2. Pros ten Hove M ijn naam is Pros ten Hove, senior architect
architect BNA bij Arcadis. Binnen de Markgroep Ontwerpen
ben ik werkzaam op het Arcadis Atelier voor
Stedenbouw. Voor mij is vormgeving geen doel
op zich, maar een ruimtelijk antwoord op een
bepaalde ontwerpvraag. De relatie tussen de
vakgebieden architectuur, stedenbouw en
landschap zijn daarbij van wezenlijk belang,
want of het nu een interieurontwerp betreft of
het inrichten van landschap, het gaat altijd om
ruimte waarin mensen zich begeven.
Wat mij vooral intrigeert in het ontwerpvak is dat
een opgave nooit op zichzelf staat, maar altijd
deel uitmaakt van een groter geheel. Met een
centrale rol voor het begrip context. Daaronder
versta ik niet uitsluitend de plek of locatie, maar
het hele krachtenveld binnen de invloedssfeer
van de opgave.
Mijn projecten van de afgelopen vijf jaar
spelen op alle schaalniveau’s, en variëren
van visie tot ruimtelijk concept tot ontwerp
op detailniveau. Natuurlijke inbedding en
inspelen op locale omstandigheden zijn
belangrijke thema’s, die duidelijk herkenbaar
terugkomen in de projecten. Zowel in een visie
als in de uitwerking van een detail.
Daarbij hecht ik grote waarde aan de rol van
externe factoren als tijd (4e dimensie) en proces.
Die vaak bepalend zijn voor het
eindresultaat en kunnen daarom beschouwd
worden als een nuttig ontwerpinstrument.
3. H et baggerdepot Slufter (letterlijk: kreek in
DE SLUFTER
de duinen) is in de jaren 80 aangelegd voor de
berging van rivier- en havenslib. Met een diepte
van 50 meter en een omtrek van ruim 6 km is
het ’s werelds grootste baggerdepot.
Het nieuwe dienstgebouw voor dit depot is
gelegen aan de slufterdijk op slechts enkele
tientallen meters van zee. Een ARCADIS
ontwerp van architect Pros ten Hove,
in opdracht van Havenbedrijf Rotterdam.
De locatie ligt tussen haven- en industriegebied
en prachtige natuur. Aan de zuidzijde is met
extra zand een duinvallei en een
natuurgebied met gevarieerde begroeiing
aangelegd. Het fungeert als broed- en rustge-
bied voor vogels en een zeehondenpopulatie.
Het dienstgebouw Slufter staat in de smalle
duinenrij tussen Slufterdepot en Noordzee, en
bevat naast het kantoor voor de Directie
ARCHITECTUUR
Slufterbeheer tevens een infocentrum met
bezoekersfaciliteiten.
4. i
periode ontwerp H et uiterlijk van het Sluftergebouw is sterk door de locatie bepaald.
2001-2005 Het gebouw oogt als een grote kiezel in het zand, robuust, compact,
uitvoering ontwerp maar ook organisch als door wind en water gevormd. De betonnen plooien
2003-2005 en golven verwijzen naar de zee en de manier waarop de duinen gevormd
opdrachtgever zijn. Bijzonder is dat het gehele exterieur is uitgevoerd in monoliet beton.
Havenbedrijf Rotterdam Dit betreft niet alleen de gevels, maar ook het (hellende) dak en het
publieksbalkon dat als een soort vleugel aan de gevel hangt.
De binnenkant is licht en ruimtelijk, in tegenstelling tot de gesloten
trap naar expo-ruimte ‘bunkerachtige’ buitenzijde. De inrichting is basaal: (sloop)hout, schoon
beton, transparant gelakte betonvloeren. In contrast daarmee een balie
en zitelementen die felgroen zijn gespoten.
Het kantoordeel bevindt zich aan de zeezijde.
Door een insnijding in het volume is aan deze zijde een loggia aan zee
gecreëerd met het dakoverstek als natuurlijke zonneklep. Het publieks-
toegankelijke deel is op het slufterbassin georiënteerd met afwisselend
ingekaderd en panoramisch uitzicht. Hier is ook het publieksbalkon met de
rollende golf. Omdat dit balkon het niveauverschil tussen verschillende
lagen overbrugt heeft het tevens de functie van extra vluchtroute buitenom.
Vlak voor de oplevering is het gebouw door het Havenbedrijf ‘SLUFTER’
schetsmaquette gedoopt vanwege zijn ikoonwaarde.
gipsmodel
5. E en plek om te werken: flexxen
BEAULIEU
Er is gekozen om het bestaande kantoorpand
niet te slopen maar te renoveren.
Op een manier die meerwaarde oplevert
voor de gebruikers en de buurt.
Sleutelbegrippen zijn transparantie, uitstraling
en een tuinkamergevoel.
Met het ontwerp is ingespeeld op het mooie
‘groene’ karakter van de omgeving en de
nabijheid van park Sonsbeek.
Hiervoor is letterlijk het buitenkarakter naar
binnen gehaald.
Met de entreehal als verlengstuk van het
voorterrein onder de luifel, met
kantoorverdiepingen van waaruit je de
monumentale bomen kunt aanraken en met
een nieuwe dakverdieping, waar de atmosfeer
gecreëerd is van een buitenkamer. Een prettige
ambiance om in te werken, op een steenworp
afstand van het Centraal Station.
INTERIEUR
6. i
periode ontwerp
2005-2007
uitvoering ontwerp
2005-2007
opdrachtgever
Oranje-Nassau
Vastgoed BV
1 2 3
4 5 6
1 Beaulieu 1972
2 schets met nieuwe dakverdieping
3 schets keuken in kastenwand
4 interieur werkplek
5 dakterras gesitueerd aan achterzijde
6 kantine vierde verdieping
7 transparante overlegruimtes
8 signing op glaswand
9 kantine als werkplek buiten lunchtijd 7 8 9
7. S onsbeekpaviljoen 2008
SONSBEEK 2008
Voor eerdere edities van Sonsbeek zijn in
het verleden paviljoens gemaakt, ondermeer
door Rietveld en Aldo van Eyck.
Reconstructies daarvan zijn in museum Kröller
Müller te bewonderen. De huidige installatie
door het Arnhemse Architectengilde is bedoeld
als een retroperspectief op het fenomeen
Sonsbeekpaviljoen.
In de symboliek ligt de verbinding tussen
verleden en toekomst.
KUNST
8. x
i
periode ontwerp
2008
uitvoering ontwerp
2008
opdrachtgever
Arnhemse
Architectengilde
H et paviljoen voor de 10e Sonsbeekeditie in de
beeldentuin van het MMKA bestaat uit 2008
bamboestokken in de vorm van het Romeinse
cijfer 10. Het kruis is een verwijzing naar het
begin van alle architectuur, namelijk het
aankruisen van de plek (locatieaanduiding:
‘hier komt het’). Waar de term ‘gilde’ verwijst
naar middeleeuws vakmanschap is het huidige
paviljoen absoluut detailloos, niet meer dan
een digitaal puntraster omhooggetrokken.
Een virtueel object zowel concreet als abstract
dat op een klassieke manier ruimte schept
voor de bestaande beelden in de museumtuin.
Maar tegelijkertijd in beeld en taal een
exponent is van deze tijd: the X-factor, of
‘kusje uit Arnhem’.
Het paviljoen van het Arnhemse Architectengilde
blijft tot 21 september 2008 staan in de tuin van
het Museum voor Moderne Kunst Arnhem. In het
najaar wordt door CASA een lezingenreeks
georganiseerd rond het thema Sonsbeekpaviljoen.
9. E en ruimtelijk vergezicht
CENTRALE AS
Door de nieuwe weg dreigt Burgum te worden
afgesneden van zijn toekomstige jachthaven.
In het kader van de ruimtelijke inpassing van de
Centrale As ter hoogte van Burgum is door ons
een systeem van vlonderpaden bedacht.
Het vlonderontwerp is zowel onderdeel van de
Centrale As, als een nieuwe netwerkverbinding
tussen haven en stad.
Ter plaatse van de autoweg zijn de vlonders in
feite een horizontaal omgezet stuk tunnelwand,
als verlengstuk van de weg. Het vlonderplein
transformeert in een (haven)gebouw,
waardoor sprake is van de reeks ‘Weg-Wand-
Watergebouw’. Hoewel de haven vanuit
Burgum niet zichtbaar is roept het vlonder-
systeem wel onmiddellijk havengevoel op. De
vlonderroute maakt hier deel uit van de reeks
‘Pad-Plein-Port’. De snelwegcoupure wordt
daarmee zowel breuk als verbinding.
LANDSCHAP
10. B
MOLUKSE WIJK
ij het revitaliseringproces voor de Molukse
wijk in Wierden is ARCADIS als adviseur al
vanaf het begin nauw betrokken geweest.
De opgave omvat zowel het bewonersproces,
de architectuur en de inrichting van het
openbare domein.
Het ontwerp van de wijk wordt van binnenuit
bepaald: uit een architectonische blokkendoos
kiezen de bewoners zelf een optie.
De individuele keuzevrijheid bepaalt de
verschijningsvorm van de wijk, waarbij de
leefgewoonten van deze doelgroep als een
extra laag over de oorspronkelijke naoorlogse
buurt komt te liggen. Dit gekoppeld aan de
typisch Hollandse doorzonwijk is de basis voor
een rijk en verrassend nieuw ensemble.
Met de blokken uit de architectonische
blokkendoos is een stedenbouwkundig
raamwerk ontwikkeld dat als ‘kapstok’ zorgt
voor de noodzakelijke samenhang.
STEDENBOUW
