Projekty OPEN SOURCE - sposoby organizacji oraz źródła finansowania

Projekty OPEN SOURCE
przegląd sposobów organizacji oraz źródeł finansowania

www.projektyopensource.pl/ksiazka

Adam Walczak

Adam Walczak - www.adamwalczak.info

O społeczności Open Source krąży wiele mitów


Adam Walczak


że pracują tam głównie wolontariusze ...

Adam Walczak


że kieruje nimi utopija ideologia ...

Adam Walczak


że utrzymują się z dotacji ...

Adam Walczak


?!


Adam Walczak

Skala otwartego oprogramowania
według badań wykonanych dla Komisji Europejskiej
Economic impact of FLOSS on innovation and competitiveness of the EU ICT sector
●

szacuje się że ogół usług i produktów związanych z otwartym
oprogramowaniem sięgną 32% rynku usług IT w roku 2010, co
stanowiłoby do 4% ogólnej gospodarki europejskiej,

●

otwarte oprogramowanie wspiera w dużej skali bezpośrednio 29%
wewnętrznych projektów Unii Europejskiej oraz 49% w USA,

●

open source pozwala oszczędzić światowej gospodarce szacunkowo
36% kosztów związanych z badaniem i rozwojem oprogramowania,

●

wartość środków, zainwestowanych w rozwój open source w Europie
szacuje się na 22 miliardy euro co reprezentuje 20.5 % inwestycji
ulokowanych w oprogramowanie na kontynencie; w USA jest to 36
miliardów euro i 20 % wartości inwestycji w oprogramowanie.


Adam Walczak

Nieco historii ...

według raportu organizacji badawczej NBER
The economics of sharing: Open source and Beyond
historia idei Open Source dzieli się na 3 epoki:

●

lata 60' i 70' – Pierwsza era współtworzenia oprogramowania


Adam Walczak

Nieco historii ...


●


●

lata 80' – Eskalacja zamkniętego oprogramowania


Adam Walczak

Nieco historii ...


●


●

lata 80' – Eskalacja zamkniętego oprogramowania

●

od lat 90' – Rozwój internetu, masowej współpracy oraz Open Source


Adam Walczak

Nieoczywisty podział

free software

≈

open source

Richard Stallman

Eric S. Raymond

wybór moralny

wybór strategiczny

licencje restrykcyjne

licencje nierestrykcyjne


Adam Walczak

Nieoczywisty podział

Richard Stallman podsumowuje wręczenie mu przez Linusa Torvaldsa
nagrody za wkład w Open Source podczas konferencji Linux World 1999:

Przekazanie nagrody Linus Torvalds Community Award
dla fundacji Free Software Foundation
to trochę jak by przekazać nagrodę Han Solo
dla Floty Rebeliantów.


Adam Walczak

Motywacje uczestników projektów

Duże

Istotne

Małe

Żadne

Stała praca lub kontrakt
Wiedza i doświadczenie
Ideologia
Dla zabawy
Przyszłe okazje zarobkowe
Otrzymane dotacje
0%


20%

40%

60%

80%

100%

Adam Walczak

Ogólna kultura organizacyjne projektów Open Source
●

traktowanie użytkowników jak współpracowników


Adam Walczak

●


●

krótkie cykle produkcyjne


Adam Walczak

●


●


●

otwarty sposób komunikacji w projekcie


Adam Walczak

●


●


●


●

wyższa motywacja uczestników projektu


Adam Walczak

●


●


●


●


●

egoless programming


Adam Walczak

●


●


●


●


●

egoless programming

●

brak ścisłych terminów


Adam Walczak

●


●


●


●


●

egoless programming

●

brak ścisłych terminów

●

prosta forma współpracy


Adam Walczak

Najwieksze zagrożenie w projektach Open Source


Adam Walczak

Najwieksze zagrożenia w projektach Open Source

FORK


Adam Walczak


FORK
propozycja spolszczenia:

FOCH
:)


Adam Walczak


zamarcie projektu
120000

Liczba projektów

100000
80000
60000
Aktywne
Nieaktywne

40000
20000
0

Powstające

Używalne

Stopień zaawansowania oprogramowania


Adam Walczak

Struktury organizacyjne
●

społeczności z życzliwymi dyktatorami

●

społeczności merytokratyczne

●

proces wytwórczy wewnętrzny, sprzężenie zwrotne w
społeczności

●

proces społecznościowy oparty na specyfikacjach

●

fork

●

projekt parasolowy

●

dystrybucja


Adam Walczak

Społeczności z życzliwymi dyktatorami
(ang. benevolent dictator)
●

prosta forma organizacji koncentrująca władzę w jednej
osobie lub małej grupie

●

życzliwi dyktatorzy są zazwyczaj autorami projektu lub
osobami, których wkład jest najbardziej istotny

●

mimo że są określani dyktatorami powinni podejmować
decyzje na drodze konsensusu z społecznością projektu

●

powinni natomiast sięgać po swój autorytet wyłącznie gdy
konsensus wydaje się niemożliwy

●

duże zamieszanie w przypadku odejścia lub utraty
autorytetu przez życzliwego dyktatora


Adam Walczak

Społeczności z życzliwymi dyktatorami

Przykładowe projekty:
●

Python – wysokopoziomowy język programowania
ogólnego przeznaczenia, którego rozwój przewodzi
Guido van Rossum.

●

Blender – aplikacja do modelowania 3D oraz
reytraceing'u rozwijana pod przywództwem Ton
Roosendaala.

●

Slackware – jedna z najstarszych dystrybucji Linux
utrzymywana przez Patrick Volkerdinga.


Adam Walczak

Społeczności merytokratyczne
●

zdecentralizowana struktura

●

na co dzień decyzję podejmowane są poprzez dążenie do
konsensusu

●

w kwestiach spornych uruchamiana jest procedura
głosowania

●

wagi głosów nie są jednakowe jak w demokracji, wagi
powinny teoretycznie odzwierciedlać potencjalną wartość
merytoryczną danej osoby w danej dziedzinie


Adam Walczak

●

zazwyczaj wyższe wagi mają osoby, które włożyły więcej
pracy w projekt

●

wszystkie decyzje w tym także odnośnie:
przyjęcia nowych członków do projektu
● ustalanie wagi głosów poszczególnych osób
● zmiana sposobu organizacji
●

są podejmowane według tych samych reguł, czyli
konsensus albo głosowanie


Adam Walczak

Apache Software Foundation
fundacja zrzeszająca projekty zarządzane merytokratycznie


Adam Walczak

Proces wytwórczy wewnętrzny, sprzężenie zwrotne w społeczności
(ang. in-house development, community feedback)
●

hybryda metodyk stosowanych w zamkniętych projektach
z metodykami z środowiska open source

●

współpraca z społecznością koncentruje się głównie w
obszarach testów oraz wspólnego podejmowania decyzji
odnośnie rozwoju oprogramowania

●

łatwiejsza kontrola nad kierunkiem rozwoju oraz prawami
autorskimi

●

przykładowe projekty: MySQL, Qt


Adam Walczak

Proces społecznościowy oparty na specyfikacjach
●

sformalizowana struktura organizacyjna

●

sam projekt de facto wytwarza specyfikacje
oprogramowania

●

zazwyczaj występuje podział na:
organizację pełniącą rolę życzliwego dyktatora i
koordynującą prace nad specyfikacjami
● grupy roboczy pracujące nad konkretnymi
specyfikacjami oraz komunikujące się bezpośrednio z
społecznością
●


Adam Walczak


podział ról w kontekście specyfikacji


Adam Walczak


proces tworzenia specyfikacji


Adam Walczak

Przykładowe projekty
Java Community Process

Internet Standards Process

●

rozwój platformy Java

●

standaryzacja protokołów
internetowych

●

praca wokół dokumentów
Java Specification Request

●

praca wokół dokumentów
Request For Comment

●

życzliwy dyktator:
korporacja Oracle
(poprzednio Sun)

●

życzliwy dyktator: Internet
Engineering Steering Group


Adam Walczak

Fork
Relacje z projektem macierzystym
Całkowite zerwanie

●

pobrane kody źródłowe są
rozwijane bez uwzględniania
kompatybilności z proj.
macierzystym


●

fork jest jedynie specjalizacją
macierzystego projektu

●

●

fork jest realizacją
diametralnie innej wizji
projektu

Symbioza

obydwa projekty w miarę
możliwości wymieniają się
kodami źródłowymi

●

obydwa projekty dzielą w pewnej
części wspólną pulę bug'ów

Adam Walczak

Fork

●

GNOME - GoneME

●

GCC – EGCS

●

Xfree86 - X.Org

●

Debian – Ubuntu

●

OpenOffice – LibreOffice


Adam Walczak

Projekt parasolowy

Przykładowe projekty:
●

GNU
●

GNOME
●

...

●

NUI Group

●

fundacja Apache


Adam Walczak

Dystrybucja
●

sys. z rodziny GNU/Linux: Debian, Ubuntu, Red Hat, SUSE

●

sys. z rodziny *BSD: NetBSD, FreeBSD, OpenBSD

●

serwery aplikacji Java:
●
●

●

Oracle Glassfish
Apache Gieronimo

Portable Apps


Adam Walczak

Dystrybucja - Przykładowy projekt Debian


Adam Walczak

Modele biznesowe

X: Jak czerpać zyski gdy rozdajemy za darmo ?


Adam Walczak

Modele biznesowe

Y: Co tak naprawdę rozdaliśmy za darmo?


Adam Walczak

Modele biznesowe

X: Nasze prawa intelektualne ...


Adam Walczak

Modele biznesowe

X: Nasze prawa intelektualne ...
Y: Czy IT zarabia tylko na sprzedarzy licencji ?


Adam Walczak

Modele biznesowe

według artykułu Bruce Perensa z George Washington University pt.
The Emerging Economic Paradigm of Open Source

zyski z sprzedarzy licencji na użytkowanie oprogramowania
w USA stanowią jedynie:

25%
rynku


Adam Walczak

Modele biznesowe

●

podwójne licencjonowanie

●

up-selling i cross-selling

●

zapewnianie powiązanych usług

●

dotacje

●

inne cele biznesowe nie przynoszące bezpośredniego zysku


Adam Walczak

Schemat pozyskania klienta

zasada: 2% twoich użytkowników generuje 95% zysków


Adam Walczak

Open Source jako sposób dystrybucji

Mimo że Open Source niesie ze sobą spore ryzyko w sferze
biznesowej może być postrzegany jako lekka metodyka
wprowadzania oprogramowania na rynek
●

wcześniejsze rozpoczęcie dystrybucji oprogramowania, jako że
wymagania klientów tego typu projektów są z reguły mniej
wygórowane,

●

dystrybucja kosztów oraz ryzyka niepowodzenia projektu na
wczesnym etapie,

●

ograniczenie kosztów marketingu


Adam Walczak

Podwójne licencjonowanie
(ang. dual-licensing)
●

model oparty na segmentacji użytkowników

●

licencja open source dla użytkowników z świata open source

●

licencja komercyjna dla użytkowników, którzy nie mogą spełnić
warunków licencji dla otwartego oprogramowania

●

wymagana ścisła kontrola praw autorskich w projekcie

według The FLOSS Metrics Consorcium
ten model wykorzystuje 5% firm czerpiących zyski z open source


Adam Walczak

Podwójne licencjonowanie
Przykładowe firmy:

Qt

MySQL

obydwie firmy rozpoczęły działalność
pod koniec lat 90'
obydwie firmy w ostatnich latach zostały zakupione
przez większych graczy z branży IT
przez Nokię za 100 mln $

przez Sun za 1 mld
$


Adam Walczak

Up-selling
●

de facto technika sprzedaży polegająca na oferowaniu
użytkownikowi wersji darmowej (lub tańszej) wersję rozszerzoną

●

większość kosztów produkcji pochłania wersja podstawowa
produktu

●

większość zysków generuje wersja rozszerzona

●

w świecie open source jest to często nazywane modelem ang.
freemium

●

łączenie up-sellingu z podwójnym licencjonowaniem nazywane jest
podejściem fazowym
według The FLOSS Metrics Consorcium
ten model wykorzystuje 12% firm czerpiących zyski z open source


Adam Walczak

Up-selling
Przykładowe firmy:
●

SugerCRM – wersje Open Source, Professional oraz Enterprise

●

Eclipse – komercyjne dystrybucje:
●

JBuilder

●

IBM Websphere Studio Workbench

●

JBoss Developer Studio


Adam Walczak

Cross-selling
●

de facto również technika sprzedaży polegająca na oferowaniu
produktów luźno powiązanych, z tymi które już trafiły do klienta

●

subtelność w działaniu

●

oprogramowanie open source argumentuje sprzedaż zamkniętych
produktów

IBM zapewnia swoim partnerom obszerny instruktarz o nazwie
IBM Software Cross Sell Reference Guide
a w nim opis 871 produktów oraz ponad 3400 relacji występujących między nimi


Adam Walczak

Zapewnianie powiązanych usług
●

najpopularniejszy model biznesowy, według The FLOSS Metrics
Consorcium 29%

●

zazwyczaj świadczona przez firmy najbardziej zaangażowane w rozwój projekt,
firmy niezaangażowane stanowią jedynie 2% tego rynku

●

typy usług:
●

subskrypcja certyfikowanej wersji produktu wraz z zapewnianiem łat
krytycznych luk w przyszłości,

●

konsulting oparty na produkcie,

●

wsparcie lub całościowa realizacja wdrożeń,

●

integracja z innymi systemami,

●

tworzenie nowych elementów produktu na zlecenie,

●

szkolenia i wsparcie techniczne,


Adam Walczak

Zapewnianie powiązanych usług

Przykładowe firmy:
●

IBM, Oracle

●

Red Hat, SUSE, …

●

MySQL

●

....


Adam Walczak

Dotacje i inne formy uznaniowe
Free
Software
Foundation

Mozilla
Foundation

Apache
Software
Foundation

WikiMedia
Foundation

Cele statutowe

promocja i
ochrona
wolnego
oprogramo-wan
ia

wsparcie
organizacyjne,
prawne i
finansowe dla
projektów
Mozilla

wspieranie
projektów
open source
zarządzanych
merytokra-tyc
znie

opieka nad
otwartymi
projektami
opartych na
idei Wiki

Roczny przychód

1 mln $

86,5 mln $

200 000 $

8,6 mln $

Dotacje firm i
instytucji

>20%

96,60 %

>80 %

BD

Dotacje
indywidualne

BD

0,05 %

BD

>53 %

Najwięksi
darczyńcy

Sun, IBM, HP,
Google

Google (ok.
80%), Yahoo,
Amazon

Google,
Yahoo,
Microsoft

BD

Koszt administracji

9 %

19 %

5 %

26 %

Koszt promocji

10 %

12 %

<0,01 %

7 %

Koszt
infrastruktury

BD

4 %

49 %

>60 %

62 %

0 %

0 %

Koszt
BD
wynagrodzeń
programistów

Adam Walczak

Cele biznesowe nie generujące bezpośrednich zysków
Przykłady:
●

Tokeneer System – system bezpieczeństwa oparty na biometryce.
Amerykańska Agencja Bezpieczeństwa

●

Maemo – przedsięwzięcie sponsorowane przez Nokię stanowiące projekt
dystrybucji (patrz rozdział ) stosu technologicznego zasilającego Nokia
N810 Internet Tablet. Suma oprogramowania zawartego w tym stosie
wynosi około 10 milionów linii kodu, z czego 85 % pochodzi z
oprogramowania open source, natomiast pozostałe 15 % zostało
napisane przez pracowników Nokii

●

Google dotuje niemal 70% budżetu fundacji Mozilla

●

strategi loss leader


Adam Walczak

Projekty OPEN SOURCE - sposoby organizacji oraz źródła finansowania

Recommandé

Recommandé

Contenu connexe

Similaire à Projekty OPEN SOURCE - sposoby organizacji oraz źródła finansowania

Similaire à Projekty OPEN SOURCE - sposoby organizacji oraz źródła finansowania (20)

Projekty OPEN SOURCE - sposoby organizacji oraz źródła finansowania