2. Erromatar inperioko gizarte-hierarkia

3. Gizarte-hierarkia Erromatar Inperioan _____________________ _____________________ ERROMAKO GIZARTEA HIRU TALDE HANDITAN BANATZEN ZEN - Jarduerak - - ______________________________________ ziren . - - Eskubideak __________________ __________________ __________________ __________________ Elkarren arteko ezberdintasunak: _______________________ - Hauen mende zeuden: _________________________________________ Eskubideak _____________________ Hauetan jarduten zuten: ______________________________________________

7. Ekonomia oparoa - Nekazaritza Mahatsa zanpatzen Idiak erabiliz goldetzea

9. Eskulangintza

10. Erromatar Inperioko lurraldeen ekoizpena

12. Ekonomia oparoa - Merkataritza

14. Hiriak - Hasieran kanpamendu militarrak

15. Hasiera kanpamendu militarrak Gero, batzuk HIRIAK bihurtu ziren Cardus Decomus Hiriak - Hasieran kanpamendu militarrak

16. Hiriak - Erromatar hiri baten hondakinak: Timgad

17. Hiriak - Hiriari buruzko azken jarduera ERROMATAR HIRIEN EZAUGARRIAK ERAIKIN NABARMENENAK ZERBITZU NAGUSIAK OINPLANOA ERDIKO ESPAZIOA HIRIEN PLANOA KALE NAGUSIAK ERLIJIORAKO POLITIKARAKO AISIALDIRAKO

18. Foroek zuten itxura

19. Koliseoa Titoren arkua

20. Karalaren termak Agriparen panteoia

21. Eraikuntza-teknikak (I) HORMIGOIA Harrien eta zementuaren nahastea, erresistentzia handikoa. ZEMENTUA Uraren, karearen eta harearen nahastea. Adreiluak elkarri itsasteko erabiltzen zuten erromatarrek. MATERIAL BERRIAK ERAIKUNTZA-TEKNIKAK

22. Eraikuntza-teknikak (II) KUPULA Esferaerdi formako estalkia (laranja erdiaren itxurakoa). GANGA Arku-segida, eremu handiak estaltzeko erabilia. ARKUA Elementu makurra; aukera ematen du hormen artean espazio zabalak irekitzeko. ERAIKUNTZA-ELEMENTUAK ERAIKUNTZA-TEKNIKAK

23. Erromatarren eraikuntza-teknikei buruzko jarduera Esferaerdi formako estalkia (laranja erdiaren itxurakoa). Arku-segida, eremu handiak estaltzeko erabilia. Elementu makurra; aukera ematen du hormen artean espazio zabalak irekitzeko. ERAIKUNTZA-ELEMENTUAK Harrien eta zementuaren nahastea, erresistentzia handikoa. Uraren, karearen eta harearen nahastea. Adreiluak elkarri itsasteko erabiltzen zuten erromatarrek. MATERIALAK ERROMATARREN ERAIKUNTZA-TEKNIKAK

24. Flora jainkosa Venus Misterioen villa

25. Mosaikoak (I)

26. Eraikin nagusiak - Foroa – Hiriko plaza

27. Eraikin nagusiak - Foroa – Hiriko plaza – Lehen eta orain

28. Eraikin nagusiak - Erromatar tenplua Jainko-jainkosei eskainitako eraikinak

31. Eraikin nagusiak - Anfiteatroa

32. " Ave Cesar, morituri te salutant " Eraikin nagusiak - Anfiteatroa

33. Eraikin nagusiak - Teatroa

34. Méridako erromatar antzokia

35. Eraikin nagusiak - Zirkoa

36. Eraikin nagusiak - Zirkoa

37. Erromatar zirkua, Ben-Hur filmean

38. Eraikin nagusiak - Termak

39. Eraikin nagusiak - Termak

40. Eraikin nagusiak - Estoldak

41. Eraikin nagusiak - Galtzadak

42. Segovia Eraikin nagusiak - Akueduktuak

43. Plasencia Nerja Mérida Tarragona Segovia Nimes Eraikin nagusiak - Akueduktuak

44. Araba Córdoba Mérida Eraikin nagusiak - Zubiak Cordoba Alcántara

45. Marco Aurelio ren zutabea Danubio inguruko barbaroen kontrako garaipenen oroimenez . Eraikin nagusiak - Zutabeak Trajanoren zutabea Trajanok dazioen (Errumania aldekoak) kontra irabazitako gudaren oroimenez eraikia

46. Medinaceli (Soria) Bará (Tarragona) Paris Eraikin nagusiak - Arkuak

47. Adrianoren harresia Aurelianoren harresia

48. Eraikin nagusiak - Eraikinen prozesua Arkuak eraikitzeko, harlanduak bastidore baten gainean muntatzen zituzten.

50. Jantzia Toga : erromatar hiritarrak bakarrik jantzi zezaketen Tunika Estola Beloa

51. Lana eta aisialdia Termak Zirkoa Anfiteatroa

52. Domus = etxea Domus baten barrualdea

53. Bankete baten deskribapena – Jakina, baina, zer zegoen afaltzeko? –galdetu zien Trimalzionek. – Esango dizut, txerria jarri ziguten, lukainkez estalia. Inguruan, odolkiz eta tripotxez apainduta zegoen. Zerbak eta etxean eginiko ogi integrala ere bazegoen. Hurrengo platera pastel hotza izan zen. Gainean, Hispaniako ezti aparta zuen, irakiten. Ez nuen pastelaren mokadu bat ere jan, baina eztia bai. Pastelaren inguruan, garbantzuak, eta intxaurrak barra-barra zeuden, bai eta sagar bana ere. Nolanahi ere, nik bi hartu nituen, eta hemen ditut aho-zapian bilduta, nire esklabo pertsonalari oparitxo bat eramaten ez badiot kristorenak esaten dizkit-eta. Beste mahai batean hartz pusketa bat izan genuen. Nik puska ederra jan nuen, basurdearen zaporea zuen-eta. Azkenik, gazta freskoa, almibarra, barraskilo bana, tripa pusketa bat, gibela platertxo batean, arrautzak, arbiak… Eta kitto! PETRONIO, Satiricon . K.o. I. mendea. Moldatua

54. Intsula baten maketa Hirietako etxeak ziren

55. Intsula Haragia Ogia Fruta Barazkiak Arraina Hirietako etxeak ziren, beheko aldean dendekin Villa

56. Intsula Insula 4 edo 5 pisuko blokeak – zurezkoak Hirietako etxeak ziren, beheko aldean dendekin

57. Erroma eta Ponpeiako kale bat

59. Villa Hiritar aberatsen etxeak: (etxebizitza + baserria) Erromatar villek zuten itxura Nekazaritza-ustiategi handiak ziren

60. Vulcano Mercurio Plutón Júpiter Venus Neptuno Vesta Febo Marte Minerva Ceres Baco Diana Juno Erromatarren jainko-jainkosak

61. Greziar eta erromatar jainko-jainkosen arteko baliokidetasuna

62. Tenpluak eraiki zituzten erlijio errituak egiteko. Greziar tenpluen antza zuten. Sakrifizioak eskaintzen zizkieten Erromatarren jainko-jainkosak

63. Erromatarren jainko-jainkosak Etxean aldare txiki bat izaten zuten hiru jainko-jainkosa mota gurtzeko: - lar eak: etxearen jeinu babesleak - penate ak, etxeko hornidurarako jainko-jainkosak - mane ak: arbasoen espirituak Penate ren aldarea Ponpeiako aztarnetan Lar eak, Herculanon aurkitutakoa Mane ak, arbasoen espirituak

64. K.o. I. mendean erlijio berri bat sortu zen: kristautasuna. Nazareteko Jesusek jarraitzaileak izan zituen eta haiek mezu berria zabaltzen hasi ziren. Mezuaren oinarria: 1 .- Jainko bakarra dago eta haren begietara pertsona guztiak berdinak gara. 2.- Gizakiek elkar maite eta barkatu behar dute. 3.- Hauek beteta, hil osten betiko bizia izango dute saritzat. Buruzagiei gustatuko al zitzaien? Kristautasuna

65. Erromako enperadoreak hiltzen zirenean, erromatarrek jainko bezala gurtzen (adoratzen) zituzten. Kristauek hori ez zuten onartzen. Horrela, Kristo ondoren 250. urtetik aurrera, milaka kristau espetxeratu edo eta anfiteatroko lehoietara bota zituzten. Bizitzak arriskuan ikusita, kristauak KATAKONBETAN (lurpeko galerietan) elkartzen ziren ezkutuan otoitz egiteko. Katabonbak Kristautasuna

66. Kristautasuna Kristo ondoren 250. urtetik aurrera, milaka kristau espetxeratu edo eta anfiteatroko lehoietara bota zituzten. Bere erlijioa defendatzearren hil zituztenak, martiriak deitzen dira

67. Baina K.o. 313an Konstantino enperadoreak erlijio askatasuna eman eta beren errituak agerian egiten utzi zien. Ordutik kristautasuna hedatu eta lehen basilikak (elizak) eraiki zituzten. 380an Teodosio enperadoreak kristautasuna Inperioko erlijio ofizial bakarra izendatu zuen eta beste erlijioak debekatu. Ondoren erakunde bat sortuz joan zen: Eliza, Aita Santua burua zelarik. Kristautasuna

68. Kristautasunaren sinboloak: krismoia Lehen kristauek erabilitako sinboloa KRISMOI a zen. Hasieran, X bat zen, I batek zeharkaturikoa: I esus C ristos -en inizialak, alegia. Geroago, I hizkiaren ordez, grekoko ρ (latineko “r” hizkiaren baliokidea) erabili zuten, Xr istos hitzaren lehenbiziko bi letrak adierazteko.

69. Artzain Onaren erliebea, sarkofago batean Artzain jainkotiarra kristautasunaren lehenbiziko mendeetan sorturiko beste sinbolo bat zen. Mesias (artzaina) eta fededunak (artaldea) adierazten zituen, Jesusek fededunak artzainak artaldea bezala gidatzen zituelako.

70. Basilika: San Apolinar in Classe

71. Kristautasunaren hedapena

72. Eskultura: erretratuak

73. Eskultura: erliebeak Natura hila - Margoa