c m vào giáo
tham kh o duy nh t cho các v n lu t và tôn giáo. ư ng Do Thái n u anh ta b v làm cho không trong s ch th m
chí ch là do h t b i dư i chân cô y. M t linh m c (th y tu) có
6.PH N KHÔNG TRONG S CH? v , con gái hay m ang trong kỳ kinh không th c kinh
thánh ư ng [10]. Dĩ nhiên nhi u ph n Do Thái v n nói v
Lu t và các quy nh c a Do Thái coi ngư i ph n khi có kinh nguy t như "s nguy n r a" [11].
kinh nguy t c c kỳ h n ch . Kinh C u ư c coi b t kỳ ph n
nào ang có kinh nguy t là không trong s ch và t i l i. Hơn Islam không coi ph n có kinh mang b t kỳ m t lo i "không
n a, s không trong s ch c a cô ta còn "gây nhi m" cho c trong s ch truy n nhi m" nào. Cô ta không ph i lo i "không th
ngư i khác. B t c ai hay cái gì cô ta ch m vào u tr nên ch m vào ư c" hay "b nguy n r a". Cô ta v n s ng cu c s ng
không s ch trong m t ngày: bình thư ng ch v i m t h n ch : c p v ch ng không ư c
phép quan h tình d c trong th i gian v có kinh. B t kỳ s ti p
"Khi nào m t ngư i n có kinh nguy t, ph i ch u ô u trong xúc nào khác gi a hai v ch ng u ư c phép. Ph n có kinh
b y ngày, h ai ng n ngư i, s b ô u n chi u t i. Phàm ư c mi n m t s nghi th c như c u nguy n hàng ngày và nh n
v t gì ngư i n m hay ng i trên trong lúc mình không s ch, s b chay trong chu kỳ c a mình.
ô u . Ai ng n giư ng ngư i, ph i gi t qu n áo mình, t m
trong nư c, và b ô u n chi u t i. Ai ng n v t gì ngư i 7. LÀM CH NG
ã ng i trên, ph i gi t qu n áo mình, t m trong nư c, và b ô u
n chi u t i. N u có v t gì nơi giư ng, ho c trên ngư i M t v n n a mà Qur’an và Kinh Sách không ng tình v i
ng i, h ai ng n, s b ô u n chi u t i." (Lev. 15:19-23) nhau là v n ph n làm ch ng. úng là Qur’an ã ch th
cho các tín gi i quy t các giao d ch tài chính c n hai nhân
Do b n ch t "ô nhi m", ph n có kinh th nh tho ng b "tr c ch ng nam ho c m t nhân ch ng nam và hai nhân ch ng n :
xu t" tránh kh năng ti p xúc v i cô ta. Cô ta ư c g i n
m t nhà c bi t g i là "nhà b n" trong th i gian cô ta không
s ch [9]. Talmud coi ph n có kinh là "tai ho " th m chí khi
không ti p xúc:
21 22
13. ph n không tư cách làm nhân ch ng. ây c n chú ý là nh ng chuy n gây cho nó m t danh giá, mà r ng: Tôi không
câu chuy n ư c k l i trong Genesis 18:9-16 ã ư c nh c t i th y con gái ông còn trinh. Và ây là b ng ch ng v trình ti t
hơn m t l n trong Qur’an mà không h có i m nào Sarah nói c a con gái tôi. R i cha m s tr i áo-x ng nàng trư c m t các
d i (Qur’an 11:69-74, 51:24-30). trư ng lão c a thành ó. B y gi các trư ng lão thành ó s b t
ngư i ch ng mà ánh ph t, và b i vì có gièm pha m t ngư i
phương Tây Thiên Chúa giáo, c lu t giáo h i và lu t dân ng trinh c a Israel, nên s ph t ngư i trăm ng ti n b c và
s ngăn c m ph n làm ch ng cho n t n cu i th k trư c. trao cho cha cô gái. Nàng s ti p t c làm v ngư i ó, và ngư i
[14]. ch ng không ư c phép u i nàng i ngày nào ngư i ch ng
còn s ng. Nhưng n u chuy n ngư i ch ng nói là th t, nàng
Theo Kinh sách, n u àn ông bu c t i v không trong s ch, không còn trinh, thì các trư ng lão ph i d n nàng ra n c a
l i khai c a v s không ư c xem xét. Ngư i v b bu c t i thì nhà cha nàng, và àn ông c a thành ph s ném á cho nàng
ph i ch u th thách. Trong th thách này, ngư i v im tv i ch t, vì nàng có ph m t i gian ác t i Israel, mà hành dâm trong
m t nghi th c ph c t p và nh c nhã mà ư c cho là ch ng nhà cha mình. y, ngươi s làm trong s ch kh i cái ác trong s
minh cô ta có t i hay vô t i (Num. 5:11-31). N u th y cô y có các ngươi.” (Deuteronomy 22:13-21)
t i sau s th này, cô ta s b x t hình. N u th y cô ta vô t i,
ngư i ch ng s không b ph t vì hành vi sai trái i v i v . 8. NGO I TÌNH
Bên c nh ó, n u ngư i àn ông l y v và sau ó bu c t i cô Ngo i tình b coi là m t t i trong t t c các tôn giáo. Kinh
y không trinh tr ng, l i khai c a cô y s không ư c tính n. Sách ph t t hình cho c ngư i ngo i tình nam và n :
Cha m cô y ph i mang n b ng ch ng v s trinh tr ng c a
cô trư c nh ng ngư i cao tu i trong làng. N u cha m không “N u ngư i nào ph m t i tà dâm cùng v c a ngư i khác, hay
th ch ng minh s vô t i c a con gái mình, cô ta s b ném á là ph m t i tà dâm cùng v ngư i lân c n mình, ngư i nam
n ch t trư c nhà c a ngư i cha. N u cha m ch ng minh cùng ngư i n ó u ph i b x t ” (Lev. 20:10).
ư c s vô t i c a cô y, ngư i ch ng s ch b ph t trăm ng
ti n b c và anh ta không th li d v cho n khi ch t: Islam cũng ph t ngang nhau v i ngư i ngo i tình nam và n
“Khi m t ngư i nam ã cư i v , ăn cùng nàng, r i sau l i
ghét i, phao cho nh ng chuy n khi n nàng m t danh giá, và W V U T SR Q P O N M L K {XW
gièm pha nàng, mà r ng: ‘Tôi có l y cô y, khi ã n g n, th y
không còn trinh’, bây gi cha m cô s l y và bày ra nh ng f e d c b a` _ ^ ] [ Z Y X
b ng ch ng cô y còn trinh trư c m t các trư ng lão thành ph
ó. Cha cô y s nói v i các trư ng lão r ng: ‘Tôi có g con gái ٢ :ا ر zg
cho ngư i này làm v , mà ngư i l i ghét nó. Này ngư i phao
25 26
14. Allah phán: " i v i ngư i ph n và ngư i àn ông m c t i v i ch ng. [15] ó là, n u m t àn ông quan h v i m t ph n
zina (gian dâm), hãy ánh c hai m t trăm roi và ch ng ã có ch ng thì anh ta vi ph m tài s n c a m t ngư i àn ông
lòng thương h i h trong vi c ch p hành L nh ph t c a Allah khác và s b ph t.
n u các ngư i (th c s ) tin tư ng nơi Allah và Ngày Phán Xét
cu i cùng. Và hãy m i m t s ngư i tin tư ng n ch ng ki n T i ngày nay Israel, n u m t ngư i àn ông có v t cho
vi c tr ng ph t hai (t i nhân này)" (Quran 24:2). phép mình quan h ngoài hôn nhân v i m t ph n chưa ch ng,
con c a ông ta v i ngư i ph n ó ư c coi là h p pháp.
Tuy nhiên, nh nghĩa c a Qur’an v ngo i tình r t khác v i Nhưng n u m t ph n có ch ng có quan h v i àn ông khác
nh nghĩa c a Kinh sách. Theo Qur’an, ngo i tình là s bao dù có v hay chưa thì con c a cô ta v i ngư i này không nh ng
g m m t ngư i àn ông ho c ngư i àn bà ã l p gia ình v i b t h p pháp mà còn b coi là con hoang và b c m cư i b t kỳ
m t ngư i ngoài hôn nhân. Kinh sách ch coi ngư i ngoài hôn ngư i Do Thái nào tr ngư i c i o và cư i con hoang khác.
nhân c a ngư i àn bà có gia ình là ngo i tình. S c m này truy n cho mư i i con cháu c a a tr t i khi s
hư h ng c a ngo i tình ư c coi là y u i. [16]
“Khi ngư i ta g p m t ngư i nam n m cùng m t ngư i n có
ch ng, thì ngư i nam luôn v i ngư i n , c hai u ph i b M t khác, Qur’an không bao gi coi b t kỳ ngư i ph n nào
ch t. y, ngươi s làm trong s ch kh i cái ác t Israel” (Deut. là s h u c a b t kỳ àn ông nào. Qur’an hùng h n mô t m i
22:22). quan h gi a hai v ch ng như sau:
Theo nh nghĩa c a Kinh sách, n u m t ngư i àn ông có gia
ình ng v i m t ngư i ph n chưa có gia ình thì không b ~ } | { z y{XW
coi là t i ph m. Ngư i àn ông có gia ình quan h ngoài hôn
nhân v i m t ph n c thân thì không ph i là ngo i tình, z
ngư i ph n c thân cũng không ph i là k ngo i tình. T i ٢١ :ا وم
ngo i tình ch x y ra khi m t àn ông, có gia ình hay c thân,
ng v i m t ph n có gia ình. Trong trư ng h p này, àn ông Allah phán: “Và trong Ayat (D u hi u) c a Ngài có i u này:
b coi là ngo i tình th m chí khi anh ta chưa có gia ình và ph Ngài ã t o t b n thân c a các ngư i nh ng ngư i v cho các
n b coi là ngo i tình. Nói tóm l i, ngo i tình là b t kỳ quan h ngư i các ngư i s ng an lành v i h và Ngài ã t gi a
tình d c nào trái phép liên quan n ph n có gia ình. Quan các ngư i tình yêu thương và lòng bao dung. Qu th t, nơi s
h ngoài hôn nhân c a àn ông có gia ình th c ch t không vi c ó là nh ng Ayat (D u hi u) cho m t s ngư i bi t ng m
ph i là m t t i trong Kinh sách. Vì sao có hai chu n o c? nghĩ.” (Qur’an 30:21).
Theo b Bách khoa v Do Thái giáo, v ư c coi là s h u c a
ch ng và ngo i tình t o ra m t vi ph m c quy n c a ch ng
v i cô y; ngư i v khi là s h u c a ch ng không có quy n gì
27 28
16. các l i th nghiêm tr ng mà các ngư i ã ph m. Hãy coi ch ng 10.TÀI S N C A V
l i th c a các ngư i” (Qur’an 5:89)
Ba tôn giáo chia s m t c tin không th lay chuy n v t m
B n o c a Nabi , nam và n , thư ng ích thân th v lòng quan tr ng c a hôn nhân và cu c s ng gia ình. Các tôn giáo
trung thành v i Ngư i. Ph n cũng như nam gi i có th t này cũng ng tình v vai trò u tàu c a ngư i ch ng trong gia
thân n ch Ngư i và th : ình. Tuy nhiên, s khác nhau hi n nhiên t n t i gi a ba tôn
giáo v gi i h n c a vai trò u tàu này. Truy n th ng Do Thái
K J I H G F E D C B A {XW - Thiên Chúa không gi ng v i Islam, h u như m r ng vai trò
này c a ngư i ch ng vào vi c s h u ngư i v
XWV UTSRQPON ML
Truy n th ng Do Thái v vai trò c a ngư i ch ng i v i
ngư i v có g c r t quan ni m anh ta s h u cô ta như s h u
e dc b a ` _^ ] [ Z Y
nô l . [19] Quan ni m này là lý do ng sau vi c chu n kép
trong lu t v ngo i tình và ng sau kh năng c a ch ng bãi b
١٢ : ا z i h gf l i th c a v . Quan ni m này là lý do t ch i không cho v
ki m soát tài s n c a cô y hay ngu n thu nh p c a cô y. Ngay
Allah phán: "H i Nabi (Muhammad!) Khi nh ng ngư i ph n sau khi ph n Do Thái k t hôn, cô ta hoàn toàn m t quy n
tin tư ng n g p Ngươi xin tuyên th (Bay’ah) v i Ngươi, ki m soát tài s n và ngu n thu c a mình vào tay ch ng. Giáo sĩ
g m vi c h s không gán chung v i Allah b t c cái gì (trong Do Thái ã kh ng nh quy n c a ch ng v i tài s n c a v như
vi c th ph ng Ngài), và s không ăn c p, và s không ngo i m t h qu c a quy n s h u ngư i v : "Vì ngư i ó có quy n
tình (hay thông gian), và s không gi t con c a h , và s không s h u ngư i ph n thì sao h l i không s h u tài s n c a cô
nói x u k khác, c tình b a t i u gian d i gi a tay và chân ta?", và "Vì anh ta giành ư c ngư i ph n thì vì sao không
c a h (cho r ng con ngo i tình là con c a ch ng), và s không giành luôn ư c tài s n c a cô y?" [20] Do v y, hôn nhân làm
b t tuân Ngươi (Muhammad) v i u gì t t (Ma’ruf) thì hãy cho ngư i ph n giàu nh t tr nên không m t xu dính túi.
ch p nh n l i tuyên th (Bay’ah) c a h và hãy xin Allah tha Talmud mô t tình hình tài chính c a m t ngư i v như sau:
th cho h . Qu th t, Allah H ng Tha Th , R t M c Khoan
Dung." (Qur’an 60:12). “Làm sao mà ph n có th có th gì; b t c th gì c a cô y
u thu c v ch ng cô ta? Nh ng gì c a anh ta là c a anh ta và
àn ông không th th thay m t cho con gái hay v . H cũng nh ng gì c a cô ta thì cũng là c a anh ta… Thu nh p c a cô ta
không th v c b l i th con cái hay v . và nh ng gì cô ta có th tìm th y trên ph cũng là c a anh ta.
Nh ng v t trong nhà, th m chí là nh ng m u bánh mì trên
bàn là c a anh ta. N u cô ta m i khách n nhà và cho anh ta
ăn, cô ta ã ăn tr m c a ch ng mình…” (San 71a, Git 62 a)
31 32
17. B n ch t c a v n là tài s n c a ph n Do Thái có nghĩa là lu t giáo h i nhà th , ngư i v có quy n l y l i c a h i môn
h p d n ngư i c u hôn. M t gia ình Do Thái có th chia c a mình n u cu c hôn nhân b h y b tr khi cô ta ph m l i
cho con gái h m t ph n t c a cha dùng làm c a h i môn ngo i tình. Trong trư ng h p này, cô ta m t quy n v c a
khi k t hôn. C a h i môn này làm cho con gái Do Thái tr h i môn n m trong tay ngư i ch ng. [24] Dư i lu t giáo h i và
thành gánh n ng khó ch u cho cha h . Ngư i cha ph i nuôi lu t dân s , ph n Thiên Chúa giáo có ch ng châu Âu hay
n ng con gái hàng năm và sau ó chu n b k t hôn cho cô ta M b m t quy n v tài s n t i t n cu i th k 19 u th k 20.
b ng vi c cung c p c a h i môn to l n. Do v y, m t cô gái Ví d , quy n c a ph n dư i lu t c a Anh Qu c ư c biên
trong gia ình Do Thái là kho n n và không tài s n. [21] so n và công b năm 1632. “Nh ng quy n này’ bao g m: “Cái
Kho n n này gi i thích vì sao s ra i c a m t bé gái không gì ngư i ch ng có thu c s h u c a anh ta. Cái gì ngư i v có
ư c ca t ng v i ni m vui trong xã h i Do Thái xưa (xem ph n thu c quy n s h u c a ch ng”. [25] Ngư i v không ch m t
“Con gái áng h th n?”. C a h i môn là quà t ng ám cư i tài s n sau khi k t hôn, mà còn m t nhân ph m c a mình.
dâng lên chú r dư i d ng thuê mư n. Ngư i ch ng có th hành Không có hành ng nào c a cô ta có giá tr pháp lý. Ch ng cô
ng như ch s h u th c t c a h i môn nhưng anh ta không ta có th bác b b t kỳ s mua bán hay quà t ng nào c a cô ta
th bán nó ư c. Cô dâu có th m t quy n ki m soát c a h i khi không g n li n giá tr pháp lý. Ngư i nào có h p ng v i
môn vào th i i m hôn nhân. Hơn n a, cô ta có b n ph n làm cô ta b coi là t i ph m vì tham gia vào m t s gian l n. Hơn
vi c sau khi k t hôn và t t c thu nh p c a cô y u n tay n a, cô ta không th ki n ho c b ki n dư i tên c a mình, cũng
ngư i ch ng n áp s cưu mang c a ngư i ch ng mà ó là không th ki n ch ng mình. [26] M t ph n có ch ng b i
nghĩa v c a anh ta. Cô ta ch có th l y l i tài s n c a mình x như m t a tr dư i con m t c a lu t. ơn gi n ngư i v
trong hai trư ng h p: li d ho c ch ng ch t. N u cô ta ch t thu c v ch ng và do ó cô ta m t tài s n, nhân cách pháp lý và
trư c, anh ta s th a k tài s n c a cô. Trong trư ng h p ch ng tên h . [27]
ch t, v có th l y l i tài s n trư c khi cư i nhưng cô ta ư c
quy n th a k b t kỳ ph n nào trong tài s n s h u b i ngư i Islam, t th k th 7 ã trao cho ph n có ch ng quy n cá
ch ng quá c . Ph i nói thêm r ng chú r cũng ph i t ng quà nhân c l p mà Do Thái - Thiên Chúa giáo Tây phương g n
cư i cho cô dâu, nhưng anh ta là ch s h u th c t c a món ây m i có. Trong Islam, cô dâu và gia ình cô y không có
quà này ch ng nào h còn là v ch ng. [22] b n ph n t ng chú r b t c th gì. Cô gái trong gia ình
Muslim không ph i là c a n . Ph n ư c Islam cao n
Thiên Chúa giáo cho t i g n ây v n theo c tin gi ng như m c cô ta không c n ph i t ng quà h p d n ngư i ch ng
c a Do Thái giáo. C trong lu t tôn giáo và dân s ch La tương lai. ó là chú r ph i t ng quà cô dâu m t món quà cư i.
Mã thiên chúa giáo (sau Constantine) òi h i s tho thu n tài Món quà này ư c coi là tài s n c a cô y và chú r ho c gia
s n như m t i u ki n công nh n hôn nhân. Các gia ình ình cô dâu không có ph n ho c không ư c ki m soát nó.
d m h i con gái tăng d n c a h i môn và k t qu là àn ông có Ngày nay trong m t s xã h i Muslim, quà cư i b ng kim
xu th cư i v s m hơn trong khi các gia ình hoãn cư i cho cương tr giá hàng trăm ngàn ô la không ph i là hi m. [28]
con gái mu n hơn so v i phong t c thông thư ng. [23] Dư i Món quà cư i v n là c a cô dâu th m chí n u sau này cô y li d
33 34
18. i n a. Ngư i ch ng không ư c phép chia ph n tài s n c a v d v mà không ph i vì c ngo i tình, thì ngư i y làm cho v
tr khi cô y ng ý t ng. [29] Qur’an ã phán v v trí c a nó mình thành ngư i ngo i tình; l i n u ngư i nào cư i àn bà b
v v n này r t rõ ràng: ly d , thì cũng ph m t i ngo i tình" (Matthew 5:32). Ý ki n
không tho hi p này, không còn nghi ng , là phi hi n th c. Nó
th a nh n tr ng thái c a s hoàn thi n o c mà xã h i loài
{XW ngư i không bao gi t ư c. Khi c p v ch ng nh n ra r ng
cu c s ng hôn nhân c a h không th c u vãn n i thì s c m ly
٤ :ء ا z £¢¡ d s không mang l i i u t t p nào cho h . Ép bu c v ch ng
không h p nhau ph i chung s ng cùng nhau trái v i ý mu n c a
Allah phán: “Và hãy t ng cho các ngư i v ti n cư i b t bu c h s không hi u qu và không h p lý. Không ng c nhiên vi c
(Mahr) c a h . Nhưng n u h vui lòng t ng l i m t ph n nào th gi i Thiên Chúa giáo ã bu c ph i ng h vi c ly d .
cho các ngư i, thì hãy hoan h hư ng nó m t cách b ích.”
(Qur’an 4:4) Do Thái m t khác cho phép ly d th m chí không c n nguyên
nhân. Kinh C u ư c trao cho ngư i ch ng quy n ly d v th m
Tài s n và thu nh n c a v hoàn toàn n m trong quy n ki m chí ch c n anh ta không thích cô y n a:
soát c a cô y và ch cô y ư c s d ng vì nuôi dư ng v con
là nghĩa v c a ch ng. [30] Dù ngư i v có giàu n âu thì cô “Khi m t ngư i àn ông cư i v , n u nàng làm ngư i ph t
ta không có b n ph n hành ng như ngư i ng chu c p cho lòng b i ngươi th y nơi nàng m t s không ng n nào, thì
gia ình tr khi cô y t nguy n làm như v y. V ho c ch ng ngư i ư c vi t m t t ơn ly d , trao vào tay nàng, u i kh i
th a k c a nhau. Hơn n a, m t ph n có ch ng trong Islam nhà mình. Khi nàng ã ra kh i nhà ngư i, i làm v m t ngư i
gi quy n pháp lý cá nhân c l p và gi nguyên tên h . [31] khác, n u ngư i ch ng th hai l i ghét nàng, vi t cho m t t
M t th m phán ngư i M có l n bình lu n v quy n c a ph n ơn ly d , trao vào tay nàng và u i kh i nhà mình, hay là
Muslim nói r ng: "Qu th t ph n gi ng như m t tr i, vì cô ta ngư i ch ng th hai này ch t i, thì ngư i ch ng th nh t là
c l p, và cô ta gi ư c quy n pháp nhân c a mình, và tên h ngư i ã u i nàng i, không ư c phép l y l i nàng làm v ,
c a dòng h mình, m c cho cô ta có th cư i n mư i l n” sau khi nàng b ô u ” (Deut. 24: 1-4).
[32]
Các câu kinh trên gây ra m t s tranh lu n áng k gi a các
11. LY D h c gi Do Thái vì s b t ng c a h vư t kh i s gi i nghĩa
c a t "làm ph t lòng", "s không ng n" và "s không
Ba tôn giáo có quan i m khác nhau áng k v ly d . Thiên thích" ư c nêu trong các câu kinh. Talmud ghi l i nh ng ý
Chúa giáo hoàn toàn ghê t m vi c ly d . Kinh Tân ư c ng h ki n khác nhau c a h :
rõ ràng tính b n v ng c a hôn nhân. Jesus (Nabi Ysa) ư c
cho là ã nói: "Song ta phán cùng các ngươi: n u ngư i nào ly
35 36
19. "Trư ng phái Shammai cho r ng àn ông không nên ly d v m t ngư i àn ông l y v và s ng v i cô ta trong mư i năm và
tr khi anh ta phát hi n l i c a cô y trong m t s hành vi tình không sinh con, anh ta ph i ly d cô y" (Yeb 64a)
d c, trong khi trư ng phái Hillel nói anh ta có th ly d cô y
th m chí n u cô y ơn thu n ch n u h ng m t món ăn. Giáo sĩ M t khác, ngư i v không th phát ơn ly d dư i lu t Do
Akiba nói anh ta có th ly d cô y th m chí n u anh ta tìm th y Thái. M t ngư i v Do Thái tuy nhiên có th th nh c u quy n
m t ph n khác p hơn v " (Gittin 90 a-b). ly d trư c toà án Do Thái v i lý do rõ ràng. Có r t ít lý do
ngư i v ư c ra th nh c u ly d . Nh ng lý do này là:
Kinh Tân ư c i theo quan i m c a Shammaites ( ) trong ch ng b d t t hay b nh da li u, ch ng không hoàn thành trách
nhi m hôn nhân c a mình… Toà ph i ng h l i th nh c u ly d
khi lu t Do Thái theo quan i m c a Hillelites (^ ) và Akiba
c a v nhưng không th h y cu c hôn nhân. Ch có ngư i
( )[33]. Vì quan i m Hillelites chi m ưu th nên nó tr thành ch ng có th h y cu c hôn nhân b ng cách ưa cho v ơn ly
truy n th ng không th phá v c a lu t Do Thái trao cho ngư i d . Toà có th tr ng ph t roi, ph t ti n, b tù và rút phép thông
ch ng quy n t do ly d v mà không c n lý do. Kinh C u ư c công c a anh ta bu c anh ta ưa ơn ly d cho ngư i v . Tuy
không ch cho ngư i ch ng quy n ly d ngư i v "làm ph t nhiên, n u ông ch ng bư ng b nh thì s t ch i ly d v và gi
lòng", nó còn coi vi c ly d m t "ngư i v t i" là m t nhi m v : cô ta g n li n v i mình vô h n nh. T i t hơn n a, anh ta có
th b rơi cô ta mà không ly d và cô ta tr ng thái không
“M t ngư i v t i mang n s nh c nhã, cái nhìn th t v ng, k t hôn, không ly d . Anh ta có th cư i ngư i ph n khác hay
và trái tim b thương. U o i bàn tay và y u t u g i là ngư i th m chí s ng cùng và có con v i b t kỳ ph n c thân nào
àn ông có v không làm anh ta h nh phúc. Ph n là ngu n mà không c n k t hôn (nh ng a tr này ư c coi là h p pháp
g c c a t i l i, và qua cô ta chúng ta t t c u ch t. ng theo lu t Do Thái). Ngư i v b b rơi m t khác không th cư i
l i m t thùng ch a b th ng gây nên ch y nh gi t hay cho b t kỳ ngư i nào khác vì cô ta v n có ch ng theo pháp lu t và
phép m t ngư i v t i nói cái gì cô ta mu n. N u cô ta không không th s ng v i ngư i àn ông khác vì cô ta s b coi là
ch p nh n s ki m soát c a ngươi, hãy ly d cô ta và u i cô ta ngo i tình và a tr sinh ra t s k t h p này s b coi là b t
i” (Ecclesisticus 25:25) h p pháp cho mư i i. Ph n trong tình th như v y ư c coi
là agunah (ph n b trói bu c). [34] Ngày nay M có kho ng
Talmud ã ghi l i vài hành ng c th c a v mà bu c ngư i 1000 t i 1500 ph n Do Thái là agunah, trong khi Israel con
ch ng ph i ly d h : "N u cô ta ăn u ng ngoài ư ng, trong s này có th lên n 16000. Ngư i ch ng có th t ng ti n v
m i trư ng h p giáo sĩ Meir nói r ng cô ta áng b li d " (Git. hàng ngàn ô la i l y ly d . [35]
89a).
Islam có l p trư ng n m gi a Do Thái giáo và Thiên Chúa
Talmud cũng b t bu c ly d ngư i v vô sinh (ngư i không giáo v ly d . Hôn nhân trong Islam là m t giao kèo h p pháp
sinh con trong mư i năm): Giáo sĩ c a chúng ta d y r ng: “N u hóa và không nên b phá v tr khi có các lý do thuy t ph c.
Các c p v ch ng ư c d y b o theo u i t t c bi n pháp
37 38
21. Nói tóm l i, Islam ban cho ph n m t s quy n hơn nh ng "M t ngư i àn ông có c tin không ư c căm ghét ngư i
ngư i khác: cô y có th k t thúc hôn nhân b ng Khula' và cô ta ph n có c tin. N u anh ta không thích m t trong các c
có th yêu c u ly d trư c toà. Ngư i v Muslim không bao gi i m c a cô y thì cô y s ư c hài lòng b i ngư i khác"
b bó bu c b i ngư i ch ng ngoan c . Nh ng quy n này ã lôi (Muslim).
kéo ph n Do Thái ang s ng trong xã h i Islam xưa kia vào
th k th 7 tìm ki m ơn ly d t ngư i ch ng Do Thái toà Thiên S cũng nh n m nh r ng nh ng ngư i Muslim t t
án Muslim. Giáo sĩ công b r ng gi y t này không h p l . nh t là nh ng ngư i i x t t nh t v i v c a h :
k t thúc thông l này, giáo sĩ cho các quy n và c ân cho ph
n Do Thái c làm suy y u s h p d n c a toà án Muslim. "Nh ng ngư i có c tin t ra có c tin hoàn h o là nh ng
Ph n Do Thái s ng các nư c Thiên Chúa giáo không ư c ngư i có c tính t t nh t và nh ng ngư i t t nh t là nh ng
trao b t kỳ c ân nào tương t vì lu t La mã v ly d không có ngư i t t nh t i v i v c a h ." (Tirmidthi).
gì h p d n hơn lu t Do Thái. [38]
Tuy nhiên, Islam là m t tôn giáo th c t và nó công nh n r ng
Hãy t p trung s chú ý vào cách mà Islam không khuy n có các hoàn c nh trong ó hôn nhân bên b v c c a s s p
khích ly d . Thiên S ã nói v i các tín có c tin r ng: . Trong nh ng trư ng h p như v y, m t l i khuyên v lòng
"Trong s t t c các hành ng ư c phép, ly d là hành ng t t hay ki m ch b n thân không ph i là gi i pháp thi t th c. Do
áng ghét nh t v i Thư ng " (Abu Dawood). v y, ph i làm gì c u vãn hôn nhân trong các trư ng h p
này? Qur’an cho m t s l i khuyên thi t th c cho v ho c
M t ngư i àn ông Muslim không nên ly d v ch vì anh ta ch ng có ch ng ho c v mình m c l i. V i ngư i ch ng mà các
không thích nàng. Qur’an d y àn ông Muslim i x t t v i v hành ng c a sai trái c a v e do n hôn nhân, Qur’an ưa
th m chí trong trư ng h p có c m giác lãnh m hay không ra b n lo i l i khuyên c th trong các câu kinh sau:
thích:
] [ Z Y X{XW
» º ¹ ¸ ¶ ´ ³{XW
i h gf e d c b a `_ ^
١٩ :ء اz ÂÁÀ¿¾½¼
tsrq ponmlk j
Allah phán: “… hãy s ng chung v i h m t cách t t b i vì
n u các ngươi ghét h thì có l các ngươi ghét m t i u mà - ٣٤ :ء اz~ } | { z y x w v u
Allah ã ban nhi u cái t t lành trong ó.” (Qur’an 4:19). ٣٥
Thiên S Muhammad d y i u tương t :
41 42
22. Allah phán: “… và i v i các bà (v ) mà các ngươi s h Hơn n a, Thiên S c a Islam ã ch trích b t kỳ s ánh
th t ti t và bư ng b nh, (trư c h t) hãy c nh cáo h , (k ó) t p vô lý nào. M t s bà v Muslim phàn nàn v i Ngư i r ng
ch i ăn n m v i h , và (cu i cùng) ánh h (nh tay); b i th , h b ch ng ánh. Nghe th y i u này, Thiên S tuyên b d t
n u h ch u nghe theo các ngư i thì ch ki m chuy n (r y rà) khoát r ng:
v i h b i vì Allah R t T i Cao, R t Vĩ i. - Và n u các ngư i
s hai (v ch ng) thôi nhau, hãy m i m t v tr ng tài c a gia “Nh ng ngư i làm như v y ( ánh v ) không ph i là nh ng
ình bên ch ng và m t v tr ng tài c a gia ình bên v n hòa ngư i t t nh t trong các anh” (Abu Dawood).
gi i. N u hai ng mu n hòa thu n, thì Allah s gi i hòa hai
ngư i tr l i...” (Qur’an 4:34-35). C n ph i nh r ng v i m này Thiên S cũng nói:
Ba l i khuyên u ư c th trư c. N u không thành công thì “Ngư i t t nh t trong s các anh là ngư i t t nh t i v i gia
tìm s tr giúp c a hai gia ình. C n ph i chú ý r ng, trong s ình c a anh, và tôi là ngư i t t nh t trong s các anh i v i
sáng t c a các câu kinh trên, ánh ngư i v b t tr là m t cách gia ình tôi”(Tirmidthi).
t m th i ư c dùng như là s l a ch n th ba trong trư ng h p
c c kỳ c n thi t v i hy v ng nó s là phương thu c cho vi c Thiên S ã khuyên m t ph n Muslim tên là Fatimah bint
làm sai trái c a v . N u cách này hi u qu , ngư i ch ng không Qais ng cư i m t ngư i àn ông vì ông này ư c bi t là ánh
ư c phép ti p t c qu y r y v như ã nói rõ trong câu kinh. ph n :
N u nó không giúp gì ư c, ngư i ch ng v n không ư c phép
dùng cách này lâu hơn và con ư ng cu i cùng c a s hoà gi i Tôi t i ch Thiên S và nói: “Abul Jahm và Mu'awiyah ã
v i s tr giúp c a gia ình s ư c dùng. c u hôn tôi. Thiên S (b ng cách khuyên gi i) ã
nói:“Mu'awiah thì r t nghèo còn Abul Jahm thư ng ánh ph
Thiên S Muhammad ã ch d n cho các ông ch ng n " (Muslim).
Muslim r ng h không nên trông c y vào các cách này tr các
trư ng h p r t nghiêm tr ng như ngư i v có hành vi dâm d c. Ph i chú ý r ng Talmud ng h vi c ánh v như s tr ng
Th m chí trong các trư ng h p này, hình ph t nên nh nhàng và ph t v i m c ích k lu t. [39] Ngư i ch ng không b gi i h n
n u ngư i v ã ch a r i thì ngư i ch ng không ư c phép trong các trư ng h p nghiêm tr ng như dâm d c công khai.
ch c t c v n a: Anh ta ư c phép ánh v th m chí n u v t ch i làm công
vi c n i tr . Hơn n a, anh ta không b gi i h n ch dùng các
Thiên S nói:“Trong trư ng h p h m c t i dâm d c, b n hình ph t nh nhàng. Anh ta ư c phép p tan s bư ng b nh
có th h m t mình trên giư ng và ph t nh nhàng. N u h c a v b ng vi c ánh roi hay b ói cô y. [40]
bi t nghe l i thì không ch ng l i h b ng b t kỳ cách nào n a”
(Tirmidthi) V i nh ng ngư i v mà các vi c làm sai trái c a ch ng làm
cho cu c hôn nhân g n v , Qur’an cho các l i khuyên sau:
43 44
23. K J I H G F E D C B A {XW 12. NGƯ I M
Kinh C u ư c trong m t s ch ra l nh i x v i cha m t
١٢٨ :ء اz SRQ PONML
t và chu áo và ch trích nh ng ngư i làm cha m m t danh
Allah phán: “Và n u ngư i v s ngư i ch ng i x tàn t d . Ví d , "Khi m t ngư i nào ch i cha m ng m mình, thì ph i
ho c b b rơi, thì hai ng không có t i n u ch u hoà gi i v i b x t " (Lev. 20:9) và "Con khôn ngoan làm vui v cha nó;
nhau; và hoà gi i luôn luôn là (m t gi i pháp) t t...” (Quran còn a ngu mu i khinh b m mình" (Proverbs 15:20).
4:128).
Dù m t s nơi ch nói kính tr ng ngư i cha, ví d : "Con khôn
Trong trư ng h p này, ngư i v ư c khuyên i tìm s hòa ngoan nghe s khuyên d y c a cha" (Proverbs 13:1), nhưng
gi i v i ch ng (có hay không có s tr giúp c a gia ình). áng chưa bao gi nói ch kính tr ng m . Hơn n a, không có s nh n
chú ý là Qur’an không khuyên v s d ng n hai phương sách m nh c bi t nào v i x t t v i m như m t d u hi u c a
là tránh quan h tình d c và ánh p. Lý do cho s khác bi t vi c ánh giá cao s ch u ng to l n c a ngư i m trong vi c
này có th là b o v ngư i v kh i các ph n ng b o l c t sinh con và cho con bú. Bên c nh ó, ngư i m không h ư c
ch ng cư x không úng n. Nh ng ph n ng b o l c như v y th a k t con cái như ngư i cha. [42]
s t n h i c ngư i v và hôn nhân ch không mang l i i u t t.
M t s h c gi Muslim ngh r ng tòa án có th thay m t Th t khó nói r ng kinh Tân ư c là m t kinh thánh kêu g i
ngư i v áp d ng các phương sách này ch ng l i ngư i ch ng. kính tr ng ngư i m . Trái l i, ngư i ta có n tư ng r ng kinh
ó là toà án u tiên khi n trách ngư i ch ng b t tr , sau có Tân ư c coi vi c i x t t v i ngư i m là m t i u ngăn
c m anh ta ng n giư ng c a v và cu i cùng thi hành vi c tr trên con ư ng n v i Thư ng . Theo kinh Tân ư c,
ánh ph t tư ng trưng. [41] m t ngư i không th tr thành m t con chiên (tín công giáo)
t t x ng áng v i vi c tr thành m t tông c a Giê-su tr khi
Tóm l i, Islam cho các c p v ch ng Muslim l i khuyên có anh ta căm gi n m mình. Nó cho r ng Giê-su ã nói:
tính kh thi hơn c u vãn hôn nhân trong trư ng h p r i lo n
và căng th ng. N u m t trong hai v ch ng hu ho i m i quan “N u có ai n theo ta mà không ghét cha m , v con, anh
h hôn nhân thì ngư i kia ư c Qur’an khuyên làm b t c i u em, ch em mình, và chính s s ng mình n a, thì không ư c
gì có th và hi u qu gi gìn m i liên h thiêng liêng này. làm môn c a ta” (Luke 14:26).
N u t t c các cách u th t b i, Islam cho phép v ch ng chia
tay m t cách yên bình và thân thi n. Hơn n a, kinh Tân ư c mô t m t b c tranh c a Giê-su khác
i hay th m chí b t kính v i ngư i m c a mình. Ví d , khi bà
m n tìm ông trong khi ông ang thuy t giáo cho m t ám
ông, ông không quan tâm n vi c ra ngoài g p bà:
45 46
25. và bi t ơn cha m c a ngươi, cu i cùng nhà ngươi s tr v g p nhân c a m t ngư i th a k như m t nô l . Trong khi o lu t
l i TA.” (Qur’an 31:14). Mosaic con gái ư c phép th a k n u không còn àn ông,
ngư i v không ư c công nh n là ngư i th a k th m chí
Nơi r t c bi t c a ngư i m trong Islam ã ư c mô t hùng trong các i u ki n như v y."[44] Vì sao n thành viên c a gia
h n b i Thiên S Muhammad : ình ư c coi là m t ph n c a di s n gia ình? Giáo sĩ Epstein
ã tr l i: "H ư c s h u - trư c hôn nhân b i ngư i cha;
"M t ngư i àn ông h i Thiên S :"Tôi ph i kính tr ng ai sau hôn nhân b i ngư i ch ng." [45]
nh t?' Thiên S tr l i: "M c a anh". "Và ai ti p theo?"
ngư i àn ông h i ti p. Thiên S tr l i: "M c a anh". "Và Các lu t th a k c a C u ư c ư c nói n trong (Number
ai ti p theo?" ngư i àn ông h i. Thiên S tr l i: "M c a 27:1-11). Ngư i v không có ph n trong di s n c a ch ng,
anh". "Và ai ti p theo?" ngư i àn ông h i. Thiên S tr l i: trong khi anh ta là ngư i th a k u tiên c a cô y, th m chí
"Cha c a anh" (Bukhary và Muslim). trư c c con trai. Ngư i con gái ch có th th a k n u không
còn ngư i th a k nam t n t i. Ngư i m hoàn toàn không ph i
Trong s ít l i giáo hu n c a Islam mà ngư i Muslim v n là ngư i th a k trong khi ngư i cha còn s ng. Bà goá ph và
trung thành tuân theo cho t i ngày nay là i x chu áo v i con gái trong trư ng h p con trai v n còn, phó m c cho ngư i
m . Lòng tôn kính mà các bà m Muslim nh n ư c t con trai th a k nam cung c p. ó là vì sao bà goá ph và bé gái m
và con gái là m u m c. M i quan h n ng m mãnh li t gi a côi thu c s các thành viên nghèo túng nh t c a xã h i Do
các bà m Muslim và con cái c a h cùng v i lòng kính tr ng Thái.
sâu s c mà àn ông Muslim dành cho m c a h thư ng làm
kinh ng c ngư i Tây phương. [43] Thiên Chúa giáo ã hành ng theo cách này trong th i gian
dài. C lu t giáo h i và dân s các nư c theo o Cơ c
13. QUY N TH A K C A PH N không cho con gái cùng chia s v i anh em trai ph n di s n c a
cha. Bên c nh ó, ngư i v b tư c m i quy n th a k . Nh ng
M t trong nh ng khác nhau quan tr ng nh t gi a Qur’an và lu t phi lý này ti p t c t n t i n cu i th k trư c. [46]
C u ư c là quan i m c a chúng v quy n th a k tài s n c a
ph n t ngư i thân qua i. Trong s nh ng ngư i ngo i giáo trư c Islam, quy n th a k
ch h n ch riêng cho nh ng ngư i h hàng nam gi i. Qur’an
Quan i m c a C u ư c ư c mô t ng n g n b i giáo sĩ lo i b t t c phong t c b t công này và cho t t c h hàng n
Epstein: "Truy n th ng liên t c và không b gián o n k t gi i quy n th a k :
nh ng ngày có C u ư c không ưa cho nh ng ngư i ph n
c a gia ình, v và con gái, quy n th a k di s n c a gia ình.
Trong k ho ch th a k c xưa hơn, các n thành viên trong
gia ình ư c coi là m t ph n c a di s n và vì xa v i v i pháp
49 50
26. s ly d và không coi vi c s ng c thân là c tính t t. Do v y,
I H G F E D C B A {XW trong m t xã h i Islam ích th c, cu c s ng gia ình là cu c
s ng bình thư ng và ơn gi n hi m khi có ngo i l . ó là, h u
٧ :ء اz UT S RQ PONMLKJ h t t t c ph n và nam gi i trong tu i k t hôn u l p gia
ình trong xã h i Islam. Trong chân lý c a nh ng th c t này,
Allah phán: “Ngư i àn ông ư c hư ng m t ph n c a gia ngư i ta s ánh giá cao àn ông Muslim nói chung ch u gánh
tài do cha m và bà con g n l i; ngư i àn bà ư c hư ng n ng tài chính l n hơn ph n Muslim và do v y lu t th a k có
m t ph n c a gia tài do cha m và bà con g n l i; dù gia tài ý nghĩa bù p l i s m t cân b ng này do v y cu c s ng xã h i
ó ít hay nhi u – chia ph n u có tính nh t nh” không có chi n tranh gi a gi i và gi a các t ng l p. Sau m t so
(Quran,4:7). sánh ơn gi n gi a quy n và nghĩa v tài chính c a ph n
Muslim, m t ph n Muslim Anh qu c ã k t lu n r ng Islam
Nh ng bà m , ngư i v , con gái và ch em gái Muslim ư c ã i x v i ph n không nh ng công b ng mà còn hào
nh n quy n th a k 1300 năm trư c khi châu Âu công nh n phóng. [47]
nh ng quy n này t n t i. Vi c chia tài s n th a k là m t ch
r ng l n v i r t nhi u chi ti t (Qur’an 4:7,11,12,176). Lu t 14. C NH KHÓ KHĂN C A BÀ GÓA
chung là n gi i ư c hư ng m t n a ph n c a nam gi i tr
trư ng h p m ư c nh n ph n b ng v i cha. Lu t chung này Vì th c t kinh C u ư c không công nh n quy n th a k cho
n u em tách ra riêng bi t kh i các lu t khác liên quan n àn h nên các bà góa thu c s b t n thương nh t trong xã h i Do
ông và ph n thì có v như không công b ng. hi u l ph i Thái. Các h hàng nam gi i th a k t t c tài s n c a ngư i
ng sau lu t này, ngư i ta ph i tính n th c t r ng các b n ch ng quá c cung c p cho bà góa t tài s n ó. Tuy nhiên các
ph n tài chính c a àn ông trong Islam vư t xa so v i b n ph n bà góa không có cách nào m b o mình ư c cung c p y
c a ph n (xem ph n "Tài s n c a v ?"). Chú r ph i ưa cho và s ng nh lòng nhân t c a ngư i khác. Do ó, các bà góa
cô dâu quà cư i. Quà cư i này tr thành tài s n c quy n thu c t ng l p th p nh t nư c Israel c xưa và c nh góa
c a cô y và gi nguyên như v y th m chí sau này cô y ly ch ng ư c coi là m t bi u tư ng c a s hèn h l n (Isaiah
d . Cô dâu không b bu c ph i t ng chú r b t c món quà 54:4). Nhưng c nh khó khăn c a bà góa trong truy n th ng C u
t ng nào. ư c kéo dài th m chí vư t quá th i gian cô y ư c hư ng tài
s n c a ch ng. Theo Genesis 38, m t goá ph không con ph i
Hơn n a, ngư i ch ng Muslim có nhi m v nuôi v con. cư i anh hay em trai c a ch ng, th m chí n u h ã k t hôn,
Ngư i v m t khác không b bu c ph i giúp ch ng trong anh ta có th sinh con cho anh/em trai ã ch t, do v y m b o
v n này. Tài s n và thu nh p c a cô y là ch cho cô y tên c a anh/em trai s không b m t h n.
chi dùng tr khi cô y t nguy n ưa cho ch ng. Bên c nh ó,
ngư i ta ph i nh n th y r ng Islam ng h m nh m cu c s ng
gia ình. Nó r t khuy n khích thanh niên l p gia ình, can ngăn
51 52
27. “Giu- a bèn b o Onan r ng: Con hãy l i g n v anh con, k t Bà góa và ph n ly d b coi thư ng trong truy n th ng Thiên
b n cùng nàng như em ch ng, ng n i dòng dõi cho anh” Chúa giáo n m c th y tu c p cao không th cư i m t góa
(Genesis 38:8). ph , m t ph n ly d hay m t con i m:
Không òi h i bà góa ph i ng ý v i ám cư i này. Bà “Ngư i (Cha c p cao) ph i cư i gái ng trinh làm v .
góa ư c i x như m t ph n tài s n c a ngư i ch ng quá Ngư i ch ng nên cư i bà góa, àn bà b ly d , hay gái i m ô
c mà ch c năng chính là m b o cho h u th c a ch ng. u , nhưng ph i cư i m t ngư i ng trinh trong ngư i dân c a
Lu t Thiên Chúa này v n ư c th c hành nư c Israel ngày mình. Ngư i ch ng nên làm ô danh dòng h mình gi a ngư i
nay [9]. M t bà góa không con Israel ư c truy n l i cho dân c a ngư i. (Lev. 21:13-15)
anh/em trai c a ch ng. N u anh/em trai quá nh , cô y ph i i
t i khi anh ta trư ng thành. N u anh/em trai c a ngư i ch ng Israel ngày nay, con cháu c a ng c p Cohen (Cha cao c p
quá c t ch i cư i cô y thì cô y ư c t do và có th cư i c a th i Temple) không th cư i m t góa ph , m t ph n ly d
b t kỳ ngư i nào cô ch n. Israel, bà góa ph i t ng ti n hay m t con i m. [49] Trong lu t pháp Do Thái giáo, m t ph
anh/em ch ng ư c t do không ph i là hi n tư ng hi m n góa ph ba l n mà c ba ngư i ch ng u ch t vì lý do t
th y. nhiên thì b coi là 'tai ho ' và b c m k t hôn l n n a. [50]
Qur’an m t khác không công nh n nh ng ngư i có ng
Nh ng k ngo i giáo R p th i ti n Islam cũng có thông l c p hay c quy n và ngư i tai ho . Góa ph và ph n ly
tương t . Bà góa ư c coi là m t ph n tài s n c a ch ng ư c d có quy n t do cư i b t kỳ ai h mu n.
th a k b i h hàng nam gi i c a ch ng và thư ng thư ng cô
y ư c g cư i cho con trai c c a ch ng quá c có v i ngư i Không có v t nhơ g n li n v i ly d hay s góa ph trong
v khác. Qur’an công kích gay g t và bãi b t c l hèn h này Qur’an:
(4:22).
H G F E D C B A{XW
i h g f e d c b a ` {XW
U T S R Q PO N M L KJ I
٢٢ :ء اz rqp onm l kj
٢٣١ :ة اz ][ZYX WV
Allah phán: "Và ch cư i ph n nào mà ngư i cha c a các
ngư i ã cư i làm v ngo i tr trư ng h p ã l x y ra (trong Allah phán: "Và khi các ngươi ly d v và h s p hoàn t t th i
quá kh ) b i vì ó là m t i u ô nh c và là m t t p t c áng h n v y (‘Iddah) ho c gi h l i m t cách t t ho c tr t
ghê t m" (Qur’an 4:22). do cho h m t cách t t p; và ch gi h l i làm kh h ,
làm th các ngươi s ph m t i. Và ai làm th thì th t s s làm
53 54