1. ກກະຊວງສຶກສາທິການ ແລະ ກິລາ
ຄູ່ ມືແນະນໍາວິທີສິດສອນ
ໂດຍການສະໜັບ-ສະໜຸນ ຈາກ
ທະນາຄານພັດທະນາອາຊີ
ໂດຍການຮ່ ວມມືກັນ ລະຫວ່ າງ
ກົມມັດທະຍົມສຶກສາ
ສະຖາບັນຄົ້ນຄວ້າວິທະຍາສາດການສຶກສາ
ກົມສ້າງຄູ
ໜ່ ວຍຄຸ້ມຄອງໂຄງການ ແລະ
2014

2. Enabling Teachers to Deliver the New LSE Curriculum
Secondary Teacher Training Manual
Ministry of Education and Sports, Lao PDR
Department of Secondary Education (DSE);
in collaboration with
Department of Teacher Education (DTE),
Teacher Development Center (TDC),
Research Institute for Educational Sciences (RIES);
SESDP Project Management Unit (PMU)
And
June 2010

3. 3
SESDP Teacher Training Instructional Design Team
ຄະນະບັນນາທິການ - EDITORIAL BOARD
Mr. Joel Wayne Ganibe, Expert on Teacher
Education and Training Systems
ຫົວໜ້າບັນນາທິການ
Editor-in-Chief
Ms. Namchaythip Souvannavong
Communications Specialist
Mr. Sisavang Vitthasay,
Specialist Pre and In-service Training
Mrs. Phouangkham Somsanith
Curriculum & Instructional Material
Development Specialist
ຮອງບັນນາທິການ
Associate Editors
ບັນນາທິການທີ່ ມີສ່ ວນຮ່ ວມ - CONTRIBUTING EDITORS
Mr. Maaly Vorabouth, DTE Head Division
Mr. Khamphanh Phimsipasom, Deputy Director, RIES
Ms. Keomanivanh, Deputy Director, DSE; Project Manager, SESDP PMU
ທີ່ ປຶກສາບັນນາທິການ - EDITORIAL CONSULTANTS
Mr. Chandy Phoummabouth
Director General, Department of Teacher Education
Dr. Sisouk Vongvichith
Director General, Department of Secondary Education (DSE),
Dr. Onekeo Nuannovong
Director General, RIES
Dr. Bernadette V. Gonzales
SESDP Team Leader
ຄໍາຂອບໃຈ
ກົມມັດທະຍົມສຶກສາ/ ໜ່ ວຍງານຄຸ້ມ
ຄອງໂຄງການ ຂໍສະແດງຄວາມຂອບ
ໃຈເປັນຢ່ າງສູງມາຍັງທຸກທ່ ານທີ່ໄດ້
ປະກອບສ່ ວນ ໃນກາພັດທະນາ ຄູ່ ມື
ອົບຮົມຄູສອນ ຊັ້ນມັດທະຍົມ ສະບັບ
ນີ້, ໂດຍການສະໜັບສະໜູນຊ່ ວຍ
ເຫຼືອອັນຫ້າວຫັນ ແລະ ລໍ້າຄ່ າຂອງ
ທ່ ານ ດຣ. ຄຣິສໂຕເຟີ ສະປໍ, ຈາກ
ທະນາຄານພັດທະນາອາຊີ ແລະ ທ່ ານ
ນາງ ດຣ. ເບີນາເດັດ ວີ ກົງຊາເລັສ,
ຫົວໜ້າ ຊີ້ນໍາໂຄງການພັດທະນາ
ມັດທະຍົມສຶກສາ/SESDP, ຈາກ
ບໍລິສັດ INTEM.
Acknowledgement
The Department of Secondary
Education (DSE)/ PMU wishes to
extend its gratitude to all those who
have contributed to the development
of this Secondary Teacher Traininng
Manual. This Manual has been
developed with the valuable and
active assistance Dr. Christopher
Spohr of the Asian Development
Bank (ADB) and SESDP Team Leader,
Dr. Bernadette V. Gonzales of
INTEM.

4. 4
ຄໍານໍາ
ການສຶກສາຖືໄດ້ວ່ າເປັນໜຶ່ ງໃນກຸນແຈທີ່ ສໍາຄັນທີ່ ຈະນໍາໄປສູ່ ການພັດທະນາ. ໂລກທີ່ ມີການປ່ ຽນແປງຢ່ າງໄວວາ ແລະ ມີຄວາມ
ແຕກຕ່ າງຈາກທີ່ ພວກເຮົາເຄີຍຮູ້ຈັກ, ນັກຮຽນຮຸ່ ນໃໝ່ ຈໍາເປັນຕ້ອງມີຂີດຄວາມສາມາດທີ່ ສູງຂຶ້ນ ແລະ ສາມາດນໍາໃຊ້ ໄດ້ຢ່ າງສົມເຫດສົມ
ຜົນ.
ອີງໃສ່ ຄວາມຮູ້ຄວາມຕ້ອງການທາງດ້ານເສດຖະກິດ, ຍຸດທະສາດທີ່ ດີທີ່ ສຸດ ບໍ່ ພຽງແຕ່ ສະໜອງຂໍ້ມູນໃໝ່ ໆທີ່ ຄູຮູ້ ໃຫ້ແກ່ ນັກຮຽນ
ເທົ່ ານັ້ນ (ພວກເຮົາຕ້ອງເຂົ້າໃຈວ່ າໃນປັດຈຸບັນແມ່ ນມີຂໍ້ມູນຢ່ າງຫຼວງຫຼາຍ) ແຕ່ ພວກເຮົາຕ້ອງພະຍາຍາມເນັ້ນໜັກເພື່ ອຮັບປະກັນໃຫ້
ນັກຮຽນໄດ້ຮຽນຢ່ າງຄົ້ນຄິດ ແລະ ຮູ້ວິທີການຮຽນຢ່ າງຖືກຕ້ອງ. ດ້ວຍວິທີນີ້ ພວກເຮົາບໍ່ ພຽງແຕ່ ຊ່ ວຍໃຫ້ນັກຮຽນບັນລຸເປົ້າໝາຍຂອງ
ການຮຽນແຕ່ ຍັງສ້າງໃຫ້ພວກເຂົາເປັນຜູ້ທີ່ ສະແຫວງຫາການຮຽນຮູ້ໄປຕະຫຼອດຊີວິດ. ນັກຮຽນທີ່ ພວກເຮົາຕ້ອງການສ້າງນັ້ນບໍ່ ພຽງແຕ່
ສາມາດອ່ ານ, ຂຽນ, ເວົ້າ ຫຼື ອ່ ານອອກຂຽນໄດ້ຢ່ າງຄ່ ອງແຄ່ ວເທົ່ ານັ້ນ, ແຕ່ ສໍາຄັນໄປກວ່ ານັ້ນ ແມ່ ນສ້າງພວກເຂົາໃຫ້ສາມາດຄິດໄດ້ຢ່ າງມີ
ເຫດຜົນ ແລະ ສາມາດແກ້ໄຂບັນຫາໄດ້ຢ່ າງເໝາະສົມ ແລະ ຍິ່ ງໄປກວ່ ານັ້ນ ແມ່ ນໃຫ້ພວກເຂົາຄົ້ນພົບວິທີການຮຽນດ້ວຍຕົນເອງ, ພວກ
ເຮົາຕ້ອງການສ້າງໃຫ້ນັກຮຽນສາມາດຕັດສິນໃຈດ້ວຍຕົນເອງ, ສາມາດໂຕ້ແຍ້ງກັບທິດສະດີ ຫຼື ຂໍ້ຄິດເຫັນໃດໜຶ່ ງເພື່ ອໃຫ້ພວກເຂົາສາມາດ
ສ້າງ ຫຼື ພັດທະນາ ຂໍ້ສົມມຸດຕິຖານ ຫຼື ຄໍາອະທິບາຍໃນແນວຄວາມຄິດທີ່ ແຕກຕ່ າງກັນ, ພວກເຂົາຈະສາມາດເປັນນັກປະດິດຄິດສ້າງ ແທນ
ທີ່ ຈະເປັນພຽງແຕ່ ຜູ້ປະຕິບັດຕາມສິ່ ງທີ່ ມີຢູ່ ແລ້ວ.
ສະນັ້ນພວກເຮົາຈຶ່ ງໄດ້ເນັ້ນໜັກໃສ່ ວິທີການຮຽນ-ການສອນແບບຖືເອົານັກຮຽນເປັນໃຈກາງ ຊຶ່ ງກົງກັນຂ້າມກັບວິທີການຮຽນ-
ການສອນແບບເກົ່ າທີ່ ຄູເປັນຜູ້ຖ່ າຍທອດຄວາມຮູ້ໃຫ້ໂດຍກົງ. ພວກເຮົາບໍ່ ຕ້ອງການໃຫ້ພວກເຂົາຈື່ ເອົາແຕ່ ບົດຮຽນ ແຕ່ ພວກເຮົາຕ້ອງການ
ໃຫ້ພວກເຂົາເຂົ້າໃຈ ແລະ ສາມາດນໍາຄວາມຮູ້ທີ່ ໄດ້ຮຽນມານໍາໄປໃຊ້ເຂົ້າໃນຊີວິດປະຈໍາວັນ ແລະ ຮູ້ຮັບຜິດຊອບຕໍ່ ການຮຽນຂອງຕົນ
ດ້ວຍການປະດິດຄິດຄົ້ນວິທີການຮຽນ ຫຼື ສ້າງແຜນວາດເພື່ ອຄວາມຈື່ ຈໍາ ແລະ ຊ່ ວຍໃນການຮຽນ.
ຫຼັກສູດການສຶກສາຊັ້ນມັດທະຍົມສຶກສາຕອນຕົ້ນແບບໃໝ່ ພ້ອມທັງ ປຶ້ມແບບຮຽນ ແລະ ຄູ່ ມືຄູແບບໃໝ່ ຊຶ່ ງຈະ ຖືກນໍາໃຊ້ເຂົ້າ
ໃນການຝຶກອົບຮົມຄູກ່ ຽວກັບວິທີການສອນທີ່ ດີທີ່ ສຸດເພື່ ອສົ່ ງຄວາມຮູ້ໃຫ້ນັກຮຽນ, ຄືດັ່ ງຄູຂອງພວກເຮົາເຄີຍບອກວ່ າເຂົາເຈົ້າມີຄວາມ
ກະຕືລືລົ້ນທີ່ ຈະຮຽນຮູ້ສິ່ ງໃໝ່ ໆ ແລະ ເຕັກນິກການສອນ ເພື່ ອໃຫ້ນັກຮຽນ ສາມາດຮຽນຮູ້ໄດ້ຢ່ າງມີປະສິດຕິຜົນ. ນອກຈາກເນື້ອໃນການ
ຝຶກອົບຮົມແລ້ວ ການຝຶກອົບຮົມຄູຂອງໂຄງການ SESDP ຍັງສ້າງໂອກາດໃຫ້ຄູໄດ້ຮຽນຮູ້ວີທີການສອນນັກຮຽນໃຫ້ໄດ້ຄົ້ນຄິດ ແລະ ມີ
ທັກສະໃນການຮຽນ.
ສະນັ້ນປຶ້ມຄູ່ ມືນີ້ ປະກອບມີແຕ່ ລະຂັ້ນຕອນໃນການສອນ ໂດຍການປັບຂະບວນການຮຽນ-ການສອນ ໃຫ້ແທດເໝາະກັບສະພາບ
ຄວາມເປັນຈິງ, ຮູ້ຈັກກົນໄກການເຮັດວຽກຂອງສະໝອງ ແລະ ຮູ້ວ່ າ ການສອນແບບໃດຈຶ່ ງຈະ ແທດເໝາະ ກັບວິທີການຮຽນຮູ້ຂອງ
ນັກຮຽນແຕ່ ລະຄົນ ແລະ ວິທີການຮຽນ ດັ່ ງກ່ າວນັ້ນສາມາດປະເມີນຜົນໄດ້ຄືແນວໃດ. ເຄື່ ອງມື ສໍາລັບການຮຽນ, ການສອນ ແລະ ການ
ຝຶກອົບຮົມຈະແມ່ ນສ່ ວນໜຶ່ ງຂອງການຝຶກອົບຮົມໃນຄັ້ງນີ້. ເຄື່ ອງມືຕ່ າງໆ ເຊັ່ ນ: 5E, ການສ້າງແຜນວາດຊ່ ວຍຈື່ , ແຜນວາດແນວຄວາມ
ຄິດ, ກໍລະນີສຶກສາ, ແລະ ການສົນທະນາແບບສ່ ອງແສງ ຈະໄດ້ຖືກນໍາມາ ໃຊ້ເຂົ້າໃນການຮຽນຮູ້. ຍຸດທະສາດດັ່ ງກ່ າວນີ້ ຈະສະໜອງ
ລາຍການເຄຶ່ ອງມື ທີ່ ສາມາດເລືອກເອົາມານໍາໃຊ້ຕາມຄວາມເໝາະສົມກັບບົດຮຽນທີ່ ຈະສອນ ແນໃສ່ ພັດທະນາຜູ້ຮຽນໃຫ້ມີທັກສະການຄົ້ນ
ຄິດໃນລະດັບສູງ ໂດຍຜ່ ານການຮຽນຮູ້ຢ່ າງຫ້າວຫັນ.
ພວກເຮົາຂໍຂອບໃຈນໍາໂຄງການ SESDP ແລະ ທີມງານອອກແບບປຶ້ມຄູ່ ມືການຝຶກອົບຮົມ, ຊ່ ວຍໃນການຫາວິທີ ແກ້ໄຂບັນຫາ
ຕ່ າງໆທີ່ ທ້າທາຍຕໍ່ ຂະແໜງການສຶກສາ. ພວກເຮົາເຊື່ ອໝັ້ນວ່ າປື້ມຫົວນີ້ຈະເປັນປະໂຫຍດ ແລະ ສອດຄ່ ອງ ກັບການນໍາໃຊ້ເຂົ້າໃນການ
ສິດສອນຂອງທ່ ານທີ່ ສຸດ.
ຫົວໜ້າກົມມັດທະຍົມສຶກສາ
ທ່ ານ ນາງ ດຣ. ສີສຸກ ວົງວິຈິດ

5. 5
ສາລະບານ
ໜ້າ
ຄຄໍານໍາ 3
ວວິທີການນໍາໃຊ້ຄູ່ ມື 18
ລລະບຽບການຢູ່ ຮ່ ວມກັນໃນໄລຍະຝຶກອົບຮົມ 19
ກການນໍາສະເໜີໂຄງການ ກການພັດທະນາການສຶກສາຂັ້ນມມັດທະຍົມ ((SESDP) 20
ພພາກສະເໜີ 21
ພາກທີ 1: ສະເເໜີຈຸດປະສົງຂອງການຝຶກອົບຮົມ 22
1.1 ການທັກທາຍປາໄສ ແລະ ການກໍານົດຄາດໝາຍ 22
1.2 ຈຸດປະສົງ 23
1.3 ທໍາຄວາມຮູ້ຈັກສໍາມະນາກອນ 24
ພາກທີ 2: ກການປັບຂະບວນການຮຽນ-ກການສອນໃຫ້ເຂົ້າກັບສະພາບຕົວຈິງ 27
2.1 ທິດສະດີການຮຽນ 27
2.2 ວິທີການຮຽນ 36
2.3 ການຄົ້ນຄິດແຕ່ ຕໍ່ າຫາສູງ (Blooms) 46
ພາກທີ 3: ເເຄື່ ອງມືການຮຽນ-ກການສອນແບບສ້າງສັນ ແແລະ ທທັນສະໄໝ 61
3.1 ການສື່ ສານທີ່ ມີປະສິດທິພາບໃນຫ້ອງຮຽນ 61
3.2 ແຜນວາດຊ່ ວຍຈື່ 67
ພາກທີ 4 : ເເຂົ້າໃຈໂໂດຍການອອອກແບບ//UbD & SCAMPER
ພາກທີ 5 :: ການປະເມີນຜົນການຮຽນ ໂດຍການນໍາໃຊ້ ເກນ//Rubrics
84

6. 6
ວວິທີການນໍາໃຊ້ຄູ່ ມື
ຄູ່ ມືນີ້ສ້າງຂຶ້ນສໍາລັບຄູຝຶກເພື່ ອເປັນວິທີທາງໃນການຈັດຝຶກອົບຮົມໃຫ້ຄູສອນ ກ່ ຽວກັບການນໍາໃຊ້ປຶ້ມແບບຮຽນ ແລະ
ປຶ້ມຄູ່ ມືຄູສໍາລັບຊັ້ນມັດທະຍົມສຶກສາ. ໃນປຶ້ມຄູ່ ມືນີ້, ເອີ້ນຄູຝຶກວ່ າ ວິທະຍາກອນ ຊຶ່ ງເປັນຜູ້ສອນ ໂດຍເນັ້ນໜັກໃສ່ ການ
ຫັນປ່ ຽນ ‘ວິທີການສອນແບບເອົາຄູສອນເປັນໃຈກາງ’ ມາເປັນ ‘ການສອນແບບເອົານັກຮຽນເປັນໃຈກາງ’.
ສ່ ວນສໍາມະນາກອນເອີ້ນວ່ າຜູ້ຮຽນ. ໃນການສອນແບບເອົານັກຮຽນເປັນໃຈກາງນີ້, ຄູຈະເຮັດໜ້າທີ່ ເປັນ ວິທະຍາກອນ,
ບໍ່ ແມ່ ນໜ້າທີ່ ຄູ. ຜູ້ພັດທະນາຄູ່ ມືນີ້ ໄດ້ນໍາໃຊ້ວິທີການສອນແບບເອົານັກຮຽນເປັນໃຈກາງ ແລະ ນໍາໃຊ້ຄໍາສັບຕ່ າງໆ ເພື່ ອສ້າງ
ບັນຍາກາດໃຫ້ແກ່ ການຮຽນ-ການສອນຢ່ າງມີຊີວິດຊີວາ ແລະ ປະສິດທິຜົນດີ.
ໃນປຶ້ມຄູ່ ມືນີ້ປະກອບມີຮູບພາບ ແລະ ສັນຍາລັກຕ່ າງໆ ເພື່ ອໃຫ້ທິດທາງແກ່ ວິທະຍາກອນໃນການຝຶກອົບຮົມ.
ວິທະຍາກອນສາມາດນໍາໃຊ້ວິທີການ ແລະ ເຕັກນິກສະເພາະຂອງຕົນເອງໄດ້, ຄູ່ ມືນີ້ພຽງແຕ່ ເປັນການແນະນໍາເທົ່ ານັ້ນ ສ່ ວນທາງ
ດ້ານເນື້ອໃນ ແລະ ຂັ້ນຕອນຕ່ າງໆຕ້ອງສອນແບບດຽວກັນ.
ພາບປະກອບລຸ່ ມນີ້ແມ່ ນສັນຍາລັກໃຊ້ເຂົ້າໃນການດໍາເນີນການຝຶກອົບຮົມ:
ຮູບ//ສັນຍາລັກ ຄວາມໝາຍ ຮູບ//ສັນຍາລັກ ຄວາມໝາຍ
ວິທະຍາກອນຕ້ອງເຮັດຫຍັງ
ຮອດເວລາພັກຜ່ ອນ ຮັບ
ປະທານອາຫານຫວ່ າງ ຫຼື
ອາຫານທ່ ຽງ
ລໍຖ້າກ່ ອນ/ຢຸດພັກຊົ່ ວຄາວ ເພື່ ອໃຫ້
ເວລາຜູ້ຮຽນ ຫຼື ສໍາມະນາກອນ ໄດ້
ຄົ້ນຄິດ ຢ່ າງໜ້ອຍ 30 ວິນາທີ
ຮອດເວລາ ປະເມີນຜົນ
ແລ້ວ
ການໃຫ້ຂໍ້ມູນດ້ານເຕັກນິກ
ການທົບທວນ ຫຼື ອ່ ານ
ຄືນ
ໃຫ້ສະຫລຸບຂໍ້ມູນ ດ້ານເຕັກນິກຂອງ
ທ່ ານ
ໝົດເວລາແລ້ວ
ການໃຫ້ຄໍາແນະນໍາ ຂອງ
ວິທະຍາກອນ
ຈົບພາກຄົ້ນຄວ້າ ໄປ
ແລ້ວພາກໜຶ່ ງ
ກິດຈະກໍາສ້າງບັນຍາກາດ ວິທະຍາກອນ
ການເຮັດກິດຈະກໍາ/ ແບບຝຶກຫັດ
ເປັນກຸ່ ມ

7. 7
ລລະບຽບການຢູ່ ຮ່ ວມກັນໃນໄລຍະຝຶກອົບຮົມ
1. ຜູ້ເຂົ້າຮ່ ວມການຝຶກອົບຮົມ ຈະໄດ້ຕອບບົດປະເມີນກ່ ອນຝຶກອົບຮົມພາກປະຖົມນິເທດ
2. ວິທະຍາກອນ ຈະຮີບໂຮມເອົາບົດປະເມີນທີ່ ສໍາມະນາກອນຕອບມາກວດ ແລະ ຂຽນລາຍຊື່ ພ້ອມໃຫ້ຄະແນນ
3. ສໍາມະນາກອນແຕ່ ລະຫ້ອງຮຽນຈະຖືກແບ່ ງອອກເປັນ 5 ຈຸ ໂດຍແຍກຕາມແຂວງ ຫຼື ຕາມເມືອງ
4. ຈຸຕ່ າງໆຈະຖືກມອບໝາຍໃຫ້ ຜັດປ່ ຽນກັນເຮັດໜ້າທີ່ ສິດເວນໃນແຕ່ ລະວັນ
5. ໜ້າທີ່ ຂອງສິດເວນມີດັ່ ງນີ້:
- ສ້າງບັນຍາກາດຂັ້ນລາຍການກິດຈະກໍາໃນແຕ່ ລະວັນເພື່ ອກະຕຸ ້ນ ແລະ ເຮັດໃຫ້ສໍາມະນາກອນ ບໍ່ ຮູ້ສຶກ
ອິດເມື່ ອຍ
- ໃຫ້ຄໍາຄິດເຫັນ, ຂໍ້ສັງເກດ ແລະ ຂໍ້ແນະນໍາ ເພື່ ອພິຈາລະນາໄປປັບປຸງວິທີການຝຶກອົບຮົມໃນແຕ່ ລະມື້ ກ່ ອນ
ຈະລົງເລີກ
- ສັງລວມສິ່ ງທີ່ໄດ້ຮຽນຮູ້ໃນມື້ຜ່ ານມາ, ກ່ ອນຈະເລີ່ ມກິດຈະກໍາໃໝ່
6. ໃນແຕ່ ລະວັນ, ຈຸຕ່ າງໆຈະມອບໝາຍໃຫ້ເຮັດໜ້າທີ່ ສິດເວນຕາມລາຍລະອຽດລຸ່ ມນີ້:
- ຈຸທີ 1: ມື້ທີ 1 ແລະ 6
- ຈຸທີ 2: ມື້ທີ 2 ແລະ 7
- ຈຸທີ 3: ມື້ທີ 3 ແລະ 8
- ຈຸທີ 4: ມື້ທີ 4 ແລະ 9
- ຈຸທີ 5: ມື້ທີ 5 ແລະ 10
7. ສໍາມະນາກອນຈະໄດ້ຕອບບົດປະເມີນຫຼັງການຝຶກອົບຮົມພາກປະຖົມນິເທດ, ຈາກນັ້ນວິທະຍາກອນ ຈະນໍາເອົາ
ໄປກວດ ແລະ ໃຫ້ຄະແນນ ແລ້ວຢາຍຄືນໃຫ້ສໍາມະນາກອນ.

8. 8
ກການນໍາສະເໜີໂຄງການ ການພັດທະນາການສຶກສາຂັ້ນມັດທະຍົມ (SESDP)
1. ນໍາສະເໜີພາບ ກ່ ຽວກັບ ອົງປະກອບທີ 2 ຂອງໂຄງການ SESDP ເພື່ ອສະແດງໃຫ້ສໍາມະນາກອນໄດ້ ເຫັນວີທີ
ການແກ້ໄຂບັນຫາ ເພາະວ່ າມັນໄດ້ຊີ້ໃຫ້ເຫັນວ່ າ ໂຄງການນີ້ໄດ້ເຮັດຫຍັງແດ່ ເພື່ ອປັບປຸງໂອກາດ ໃນການເຂົ້າເຖິງ
ການສຶກສາ, ຄຸນນະພາບ ແລະ ຄວາມສອດຄ່ ອງຂອງການສຶກສາ, ໂດຍສະເພາະແມ່ ນ ການປັບປຸງຫຼັກສູດການສຶກ
ສາຊັ້ນມັດທະຍົມ, ປື້ມແບບຮຽນ ແລະ ປຶ້ມຄູ່ ມືຄູໃໝ່ ແລະ ການຈັດ ຝຶກອົບຮົມຄູປະຈໍາການ ຫຼື ຄູສອນ ທີ່ ກໍາລັງ
ປະຕິບັດໜ້າທີ່ ຂອງຕົນຢູ່ ໃນປັດຈຸບັນນີ້.
2. ຫຼັກສູດການສຶກສາຊັ້ນມັດທະຍົມແບບໃໝ່ ພ້ອມທັງປຶ້ມແບບຮຽນ ແລະ ຄູ່ ມືຄູແບບໃໝ່ ຊຶ່ ງຈະ ຖືກນໍາໃຊ້ເຂົ້າໃນ
ການຝຶກອົບຮົມຄູກ່ ຽວກັບວິທີການສອນທີ່ ດີທີ່ ສຸດ ເພື່ ອສົ່ ງຄວາມຮູ້ໃຫ້ນັກຮຽນ, ຄືດັ່ ງຄູຂອງພວກເຮົາເຄີຍບອກ
ວ່ າ ເຂົາເຈົ້າມີຄວາມກະຕືລືລົ້ນທີ່ ຈະຮຽນຮູ້ສິ່ ງໃໝ່ ໆ ແລະ ເຕັກນິກການສອນ ເພື່ ອເຮັດໃຫ້ນັກຮຽນສາມາດຮຽນຮູ້
ໄດ້ຢ່ າງມີປະສິດທິຜົນ. ນອກຈາກເນື້ອໃນການຝຶກອົບຮົມແລ້ວ, ການຝຶກອົບຮົມຄູຂອງໂຄງການ SESDP ຍັງ
ສ້າງໂອກາດໃຫ້ຄູໄດ້ຮຽນຮູ້ວີທີການສົ່ ງຄວາມຮູ້ໃຫ້ນັກຮຽນໄດ້ມີການຄົ້ນຄິດ ແລະ ມີທັກສະໃນການຮຽນ.
3. ແບ່ ງສໍາມະນາກອນອອກເປັນ 10 ຫ້ອງໃນ 4 ວັນທໍາອິດ, ຈາກນັ້ນ ແບ່ ງອອກເປັນ 16 ຫ້ອງຕາມລາຍວິຊາ.

9. 9
ພພາກສະເໜີ
ພາກສະເໜີນີ້ຈະໃຫ້ຂໍ້ມູນແກ່ ສໍາມະນາກອນວ່ າເປັນຫຍັງຈຶ່ ງຕ້ອງຈັດຝຶກອົບຮົມ. ໃນຂະນະດຽວກັນ, ກໍ່ ມີຈຸດປະສົງ ສ້າງ
ຄວາມສະໜິດສະໜົມລື້ງເຄີຍກັນ ລະຫວ່ າງ ສໍາມະນາກອນດ້ວຍກັນ. ການແລກປ່ ຽນປະສົບການຂອງຄູ ໃນການຈັດການ
ຮຽນ-ການສອນ ຈະສາມາດເຮັດໃຫ້ຄູຮູ້ວ່ າ ວິທີການສົ່ ງຄວາມຮູ້ໃຫ້ນັກຮຽນມີຄືແນວໃດ. ໂດຍນໍາໃຊ້ວິທີການຮຽນຮູ້ ໃຫ້
ສອດຄ່ ອງກັບສະພາບຄວາມເປັນຈິງຂອງແຕ່ ລະທ້ອງຖິ່ ນ ຫຼື ການຮຽນທີ່ ຕິດພັນກັບຊີວິດປະຈໍາວັນ, ພວກເຮົາຈະສາມາດ ຖອດ
ຖອນບົດຮຽນ ເພື່ ອ ພັດທະນາຮູບແບບການຮຽນ-ການສອນ ທີ່ ແທດເໝາະກັບຈຸດພິເສດ ທາງດ້ານການຮຽນຮູ້ ຂອງນັກຮຽນ
ຢ່ າງແທ້ຈິງ ຊຶ່ ງຈະເປັນການປະກອບສ່ ວນ ໃນການສ້າງນັກຮຽນໃຫ້ກາຍເປັນພົນລະເມືອງ ທີ່ ດີຂອງຊາດ.
ບາດກ້າວທີ 11
ຢາຍແແບບຟອມປະເມີນໃຫ້ສໍາມະນາກອນ
ໃຫ້ໃສ່ ເຄື່ ອງໝາຍຖືກ ( ) ໃສ່ ຍຸດທະສາດການຮຽນ-ການສອນ ທີ່ ທ່ ານນໍາໃຊ້ຢູ່ ໃນຫ້ອງ
ຮຽນຂອງທ່ ານ

10. 10
ພພາກທີ 1:
ສະເໜີຈຸດປະສົງຂອງການຝຶກອົບຮົມ
1.1. ການທັກທາຍ ແລະ ການກໍານົດຄາດໝາຍ (10-20 ນາທີ)
ວິທີທັກທາຍ
"ສະບາຍດີ! ມື້ນີ້ພວກເຮົາດີໃຈຫຼາຍທີ່ ພວກທ່ ານໄດ້ສະຫຼະເວລາ ມາຮ່ ວມຝຶກອົບຮົມນໍາພວກເຮົາ. ຂ້າພະເຈົ້າ (ໃຫ້ບອກຊື່ ແລະ
ບ່ ອນທີ່ ຕົນສັງກັດຢູ່ ). ພວກທ່ ານອາດຈະເອີ້ນຂ້າພະເຈົ້າວ່ າ ...
ຂ້າພະເຈົ້າເຮັດໜ້າທີ່ ເປັນວິທະຍາກອນຮັບຜິດຊອບການຝຶກອົບຮົມ ໃນໄລຍະ 10 ວັນນີ້. ມີທ່ ານໃດຊ່ ວຍບອກໄດ້ບໍ່ ວ່ າ ພວກ
ເຮົາມາທີ່ ນີ້ ເພື່ ອຈຸດປະສົງຫຍັງ?".
"ຂອບໃຈຫຼາຍໆ! ກ່ ອນທີ່ ເຮົາຈະເຂົ້າຫົວຂໍ້ໃໝ່ , ຂ້າພະເຈົ້າຢາກໃຫ້ ພວກທ່ ານສັງເກດເຈັ້ຍແຜ່ ນໃຫຍ່ 4 ແຜ່ ນ ທີ່ ຕິດຢູ່ ໃນຫ້ອງ
ນີ້. ພວກເຮົາມາຕົກລົງນໍາກັນວ່ າ ເວລາພັກຮັບປະທານອາຫານຫວ່ າງ ຫຼື ກ່ ອນພວກເຮົາຈະເລີກກັບເມືອ ຫ້ອງພັກໃນແຕ່ ລະວັນ,
ສໍາມະນາກອນແຕ່ ລະທ່ ານຈະຕ້ອງຂຽນຂໍ້ຄວາມບາງຢ່ າງໃສ່ ເຈັ້ຍແຕ່ ລະແຜ່ ນທີ່ ຕິດຢູ່ ຝາ. ທ່ ານສາມາດໃຊ້ເຟີດສີໃດຂຽນກໍ່ໄດ້
ແລ້ວແຕ່ ທ່ ານຕ້ອງການ. ພວກເຮົາເຫັນດີບໍ່ ?
ບາດກ້າວທີ 2 ໃຫ້ວິທະຍາກອນປະຕິບັດດັ່ ງຕໍ່ໄປນີ້::
1. ຕິດປ້າຍບອກຊື່
2. ຂຽນຫົວຂໍ້ການຝຶກອົບຮົມຫຼືສາຍສະໄລ (ຖ້າມີ)
3. ທັກທາຍກັບສໍາມະນາກອນດ້ວຍໃບໜ້າຍີ້ມແຍ້ມແຈ່ ມໃສ. ພາກສະເໜີ
ຄວນອະທິບາຍໄວຈັກໜ້ອຍ ແຕ່ ມີຊີວິດຊີວາ ເພື່ ອກຽມຄວາມພ້ອມ
ດ້ານຈິດໃຈ.
4. ກຽມເຈ້ຍແຜ່ ນໃຫຍ່ 4 ແຜ່ ນ ຕິດໄວ້ຝາຫ້ອງພ້ອມ
ບບິກເຟີດຢ່ າງໜ້ອຍ 3 ສີ ແຕກຕ່ າງກັນ
- ແຜ່ ນທີ 1: ໃສ່ ຫົວຂໍ້ວ່ າ ບົດຮຽນທີ່ ໜ້າສົນໃຈ
- ແຜ່ ນທີ 2: ສິ່ ງໃໝ່ ທີ່ ຂ້າພະເຈົ້າໄດ້ຮຽນຮູ້
- ແຜ່ ນທີ 3: ສິ່ ງທີ່ ຈະສາມາດນໍາໄປໃຊ້ໄດ້ແທ້
- ແຜ່ ນທີ 4: ສິ່ ງທີ່ ຄວນປັບປຸງ ແລະ ຂໍ້ສະເໜີຕ່ າງໆ
ໃຫ້ຖາມວິທະຍາກອນທີ່ໂຕະໜ້າສຸດ, ຈາກນັ້ນໃຫ້ຖາມ ຜູ້ທີ່ ນັ່ ງຢູ່ ດ້ານຂ້າງ ຂອງ
ລາວ ແລະ ຜູ້ທີ່ ນັ່ ງຢູ່ ດ້ານຫຼັງ. ດ້ວຍວິທີນີ້ ຈະຊ່ ວຍໃຫ້ສໍາມະນາກອນ ມີຄວາມ
ຕື່ ນຕົວເພາະວ່ າ ພວກເຂົາອາດຈະຖືກຖາມເວລາໃດກໍໄດ້; ສະນັ້ນ ພວກເຂົາຈະ
ກຽມພ້ອມຢູ່ ສະເໝີ

11. 11
ບົດຮຽນທີ່ ໜ້າສົນໃຈ
ສິ່ ງໃໝ່ ທີ່ ຂ້າພະເຈົ້າ ໄດ້
ຮຽນຮູ້
ສິ່ ງທີ່ ຈະສາມາດ ນໍາໄປໃຊ້
ໄດ້ແທ້
ສິ່ ງທີ່ ຄວນປັລປຸງ ແລະຂໍ້
ສະເໜີຕ່ າງໆ
11.2. ຈຸດປະສົງ (10-20 ນາທີ)
ຈຸດປະສົງຂອງການຝຶກອົບຮົມແມ່ ນເພື່ ອ:
- ເຮັດໃຫ້ຄູສອນຊັ້ນມັດທະຍົມສຶກສາລຶ້ງເຄີຍກັບເນື້ອໃນອັນໃໝ່ ຂອງປື້ມແບບຮຽນ ແລະ ຄູ່ ມືຄູ;
- ຊ່ ວຍແນະນໍາຄູໃນຫົວຂໍ້ທີ່ ຍາກ;
- ບັນລະຍາຍສະພາບຂອງຂະບວນການຮຽນ-ການສອນ;
- ສົນທະນາກ່ ຽວກັບການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດຂະບວນການຮຽນ-ການສອນ;
- ນໍາສະເໜີປະເພດຂອງຈຸດປະສົງການຮຽນ (ເພື່ ອພັດທະນາເຕັກນິກການປະເມີນຜົນໃຫ້ຖືກຕ້ອງ);
- ສະເໜີກ່ ຽວກັບວີທີການຮຽນ-ການສອນ ແບບເອົານັກຮຽນເປັນໃຈກາງ;
- ສ້າງເຄື່ ອງມືແບບເກນ ວັດ ແລະ ປະເມີນຜົນ (Rubrics) ຕາມລາຍວິຊາໃຫ້ເປັນເອກະພາບກັນໃນບັນດາເຄື່ ອງມືປະເມີນ
ຜົນ
ສະນັ້ນ ໃນ 10 ວັນຕໍ່ ໜ້ານີ້, ພວກເຮົາຈະນໍາໃຊ້ວີທີການຮຽນແບບເອົາຜູ້ຮຽນເປັນໃຈກາງມາໃຊ້ໃນການຝຶກອົບຮົມຄັ້ງນີ້.
"ພວກເຮົາຈະສະໜອງຂໍ້ມູນດ້ານເຕັກນິກທັງໝົດໃສ່ ໃນເອກະສານ ແລ້ວແຈກຢາຍໃຫ້ພວກທ່ ານ ຊຶ່ ງຈະເປັນການງ່າຍ ສໍາລັບ
ການທົບທວນ ທັງເປັນການເປີດໂອກາດ ໃຫ້ພວກທ່ ານສາມາດສຸມໃສ່ ບົດຮຽນໂດຍບໍ່ ຕ້ອງເສຍເວລາໃນການຈົດກ່ າຍ"
"ເພື່ ອບັນລຸຈຸດປະສົງທີ່ ຕັ້ງໄວ້, ຂໍໃຫ້ພວກເຮົາມາຕົກລົງນໍາກັນກ່ ຽວກັບລະບຽບການຢູ່ ຮ່ ວມກັນໃນໄລຍະຝຶກອົບຮົມດັ່ ງນີ້:
1. ພວກທ່ ານມາທີ່ ນີ້ ແມ່ ນເພື່ ອເຂົ້າຮ່ ວມຝຶກອົບຮົມ ລົງເລິກດ້ານວິຊາການ. ສະນັ້ນເພື່ ອບໍ່ ເປັນການລົບກວນການຮຽນ, ຂໍ
ໃຫ້ພວກທ່ ານທຸກຄົນມອດໂທລະສັບມືຖືຂອງທ່ ານ ຫຼື ມອດສຽງຂອງມັນໄວ້.
2. ທ່ ານມີໜ້າທີ່ ຮັບຜິດຊອບໃນການຮຽນຮູ້ ແລະ ນໍາເອົາຄວາມຮູ້ທີ່ໄດ້ຮຽນ ກັບຄືນເມືອເຜີຍແຜ່ ຢູ່ ທ້ອງຖິ່ ນຂອງທ່ ານ ແລະ
ໝູນໃຊ້ໂອກາດນີ້ຍາດແຍ່ ງເອົາຄວາມຮູ້ຈາກຄູຝຶກໃຫ້ໄດ້ຫຼາຍໆ ແລະ ຂໍໃຫ້ການຮຽນຂອງພວກເຮົາໃນຄັ້ງນີ້ມ່ ວນຊື່ ນ, ມີ
ບັນຍາກາດ ແລະ ເປັນປະໂຫຍດສູງສຸດສໍາລັບພວກທ່ ານທຸກຄົນ.
3. ພວກທ່ ານສາມາດແລກປ່ ຽນຄໍາຄິດເຫັນ ແລະ ຖາມທຸກຄໍາຖາມທີ່ ສົນໃຈໄດ້. ພວກເຮົາຈະພະຍາຍາມຕອບຄໍາຖາມ
ຂອງພວກທ່ ານໃຫ້ຊັດເຈນທີ່ ສຸດເທົ່ າທີ່ ຈະເປັນໄປໄດ້.
4. ພວກເຮົາມີເວລາຈໍາກັດ ດັ່ ງນັ້ນ ພວກເຮົາຈະຕ້ອງຕົງຕໍ່ ເວລາໃນການຂຶ້ນຫ້ອງ-ລົງຫ້ອງຝຶກອົບຮົມ
ບາດກ້ າວທີ
3
ຂອບໃຈສໍາມະນາກອນ. ຕໍ່ໄປ, ກ່ າວຈຸດປະສົງ
ຂອງການຝຶກອົບຮົມ

12. 12
ຈຸດປະສົງຂອງພວກເຮົາແມ່ ນຮັບປະກັນໃຫ້ຄູຮູ້ນໍາໃຊ້ວິທີການສອນທີ່ ດີ. ຢາກປະຕິບັດໄດ້ຄືແນວນັ້ນ, ຕ້ອງ ຮັບປະກັນ
ວ່ າຄູພວກເຮົາໄດ້ຮຽນຮູ້ວິທີການສົ່ ງຄວາມຮູ້ໃຫ້ເໝາະສົມກັບການຮຽນຮູ້ຂອງນັກຮຽນ. ພວກເຮົາ ຈະນໍາໃຊ້ວິທີການຝຶກອົບ
ຮົມແບບດຽວກັນໃນທຸກລະດັບການຝຶກອົບຮົມ.
11.3. ການທໍ າຄວາມຮູ້ ຈັ ກກັ ບສໍ າມະນາກອນ
ສໍ າມະນາກອນຂຽນຊື່ ຂອງຕົ ນເອງໃສ່ ປ້ າຍຊື່
ທຸ ກຄົ ນຂຽນຊື່ ຂອງຕົ ນເອງໃສ່ ບັ ດແລ້ ວບໍ່ ?
ຕໍ່ ໄປ, ພວກເຮົາມາສ້າງລະບຽບໃໝ່ ຮ່ ວມກັນອີກ ເພາະວ່ າ ພວກເຮົາຈະຕ້ອງໄດ້ຮຽນຮູ້ຫຼາຍ
ຢ່ າງ, ທ່ ານສາມາດເດົາໄດ້ບໍໍ່ ວ່ າລະບຽບໃໝ່ ນັ້ນຄືອັນໃດ?
ລະບຽບໃໝ່ ແມ່ ນ HAPPY, HAPPY ແມ່ ນເຄື່ ອງ ມືທີ່ ຊ່ ວຍໃຫ້ທ່ ານຈື່ ແນວຄວາມຄິດໄດ້
ດີໂດຍສະເພາະແມ່ ນໃນເວລາທ່ ານ ຕ້ອງການໃຫ້ສໍາມະນາກອນຈື່ ວົງຈອນ ຫຼື ຂະບວນການ
ໃດໜຶ່ ງ.
ບາດກ້າວທີ 4 ວິທະຍາກອນຢາຍເຈັ້ຍທີ່ ໄດ້ຂຽນເລກລໍາດັບຕາມຈໍານວນ ສໍາມະນາ
ກອນໃຫ້ທຸກຄົນ ເພື່ ອຂຽນຊື່ ຕົນເອງໃສ່
ເມື່ ອທຸກຄົນນໍາບັດຂອງຕົນອອກມາສະແດງແລ້ວ, ໃຫ້ບອກຜູ້ທີ່ ໄດ້ບັດໝາຍເລກ 1
ບອກຊື່ , ບ່ ອນທີ່ ຜູ້ກ່ ຽວສັງກັດຢູ່ ແລະ ຢາກໃຫ້ໝູ່ ເອີ້ນຊື່ ຕົນເອງວ່ າແນວໃດໃນ 10 ວັນ
ນີ້. ຈາກນັ້ນ ຜູ້ຖັດໄປກໍ່ ເຮັດແບບດຽວກັນຈົນຮອດສໍາມະນາກອນຜູ້ສຸດທ້າຍ.
ບັນທຶກຄໍາຕອບ
ບາດກ້າວທີ 5

13. 13
ແທນໃຫ້ ຄໍາວ່ າ humour (ຕະຫຼົກ). ພວກເຮົາຕ້ອງມ່ ວນຊື່ ນ ແລະ ຜ່ ອນຄາຍ
ກັບສິ່ ງທີ່ ພວກເຮົາເຮັດ, ຂໍໃຫ້ປະບັນຫາໄວ້ຢູ່ ເບື້ອງຫຼັງ, ຂໍໃຫ້ລືມໜ້າທີ່ ຄວາມເປັນ
ຜົວ, ເມຍ, ພໍ່ , ແມ່ ຫຼື ຄູຂອງທ່ ານໄວ້ຊົ່ ວຄາວ. ຂໍໃຫ້ທ່ ານສຸມຈິດສຸມໃຈໃສ່ ການ
ແລກປ່ ຽນຄວາມຄິດເຫັນ. H ຍັງໝາຍເຖິງ heart (ຫົວໃຈ), ຂໍໃຫ້ທ່ ານຮຽນຮູ້ດ້ວຍໃຈ. ແຕ່
ຖ້າທ່ ານຮູ້ສຶກວ່ າເລື່ ອງທີ່ ສົນທະນານັ້ນໜ້າເບື່ ອ, ຍາວເກີນໄປກໍ່ ໃຫ້ທ່ ານຮ້ອງອອກມາວ່ າ
happy (ຈັ່ ງແມ່ ນມ່ ວນເດ)!
ແທນໃຫ້ຄໍາວ່ າ attendance (ເຂົ້າຮ່ ວມ). ພວກເຮົາຈະໃຫ້ໃບຢັ້ງຢືນແກ່ ຜູ້ ທີ່ ຢູ່
ຮຽນນໍາພວກເຮົາຄົບ 10 ວັນເທົ່ ານັ້ນ. ສ່ ວນຜູ້ທີ່ ຂາດ ແລະ ເຂົ້າຮ່ ວມບໍ່ ຄົບຕາມ
ກໍານົດເວລາຈະບໍ່ ໄດ້ຮັບໃບຢັ້ງຢືນ. ເພາະວ່ າການຝຶກອົບຮົມເປັນເວລາ 10 ວັນ ທຽບ
ເທົ່ າກັບຫຼັກສູດ 72 ຊົ່ ວໂມງ ຫຼື ຫຼາຍກວ່ າການຮຽນ 1 ພາກຮຽນ ຢູ່ ວິທະຍາໄລຄູ.
ຕົວທີໜຶ່ ງໝາຍເຖິງ participation (ການມີສ່ ວນຮ່ ວມ). ພວກທ່ ານມາຮຽນ ບໍ່
ແມ່ ນມາເພື່ ອໃຫ້ຄົບຕາມຈໍານວນມື້ເທົ່ ານັ້ນ, ທ່ ານຕ້ອງມີສ່ ວນຮ່ ວມຢ່ າງຕັ້ງໜ້າ ໃນ
ການສົນທະນາ, ເຮັດບົດຝຶກຫັດ, ເຮັດວຽກເປັນກຸ່ ມ ແລະ ກິດຈະກໍາອື່ ນໆ ທີ່ ພວກ
ເຮົາຈະໄດ້ເຮັດຮ່ ວມກັນ. ພວກເຮົາຕ້ອງຮຽນຮູ້ຈາກປະສົບການ ເຊິ່ ງກັນ ແລະ ກັນ
ເພື່ ອເຮັດໃຫ້ການຮຽນມີຄວາມມ່ ວນຊື່ ນ ແລະ ເປັນປະໂຫຍດ.
ຕົວທີສອງໝາຍເຖິງ punctuality (ຕົງເວລາ). ສະນັ້ນ ພວກເຮົາບໍ່ ພຽງແຕ່ ມາໃຫ້
ຄົບມື້ເທົ່ ານັ້ນ, ຕ້ອງມາຮອດສະຖານທີ່ ຝຶກອົບຮົມ ແລະ ເອົາໃຈໃສ່ ປະຕິບັດ
ກິດຈະກໍາໃຫ້ສໍາເລັດຕາມກໍານົດເວລາ.
ໝາຍເຖິງ YOU (ພວກທ່ ານ). ຖ້າບໍ່ ມີພວກທ່ ານ ການຝຶກອົບຮົມກໍ່ ຈະບໍ່ ສາມາດ
ເກີດຂຶ້ນໄດ້. ພວກເຮົາມາຮ່ ວມມືກັນເພື່ ອສ້າງລູກຫຼານຂອງພວກເຮົາ ໃຫ້ກາຍເປັນ
ນັກຮຽນທີ່ ເກັ່ ງຮອບດ້ານ ແລະ ເປັນຊັບພະຍາກອນທີ່ ມີຄ່ າຂອງຊາດ, ຢາກເຮັດໄດ້ຄື
ແນວນັ້ນພວກເຮົາຕ້ອງຮູ້ວິທີການສອນທີ່ ດີ.
ສສະຫລຸບ: HAPPY ໝາຍເຖິງ ພວກເຮົາຕ້ອງມີອາລົມມ່ ວນຊື່ ນກັບກິດຈະກໍາທີ່ ໄດ້ປະຕິບັດ; ເຂົ້າຮ່ ວມການຝຶກອົບຮົມ ຢ່ າງ
ສຸດກົກສຸດປາຍ ແລະ ມີສ່ ວນຮ່ ວມຢ່ າງຕັ້ງໜ້າຕາມກໍານົດເວລາ. ຖ້າບໍ່ ມີພວກທ່ ານ, ກໍ່ ບໍ່ ມີຄູທີ່ ຈະມາຮັບການແນະນໍາ ເພື່ ອໄປ
ສິດສອນ ນັກຮຽນຊັ້ນມັດທະຍົມສຶກສາໃຫ້ກາຍເປັນນັກຮຽນເກັ່ ງໄດ້.
H
A
P
P
Y
ໃຫ້ຂຽນຄໍາວ່ າ HAPPY ໂດຍແຍກແຕ່ ລະຕົວອັກສອນອອກຈາກກັນ ແລ້ວຂຽນຄວາມໝາຍໃສ່ ຂ້າງຂອງ
ຕົວອັກສອນ ດັ່ ງລຸ່ ມນີ້:
ບອກສໍາມະນາກອນຕົບມືພາຍຫຼັງເຮັດ ບົດຝຶກຫັດສໍາເລັດໃນແຕ່ ລະຄັ້ງ

14. 14
ຜ່ ານການເຮັດແບບຝຶກຫັດ ແລະ ຖອດຖອນບົດຮຽນ, ສໍາມະນາກອນຈະສາມາດຮຽນຮູ້ ແລະ ນໍາໃຊ້ເຕັກນິກດັ່ ງກ່ າວ
ເຂົ້າໃນການຝຶກອົບຮົມຕໍ່ ໃຫ້ຄູສອນໃນຂັ້ນແຂວງ ຫຼື ໂຮງຮຽນຂອງຕົນ ໂດຍເນັ້ນໜັກວິທີການສອນ ແລະ ຮັບປະກັນ
ການບັນລຸຄາດໝາຍຂອງການຮຽນໄດ້.
ຫຫລິ້ນ ເກມຈື່ ຊື່
ກິດຈະກໍານີ້ຮຽກວ່ າ "ເກມຈື່ ຊື່ ". ທ່ ານໃດມີປ້າຍຊື່ ໝາຍເລກ 1 ຂໍໃຫ້ທ່ ານ ບອກຊື່ ແລະ ບ່ ອນປະຈໍາການຂອງຕົນເອງ, ສໍາມະ
ນາກອນຜູ້ຖັດໄປເວົ້າຄືນຊື່ ແລະ ບ່ ອນປະຈໍາການຂອງຜູ້ທີ່ ເວົ້າຜ່ ານມາ, ຈາກນັ້ນໃຫ້ບອກຊື່ ແລະ ບ່ ອນປະຈໍາການຂອງຕົນ
ເອງ ແລະ ປະຕິບັດດັ່ ງນີ້ຕໍ່ ໆໄປຈົນຄົບໝົດທຸກທ່ ານໃນຫ້ອງ. ຖ້າຜູ້ໃດບໍ່ ສາມາດ
ບອກຊື່ ຂອງໝູ່ ທີ່ ສະເໜີຜ່ ານມາໄດ້ ລາວຕ້ອງ ຮ້ອງເພັງ ຫຼື ເລົ່ າເລື່ ອງຕະຫຼົກ.
ທທ່ ານໄດ້ຮຽນຮູ້ຫຍັງແດ່ ຈາກ ‘‘‘ເເກມຈື່ ຊື່ ’’’
ສສະຫລຸບ:: ເກມນີ້ມີຈຸດປະສົງເພື່ ອໃຫ້ຮູ້ຈັກເພື່ ອນໃໝ່ ດ້ວຍການຈື່ ຊື່ ກັນ ແລະ ລຶ້ງເຄີຍກັນຫຼາຍ
ຂຶ້ນ. ໃນເວລາຫຼີ້ນເກມ ພວກເຮົາຕ້ອງຕັ້ງໃຈຟັງຈຶ່ ງສາມາດຈື່ ຊື່ ຂອງໝູ່ ໄດ້. ກໍລະນີຢູ່ ໃນຫ້ອງ
ຮຽນກໍເຊັ່ ນດຽວກັນ ຖ້ານັກຮຽນບໍ່ ຕັ້ງໃຈຟັງ ທ່ ານອາດມີບັນຫາໃນຂະບວນການຮຽນ-ການ
ສອນ. ດ້ວຍເຫດຜົນນີ້ ພວກເຮົາຈຶ່ ງຈໍາເປັນຕ້ອງປັບຂະບວນການຮຽນ-ການສອນໃຫ້ແທດ
ເໝາະກັບສະພາບຕົວຈິງ.
ຫຫຼິ້ນເກມ: ‘‘ເກມຄວາມຈື່ ຈໍາສັ້ນ’’
ບາດກ້າວທີ 6 ເລີ່ ມເຂົ້າສູ່ ພາກທີ 2 ໄດ້ເລີຍ ໂດຍການສ້າງ
ບັນຍາກາດ
ແນະນໍາສໍາມະນາກອນວ່ າ: ໃຫ້ເວົ້າລື້ມຄືນໃນສິ່ ງພວກເຂົາເວົ້າໄປ, ບໍ່ ໃຫ້ຈົດ ຫຼື ບັນທຶກຄໍາຕອບໄວ້.
ໃນເວລາຄົນອື່ ນເວົ້າ ແລະ ບໍ່ ໃຫ້ບອກກັນ (ໃຊ້ເວລາປະມານ 30 ນາທີ)
ນັກສໍາມະນາກອນທຸກທ່ ານ ມາຢຶນເປັນ
ວົງມົນ
ປະເມີນຜົນ ເກມຈື່ ຊື່

15. 15
ພພາກທີ 2:
ການປັບຂະບວນການຮຽນ-ການສອນ ໃຫ້ເຂົ້າກັບສະພາບຕົວຈິງ
ເພື່ ອທົບທວນຄວາມຄິດເຫັນຕໍ່ ຂະບວນການຮຽນ-ກການສອນ ທທີ່ ໃຫ້ສໍາມະນາກອນມີສ່ ວນ
ຮຮ່ ວມ, ວິທະຍາກອນອາດຈະສົມມຸດແບບການຮຽນ-ການສອນ ທີ່ ເຄີຍປະຕີບັດໃນຊັ້ນມັດ
ທະຍົມສຶກສາຢູ່ ສ.ປ.ປ ລາວ. ໃນການຝຶກອົບຮົມຄັ້ງນີ້ ພວກເຮົາຈະໄດ້ຮຽນຮູ້ທິດ
ສະດີ ແລະ ພາກປະຕິບັດຕົວຈິງໄປພ້ອມໆກັນ ແລະ ນໍາທິດສະດີທີ່ ໄດ້ຮຽນນັ້ນ ມາທຽບໃສ່
ກັບວວິທີການຮຮຽນ-ກການສອນ ທທີ່ ເຄີຍໄດ້ປປະຕິບັດຜ່ ານມມາ.
ຈຸດປະສົງ:
1. ກໍານົດແນວຄວາມຄິດຂອງການຮຽນ-ການສອນ;
2. ບັນລະຍາຍກ່ ຽວກັບຮູບແບບການຮຽນ-ການສອນ;
3. ທໍາຄວາມເຂົ້າໃຈວ່ າສະໝອງຊີກຂວາ ແລະ ຊີກຊ້າຍ ເຮັດໜ້າທີ່ ຄືແນວໃດ?
4. ກໍາໄດ້ວີທີການຮຽນຂອງນັກຮຽນ.
ຖ້າພວກເຮົາບັນລຸ 4 ຈຸດປະສົງ ທີ່ ກ່ າວມາຂ້າງເທິງນັ້ນ, ຄູຈຶ່ ງຈະສາມາດຈັດການຮຽນ-ການສອນໃຫ້ແທດເໝາະກັບວິທີການ
ຮຽນຮູ້ຂອງນັກຮຽນໄດ້.
2.1 ທິດສະດີການຮຽນ (1 ຊົ່ ວໂມງ)
“ວວຽກສອນໜັງສືເປັນວຽກທີ່ບໍ່ມີຄົນເຫັນຄຸນຄ່ າ ຖ້ານັກຮຽນໄດ້ຄະແນນດີ,, ກໍ່ວ່ ານັກຮຽນສະຫຼາດ..
ແຕ່ ຖ້ານັກຮຽນເສັງຕົກ,, ກໍ່ວ່ າຄູບໍ່ຮູ້ຈັກສອນ!!”
ທ່ ານມີຄວາມຄິດເຫັນແນວໃດຕໍ່ ກັບປະໂຫຍກນີ້?
ຈຈົ່ ງຖາມ ຄໍາຖາມຕໍ່ໄປວ່ າ:
ບາດກ້າວທີ 1
ຂຽນປະໂຫຍກລຸ່ ມນີ້ ໃສ່ ເຈ້ຍແຜ່ ນໃຫຍ່ ຫຼື ກະດານ
ຫຼັງຈາກສໍາມະນາກອນ 2 - 3 ຄົນ ຕອບແລ້ວ, ໃຫ້ຖາມຕໍ່ ໄປ ຖ້າມີຜູ້ຕອບວ່ າ "ຂ້າພະເຈົ້າຄິດວ່ າ ປະໂຫຍກຄໍາເວົ້າ
ນີ້ຖືກຕ້ອງ ເພາະວ່ ານັກຮຽນມັກຈະລືມບຸນຄຸນຂອງຄູ"
ຖ້າບໍ່ ມີໃຜເວົ້າແນວນີ້, ໃຫ້ສືບຕໍ່ ຖາມຈົນກວ່ າຈະໄດ້ຄໍາຕອບທີ່ ວ່ າ "ນັກຮຽນລືມບຸນຄຸນຄູ"

16. 16
ມມີຈັກທ່ ານ ທີ່ ເຫັນດີນໍາປະໂຫຍກທີ່ ວ່ າ “ນັກຮຽນລືມບຸນຄຸນຄູ”?
"ມີ 10 ທ່ ານທີິ່ ຮູ້ສຶກວ່ ານັກຮຽນລືມບຸນຄຸນຄູ ເຖິງແມ່ ນວ່ າຄູຈະພະຍາຍາມສິດ
ສອນເຂົາເຈົ້າແລ້ວກໍ່ ຕາມ, ແຕ່ ໃນຖານະທີ່ ເປັນຄູ, ພວກເຮົາມີໜ້າທີ່ ສິດສອນ ພວກ
ເຂົາ, ບໍ່ ວ່ າພວກເຮົາຈະມັກ ຫຼື ບໍ່ ມັກ ພວກເຮົາກໍຕ້ອງໄດ້ສອນຈົນສຸດກົກສຸດປາຍ.
ນີ້ແມ່ ນເຫດຜົນທີ່ ວ່ າ ເປັນຫຍັງພວກເຮົາຈຶ່ ງຈໍາເປັນຕ້ອງຮູ້ເຖິງ ຄວາມແຕກຕ່ າງ
ລລະຫວ່ າງ ການຮຽນ ແລະ ການສອນ.
ມມີໃຜສາມາດອະທິບາຍ ຄວາມແຕກຕ່ າງ ລະຫວ່ າງ ການຮຽນ ແລະ ການສອນ??
ເຈົ້າ, ຖືກຕ້ອງແລ້ວ, ພວກເຮົາມາຊີ້ແຈງຄໍາຕອບຂອງພວກທ່ ານນໍາກັນໂດຍວິເຄາະ
ຄວາມແຕກຕ່ າງ ລະຫວ່ າງ ການຮຽນ ແລະ ການສອນໃຫ້ລະອຽດ. ໃນເກມຈື່ ຊື່ ,
ພວກທ່ ານໄດ້ຮຽນຮູ້ວ່ າພວກເຮົາຕ້ອງຈື່ ຊື່ ຂອງເພື່ ອນທີ່່
ຮຽນນໍາກັນ ເພື່ ອຈະບໍ່ໄດ້
ຮ້ອງເພັງ ຫຼື ເລົ່ ານິທານຕະຫຼົກໃຫ້ໝູ່ ຟັງ.
ນີ້ແມ່ ນການຮຽນ ຫຼື ການສອນ?
ອີງໃສ່ ທິດສະດີ ຂອງຫຼາຍໆທ່ ານ ການຮຽນ ແລະ ການສອນ ແມ່ ນແຕກຕ່ າງກັນ..
ສະນັ້ນ ມັນຈຶ່ ງມີຫຼາຍນິຍາມທີ່ ແຕກຕ່ າງກັນເຊັ່ ນ:
1. ທ່ ານ Haggard, 1963, ກໍານົດນິຍາມໄວ້ວ່ າ: ການຮຽນແມ່ ນການ
ປ່ ຽນແປງທາງດ້ານພຶດຕິກໍາ ຊຶ່ ງຜົນຂອງມັນແມ່ ນການມີປະສົບການ.
2. ທ່ ານ Birkenholz, 1999, ກ່ າວວ່ າ: ການຮຽນແມ່ ນການປ່ ຽນແປງດ້ານ
ພຶດຕິກໍາ ຊຶ່ ງສະແດງອອກ ທາງດ້ານຄວາມຮູ້, ທັກສະ ແລະ ວິທີປະຕິບັດ ທີ່
ຄົນເຮົາເອົາມານໍາໃຊ້ເຂົ້າໃນຊີວິດປະຈໍາວັນ ໂດຍໄດ້ມາຈາກການສຶກສາ.
3. ທ່ ານ Rutledge, 2003, ກ່ າວວ່ າ: ການຮຽນແມ່ ນການປ່ ຽນແປງ ພຶດຕິກໍາ
ແບບຖາວອນ ອັນສືບເນື່ ອງມາຈາກປະສົບການ.
ບອກໃຫ້ພວກເຂົາຍົກມືຂຶ້ນ. ນັບຈໍານວນມືທີ່ ຍົກຂຶ້ນ, ເມື່ ອນັບຮຽບຮ້ອຍແລ້ວ ໃຫ້ບອກພວກເຂົາເອົາມືລົງ. ຈາກ
ນັ້ນສົມທຽບອັດຕາສ່ ວນຜູ້ທີ່ ເຫັນດີ ແລະ ບໍ່ ເຫັນດີນໍາປະໂຫຍກທີ່ ຂຽນໃສ່ ກະດານ. ຕົວຢ່ າງ: 10 ຄົນເຫັນດີ, 9
ຄົນບໍ່ ເຫັນດີ (ຖ້າໃນຫ້ອງຮຽນມີ 19 ຄົນ).
ອະທິບາຍຜົນໄດ້ຮັບ
ຈົ່ ງຖາມ ຄໍາຖາມຕໍ່ໄປວ່ າ:

17. 17
ພວກເຮົາ ເຂົ້າໃຈວ່ າແນວໃດ ສໍາລັບນິຍາມທີ່ ວ່ າ ປ່ ຽນແປງ ພຶດຕິກໍາ
ແບບຖາວອນ ອັນສືບເນື່ ອງມາຈາກປະສົບການ?
4. Knowles (1998) ກໍານົດນິຍາມໄວ້ວ່ າ: ການຮຽນແມ່ ນຂະບວນການ
ຮັບເອົາຄວາມຮູ້ ຫຼື ຄວາມຊໍານານ.
5. ວັດຈະນານຸກົມຂອງ Webster ໄດ້ກໍານົດນິຍາມການຮຽນໄວ້ວ່ າ:
"ແມ່ ນການກະທໍາ ຫຼື ປະສົບການຂອງຜູ້ທີ່ ຮຽນ; ຄວາມຮູ້ ທັກສະ ແມ່ ນ
ໄດ້ມາຈາກການສອນ ຫຼື ການຮຽນ; ການປ່ ຽນແປງພຶດຕິກໍາ ແມ່ ນໄດ້ຮັບ
ຈາກປະສົບການເປັນສ່ ວນໃຫຍ່ "
ພວກທ່ ານພໍຈະບອກໄດ້ບໍ່ ວ່ າ: ລູກຂອງທ່ ານ ຫຼື ຕົວທ່ ານເອງ ຮຽນຂີ່ ລົດຖີບ
ຄືແນວໃດ? ຈາກຕົວຢ່ າງ, ພວກເຮົາສາມາດກໍານົດນິຍາມໄດ້ວ່ າ: ການຮຽນ
ແມ່ ນຂະບວນການຮັບເອົາ ຄວາມຮູ້, ທັກສະ ແລະ ຄຸນຄ່ າ ທີ່ ຢູ່ ພາຍໃນ
ສິ່ ງແວດລ້ອມນັ້ນ ອັນຈະນໍາໄປສູ່ ການປ່ ຽນແປງ ທາງດ້ານພຶດຕິກໍາ. ໝາຍ
ຄວາມວ່ າ: ການປ່ ຽນແປງພຶດຕິກໍາອາດຈະເກີດຂຶ້ນແບບຊົ່ ວຄາວ ຫຼື ແບບ
ຖາວອນ ໂດຍຂຶ້ນກັບສະພາບແວດລ້ອມນັ້ນໆ. ພວກທ່ ານອາດຈະເຄີຍຮຽນ
ຂີ່ ລົດຖີບ ແລະ ມັກຂີ່ ລົດຖີບ; ແຕ່ ເມື່ ອພວກທ່ ານປະສົບອຸປະຕິເຫດ ທ່ ານກໍ
ຈະເຊົາຂີ່ ລົດຖີບ ຄ້າຍຄືກັບຂະບວນການຮຽນໃນຫ້ອງຮຽນຊຶ່ ງຂຶ້ນ ຢູ່ ກັບ
ການກຽມບົດສອນຂອງຄູ ແລະ ວິທີສົ່ ງຄວາມຮູ້ໃຫ້ນັກຮຽນ. ການຮຽນ
ແບບທ່ ອງຂຶ້ນໃຈ ແລະ ຈື່ ອາດຈະແມ່ ນການຮຽນທີ່ ມີປະສິດທິຜົນ ພຽງແຕ່
ໄລຍະສັ້ນ. ພາຍຫຼັງທີ່ ນັກຮຽນສອບເສັງແລ້ວ, ເຂົາເຈົ້າອາດຈະລືມບົດຮຽນ
ທີ່ ທ່ ອງຈື່ ເວັ້ນເສຍແຕ່ ວ່ າ ສິ່ ງທີ່ ຈື່ ນັ້ນຖືກນໍາໄປໃຊ້ເຂົ້າໃນຊີວິດປະຈໍາວັນ. ຂໍ້
ມູນກ່ ຽວກັບຊີວິດປະຈໍາວັນສາມາດຮຽນໄດ້ຢ່ າງຖາວອນ.
ຄົ້ນຄວ້າຄໍານິຍາມຕ່ າງໆ ແລ້ວຂີດກ້ອງຄໍາ
ວ່ າ: ປ່ ຽນແປງພຶດຕິກໍາ ອັນສືບເນື່ ອງມາ
ຈາກປະສົບການ
ຈົ່ ງອະທິບາຍຄໍາສັບທີ່ ຂີດກ້ອງ
ໂໂດຍນໍາໃຊ້ ປະສົບການ ການຂີ່
ລົດຖີບຂອງເດັກນ້ອຍ
ສະແດງນິຍາມທີ 4
ສະເໜີອ່ ານຄືນນິຍາມ 55

18. 18
ພວກທ່ ານຄິດວ່ າ ນິຍາມນີ້ສອດຄ່ ອງກັບປະສົບການ ຂອງທ່ ານຄືແນວໃດ?
ມີຄໍາຖາມບໍ່ ? (ຈົ່ ງຕອບຄໍາຖາມ, ຖ້າມີ)
ສສະຫລຸບ:: ການປ່ ຽນແປງພຶດຕິກໍາເກີດຂຶ້ນເມື່ ອນັກຮຽນໄດ້ເອົາຄວາມຮູ້ໄປນໍາໃຊ້ເຂົ້າໃນຊີວິດ
ຕົວຈິງ ໃນເງ ື່ອນໄຂສິ່ ງແວດລ້ອມໃດໜຶ່ ງ. ໝາຍຄວາມວ່ າ: ຖ້າສິ່ ງແວດລ້ອມຂອງການຮຽນເອື້ອ
ອໍານວຍ, ປອດໄພ ແລະ ສາມາດເຂົ້າເຖິງໄດ້, ຄູເຂົ້າໃຈ ສະພາບຂອງນັກຮຽນ, ການຮຽນກໍ່ ຈະໄດ້
ຮັບໝາກຜົນສູງ. ເຮັດໃຫ້ນັກຮຽນກາຍເປັນຜູ້ ທີ່ ມີຄວາມຮູ້ຄວາມສາມາດ, ມີຄຸນສົມບັດ ແລະ
ທັດສະນະທີ່ ດີໃນການດໍາລົງຊີວິດ. ຜົນສໍາເລັດທາງດ້ານການສຶກສາຈະເກີດຂຶ້ນໄດ້ ແມ່ ນຢູ່ ໃນມື
ຂອງພວກທ່ ານ.
ກການສອນ
ພວກເຮົາມາເບິ່ ງຮູບນີ້ນໍາກັນ:
- ທ່ ານຄິດວ່ າ ຮູບນີ້ຖ່ າຍຢູ່ ໃສ?
- ມີໃຜສາມາດຕັ້ງຊື່ ຫົວຂໍ້ ສໍາລັບ ຮູບນີ້ໄດ້?
- ໃຫ້ສໍາມະນາກອນ 1 ຫຼື 2 ທ່ ານໄປຂຽນຫົວຂໍ້ຂອງຮູບພາບ ໃສ່ ກະດານ.
ໃຫ້ຂໍ້ມູນປະກອບບາງຢ່ າງເຊັ່ ນ: ມັນແມ່ ນໂຮງຮຽນ ທີ່ ຢູ່ ໃກ້ກັບ ທົ່ ງໄຫ
ປະເມີນຜົນການສົນທະນາ
ຂອບໃຈສິດເວນທີ່ ສ້າງບັນຍາກາດ ແລະ ສືບຕໍ່ ກໍານົດນິຍາມການສອນ

19. 19
ຫີນ. ຜູ້ຍິງຄົນນັ້ນເຮັດວຽກຢູ່ ກະຊວງສຶກສາ ທິການ ແລະ ກິລາ, ແລ້ວ
ຈາກນັ້ນຈຶ່ ງບອກຄໍາຕອບ.
ຄຄໍາຕຕອບ:: ຮູບພາບນີ້ ສະແດງໃຫ້ເຫັນນັກຮຽນຊັ້ນປະຖົມຂອງໂຮງຮຽນ ແຫ່ ງໜຶ່ ງ ຢູ່ ແຂວງຊຽງຂວາງ. ຜູ້ທີ່ ຢືນຢູ່ ນັ້ນແມ່ ນ
ພະນັກງານວິຊາການ ຈາກກະຊວງສຶກສາທິການ ແລະ ກິລາ.
ໂໂດຍອີງໃສ່ ຕົວຢ່ າງນີ້, ທ່ ານຈະກໍານົດນິຍາມການສອນ ໄດ້ຄືແນວໃດ?
ຖ້າບໍ່ ໃຫ້ຂໍ້ມູນປະກອບ ພວກທ່ ານຈະສາມາດເດົາໄດ້ບໍ່ ?? ທ່ ານໃດເດົາ
ໄໄດ້? ຂຂໍໃຫ້ທ່ ານຍົກມືຂຶ້ນ.
ບອກໃຫ້ພວກເຂົາອະທິບາຍ
ນັບຈໍານວນຜູ້ທີ່ ຍົກມືອະທິບາຍວ່ າ "ທົ່ ງໄຫຫີນ" ແມ່ ນສະຖານທີ່ ທ່ ອງທ່ ຽວທີ່ ມີຊື່ ສຽງ ແລະ ມີ
ແຕ່ ຢູແຂວງຊຽງຂວາງເທົ່ ານັ້ນ. ນີ້ແມ່ ນເຫດຜົນວ່ າເປັນຫຍັງພວກເຂົາຈຶ່ ງເດົາໄດ້ພຽງບາງສ່ ວນ ວ່ າ
ໂຮງຮຽນຕັ້ງຢູ່ ໃສ ແຕ່ ບໍ່ ບອກຊື່ໂຮງຮຽນ ຫຼື ຊື່ ຄູ. ມັນເປັນຄວາມຮູ້ທົ່ ວໄປ. ຄ້າຍຄືກັບນັກຮຽນ
ສາມາດຮຽນໄດ້ ຖ້າພວກເຂົາສາມາດ ເຊື່ ອມເຂົ້າກັບສິ່ ງທີ່ ພວກເຂົາຮຽນ. ເຖິງຢ່ າງໃດກໍ່ ຕາມ, ນີ້
ແມ່ ນການຮຽນແບບຄູເປັນຜູ້ປ້ອນຄວາມຮູ້ໃຫ້. ພວກເຂົາອາດຈະຖົກຖຽງວ່ າ ສິ່ ງທີ່ ພວກເຂົາ
ຕອບບໍ່ ໄດ້ ຍ້ອນພວກເຂົາບໍ່ ຄຸ້ນເຄີຍກັບສະຖານທີ່ ດັ່ ງກ່ າວ.
ການສອນ ແມ່ ນຮູບແບບການນໍາສະເໜີຂໍ້ມູນທີ່ ຊັບຊ້ອນໃນຮູບແບບທີ່
ສສາມາດເຂົ້າໃຈໄດ້ເພື່ ອຮັບປະກັນໃຫ້ເກີດຂະບວນການຮຽນ.
ໃຫ້ສໍາມະນາກອນ ຂີດກ້ອງຄໍາເວົ້າທີ່ ສໍາຄັນທີ່ ຢູ່ ໃນຄໍານິຍາມ
ໃຫ້ສໍາມະນາກອນອະທິບາຍຄໍາເວົ້າທີ່ ຂີດກ້ອງນັ້ນຕາມຄວາມເຂົ້າໃຈຂອງພວກເຂົາ.. ຈາກນັ້ນ ວວິທະຍາກອນ
ສະຫລຸບວິທີການຮຽນຂອງຜູ້ຮຽນ..

20. 20
ມີບາງຄັ້ງຄູຄິດບໍ່ ອອກວ່ າ ຈະນໍາສະເໜີບົດຮຽນແບບໃດດີ. ພວກເຮົາທຸກຄົນຕ່ າງກໍ່ ຮູ້ວ່ າ ຄູບໍ່ ໄດ້
ຮັບການຝຶກອົບຮົມມາເພື່ ອໃຫ້ສາມາດສອນໄດ້ທຸກວິຊາ. ດັ່ ງນັ້ນ ກ່ ອນທີ່ ພວກເຮົາຈະສອນວິຊາໃໝ່ ໃດ
ໜຶ່ ງໄດ້, ພວກເຮົາຕ້ອງສຶກສາປື້ມແບບຮຽນຄູ່ ມືຄູຢ່ າງເລິກເຊິ່ ງ. ເຖິງຢາງໃດກໍ່ ຕາມ ປື້ມຄູ່ ມືຄູເປັນ
ເອກະສານຊ່ ວຍແນະນໍາວິທີ ແລະ ຮູບແບບການສອນ ເພາະສະນັ້ນ ຕ້ອງຮູ້ໝູນໃຊ້ໃຫ້ເໝາະກັບສະພາບ
ຂອງນັກຮຽນ.
ການສອນແມ່ ນວິທີການ, ທັງແມ່ ນວິວັດທະນາການມາຈາກຄວາມຮູ້ຂອງຄູໃນວິຊາໃດໜຶ່ ງ ທີ່ ຖືກ
ຖ່ າຍທອດ ແລະ ສື່ ສານກັບນັກຮຽນໃນລະດັບທີ່ ພວກເຂົາສາມາດເຂົ້າໃຈໄດ້. ສະນັ້ນ, ການມີຄວາມຮູ້
ຢ່ າງເລິກເຊິ່ ງໃນວິຊາທີ່ ຈະສອນຈຶ່ ງມີຄວາມຈໍາເປັນ. "ທ່ ານບໍ່ ສາມາດສອນໄດ້ດີ ຖ້າທ່ ານ ບໍ່ ຮູ້ເລື່ ອງນັ້ນດີ
ພໍ" ການສອນເປັນທັງວິທະຍາສາດ ແລະ ສິລະປະ. ຄູທີ່ ດີຕ້ອງເປັນນັກສະແດງທີ່ ດີ ແລະ ນັກສະແດງທີ່ ດີ
ຕ້ອງສາມາດປັບສຽງເວົ້າໄດ້ຢ່ າງເໝາະສົມ, ສຽງທີ່ ເວົ້າອອກມາ ຕ້ອງແຈ່ ມແຈ້ງມ່ ວນຫູ. ຄູຜູ້ທີ່ ປັບສຽງເວົ້າ
ຂອງຕົນເອງໄດ້ຈະສະມາດດຶງດູດຄວາມສົນໃຈຂອງນັກຮຽນໄດ້, ເມື່ ອຄວາມສົນໃຈຂອງນັກຮຽນໄດ້ຮັບ
ການກະຕຸ ້ນແລ້ວ, ນັກຮຽນກໍ່ ຈະມາໂຮງຮຽນຢ່ າງສະໝໍ່ າສະເໝີ ແລະ ມີຄວາມສົນໃຈທີ່ ຈະຮຽນ ຫຼື ເຮັດ
ບົດຝຶກຫັດຕາມການມອບໝາຍຂອງຄູ. ກົງກັນຂ້າມ, ຖ້າຄູບໍ່ ມີສິລະປະໃນການສອນ, ນັກຮຽນກໍ່ ຈະຂາດ
ໂຮງຮຽນ ແລະ ບໍ່ ສົນໃຈຟັງຄໍາອະທິບາຍທີ່ ໜ້າເບື່ ອຂອງຄູ.
ພພວກເເຮົາລລອງມມາຟັງສສໍາມມະນນາກອອນທີ່ ມມາຈຈາກ ((…) ຈຈະມມາສສາທິດວວິທີກການສສອນໃໃນຫຫົວຂໍ້ທທີ່ ທ່ ານມມັກຢູ່ ເທິງເເວທີ,, ຂຂໍເຊີນ!!
ສສະຫລຸບ:: ການສອນແມ່ ນວິທີການຂອງຄູແຕ່ ລະຄົນ ທີ່ ມີຈຸດປະສົງໃນການຖ່ າຍທອດ ຂໍ້ມູນໃນຮູບ
ແບບທີ່ ສາມາດເຂົ້າໃຈໄດ້, ໜ້າສົນໃຈ ແລະ ສາມາດນໍາໄປໃຊ້ໃນຊີວິດປະຈໍາວັນໄດ້. ຄໍາເວົ້າທີ່ ພວກ
ເຮົາມັກເວົ້າສະເໝີວ່ າ "ຄູທີ່ ດີແມ່ ນຄູທີ່ ມີປະສົບການ". ຢາກເຮັດໄດ້ຄືແນວນັ້ນ, ຄູຄວນຈະມີຄວາມຮູ້
ໃນວິຊານັ້ນໆຢ່ າງເລິກເຊິ່ ງ; ສົ່ ງຄວາມຮູ້ໃຫ້ນັກຮຽນໄດ້ຢ່ າງໜ້າສົນໃຈ.
ເພື່ ອໃຫ້ເກີດຂະບວນການຮຽນທີ່ ດີ. ຄູທີ່ ດີຕ້ອງເປັນນັກສະແດງທີ່ ດີ ແລະ ນັກສະແດງທີ່ ດີ
ຕ້ອງສາມາດສື່ ສານໄດ້ດີ ດ້ວຍການປັບສຽງເວົ້າໃຫ້ເໝາະສົມ ແລະ ສ້າງສິ່ ງແວດລ້ອມທີ່ ໜ້າສົນໃຈ
ສໍາລັບການຮຽນ ເພື່ ອກະຕຸ ້ນໃຫ້ນັກຮຽນມີຄວາມສົນໃຈຢາກຮຽນ, ແຕ່ ຄູເອງກໍຕ້ອງຮູ້ວ່ າ: ກໍາລັງເວົ້າ
ກັບໃຜ, ນັກຮຽນຂອງຕົນຮຽນຄືແນວໃດ ຫຼື ຮູບແບບການສອນແບບໃດທີ່ ແທດເໝາະກັບນັກຮຽນ.
ບອກໃຫ້ສໍາມະນາກອນ ເລົ່ າກ່ ຽວກັບວິທີການສອນຂອງເເຂົ າເຈົ້ າ
ຂອບໃໃຈຄູທທີ່ ສອນສາທິດ.. ປະເເມີນຜົນກການສອນສສາທິດດ້ວຍກການຖາມຄຄໍາ
ຄິດເເຫັນຂອງສສໍາມະນນາກອນທ່ ານອອື່ ນໆ
ຫຼັງຈຈາກສອນສສາທິດແລ້ວ,, ບອກສສໍາມະນນາກອນທ່ ານອອື່ ນໆປະກອບຄໍາ
ຄຄິດເຫັນຕຕໍ່ ວິທີກການສອນດດັ່ ງກ່ າວ

21. 21
ຮຮຸບແບບການຮຽນ-ການສອນ
ທ່ ານຄິດວ່ າຂ້າພະເຈົ້າກໍາລັງເຮັດຫຍັງ?
ຖືກຕ້ອງແລ້ວ! ຂ້າພະເຈົ້າສະແດງບົດບາດເປັນ ນາງ (ນາຍແບບ). ນາງແບບ ຫຼື ນາຍແບບ ແມ່ ນໃຜ?
ການສະແດງບົດບາດສົມມຸດ ຫຼື ສ້າງມະໂນພາບທີ່ ຊ່ ວຍໃຫ້ຄົນເຮົາເຂົ້າໃຈ ບາງສິ່ ງບາງຢ່ າງ
ຊຶ່ ງບໍ່ ສາມາດສັງເກດ ຫຼື ລົງມືປະຕິບັດໂດຍກົງໄດ້.
ແບບການຮຽນ--ການສອນ:: ແມ່ ນການສາທິດໃຫ້ເຫັນວ່ າ ຂະບວນການຮຽນ-ການສອນ ເກີດຂຶ້ນ
ແນວໃດ? ໃນທາງການສຶກສາ, ພວກເຮົານໍາໃຊ້ 3 ຮູບແບບ ກ່ ຽວກັບ ການຮຽນ-ການສອນ.
ຮູບແບບເຫຼົ່ ານີ້ລວມມີ:
ປັນຍານິຍົມ (Cognitivism),
ພຶດຕິກໍາມະສາດ (Behaviourism) ແລະ
ກການຮຽນຮູ້ດ້ວຍຕົນເອງ ((Constructivism).
ໃຫ້ທ່ ານສະແດງບົດບາດເປັນນາຍແບບ ຫຼື ນາງແບບຍ່ າງຜ່ ານຫ້ອງ ຈາກຊ້າຍໄປຫາຂວາ, ເມື່ ອຍ່ າງໄປຮອດໃຈກາງຫ້ອງ
ໃຫ້ແນມເບິ່ ງຜູ້ຊົມ ແລະ ຈຸ້ຍສົບຂອງທ່ ານ, ຍ່ າງໄປທາງເບື້ອງຂວາ ແລະ ກັບມາທາງໃຈກາງຫ້ອງ. ແລ້ວຖາມສໍາມະນາ
ກອນວ່ າ: ຂ້າພະເຈົ້າເຮັດຫຍັງ? ເມື່ ອມີຄົນບອກວ່ າ ທ່ ານຄືກັບນາຍແບບ ຫຼື ນາງແບບ, ໃຫ້ນໍາສະເໜີ ຫົວຂໍ້ຕໍ່ ໄປ.
ແປຜົນ:: ແນ່ ນອນຄົງບໍ່ ມີໃຜເວົ້າວ່ າ ""ເປັນການສະແແດງທີ່ ແທ້ຈຈິງ " ມມັນເປັນພພຽງ "ແແບບຈໍາລອງ ຫຼື ສົມມຸດຂຂຶ້ນມາ ເເທົ່ າ
ນັ້ນ". ໃນຄວາມໝາຍດ້ານຈິດຕະວິທະຍາ ອາດຈະແຕກຕ່ າງເຊັ່ ນ: ພະຍາຍາມສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່ າ ຄວນຈະຍ່ າງແບບໃດ
ໃໃຫ້ເບິ່ ງສະຫງ່າງາມ.
ຖາມພພວກເຂົາວວ່ າ: ແແບບການຍຍ່ າງຂອງແຕ່ ລະຄົນ ເເຂົາເຈົ້າຍຍ່ າງແບບໃໃດ? ແແບບຢ່ າງຂອງ
DNA ແມ່ ນຫຍັງ? ແບບຢ່ າງ ສໍາລັບ ກົດເກນແຮງດຶງດູດຂອງໂລກ ຂອງ Newton
ແແມ່ ນຫຍັງ?
ຕໍ່ໄປ ໃຫ້ສະແດງຮູບ ກ່ ຽວກັບ ນິຍາມ ແບບການຮຽນ-ການສອນ
ໃຫ້ນິຍາມ ການສະແດງບົດບາດສົມມຸດ

22. 22
ພພາຍຫຼັງ 5 ນາທີຜ່ ານໄປ, ໃຫ້ວິທະຍາກອນບອກວ່ າ ໜົດເວລາແລ້ວ.
ສະຫລຸບກິດຈະກໍາ: ອີງຕາມບົດບັນທຶກ ແລະ ການສັງເກດການເຮັດກິດຈະກໍາ ຂອງແຕ່ ລະກຸ່ ມ.
ຮູບແບບການຮຽນ-ການສອນ ສິ່ ງທີ່ ເນັ້ນໜັກ ຫຼື ຄວາມເຊື່ ອ ວິທີການຄິດຂອງນັກຮຽນ
ປັນຍານິຍົມ
Cognitivism1
ມີຄວາມຈໍາເປັນທີ່ ຈະຕ້ອງໄດ້ສຶກສາ
ດ້ານຈິດໃຈຂອງຜູ້ຮຽນ ໃນນັ້ນລວມມີ
ການຄິດ, ການຈື່ ຈໍາ, ການຮູ້ຈັກ, ການ
ແກ້ໄຂບັນຫາ ແລະອື່ ນໆ
ສັນນິຖານວ່ າ: ຄວາມຄິດຂອງນັກຮຽນ
ປຽບເໝືອນ ການປ້ອນຂໍ້ມູນເຂົ້າ ຄອມ
ພິວເຕີ, ຜ່ ານການວິເຄາະ ແລະ ອອກມາ
ເປັນຜົນໄດ້ຮັບ. ພື້ນຖານຂອງວິທີການ
ຄິດແມ່ ນການ ຮັບຮູ້ ແລະ ເຂົ້າໃຈ.
ພຶດຕິກໍາມະສາດ
Behaviourism2
ພຶດຕິກໍາທຸກຢ່ າງໄດ້ຮັບຜົນກະທົບໂດຍ
ການກະຕຸ ້ນຈາກພາຍນອກ. ບໍ່ ມີຄວາມ
ຈໍາເປັນທີ່ ຈະເຂົ້າໃຈ ຂະບວນການພາຍ
ໃນຈິດໃຈ.
ຜູ້ຮຽນບໍ່ ມີຄວາມກະຕືລືລົ້ນ. ອາດຈະມີ
ການປ່ ຽນແປງພຶດຕິກໍາ ຖ້າໄດ້ລາງວັນ.
ແນວຄິດພື້ນຖານ ແມ່ ນເມື່ ອຜູ້ຮຽນໄດ້
ຮັບການສອນ ຊໍ້າໄປຊໍ້າມາ ເຂົາເຈົ້າ ກໍ່
ຈະຮຽນໄດ້ ແລະ ຈະໄດ້ຮັບລາງວັນ
(ໄດ້ຄະແນນສູງ).
ການຮຽນຮູ້ດ້ວຍຕົນເອງ
Constructivism3
- ຜູ້ຮຽນເປັນຜູ້ສ້າງ ຫຼື ປະດິດຄວາມ
ຮັບຮູ້ຈາກການປະຕິບັດຕົວຈິງ.
- ສັນນິຖານວ່ າ: ຜູ້ຮຽນເປັນຜູ້ຄົ້ນພົບ
ຄວາມຮູ້ດ້ວຍຕົນເອງ ອີງໃສ່ ຂໍ້ມູນ
1
By Noam Chomsky in the 1960s.
2
John B. Watson in the early 20th
century, B.F. Skinner, Ivan Pavlov, etc.
3
John Dewey, Jean Piaget, Jerome Bruner, Lev Vygotsky, etc.
ແບ່ ງສໍາມະນາກອນອອກເປັນ 3 ກຸ່ ມ, ໃຫ້ສົມມຸດຖານວ່ າ: ໃຫ້ແຕ່ ລະກຸ່ ມແຕ່ ງອາຫານການກິນໃຫ້ກຸ້ມ ໜຶ່ ງອາທິດ ຕາມ
ຈໍານວນຄົນໃນກຸ່ ມຂອງຕົນ. ໃຫ້ວິທະຍາກອນສັງເກດການປະຕິບັດກິດຈະກໍາ ແລະ ຈົດກ່ າຍ ຂະບວນການຕ່ າງໆ. ຫຼັງ
ຈາກ 5 ນາທີ ຜ່ ານໄປ,ໃຫ້ຕົວແທນຂອງແຕ່ ລະກຸ່ ມ ນໍາສະເໜີຜົນງານຂອງຕົນ.
ໝາຍເຫດ:: ຜຜູ້ທີ່ ເຊື່ ອໃນທິດສະດີ ປັນຍານິຍົມ ((Cognitivism) ຈຈະກະກຽມລາຍການອາຫານ ທີ່ ຈະແຕ່ ງກິນ, ສສ່ ວນ
ປະກອບ, ຄວາມດຸ່ ນດ່ ຽງທາດອາຫານທີ່ ປະກອບຢູ່ ໃນອາຫານ ເພື່ ອໃຫ້ໄດ້ອາຫານທີ່ ມີຄຸນຄ່ າທາງໂພຊະນາການ; ຜູ້ທີ່
ເຊື່ ອໃນທິດສະດີ ພຶດຕິກໍາມະສາດ (Behaviourism) ຈະລໍຖ້າ ໃຫ້ວິທະຍາກອນບອກ ຫຼື ຖາມວ່ າສິ່ ງທີ່ ຕົນເຮັດຖືກ
ຫຼືບໍ່ ; ຜູ້ທີ່ ເຊື່ ອໃນທິດສະດີ ການຮຽນຮູ້ດ້ວຍຕົນເອງ (Constructivism) ຈະບອກສະມາຊິກ ເຮັດອາຫານທີ່ ຕົນຢາກ
ກກິນ.

23. 23
- ຜູ້ຮຽນສາມາດເຊື່ ອມຕໍ່ ຄວາມຮູ້
ໃໝ່ ກັບຄວາມຮູ້ທີ່ ມີຢູ່ ແລ້ວ ໃຫ້
ກາຍເປັນຄວາມຮູ້ທີ່ ສົມບູນຂຶ້ນ
ກວ່ າເກົ່ າ.
ທີ່ ໄດ້ຮັບມາ.
- ຄວາມຄິດພື້ນຖານແມ່ ນ ຄວາມ ດຸ
ໝັ່ ນໃນການຮຽນຮູ້ ແລະ ຄົ້ນຄວ້າ
ດ້ວຍຕົນເອງ.
ຮູບແບບການຮຽນ-ການສອນເຫຼົ່ ານີ້ ສາມາດຊ່ ວຍໃຫ້ພວກເຮົາ ພັດທະນາວິທີການຮຽນ-ການສອນ ທີ່ ເໝາະສົມ ໃຫ້
ແກ່ ນັກຮຽນແຕ່ ລະປະເພດ. ພ້ອມດຽວກັນນີ້, ພວກເຮົາກໍ່ ຕ້ອງຮູ້ຈັກກົນໄກການເຮັດວຽກຂອງສະໝອງອີກດ້ວຍ.
22.2 ວິທີການຮຽນ
ສະໝອງ ຊີກຊ້າຍ ແລະ ຊີກຂວາ (ເວລາ 1 ຊົ່ ວ ໂມງ)
ເພື່ ອຢຢາກຮູ້ວວ່ າ ໃໃຜຖະໜັດກການໃຊ້ສະໝອງຊຊີກຊ້າຍ-ຊຊີກຂວາ, ພພວກເຮົາມມາເຮັດ ກກິດຈະກໍາ
ນນກັນ. ໃຫ້ທຸກຄົນລຸກຂຶ້ນ ແລະ ປະຕິບັດຕາມຄໍາສັ່ ງຂອງວິທະຍາກອນດັ່ ງນີ້:
1. ຍົກມືຂຶ້ນທັງ 2 ເບື້ອງໃຫ້ພຽງກັບຫູຂອງຕົນເອງ, ສັ່ ນປະມານ 4-5 ເທື່ ອ, ຫຼັງຈາກນັ້ນ ເດ່
ແຂນອອກໄປຂ້າງໜ້າ, ຕົບມືປະມານ 3-4 ບາດ, ແລ້ວປະສານມືເຂົ້າກັນ (ວິທະຍາກອນ
ສາທິດໃຫ້ເບິ່ ງກ່ ອນ).
2. ຫຼັງຈາກປະສານມືເຂົ້າກັນແລ້ວ, ໃຫ້ສັງເກດເບິ່ ງ: ຖ້ານິ້ວໂປ້ຂວາເຕັງນິ້ວໂປ້ຊ້າຍສະແດງວ່ າຜູ້
ນັ້ນຖະໜັດການໃຊ້ສະໝອງຊີກຂວາ ແລະ ກົງກັນຂ້າມ ຖ້ານິ້ວໂປ້ຊ້າຍເຕັງນິ້ວໂປ້ຂວາສະ
ແແດງວ່ າ ຜຜູ້ນັ້ນຖະໜັດການໃໃຊ້ສະໝອງຊຊີກຊ້າຍ.
ສສະໝອງຂອງຄົນເຮົາແຕກຕ່ າງຈາກສະໝອງຂອງສັດ. ສສະໝອງຂອງຄົນເຮົາ ຈະບອກ ວ່ າຈະ
ເຮັດຫຍັງ, ເຮັດແນວໃດ ຫຼື ຄົ້ນຄິດໃນເລື່ ອງໃດໜຶ່ ງ. ສະໝອງຂອງຄົນເຮົາມີກົນໄກ ການເຮັດ
ວຽກແບ່ ງອອກເປັນ 2 ຊີກຄື: ຊີກຊ້າຍ ແລະ ຊີກຂວາ.
" ທິດສະດີວ່ າດ້ວຍໂຄງສ້າງ ແລະ ໜ້າທີ່ ຂອງຈິດໃຈບອກວ່ າ: ມີສະໝອງ 2 ຊີກ ທີ່ ທໍາໜ້າທີ່
ຄວບຄຸມ " ວິທີການຄິດ". ພວກເຮົາແຕ່ ລະຄົນມັກຕ່ າງກັນ, ສະໜອງແຕ່ ລະຊີກຮັບຜິດ
ຊອບການຄົ້ນນຄິດທີ່ ແຕກຕ່ າງກັນດັ່ ງຕາຕະລາງລລຸ່ ມນີ້:
ສະໝອງຊີກຊ້າຍ ສະໝອງຊີກຂວາ
ເຫດຜົນ ແລະ ຈັດລຽງລໍາດັບ ປະມວນຂໍ້ມູນໂດຍລວມ
ຫຼັງຈຈາກເຮັດກກິດຈະກໍາແລ້ວ, ໃໃຫ້ສໍາມະນາກອນບອກວ່ າ ພວກເຂົາມີ
ຄວາມຖະໜັດໃນສະໝອງດດ້ານໃດ
ອະທິບາຍໜ້າທີ່ ຂອງສະໝອງ

24. 24
ກການຮັບຮຮູ້ດດ້ວຍເຫດຜົນ ກການຮັບຮູ້ໂດຍສັນຊາດຕະຍານ
ກການວິເຄາະ ຄຄວບຄຸມທຸກເລື່ ອງ ແລະ ສັງລວມເຂົ້າກັນ
ກກໍານົດຈຸດປະສົງ ອອັດຕະວິໄສ
ເເບິ່ ງແຕ່ ລະສ່ ວນ ເເບິ່ ງໂດຍລວມ
ຈຈົ່ ງສັງເກດເບິ່ ງຮູບລຸ່ ມນີ້:
ຮູບທີ 1: ຮູບທີ 2:
ການເບິ່ ງຮູບພາບຂ້າງເທິງນີ້ໂດຍລວມແຕກຕ່ າງຈາກການເບິ່ ງໃນແຕ່ ລະສ່ ວນ.
ຮູບທທີ 1:
ຖຖ້າຜູ້ໃດເຫັນລົດຄັນດຽວແມ່ ນຖະໜັດສະໝອງຊີກຂວາ, ຖ້າຜູ້ໃດເຫັນລົດສອງຄັນແມ່ ນຖະໜັດ
ສສະໝອງຊີກຊ້າຍ.
ຮູບທີ 2:
ຖ້າຜູ້ໃດເຫັນກະໂຫຼກຫົວແມ່ ນຖະໜັດສະໝອງຊີກຂວາ, ຖ້າເຫັນຮູບຍິງ-ຊາຍແມ່ ນ ຖະໜັດ ສະ
ໝໝອງຊີກຊ້າຍ.
ສິ່ ງດັ່ ງກ່ າວນີ້ ມັນໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່ າ ທຸກໆຄົນຕ່ າງກໍ່ ມີຄວາມມັກ ແລະ ວວິທີການຄິດທີ່
ແຕກຕ່ າງກັນ. ເຖິງແນວໃດກໍຕາມ, ບາງຄົນສະໝອງທັງສອງຊີກຂອງເຂົາເຈົ້າກໍເຮັດວຽກ ໄດ້ດີ
ເເທົ່ າໆກັນ. ຢູ່ ໃນໂຮງຮຽນ, ຄູມັກຈະໃຊ້ສະໝອງຊີກຊ້າຍຄິດ ຫຼາຍກວ່ າຊີກຂວາ, ຊຶ່ ງກໍ່ ໝາຍຄວາມ
ວວ່ າ: ວິຊາຮຽນໃນໂຮງຮຽນສົ່ ງເສີມໃຫ້ມີການຄິດຢ່ າງສົມເຫດສົມຜົນ, ການວິເຄາະ ແລະ ຄວາມຊັດ
ເເຈນ. ສະໝອງຊີກຂວາຈະເນັ້ນໄປທາງຄວາມງາມ, ຄວາມຮູ້ສຶກ ແລະ ການປະດິດຄິດສ້າງ.
ກກົດເກນໄດ້ກໍານົດໄວ້ວ່ າ: ໂຮງຮຽນຕ້ອງພັດທະນາການຮຽນ-ການສອນ ຢ່ າງຮອບດ້ານ, ໝາຍເຖິງ
ພພັດທະນາສະໝອງທັງສອງຊີກ, ພວກເຮົາຕ້ອງຊັ່ ງຊາໃຫ້ເທົ່ າທຽມກັນ ລະຫວ່ າງ ສິລະປະ, ຄວາມ
ຄຄິດສ້າງສັນ, ຈິນຕະນາການ ແລະ ການສັງລວມ. ນີ້ແມ່ ນເຫດຜົນ ທີ່ ວ່ າ: ເປັນຫຍັງຄູຈຶ່ ງຄວນຈະນໍາ
ໃໃຊ້ເຕັກນິກການສອນທີ່ ກະຕຸ ້ນພັດທະນາການ ຂອງສະໝອງ ທັງສອງຊີກ. ສະໝອງຊີກຂວາ
ສສາມາດຮັບການກະຕຸ ້ນດ້ວຍການສັງເກດເສັ້ນລາຍຕ່ າງໆ, ຮຮູບພາບ, ກການສົມທຽບ, ກການ

25. 25
ຈຈິນຕະນາການ, ເເສັ້ນສະແດງ ແລະ ການເຄື່ ອນໄຫວຈາກ ກກິດຈະກໍາການອ່ ານ, ກການຄິດໄລ່ ແລະ
ກການວິເຄາະ.
ພພວກເຮົາຕ້ອງມີຫົວຄິດປະດິດສ້າງຫຼາຍຂື້ນໃນການນໍາສະເໜີບົດຮຽນ, ຕ້ອງກະຕຸ ້ນສະ
ໝອງທັງສອງຊີກ. ສະນັ້ນໃນການປະເມີນຜົນ, ເຄື່ ອງມືທີ່ ນໍາໃຊ້ຈະຕ້ອງຊ່ ວຍກະຕຸ ້ນ ຄວາມສາມາດ
ແແລະ ທັກສະຂອງສະໝອງຊີກຂວາ. ຂໍໃຫ້ຈື່ເອົາໄວ້ວ່ າ, ສະມາທິຂອງນັກຮຽນ ມີໄລຍະເວລາພຽງ
ແແຕ່ 10-15 ນາທີ. ນັກຮຽນສາມາດຮັບເອົາສິ່ ງທີ່ ທ່ ານອະທິບາຍໄດ້ພຽງແຕ່ 20%, ແຕ່ 90% ແມ່ ນ
ໄໄດ້ຈາກສິ່ ງເຂົາເຈົ້າເຮັດຕົວຈິງ.
-
ໃນການສອນ, ທາງທີ່ ດີ ຄູຄວນມີຄວາມດຸ່ ນດ່ ຽງ ລະຫວ່ າງ ສະໝອງທັງສອງຊີກ ແຕ່ ກົດເກນຂໍ້ທີ່ ໜຶ່ ງ ແມ່ ນຕ້ອງຮູ້ຈັກ
ນັກຮຽນຂອງທ່ ານ ແລະ ຮູບແບບການຮຽນຂອງເຂົາເຈົ້າເປັນຄືແນວໃດ?
ວິທີການຮຽນຂອງນັກຮຽນ (ກິດຈະກໍານີ້ໃຊ້ເວລາ 1 ຊົ່ ວໂມງ)
ວິທີການຮຽນແມ່ ນ ຫຍັງ??
ວວີທີການຮຽນ ແມ່ ນວິທີການທີ່ຄົນຜູ້ໜຶ່ງ ຮັບເອົາຂໍ ້ມູນຄວາມຮູ້ດ້ວຍຄວາມເຂົ້າໃຈເປັນຢ່ າງດີ.
ນັກຮຽນບາງຄົນຮັບເອົາຂໍ້ມູນໄດ້ໄວ, ໃນຂະນະທີ່ ບາງຄົນບໍ່ ສາມາດຮັບໄດ້ໄວ ຍ້ອນວ່ າ: ຕ່ າງຄົນຕ່ າງກໍ່ ມີ
ວວິທີການຮຽນຂອງໃຜຂອງລາວ, ສະນັ້ນມັນຈຶ່ ງມີຫຼາຍວິທີໃນການຮຽນດັ່ ງນີ້:
ອະທິບາຍຮູບແບບການຮຽນຂອງນັກຮຽນ ແລະ ອ່ ານຄຄໍານິຍາມທທີ່ ຂຽນເເປັນ ຕຕົວເນີ້ງ ລຸ່ ມນນີ້:

26. 26
ກການຮຽນແບບປະຈັກຕາ
ການຮຽນແບບປະຈັກຕາ ແມ່ ນການຮຽນໂດຍການເຫັນຮູບພາບປະຈັກຕາ. ເຂົາເຈົ້າຕ້ອງໄດ້ເຫັນສີໜ້າ ແລະ ທ່ າທາງ
ຂອງຄູ ເພື່ ອເຂົ້າໃຈໃນສິ່ ງທີ່ ຄູສອນ. ນັກຮຽນກຸ່ ມນີ້ມັກນັ່ ງ ຢູ່ ໂຕະໜ້າຂອງຫ້ອງຮຽນ. ເຂົາເຈົ້າຮຽນໄດ້ດີຈາກການເບິ່ ງຮູບພາບ
ຫຼື ເສັ້ນສະແດງຕ່ າງໆເຊັ່ ນ: ແຜນວາດ, ບົດຄວາມປະກອບຮູບພາບ, ວີດີໂອ, ແຜ່ ນພັບ ຫຼື ເອກະສານແຈກຢາຍ. ໃນລະຫວ່ າງ
ການສົນທະນາ, ຜູ້ຮຽນທີ່ ຮຽນຮູ້ຈາກພາບປະຈັກຕາ ມັກຈົດລາຍລະອຽດເພື່ ອຈື່ ຂໍ້ມູນ. (ທ່ ານອາດຈະຍົກ ຕົວຢ່ າງ ດ້ວຍການ
ຊີ້ໄປຍັງຜູ້ທີ່ ນັ່ ງໂຕະໜ້າ. ແລ້ວຖາມວ່ າ ຮູບແບບ ຫຼື ວິທີການຮຽນຂອງລາວເປັນແນວໃດ ເພື່ ອຊ່ ວຍຢັ້ງຢືນ ທິດສະດີ). (ດ້ວຍ
ເຫດຜົນດັ່ ງກ່ າວນັກຮຽນບາງກຸ່ ມຈຶ່ ງມັກນັ່ ງຢູ່ ໂຕະໜ້າ ໃນຂະນະທີ່ ບາງຄົນມັກນັ່ ງຢູ່ ໂຕະຫຼັງ. ແຕ່ ບາງຄັ້ງ ຄູກໍ່ ເອົາຜູ້ທີ່ ມັກລົມໝູ່
ມາໄວ້ໂຕະໜ້າເພື່ ອຕິດຕາມພຶດຕິກໍາ. ວິທີນີ້ເປັນການສົ່ ງເສີມນັກຮຽນໃຫ້ຕັ້ງໃຈຮຽນ).
ການຮຽນຈາກສິ່ ງທີ່ ໄດ້ຍິນ
ການຮຽນຈາກສິ່ ງທີ່ ໄດ້ຍິນແມ່ ນນັກຮຽນກຸ່ ມນີ້ຈະຮຽນໄດ້ດີຈາກການຟັງ. ເຂົາເຈົ້າມັກຟັງການບັນຍາຍ, ການສົນທະນາ
ແລະ ການຟັງຜູ້ອື່ ນ. ເຂົາເຈົ້າແປຄວາມໝາຍສິ່ ງທີ່ ຄົນອື່ ນເວົ້າອອກມາ, ຈາກຖ້ອຍທໍານອງຂອງສຽງເວົ້າ, ລະດັບສຽງ, ຄວາມ
ໄວ ຂອງການເວົ້າ ແລະ ລັກສະນະທີ່ ແຕກຕ່ າງອື່ ນໆ. ເຂົາເຈົ້າຮຽນໄດ້ດີຈາກການອ່ ານສຽງດັງ ແລະ ການຟັງເທັບ (ກະແຊັດ, ຊີ
ດີ)... (ນັກຮຽນບາງຄົນມັກຟັງຫຼາຍກວ່ າອ່ ານ; ຈົດກ່ າຍເອົາສິ່ ງທີ່ ແຕກຕ່ າງ).
ການຮຽນແບບເຄື່ ອນໄຫວ ແລະ ສໍາຜັດ
ແມ່ ນການຮຽນຮູ້ດ້ວຍການເຄື່ ອນໄຫວ, ການປະຕິບັດຕົວຈິງ ແລະ ການສໍາຜັດກັບສິ່ ງທີ່ ອ້ອມຂ້າງ. ນັກຮຽນ ປະເພດນີ້
ບໍ່ ມັກນັ່ ງຢູ່ ບ່ ອນເກົ່ າ. ເຂົາເຈົ້າຮຽນຮູ້ຈາກການເຮັດກິດຈະກໍາຢ່ າງໃດໜຶ່ ງໃນຂະນະທີ່ ຮຽນ. (ນັກຮຽນຜູ້ທີ່ ມັກ ທຽວອອກ-ທຽວ
ເຂົ້າຫ້ອງເລື້ອຍໆ ຫຼື ຍ້າຍບ່ ອນນັ່ ງຢູ່ ເປັນປະຈໍາ ຈະຮຽນໄດ້ດີໃນເວລາເຂົາເຈົ້າຢືນ. ການສາທິດຕົວຈິງ ອາດຈະເປັນ ວິທີກການ
ທີ່ ເໝາະສົມທີ່ ສຸດສໍາລັບເຂົາເຈົ້າ).
ເຖິງແນວໃດກໍ່ ຕາມ, ວິທີການຮຽນເຫຼົ່ ານີ້ແມ່ ນບໍ່ ຕາຍຕົວ. ບາງກໍລະນີກໍ່ ມີການຮຽນແບບປະສົມປະສານກັນ ລະຫວ່ າງ ວິທີການທີ່
ແຕກຕ່ າງກັນຂຶ້ນກັບນັກຮຽນແຕ່ ລະຄົນວ່ າເຂົາເຈົ້າສົນໃຈສຸມໃສ່ ການຮຽນຄືແນວໃດ. ມີຫຼາຍກໍລະນີທີ່ ນັກຮຽນ ຖືກບັງຄັບໃຫ້ຮຽນ ແລະ
ຈື່ ຈໍາເອົາສິ່ ງທີ່ ຄູອ່ ານໃຫ້ຟັງ ຫຼື ອະທິບາຍ, ແຕ່ ນັກຮຽນຊໍ້າພັດຮຽນບໍ່ໄດ້ເທົ່ າທີ່ ຄວນ, ນັ້ນກໍ່ ຍ້ອນວ່ າ ຄູບໍ່ ຮູ້ວ່ ານັກຮຽນຂອງຕົນມີວິທີການ
ຮຽນທີ່ ແຕກຕ່ າງກັນ. ສະນັ້ນ ຄູຕ້ອງຮູ້ຈັກວິທີການຮຽນຂອງນັກຮຽນຕົນ ເພື່ ອດຶງດູດ ຄວາມສົນໃຈຂອງນັກຮຽນມາສຸມໃສ່ ການຮຽນ. ຖ້າ
ເຮັດໄດ້ຄືແນວນັ້ນ ນັກຮຽນກໍ່ ຈະໄດ້ຮັບຜົນປະໂຫຍດ ຢ່ າງເຕັມສ່ ວນ ຈາກການສອນຂອງຄູ. ຂໍໃຫ້ຈື່ ເອົາໄວ້ວ່ າ ໃນຖານະທີ່ ເປັນຄູ, ເປົ້າໝ
າຍຂອງພວກເຮົາແມ່ ນເຮັດແນວໃດ ເພື່ ອຮັບປະກັນ ໃຫ້ນັກຮຽນໄດ້ຮຽນເອົາຂໍ້ມູນທີ່ ຄູຖ່ າຍທອດໃຫ້ເພື່ ອນໍາໄປໃຊ້ໄດ້ໃນຊີວິດຕົວຈິງ.
ສະນັ້ນ, ຄູຕ້ອງຮູ້ວ່ ານັກຮຽນ "ໄດ້ຍິນ" ສິ່ ງທີ່ ພວກທ່ ານເວົ້າອອກໄປ ຫຼື ໄດ້ຍິນສິ່ ງອື່ ນໆ. ໝາຍຄວາມວ່ າຍັງມີສິ່ ງທີ່ ມາລົບກວນສະມາທິ
ຂອງນັກຮຽນ. ຄູຕ້ອງສັງເກດ ເຫັນໄດ້ໄວ ແລະ ແກ້ໄຂບັນຫານັ້ນ ແລ້ວດຶງເອົານັກຮຽນໃຫ້ມາສົນໃຈບົດຮຽນ. ແນ່ ນອນວ່ າ
ຄູບໍ່ ສາມາດຕອບສະໜອງ ວິທີການຮຽນຂອງນັກຮຽນໄດ້ທຸກຄົນ ແຕ່ ດ້ວຍການປະສົມປະສານວິທີການສອນທີ່ ແຕກຕ່ າງ
ກັນ ກໍ່ ສາມາດຕອບສະໜອງ ຄວາມຕ້ອງການ ໃນການຮຽນດ້ວຍຫຼາຍວິທີທີ່ ແຕກຕ່ າງກັນໄດ້. ເພື່ ອຕອບສະໜອງ ຫຼື ກະ
ຕຸ ້ນ ຂະບວນການຮຽນ. ຄູຈໍາເປັນຕ້ອງນໍາໃຊ້ວິທີການສອນທີ່ ຫຼາກຫຼາຍເຊັ່ ນກັນ. ພວກເຮົາຕ້ອງມີພາບປະກອບ, ມີສຽງ
ເພັງ, ການສະແດງ, ການສາທິດ, ການເຮັດກິດຈະກໍາບົດບາດການສະແດງ, ການສົນທະນາ, ການອ່ ານ, ການຂຽນ, ການ
ສົມທຽບ, ການຍົກຕົວຢ່ າງ ຫຼື ປະສົມປະສານ ວິທີທີ່ ແຕກຕ່ າງກັນຕາມຄວາມເໝາະສົມ. ມັນບໍ່ ພຽງດຶງດູດຄວາມສົນໃຈຂອງນັກຮຽນ
ໃຫ້ຕັ້ງໃຈຮຽນເທົ່ ານັ້ນ ແຕ່ ນັກຮຽນຍັງສາມາດເຂົ້າໃຈບົດຮຽນໄດ້ຢ່ າງເຕັມສ່ ວນ. ເມື່ ອຄູຮູ້ກ່ ຽວກັບວິທີການຮຽນຂອງນັກຮຽນ, ຄູກໍ່
ສາມາດນໍາມາປັບປຸງວິທີການນໍາສະເໜີບົດຮຽນ ພ້ອມດຽວກັນນັ້ນຄູກໍ່ ຕ້ອງເຮັດໃຫ້ບົດຮຽນທີ່ ສອນໜ້າສົນໃຈ ເພື່ ອດຶງດູດຄວາມສົນໃຈ
ຂອງຜູ້ຮຽນ ເພື່ ອໃຫ້ນັກຮຽນຮຽນໄດ້ດີ.
ສະຫລຸບ: ໃນຖານະທີ່ ເປັນຄູ ພວກເຮົາຈໍາເປັນຕ້ອງຮູ້ວິທີການຮຽນຂອງນັກຮຽນ. ພວກເຮົາຕ້ອງ ພິຈາລະນາ ວ່ ານັກຮຽນຮັບ

27. 27
ເອົາຂໍ້ມູນດ້ວຍວິທີທີ່ ແຕກຕ່ າງກັນ ຂຶ້ນກັບວິທີການຮຽນຂອງເຂົາເຈົ້າ. ວິທີການຮຽນອາດຈະອາໄສການເບິ່ ງຮູບພາບປະຈັກຕາ,
ການຟັງ ຫຼື ການສໍາຜັດ. ສິ່ ງເຫຼົ່ ານີ້ ໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່ າ ພວກເຮົາຈໍາເປັນຕ້ອງນໍາໃຊ້ວີທີການສອນທີ່ ຫຼາກຫຼາຍ ເພື່ ອຮອງຮັບ
ວິທີການຮຽນ ທີ່ ແຕກຕ່ າງກັນ ໂດຍມີເປົ້າໝາຍ ໃຫ້ນັກຮຽນສາມາດ ຮັບເອົາຂໍ້ມູນໄດ້ຢ່ າງເຕັມສ່ ວນ ແລະ ນໍາເອົາຂໍ້ມູນທີ່ ໄດ້
ຮຽນໄປໃຊ້ໄດ້ຢ່ າງມີປະສິດຕິພາບ ອັນຈະນໍາໄປສູ່ ການປ່ ຽນແປງພຶດຕິກໍາ. ເມື່ ອປະສາດສໍາຜັດ ໄດ້ຮັບການກະຕຸ ້ນຫຼາຍເທົ່ າໃດ, ຜູ້
ຮຽນກໍ່ ຮຽນໄດ້ຫຼາຍເທົ່ ານັ້ນ. ຊຶ່ ງໝາຍຄວາມວ່ າ ຖ້ານັກຮຽນ ໄດ້ເຫັນ, ໄດ້ຍິນ, ໄດ້ສໍາຜັດ ຫຼື ແມ່ ນແຕ່ ໄດ້ດົມກິ່ ນ ໃນສິ່ ງທີ່ ພວກເຮົາ
ສາທິດ ໃຫ້ເຂົາເຈົ້າເບິ່ ງ ກໍ່ ຍິ່ ງຈະເຮັດໃຫ້ການຮັບເອົາຂໍ້ມູນຂອງເຂົາເຈົ້າມີປະສິດຕິພາບເທົ່ ານັ້ນ. ທ່ ານສາມາດຮ້ອງເພັງ ຫຼື ເຕັ້ນລໍາ ເພື່ ອ
ປະກອບການສອນ. ການຕັດສິນໃຈແມ່ ນ ຂຶ້ນກັບທ່ ານເອງຕາມສະພາບຄວາມເປັນຈິງຂອງຫ້ອງຮຽນ.